|
2000
|
|
|
Ez da harritzekoa beraz, mota honetako ekimena aurrera atera izana: euskara hutsezko telebista bat, herrian egosten den ororen berri
|
emango
zuena. Halaxe, Arrasate telebista aitzindariaren lorratza jarraituz, 1991n otsailean sortu zuten, bestelako egoera batek bultzatuta baina.
|
|
|
«Bat» aldizkaria argitaratzen jarraitu eta soziolinguistikazko berripaper elektronikoa sortzea, 2001eko erabileraren neurketari ekitea eta urtebeteko epean institutuari buruzko gogoeta burutu eta kongresu edo batzar bat eratzea oinarriak erabakitzeko. Gainera, Euskal Herrian bertan nahiz hemendik at soziolinguistika arloan dagoenaren berri jasoko du datu base bat osatze aldera, kale neurketei ere jarraipena
|
emango
zaie eta aldian aldiko ikerketak bultzatuko ditu, besteak beste.
|
|
|
Sare telematiko hau helduak euskalduntzeko eta alfabetatzeko erabiliko da, eta informazioa kudeatzeko bide erosoa eskaintzea du helburu nagusi. Sare telematiko berriak 140 euskaltegiei, 1.800 irakasleei eta 50.000 ikasleei zerbitzu zuzena
|
emango
die, eta herritar guztiek erabili ahal izango dute. HABEnet bi sarek osatzen dute.
|
|
|
Oraingo honetan, Donostiako eta euskal pilotako historiaren pilotaleku garrantzitsuenetariko bati
|
emango
diogu txanda. Atotxako pilotalekuari hain zuzen ere, edo hobeto esanda, Atotxako pilotalekuei, bat baino gehiago izan baitira.
|
|
|
Donostiako pilotaleku zaharren bildumari, artikulu honekin amaiera
|
emango
diot. Oraingo honetan, Beti Jai, Moderno, Urumea eta Gros pilotalekuen historiari erreparatuko diogu.
|
|
|
Bete beharreko izapide guztiek denbora eta dirua eskatzen dute, bizileku eta lan baimenak (50.000 pezeta, 2000 libera, inguru etorkineko) ordaindu behar dituzte, baimen hauek berritu eta bizileku baimena eman aurretik osasun aseguruak eskuratu (gutxienez 60.000 pezeta). Lan baimenak oso gutxinaka ematen dituzte, eta lan baimenik ez baduzu, bizilekuarena ez dizute
|
emango
.
|
|
|
Plan honek Nafarroako Udalerri eta Kontzejuen Federazioarekin (FNMC) edo zuzenean udalekin hitzarmenak sinatzeko aukera eskaintzen du. Sare honen kudeaketa, azkartasun eta malgutasunaren mesedetan, nekazari elkarteei
|
emango
litzaieke.
|
|
|
nekazari elkarteek zuzenean ahalbidetuko lukeen eredu integrala, hartara langileen kontratazioa legearen barruan egingo litzateke eta. Era horretan, Nafarroara heltzen diren pertsona hauei segurantza laborala
|
emango
zaie, eta lur-sailaren jabeari arlo juridikoan lasaitasuna eta ziurtasuna ekarriko dio egoera berriak
|
|
|
Halaxe, «Total recall» filmari, «Desafio total» jarri zitzaion gazteleraz, eta euskaraz «Oroimena erronka». Aurki
|
emango
den «Extreme measures» filmari «Al cruzar el limite» gazteraz «Muturreko neurriak» ipini ordez, azkenean «Muga zeharkatuz gero» jarri zaio, filmaren haria hobeto adierazten duelakoan.
|
|
|
Baina orduan finak ginen horretan. Niri orduan norbaitek aginduko balit hamar mila duro
|
emango
zizkidala, gure etxean zentimorik ere ez zen izaten, eta nik ez nuen galduko apustu hura! Tranpak, eta horiek uste dut geroztikoak direla.
|
|
|
Oarsoaldean zinema, telebista eta publizitate lanak ekoizteko azpiegiturak bildukodituen gunea eraikiko dute denbora gutxi barru. Gaur egungo hutsunea betetzearren, ikus entzunezkoen industriari merezi duen lekua
|
emango
bide dio.
|
|
|
Sarobeko zuzendari Enrique de Santiagok esandakoaren arabera," kokaleku egokiena La Herrera dela iruditzen zaigu. Gainera, Untzigintza Museoa bertan eraikitzeko asmoa dago, eta horrek itxura polita
|
emango
lioke. Dena den, portuko batzordea ez dirudi oso interesatuta dagoenik, eta Oiartzungo aukera aztertzen ari gara".
