|
2023
|
|
|
Lege organiko hori Konstituzioarekin bat datorrela esan du Konstituzio Auzitegiak ekainaren 23ko 118/ 2016 emandako epaian; baina, edu berean, adierazpen horren esparrua eta mugak finkatu ditu: ..., batetik, Konstituzio Auzitegiaren bosgarren xedapen gehigarri berriak Konstituzio Auzitegiak egin beharreko kontrolaren objektua mugatu da Batzar Nagusiek emandako foru arauei begira; ez ditu foru arau guztiak kontrolatuko, ezpada foru arau mota zehatz batekoak, hots, izaera fiskalekoak soilik, eta horien artean, Euskadiko Autonomia Estatutuaren 41.2.a) artikuluak aitortutako eskumenak erabilita
|
eman
izan diren foru arauak, hau da, euren lurraldean tributu araubidea mantendu, ezarri eta arautzeko foru arauak Estatuko zergen antolaketa orokorra aintzat hartuta (3 ZO)" 2.
|
|
|
Hiru Lurralde Historikoetan ere, Foru Aldundiek foru arau lerruneko arauak
|
eman
ditzakete (TFAOren 8 artikulua) presazko arrazoietan oinarrituta ala tributu arauak ezartzeko edo egokitzeko. Legegintzazko Dekretuen eta Lege dekretuen antzera, honako arauak ematen dira Lurralde Historikoaren arabera:
|
|
|
3438/ 2017) ezarri duenez, Tributuen Foru Arau Orokorra jurisdikzio konstituzionalaren esparrutik kanpo geratu da, Arau Orokorrak tributu zehatzik arautzen ez duelako. Hala ere, Auzitegiaren erabaki hori eztabaidatsua izan da Auzitegiaren kide batzuk boto partikularra
|
eman
baitzuten. antzeko figura, Zerga alorreko Presazko Foru Dekretu Araua izena zuena, baina gero ere erabili zen tributuen arloan uztailaren 12ko 6/ 2005 Foru arauaren 14 artikuluan oinarrituta. Foru Araua Gipuzkoako Lurralde Historikoaren Erakunde Antolaketa, Gobernu eta Administrazioari buruzkoa da eta horretan oinarritu dira abuztuaren 30eko 2/ 2022, prezioen igoerak ekarritako ondorioak konpontzeko premiazko neurriak onesten duena, edota maiatzaren 26ko 5/ 2020 eta ekainaren 15eko 3/ 2021 Foru Dekretu Arauak, Covid gaitzaren osasun krisiaren ondorioz aurrekontu eta tributu arloko neurri jakin batzuk onartzen dituztenak.
|
|
|
Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak
|
eman
ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
|
|
|
Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak jasotako erregelak betetzeko xedapenak ere
|
eman
ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
|
|
|
Agindu interpretatzaileak TFAOren 11 artikuluaren 3 atalean arautu dira (TLOren 12.3 artikuluan). Lurralde erkidean, legeak eta tributuetako gainerako arauak argitzeko edo interpretatzeko xedapenak Ministroak
|
eman
ditzake, eta Tributuen Zuzendaritza Nagusiak ere; TFAOetan, eskumen hori Ogasun Saileko Diputatuari dagokio, modu esklusiboan. Lurralde erkidean Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratuko dira eta hiru Lurralde Historikoetan, bakoitzaren Aldizkari Ofizialean.
|
|
|
Gipuzkoak, bere aldetik, ez du halako tresnarik erabili. Horien lekuan, agindu interpretatzaileak
|
eman
ditu Foru agindu formarekin, esaterako, apirilaren 28ko 179/ 2023 Foru agindua, eratorritako ondare izaeraren erregela interpretatzeko irizpideak onetsiz, subholding egituretan Sozietateen gaineko Zergan eta Ondarearen gaineko Zergan aplikatzeko. Modu horretara, jarraibideak baino segurtasun juridiko handiagoa ematen dute aldizkari ofizialean argitaratzen direlako. tributu zama ekitatez banatzea, eta justizia printzipioak.
|
|
|
Eskuordetzea bi modutakoa izan daiteke: eskuordetzaren xedea testu artikulatuak eratzea denean, oinarri lege baten bidez
|
eman
behar dira eskuordetza hori gauzatzeko irizpide nagusiak; haatik, aurreko lege batzuk lege testu bakarrera bildu nahi direnean, eskuordetza lege arruntaren bidez egin daiteke.
|
|
|
Lege dekretu deritzonaren bitartez ere, Gobernuak lege lerruneko arauak
|
eman
ditzake, baina ez Parlamentuak eginiko eskuordetzan oinarrituta, ezpada benetako larrialdiaren edo presazko beharrizanaren ondorioz (EKren 86.1 artikulua). Beste alde batetik, bada Lege dekretuaren bitartez arautu ezin daitekeen gairik.
|
|
|
Aldakorretan, aspektu kuantitatibo hori bakarrik dago (errentaren zenbatekoa, ondarearen balioa). Tributu finkoen kasuan, aldiz, zerga egitatea ezin da zenbateko ezberdinetan
|
eman
, eta ezin da zenbatu ere (adib., jarduera edo lanbide bat egikaritzea: jarduera horretan aritu daiteke ala ez, baina ezin da zenbatu).
|
|
|
jarauntsi onartu gabeak, ondasun erkidegoak eta, nortasun juridikorik izan gabe, zergapean jar daitekeen batasun ekonomikoa edo ondare banandua osatzen duten erakundeak. TFAOek (eta TLOk) ez dute
|
eman
beste kategoriarik ezartzeko agindu edo definiziorik; are gehiago, tributu zehatzen foru arauei aukera eskaintzen die kategoria hori erabiltzeko.
|
|
|
Lehenengo arazoari, hau da, gaitasun tributario berezien ingurukoari, aspaldi
|
eman
zitzaion erantzuna. Ez dago gaitasun juridiko berezirik tributuen arloan, horrek Kode Zibilaren indargabetzea ekarriko lukeelako, Kodeak gaitasun juridikoa aitortzeko betekizunak ezabatuz.
|
|
|
Erantzukizunaren norainokoari helduta, erantzuleak (bai solidarioak, bai eta subsidiarioak ere) borondatezko epealdiko tributu zor osoaren gainean du erantzukizuna, zehapenak bazter utzita. Hori gorabehera, erantzuleak subjektu pasiboaren zorra ez badu ordaindu
|
eman
zaion epean, orduan zehapenak, errekarguak eta interesak ezarriko zaizkio, baina erantzulearen jokabidea aintzat hartuta eta ez zordun nagusiarena. Azken finean, zehapenak pertsonalisimoak direla ezartzen duen printzipioa aplikatzen da (EKren 25 art.).
|
|
|
Zehapenei buruzko arauketa antzekoa bada ere, TFAOen eta TLOren arauketa alor honetan baditu ezberdintasun nabarmenak. Horrenbestez, liburu honen helburua aintzat hartuta eta liburuaren esparruari begiratuta, zehapenei buruzko azalpen guztiak emango ditugu TFAOen arauketa bakarrik erabiliz, eta hiru Lurralde Historikoetan TFAO garatzeko
|
eman
diren arauak27 erabiliz.
|
|
|
Zehapenaren zenbatekoa gutxituko da tributu betebeharpekoak bere adostasuna
|
eman
badu tributu zorraren erregularizazioaren gainean eta zehapenaren gainean. Adostasuna dagoela ulertzeko baldintza da hori, beraz, zehapenaren edo likidazioaren aurka tributu zorraren erregularizazioa jaso duenaerreklamaziorik edo errekurtsorik jarriz gero, adostasuna eman aurreko unera ekarri behar da egoera eta murriztu den zehapena berriro handituko da.
