2000
|
|
Beste alde batetik, idazleak narrazioa urtaroka antolatuz, eta hauetan
|
egunak
eta orduak bereiziz, jarraikortasuna xehetasun handiz adieraztea lortuko du. Izendapen hauen bidez, liburuaren hasieran azpimarratzen duen ideiari erreferentzia egiten dio:
|
2001
|
|
" Kirofanoa", adibidez. Baina aipaturiko, eta zabal zitaturiko," Tortura
|
egunak
" poema gogorra da, torturaren gunera heldu nahi duelako. Hala ere, liburuan gai hau leundu egin da, gogorragoa eta bortitzagoa baitzen Marinel zaharrak poema liburuan.
|
|
" Estazioak eta
|
egunak
bata bestearen barruan galtzen horrela doa trenean ez doan jendearen bizitza" (P, 50)
|
2002
|
|
Edonola ere, gurean badago aldaketa eta poetika anitzen ezaugarriak bere eleberrietan barneratu dituenik, Anjel Lertxundi adibide nagusi. Eleberri alegorikoa (Ajea du Urturik), narrazio neorrealista (Goiko Kale), errealismo magikoaren ekarriak, thrillerraren teknikekin uztartuta (Hamaseigarrenean aidanez), edo Otto Pettez geroztik, bidaia literario metanarratiboak (Argizariaren
|
egunak
...) anitzak dira Lertxundik landu dituen tipologiak.
|
|
Honako izenburu hauek osatzen dute bilduma: Piztiaren izena (Alberdania, 1995) ipuin liburua, deabruaren eta Fausto mitoaren ingurukoa; Azkenaz beste (Alberdania, 1996) eta Argizariaren
|
egunak
(Alberdania, 1998) eleberriak; eta Letrak kalekantoitik (Alberdania, 1996) atsotitz, mito eta herri kanten glosa bilduma.
|
|
Argizariaren
|
egunak
(1998) izan da Ifrentzuak saileko azken emanaldia. Eleberri honetan heriotzari, eromenari eta idazketari buruzko hausnarketa egiten da, eta bi plano narratibotan dago egituratuta.
|
|
Argizariaren egunaken eta Otto Petteren artean zenbait paralelismo nahiko nabarmenak izan arren, adibidez, hasieran aipatzen den dantza makabroa, duda izpirik ez dugu azken eleberri hau autoreak Carlarekin hasi zuen ibilbide literarioaren ondorioa dela. Topaketa kezkagarri baten inguruan egituratutako barne bidaia (Otto Pette) edo izaki hilezkor batzuen inguruan fantasia, ametsa eta errealitatea konbinatzen dituen bidaia literarioaren narrazioa (Azkenaz beste) eskaini ondoren, literatura da, berriro ere, Argizaria
|
egunak
honetan Lertxundiren sormenezko unibertsoari eusten dion erreferente bakarra. Era honetan ulertua, autorearen azken obra joko bat da, idazketa/ irakurketa egitate oro inguratzen gaituen errealitate faltsuaren bilaketa besterik ez dela iradokitzen digun ispilu jokoa. c) Polizi eleberriak (espioi eleberriak, misteriozkoak eta eleberri beltzak)
|
|
Cuba" ko gudea amatu zanian Sabin" ek urrutidazki bat ugarte aretara zuzendu eban eta beste ezer barik espetxian sartun eben. Bertan gaxotu zan; bere azkenengo
|
egunak
Sukarrieta" n igazi ebazan. Jaungoikuak, beraganatu eban Euzkadi" ko gaizkatzalia, ogeta amasortzi urtendun zala.
|
|
Lekeitiarrak euren errirantza etorteko
|
egunak
, egun gitxi barri doguz; San Antoliñak. Iragarkijak irarriten ei dagoz eta euzkeraz ta
|
|
Izan be,
|
egunak
begia zabaldu baino lehen kofradiara erdi ilunetan sartu zan mutila zein izan zan, gautu orduko jakin eben lehorrean egozan arrantzale gazteek eta gizon batzuek. Azterkuntzea egiteko Leon gela baten sartu eben arren, nahikoa izan zan han norbaitek mutilaren belarri ertza ikustea, albisteari hego arinak jarteko.
|
|
Egunak joan,
|
egunak
etorri betiko agurea zala ta egozanean barriro be, goiraino, etxeko ateraino heldu eta hantxe ausika, dana zikin, dana argal.
