2000
|
|
Gauzak horrela, nahiz eta XX. mendea arte itsaso, ozeano edo ibaietako baliabideak amaiezinak zirelako ustea izan,
|
egunez
egun haztegietatiko arrain gehiago jaten dugu, askotan konturatu ere egin gabe, gure etxe eta jatetxeetan. Gai honen gaineko euskal estatistikarik ez dugu, baina Espainiako haztegi arrain produktoreen elkartearen (Apromar) datuen arabera, Espainiako etxe eta jatetxeetan jandako urraburu eta lupinen% 78 haztegietatikoa zen, 1990ean kopuru hori% 4koa baino ez zelarik.
|
|
%c3 batez beste. Halan eta guztiz ere, egindakojarraipenean,
|
egunez
egun aldaketa nabarmenak aurkitu ditugu: egun batzuetan Deiakia %5 argitaratzen du euskaraz, eta beste batzuetan, ostera, %2ra ere ez da heltzen.Beraz, euskara gutxi eta gorabehera handiekin Deian.
|
|
Euskararen eremua oso zabala da, noski. Euskararen produkzioa liburutan eta diskotan, adibidez, nabarmena izaterairisten ari da
|
egunez
egun. Garrantzi handiko sektore izatera iritsiko da, euskaldunokeuskal produkzioa kontsumitzen dugun neurrian. Bektore ekonomikoetan agertzearena, errentagarritasunaren balioa euskararen kasuan azpimarra zitekeela azaltzea, ustedut horixe izan zela Iñakirentzat haririk gratifikanteena.
|
|
aipatzen du,, idazlan sakon eta aoxurigarria?. Eta gehitzen du: . Benetan arrigarria, tutik ere euskeraz etzekien Bilbotar gazte onek
|
egunez
egun dagienaurrerapena jakintza-gaiak euskeraz borobildurik? (Egan 1/ 2, 1955, 58).
|
|
Eta azaletik izerdia eta izerdia zerion, eta ahotik lerdea, eta, noiznahi den, dar dar izugarri haiek etortzen zitzaizkion,
|
egunez
egun areagotzen zitzazkionak eta Mattin itotzeko puntuan jartzen zutenak.
|
|
Zeren, aitona Nikolas ez bezala, zeina entseiatzen baitzen, ororen buruan, etxeko iragan ilun haren ulertzerat eta onartzerat, aitak ezin ikusi zuen eta, ezin ikusi zuelako, haren estaltzerat entseiatzen zen nola edo hala,
|
egunez
egun lantzen ari zen bere bertze iduri haren bidez. Halakoa baitzen aita guztian, iduria izanaren gainetik balu bezala. Eta, nola bere iduria jauregikoa ere zen, hala hartzen zituen jauregiko sehiak ezin zorrotzago eta arautzen zituen haien harremanak ezin hertsikiago, orain dela guti erran dizudan bezala, baita gizon eta emaztekien arteko bertze harreman haiek ere, gizon emakoien eta emazteki gizakoien jokamoldea gaitzesten zuela:
|
|
—Gezurra! Zeren Frantziak bere egin baitzuen eta bere egiten baitu,
|
egunez
egun, El Dorado, munduko itsaso guztietan barrena. Izan ere, Le Dragon eta Le Dragon bezalako bertze galeoi batzuk dituk Frantziako El Dorado... eta gu gaituk, beraz, Frantziarentzat El Dorado...!
|
|
Errua nirea zen, hein batean. Paper mordo hori
|
egunez
egun moldatzera lehiatzen garen guztiok doako harpidetzari esker izaten dugu goizero, bakoitzarendako ale izen deituraduna etxeko postontzian sartuta. Alabaina nik ez nuen lantokian helbide aldaeraren berri eman.
|
|
Beste askotan, ordea, hiru egunetan eta enkarguz kolaboratzaileak idatzi behar izan duen azalpen laburra eskaintzen da. Non daude ofizioz literaturaren azterketa
|
egunez
egun egin behar dutenak. Zer irakasten da unibertsitateetan, eta nola?
|
|
da Joxerra Garziak
|
egunez
egun eta hilabetez hilabete bere koaderno partikularretan idatzitako gogoetak direla goian aipatuak. Ildo berean koka daiteke Txilikuren 101 gau liburua ere:
|
2001
|
|
Urteko egunik luzeenetan gaude. Atarietan lizarra, elorri zuria eta malba eta larrosezko erramilotak laster iltzatuko direnez, jabetu ere egin gabe, udako solstizioa etorriko da, eta
|
egunez
egun, minutuka minutuka gaua hazten hasiko da eguzkiak bizkarra ematen digun eran. Sasoi honetan lurra berotua da dagoeneko eta sustrai mokofinak dituzten palmondo eta palmerak landatzeko garai aproposa da.
|
|
Denborarekin, dakizuna ikasi nahi duen jendea dagoela ohartzen zara eta
|
egunez
egun maisu txiki bihurtzen zara; gero maisu hobea, eta orain munduko leku guztietatik deitzen didate.
|
|
Gure amek ikaragarri zaindu gaituzte, ongi jaten emateaz arduratu dira, digestio onak egin eta osasun ona izan dezagun eta poltsikoaren aukeraren barruan, merkatuko produkturik onenak erosten saiatu dira eta
|
egunez
egun maitasunez zaindu dute sukaldeko lana.
