|
2000
|
|
|
Horrela esan zuen MariaLuisak: «Nik entzunda nire amamari zelan
|
etorten
zirean... –bere amak kontetaneutsena?
|
|
|
" Langilliak bere ugazabagan ikusi biar dau Jaungoikuak bere ordez ipiñi dabena." Bere abertzaletasun sabindarregiaren etnizismo itsuegira bestela: " Kanpoko zorrizto, lotsabako, gosekil orreik ona
|
etorten
dira." Edota Mussoliniren indarrak sentiarazten zion lilurara: " Gasteri sendua, euki gura badozu, begi aurrian guda bat jarri egijozu.
|
|
|
– Halan da, bai, ez dozu txarto esan hori, adiskidea. Neu be sarritan
|
etorten
naz hona, astean behin gitxienez, adiskide zahar maiteari bisita egiten. Luzaz berba egiten dogu alkarregaz.
|
|
2001
|
|
|
... Uda osoa hutsik egin barik
|
etorten
danari soineko barria erregalatuko deutsagu esan eutsen On Domingok herriko umeei. Gure ama zana bere hantxe.
|
|
|
"... Nire bila
|
etorten
bazara, datorren do  me    kan ez dot bat bere zereginik eukiko
|
|
2002
|
|
|
Amarrak aurrian kanpotarrak asi ziran
|
etorten
eta arratsaldeko laurak arte ¡ etorten beti! Amarretan ixan zan ertxadonan jaupa nagosija abesturik Goikoetxea ospatsubaren iru abotsekua eta" Ave Maria".
|
|
|
Amarrak aurrian kanpotarrak asi ziran etorten eta arratsaldeko laurak arte ¡
|
etorten
beti! Amarretan ixan zan ertxadonan jaupa nagosija abesturik Goikoetxea ospatsubaren iru abotsekua eta" Ave Maria".
|
|
|
Leon... Hona
|
etorten
naiatzu, zeure albotxura. Eta zuk jaramonik be ez.
|
|
|
Seineruka euren susmo ta jakituriaz baliaturik eztabaidan jardun ondoren. Itsasoratea bazan, seineruak Talatik kofradiara
|
etorten
ziran albait lasterren.
|
|
|
Anton zan kutuna, amagaz beti bizi izanikoa, eta horra, ba. Orraitiño, gogora sarri
|
etorten
jakon arako" errana, arrana". Anton zelakoa zan ondotxu ekian arek.
|
|
|
Noizean behin, etxeko alabea edota honen seme alabatxuak be
|
etorten
zirean amamagana, ordu batzuk edo egun batzuk emoteko ustez. Batez be, Gabon jaietan, jai errenkadea hasi eta amaitu arte, amamarenean geratzen zirean.
|
|
|
" KONTRABANDUA". Batzuk uste dabe" veranientiak" errijari onurak ekartera
|
etorten
dirala. ¡ Bai zera!
|
|
|
UDALDIJA. Asi dira banaka banaka udazaliak onuntz
|
etorten
. Domekan sekulako kanpotarterija ibili zan emen.
|
|
|
Baita beste" jente modua" be sarri, larregi biarba, agertzen da gure txoko maite, euzko uri txukunetako gentza ta lotzea galdutera edo. Orreik kokomarro antzean, txerrenak bai" liran euretariko asko, geure baserritar maitagarrijen yantzijakaz zoro ta lelotzar, kankailu ta astakuen antzera aldra galantetan
|
etorten
diran orreik, euren ardau zatua, ardau botia paltau barik bestelan il egingo litxakez egarriz gaxuak jauzka, saltoka ta zarataka, birau, abeski zatar eta itz loya darijola datortzanok zer onura dakarzkube errijetara?
|
|
|
Eta ona, adizkide, zuk eta nik sarri askotan ekin dautsagun arlua. Udatzale edo" veraneante" ak dirala ta erri aundijetatik
|
etorten
yakuzan sendi aberats edo aundiki ta aundinayak ondo artubak ixaten dira geyenez. Txarto danik eztiñogu.