|
|
Amaikatxu batuko dituk bakar batek arrantza egin dagijaneko! (Sanantoliñak alegrentzijako
|
egunak
dirian ez" aztu", gero! astuak kortan egoten dira ta).
|
|
Esakunia danez bestera, ezeban euririk egin. Urtiau amatutian, J. L. aterri egin dituan perija
|
egunak
zenbat dirian esango dogu. Perija egun euritsuak gitxijago ixan baietz?
|
|
Zaspi bidar, urtez urte ospatuteko Euzko Olerti
|
egunak
aurtengo ontan ere, barrituak izango ditugu edertzale ta euzkeltzaleon atsegin aundiz.
|
|
Urre gorriaren kalentura
|
egunak
izan ditugu udabarrian. Urrea gorantz, dollarra beerantz:
|
|
Eta
|
egunak
joan, egunak etorri, emen bizi gera nasai asko, edota al dan bezela, arako amuarrain edo zarboren baten saltxa gozoaz aaztu miñez gaudelarik, iñoiz, bear bada, eper, oillagor edo galeperren baten iztartxo samurren bat, agin artean baratze baratze birrintzeko zorion urrutikoaren itxaropen laiñopean...
|
|
Eta egunak joan,
|
egunak
etorri, emen bizi gera nasai asko, edota al dan bezela, arako amuarrain edo zarboren baten saltxa gozoaz aaztu miñez gaudelarik, iñoiz, bear bada, eper, oillagor edo galeperren baten iztartxo samurren bat, agin artean baratze baratze birrintzeko zorion urrutikoaren itxaropen laiñopean...
|
|
Elortza zaharra zanak, guztia lau ta zelai utzi ziola bere semeari, uste izan zuan ta azken
|
egunak
sekulako bake goxoan eman zituan.
|
|
Begitu, laster hasiko dira trumon
|
egunak
, behin maiatzera ezkero. Maiatzeko domeka arratsalde baten, trumoiak joten dauanean...
|
|
Ondorioz, Biltzarrerako zirriborro erabatekoak taxutzen ere hasiak ziren. Udako oporren ondorean Biltzarrerako gaiak oro,
|
egunak
eta lekuak ere buruan erabili zituzten, eta mundu borobileko TB zenbaitez adiarazi albiste gogoangarria BOkoBO Biltzarra Afrikako toki bitan eta beraz, aldi bitan ospatuko zen.
|
|
Hildakoen
|
egunak
irudi lanbroa, behartsua dau parkepean. Amaitu zan harako urduritasuna ta ekintzarako garra.
|
|
Lauziriko laumariko apurrek eralgiteko bestelako
|
egunak
ixan doguz; Jai onein ixakerarik barrutikuena, auxe, dirua neurri barik, eta geyenez ganora andi barik txaututia ez ete da gero. Bai urrian, zoritxarrez.
|
|
Urtero lez, eldu yakuz aratuzte
|
egunak
. Egun alayak eretxi oi dautsegu egun oneiri.
|
|
Alayak, bai, azaleko alaitasun orren barruan eden zitala ezpa" lebe. Alayak, bai, jolastu biarra ta gaste
|
egunak
dirala ta edo, neurri bageko ta ixen bageko dongakerijak egingo ezpa" lira.
|
|
Auteskunde
|
egunak
baño beremodukuagorik, gitxi. Au zelakua da, beste ori nortarra...
|
|
Euzko Gastedija onetan lenengoz itz egitijan, oraingo Euzko Abertzaletasun Pizkundiaren lenengo
|
egunak
gomutau gura doguz.
|
2003
|
|
alde batetik, hainbeste gauzari ikutu gura neuskio gaur lango arratsalde gomutagarri baten, eta ezin gura dodan guztia ezelan be esan, aspergarri ta luzeegi izan ezik. Bestetik, ostera, ondo dakizue guztiok zelango
|
egunak
direan gure aspaldiko egunak: eguraldia bera hotza, iluna ta gogorra bada, bihotzetan be ez daukagu aspaldion beste gauzarik:
|
|
alde batetik, hainbeste gauzari ikutu gura neuskio gaur lango arratsalde gomutagarri baten, eta ezin gura dodan guztia ezelan be esan, aspergarri ta luzeegi izan ezik. Bestetik, ostera, ondo dakizue guztiok zelango egunak direan gure aspaldiko
|
egunak
: eguraldia bera hotza, iluna ta gogorra bada, bihotzetan be ez daukagu aspaldion beste gauzarik:
|
|
" Ai, EGUNAko
|
egunak
, eta gau luzeak, kezkaz eta lanez beteak!"