|
|
Oraindik pazientzia handia behar da atarietan curriculum bat sartzeko eta eskatzailearen profilera egokitzen diren eskaintzak aurkitzeko, baina
|
egunez
egun hobetuz doaz eta erabilera erraztu egin da.
|
|
Ingurura begiratu besterik ez dago gizartearen arlo guztietan emakumeen kopuruagizonena baino askoz txikiagoa dela ikusteko; zer esanik ez artean eta, konkretuki, literaturan. Gizarte eredu baten isla besterik ez gara, eta aurrerapauso handiakeman badira ere, oraindik bide luzea daukagu aurretik,
|
egunez
egun jorratubeharko dena; hala ere, errezeloa dut sekula ez ote garen iritsiko gizonezkoekduten mailara. Aitortu beharra dago, duela hogei urteko egoera gaur egunekoazoso bestelakoa zela; baina saltsa honetan, emakumeen boom literarioak?
|
|
Autorearen ezaugarri batzuk idazten ohi dira liburuetan, bere prestakuntza egokia azpimarrazteko. Gure kasuan, perfume eta usainaren zaletasuna
|
egunez
egun eraikitzen ari dela esan behar da. Jatorriren bat aipatzeagatik, P. Süskind ek idatzitako Das Parfum(. Perfumea?) izeneko eleberria, edota UEUk argitaraturiko Etxean egiteko perfumeri produktuak liburua aipatuko ditugu.
|
|
Arbel bat Pertsona aldakor eta inkonformistentzat, aukerarik onena arbel bat eta klarionak izatea izan daiteke, gainean idazteko. Horrela, dekorazioa
|
egunez
egun alda daiteke, egunaren, asteko unearen, urteko garaiaren edo gogo aldartearen arabera. Halaber, egun bereziengatik zoriontzeko, apunte liburuxka gisa erabiltzeko eta arbelean goiburuko egitura tradizional baten forma marrazteko aukera ematen du.
|
|
Badakit dagoeneko ez nintzatekeela bizirik egongo nire gaitasun aposematikoei esker ez balitz; gaitasun, bidenabar esanda,
|
egunez
egun eta ikerketa luze burutsuen ondoren hobetu ahal izan dudana; ezen, gaitasun aposematikoa, idazle izatea bezala, odolean gordetzen den dohain bat baita, dudarik gabe, baina mimo handiz eta jarraitasun militarrez hezi behar dena, fruiturik umoenak lortuko badira.
|
|
Eta nik ez dakit, baina azkenerako herrestan neramatzan zainak; elkar nahaspilatzen zi  tzaizkidan abenidetan, katrapilatzen zitzaizkidan liburutegi hautsak hartuetan, kon  tzertuetan, baso usaintsuetan, oinezkoen hanketan bezala autoen gurpiletan. Esan beharrik ez dago noski, egoerak okerrera egin zuela
|
egunez
egun, orduz ordu; kalera irtete hutsak arazo imajinaezinak sortzen zizkidan, eta laster batean pausorik eman ezinda geldituko nintzela ikusita zegoen. Gauzak horrela, etsipenez eta minduraz, har nezakeen erabaki bakarra hartu nuen.
|
|
eta lodituz doala nabari dut
|
egunez
egun.
|
2002
|
|
Gizarteak egotzi dion erantzukizunari aurre egiten saiatzen da,
|
egunez
egun, Euskaltzaindia. Oraingoan, gizarte horri kontuak ematera dator, urtero egin ohi duen bezala, euskaraz, gazteleraz eta frantsesez osatu duen «Euskaltzaindiaren Oroitidazkia 2000» honekin.
|
|
M. Zuluaga. Orduan, esan dezagun,
|
egunez
egun badagoela legeen izenean garatzen diren gero eta injustizia gehiago. Eta, orduan, boikota, dogma bihurtu gabe, desobedientzia zibil bezala jo daiteke.
|
|
Lizarra Garaziko itunaren eta askok betirakoa izango zela uste zuten ETAren treguaren babesean garatu zen udal hautetsien elkarte indartsu bat antolatzeko ideia. Asmo hau 1999ko irailean mamitu zen, ETAren su etenaren urteurrenean,
|
egunez
egun. Baina ordurako, zerbait okertua zen edo gauza asko, norbaitek idatzi du noizbait menia frustratu horren historia eta bi hilabeteren buruan ETAk bertan behera utzi zuen aurreko erabakia.
|
|
Lan hau
|
egunez
egun eraman nahi dugu. Gure borondatea entzuna, ordezkatua eta errespetatua izan dadin, «bozka baliagarria» eta alternatiboa ezker abertzalearena da.
|
|
Oinarrizko gauzak. Hasteko, prozesu hori
|
egunez
egun elkarrekin epaitu dugu. Bigarrenik, beharrezkoa bada egoeraren batean edo instituzio batean nazionalista ez den indar batekin kontatu behar baldin bada, egin egin da.
|
|
Ezinbesteko osagarrien zerrenda hemen amaitzen bazen ere, agintzen duten erosotasuna medio,
|
egunez
egun ugaltzen ari da produktu berriak erantsiz.
|
|
Espainiako Epaitegi Gorenak, 1992 urtean, izatezko bikoteak definitu zituen: ...