|
|
|
Geure oiturak bastertutera
|
etorten
dira geyenez, baña negarrik geyen geure izkuntza maitiari eragiten dautse: Egi minkor eta mingotza!
|
|
|
Uritxu euzkeldunetara udea igaroten
|
etorten
diran udatzalerik geyenak beintzat, erdeldunak ixaten doguz; euzkeldunik gitxi. Euzkotar erdeldunak batzuk eta beste batzuk barriz, ez euzkotar ta ez euzkaldunak diranak.
|
|
|
Morroi
|
etorten
bahaz, hiretzat izango dozak txoriak, erbiak, eztiak eta igaliak. Asto txikerraren ganean ibiliko haz gura doan guztian.
|
|
|
Garbiketak egiteko, jatekoa zertzeko; eta ikustekoak eta entzutekoak. Horrezaz ganera, astean hiru lau bidar, emakumea
|
etorten
jakon zereginik nekatsuenak burututeko. Eta bide batez, lapikokoa eta abarrak be, zaindu eta egiten eutsazan.
|
|
|
Senarra bazkaltzen
|
etorten
jakon. Lehenago umeak, be bai.
|
|
|
Joan etorrietan bestera ere jazoten zan, hau da, ontzi flamenkoak Bilbora
|
etorten
zirala.
|
|
|
hura bere senarraren illobian bertan il egin zala uste ukhan zezan. Gudaria, bertzalde, emazteki haren edertasunarekin erotua zegon, burua galdu zuen, eta al zituen gauzarik gozoenak erosi, ta gabaz illobira
|
etorten
zan.
|
|
2003
|
|
|
Koreako gerrateak bira egin eban, amerikanuek irabazi zuten, eta bere adiskide komunistaa etzitzaion gehiago
|
etorten
bisitatzera.
|
|
|
Ha be ezta
|
etorten
. Len sarri etorten zan.
|
|
|
Ha be ezta etorten. Len sarri
|
etorten
zan. O" in eztakit zer pasetan jatzuen danori.
|
|
|
Asau e" itten dat zure etsee (asau= urrun). Ie ordubete tarda dot onaino
|
etorten
, autobusen begire emon doten denporea kontau ezkero. Halan ta guzti bere, akabuen neu etorri naz zugana, ez zu nigana.
|
|
|
Txomin ordea, ia mugitu be ez zan egiten. Eman hiru edo lau pausu trankil trankil, ta pelota guztiak eskura
|
etorten
zitzaizkion.
|
|
|
Besteak igarri nor zan eta, Hontxe dozu Fernando elizien. Taxi baten arin arin
|
etorten
bazara, mezetan tope" ko" zu.
|
|
|
Gero Inasik, Nik ondo eza" utzen dot aitte eta jakin dakitt ona dala izatez eta maite nabela o" ndino bere modure esan zuan, berriz geldituta; ikusten dabenien joan e" in gariena, eztot uste asko tardeuko dabenik gugana damututa
|
etorten
.
|
|
|
Eleizbarrutiarteko itzultzaile taldean be partaide izan genduan, lehenengotik hasita. Baina geroago eta gitxiagotan
|
etorten
zan talde batzarretara: Jaimek erosoago aurkitzen eban bere burua bakarlanean jo ta ke, gogaikarrietako eztabaida luzeen artean baino.
|
|
|
Baina adiskidetasun sakona sortu zan gure lanetik. Orain, mezatan, berba bat edo beste entzuten dodanean, sarritan
|
etorten
jat gogora: " Berba hori urliak eskatu eban, esaera hori eztaibaida honen ondorena da, hain lekutan sartu genduan..."
|
|
|
Sarritan
|
etorten
jataz burura Mikel Zarate adiskide ahaztuezinak, alkarri adore emoteko, esaten zituan berbok: " Gu geu bizi garean artean, behintzat, bizirik iraungo dau euskereak!".