|
|
Bai eta ez. Neure abadetzako lehenengo 20
|
egunak
Bizkaiko ertz ertzean igaro nituan, Lanestosan, Kantabria ta Burgosen mugetan, beste abade baten ordezko. Dakizunez, Lanestosan ez da euskerarik egiten.
|
|
Gauero, ohera joan aurretik, horri labur bat idazten neban, gaur euskeraz, bihar erderaz, neure idazkerea lantzeko asmotan. Gaia, gehien baten,
|
egunak
berak eskainitako gogoetak eta bihozkadak.
|
|
Amak ez zion barkatuko, seguru, eta mehatxua txantxetakoa izan ez zela erakusteko, batxilergoa egiteko zeukan matrikula orria beraren muturren aurrean apurtuko zuen mila zatitan, erretzera iristen ez bazen, amorruaren amorruz. Eta haren hurrengo
|
egunak
ikastolan, arima penatuaren arrastaka ibili beharra baino ez. Entzun besteak etorkizunerako planak egiten:
|
|
Aisialdian Ainhizek ez zuen beldurrik etorkizunaz mintzatzeko. Azkar joango ziren azkenengo hamabi
|
egunak
, Unaxekin egoteko, falta zituen azterketa biak arazorik gabe gainditzea espero zituenak egin eta gero, aitzaki gutxiago aurkituko bazuen ere. Dena dela, asteburuak han zeuden, ezkutuan elkar ikusi ahal izateko.
|
2004
|
|
Gauak begiak beltz,
|
egunak
argi. Gaueko lana, egunez ageri.
|
|
Zergaitik, bada, irten nintzen amasabeletik? Nire
|
egunak
igarotzen ahalkez ikusi ta nahigabea ta atsekabea ezagutzeko ote...?"
|
2005
|
|
Abuztuko
|
egunak
aurrera joiazala, administrazinoari egokozan betebeharrak atxakitzat jarrita, familiakoak amama Begoñaren jaiotetxean itxi eta uriko etxera alde egin eban Juanek. Bakean egoan auzoa.
|
|
Bakar bakarrik inork erantzuten ez dituan telefono deiak. Badira bai
|
egunak
telefonoak bost bat bider jo, erantzungailua martxan jartzeko mugara helduz hainbaten, eta inork ez dauala hartzen goikoenean, gauez telefono hotsa sarkorragoa eta ikaragarriagoa egiten dalarik. Goiko bateren batek altzau eta telefonoa hartu dagian desiratzen dau, etxean bizi susmoren bat sumau gura dau Juanek.
|
|
Hiru urte bete nituenerako finkatuta neukan ibilkera. Herren egiten neban, herrena nintzana danek ekien argi eta garbi, baina esku bateko atzamarrez kontau eitekezan zanbuluka edo estropezu egiten ikusi nindueneko
|
egunak
. Harrituta geldituko zan bat baino gehiago herrentasunetik haratagoko ibilkera irmoa ikusi eta gero.
|
|
Eskola
|
egunak
aurrera eta patiora aterateko ordua heltzen zan bakotxean, orduantxe barriztatzen jatazan arazoak, nire hankak ez ziralako jauzika, arineketan edo txingoka ibilteko besteenak bezain trebeak. Horrek guztiak, barriro be, herrena nintzala gogoratuarazoten eustan.
|
|
Egunak eta
|
egunak
, hobeto esanda, gauak eta gauak eroiazan lorik egin ezinik, egunak eta gauak hogeta lau orduko continuum bat balira moduan. Eta ez zan ez lurburuko gaua deritxon efektupean egoalako edo, bizi, bizi behintzat, hemisferioaren erdikaldean bizitzen jarraitzen eban eta, erdikaldetik iparralderantzago hori bai, baina non eta Bilbon hain zuzen be, lurburuko ilunik bako gautik urrin samar.