|
egunez
egun eta urtez urte mantendutako erregimen egonkorrean, kanpora begira eta publikoki garatu beharreko bizimoduan, bi pertsonek elkar harturik elkarrekin bizitzea da, etxe beraren baitan interes eta helburu komunak sor daitezen moduz... .
|
|
MCCren Kontseilu Orokorrak
|
egunez
egun jartzen ditu indarrean Biltzarrakdiseinaturiko politikak.
|
|
Horixe ere gure gabeziaren erakuslea. Unibertsitateko agintariekdute erantzukizun handiena, bai; baina, ez gaitezen gure gabeziak alferrik zuritzenahalegindu, Unibertsitatea denok egiten baitugu,
|
egunez
egun.
|
|
Unibertsitatearen itzalak ez du ikerketa zentrorik babestu, ez masterrik edo doktorego programarik antolatu, eztagradu ondoko diplomaturarik ere. Manuel Montero EHUko errektoreakbere kargu jabetze ekitaldian EAEko lehendakariaren aurrean esandakohitzek hutsaren hurrengo balioa dute gaur egun. Unibertsitateetakoagintariek erakutsitako arduragabekeria handia bada ere, ez dezagun ahantzunibertsitatea unibertsitario orok egiten dugula
|
egunez
egun. Beraz, autokritika sakona egin behar da, baina guztiontzat. Denok publikokiaitortu behar dugu ez garela egon euskal gizarteak, gai honen inguruan, exijitzen digun mailaren parean.
|
|
Horrela, Euskal Unibertsitatearen eskakizuna prozesu dinamiko atzeraezin moduraulertu behar dugu. Euskal Unibertsitaterantz
|
egunez
egun urratsak emanbehar ditugu, erdibideko helburuak mahaiaren gainera ekarriz, eta unibertsitateetako sektore abertzale eta aurrerakoi guztiak haien inguruan antolatuz.
|
|
Globalizazioak sekulako indarra du, eta erraz egiten du aurrera eta aurrera mundu tekniko ekonomikoan. Bestetik, ordea,
|
egunez
egun, hizkuntzak, etniak eta kulturak desagertuz joan arren, nahiz eta kulturaren mundua beti bezain fragmentaturik egon, herri txikien identitateen aldeko apustuak inoiz baino argiago ikusten dira.
|
|
...[] hauek Basoren etxean sortzen dira, eder eta lerden, baina esango dizuet zer arrakastarekin. Urte osoan,
|
egunez
egun eta gauetako zati handi batean liburu bakar bat landu eta biribildu ondoren, oraindik berak bilatu eta ia behartu behar du norbait entzutera joateko mesedea egin diezaion. Eta hori ere ez dohainik, etxe bat eskatu behar baitu, entzungela paratu, eserlekuak hartu eta txartelak banatu.
|
|
Zeren, maite duzuna ez badago, haren irudiak eskuar dituzu eta haren izen gozoa belarrian hoska. Baina komeni da irudioi ihes egitea eta maitasunari bide damaiona saihestea eta gogoa beste zer batzuetara itzultzea eta gorputzean pilaturiko humorea edozein gorputzen kontra jaurtitzea, eduki eta maitasun bakarrarentzat gorde beharrean, kezkak eta nahitaezko mina norberaganatuz; zauria, elikaturik, bizitu eta zoldu egiten baita, eta berotasuna
|
egunez
egun gehitzen eta nahigabea handitzen, lehen zauriak ez badituzu beste kolpe batzuekin ezabatzen eta aurretik, berri direno, han hemen Venus edonorkoiarekin sendatzen, edo gogoaren mugidak beste zerbaitera bihurtu ezin badituzu.
|
|
...[] hauek Basoren etxean sortzen dira, eder eta lerden, baina esango dizuet zer arrakastarekin. Urte osoan,
|
egunez
egun eta gauetako zati handi batean liburu bakar bat landu eta biribildu ondoren, oraindik berak bilatu eta ia behartu behar du norbait entzutera joateko mesedea egin diezaion. Eta hori ere ez dohainik, etxe bat eskatu behar baitu, entzungela paratu, eserlekuak hartu eta txartelak banatu.
|
|
Irakasleei ere zaila egiten zaie horrelako erasoak antzematea, ez baitira ikasgelan gertatzen, eskolako aldaketetan baizik, jolastokian edo ikastetxearen inguruan. Eta, azkenik, lankideak, ezer egin gabe «biktimaren klubeko» kide ez izateko begiratzen duten lekuko zuzenak,
|
egunez
egun ahultzen den gizarte sarea, Valladolideko irakasleak dioenez. “Bullying” aren ondorioak, batez ere eremu azterturiko fenomenoa eta Dan Olweus norvegiarra aditu handienetako bat dena, aztarnak uzten dituzte hiru aktoreetan ere.
|
|
Baina Sergiorekin bizi izandako esperientzia gogor haren ondotik bere ondorioak atera zituen Sarak, eta horrela,
|
egunez
egun bere baitan sendotzen zelarik –egunez egun eta izpiz izpi–, bere buruari zin egin zion, behin eta berriro, ez zela aurrerantzean gizonezkoen menera jarriko: ezetz eta ezetz, ez zuela harri berean bi aldiz estropezu egingo!