|
|
|
Halaber, aktoreak eta estrak aukeratu ahal izateko casting zerbitzua eskainiko da. Beste zerbitzu batek produkzioak aurrera eramateko dirulaguntza, koprodukzio eta abarren inguruko informazioa eskainiko du, eta filmaketa burutzerakoan, laguntza etengabea
|
emango
die ekoizleei gune honek.
|
|
|
Hori errealitate bat da, eta su etenaren garaian, presoen aldeko atxikipenak eta aldarrikapenak izugarri indartu ziren bezala, egoera honetan jendea berriz hoztu da. Erailketak eta presoen eskubideekiko aldarrikapenak gizartean batera
|
emango
direla pentsatzea ez da errealista. Lizarra, ordea, lanean dabil.
|
|
|
Honetan landare familia edo koadrila bakoitzak moda bat du hautatua. Fruitua
|
emango
duen lore emea ernalduko duen arraren polena nola barreiatu da hautuaren gakoa. Barreiatzaile haizea duten landareek lorearen itxura ahaztu eta polen asko ekoiztera bideratzen dute energia.
|
|
|
Eta bazkide hitza azpimarratzen du, ez du hornitzaile esaten, Kristinak sareen sarean bidaiatzeko urrats guztietan lagundu nahi baitio bezeroari. Proxicom enpresako presidentearen arabera, egin beharreko urratsetan aholkuak
|
emango
zaizkio enpresari, sistema garatu egingo da eta ondoren inplementatuko da; ez da soilik web orri baten kontua, lagundu egingo zaie bezeroei barne egoerara moldatzen, eta hala behar badu, Interneten negozioak egiteak sortzen dituen liskarren aurrean soluzioa eskainiko die
|
|
|
Hauen ostean, hilabete osoan zehar ikusi ahal izango dira beste lauak: Tod Browning-en" The Devil Doll", George A. Romeroren" Night of the living dead", Jacques Tourneur en" Night of the Demon" eta Alfred Hitchcock-en" Psyco" k
|
emango
dio amaiera zikloari.
|
|
|
Nahiko gaizki pasa du gizarajoak, baina Kubara bueltatzen bada, ez pentsa kubatar arrunt baten bizimodua izango duenik, ez horixe, Fidelek Batista diktadorearen garaiko etxe puska bat
|
emango
lioke-eta, igerileku eta guzti. Ez naiz politika kontuetan sartuko, baina egia da kubatarrek zailtasun ugari dutela.
|
|
|
Noizko komunikabideetan eta, bereziki, EITBn egoera honen berri
|
emango
dituzten saio bereziak. Noiz agertuko da txantxangorria EPEH pinarekin?
|
|
|
Noiz agertuko da txantxangorria EPEH pinarekin? Presoen aferari beste gai batzuei ematen dien tratamendua
|
emango
balie egoera oso bestelakoa izango zen.
|
|
|
Bidean leloa izango du 2000 epean erabiliko den ziurtagiriak, euskararen aldeko bidean barneratu izana baita ziurtagiri honek erakusten duena. Gutxieneko konpromisoak hartuko dituzten gizarte eragileei ekainaren 13an Donostian egingo den ekitaldi batean
|
emango
zaie Bai Euskarari ziurtagiria.
|
|
|
Alabaina, ez da soilik enpresen bilgune izango Kultur Parke hau. Honez gain, Interpretazio Zentroa deitu dioten horretan, euskalgintzaren eta euskal kulturgintzaren erakusgune bat atonduko dute; bisitatzeko lekua izango da, euskal kulturaren lehena eta oraina ezagutzera
|
emango
dituena. " Kataluniako hainbat kiderekin harremanak izan ditugu, proiektuak aztertu dira... baina gertatzen dena da hizkuntza mailan ez dagoela horrelakorik munduan, eta neurri batean dira bakarrik baliagarri beste esperientziak.
|
|
|
Izan ere, sistema suteak, gas ihesak eta ur ihesak detektatzeko gai da. Kasu horietan, ihesei bidea itxi, eta aurrez programatutako telefono zenbakiei, suhiltzaileei adibidez, abisu
|
emango
lieke. Eta azkenik, automatismoak atezain automatikoko irudiak telebistan ikustea, kontratatutako potentzia elektrikoa baxuagoa izatea edo sentsoreen bidez argia piztu eta itzaltzea ahalbidetzen du.