|
|
Egunak eta egunak, hobeto esanda, gauak eta gauak eroiazan lorik egin ezinik,
|
egunak
eta gauak hogeta lau orduko continuum bat balira moduan. Eta ez zan ez lurburuko gaua deritxon efektupean egoalako edo, bizi, bizi behintzat, hemisferioaren erdikaldean bizitzen jarraitzen eban eta, erdikaldetik iparralderantzago hori bai, baina non eta Bilbon hain zuzen be, lurburuko ilunik bako gautik urrin samar.
|
|
Amaibako zeregina irudian, buruko fitxategian sartu eikean lerrodun orririk handiena be gainezkatuko leuken betebeharrak jatorkozan eta lerrokadan. Gauak eta gauak ebazan danok lerro lerroan jartzeko, zer esanik be ez,
|
egunak
eta egunak eurok betetzeko.
|
|
Amaibako zeregina irudian, buruko fitxategian sartu eikean lerrodun orririk handiena be gainezkatuko leuken betebeharrak jatorkozan eta lerrokadan. Gauak eta gauak ebazan danok lerro lerroan jartzeko, zer esanik be ez, egunak eta
|
egunak
eurok betetzeko.
|
|
Egunak eta
|
egunak
, hobeto esanda, gauak eta gauak aurrera joiazan barriro be. Idazle logabeak lorik egin ezinik jarraitzen eban, oraingoan luzaz itxarotako telefono dei ezagunaren zain.
|
|
Denek gauza bera zioten. Bai izan zirela gorabeherak beren bizian, neguko
|
egunak
, baina euriaren ondotik heldu zela iguzkia. Haien amodioa ere Xalbadorren armairu xokoko arno xaharra iduria izan da.
|
2006
|
|
Barausgarria ahoratzen amaitu baino ez neban egin, sirenotsaren durundiak
|
egunak
ekarzan lehenengo eztandak iragarri ebazan. Santa Barbarak berak gobernetan eban sabulitak, mukiak iziotu ahala, luzaz isiltzen ez zan leherketaldia osotzen eban.
|
|
Artean, goizeko ordu horretan ez zan trafiko handirik ikusten, beharbada oporraldia zalako aurreko egunetan baino ibilgailu gitxiago ibilten zan. Holan, Iñigok,
|
egunak
ekarren sargoria ahal eban moduan saihestuz, oin lasaixeago etxetik kanpo, patxada ederrean eroian autoa. Patxada hori ederragoa izan ekion, gidatzen eban bitartean, inprentatik harako egunkariari gainetik begiradatxu bat egiteko ohiturea eban.
|
2007
|
|
Laroai urtean ikusten dira
|
egunak
diferentiak, guztiak onak ez da erraza tokatzen dira besteak.
|
|
Alkarren kontra gabilz, bi grupo euskaldunak. Ez ditugu ondo pasao, askotan
|
egunak
.
|
|
Zu ta256 zure aizpa aitonan lagunak ederki pasa zituen257 zuekin
|
egunak
.
|
|
Neure bizian
|
egunak
, txarrak pasa ditut. Bañan orain ordañaz, ondo pasatzeitut274 Lastima urtiak asko, kunplituak ditut.
|
|
Egun askotan ez degu izan negarra oso aparte, triste
|
egunak
pasatzeitugu13 bat oroitzen dan arte14.
|
|
Egun askotan ez degu izan negarra oso aparte, triste
|
egunak
pasatzeitugu bat oroitzen dan arte.48
|
|
Ijote
|
egunak
dirade eta asko dabiltza paiaso, neurea zerbait pasatua da ez diet egiten kaso.
|
|
Geroztikako
|
egunak
etziran xamurrak zuen izardia txupatzeko amaika lapurrak.
|
|
Pozarren nago, nebea faltan izango dodala jakin arren. Argentinan azken
|
egunak
egin eta gero, iparralderantz joango naz, Brasil aldera...
|
|
irakurri, idatzi eta jardun. Pentsetan egon gara zein gogorra izan behar dan hemen bizitea,
|
egunak
hamalau ordu baino gehiago daukaz ta.
|
2008
|
|
Hamabost egun pasau dira edurte handi haretatik eta,
|
egunak
argi eta gauak ozkarbi, oraindik ez dau zeharo lurmendu. Soloan behera botatako bola handia han dago solo barrenean, mispiletan.