|
|
Eta samur jokatu duk, baina gogor, gogor baina samur. Eta
|
egunez
egun egin duk borroka, jakinik egunerokotasuna dela, hain zuzen ere, amodioaren etsairik handiena. Baina, era berean, hire ekarpena funtsezkoa izan daitekek, Sararen errehabilitazio programari dagokionez, harekiko harremanetan asmatzen baduk:
|
|
Eta ohartzen gara, finean, nola amodioaren puzzlean, onenean ere, beti dauden pieza batzuk faltan eta beste batzuk soberan, eta argazkia osaezina dela, ondorioz. Eta joko hura
|
egunez
egun jokatzea, orduan, malda gorako ekintza bihur dakiguke, ezintasunaren mugetaraino eraman gaitzakeena, non desesperazioa, etsipena edo, are okerrago dena, asperkeria amoranteen inguruan hegaldatzen diren, adur txarreko hegaztiak balira bezala, puzzlea noiznahi hankaz gora jartzeko asmotan. Egunerokotasunean ez baitago amodio perfekturik.
|
|
Horrela hasiko litzateke, egun, Islamari buruz irakur litekeen edozein idazki. Horrela hasten dira
|
egunez
egun irrati eta telebistetan egiten direntertulia eta saio gehienak. Mendebaldeko pribilegiatuok ez dugu ulertzen nola, Islamaren banderaren arabera, hil eta erahil daitekeen; nola Islamaren izenean, gizarteak antola daitezkeen, bizitzeko ereduak garatu, giza harremanak kudeatu eta bermatu.
|
2003
|
|
Behin behar eta, EAEko Confebask patronalak ondoko diskurtso eta katastrofismo honi heldu dio: soldatak mugatzea komeni da, enpresen irabaziak mantentzea edo handitzea eta enplegua
|
egunez
egun prekarizatzea, zeren, bestela, enpresa batzuek dute iraun. Bai, halaxe da.
|
|
PP alderdiak, CIU lagun duela (abstenitu egin zen martxoan), nahiago izan du kontu horri buruzko Europako gomendioren baten zain geratu. Esan gabe doa, Espainiako Diputatuen Kongresuan zerbait arautzeak erraztu egingo zuen abokatuen eta epaileen zuzenbidezko lana, zeren
|
egunez
egun gero eta langile gehiagok nozitzen duen kaltea baita. EAEko Legebiltzarrean, oraintxe ari dira gorabehera horren gaineko ponentzia bat eztabaidatzen, eta, dirudienez, datorren ekainerako landua izango dute mobbingari aurre egiteko txostena.
|
|
Eragozpenak
|
egunez
egun gainditzen ari diren arren, hauek diraute oraino: prezioa, ikuspen angelua eta kolore gama eta purutasuna.
|
|
Watzlawickek, ironia lagun, geure zorigaitza
|
egunez
egun nola sortzen, moldatzen eta finkatzen dugun erakutsi digu.
|
|
1974ko irailean Donibanen aurkeztu zen egitaraua. Ez zen izan Ekonomia Sailekoa oso zehatza ez zen bakarra, erraz ondoriozta daitekeenez, «antolamendua bera
|
egunez
egun moldatuz joan da», eta sail bakoitzak ez zituen ordu guztiak beteta, aukeratutako egunak baino. Linguistika lehenengo astelehenean hasi zen; Zientzia asteartean (interesgarria da ikustea nola azpimarratu zuen Herria astekariak sail honetako partaidetza:
|
|
Denborak aurrera egin ahala, ikusi ahal izan genuen haurrek immunitate armarri bat zutela, azalpen zailekoa”, zioen atzo Galesko Printzea ospitaleko pediatra batek, Hong Kongen. Bien bitartean, Txinako egoerak okerrera egiten du
|
egunez
egun. “Pneumonia atipikoaren aurkako borroka Gobernuaren lehentasun bihurtu da” esan zuen lehen ministroak, Wen Jia Baok. Txinako hildakoen kopurua 105ekoa da, eta, are okerragoa, gaixotasuna herrialde osoan zabaldu da, Pekin barne.
|
|
Gainerakoa, argitara eman dituen nobela eta kontakizunak, zuek ezagutzen duzuena, ez da ariketa lagungarri bat baizik izan. Guztiok jartzen diogu adabakiren bat gure nortasunari, guztiok dugu zerbait gezurrezkoa, baina berak grina handiz eta
|
egunez
egun, bere biografia ukatuz, osatu zuen bere autorretratua. Heriotza bakarrik falta zitzaion eta horretan huts egin du, nire erruz –esan zuen eta arnasa hartzeko geratu zen.
|
|
Batez ere modu intuitiboan. Baina irratien komunikazio esparru euskalduna
|
egunez
egun aberasten doan mundua da, zailtasunak zailtasun.
|
|
" Nazio nortasunaren osaera abagunean abaguneko  botere harremanen eskutik" taxutzen dela dio Odriozolak argi eta garbi. Gure kasuan eta hemen, elebitasun edo elea  niztasun sozialaren izenean, euskarari nazio nortasuna definitzeko indarra ari zaio kentzen
|
egunez
egun; diglosian murgildurik, euskarak beheko maila du botere harremanetan. Botere zirkuluak ez dira euskaldunak ez gizartean ezta  komunikazio publikoan ere.