|
|
|
Eta eurenean, andren artean, bere andrearen eta arrebearen artean, matrakaren bat sortzen zanean, gure Sabinok, hasarretu beharrean, umore onari emoten eutsan, bihotz barruko garraztasuna zertxubait gozau gurarik edo. Ondo ekian berak gauzeak ez eukana erremediorik eta, androk alkarri inon direanak esaten itxita, gurera
|
etorten
zan errenka eta, atean sartu ordukoxe, han hasiko zan kantetan:
|
|
|
Arlo horretan bidea asko erreztu jatan: astean behin herriko abade biak
|
etorten
jakuzan seminariora, konfesetan biak euskaldun garbiak, eta ni eurakana joaten nintzan, ia beti, eta oso ondo hartzen ninduen biak (bata, lekeitiarra zan, D. Sebastian Larragan; bestea, abadinoarra, D. Alfonso Lamikiz...). Harrezkero alkarren adiskide handi egin ginan betiko.
|
|
|
Jantzi hau eta itxi loari eroaten lasai. Bertora ekarriko deutsut txizontzia, goragalea ostera be
|
etorten
bajatzu be.
|
|
|
Ez, hoba ez. Gurago dot beste zer edo zeren ganean jardutea; gauza gehiegi hasi jat burura
|
etorten
, eta ez dakit ona dan.
|
|
|
Bai, hasieratik hasten ez banaz ez dozu adituko... Beitu, azken asteotan Unax nire etxeko irakaslea izan da, egunean egunean
|
etorten
da etxera gaiak azaltzen eta ikasten laguntzen, eta...
|
|
2004
|
|
|
Gari ebate ta gari jotzetarako etortzen zirenez aparte, inguruko basoetara etorren bat edo beste; ijitano bakar batzuk; eskekoren bat, geienetan Isidrobasto; errekaduren batekin etorrenen bat inoizka; ganadu tratanteak noizik bein, eta seniderik be ez askotan. Udako domeka arratsalde batzutan Larrostako aitita
|
etorten
jakun eliz funtziñotik etxerakoan. Amagaz eta kontu batzuk esan, merienda kopau bat egin eta ondoren, Goikogan eta Eperlanda be deitzen deutsagun mendi bizkarreraino laguntzen geuntsan aititari eta an eukiten genduzan aititak eta guk geure autuak.
|
|
|
Larrostara be berak eroaten eben eztixe ateratzen eta," an ibiltten da zuen aitte erliekaz berbeta baten", esaten euskuen Larrostako lengusuek. Ezti abauz eta mats mordo baltzez eta pozik
|
etorten
jakun Larrostaldetik.
|
|
2005
|
|
|
Eguna eta gaua bereizten, aldi bakotxari egokona egiten, horixe izan zan gehien kostau izan jatana, hori be geroxeago kontau deustienez. Antza egunez nituen egiten jaterik bako lotaldirik luzeenak eta gauez jatan
|
etorten
olgetarako gogoa, eta etxekoen ikusi eitekean etsipena egunetik egunera handituz joian.
|
|
|
Behinolako ingelesak ontziko liburuan idatzitakoa irakurrita, itsasontziz
|
etorten
ausartuko litzatekena, harriduraz begiratuko leuke itsasadarraren albo batera eta bestera gero. Ez leuke Labe Garaietako tximinietatik gora kea dariola jadanik ikusiko, lehen begiratuan antzeko samar begitanduko litxakioz alde biak, lehen begiratua baino gehiago behar da eta ezbardintasun antzemongatxak ikusteko.
|
|
|
Hasi dira ba apurka apurka
|
etorten
. Ez deutsie apenas erreparatzen horman jesarrita itsasoari begira begira dagoanari, haren oharkabean ekiten deutsie eurenari.