|
|
|
Zehapenaren zenbatekoa gutxituko da tributu betebeharpekoak bere adostasuna eman badu tributu zorraren erregularizazioaren gainean eta zehapenaren gainean. Adostasuna dagoela ulertzeko baldintza da hori, beraz, zehapenaren edo likidazioaren aurka tributu zorraren erregularizazioa jaso duenaerreklamaziorik edo errekurtsorik jarriz gero, adostasuna
|
eman
aurreko unera ekarri behar da egoera eta murriztu den zehapena berriro handituko da.
|
|
|
Haatik, adostasuna dagoelako presuntzioa jaso da kudeaketaeta ikuskapen organoek likidazioa eta zehapena jakinaraztean, baldin eta ez bataren ez bestearen aurka errekurtsorik jarri ez bada; errekurtsorik jarriz gero, ostera, murrizketaren zenbatekoa eskatuko da interesdunari horrela jakinarazita, besterik gabe. Hala ere, errekurtsoa edo erreklamazioa aurkeztu bada baina oso osorik baiezkoa
|
eman
badiote interesdunari, zehapena berriro murriztu daiteke.
|
|
|
Aitorpenak eta autolikidazioak ez aurkezteari dagokionez, oro har, honako zehapenak ezarri dira: a) Epean ez aurkeztea 400 euroko diruzko isun finkoarekin zehatuko da Bizkaian, arau orokor gisa (Araban eta Gipuzkoan, isuna 200 eurokoa da). b) Errolda aitorpenetan edo derrigorrean ordezkariaren izendapena jakinarazteko aitorpenetan, 800 euroko diruzko isun finkoa izango da Bizkaian, eta 400 eurokoa Araban eta Gipuzkoan. c) Informazioa
|
eman
beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenetan, 300 euroko diruzko isun finkoa jarriko da aitorpenean pertsona edo erakunde bati buruz eman beharreko datu edo datu multzo bakoitzeko. Isuna 800 eurokoa izango da gutxienez eta 40.000 eurokoa gehienez.
|
|
|
Aitorpenak eta autolikidazioak ez aurkezteari dagokionez, oro har, honako zehapenak ezarri dira: ...okor gisa (Araban eta Gipuzkoan, isuna 200 eurokoa da). b) Errolda aitorpenetan edo derrigorrean ordezkariaren izendapena jakinarazteko aitorpenetan, 800 euroko diruzko isun finkoa izango da Bizkaian, eta 400 eurokoa Araban eta Gipuzkoan. c) Informazioa eman beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenetan, 300 euroko diruzko isun finkoa jarriko da aitorpenean pertsona edo erakunde bati buruz
|
eman
beharreko datu edo datu multzo bakoitzeko. Isuna 800 eurokoa izango da gutxienez eta 40.000 eurokoa gehienez.
|
|
|
Kasu honetan, arau haustea da autolikidazioak edo aitorpenak osatugabe, zehaztugabe edo datu faltsuekin aurkeztea, Ogasun publikoari egungo edo etorkizuneko kalte ekonomikorik sortu gabe, hots, aurreko 2.3.1 puntuko arau hausteak izan gabe. Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio
|
eman
behar orokorra soilik jorratu baita) jaso da: informazioa emateko banako errekerimenduen erantzunik ez ematea edota erantzun okerrak ematea (osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak ematea).
|
|
|
Aurrekoaz gain, berezitasun bat jaso da. Informazioa
|
eman
beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenen kasuan, Tributu administrazioak onetsi eta argitaratzen duen eredua erabili ez bada zehapena %100ean gehituko da (Gipuzkoan beste euskarrietan aurkeztu bada ere bai). Halaber, diru kopuruei buruzko daturik ez duten banakako errekerimenduak edo informazio emateko behar orokorrak badira, zehapena 100 euro izango da elektroniko, informatiko edo telematikoak ez diren beste euskarri batzuen bidez pertsona nahiz erakunde bati buruz aitortutako datu edo datu multzo bakoitzeko.
|
|
|
Aribideko tributu prozedura geldituz gero espedientea organo judizialari bidali zaiolako, edo organo judizialak edota Ekonomia Ituneko Arbitraje batzordeak esku hartu duelako, orduan preskripzio epea geldiaraziko da. Epea geldiarazita egongo da organo horiek espedientea Ogasun publikoari itzuli arte edo espedientearen gainean ebazpena
|
eman
arte, une horretan preskripzio epea oso osorik berriro zenbatzen hasi behar dela.
|
|
|
Horiek horrela, TFAOetan (Arabako TFAOren 67.10 artikulua, Bizkaikoaren 69.10 artikuluan eta Gipuzkoako TFAOren 67.11 artikuluan) arautu denez, betebeharpekoak aurkeztutako errekurtso edo erreklamazioaren ondorioz bere uzi osoari baiezkoa
|
eman
badiote administrazio egintza osoa deuseztatuz, orduan ulertuko da preskripzio epea ez dela geldiarazi.
|
|
|
Eragiketa baten gainean tributu bat baino gehiago ezarri nahi badira eta elkarren artean bateraezinak badira, tributu bidegabearen ziozko zor ez den sarrera eskatzeko preskripzio epea zenbatzen hasiko da tributu egokia zein den erabakitzeko organo eskudunak ebazpena
|
eman
duenetik aurrera. Esaterako, BEZaren eta KbOEren arteko bateraezintasuna.
|
|
|
Demagun ondasun higiezina eskuratu dugula eta Kostu bidezko Ondare Eskualdaketa ordaindu dugula; gero salmenta beraren gainean Ogasun publikoak BEZ eskatu diola guri ondasuna saldu zigunari. KbOE itzultzea eskatuko dugunerako lau urte (edo bost urte) igaro badira ere, zerga hori itzultzea eska dezakegu preskripzio epea zenbatzen hasiko delako organoak ebazpena
|
eman
duenetik, tributu egokia zein den adierazteko.
|
|
|
Nolanahi den ere, betebehar nagusiari zuzenean lotuta ez dauden formazko betebeharren kasuan, adibidez, subjektu berak informazio
|
eman
behar duenean, kontuan hartu behar dugu informazioa gorde eta emateko betebeharrak merkataritzako arauketan ezarritako epeen mende daudela sei urte dira Merkataritzako Kodearen 30 artikuluaren arabera derrigorrezko liburuetarakoedota formazko betebeharrak eskatzeko epeen mende, handiagoa izango balitz. Kasu honetan, horrenbestez, preskripzio epeak ez dute loturarik edozein betebehar nagusirekin.
|
|
|
Ulerbidez, preskribatutako zergaldietan zehaztu diren zerga oinarri negatiboak konpentsa daitezke oraindik preskribatu ez diren zergaldietako zerga oinarriekin Sozietateen gaineko Zergan. Administrazioak preskribatutako zergaldiaren zerga oinarri negatiboak egiazta ditzake preskribatu gabeko zergaldietan oinarri negatiboen konpentsazioa mugatzeko, baina ezin dezake zergaldi hartako likidazio berria
|
eman
ala zehapena ezarri. Halaber, preskribatutako (edo iraungitako, Bizkaian) zergaldietan gauzatu diren negozio, ustiapen, jarduera, egintza edo egitateak egiaztatzeko ahalak zabaldu dira, baldin eta ondorio fiskalak sortuko badituzte preskribatu (edo iraungi, Bizkaian) gabeko zergaldietan.
|
|
|
Betebehar lotuen arauketak, alabaina, ez du kasu guztietarako erantzun egokirik
|
eman
. Ulerbidez, ez dira aipatu subjektu ezberdinen arteko betebehar lotuak, atxikipen edo konturako sarreren ondorioz, edota subjektu ezberdinek egindako zerga egitate bateraezinen ondorioz (BEZ eta KbOE), edo eragiketa lotuen ondorioz.