|
|
Hala izan baldin bada, izan da; baina gaur ez da. Euskal prentsaren esparrua
|
egunez
egun loratzen ari den fenomenoa da, sozialki azpibaloratua izan bada ere, parametro estandarretara ari da hurbiltzen.
|
|
Zailtasunak zailtasun, autore desberdinek esandakoak laburbilduz, badirudi euskararen interesa ziberespazioaren munduan nabarmena dela; modernitateak hala eskatuta gainera, gune berriak
|
egunez
egun irabazten dira. Baina dena ez da urregorri kolorekoa:
|
|
Baina euskaldunon historian —erlijio eta estatuen hazi behar honen ondorioz— beldurrak jokatu duen paperaz gutxi mintzatu gara. Eta orain ere euskaldun askok izendatu nahi ez dugun beldurra sentitzen dugu kurubilkatzen erraietan
|
egunez
egun.
|
|
Egunkaria itxi zutenean kulturgileek orokorrean eta idazleek zehazki adierazi zuten elkartasuna ez zen hutsean gelditu. Adierazitako konpromiso haren gauzatze praktikoa
|
egunez
egun ikus dezakegu Be rria ren orrietan. Inplikazio pertsonala eta sostengu ideologikoa antzeman daitezke.
|
|
E rrepide eta trafikoaren kudeaketa erabat aldatu da azken urteotan. Denetariko kontrolpideak
|
egunez
egun ari dira informatizatzen eta radarrak, sentsoreak, kamerak, barne telefoniak eta intranetak gero eta gehiago jartzen. Diputazioek sistema berri hauez baliatu nahi izan dute betidanik finkoak izan diren informazio iturri eta seinaleztapenak arindu eta azkartzeko, eta Jaurlaritzak beste horrenbeste egin du trafiko mugikorraren segurt asun, zelata eta zaintza sistemak areagotzeko.
|
2004
|
|
Eta horren adibide nabarmena emakumeok jasaten dugun biolentzia dugu: guztiok gaitzesten dugu biolentzia sexista, baina
|
egunez
egun esnatzen digun berria da gizon batek eraildako emakume batena. Horretan argi dugu biolentziaren muinera jo behar dugula, gizon eta emakumeon artean dauden ezberdintasun harremanak deuseztatuz.
|
|
Irregulartasunen zerrenda
|
egunez
egun doa luzatzen. Adibidez, iazko uda beroan zentralek ura erreketara legezkoa dena baino askoz beroago jaurti zuten.
|
|
Eguraldia
|
egunez
egun aldatzen joan zen, zeru estalia, garbia, lainoa, haizea, elurra... Azken aurreko egunean Kebnekaise mendira igotzeko ahalegina geneukan aurreikusita.
|
|
Informazioa ematen genuen, gure orrialdeak eskaintzen genizkien langileei, gure iritzia ematen genuen eta salaketak egiten. Euskaldunako langileek lan hori ikusten zuten, eta eskerrak ere eman zizkiguten,
|
egunez
egun garai hartan, eta lekukotasun honen berri ematen ari denaren aurka egin zen bista judizialean ondoren. Hau idazten ari denak Daniel Udalaitz ezizenarekin egindako Cinismo psocialista iruzkinean poliziak hainbat lan gatazkatan izandako jarrera salatu zuen.
|
|
ETAren ondorengo jokaleku politikoa etorri da, pausoz pauso taxutzen ari gara. Ez dugu bat batean ikusten, baina gertakizunek jokaleku hori azaltzen digute
|
egunez
egun, poliki poliki.
|
|
Hego Euskal Herriko lehen sektorearen egoera »laborantza, abeltzaintza eta basozaintza»,
|
egunez
egun ari da hondatzen, bai ekoizpenean, bai lanean. Azken datu ofizialen arabera, laborantzako azken ekoizpena %7, 3 beheratu zen 2003an, 2002koa kontuan hartuta.
|
|
Horregatik eskatu behar zaio ikastegiari astean edo hilean behin, gutxienez, dokumentu batean ager dezan eskolako otordua
|
egunez
egun zerk osatuko duen, nola prestatu den, platerek nolako hornidura edukiko duten, eta nolako postrea emango duten, zehaztasun osoz adierazita.
|
|
Bere publizitatean, “Removyl” ek dio belaunaldi berriko argaltzeko produktua dela, eta “hamahiru olio esentzial arraro” konbinatzean oinarritzen dela. Olio horiek gantzak gorputzean metatzea eta
|
egunez
egun desegitea eragozten dute. Ez da kontraindikaziorik agertzen.
|
|
Zenbaezinak dira
|
egunez
egun, unez une, kasuz kasu, zure ondoan nengoeneko nire bizialdiaren oroitzapenak, barrua zeharkatzen didaten aldiak. Nire lehenengo zortzi urte eta erdi haietako bihotzeko gomuten txokoa hamaika pozaldiz betea dago; zu ahaztearen atsekabea ezintzen duten gogorapenak dira hauek.