|
|
|
" Lehenengo pisuan, eskumatara, Carmen alarguna bizi da, izeko zaharragaz eta oraindino ezkongai dagozan hainbat seme alabagaz; bera jubilatuta dagoan arren, seme alabek beharrean dihardue, ez dot uste danek batera hartuko dabezanik oporrak; etxetik kanpora ezkonduta dagozan seme alabak be sarritan
|
etorten
jakoz bisitan ilobekin; pisu horretan ez da arazorik izango, beti egongo da bateren bat eta".
|
|
|
–Bada niri be etxatan oin haren ixena
|
etorten
... Ala, bai!
|
|
|
Zapatuetan, aldiz,(" larunbatetan" hoba, ezta?) goizean bakarrik. Noiz hasiko zara
|
etorten
–
|
|
|
–Gazte yendea
|
etorten
da. Batez be azterketa aurreko egunetan.
|
|
2006
|
|
|
Baina ez erabat. Izan be, urteetan bizi izandakoa gugaz
|
etorten
zan edonora, gogoan gendukan iltzaturik, askatu ezinik. Gaur lez.
|
|
|
Orain arte Joxeren gozo denda izan da auzoan gelditzen zan bakarra, gaurgero ez. Aspaldian igaro zan eskolako umeak tropelka kremazko ttuttuak erosten
|
etorten
ziraneko sasoia. Orain, egia esan, ume gehiago ikusten da auzoko kaleetan, etorkinai esker, baina ume horreek oraindino ez dabe ikasi zer dan kremazko ttuttuak jatea, atzamarrak eta ezpan ertzak kremaz zikintzea, eta hainbat gitxiago, zer zan azaletik eben urun zuri zuri azukreduna jertsetik botatea.
|
|
|
Gaur, beharbada, Jokini ez jako gustau Miriamek prestau deutsan afaria. Batzuetan ezin deutso gustetan jakona ekarri, lanetik nekatuta
|
etorten
da eta. Horregaitik kalera jo dau atea danbatekoaz zarratuta.
|
|
2007
|
|
|
Jentea hasi da
|
etorten
, zarataka. Bakea apurtu dabe.
|
|
|
Copacabana nahikoa leku turistikoa da. Dirua daukien perutarrak eta boliviarrak
|
etorten
dira, gitxi batzuk. Uda sasoia da eta jentearen joan etorria igarten da.
|
|
|
Izarak mehe meheak dira, erabiliaren erabiliaz. Boliviako bigarren hezkuntzako azken ikasturteko ikasleak Copacabanara
|
etorten
ei dira astebete. Olgetan, ligetan entzuten doguz, eskaileretatik gora eta behera arrapaladan doazela.
|
|
|
Lehen lautadako gatza zan bertokoen ogibidea. Turista eta bidaiari gitxi
|
etorten
zan, gatz lautadara gidariagaz sartzea sano karua izaten zan eta (500 dolar inguru), eta bi hiru agentzia egozan. Gaur egun, 62 agentzia dagoz, eta gatz lautadan ibilteko hiru lau biajeak 55 eta 100 dolar bitartekoak dira.
|
|
|
Egoerea estresagarria da, autortu behar dot. Agentziakoak
|
etorten
jatzuz onenak dirala esanaz, baina gatxa da bat aukeratzea. Dana eskaintzen deutsue:
|
|
|
Gu postarien sindikatuarenera joan gara. Patagoniako familia asko hona
|
etorten
da udea pasetan. Hondartzako giro ederrean, familiak eguzkitakoaren inguruan batzen dira.
|
|
|
Zinea be izan dogu hondartzan eta Argentinako film pare bat ikusi dogu. Bertokoak ondo antolatuta
|
etorten
dira zinera: jesarlekuak eta mantak ekarten dabez.
|
|
|
Pinguinoek lur eremu handia daukie eta hona
|
etorten
dira urtero kumeak egiteko eta azala aldatzeko. Lehenengo arrak etorten dira aurreko urtekoa txukuntzeko, eta hasibarriak, habia egiteko.