|
|
Eztia aterateko
|
egunak
heltzen ziranean, lokotsez egindako sua ontzi baten hartuta eta kapelea jantzita hurreratzen zan aita erlauntzetara. Ke artetik igesi joaten ziran erleak eta holan, ziztaden bildurrik barik hartzen ebazan eztiz betetako abaoak edo ezti orraziak.
|
2009
|
|
Berari beira jarri zitzaion zabaldurikan besuak, arrazoi ori ontzat artu du elektrikako maisuak: " Badakit zure gau ta
|
egunak
dirala lastimosuak, ori egiya esan badezu itzaliko dia suak".
|
|
Gure artean ditugun prosazko lanik zoragarrienetariko batzuk hiztun eder eta bertsolari zoragarri batzuei zor dizkiegu. Uztapideren Lengo
|
egunak
gogoan, Xalbadorren Odolaren mintzoa liburuaren hitzaurrea edo Manuel Lasarteren idatziak, euskaraz hitz lauz ditugun bikainenetarikoak dira. Emaitza hori bertsolariei eurei ez ezik, bertsolarien akuilari, aholkulari eta zuzentzaile izan den Antonio Zavalari zor diogu hein handian.
|
|
Kopla zaharrok batez ere urteko garai edo jai jakinzehatzen inguruan kantatzen dira. ...anta Ageda bezperakoa zabal zabal dabil; Gipuzkoako zenbait lekutan Gabon eta bezperan edo Urteberri egunean ere kantatzen dira; Nafarroako zenbait lekutan" Ur goiena, ur barrena" deritzan koplasorta Gabon zaharretako gauerdian abesten da, ur berria eskatuaz batera; Zuberoan aldabak kantatzen ziren Ganderailu bezperan; Inauteriak eta San Joan bezpera ere izaten dira kopla kantuan ekiteko
|
egunak
.
|
|
Herriko jaiegun nagusietan seinentzat antolatutako olgetek ez dute beti izan gaur egun duten garrantzia. Nagusiek ospatutako
|
egunak
izanik, antzina ez zen umeentzako ekitaldi berezirik egiten. Hala ere, esan genezake Jataben badirela hainbat hamarkada seinentzako olgetak antolatzen hasi zirenetik, kasurako zaku lasterketak.
|
|
Txerria hiltzeko sasoiaren hasiera ere adierazten zuen San Martin
|
egunak
. Urtaro horretako hotzarekin txerrikia kontserbatzea errazagoa zen eta.
|
|
Belen modukoa antolatzen zuten, eta umeak artzain jantzita, Bibliako Epifaniaren pasartea antzezten zuten gehienetan. Umeentzat gaitzena brusak topatzea izaten ei zen, eta etxerik etxe igarotzen zituzten aurreko
|
egunak
, utziko zieten brusa baten bila.
|
|
Basaratosteen egutegia urterik urte aldatzen da, izan ere, ekinozioaren osteko lehenengo ilargi beteak ezartzen du. Ekinozioa gaua eta
|
egunak
luzera bera daukaten urteko egun bakar biak dira. Eta eguzki urtea ezagutzeko ezinbesteko erreferentzia dira.
|
|
Horregatik, San Jose egunez, ohikoa izaten zen artxoa jatea, egun horretara arte euren lurretan ibilitako artzainek ordain legez emandako artxoa jaten zuten eta. Artxoak jaiotzeko garaiaren amaiera adierazten du San Jose
|
egunak
. Hori azaltzeko artzainek erabiltzen duten esalegea:
|
|
Eguen Guren eta Bariku Guren Pazko Domekaren aurreko
|
egunak
dira. Jaiegunak izaten jarraitzen dute gaur egun, lehenago izaten ziren legez.
|
|
Hala izerdia bota eta lurra emankorrago bihur zedin. Horretarako euri bako
|
egunak
izatea komeni zen.
|
|
Aurreko hirurekin batera, erromesaldien ohiko helmuga da. Jatabetik horren hur egoteak eta San Juan
|
egunak
, edo udako eguzki solztizioak, gizarte tradizionalean zuen garrantzia handiak, indar berezia eman diote. Ostera, ezberdintasun handi bat adierazten dute lekukoek santutegi horren inguruan.
|
|
Bermeoko lurretan, baina Bakioko erdigunetik askoz hurrago dagoen irlan eraiki zuten. 365 eskailera, urteak
|
egunak
beste, ei zituen arterago santutegira igotzeko bideak. Egun, ostera, berrikuntza beharrak direla medio, 303 baino ez ditu.