|
|
|
Epearen zenbaketa geldituko da, eta prozesua amaitzeko ebazpen irmoa jakinarazi denetik berriro zenbatzen jarraituko da. b) Berraztertzeko errekurtsoa edo erreklamazio ekonomiko administratiboa jartzeagatik, edota peritu tasazio kontrajarria eskatzeagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da ebazpena
|
eman
denetik aurera. Salbuespenez, organoak edo Auzitegi Ekonomiko administratiboak ebazpena emateko hiru hileko edo urtebeteko gehieneko epea, hurrenez hurren, gainditu badu, orduan gehieneko epea igarotakoan jarraituko da zenbatzen. c) Ekonomia Ituneko Arbitraje batzordean gatazka aurkezteagatik.
|
|
|
Aurreko letretan aipatutako prozeduretako ebazpenen ondorioz, Tributu administrazioak administrazio egintza berria
|
eman
balu, eta prozedura horiengatik etetea gertatu izango balitz, orduan Administrazioak hiru hileko epea izango luke egintza emateko prozeduraren ebazpenetik zenbatzen hasita, zorra zehazteko ahalmena iraungi bada ere.
|
|
|
Arabako TFAOk, 78 artikuluaren 5 puntuan, jaso duenez, bermerik gabe edota etete automatikorako balio ez duten bermeak (kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek emandako abal solidarioa edo kauzio aseguruaren ziurtagiria)
|
eman
badira etetea eskatzeko, eskaera izapidetu bitartean tributu zorra ez kobratzeko arrazoizko susmoak egongo balira, kautelazko neurriak har daitezke kreditua kobratzea ziurtatzeko edota dauden neurrien epea luza daiteke.
|
|
|
Zenbait kasutan, Administrazioak erabaki dezake ondasunak prebentzioz enbargatzea, tributu zorren ordainketa segurtatzeko behar den kopuruan. Ikuskizun publikoen kasuan, berbarako, esku hartu eta prebentzioz enbarga daitezke ikuskizunek ekarritako diru sarrerak, baldin eta aurretiaz Tributu administrazioari
|
eman
ez bazaio ikuskizunon berri. Orobat, Administrazio horrek merkatu gaien prebentziozko enbargoa agin dezake, zenbait tributu zorren ordainketa segurtatzeko, hain zuzen ere, establezimendurik izan gabe eta Administrazioari jarduerarik aitortu gabe gauzatzen diren kostu bidezko jardueren gainekoena.
|
|
|
Konkurtso prozeduran Tributu administrazioak duen egoera ikusita, hartzekodun arruntekin parekatzen da tributu kreditu gehienen kasuan. Pribilegiodun kredituei dagokienez, Administrazioa ez dago hitzarmena onestean erabakitakoaren mende, baina hitzarmenarekin bat egin edota Hartzekodunen Batzara joan eta proposamenaren aldeko botoa
|
eman
dezake, eta halakoetan Konkurtso Legearen 376 artikuluak ezarritako gehiengoek hartutako akordioei lotuta geratuko litzateke.
|
|
|
Hartzekodun arrunta bezala konkurtsoa onetsi denean, proposamenaren alde dagoelako. Haatik, pribilegioa duen hartzekodun bezala, lehen esan bezala, ez dago hitzarmenari lotuta, hitzarmenaren alde botoa
|
eman
ezik edota hitzarmenari atxiki ezik. Halakoetan zalantzan jar daiteke Tributu administrazioak tributu kredituaren xedaezintasunaren printzipioaren arabera jardun duenik; TFAOek, alabaina, halako erabakiak hartzeko ahalmena eman diote Administrazioari, 168.4 artikuluak xedatutakoarekin bat (eta TLOren 164.4 artikuluarekin bat).
|
|
|
Haatik, pribilegioa duen hartzekodun bezala, lehen esan bezala, ez dago hitzarmenari lotuta, hitzarmenaren alde botoa eman ezik edota hitzarmenari atxiki ezik. Halakoetan zalantzan jar daiteke Tributu administrazioak tributu kredituaren xedaezintasunaren printzipioaren arabera jardun duenik; TFAOek, alabaina, halako erabakiak hartzeko ahalmena
|
eman
diote Administrazioari, 168.4 artikuluak xedatutakoarekin bat (eta TLOren 164.4 artikuluarekin bat).
|
|
|
Konstituzio Auzitegiak adierazi duenez, eta, guztietatik, martxoaren 27ko 81/ 2000 Epaian jaso denez: " ekainaren 8ko 18/ 1981 KAE
|
eman
zenetik, Konstituzio Auzitegi honek behin eta berriro adierazi duenez, administrazio zehapenei aplikagarri zaizkie Konstituzioaren 25.1 artikulutik eratorritako printzipio substantiboak, hau da, zigor arloko printzipio inspiratzaileak ñabardura batzuekin zehatzeko administrazio zuzenbidean ere aplika daitezke, bi biok Estatuaren zigor antolamenduaren agerpenak baitira(...)".
|
|
|
35 Zerga bilketari kalte egin dakiokeen arau hausteen kasuan likidaziorik gabeko zehapenik ezin daitekeenik
|
eman
onartuz gero, ezerk ez gu galarazten zehapen prozedura hastea zehapen horren sorburu den likidazioa jakinarazi aurretik. Auzitegi Gorenaren 2020ko uztailaren 23ko Epaia (Errek.1993/ 2019). alegazioak egiteko eskubidea ere ebazpenaren aurkako alegazio aldia geroago ezarri ezik.
|
|
|
Aurreko datuez gain, identifikaziorako datuak ere
|
eman
behar dira prozedura hasteko komunikazioan azaldu dugun bezala, bai eta alegazioak aurkezteko modua eta hori egiteko epea.
|
|
|
Prozedura hauetan betebeharpekoaren eskubideak babestu nahian, hasierako komunikazioan hurrengoak adierazi behar dira: ebazpena jakinarazitzat
|
eman
den unea eta modua; ebazpenaren aurka egiteko bideak, epeak eta organo eskudunak; eta zehapena ordaintzeko epeak, modua eta lekua. Errekurtsoa jartzeko epea eta zehapena ordaintzeko epea zenbatzen hasiko dira ebazpena jakinarazitzat eman den egunetik aurrera.
|
|
|
ebazpena jakinarazitzat eman den unea eta modua; ebazpenaren aurka egiteko bideak, epeak eta organo eskudunak; eta zehapena ordaintzeko epeak, modua eta lekua. Errekurtsoa jartzeko epea eta zehapena ordaintzeko epea zenbatzen hasiko dira ebazpena jakinarazitzat
|
eman
den egunetik aurrera.
|
|
|
Arau haustea likidazio bati lotuta dagoen kasuan, esan dugunez, likidazio proposamena eta zehapen proposamena aldi berean eta batera jakinaraz daitezke, nahiz eta ebazpenak beti modu lokabean
|
eman
behar diren.