|
|
|
Pinguinoek lur eremu handia daukie eta hona etorten dira urtero kumeak egiteko eta azala aldatzeko. Lehenengo arrak
|
etorten
dira aurreko urtekoa txukuntzeko, eta hasibarriak, habia egiteko. Lurrean zuloa egiten dabe, normalean zuhaixka baten babesean.
|
|
|
Lurrean zuloa egiten dabe, normalean zuhaixka baten babesean. Gero emeak
|
etorten
dira, bikotekideagaz batzeko eta txitak egiteko.
|
|
|
Valdes peninsulea sano garrantzitsua da munduko alderdi honetako animalia migratzaileentzat. Baleak, pinguinoak, itsas lehoiak eta itsas elefanteak hona
|
etorten
dira urtero ernaltzen, eta azala edo lumak aldatzen. Valdesen itxas lehoiak be ikusi doguz, eta benetan ikusgarriak dira.
|
|
|
Ordutik andreak urtero urtero elefante bat erosten dau. Biajeren bat egiten dauenean be, ez da inoz etxera
|
etorten
elefante bat ekarri barik.
|
|
|
Halan esaten deutsie. Bat hona
|
etorten
da eta gura barik, gauzak aldatuz doaz, barrenak bat egiten dau lekuagaz. Nebeak eta biok luzaro egin dogu berba.
|
|
|
Hemengo eguraldia gogorra da, haizeak gogor joten dau eta neguan hotz itzela egiten dau. Halanda ze, jente gitxi
|
etorten
zan hona. Gobernuak zuriek lurrak okupetea gura eban, mugen ganean arazo gitxiago izateko.
|
|
|
Gobernuak zuriek lurrak okupetea gura eban, mugen ganean arazo gitxiago izateko. Orain dala gitxira arte, Patagonia aldera
|
etorten
ziranek lurra hartu eta okupau eikien, ezer ordaindu barik. Eta halan okupau dabe alderdi handi hau.
|
|
|
Bolsonen egin dogun azken gauean Eduardo Galeano kultura etxera joan gara. Orain dala hogeta hamar urte hippyak eta hona kultura arloko jentea
|
etorten
hasi ziranetik, eragina izan dabe herriko kultura giroan. Galeano kultur etxea horren adierazgarri da.
|
|
|
Argentina, Brasil eta Paraguaiko mugak alkarren ondoan dagoz, eta Brasileko jente asko Ciudad del Estera joaten da erosketak egiten. Lehen argentinar gehiago be
|
etorten
zan; izan be, eremu zergabakoa izanik, elektronikako gauza asko sano merke dira. Uria nahiko motza da, hogei urtean asko hazi da ta.
|
|
|
Hondartzan zagozala favelak ikusten dozuz mendien altzoan. Hareatzara bajetan diranak gauzak saltzeko
|
etorten
dira, baita eguzkitan egoteko be. Ipaneman eta Copacabanan jentea kalean bizi dala ikusten dozu.
|
|
|
Polita da. Ura ezin hobeto dago, eta hemen be jardunean nabil
|
etorten
jatazan mutilakaz. Bata gitarra eta guzti etorri jat, eta han egon gara kantetan.
|
|
|
Sao Paulon ez, baina hemen favelak ikusi egiten dira, hainbat mendi txiki dago Rion, eta bertan eregi izan dabez txabolak. Han bizi diranak urira
|
etorten
dira eta saltokietan, saltoki ibiltarietan, atezain, garbitzaile eta era horretako beharretan ibilten dira.
|
|
|
Lehenago maputxeak eta be ibiliko ziran, lurra eta amesak eurenak ziranean. Hasieran mendizale gitxi batzuk baino ez ziran
|
etorten
. Baina urteak aurrera joan ahala, mendizale gehiago etorri ziran, eta herria sortu eben horreei guztiai lo egiteko lekuak eta zerbitzuak eskainiz.