|
|
Ez dugu nahi unibertsitate hau probintzia bateko unibertsitate gisa jasotzea heltzear den Europako Unibertsitate Esparru Bateratuan. Unibertsitate hau, euskal lurraldeetan diren beste unibertsi tateekin batera, lehia jatorrean, sare eraginkor batean uztarturik Euskal Herriaren goi mailako unibertsitate sistema modura kokatzea nahi dugu, kalitatezko hezkuntza, ikerkuntza eta zerbitzuak emateko, Euskal Herriaren barnera zein kanpora eman eta zabal egiteko, publikotik publikora autonomiaz bideratuta egonik, unibertsitatea
|
egunez
egun egiten dugun guztion esku hartzeaz kudeatua izanik, eleaniztasunaren barruan euskara ezinbesteko ardatz hartuko duena, inguruko gizartean uztartua eta arlo askotan horren erreferente izango dena. Esandakoari beste hainbat gehitu dakioke baina bat bera ere ez kendu.
|
|
Euskal Unibertsitatea aldarrikatzea eta Euskal Herriko Unibertsitate Sistema aldarrikatzea ezin dira, inolaz ere, aldarrikapen kontrajarri modura ikusi; osagarri egin behar ditugu horiek. Eta UPV EHU honetan, egun Euskal Herrian den unibertsitate handiena eta baliabide gehienekoa izanda, bada zer egin eta zer gauzatu,
|
egunez
egun eta campusik campus. Osagarritasunean egin ere.
|
|
|
egunez
egun hemen,
|
|
Balantzearen alde positiboan, literaturgintzaren esparruan aspaldi honetan plazaratzen ari den izen berrien zerrenda mardula kokatu behar dugu,
|
egunez
egun idazle, obra edo iniziatiba literario berri bat eskaintzen baitzaigu. Idazleen nomina, apurka apurka baina etengabe, handituz doa.
|
2005
|
|
Europako Batasunak 48 orduko muga ezarri dio asteko lanaldiari. Hala ere,
|
egunez
egun gero eta salbuespen gehiagok gainditzen du muga hori, lobby industrialen presioaren ondorioz, betiere erabakia aldez aurretik langileekin adosten bada. Orain arte, Britainia Handiak izan ditu 48 orduko mugatik gorako salbuespen gehienak, baina jauzi hori gero eta nabarmenagoa da Europako beste hainbat herrialdetan.
|
|
Museo batera iritsi eta ikusi ditut oso erreakzio ezberdinak, batzuk paso, eta beste batzuk oso gustura. Bateon batek agian zer edo zer aurkituko du han, eta
|
egunez
egun batetik eta bestetik edanez hala joango da hobetzen.
|
|
Bere iritziz, bestelako komunikazioa behar beharrezkoa da komunikazioaren munduan eredu neoliberala jaun eta jabe agertzen den mundu honetan; eta komunikazio mota hori matxinada ekintza bat da, manipulazioaren, merkatuaren diktaduraren eta gorrotoaren aurka altxatzen den errebolta horizontala eta demokratikoa. Han eta hemen,
|
egunez
egun, hedatuz doan sarea dela dio; teknologia berrien abantailez baliatuz eraikitzen ari den mugimendua. Txema Ramirez de la Piscinak aldarrikatzen duenez, komunikazio merke eta alternatibo honi dagokionez, zapatismotik asko ikasi behar dugu; baina baita Venezuelan, Iraken, eta liburuan jasoak dauden munduko hainbat lekutan emandako zenbait fenomeno interesgarrietatik ere.
|
|
Euskal gizartean bakea
|
egunez
egun atzerabiderik gabeko zerbait bezala bizi dugu. Eguneroko gizarte errealitateak politikaren eremua irentsi egiten du.
|
|
Zuzen zebiltzan. Izan ere, zer da Historia, pertsonek,
|
egunez
egun, sortzen dituzten istorioen bilduma baino. Guri, istorio asko geratu zaizkigu kontatzeke, jende askoren hitzak aipatzeke.
|
|
Honengatik guztiagatik, ipuingintza modernoak arrakasta gehiago edo gutxiagorekin
|
egunez
egun egiten du aurrera, eta hori da oraingoz esan daitekeena. Emaitzak hurrengo urteetan aztertu ahal izango dira.
|
|
Bestetik, desberdintasuna, bazterketa, prekarietatea eta antzeko arazo sozialen konponbidea kartzela dela eta, zigorrak laztuz segurantzia handiagoa eskuratuko dugula bururatzearen arriskua,
|
egunez
egun kartzela eta presoen kopurua areagotzea da, ikusten denez.
|
|
Dena den,
|
egunez
egun teknikak hobetuz doazen eta arazoak geroz eta urriago diren arren, ez ahaztu oztopo eta eragozpen horiek agertzen direla eta balitekeela ebakuntzaren emaitzak espero ez bezalakoak izatea.
|
|
Hortik aurrera gertaerek izugarrizkoabiadura eta nahastea izango dute. Horregatik, hoberena
|
egunez
egun aztertzeaizango da. 1996 urtean hasitako zatiketa soziala 1997 urtean gauzatuko da erabat.Era berean, hurrengo urteetan izan diren mugimenduak ulertzeko urte honetakogertakizunak ezinbestekoak dira.
|
|
garapenari begira dituzten ondorio kaltegarriak, batez ere argi eta garbi dagoelako erabiltzen dituzten instituzioen eta ekonomi eta gizarte prozesuen funtzionamenduak ez dituela konpontzen munduko biztanleriaren arazo behinenak. Era berean, biztanleriaren oinarrizko eta lehentasunezko beharrak ez dira asetzen, eta munduko gobernuaren gaineko konfiantza
|
egunez
egun eskasagoa da, hutsaren hurrengo ez bada.