|
|
|
Batetik, aurtengo gai nagusia mundializazioaren aurkako protesta izango da eta horretarako antolatu da hainbat ekitaldi. Bestetik, orain hilabete batzuk Millauco Mac Donald' saren aurka laborariek eginiko ekintza dela-eta espetxeratutakoei sostengua
|
emango
zaie jaialditik. Ikuskizunei dagokienez, lehen gauean reggae gaua egingo da, bigarrenean musika gogorragoa izango da Todos tus muertos, Anestesia edo Mass Hysteria bezalako taldeekin.
|
|
|
EUSKO Jaurlaritzako Kultura Sailak 55 milioi pezetatako (2,2 milioi libera inguruko) dirulaguntza
|
emango
dio euskal liburugintzari. Horren truke argitaletxeek lagundutako liburuen 300 ale eman dizkiote Kultura Sailari.
|
|
|
Baina ez dut esan nahi konpainia bakan batzuek aurrekontu guztia xurgatu luketeenik; hori ere ez litzateke batere aproposa, konpainia txiki asko saretik kanpo geratuko liratekeelako. Hasteko, profesionalekin lan egin, gehiago programatu eta antzerki ikasketak arautzeak egonkortasun bat
|
emango
lioke antzerkiari. Adibidez, aktore izateko zegoen eskaria ikusita, TAE Arte Eszenikoen gunea delakoa sortu genuen Donostian; bada, klaseak emateko egoitzarik gabe gaude oraindik.
|
|
|
Euskal Ikasketei buruzko jardunaldien berri izan zutenean, Euskal Aste Kulturala antolatzea pentsatu zuten, egingo duten lehena hain zuzen. Euskal Elkarteko kide Galfarsororen hitzetan," paperean behintzat egitarau nahiko ikusgarria proposatzen dugulakoan gaude, eta etorkizunari begira horrek guztiak Euskal Elkarteari bultzada ederra
|
emango
diola pentsatzekoa da". Urtean zehar ere, ez da ekitaldirik falta izaten elkartean.
|
|
|
Bide honetatik lehen ezagutu duzuen Mandañu auzora jaitsiko zarete denbora laburrean. Auzo hau osatzen duten baserriek hasieran aipatu ditugun Bizkaiko baserri tipikoez eta bere inguruko landazabalen hainbat adibide dotore eta interesgarriez gozatzeko aukera
|
emango
dizuete. Puntu honetan, lehen Junkera baserrian barrena hartu duzuen bidea aukeratu beharrean, errepidetik jarrai dezakezue eta horrela, bide batez, bidean aurkituko duzuen Iratxiki izeneko iturrian ahoa eta gorputza pixka bat freskatu ahal izango dituzue kotxea utzi duzuen abialekura iritsi baino lehenago
|
|
|
Euskal Herriko herri eta hiriak ibilgailuz bisitatuko ditugu, patxada ederrez eta noski, handiz. Zuretzako prestatutako 30 ibilbideak burutzen badituzu, konturatzerako Euskal Herriari itzulia
|
emango
diozu.
|
|
|
Urte hauetan zientzia aldetik aurkikuntzak egiteko aurrerapen dezente eman da. Horrek fidagarritasun handiagoa
|
emango
du, ezta?
|
|
|
Anabel Arraiza eta Iñaki Beraetxe, Goenkaleko Sara eta Mikel, izango dira ETB udan
|
emango
den" Festaburu" saio berriaren gidari. Ostegunero, hilaren 6an hasita, herri ezberdinetako bitxikeriak, ezagunekin solasak, musika eta antzezpenak izango dira.
|
|
|
Gure herrialdean euskarak aurrera egin du milaka euskaltzaleren ahalegin izugarriari esker, horretaz inork ez du dudarik. Baina, euskararen etsaiek ederki dakite heroismoak ezin duela betiko iraun eta ondorioz, ez digute erraztasunik
|
emango
euskarak bere bidea egin dezan amore emango dugunaren esperantzaz. Jai dute.
|
|
|
Gure herrialdean euskarak aurrera egin du milaka euskaltzaleren ahalegin izugarriari esker, horretaz inork ez du dudarik. Baina, euskararen etsaiek ederki dakite heroismoak ezin duela betiko iraun eta ondorioz, ez digute erraztasunik emango euskarak bere bidea egin dezan amore
|
emango
dugunaren esperantzaz. Jai dute.
|
|
|
Eszenaratzeari kalejira batekin
|
emango
zaio hasiera, non arraina, belatzak, marinelak eta itsasoko bestelako biztanleek ikuskizuna iragarriko duten. Pequod eta Achab kapitainaren abenturak etorriko dira gero.