|
|
|
TFAOek jokabide batzuk jaso dituzte Tributu administrazioaren jarduketei jarki, haiek oztopatu, aitzakiak jarri edo haiek egitea ukatzeko jokabidetzat hartuz, baina ez dute zerrenda itxirik
|
eman
. Besteak beste, honako jokabide hauek dira:
|
|
|
7) Atxikipenen edo konturako sarreren ziurtagiria
|
eman
beharra ez betetzeagatiko arau haustea. Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 211 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 212 artikulua
|
|
|
Jarri ere, Tributu administrazioek zergadunen eskura euren datuak jartzen dituzte bide telematikoz, datuok kontsultatzeko eta lortzeko hagitz erraztuz. Horiek horrela, autolikidazioak aurkezteko unean zergadunak baditu arau hausteak aipatzen dituen datuak, hirugarrenek Administrazioari
|
eman
baitizkiote horien artean, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzkoak, konturako sarrerak eta atxikipenak egin behar dituzten hirugarrenek emanda. Nolanahi den ere, halako ziurtagiriak erabilgarri izan daitezke baldin eta Administrazioak eskura dituen datuen eta atxiki behar duenak edota autolikidazioa aurkeztu behar duenak dituen datuen artean desadostasunak badaude; are gehiago, Administrazioak daturik ez badu epean eman ez zaizkiolako.
|
|
|
Horiek horrela, autolikidazioak aurkezteko unean zergadunak baditu arau hausteak aipatzen dituen datuak, hirugarrenek Administrazioari eman baitizkiote horien artean, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari buruzkoak, konturako sarrerak eta atxikipenak egin behar dituzten hirugarrenek emanda. Nolanahi den ere, halako ziurtagiriak erabilgarri izan daitezke baldin eta Administrazioak eskura dituen datuen eta atxiki behar duenak edota autolikidazioa aurkeztu behar duenak dituen datuen artean desadostasunak badaude; are gehiago, Administrazioak daturik ez badu epean
|
eman
ez zaizkiolako.
|
|
|
Edozein kasutan, artikuluak zehatu du atxikipenen edo konturako sarreren ziurtagiria
|
eman
beharra ez betetzea, errentak lortu dituzten tributu betebeharpekoei atxiki edo kendu ondoren. Zehapena 150 euroko diruzko isun finkoa da (Bizkaian, 300 eurokoa).
|
|
|
Betebeharpekoen tributu egoera erregularizatzeko administrazio egintzek erregularizazioaren ondoriozko zehapenak ezartzeko preskripzio epea geldiaraziko dute. Nolanahi den ere, epea geldiarazi bada likidazio egintzaren aurka edozein errekurtso edo erreklamazio jartzeagatik, eta betebeharpekoak aurkeztutako errekurtso edo erreklamazioaren ondorioz bere uzi osoari baiezkoa
|
eman
badiote (administrazio egintzaren elementu guztiak deuseztatuz, Bizkaian esaten denez), orduan ulertuko da preskripzio epea ez dela geldiarazi.
|
|
|
Ikus ditzagun, bada, banan banan. a) Urratzaileak tributuen arloan jarduteko gaitasunik ez duenean. Gogora dezagun ezgaituek gauzatutako arau hausteen gaineko erantzukizuna euren legezko ordezkariei esleituko zaiela. b) Ezinbesteko kasuetan. c) Erabaki kolektibo urratzaileetan, erabakion kontrako botorik
|
eman
dutenei edo botazioan agertu ez direnei begira. d) Tributu betebehar eta eginbeharrak gauzatzean, egileak behar besteko arreta jarri duenean. Behar besteko arreta jarri dela ulertuko da, besteak beste, arauaren zentzuzko interpretazioa egin ostean jardun badu.
|
|
|
Horiek horrela, fakturazio betebeharra ez betetzeagatiko arau hauste eta zehapenak hurrengoak dira: a) Fakturatzeko betebeharra arautzen duen arauketaren betekizunak betetzen ez badira, arau haustea eragin duten eragiketen zenbateko osoaren %1eko proportziozko diruzko isuna jarriko da. b) Fakturak edo egiaztagiriak luzatu, bidali,
|
eman
edo kontserbatu ez badira, arau haustea eragin duten eragiketen zenbateko osoaren %2ko diruzko isun proportziozkoa jarriko da. Ezin denean jakin zein den arau hausteari dagozkion eragiketen zenbatekoa, zehapena 600 eurokoa izango da, faktura edo dokumentua luzatu edo kontserbatu ez den eragiketa bakoitzeko.
|
|
|
Ezin denean jakin zein den arau hausteari dagozkion eragiketen zenbatekoa, zehapena 600 eurokoa izango da, faktura edo dokumentua luzatu edo kontserbatu ez den eragiketa bakoitzeko. Administrazioak egiaztatzen badu faktura ez dela luzatu, bidali eta ez dela
|
eman
eta inguruabar hori egiaztapena egiten den unean amaitu barik dagoen zergaldian gertatu dela, diruzko isun finkoa jarriko da, hain zuzen, Araban eta Bizkaian 600 euroko isuna faktura egin eta eman ez den eragiketa bakoitzeko, eta Gipuzkoan 1.000 eurokoa. c) Fakturak datu faltsuekin edo faltsutuekin luzatu badira, arau haustea eragin duten eragiketen zenbateko osoaren %100eko diruzko isun proportz...
|
|
|
Ezin denean jakin zein den arau hausteari dagozkion eragiketen zenbatekoa, zehapena 600 eurokoa izango da, faktura edo dokumentua luzatu edo kontserbatu ez den eragiketa bakoitzeko. Administrazioak egiaztatzen badu faktura ez dela luzatu, bidali eta ez dela eman eta inguruabar hori egiaztapena egiten den unean amaitu barik dagoen zergaldian gertatu dela, diruzko isun finkoa jarriko da, hain zuzen, Araban eta Bizkaian 600 euroko isuna faktura egin eta
|
eman
ez den eragiketa bakoitzeko, eta Gipuzkoan 1.000 eurokoa. c) Fakturak datu faltsuekin edo faltsutuekin luzatu badira, arau haustea eragin duten eragiketen zenbateko osoaren %100eko diruzko isun proportziozkoa jarriko da Araban eta Bizkaian, eta Gipuzkoan %75ekoa.
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 99 artikuluaren arabera, eta Bizkaiko TFAOren 101 artikuluaren arabera (eta TLOren 103 artikuluaren arabera), betebeharpekoek jakinarazi baizik egin behar ez dituzten eskubideak baliatzearen inguruko prozeduretan Administrazioak ez du edukiko berariaz ebatzi beharrik, ez eta iraungitzen diren prozeduretan, prozeduraren objektua gertatze bidez galduta dutenetan eta interesdunak uko edo atzera egiten duenetan ere. Nolanahi den ere, interesdunak halako inguruabarra gertatu dela adieraztea berariaz eskatzen badio Administrazioari, azken honek erantzun idatzia
|
eman
du.
|
|
|
Beste alde batetik, Administrazioari egotz dakiokeen arrazoiengatik ebazpena epe barruan
|
eman
ezik, prozedura iraungiko da. Prozedura iraungi bada ere, beste prozedura berri bat has daiteke, preskripzioa gertatu ez bada.
|
|
|
Interesdunak zehaztutako lekuan edo egoitza fiskalean egiten bada jakinarazpena, leku horretan dagoen hamalau urtetik gorako edozein pertsonari
|
eman
dakioke (39/ 2015 Legearen 42 artikulua) baldin eta bere identitatea jasotzerik bada, baita jabeen erkidegoko atezainari ere. Interesdunak edo horren ordezkariak jakinarazpena ez badu hartu nahi, ulertuko da jakinarazpena ondo egin dela.
|
|
|
Tributu zorra zehazteko aitorpenaren bidez hasitako prozeduretan, zergadunak zerga egitatea gertatu dela adierazi ondoren, Administrazioak likidazio egintza
|
eman
behar du ordaintzeko kopurua zenbatuz, edota itzultzeko nahiz konpentsatzeko zenbatekoa aitortuz betebeharpekoaren mesedetan. Autolikidazioaren bidez hasitako prozeduretan, zergadunak zorraren zenbatekoa zehaztu duenez, likidazio egintza zenbaketa hori zuzentzeko erabiliko da soilik.