|
|
Ondoren iduriarekin estaltzen zuten pilo osoa berriro. Hortik aurrera, ikaztokiak denbora behar zuen,
|
egunak
behar zituen, prozesu osoa burutzeko. Horretarako, baina, gauez guardia egin beharra zegoen.
|
|
Eliza Katolikoak barauaren eta bijiliaren gainean agindutakoak garrantzi handia izan du egun eta sasoi zehatz batzuetako jateko ohituretan. Dena dela, agindu horiek eboluzio bat izan dute eta lasaitu egin dira, barau
|
egunak
gutxituz.
|
|
Garai batean, bijilia barau antzeko bat zen, eta zazpi urtetik gorako guztiek bete behar zuten. Barau
|
egunak
bat etortzen ziren egun seinalatuekin: Hautsen eguna, Garizumako bariku zapatuak, tenporak eta jaiegun jakin batzuen bezperak.
|
|
Mendebaldeko euskaraz erabiltzen dugun bariku berba bera, abaribako edo afaribako berbatik eratorria dela dio zenbait adituk. Urteko bariku guztiak bijilia
|
egunak
ziren, barauegunak izan ez arren. Era berean, bariku edo zapatu ez ziren Garizumako egunak barauegunak ziren, bijilia egunak izan barik.
|
|
Urteko bariku guztiak bijilia egunak ziren, barauegunak izan ez arren. Era berean, bariku edo zapatu ez ziren Garizumako
|
egunak
barauegunak ziren, bijilia egunak izan barik. Gaur eguneko eliz arauetan barau eta bijilia egunak Hauts eguna eta Bariku Guren eguna baino ez dira, eta bijiliaegunak urteko bariku guztiak, eta batez ere, Garizumakoak.
|
|
Urteko bariku guztiak bijilia egunak ziren, barauegunak izan ez arren. Era berean, bariku edo zapatu ez ziren Garizumako egunak barauegunak ziren, bijilia
|
egunak
izan barik. Gaur eguneko eliz arauetan barau eta bijilia egunak Hauts eguna eta Bariku Guren eguna baino ez dira, eta bijiliaegunak urteko bariku guztiak, eta batez ere, Garizumakoak.
|
|
Era berean, bariku edo zapatu ez ziren Garizumako egunak barauegunak ziren, bijilia egunak izan barik. Gaur eguneko eliz arauetan barau eta bijilia
|
egunak
Hauts eguna eta Bariku Guren eguna baino ez dira, eta bijiliaegunak urteko bariku guztiak, eta batez ere, Garizumakoak.
|
|
Diru sarreren araberako limosna emanda buldea lortzen zutenentzat, barau eta bijilia
|
egunak
gutxitu egiten ziren. Bulda banakoa zen eta urtero urtero lortu behar izaten zen.
|
|
Bertan batzen ziren auzoko andreak, eta herrian jazotakoa komentatzen zuten. Behar gogorra izanda ere, sarritan
|
egunak
etxean sartuta igaro behar zituzten orduko andre beharginentzat, une entretenigarria izaten zen errekara arropa irakuztera joatea.
|
|
Azkenik, eta atseden hartzeko egun seinalatuekin amaitzeko, ogibide zehatzei zegozkien patroien
|
egunak
aipatu behar ditugu. Ogibide bakoitzak bere santu babesa dauka.
|
|
Amaitzeko oporren gainean egingo dugu berba. Oporrak, bakazinok edo atsedenerako
|
egunak
dira, eta bidaiatzearekin lotuta daude egun. Jatabeko adineko lekukoek ostera gutxi bidaiatu dute plazer hutsagatik. Ezkonbidaian ibili dira egun batzuetan, Euskal Herri barruan gehienak.
|
|
Santa Kurtzetik Santa Kurtzera doa siesta egiteko garaia, eguna luzatzen da eta. Maiatzaren hirua eta irailaren hamalaua dira, berez, Santa Kurtze
|
egunak
.
|
|
Egunak joan
|
egunak
etorri, gaztai batzuk be bai etxean eta, Gernikara bidea hartu eban Anastasik. Eta azeriak ikusi.