|
|
|
Hedabideek, ordea, den dena berdintzen dute, dena euforikoki enfatizatu behar ero horren bidez. Hamabost egunetan dibertimentu gisa idatzitako liburu inora ez doana eta mendeko proposamenik tajuzkoena dakarrena," liburu" dira biak hedabideetan. Deskuidatuz gero (alegia, aurkezpenean irudi egokia eskainiz gero), jolas hutsa baino ez denari toki zabalagoa
|
emango
diote, gainera hedabideek. Hedabideek?
|
|
|
UZTAILAREN 19an eskaini zen San Telmoko Klaustroan Musika Hamabostaldiaren" Donostian sortua" zikloaren lehen kontzertua. Hamabostaldiaren egitarauari berez irailaren 3an
|
emango
zaio amaiera. Hala ere, konpositore donostiarren lanez osaturiko ziklo hau irailaren 12ra arte luzatuko da.
|
|
|
23 urte. Atxabalta Telebistako aurpegia izan da hasieratik orain arte eta hemendik aurrera berak
|
emango
ditu Aretxabaleta, Eskoriatza eta Leintz Gatzagako berriak.
|
|
|
Nire alaba txiki txikia zela Zestaoko ikastolara joaten zen, eta erdarazko aurreneko hitzak ikastolan ikasi zituen. Eta gaurko egunean" estatu kolpea"
|
emango
bagenu Castron euskaldunek aginduko genuke... Nik esaten dut Euskal Herria dela eta haserretu egiten zaizkit...
|
|
|
Aurrekontu arazoak direla eta, bikoizketarik egingo ez duten arren, gazteleraz azpidatzita
|
emango
da. " Unicefen laguntzaren zain gaude, baina etortzekotan, filma estreinatu ondoren izango da".
|
|
|
Saioak zineari buruzko egunero gertatzen direnen berri
|
emango
digu, albisteak, estreinaldiak eta abar, eta Iñaki Pangua zuzendariaren esanetan: " Helburua Euskal Herrian burutuko diren zinema estreinaldi guztien berri zabala ematea da, filmaketei buruzko erreportajeak, izarrekin elkarrizketak...".
|
|
|
Arabitarra izana da. Israelek ez lioke Gaza Arabiari
|
emango
, bai ordea palestinarrei. Sinai::
|
|
|
Lehenengo bi atal hauetan nabari da ikuskizunak amaiera bitartean
|
emango
duena: oinarri tradizionalak, ukitu berritzaileekin eta sorpresa txiki batzuekin.
|
|
|
Zer aholku
|
emango
zenieke eskola arruntetako musika irakasleei?
|
|
|
Fede galtzea, indar galtzea izan da. Nik uste Ibarretxek berriro kemena
|
emango
diola hemengo mugimendu abertzaleari.
|
|
|
Egungo egoera politikoa, ordukoa ez bezala, partikularitate batek markatuta dago. Gaur egungo trantsizioa, baldin gauzatzen bada, bi ikur edo adierazpide kontrajarrien artean
|
emango
litzateke. Batetik, Lizarrako Akordioaren testuinguruan zabalduriko adierazpidea dago.
|
|
|
Zutik ez da aldatuko. Batzarrak gure eguneroko lanari bultzada bat
|
emango
dio. Duguna baturik mantentzea eta nazionalismoaren inguruan eztabaidatzen segitzea ditugu helburu; euskal sozietateko arloz arloko problematikari eutsiz betiere.
|
|
|
Su etena indarrean izan zen bitartean, prozesuak espektatibak eta hipotesiak sendoki bermatu zituen. Finean, alderdi berria HB iraganean izan zena izango zen, sektore berriei leku
|
emango
zion alderdi bat. Funtsean, HBren eta ezker abertzalearen birmoldaketa bat ekarri luke.
|
|
|
Su eten berri bat
|
emango
balitz, orduko egoerara itzultzeko aukerak berrituko al lirateke?
|
|
|
Su eten berri bat
|
emango
balitz ez litzateke aurrekoa bezala izango. Berriz ere, sektore guztiak biltzeko espektatibak zabalduko balira, Nafarroan Batzarrerekin eman zen esperientziatik pasa litzateke.
|
|
|
Bideoak jolasak eta abestiak entzun eta ikusteko aukera
|
emango
du, horrela jolasak ikasteko bidea erraztuz. Aldi berean, istorio bat izanik, film bat ikustea bezalaxe da.