|
|
|
Erregelamendu bidez berariazko jakinarazpena beharrezkoa ez diren kasuak zehaztu daitezke tributu betebeharpekoari horren berri
|
eman
bazaio. Ulerbidez, horrela gertatuko da adostasun aktaren ondoriozko likidazioen kasuan lurralde erkideko eta Gipuzkoako ikuskapen prozeduretan; bertan, zorra likidatzeko organo eskudunak jarduketa berriak agindu ezik edota beste modu batean likidatu ezik, akta sinatu eta hilabetearen buruan jakinarazitzat emango da likidazioa (TLOren 156.4 artikulua eta Gipuzkoako TFAOren 151.3 artikulua).
|
|
|
tributuak kudeatzea deritzo ikuskapeneta bilketa eginkizunetan sartzen ez diren tributuak aplikatzeko administrazio jarduketen multzoari. Aipatutako artikuluak tributu kudeaketaren ohiko eginkizunen zerrenda ematen digu; eta TLOren kasuan, kudeaketaren berariazko definizioa
|
eman
ez bada ere, itxiera klausula berdina ezarri du kudeaketaren barruan sartuz" ikuskapeneta bilketa eginkizunetan sartzen ez diren tributuak aplikatzeko gainerako jarduketak gauzatzea".
|
|
|
Ikuskaritzak, bere aldetik, egiaztatzeko eta ikertzeko eskumen orokorrak ditu, baina, aldi berean, badu eskumen horien ondoriozko likidazioak emateko ahalmena ere. Are gehiago, egun tributuen Ikuskaritzak soilik
|
eman
ditzake behin betiko likidazioak. Organo zerga biltzaileen ahala, azkenik, zorra kobratzeko prozeduretara mugatzen da betearazpen aldian.
|
|
|
Jarraian, kudeaketa organoek autolikidazioa aztertu edo egiaztatu dezakete, eta hala behar denean, autolikidazioa zuzendu dezakete behin behineko likidazio baten bidez. Gerta daiteke ere, ikuskapen organoak egiaztatzeko jarduketak gauzatzea, eta horien buruan, gehienetan, behin betiko likidazioa emango litzateke. Autolikidazioaren emaitza itzultzekoa bada, ordea, kudeaketa organoek behin behineko likidazioa
|
eman
behar dute itzulketarako eskubidea aitortuz. Halako jarduketarik gauzatu ezean, autolikidazioa aldaezina izango da preskripzioa (edo iraungitzea, Bizkaian) gertatu denetik aurrera. b) Aitorpenaren sistema, lehengoa.
|
|
|
Honakoetan, subjektu pasiboak betebeharra zenbatzeko garrantzitsuak diren inguruabarren berri eta zerga egitatea gauzatu duenaren berri ematen dio Ogasunari, baina ez du ezer kalifikatzen ezta betebeharra zenbatzen ere. Prozedura amaitzeko, kudeaketa organoak behin behineko likidazioa
|
eman
behar du eta berau jakinaraziz zorra ordaintzeko borondatezko epea irekitzen da (emaitza itzultzekoa ere izan daiteke). Autolikidazioarekin gertatu bezala, aitorpena aurkeztu ondoren aztertzeko eta egiaztatzeko jarduketak gauzatu ditzakete kudeaketa organoek nahiz ikuskapen organoek, eta horren ondorioz likidazio berria eman daiteke, behin behinekoa ala behin betikoa.
|
|
|
Prozedura amaitzeko, kudeaketa organoak behin behineko likidazioa eman behar du eta berau jakinaraziz zorra ordaintzeko borondatezko epea irekitzen da (emaitza itzultzekoa ere izan daiteke). Autolikidazioarekin gertatu bezala, aitorpena aurkeztu ondoren aztertzeko eta egiaztatzeko jarduketak gauzatu ditzakete kudeaketa organoek nahiz ikuskapen organoek, eta horren ondorioz likidazio berria
|
eman
daiteke, behin behinekoa ala behin betikoa. Jarduketarik ezean, likidazioa aldaezina izango da preskripzioa (edo iraungitzea, Bizkaian) gertatu denetik aurrera. c) Ordainagirien bidez aldizka kobratzen diren tributuak.
|
|
|
Jarduketarik ezean, likidazioa aldaezina izango da preskripzioa (edo iraungitzea, Bizkaian) gertatu denetik aurrera. c) Ordainagirien bidez aldizka kobratzen diren tributuak. Honelakoetan erregistro, errolda edota matrikula batean alta
|
eman
behar da, aitorpenaren lehengo sistemaren arabera, bai eta aldaketa fisiko edo juridikoen berri emateko aitorpena ere aurkeztu behar da baldin eta horren titulartasuna edo zenbatekoa ukituko bada, eta aitorpenen ondorioz, likidazioa jakinaraziko zaio betebeharpekoari. Hortik aurrerako kobrantzak modu automatikoan bidaliko dira ordainagirien bidez, ezer jakinarazteko beharrik gabe.
|
|
|
Bizkaian, ostera, aukera hori TFAOren 125 artikuluan jaso da baina likidazio proposamen izenarekin. Behin betebeharpekoak, berariaz ala isilbidez, proposamena baieztatu eta gero, Administrazioak behin behineko likidazioa
|
eman
behar du zenbatekoa itzuli, ordaindu edo konpentsatzeko. Gure ustez, Bizkaiko arauketa zehatzagoa eta egokiagoa da zorra kalifikatzeko eta zenbatzeko eragiketak Administrazioak berak egiten dituelako bere esku dituen datuetan oinarrituta.
|
|
|
Honelakoetan, itzulketa erabaki behar da sei hilabeteko epean autolikidazioa aurkezteko epea amaitu zenetik zenbatzen hasita edo autolikidazioa aurkeztu zenetik zenbatzen hasita epez kanpo egin bada. Administrazioak behin behineko likidazioa
|
eman
behar du, eta hortik aurrera zergadunaren aldeko berandutze interesak sortuko dira, aurreko lerrokadetan azaldu bezala. Gipuzkoa aldendu da gainerako bi Lurralde Historikoetako arauketatik, prozedura hau erabil daitekeelako autolikidazioaren bidez45 hasi bada edota eskaeraren bidez hasi bada; baita baieztatu duelako ere, izapide gehiagorik gabe, eskatutako itzulketa modu" automatizatuan" egingo dela, autolikidazioa eta eskaera behar bezala bete badira.
|
|
|
Gipuzkoa aldendu da gainerako bi Lurralde Historikoetako arauketatik, prozedura hau erabil daitekeelako autolikidazioaren bidez45 hasi bada edota eskaeraren bidez hasi bada; baita baieztatu duelako ere, izapide gehiagorik gabe, eskatutako itzulketa modu" automatizatuan" egingo dela, autolikidazioa eta eskaera behar bezala bete badira. Hala ere, Gipuzkoako TFAOren 120 artikuluak jasotako automatizazioaren bidez aipatu nahi bada behin behineko likidazioaren jakinarazpena ez dela egin edo likidazio proposamena ere aurretiaz ez dela
|
eman
, orduan esan behar dugu ez dela batere aldendu Arabako TFAOren 98.4 eta 126.1 artikuluetan eta Bizkaiko TFAOren 100.4 eta 124.1 artikuluetan ezarritakotik, bi lurraldeotan likidazio proposamena aurretiaz emateko beharra eta behin behineko likidazioa jakinarazteko beharra bazter utzi dituztelako, baldin eta eskatutako kopurua benetan itzuli den kopuruarekin bat badator.
