2002
|
|
Datozen hamar urteotan Europan, hizkuntzen, hiztun talde nola baita gizarteetan aldaketa esanguratsuak gertatuko dira, testuinguru horretan euskarak ez dauka bere biziraupena ziurtaturik, beraz, arian arian ari gara haren etorkizuna jokatzen eta eraikitzen. Egun euskalduntzen ari diren zein jada euskaldundu diren belaunaldien hizkuntza jokabideak (familian, lagun artean, lan munduan, e.a) etorkizun hurbilean euskararen bilakaeraren nondik norakoak utziko dizkigute agerian, hots, euskarak etorkizunik izango ote duen edo
|
euskarak
beste hizkuntza batzuen antzera museoko pitxi eder izatera iristeko bidea hartuko ote duen.
|
2005
|
|
Hemen jasotako adibide hau ez da akatsez aurkitu dugun bakarra, liburu guztietan antzekoak topatu baititugu84 Arazoaren muina egileak darabilen analisi sisteman kokatzen da. Alonso-k iberieraz dauden testuen hitzen banaketa euskarazko hitzen arabera egiten du, euskara jakin gabe eta ohartu gabe
|
euskarak
beste hizkuntzen moduan, ez dituela soilik euskal hitz jatorrak, maileguak ere badituela, latinetik eta erromantzetik batez ere (ikus Mitxelenaren lanak adibidez). Hala 1998ko liburuan dagoen hiztegiaren orrialde bakoitzean, iberiarren garaian existitzen ez ziren hainbat euskal hitz daude, adib. abade, abere, bake, basea, bataioa, bortitz, boza, deitu, done, diru, garesti85.. baita latinaren eraginez, tu bukaera duten aditzak ere:
|
2008
|
|
Egin dudan lan batzuk gaztelaniari dagokion garrantzia bilatzen eginik dira, baina arazo honek badu bere alderantzi, hau da,
|
euskarak
beste hizkuntzetatik hartu dituen hitzak zein bidetatik, zein denboratan, zein modutan eta abar, hizkuntzaren bihotzeraino ailegatu diren. Besteak beste:
|
|
Hau da, istorioak kontatzea jolas jarduera baino gehiago du normaltze jarduera:
|
euskarak
beste hizkuntzak aurkezten dituzten testu tipoak izatea, euskarazko adierazpen literarioak beste hizkuntzetakoak erakusten duten aniztasun berbera agertzea197.
|
2009
|
|
Hizkuntzaren prozesamenduan dauden joerez eta
|
euskarak
beste hizkuntzekin alderatuta dituen berezitasunez hitz egiteko elkartu ditugu aditu batzuk. EHUko IXA taldeko Kepa Sarasola, I aki Alegria eta Eneko Agirre informatikariekin izan gara.
|
2010
|
|
Koldo Mitxelena, eta berarekin euskal linguistika modernoa, nahiko sinesgogorra da
|
euskarak
beste hizkuntza batzuekin izan dezakeen erlazioaz:
|
2012
|
|
Itzulpen mota hori defendatzen du garai honetako euskal apologisten artean ezagunena den Aita Manuel Larramendi andoaindarrak. Bere lanetan, euskara beste hizkuntzen maila berean zegoela erakutsi nahi izan zuen, eta areago,
|
euskarak
beste hizkuntzek baino aukera gehiago eskaintzen zituela edozertaz hitz egin eta idazteko. Itzultzaile gisa ezagutzen ez bada ere, bere Diccionario trilingüe del castellano, bascuence y latín (1745) ezagunean badu itzulpengintzaren inguruko hausnarketa egiten duen pasarte bat:
|
|
Kontaktu eta elkarreragin horiek arrisku gisa ikusi izan dira askotan euskarazkoa bezalako literatura txikietan, hizkuntzaren biziraupenaren kalterako izango direlakoan. Arestik, ordea,
|
euskarak
beste hizkuntza eta literaturekin dauzkan harremanak euskara eta euskal literatura indartu eta biziberritzeko tresna gisa ikusten ditu: –Euskaldunak beti ibilli garaz erdal usañetik igeska, iduridu jaku itsusitu egiten dituala gure obrak?.