|
|
|
Kainaberok berrogei urterik behin loratzen dira, eta lorakaz batera frutu txiki bat. Frutok lurrera jaustean, saguak
|
etorten
dira, moltsoka. Almidoia daukie frutok, saguek jatean, frutea barruan hazi, eta hil egiten dira.
|
|
|
Ezaguna da Argentina osoan. Oraindino be kultur arloko jentea
|
etorten
da berton biziten zein aste batzuk igaroten.
|
|
|
Frantzia plazako azokea. Hainbat eta hainbat artisau
|
etorten
dira hona euren beharrak saltzen. Ez da erraza azokan postu bat izatea.
|
|
|
Gauetan, kalean kartoneroak batzen dira, ideien atzetik barik, jatekoaren atzetik. Buenos Airesen kanpoaldeetatik
|
etorten
dira eta zaztar boltsak zabaldu eta barruan beste batzuek baztertu dabena topetan ibilten dira. Izan be, pobrezian bizi diranak gitxienez% 40 dira.
|
|
|
Peruko Colca zintzurrean ikusi genduan lez, eta gero Bolivian eta Argentinan be, AEBetatik eta Europatik
|
etorten
dira bertokoen arimak salbau guran. Gau aldera batzarrak egiten dabez, mezak.
|
|
|
Hemen sortu eben Tom Jobinek eta Vinicious de Moraesek" A garota de Ipanema" kantu ezaguna. Hondartzan, eta neska izanda, laster
|
etorten
jatzu mutilen bat berba egiteko, beti dagoz prest ligetako. Egia esanda aukera parebakoa da portugesa ikasteko.
|
|
|
Lekua sorgindu antzean dagoala iruditu jat, eta burura etorri jat zenbat eta zenbat, andra gizon, andrazko eta gizonezko etorri izango diran hona, gorputzen usainak kobea beteteko asmoagaz. Gura izan dot pentsau mundua mundu danetik zuriak hona etorri baino lehen bertokoak
|
etorten
zirala, eta bihotza bete deust han bikote bat ikusteak, kobearen babesean.
|
|
|
Eta ikusteko ederra da. Hona be bertako jentea
|
etorten
da egun-pasan. Uretatik urten eta hangoakaz berba egin dogu.
|
|
|
Ume bi ikusi doguz bidetik
|
etorten
, aldean egurra daroela. Heldu diranean, berbetan egon gara eurakaz.
|
|
|
Herri nasaia da, trafiko gitxigaz. Plazan umeak
|
etorten
jatzuz postalak saltzen, eta baten bategaz berba be egin dogu, nahiz eta eurek saldu gura izan. Han zagoz, eta gura dozu hareen ganera zeozer jakin, zelan moldatzen diran jakin, bizimodua zelakoa dan, zer pentsetan daben postalak saltzeaz ganera.
|
|
2008
|
|
|
Laurogei anega gari inguru izatera heltzen ginan gari urte zanetan. Beharraldi bat egindakoan han
|
etorten
zan ama edo arrebaren bat ura, pontxea edo kafea eskintzera. Ez eutsan inork edariari muzin egiten.
|
|
|
Umetan, bost edo sei urte bete arte, gurasoekin egiten genduan lo Tomasek eta nik, harek amagaz eta nik aitagaz. Aita Gurea esatean ez ginan bat
|
etorten
aita eta besteok. Harek, era zaharrean, betor gugana esaten eban eta guk, arrebei eta amari entzuten geuntsen era barrian:
|
|
|
Halako baten hasi ziran gordinik jateko sagarra erosten be. Kamioia
|
etorten
zan egurrezko kaxa hutsekin. Enpresaren izena be gogoan dot:
|
|
|
Nagusien arriskuak hartuta bera be. Sustua soinera
|
etorten
da akordatzeaz bakarrik.
|
|
|
Fraileak eskean ibilten ziran baserriz baserri. Arantzazukoak be bai, eleiza barria eraikitzen hasi ziranean, baina gehienetan Markinako karmeldarrak
|
etorten
ziran, zaldi eta guzti. Laborea, indiarrak, patatak... jasoten zituen, halan emon ezkero.