|
|
|
Azkenik, epaiak tributu betebeharrik ez dagoela adieraziz gero, delituari lotutako likidazioa deuseztatuko da eta egindako sarrerak eta bermeen kostuak itzuliko dira. Epaia absolbitzekoa bada, administrazio jarduketak atzera eramango dira delituari lotutako likidazio proposamena
|
eman
zen aurreko unera; halakoetan, prozedurak aurrera jarraituko du goian zehaztutako epe eta ondorioekin salaketa edo kereila ez izapidetzeko kasuetan bezala. Epaia kondenatzekoa bada likidazioa berretsiko da, nahiz eta doikuntza batzuk egin behar likidatutako kuotaren eta epaiaren likidazioaren artean alderik badago.
|
|
|
Betebeharpekoek Administrazioari eska diezaiokete, tributu bakoitzari buruzko foru arauketak hala aurreikusten duenean (Sozietateen gaineko Zergan alderdi lotuen arteko eragiketetan, kasu), aurretiaz
|
eman
dezala tributu zorra eragin duten errenten, produktuen, ondasunen, gastuen eta tributuaren likidaziorako garrantzitsuak diren gainerako elementuen balioespena. Akordio horiek tributua aplikatu baino lehenagokoak izan behar dira beti eta lotesleak dira hiru urteko epean, gehienez, Administrazioarentzat.
|
|
|
Pertsona fisikoek edo juridikoek, publikoek zein pribatuek, tributuentzat garrantzizkoak diren denetariko datu, txosten, aurrekari eta frogagiriak
|
eman
behar dizkiote Tributu administrazioari, baldin eta euren edo hirugarrenen tributu betebeharren ingurukoak badira bai eta beste pertsona batzuekin izan dituzten harreman ekonomiko, profesional edo finantzarioen ondoriozkoak badira ere (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 90 artikulua, Bizkaiko TFAOren 92 artikulua eta TLOren 93 artikulua).
|
|
|
Kontrara, likidazio prozedura ofizioz hasi bada, edota betebeharpekoak aitortu edo autolikidatu duenetik aldenduz behin behineko likidazioa
|
eman
behar bada, ordaintzeko nahiz itzultzeko emaitzarekin, orduan, aurretiaz likidazio proposamena eman behar da. Proposamen hori betebeharpekoari bidali behar zaio, eskubidez komeni zaiona alega dezan.
|
|
|
Kontrara, likidazio prozedura ofizioz hasi bada, edota betebeharpekoak aitortu edo autolikidatu duenetik aldenduz behin behineko likidazioa eman behar bada, ordaintzeko nahiz itzultzeko emaitzarekin, orduan, aurretiaz likidazio proposamena
|
eman
behar da. Proposamen hori betebeharpekoari bidali behar zaio, eskubidez komeni zaiona alega dezan.
|
|
|
Prozedura hauen barruan ematen diren behin behineko likidazioak beti arrazoituak izan behar dira. Behin behinekoak badira ere, likidazioak aldaezinak dira horietan erregularizatu diren elementuei begira; hala ere, Administrazioak beste likidazio batzuk
|
eman
ditzake horien ordez preskripzio epean zehar baldin eta aurreko lerrokadan proposamena ez jakinarazteko aipatutako inguruabarren bat gertatu dela frogatuz gero edota bestelako inguruabarrik gertatuz gero baldin eta ez baziren likidazioa emateko garaian aintzat hartu. Bizkaian, likidazioa aldatzeko formari eta moduari dagokionez, autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozedura izapidetu da nahitaez, jarraian aztertuko dugunez.
|
|
|
Bizkaian, likidazioa aldatzeko formari eta moduari dagokionez, autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozedura izapidetu da nahitaez, jarraian aztertuko dugunez. Nolanahi den ere, hiru Lurralde Historikoetatik ezeinetan ezin daiteke behin behineko likidaziorik
|
eman
baldin eta aurreko likidazioa behin betikoa izan bada ezta egiaztapen mugatuko prozeduraren objektu izan diren elementu edo tributu49 Gero esango dugun moduan, halakoak egiaztapen mugatuko prozeduran edota, hala denean, ikuskapen prozeduran aztertuko dira. Gipuzkoako TFAOn salbuespen bat dago:
|
|
|
Bilketa bidez lorturiko informazio hau emateko eskaeren aurka ezin daiteke alegatu banku sekretuaren mende egonik informazioa babestuta dagoela. Lanbide sekretuaren mende badaude, ordea, informazioa babestuta legoke, nahiz eta sekretu horrek ezin babestu profesionala bera, ezta sekretua hautsi gabe
|
eman
daitezkeen datu ekonomikoak ere (esaterako, informazioa pilatuta lortzen denean). Lanbide sekretupean daude ondare izaera ez duten datu pribatuak, baldin eta datuok profesionalen bezeroen ohore eta intimitatea ukitzen badituzte eta profesionalek euren jardueratik ezagutzen badituzte; bestetik, aholkularitza eta defentsa eginkizunak egikaritzean, profesionalek isilpeko datuak jakin badituzte.
|
|
|
Administrazioak zorra likidatzeko duen ahalmena egikaritzeko iraungitze epea jarraitu edo preskripzio epea berriro zenbatzeaz gain, salaketa edo kereila onartzen ez bada, administrazio jarduketak atzera eramango dira delituari lotutako likidazio proposamena
|
eman
zen aurreko unera; kasu horretan, ikuskapen akta edo behin behineko likidazioa formalizatuko da. Prozedura gehieneko epean amaitu da, edo, bestela, ebazpen judiziala edo espedientea jaso denetik sei hilabeteko epean, azken epe hori luzeagoa bada.
|
|
|
Halakoetan administrazio ebazpenak edo ebazpen judizialak ukitu ez dituen izapideak eta egintzak osorik gordeko dira. Berandutze interesak eskatuko dira lehenengo likidazioa ordaintzeko borondatezko epea amaitu zen egunetik bigarren likidazioa ematen den egunera arte, hots, erabakia hartu den egunera arte, beti ere bigarrena
|
eman
bada legeak ezarritako epearen barruan (bestela, aurreko lerrokadan esan dugunari jarraiki, likidazioa eman behar zen egunera arte zenbatuko dira). Likidazio berriaren zenbatekoa interes tasa aplikatzeko oinarria izango litzateke. c) Aitorpenak eta autolikidazioak epez kanpo aurkezten direnean aurretiazko errekerimendurik gabe.
|
|
|
Halakoetan administrazio ebazpenak edo ebazpen judizialak ukitu ez dituen izapideak eta egintzak osorik gordeko dira. Berandutze interesak eskatuko dira lehenengo likidazioa ordaintzeko borondatezko epea amaitu zen egunetik bigarren likidazioa ematen den egunera arte, hots, erabakia hartu den egunera arte, beti ere bigarrena eman bada legeak ezarritako epearen barruan (bestela, aurreko lerrokadan esan dugunari jarraiki, likidazioa
|
eman
behar zen egunera arte zenbatuko dira). Likidazio berriaren zenbatekoa interes tasa aplikatzeko oinarria izango litzateke. c) Aitorpenak eta autolikidazioak epez kanpo aurkezten direnean aurretiazko errekerimendurik gabe.
|
|
|
Tributu egoera erregularizatzeko jokabidea, beraz, aitorpena epez kanpo aurkeztea da, Administrazioak likidazio egokia
|
eman
dezan, baita autolikidazioa epez kanpo aurkeztea ere; kasu bietan, zorra ordaindu behar da. Baldintza honen barruan daude, bai aitorpena nahiz autolikidazioa epez kanpo aurkeztea, bai aurretik aurkeztu ziren aitorpen edo autolikidazioak ordezteko (ordezkoak) edo osatzeko (osagarriak) aitorpen edo autolikidazio berriak aurkeztea.