|
2013
|
|
Beste hizkuntzek euskarak baino askoz gehiago ematen didatenez... zer ematen dit
|
euskarak
beste hizkuntzek ematen ez didatena. Zer biziarazten dit euskarak beste hizkuntzek biziarazten ez didatena?
|
|
Beste hizkuntzek euskarak baino askoz gehiago ematen didatenez... zer ematen dit euskarak beste hizkuntzek ematen ez didatena? Zer biziarazten dit
|
euskarak
beste hizkuntzek biziarazten ez didatena?
|
2015
|
|
Azkueren hiztegia osatzen eta zuzentzen ziharduen aspaldi luzean, euskararen fonetika historikoaz egina zuen bere doktoretza tesi bikaina, aditua zen onomastikan, Euskal Herri osoko hainbat izkribu zahar argitaratuak eta aztertuak zituen, Erronkari eta Zaraitzuko euskalkiak bertatik bertara bilduak eta landuak zituen, eta gainerakoez ere. Bizkaikoaz eta Gipuzkoakoaz, gehienbat? bazuen ezagutza zabala, euskararen eta Euskal Herriaren bilakaera ikertuak zituen,
|
euskarak
beste hizkuntza batzuekin izan ditzakeen ahaidetasunak aztertuak zituen, euskal literatura gertutik ezagutzen zuen, mundu zabaleko hizkuntzalaritzan egindako aurrerapenen berri bazuen, eta berak ere bere ekarriak eginak zituen... Hitz bitan esateko, premia ordu hartan behar zen laguna suertatu zen Euskal Herrian.
|
2017
|
|
Egungo Testuen Corpus ean arakatzea aski da, ordea, Sarasolak berak liburuan esaten duenez, egiaztatzeko zeinismoaren erabilera ez dagoela oso zabaldua. «Maiztasun ez txikiz» darabilten idazle eredugarrien zerrenda bat ematen du liburuan, eta ez da zerrenda labur laburra ere, baina argi dago maiztasun txikiz darabiltenena egin balu askoz ere leku handiagoa hartuko ziokeela.Zergatik ezin izan du egin
|
euskarak
beste hizkuntza batzuek naturaltasun osoz egin duten bidea. Hizkuntza gutxitua delako, seguru asko.
|
2018
|
|
zergatik egiten dut nik euskaraz? Zer ematen dit
|
euskarak
beste hizkuntzek ematen ez didatena? 2017an, 20 Korrika zela eta, harrera egiteko bilera deitu zuten Zumaiako AEK ko
|
2019
|
|
Behin emaitza orokorrak ikusita, azal dezagun oro har nolakoak diren multzo bakoitzean sailkatutako hautagaiak, eta ikus dezagun zer berezitasun dituen
|
euskarak
beste hizkuntzen aldean.
|
2021
|
|
hizkuntzaren grina ikasi nuen, bere estruktura sentimentalak, esaldiak egiteko erak, hizkuntzaren errebueltak, beti euskara bizi batekin jolastuz; hau da: jolasten
|
euskarak
beste hizkuntzatik desberdintzen duena ikasi nuen, erdara edo gaztelaniatik itzulpena egiten ez nuen ikasi. Hauek beste sentimendu eta griña batzuk dituzte, eta, horrela bada, ezin euskara zahartu zure barruan, horrela beti euskaldun berria izango dira.
|
2023
|
|
• Balio erantsia: zer ematen dit
|
euskarak
beste hizkuntzek ematen ez didatena. Harreman mundu bat, konplizitate mundu bat, sormenerako mundu bat, doinua jario, poesia jario, estetika, sentipen jario darion mundu bat.
|