|
|
|
Lehendakariak duela bi urte jarri zituen berberak, PSE EEk onartu ez zuen bakegintza eta normalizazio eredua. EAJk, gaztazkari irtenbide bat
|
emango
bazaio, ezker abertzalearekin kontatzea ezinbestekoa dela dio, bestela ez dago soluziorik. EAJk garbi dauka autonomia eta autogobernua osatu dituen tresneria ez duela edonoren eskuetan utziko.
|
|
|
Hau guztiaz gain, Oarso Telebistan dokumentalak (batzuk beraiek ekoiztutakoak eta beste batzuk ez), kultura ekitaldiak eta bestelakoak emititzeko asmoa dute, urriaren azkenaldetik aurrera: " Dokumentalei buruz, garaian garaikoak eskainiko ditugu; azaroan, esate batera, San Martinerako, hemen txerria hiltzeko ohitura dugu eta horren gainean
|
emango
dugu dokumentala".
|
|
|
Ume garaian irakurle banintzen. Garai hartan telebista kate bakarra zegoen, txuribeltzean eta egunean hiru ordu bakarrik
|
emango
zituen. Orduan nahitaez bestelako gauzak egiten dituzu:
|
|
|
Ez bakarrik literaturan. Mila bider pentsatu dut Dallaseko J.R. pertsonaia gaiztoa hartu eta Falcon Crest en sartuko balute, horrek jendeari morbo handia
|
emango
liokeela.
|
|
|
Eginez gero zer moduzko emaitzak
|
emango
lituzkeen. Pentsatzen dut gauza guztiek bezala.
|
|
|
Sekula ez diote txinatar bati eman, bada noizbait eman diote. Eta txino bati eman behar ezkero, nori
|
emango
diote. Joño, hau txinatarra da baina exiliatua, beraz ez da oso komunista, oso" txarra" eta gorria, orduan irabazteko arrisku handia du...
|
|
|
Portugalek badu sekulako literatura, eta sekula saririk jaso gabea. Mundu guztiak esaten zuen egunen batean portugaldar bati
|
emango
ziotela, eta haien artean gaur egun nor da obrarik luzeenetakoa eta prestigiorik handienetakoa duena. Saramago.
|
|
|
Demokrazia lehen baino urriagoa da, hiltzeko arriskuan bizi garen pertsonak lehen baino gehiago baikara. Demokrazia falta honen aurrean aldaketa koantitatibo handirik
|
emango
ez den arren, aldaketa koalitatibo bat eman dela uste dut, eta aldaketa koalitatibo honek beste alderdi osaketak ekar ditzakeela.
|
|
|
Bitartean, ETAren su eten bat
|
emango
balitz?
|
|
|
Aldaketak eman daitezke baina ezarritako bide demokratikoetatik. Estatutuaren aldaketa nahi duen gehiengo bat baldin badago (Xedapen Gehigarriaren bidez, kasu)
|
emango
da. Gu prest gaude negoziatzeko eta itunak gauzatzeko.
|
|
|
Zurrumurruek, hain zuzen ere, hemen kokatzen dute aipatzen ari garen albistea: Prisaren laguntzarekin EAE mailako telebista eta irrati sare konpetitiboak antolatu nahi omen ditu EAJk, horretarako Canal Bizkaia eta Canal Gasteiz baliatuz, baina baita bere inguruko enpresariek kontrolatzen dituzten zenbait FM ko frekuentzia ere, hauen bidez, trukean, Canal Dial
|
emango
litzatekeelarik.
|
|
|
Komunikabideei zera azaldu dizuegu: guk diru bat
|
emango
dugu produktu bat kaleratzeko, baina ezin dugu diru hori berau publizitatzeko erabili, ezin dugu publizitate klasikorik egin, horrek gure produktua bi edo hiru aldiz garestituko lukeelako. Eta komunikabideei produktuaren inguruko informazioa zabal dezazuen eskatzen dizuegu.
|
|
|
Galtzagorri elkartearen laguntzarekin, 9 liburu aukeratu eta ia 100 zentrotan zabalduko dira. Irakasleek euren laguntza
|
emango
dute, baina material guztia guk emango diegu. Ikasleak 9 horietatik 3 aukeratu eta irakurri ditu.
|
|
|
Galtzagorri elkartearen laguntzarekin, 9 liburu aukeratu eta ia 100 zentrotan zabalduko dira. Irakasleek euren laguntza emango dute, baina material guztia guk
|
emango
diegu. Ikasleak 9 horietatik 3 aukeratu eta irakurri ditu.
