|
2015
|
|
|
Ingelesez bertso bat osatzea ez da
|
euskaraz
egitea baino zailagoa; euskara eta ingelesa berdin landu dituenarentzat, izan liteke gorabeheraren bat fonetikarekin edo oin kopuru egokiak aurkitzearekin, baina berdin berdin beteko ditu zortziko txikiko 52 silaba. Kontua da gaseosarekin sortutako esperimentu hori baldintza oso berezietan baino ezin dela egin; adibidez, entzuleek euskaraz ez dakitenean.
|
|
2017
|
|
|
ikasleek euren inguruko harreman guztiak gazteleraz eraiki zituzten, ohiturak ere bai. Hizkuntzaz aldatzea oso zaila da behin harremana gazteleraz sortu denean; horregatik esaten nien lagun berri pare bat egiteko erabat
|
euskaraz
egingo zutenak eurekin. Niri Lazkaoko harrera familiarekin gertatzen zitzaidan, baina euskaraz aritzeko indarrik ez nuenean ez deitzea erabaki nuen eta hurrengo egunean saiatzea, adibidez, harreman hura euskara hutsean mantendu nahi nuelako.
|
|
|
Euskaraz ondo idazten duen gazte andana dugu. Etxean, guk
|
euskaraz
egiten dugu bizimodua, semeak euskaraz idazten du bere egunerokoa, baina kalera atera eta sekulako joera dute gaztelerara pasatzeko”, gogoratu du.
|
|
2018
|
|
|
Hauek dira landutako zenbait gai: etorkinek zer hizkuntza dakizkiten eta horrek zer zerikusi duen euskararen egoerarekin;
|
euskaraz
egiten duten hedabideen egoera; abertzaletasuna eta euskara; euskal kultura nola eraikitzen da gaur egun…
|
|
|
Auzia da zuri ere gustatuko litzaizukeela, zuk ulertzen duzun bezala besteen euskalkiak sentimenduak adierazteko, bizitasuna izateko, egunerokotasunean bizitzeko, solas egiteko, maitemintzeko, bertsotan egiteko eta beste balio duela… bada, ez legokeela gaizki besteek ere ulertzea Euskal Herria jada ez dela soilik eraikiko euskararen arnasguneetatik, eta periferiek ere
|
euskaraz
egiten dutela, dakiten horretan, batuan. Batuan egiten dutela bertsotan, larrutan, lanean, kalean… Demagun, euskara berezkotzat ez duen inguruneetakoei beren euskararen jatorria eta mailaren nolakotasuna ulertzeko ez diegula lehen graduko elkarrizketa bat egiten.
|
|
2019
|
|
|
Baina hasieran, batez ere bi kezka nituen buruan. Alde batetik, euskara ikasten jarraitzea (titulu batek nahi zuena esan ahal zuen, baina argi nuen asko nuela oraindik ikasteko… eta zorionez, badakit gaur egun oraindik gero eta gehiago dudala) eta, beste alde batetik, leku bat aurkitzea harremanak
|
euskaraz
egiteko.
|
|
|
Miren Artetxek alderatzen du zuka egitetik hika egitera dagoen jauzia, euskaldun berri batentzat erdaraz egitetik
|
euskaraz
egitera dagoen jauziarekin. Konparagarriak ote dira?
|
|
2020
|
|
|
Basarri, Uztapide, Hernandorena, Kepa Enbeita, Lopategi… Amuriza txapeldun bezala eraman nuen 1980an, eta bertsoak bota zituen elkarrizketaren bukaeran… 40 minutuko emisioa zen. Konpromisoa zen erdaraz eta
|
euskaraz
egitekoa, eta nik orduan egiten nuen hasieran lau lineako aurkezpena erdaraz eta beste dena euskaraz. Koloretan zen.
|
|
|
Eta bueltatu bezain pronto, 1961eko abuztuan, bankura lanera beharrean irratira jo nuen lan eske. Administrazioa eramaten eta horrelakoetan jarri ninduten hasieran, baina hilabete gutxira Juan Lekuona zuzendari jarri zenean, galdetu zidan ea ausartuko nintzen ordura arte Luis Terrado Mayorrek gazteleraz egiten zuen Beti Jai programa
|
euskaraz
egiten.
|
|
|
Joxe Agirre Alkiza apaizak Onena pentsuen babesletza ekarri zuen, Biona pentsuena lotu genuen guk, eta bozkatuz parte hartuko zuten entzuleentzako sari bat lotzea erabaki genuen. Fagor etxeko Lorentzo Peñak, enteratu zenean
|
euskaraz
egin nahi genuela publizitatea, sukalde oso bat jarri zuten irabazlearentzat.
|
|
2021
|
|
|
Azkenik, interesgarria izan daiteke
|
euskaraz
egindako lehen elkarrizketatik erdaraz egindako bigarren honetara dauden ezberdintasun batzuk seinalatzea: euskarazkoak bertsolariaren estatus jasoago bat ospatzen eta aldarrikatzen duen bitartean, gaztelerazkoak ertzekoaren exotismoa bilatzen du; euskarazkoa elkarrengandik gertu dauden bi berdinen arteko hizketaldia den bitartean, gaztelerazkoan ‘bestetasuna’ dario bertsolariari.
|
|
2022
|
|
|
Dena den, bertsolaritzak baditu erresistentziarako tresna bihurtzen duten elementuak:
|
euskaraz
egina izatea, hizkuntza komunitate minorizatua den heinean horren biziraupena bermatu eta horren erabileraren aldarria delako; bat batekoa eta ahozkotasunean oinarritua izatea, eta baita herri baten historiaren transmisioa bermatzea ere.
|
|
|
Josu Zabalak BERRIAn esan zuen: “Hasieran zaila izan zen jendeari ulertaraztea zergatik egiten genuen egiten genuena euskaraz,
|
euskaraz
egiten ez zen hiri batean. Baina bertakoen babesari esker iraun genuen lau urtez desertu miserable batean.
|
|
2023
|
|
|
Bertan, erromantikoak irakurtzeko eta musikaren nozio kosmopolita batzuk bereganatzeko aukera izan zuen. 23 urterekin, Paris atzean utzi eta, bost urtean, batetik bestera ibili zen Frantzia, Austria, Suitza eta Italian zehar, bere gitarrarekin,
|
euskaraz
egiten zituen emanaldiak ogibide zituela. 1848ko Iraultzarekin bat egin zuen, berriro Pariseratuta, eta, urte hartan bertan, Frantziako Tolosan, atxilotu egin zuten:
|