|
|
|
Ez dago berandutze interesik, probidentzia
|
eman
den egunetik zordunari jakinarazi ondorengo hilabetera arte ordaindutako kopuruen gainean.
|
|
|
Prozedura betearazlea den aldetik, prozeduraren beraren egokitasuna edo hori izapidetzean izan diren akats edo okerrak bakarrik eztabaida daitezke. Dena den, eztabaida horiek guztiak beste prozedura batean egingo dira, premiamendu prozedurari begira lokabe eta bereizia den prozeduran, hain zuzen; hala denean, premiamendua eten egin daiteke, prozedura horien ebazpena
|
eman
arte.
|
|
|
Bestetik, betekizun formala: premiamendu probidentzia
|
eman
eta zordunari hori jakinaraztea72.
|
|
|
72 Gure ustez, Bizkaiko TFAOren 60.3 artikuluak aipatzen duena, hots," betearazpena berehalakoa da" dionean, zorraren ordainketa geroratzeko edo zatikatzeko eskaerari, betebeharpekoak aurkeztutako konpentsatzeko eskaerari, zorren ordainean ondasunak edo eskubideak ematearen eskaerari edota zerga bilketaren prozedura eteteko eskaerari ezezkoa ematean, eskaera premiamendu probidentzia jakinarazi eta hilabetea igaro ondoren aurkeztu delako, edota zorra geroratzeko edo zatikatzeko eskaera ala zerga bilketaren prozedura eteteko eskaera ez onartzean, orduan Administrazioari bide ematen diola premiamendu probidentzia jakinaraztean ordainketa egiteko ireki den aparteko hilabeteko epea ez aplikatzeko soilik. Hortaz, ezin du probidentzia
|
eman
eta jakinaraztea saihestu, probidentzia jaso ondorengo betearazpenaldian aurkeztu diren eskaerak izan ezik. identifikazioa, data, zorra ordaindu ezean errekargua goreneko kopuruan (premiamendu errekargua) eskatuko dela eta prozeduraren baitan zordunaren ondasunak enbargatu daitezkeela ohartaraztea, eta probidentziaren aurkako errekurtsoak eta epeak.
|
|
|
Kasu gutxitan bada ere, jurisprudentziak beste arrazoi batzuk onartu ditu probidentziaren aurka egiteko, jatorrizko likidazioaren borondatezko akats edo oker materialetan oinarrituta, hala nola, zerga egitatea jaso ez izana, likidazioa
|
eman
zuen organoa erabat eskugabea izatea edo tributu betebeharpekoaren identifikazioa akastuna izatea.
|
|
|
a) Zorrak kobratzen direnean. Prozeduran zehar kobratu nahi diren kredituak (kuota, zehapena, interesak eta kostuak) ordaindu badira, espedientea bukatuko da, eta zordunari ordainagiria
|
eman
behar diote. b) Kreditua osorik ala zati batean kobraezina dela adierazten duen erabakiaren bidez. Ordainketa egin behar duten guztiak kaudimengabeak direla adierazi behar da, jarraian ikusiko ditugun berezitasunekin. c) Ordainketa ez den beste edozein arrazoirengatik zorra edo zehapena azkendu dela erabakitzean: preskripzioagatik, iraungitzeagatik, barkamenagatik edo konpentsazioagatik.
|
|
|
Ez da zordun nagusiaren ondasunen aurka aurretiaz jo behar erantzule solidarioak erantzun behar izateko. Hala ere, prozedura erantzule subsidiarioaren aurka bideratuz gero, aurretiaz zordun nagusia eta erantzule solidarioak kaudimengabeak direla adierazi behar da, edo bestela esanda, zerga bilketako organoak kaudimengabeziaren adierazpena
|
eman
behar du. Kaudimengabeziaren adierazpenaren bidez, Administrazioak badu titulua ordainketaren erantzukizuna erantzule subsidiarioaren gainean zabaltzeko.
|
|
|
Urriaren 1eko Administrazio Publikoen Administrazio prozedura Erkidearen 39/ 2015 Legearen 39.1 artikuluak jaso duenez, administrazio egintzak baliodunak dira eta ondorioak sortuko dituzte, egintzok
|
eman
diren egunetik aurrera. Baliozkotasunaren eta eragingarritasunaren aldeko presuntzio hori, nola ez bada, tributuzko administrazio egintzei ere aplikatzen zaie, bai tributuak aplikatzeko egintzei bai zehapenak jartzeko egintzei ere; hortaz, egintzak deuseztatzeko araubidea ere Administrazio zuzenbide orokorrean ezarritakoa izango da (deuseztasuneta deuseztagarritasun kasuak, etab.). Presuntzio hori aplikatzen denez, tributuak aplikatzeko egintzak zuzenean dira betearazleak (ez ordea, zehapenak jartzeko egintzak, ez direlako betearazleak izango administrazio bidea agortu arte).
|
|
|
Prozedura ofizioz egintza
|
eman
zuen organoaren edo goragoko baten erabakiaren bidezedota interesdunak hala eskatu duelako has daiteke; berrikusi nahi den egintza zein organok eman eta organo horrek izapidetuko du. Prozeduran, interesdunari hamabost eguneko entzunaldia emango zaio, baita egintzaren bidez beraien interesetan kalteak jasan dituztenei ere, egokien deritzotena alegatu eta euren aldeko agiriak aurkezteko.
|
|
|
Bizkaiko eta Gipuzkoako TFAOek arautzen dute prozedura hori (124 bis artikulua), eta horren arrazoia da autolikidazioaren bidez hasitako prozeduretan iraungitze epea onartu izana, Arabako Lurralde Historikoan ez dagoena, alegia. Era berean, prozedura erabiliko da behin behineko likidazioak berrikusteko autolikidazioaren edo aitorpenaren bidez hasitako prozeduren ondorioz
|
eman
badira likidazio horiek, baldin eta, tributu zorra zehazteko Tributu administrazioak duen ahala egikaritzeko preskripzioedo iraungitze epean, inguruabar berriak aurkitzen badira eta likidazioak aldatzea beharrezkoa bada.
|
|
|
Kontrara, Ezin izango da hasi autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozedura bat, baldin eta behin betiko likidazioa
|
eman
bada edota egiaztapen mugatuko prozedura baten pean tributu betebeharra edo haien osagaiak jarri badira, egitate nahiz inguruabar berriak aurkitu ezik, hots, prozedura ebazteko aintzat hartu ez zirenak aurkitu ezik.
|
|
|
batetik, autolikidazioa edo aitorpena aurkezteko errekerimenduarekin batera behin behineko likidazioa jakinaraz daiteke baldin eta likidazioa emateko interesdunak ekarritako egitateak, alegazioak eta frogak ala Administrazioaren esku daudenak baino ez badira kontuan hartu, baina betebeharpekoak epe barruan errekerimenduari erantzunez gero behin behineko likidazio hori ezerezean geratuko da; eta bestetik, proposamenik ez da egin baldin eta berori egiteko betebeharpekoak berak aurkeztutako beste aitorpen edo autolikidazio batzuetan sartutako datuak ala hirugarrenek emandako informazio betebeharretik lortu eta Administrazioaren esku dauden datuak soilik erabili badira. Azken aukera hori ez da Bizkaiko eta Gipuzkoako TFAOetan jaso, proposamena beti aurretiaz jakinarazi behar delako eta interesdunari entzunaldirako beta
|
eman
behar zaiolako behin behineko likidazioa eman aurretik.