|
|
" Antxina antxina baten mozolotxu bat jaio ei zan. Egunak joan
|
egunak
etorri, ez ei eutsan urteten lumarik, eta gizajoa dardarka hotzak hil beharrik ei egoan. Habiatik urteten lotsa zan, bilozik egoalako; eta negarrez eta ulu uluka hasi zan gaixoa.
|
2011
|
|
HERRIEGUTEGIA (jai eta ospakizun
|
egunak
)
|
|
Bala galduen une larria izan zan etxe horreetakoentzat. Leihotik sartzen ziran balak, sabaiek su hartzen eben, ezinegon handiko
|
egunak
izan ziran. Gauez argirik ez isiotzeko agintzen eutsien gudariek herritarrei.
|
|
Herri egutegian garrantzi handia daukie argi orduen kopuruaren inertzia alda tzen daben
|
egunak
. Horreetariko bat da abenduaren 24a, hurrengo egunetik aurrera, barriro be eguna luzatzen hasten da eta.
|
|
Egun berezien artean sartu beharrekoak dira, bide batez, Garizuma eta Aste Santuko barau eta bijili
|
egunak
be. Barau egunetan gitxi jan behar izaten zan eta bijili egunetan okelea jatea galarazota egoan.
|
|
Artxoa jaten zan
|
egunak
seinaladuak izaten ziran, San Jose eguna eta Pazko eguna, esaterako. Artxoa hilteko ez ei jako iretargiari edo urei aditu behar, garaitiko abereakaz egiten dan lez.
|
|
Basaratoste, basatoste, aratoste eta karnabal jaiak sartzen dira iratzarraldi horren inguruan. Baina jakina da urterik urtera aldatu egiten dirala karnabalakaz lotutako ospakizun
|
egunak
, udabarriko ekinozioaren osteko lehenengo iretargi beteak finkatzen ditu eta.
|
|
Ondorioz, berrogei egun lehenago hasten da garizumea, eta tradizinoz horren azkenengo lau egunek osatzen dabe Aste Santua. Hautsen
|
egunak
marketan dau garizumara sarrerea. Egun horretan herritarrak mezatara joaten ziran eta mezatako erritua zan bekokian kurutze bat hautsagaz egitea eleiztarrai, horretara gogorazoteko hautsa garala eta hauts bihurtuko garala barriro.
|
|
Eta aurreragokoek ohitura eukien moduan, Urkiolan ezkontzen ziranak ez eben, etxekoa ez bazan, inor konbidadu eroaten. Konbitak berbaz egiten ziran sarri, eta Gernikako astelehena edo halako plaza
|
egunak
izaten ziran jenteari abisu emoteko egun onak. Izan ditugun barriemoileetariko askori ez eutsien eztegu oparirik egin, ez lagunek, ez senitartekoek.
|
|
Hurrengo goizean esku baten bost atzak agertu ziran etxeko atearen kanpoko aldean suagaz markauta. Aprexetako mutilak
|
egunak
igaro ei ebazan ikaratuta eta gaixorik. Gure lekukoen esanean, euren gurasoen sasoirako desagertuta egozan laminak.
|
|
Labur egin jakuzan Erroman igaro genduzan lau
|
egunak
. Betebeteak izan ziran.
|
|
Egunak eta
|
egunak
egiten ebezan hirugarren mailakoek jaialdi horren gioia gertetan, urtero ezbardina. Lehenengo urtekoak, epaituen antzera, ia gainera zer etorkien, urduri.
|
|
Vienan egin genduzan azken
|
egunak
. Etenbako euriak ez euskun itxi behar dan moduan ikusten eta miresten hainbeste eta hainbeste jauregi eder, enparantza zabal... baina Opera etxean egonda gero, Orson Wellesegaz" Hirugarren gizona" pelikulan bat egin genduala iruditu jakun, berak Joseph Cottenegaz eztabaida garratza izan eban norian gorantz igon genduanean.
|
|
Gabonetan be ez ginan joaten etxera Comillasekook. Jakina, alde guztietakoak gengozanez,
|
egunak
eukezan askok, orduko bideak zirala eta, etxera joaten eta handik etorten. Zer esanik be ez amerikarrek.
|
|
Eleizbarrutikoen arteko topaketa
|
egunak
|
|
Ezin ahaztu Elorrioko aitita Kandido, amaren aita, etorten zaneko
|
egunak
. Etxera sartzeagaz batera, ia lepora igoten neutsan eta txapela kenduaz, burusoila igurtziten neutsan.
|