|
|
|
MILIOI bat pezetako (40.000 libera) sari bakarra
|
emango
du Pamiela argitaletxe nafarrak antolatu duen Juan Zelaia Saiakera Sariaren bidez. Saiakera jeneroa eta gogoeta bultzatzeko asmoarekin sortu den ekimen honetara edozein gairi buruzko iritzia bidali daiteke. Hori bai, datorren urteko abuztuaren 31n amaituko da aurkezteko epea, eta gehienez, lanek 75 orrialdeko luzera izango dute.
|
|
|
Hori bai, datorren urteko abuztuaren 31n amaituko da aurkezteko epea, eta gehienez, lanek 75 orrialdeko luzera izango dute. Irabazlearen izena azaroan
|
emango
da ezagutzera eta saritutako lana Durangoko Azokarako argitaratuko da.
|
|
|
garai horretan bertsolaritza telebistaz ematen hasten da. Telebistaz lehengo bertsogintza
|
emango
balitz, publiko berria ez litzateke etorriko eskaintza horretara. Publiko berria etorri zen bazegoelako belaunaldi oso bat ordura arte bertsolaritzara hurbildu gabeko jendearen mezuak era txukun batean eman zitzakeena.
|
|
|
Espontaneidade hori kontrolaezina denez, bertsolaritzak nire ustez sekula ez du izango, hizlari espontaneoek izango ez duten bezala, goiko maila hori. Gaur egungo bertsolariei, esan nahi dutena esateko ez bada, ez zaie interesatzen bertsolaritza, eta jarrera horrekin dabilen bertsolariari goi mailako estrukturarik ez diote sekula eskura
|
emango
. Diseinu baten barruan bazoaz goraino jasoko zaituzte, baina han hizketan hasten bazara ez.
|
|
|
Oteizak eta izugarrizko garrantzia eman diote kulturbide honi. Guk ez diogu hainbestekoa
|
emango
, barrutik ezagutzen dena ez da mitifikatzen. Besterik gabe, beste jardunbide bat da, eta gizartean bere lekua badu, utzi bere bidea egiten.
|
|
|
Erabaki dut labur izatearen alde on sarritan goraipatua, are gehiago eskertzen dela inguruan Tapia, Amuritza, Sarasua eta Joxerra Gartzia jario taigabean ari direlarik. Akaso oso ikuspegi ezkorra
|
emango
nuen. Baina jakineko kontua da bertsolariok ez dugula nahi dugun huraxe esaten, errima hitzek esaten uzten diguten hura baizik.
|
|
|
BIZIA, GUTIZIA, KARIZIA, NAGUSIA, ZUZIA... aukeratu izan banitu oso bestelako ikusmoldea
|
emango
nukeen, lehengoa bezain egiazkoa bidenabar esanda. nukeen bertsolaritzak egungo euskal kulturgintzan duen indarraz, eta hitzekin jolas egitearen eta entzutearen plazerraz, iraganean sustraiturik belaunaldiz belaunaldi aurrera doan ekimenaz...
|
|
|
AUSTRIAN, Italian, Alemanian eta beste nonbait ere
|
emango
zuen elkarrizketarik Xabier Arzalluzek azken boladan. Denetan hautsak harrotu dituzte bere adierazpenek, beti modu interesatuan eta bere berbak elkarrizketaren testuingurutik aterata.
|
|
|
Sekula lurraldetasun politikorik izango ez bagenu ere, euskarak batzen duen lurraldetasun animiko hori. Egia da, teorikoki behintzat, lurraldetasun politikoak beste sostengu bat
|
emango
liokeela lurraldetasun espiritualari. Baina zer egiten du lurraldetasun geografiko batek, espiritualak betidanik erakutsi dion erreferentzia eta baloreen sarerik gabe?
|
|
|
Bestalde, ibilbide honen hasiera eta amaiera behingoz leku berean izango da, urte batzuetan Gipuzkoako hiriburu izan zen Tolosa historikoan. Horrela izateak ibilbide berean Tolosaldeko zati bat ezagutzeko aukera
|
emango
digu, eta Aralar igaro ostean, baita Goiherri gipuzkoarretik itzultzeko parada ere. Gipuzkoako izaeraren bi eskualderik adierazkorrenetakoak bisitatuko ditugu.
|
|
|
Ni ez naiz arlo penalean ari, baina arlo honetan ari diren espezialistek Maria Jose Galindok emandako epaia ontzat eman dute. Alegia, Sevillan, Caceresen edo Lugon antzeko epaia
|
emango
zela diote adituek. Fiskaltzak helegitea jar tzea normala da, bera zen salataria eta beste kasuetan bezala mantendu behar zuen bere jarrera.