|
|
|
Lekeitioko Comandancia de Marinan berba eginda eskuratu eban hurrengoak itsasorako destinoa. Lehorretik egindako zerbitzuak disgustua ekarri baeban, ia itsasotik barri hobeak
|
etorten
ziran. Lekeitioko lagunak be han izango ebazan, ganera.
|
|
|
Konbidaduak
|
etorten
ziran eta horrek bazkari berezia esan nahi eban. Ondarroako Andramarietan Artetara joaten ginan gu Asterrikatik zehar eta San Antolinetan eurak gurera.
|
|
|
Eta halantxe joan eta
|
etorten
zan guri laguntzen pausoz pauso goitik zaindari, pauso bakotxean, gora eta behera, agur egiten euskun bitartean. Berba be bai haregaz guk.
|
|
|
orain koba zuloan, gero zubipean e.a. Emakumeak titi banatan ume bana ebela ate ondoan egoten ziran, noz nork zer emongo. Gizonezko batzuk motxaileak ziran, hau da, astoari ulea moztera
|
etorten
ziran, diru apur baten edo jeneroaren truke.
|
|
|
Emakume helduak be ibilten ziran. Kaletik
|
etorten
ziran ortuko jenero bila. Txutxita zan bat eta atso katarrua bestea.
|
|
|
Tabakoa be emoten euskuen eta gurean inork ez eban erreten. Jitanoek eta eskaleek baekien hori eta tabako eske
|
etorten
ziran.
|
|
|
Txorrotzaileak be
|
etorten
ziran, artaziak, kutxiloak eta abar harri latzaz zorroztera. Bizikletan etorten ziran honeek eta etxaburutik pasatzean eskala txikiko soinu ezaguna joten eben:
|
|
|
Txorrotzaileak be etorten ziran, artaziak, kutxiloak eta abar harri latzaz zorroztera. Bizikletan
|
etorten
ziran honeek eta etxaburutik pasatzean eskala txikiko soinu ezaguna joten eben: do remi fa sol; sol fa mi re do.
|
|
|
Txikotxu, txikotxu! deitu eta laukoan
|
etorten
zan, kortako epela hain eban gogoko.
|
|
|
Etxean jaio ziran gurean hainbat astakume; bakotxean ume bat egiten dabe astoek. Ondo
|
etorten
zan erreleborako asto gaztea etxean izatea. Guk astemea izaten genduan eta jarraipena ziurtatzeko astarraren lana be beharrezkoa zan.
|
|
|
Erromantikoa zan oso eta hantxe egoten ziran begiak bustita eta mukiei zintz, Rosita protagonistaren gorabeherak zehetasun guztiekin jasoten. Lanerako ordua izaten zan eta han
|
etorten
zan aita: Zer Rosita eta zer demonino!
|
|
|
Ez dakit ironiaz jarritako izena edo zer zan. Txukuna
|
etorten
zan, ba, etxe azpiko basatzan apainketan ibili eta gero! Harrikoa egin eta etxe azpira isurtzen zan urak pozua eta basatza sortzen ebazan orduan.
|
|
|
Ha zan jan beharra! San Martin ailegetan zan konturatu orduko eta Leon Irimintxe
|
etorten
zan txarria hiltera. Gantxo zorrotza sama samatik sartu eta irrintza batek beteten eban etxe guztia.
|
|
|
Ondo ikasi genduan ez zirala gauza bera bizi pisua eta kanaleko pisua. Txahala saldu, hiltegira eroan eta gero, txistuka, pozik
|
etorten
zan aita, diru ordainagaz eta txahal hil barriaren gibelagaz. Halan zan ohiturea.
|
|
|
Txarria hilteagaz zerikusirik ez eukan txahala hilteak. Leon
|
etorten
zan ia beti lan honetara be eta kokoteko bat emonda erasten eban txahal hori.
|