|
2006
|
|
Balantze oso desberdina plazaratu zuten agintari polizialek. Manifestazioei muzin eginez, izandako atxilotuen berri eman zuten,
|
egunez
egun. Horien arabera, ehundik gora atxilotu suertatu ziren. Erdia baino gehiago Aberri Eguneko manifestazioetan baita mobilizazioak hasi baino lehenagoko orduetan ere.
|
|
Aurretik, ordea, berebiziko garrantzia duen galdera egiten du: zer gertatuko litzateke,
|
egunez
egun kutsatzen ari garen gure Lur planeta erabat kutsatuz gero. Nora joan genuke bizitzera?
|
|
Izan ere bost urte iraun zuen erregimen demokratiko horrek sortze unetik beretik pairatu zuen azpijoko eta konspirazio giro ikaragarria. Euskal Herrian bertan, karlismoaren ezarpena zela eta, hainbat toki eta esparru politikotan horrelako jarduna izan zuten
|
egunez
egun. Azkenean, nolabaiteko arrakastaz, eta egundoko indarkeriaz, 1936ko udan azaleratu zen, Nafarroako hiriburuan bereziki.
|
|
Mende bat lehenago, Erresuma Batuan, Parlamentuen aldekoek irabazi zuten gerra zibila eta ondorioz, Parlamentuak harturiko erabakien bidez konstituzioa definitzen zen, epaileek ere zeregin handia zutelarik legedien sorreran. Beraz, etengabeko konstituzio egituraketa zen,
|
egunez
egun erabakiz definitzen zena. Gaur egunean Erresuma Batuan ere ildo horretan jarraitzen dute.
|
|
Sendatze propietateak baliatzeko xedez, ur berotan murgiltzen diren landare ugari ezagutu ez ezik baliatzen dituzten pertsonen kopurua goraka doa
|
egunez
egun: lasaigarriak, bizkorgarriak, digestioa laguntzekoak, emakumearen ongizatea lortzekoak, argaltzekoak, diuretikoak, libratzen laguntzekoak, gibela garbitzekoak, arnasketa hobetzekoak...
|
|
Baina kontua da, beharbada, benetakoasmatiko batek inhaladorea erabiliko balu kameren aurrean, ez litzatekeelazinemako konbentzioen barruan sinesgarri. Londresko antzoki batean bost urtezantzezlanaren amaieran negar egiten zuen aktorearen istorioa gogoratu bestela: nola
|
egunez
egun obra bera egiten zuelarik, bost urteren buruan, ama hilzitzaiolako antzeztokian zinez negar egin zuen aldi hartan, tranpaldo gaineanbenetan negar egin zuen aldi bakarrean?, bere agentea hurbildu zitzaionkamerinora funtzioaren amaieran, esateko, zer eta, bazela ordua antzezlanaaldatzeko, bost urte asko zirela, eta gau hartan negar egin zuenean, artifizialaksuertatu zirela bere malkoak....
|
|
Gobernuko lehen lehendakariordeak, María Teresa Fernández de la Vegak, Ministroen Kontseiluaren ondorengo prentsaurrekoan adierazi zuenez, Gobernuaren helburua da “ezintasunak dituzten pertsonei eta beren eskubideen aurka dihardutenei erraztasuna ematea”. De la Vegak gogora ekarri zuen Espainiako hamaika herritarretik batek ezgaitasunen bat duela, eta horietako asko bigarren mailako herritar gisa bizi dira
|
egunez
egun, hainbat esparrutan, hala nola lan merkatuan, jasaten duten bereizkeriagatik. Ezgaitasuna duten pertsonen aukera berdintasunaren, bereizkeriarik ezaren eta irisgarritasun unibertsalaren arloko arau hausteei eta zehapenei buruzko lege proiektuak elkarteen mugimenduaren, Ezgaitasunaren Kontseilu Nazionalaren, Estatu Kontseiluaren eta autonomia erkidegoen txostena du.
|
|
Artikulu horiek Manuel Serranok Ikerketa Onkologikoen Zentro Nazionalean (CNIO) zuzentzen duen Tumoreak Kentzeko Taldeak eta Kaliforniako Unibertsitateko Gerard Evan zientzialariak sinatu dituzte. Proteina hori zelulen minbiziaren aurkako defentsa natural indartsu gisa berresten da
|
egunez
egun. Jakina da tumore asko sortzen eta gaizto bihurtzen direla p53 aldez aurretik “istripu” molekular edo mutazio genetiko batek inaktibatu badu. Proteina horren propietate ezagunena da zelulen erreplikazioan DNAn gerta daitezkeen aldaketak atzematea, hala nola azido nukleikoaren kateetako hausturak edo aldaketa kimiko aberranteak. p53ak alterazio horiei erantzuten die, zelula akastunen hedapena saihesteko zelulen ugalketa ekidinez.
|
|
Duela bi urte, Euskal Herriko talde gazteen Musikagida izeneko egitasmoa burutu genuen, diskoetxerekiko kontraturik gabeko 250 musika talde batuz, Durangoko azokan aurkeztu genuen liburuxka batean. Gerora, sarean digitalizatu genuen, eta
|
egunez
egun, talde gehiago batu dira egitasmora. Ikusi honako helbidean musikagida digitala:
|
|
Eguzkiak argitzen dituen oren guztiak genituen, zomorro txikien pare, harat honat korritzeko gure geografia txikia. Gure deitzen genuen lurraldea
|
egunez
egun handitzen zitzaigun, gainera, hastapeneko mugak ezabatzen eta haien ordain berriak agertzen: patioa, harresiak, lubakiak, herriko etxeak, errekako putzuak...
