2004
|
|
Azkenean, Bilbao ez da ausartu egia gordina esaten: gainerakoan, Uribe Kostako
|
euskararenak
egin du.
|
|
Globalizazioa tarte delarik mirariak segituko al du? Parametro asko aldatu dira, bestela
|
euskararenak
egin du. Bestalde, historiak eta estatuek banandu gaituzte, baina bi estatuak zentralistak izan dira.
|
|
Hain zuzen ere, adierazpen horiek eragin zituztenen artean Unescoren txostena zegoen, non, besteak beste, zera aitortzen zen: euskararen egoera Ipar Euskal Herrian hilzorian dago, eta gauzak errotik aldatu ezean, eskualde horretan
|
euskararenak
egin du. Amaitu da milaka eta milaka urtetako euskal izatearen historia luzea Haritxelharren lurraldean.
|
2005
|
|
duela 30 urte, euskara hil zorian zegoen. Gehienek uste zuten, euskara mintzo zutenak bizi zireno entzunen zela gure mintzaira zaharra, baina epe laburrik barne
|
euskararenak
egina zuela, lur azaletik desagertzera kondenatua zela.
|
2014
|
|
Hala izan dadin egin behar dugu. Estatus horrekin
|
euskararenak
egin du:
|
2015
|
|
Behin bakarrik biziko gara, eta ez gaude prest zapalduta, kolonizatuta, bigarren mailako herritar gisa bizitzeko. Are, euskaldun herritarrok zapalduta, kolonizatuta, bigarren mailan bizi bagara,
|
euskararenak
egin du.
|
|
izan ere, bakoitzak nahi duen hizkuntza erabiltzeko printzipioa soilik itxuraz da liberala eta tolerantea. Nagusituko balitz,
|
euskararenak
egingo luke. Are gehiago, ez genituzke gazteleratik eta frantsesetik maileguak errazkeriaz irentsi behar, bi hizkuntza horiekiko morrontza psikolinguistikoa hausten ahalegindu genuke.
|
|
Euskal nazioaren bereizgarri nagusia zein den galdetuko bagenu, gehiengoak euskara dela erantzungo liguke. Gurean oso zabaldua dagoen ustea da euskararik gabe naziorik ez dagoela, eta alderantziz, abertzalerik gabe
|
euskararenak
egingo lukeela. Ezkontza horrek, baina, badu bere historia.
|
|
Hor jaio ziren ere, gure oker eta distortsio asko, beharrez proiektatu baitzen Zazpiak Bat en batasuna orotara, bai eta hizkuntzara ere. Baina, eta hauxe da nire tesia, bestela eginez gero,
|
euskararenak
egina zegoen. Artikulazio hori egin ezean, euskarak nekez lortuko zuen estatus modernorik nazio taxura moldatzen ari zen mundu batean.
|
|
Bakoitzak nahi duen hizkuntza erabiltzeko printzipioa soilik itxuraz da liberala eta tolerantea. Nagusituko balitz,
|
euskararenak
egingo luke. Are gehiago, ez genituzke gaztelaniatik eta frantsesetik maileguak errazkeriaz irentsi behar, bi hizkuntza horiekiko morrontza psikolinguistikoa hausten ahalegindu genuke.
|
2019
|
|
Han hemenka aditzen da Iparraldean
|
euskararenak
egina duela, salbu errailearen karreraren bermatzekoak alaina. Gaitzitzen gara ez ditugulako egiak maite.
|
2020
|
|
Haren pentsaera, ordea, harantzago zihoan. Argi zuen, beste hainbatek bezala, euskal estatuak ez duela bermatzen euskara salbatzea, baina euskal estaturik gabe
|
euskararenak
egin duela. Ausardia behar dela.
|
2022
|
|
Urte asko (gehiegi) daramatzagu esaten" bidegurutze" batean gaudela; ohartarazten oraingoa berebiziko" inflexio puntua" dela;" paradigma aldaketa" bat behar dugula lehenbailehen; errotiko aldaketarik ezean
|
euskararenak
egin duela... Eta aldaketarik ez dator.
|
|
Oso atzean geunden. Euskaldun gehienek uste zuten
|
euskararenak
egina zuela. Adibidez, ama hizkuntza euskara zuen emakume batengana hurbildu, eta galdetu nion zergatik hitz egiten zien seme alabei beti frantsesez.
|