|
|
|
Euskalgintzako taldeek, sindikatu euskaltzaleek eta alderdi politiko abertzaleek oso argi izan behar dute hurrengo urtetan euskalgintzak
|
emango
dituen urratsak eta zenbait gizarte joeren garapenak (lerro euskaldunen matrikulazioa, euskararen aldeko jarrera, arloz arloko egitasmo desberdinen garapena etab), ematekotan, gizarte komunikazio sare erraldoi horren bultzada ez den beste eragile baikorrik ez duela izango.
|
|
|
Antzeko gauza gertatzen da beste talde bazuekin, sindikatuekin zein alderedi politikoekin. Bakoitzak bere lehenetasunekin, bere ajeekin, bere aukerekin, gure arteko kontraesanekin..... argi izan norberak egiten ez duena ez duela beste batek egingo, guztion artean egiten ez duguna ez digula inork egina
|
emango
.
|
|
|
Esan bezala, horretarako hirugarren pertsonako narratzaile estradiegetikoa darabil. Honek fokalizazioaren bidez hiru pertsonaia ezberdin hauen sentimendu eta egoeren berri
|
emango
digu. " Autorearen komentarioei esker haien ekintzak, ideiak eta eritziak objetiboki jakitera ematen zaizkigu, eta horrela ezohizko bizimodua daramaten istorioaren protagonistak pertsona arruntak bezala ikusi ahal ditugu." (Belaunde:
|
|
|
trena. Izan ere, trena eta tren geltokiaren inguruan mugituko dira pertsonaiak eta azken batean, honek
|
emango
dio bizitasuna Izurkiz herriari. Trenak eta trenbideak haustura bat dakarte herri honen bizimoduan.
|
|
|
Besteetan, pertsonaiek errealitatea, interpretapen eta bizipen distortsionatu batetik, desarroilatzen dute, eldarnioan murgildurik daude, giro etsai honek pertsonaiei oso baliabide urriak horni diezazkieke, beraz, kanpotik datorrena traumatikoa izan ohi da, edota pertsonaiak berak badu bere baitan zerbait traumatikoa dena. Beraiek harrapaturik daude, maiz planteatzen den egoera edo errealitatea itogarria gertatzen da, eta pertsonaiak
|
emango
duen irteera ez da bere kondena baino izango. (Egan 49)
|
|
|
Beraz, ikuspuntu ezberdinak darabiltza bi plano hauek bereizteko: 1930eko gertaeren berri narratzaile estradiegetiko batek
|
emango
digu; 1960koez, ostera, narratzaile autodiegetiko batek. Gainera, fokalizazio aldakorra eta ahots aniztasuna batik bat bigarren plano honetan aurki ditzakegu.
|
|
|
batetik, herri ustez ezagun batera iritsi den bidaztiaren planoa: honen berri narratzaile estradiegetikoak
|
emango
digu; bestetik, bidazti horrek irakurtzen duen egunkaria dugu, eta honetan, noski, lehen pertsonako narratzaile autodiegetikoa mintzatzen da. Hala ere, azken plano honetan, batzuetan beste pertsonaia batzuek ere hainbat istorio kontatzen dizkigute:
|
|
|
Hona hemen beste zenbait: Egin, Euskal Idazleak Gaur liburua,... Baina, garaiko zenbait ezaugarriren erreferentzia etengabea den arren, bukaera arte ez da data zehatz baten berri
|
emango
. Hala ere, aipu hauek guztiek narrazioa girotzeko baliagarriak diren arren, ez dute istorioaren nondik norakoa bideratzen, izan ere, istorio bera beste lekuren batean ere irudika baikenezake.
|
|
|
Hain ezberdinak eta ugariak diren pertsonaien gertaeren berri emateko narratzaile orojakilea darabil idazleak. Era berean, narratzaile honek ikuspegi aldaketa eginez pertsonaia ororen berri
|
emango
digu: are gehiago, bere gogoetak eskainiko dizkigu (narratzaile, beraz).
|
|
|
Pertsonaia nagusi honek berak hitz egingo digu lehenengo pertsonan: hots, Xabierrek
|
emango
digu gertaeren berri. Beraz, narratzaile autodiegetikoa izango da oraingoan intrigazko istorioaren berri emango diguna.
|
|
|
hots, Xabierrek emango digu gertaeren berri. Beraz, narratzaile autodiegetikoa izango da oraingoan intrigazko istorioaren berri
|
emango
diguna. Hala ere, zenbaitetan hirugarren pertsonara joko du narratzaileak, pertsonaia nagusiarekin hertsiki loturik ez dauden zenbait pasarteren berri ematean.