|
|
2000 ikasturtean guztira %40, 3 gehitu ziren ikasle etorkinak, 2001 %40, 2, 2002 %43, 82, eta 2003 %45, 2 Beraz, kopurua hazten ari dela ikus daiteke. Kontuan izan behar da datuok ez direla argazki finko bat,
|
egunez
egun ikasle etorkin berriak sartzen baitira gure hezkuntza sisteman.
|
|
Bakardadearen morturik hustasunez beteenean ezkutaturik izan behar du fabrika horrek, ahanzturaren amildegirik zorrotzenean, izuaren gailurrik sakonenean. Eta bakardadean, ahanzturan eta izuan barrena egiten dut aurrera
|
egunez
egun. Giltza ezkututik gero eta gertuago sentitzen naiz. Egun batean jakingo duzue nire berri.
|
|
Jada ez dago salbatuko nauen libururik edo kantarik, ez dago jada ezagutza miragarri baten esperantza liluragarririk. Handik eta hemendik hartutako puskak, bizitzari
|
egunez
egun jarraitzeko ahaleginak, alferrikakoak dira erabat. Miguel Indurainek hartu die aurrea produktu kultural guztiei.
|
2007
|
|
Eta etorkizuna aurrez aurre, zabal bezain aske irudikatzen ditugu datozen hamarrak ere. Astekariko edukiak, euskal kultura
|
egunez
egun, bidaiak, bertsoak, erleak, mendi irteerak, jokoak, sagardoaren mundua, kultur agenda, bideoak, soundslaidak... Unibertso txiki bat Argiaren leihotik mundura begira.
|
|
geroz eta protagonismo handiagoa bereganatzen ari da eta, bere arropa hagitz merkeagoa bada ere, batetik besterako aldeak izugarri txikitzen ari dira
|
egunez
egun.
|
|
Prozesatzeko teknologia hobetu eta merkatu egiten da
|
egunez
egun.
|
|
1965 urtean egin zen Espainian giltzurrunen estreinako transplantea: geroztik emaitzak hobetuz etorri dira
|
egunez
egun, aurrerapen kirurgikoak eta immuno ezabatze alorrekoak baliatu ahala.
|
|
Etorkizun hobea ekarriko diguten terapia berrien garapenak eta pixkanaka metatzen ari den ezagutzak gaixotasun hau nozitzen duten pazienteek eta beren senitartekoek pairatzen duten fatalismoa arintzen dute
|
egunez
egun.
|
|
Proposamen horiek eragin sinergikoak dituzte minbizi plegu askotan: biziraupen indize estatistikoak, gaixoaldi askea eta bizi kalitatea dezente hobetzen ari dira,
|
egunez
egun.
|
|
Ivanek egun batzuk geroago iruzkin hori kendu bazuen ere, ukitutako irakasleak eta ikastetxeko zuzendariak salaketa jarri zuten Arganda del Reyko 5 Instrukzio Epaitegian. Gaztea 2006ko uztailean epaitu zuten eta 20
|
egunez
egunean 10 euro ordaintzera kondenatu zuten irain delituagatik. Hori guztia Fiskaltzak akusazioa kendu arren, haren ustez ez baitzegoen iruzkin horren egilearen aztarnarik.
|
|
Eskersariak sei hilean behin sorrarazten direnean, ekaineko paga kontatzeko epea urtarrilean hasi eta ekainean bukatuko da, eta hurrengo egunean, uztailaren 1ean, abenduko paga jasotzen hasiko litzateke, abenduaren 31n konputatuko litzatekeena. Kontuan hartu beharreko beste kontu bat da aparteko eskersariak, soldatakoak direnez, langileak bere lan prestazioarekin
|
egunez
egun lortzen duen diru hartukizuntzat hartzen direla. Orduan, langileak kontratua deuseztatzen badu aparteko pagak kobratu baino lehen, kontratua amaitzen den unean dagokion zati proportzionala jasotzeko eskubidea izango du.
|
|
Brewster Kahle k, web gune guztiak biltzen dituena, zuzenean dokumentatzen duen zeregin kolosal batean sar daitezkeenak Sarearen historia. Nola bilatzaile bat bada, haren robotak
|
egunez
egun web orria arakatu eta guneetako edukiak gordetzen dituzte. Zer da?
|
|
Bigarren mailako ondorio ohikoena tratatutako eremua narritatzea izan zen, aztergai zen populazioaren %2 ingurutan. GlaxoSmithKline k merkaturatzen du Altabax©, eta bost
|
egunez
egunean bi aldiz erabiltzeko pentsatuta dago. Tratamendu hori eraginkorra dela dirudien arren, adituek diote antibiotikoak neurriz kanpo erabiltzeak, nahiz eta aplikazio topiko gisa erabili, ez dela erabili behar prebentziorako, eta bereizketarik gabe erabiltzeak antibiotikoen aurkako erresistentzia beldurgarriak eragiten dituela.
|