|
|
|
Edozein kasutan, Tributu administrazioak behin behineko likidazio berriak
|
eman
ditzake prozedura honetako likidazioa aldatzeko, beti ere egitatea edo inguruabar berriak gertatzen badira, besteak beste, aurreko behin behineko likidazioetan kontuan hartu ez diren beste inguruabar batzuk agertzen badira, likidazioak formazko akatsak edo akats aritmetikoak baditu, datu aitortuak ez badatoz Administrazioaren esku dauden datuekin, edo indarreko arauketa bidegabe aplikatu bada. Bizkaiaren kasuan, ahal hori autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozeduraren bitartez gauzatu behar da, TFAOren 124.bis artikuluak jaso bezala.
|
|
|
Prozedura honen zioz egiaztatutako balioak ondorioak sortuko ditu gainerako betebeharpekoen aurrean. Tributu bakoitzaren foru arauak agin dezake balio horren berri
|
eman
ahal izatea betebeharpekoek horren aurka egin dezaten edo peritu tasazio kontrajarria susta dezaten; osterantzean, balioespenaren aurka egin ahal izango dute baliabide berdinekin balio berria aplikatu nahi den geroko prozeduraren baitan.
|
|
|
Egiaztapen mugatuko prozedura baten ebazpena
|
eman
ondoren, Tributu administrazioak ezin izango du egiaztatutakoa berriz erregularizatu, gero beste egiaztapen mugatuko prozedura batean edo ikuskapen prozedura batean ebazpenean adierazitakoez beste jarduketa batzuen ondoriozko egitate edo inguruabar berriak antzeman ezean. Betebeharpekoak, edo beraren ordezkariak, berariaz adierazten badu tributu zorrean eragina duten egitateekin eta elementuekin ados dagoela, ezin izango dira aurkaratu, egitezko okerra gertatu dela frogatu ezean (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 134 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 133 artikulua).
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 136 artikuluak eta Bizkaiko TFAOren 135 artikuluak jaso duenez, Ikuskaritzak edozein jarduketa burutzeko ahalmenak ditu, tributu betebeharrak egiaztatu eta ikertzeko, baita merkataritzako kontabilitatea aztertzeko ere (jarduera ekonomikoei buruzko agiriak, liburuak, kontabilitate orokorra eta lagungarria, fitxategiak, fakturak, egiaztagiriak, informatizatutako datu baseak, programak eta artxibo informatikoak). Bestetik ondasunak, elementuak, ustiapenak ikuskatuko dira, eta tributu betebeharra behar bezala betetzeko Administrazioari
|
eman
behar zaizkion informazio guztiak lortuko ditu, horien artean hirugarrenei edo subjektu pasiboari eginiko errekerimenduak, bankuko kontuak ikertzea, eta abar. Ikuskapen prozedura kontrolik handiena egiten duen prozedura, kudeaketa prozeduretan ziren mugak gabe.
|
|
|
Jarduketen inguruabarrek hala eskatzen dutenean, aipatutako egun eta ordutegitik kanpo egin ahal izango dira jarduketok betebeharpekoaren baimenik gabe. Horretarako, Ogasuneko Zuzendari Nagusiaren baimena behar da, Zuzendariari txosten bat bidali ondoren Ikuskari buruaren oniritziarekin (Gipuzkoan Ikuskaritzaren Zuzendariorde Nagusiak
|
eman
behar du baimena). Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 141 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 140 artikulua.
|
|
|
Jarduketa partzialen kasuan, betebeharpekoak hamabost eguneko epea izango du, jarduketa partzialak hasi direla jakinarazten zaionetik zenbatzen hasita, jarduketok orokorrak izan daitezela Administrazioari eskatzeko (Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 146 artikulua eta Bizkaiko TFAOren 145 artikulua)). Edozein kasutan, prozedura hasteko komunikazioan betebeharpekoak jarduketetan izango dituzten eskubideen eta betebeharren berri ere
|
eman
behar zaio.
|
|
|
54 Egiaztapeneta ikerketa prozeduran, behin behineko likidazioa
|
eman
daiteke, besteak beste, tributu betebeharreko elementuren bat zehazten bada behin betiko egiaztatu gabe dagoen beste betebehar baten elementuetan; erregularizazio proposamen desberdinak egin daitezkeenean, bereziki, adostasuna partziala den kasuetan; edota Ogasun publikoaren aurkako delituari lotutako elementuen gainean likidazioa egiten denean. Egiaztapeneta ikerketa prozedurako jarduketak behin behineko likidazioarekin amaitzen direnean, betebeharpekoaren tributu egoera ezin izango da berriro erregularizatu geroago hasiko den ikuskapen prozedura baten bidez, beste betebeharren elementuen gainean izan ezik ordura arte behin betiko egiaztatu izan ez badira. diren jarduketak burutuko dira, eta horiek amaitutakoan hurrengoetarako eguna, ordua eta tokia zehaztuko dira.
|
|
|
Egiaztapeneta ikerketa prozedurako jarduketak behin behineko likidazioarekin amaitzen direnean, betebeharpekoaren tributu egoera ezin izango da berriro erregularizatu geroago hasiko den ikuskapen prozedura baten bidez, beste betebeharren elementuen gainean izan ezik ordura arte behin betiko egiaztatu izan ez badira. diren jarduketak burutuko dira, eta horiek amaitutakoan hurrengoetarako eguna, ordua eta tokia zehaztuko dira. Betebeharpekoa aurrean izan gabe Administrazioaren bulegoetatik agertzeko zitazioa egitean, hamar eguneko epea
|
eman
behar zaio betebeharpekoari, gutxienez, errekerimendua jakinarazi zaionetik biharamunean zenbatzen hasita (Bizkaiko Erregelamenduaren 31 artikulua, Gipuzkoako Erregelamenduaren 41 artikulua eta, hedaduraz, Arabako Erregelamenduaren 27 artikulua).
|
|
|
Egiaztapeneta ikerketa prozeduraren jarduketak amaitutzat joko dira, tributuen Ikuskaritzaren iritziz,
|
eman
beharreko administrazio egintzak oinarritzeko behar diren datuak eta frogak lortu direnean, betebeharpekoaren tributu egoera ontzat emateko edo hura Zuzenbidearen arabera erregularizatzeko proposatzeko.
|
|
|
Egiaztapen murriztuko prozedura amaitutzat joko da
|
eman
beharreko administrazio egintzak oinarritzeko behar diren datuak eta frogak Ikuskaritzaren iritziz eskuratu direnean, edota egiaztapeneta ikerketa prozedura hasiko dela betebeharpekoari jakinarazi zaionean. Edozein kasutan, prozedura honetan Ikuskaritzak ez du zuzenean ematen betebeharpekoaren tributu egoera erregularizatzeko administrazio egintza; ostera, txosten bat ematen du Administrazioaren organo eskudunak likidazioa eman ala aurkeztutako aitorpena nahiz autolikidazioa zuzena dela adieraz dezan.
|
|
|
Egiaztapen murriztuko prozedura amaitutzat joko da eman beharreko administrazio egintzak oinarritzeko behar diren datuak eta frogak Ikuskaritzaren iritziz eskuratu direnean, edota egiaztapeneta ikerketa prozedura hasiko dela betebeharpekoari jakinarazi zaionean. Edozein kasutan, prozedura honetan Ikuskaritzak ez du zuzenean ematen betebeharpekoaren tributu egoera erregularizatzeko administrazio egintza; ostera, txosten bat ematen du Administrazioaren organo eskudunak likidazioa
|
eman
ala aurkeztutako aitorpena nahiz autolikidazioa zuzena dela adieraz dezan. Ikuskapen txostena betebeharpekoari jakinaraziko zaio; jakinarazpenean jarduketa guztiak zehatz mehatz azaldu behar dira.
|