|
|
|
Izan ere, gertaera hauek Mundakan kokatzen ditu; eta protagonistak 1571 urtean jaio zela ere azaltzen digu. Ordutik aurrera denboraren tarte guztiak zehaztuak
|
emango
ditu. Garai hartako gertaeren berri emateko dokumentazio lan handia egin zuela ere aitortu zuen idazleak.
|
|
|
Hartara, maila narratibo ezberdinak ikus ditzakegu plano bakoitzean: batetik, narratzaile intradiegetiko heterodiegetiko batek kontatzen dizkigu kanposantuko gertaerak; bestetik, narratzaile autodiegetikoak beste bi planoko gertaeren berri
|
emango
digu: bata, Argentinako bizipenak; eta bestea, Donostiatik Bilborako ibilbidea.
|
|
|
Bere gogoeten bidez bere zalantza eta sentsazioak ezagutarazten dizkigu. Batez ere, borroka batek ez dio lasaitasunik
|
emango
: amari zin egindakoaren alde egin (hots, apaiz sartu), edo Isabelekiko sentitzen duenaren alde egin.
|
|
|
Liburuan, zuri eta beltzen arteko gerra izan beharrean, gris asko dago. Pertsonaiak ez dira antagonikoak." (Argia 1504) Are gehiago, gogoeta jarioak pertsonaia gatazkatsu honen sentsazioen berri
|
emango
digu: bere etsipena, ezinegona, damua,...
|
|
|
Hortaz, eleberrietan zehar hain bereizturik aurkezten zaizkigun bi plano hauek estuki uztartzen dira istorioek aurrera egin ahala. Are gehiago, lokarri gisa aurkezturiko bi pertsonaia hauek izango dira musikaren berri
|
emango
digutenak: Bobek jazz aren berri emango digu; eta satorrak, aldiz, blues aren munduan murgilduko gaitu.
|
|
|
Are gehiago, lokarri gisa aurkezturiko bi pertsonaia hauek izango dira musikaren berri emango digutenak: Bobek jazz aren berri
|
emango
digu; eta satorrak, aldiz, blues aren munduan murgilduko gaitu.
|
|
|
Narrazioaren pertsonaia nagusiak
|
emango
digu lehen pertsonan gertaturikoaren berri, hots, narratzaile autodiegetikoak: izan ere, kartzelaratua izan aurreko gorabeherak ditu kontagai.
|
|
|
Izan ere, gure asmoa narratiba berria aztertzea denez, hamarkada honetan argitaraturiko lan guztiak aintzat hartzea zabalegia iruditu zaigu, eta beraz, egokiagotzat jo dugu esparrua murriztu eta lan jakin batzuei buruzko bilduma osatzea. Hortaz, datozen orri hauetan azken hamarkada honetan ezagutzera eman diren idazleen lanen zerrenda
|
emango
dugu urtez urte. Hala ere, 90eko hamarkada baino lehen narratiba lanik argitaratu ez dutenak ere hartu ditugu kontuan:
|
|
|
Ideia horiek, gaur egungo gizartearen egoeraz gogoeta egiteko bidea bederen
|
emango
ahal digute. Hala nahi genuke eta hala bedi.
|
|
|
Horregatik dator 26 artikuluaren hirugarren zatian: . Gurasoek lehentasunezko eskubidea izango dute seme alabei
|
emango
zaien hezkuntza mota aukeratzeko?. Eta, bukatzeko, 30 artikuluan irakur daiteke beste hau:
|
|
|
Horrez gainera, hizkuntza gutxitua erabiltzen ez dutenentzat, mintzatzen direnen herrialdean bizi badira, nahi duten guztiek ikas dezaten aukerak jarriko dira. Gurasoek hautatzen dutenaren arabera, maila guztietako ikasketak beraien hizkuntza jatorrean egiteko aukera
|
emango
zaie. Aldi berean, hizkuntzarekin batean bertako kultura jatorraren irakaskuntza ere bermatu nahi da, horretarako beharrezko diren irakasleak prestatuz.
|
|
|
3 Gurasoek lehentasunezko eskubidea izango dute seme alabei
|
emango
zaien hezkuntza mota aukeratzeko.
|
|
|
Eta hogeita seigarren Artikuluaren hirugarren zatian dakar beste honako hau: . Gurasoek lehentasunezko eskubidea izango dute seme alabei
|
emango
zaien hezkuntza mota aukeratzeko?.
|
|
|
egunkari hauetan, esanbezala, Euskal Herriarekin zerikusia duten artikuluak soilik hartu ditugu kontuan. Beraz, egunkarihauetako datuen irakurketak ondorio okerrak
|
emango
lizkiguke analisi honetan.
|