|
2000
|
|
|
Zenbat dira? Zer nahi
|
dute
gugandik. Zer gelditzen da guk ezagutu genuen hiriaz?
|
|
|
Zer da, orduan, moda berri barren huts itxurati nazkagarri hau? Nor engainatu nahi
|
dute
gure heroi berri txiotxiolari sasijainkotuek. Barka, baina suak hartzen nau.
|
|
2001
|
|
|
Gabe bagaude, badugu ordu horrelako zerbait sor  tzeko, bestek gure ordez sor dezan baino lehen. Izan ere, arras aurpegi berezia
|
dute
gurean bai irakaskuntzaren eta bai irakasleen istiluek.
|
|
|
âNahigabetzen gaituen ala ez, Jainkoak daki, eta gure eginek eraku  tsiko
|
dute
gure hitzek baino garbiroago. Gurasoek erakutsi zigutenez, marrurik ozenenak ez dira beti saminenak.
|
|
|
Alderdiek, taldeek eta taldetxoek, mordoek eta mordoxkek, hobeki esan, alderdi, talde, taldetxo, mordo eta mordoxken buruzagi nahiko eta ustekoek? bide erraza aurkitu
|
dute
gure artean. Sinai berrian ikasi duten agindu bakarra, hau da xelebrekeria, ez da donostiar alaiek jaietan kantatzen zuten harako hura baizik (eta txantxetan ari zirelakoan kantatzen zuten axolagabe haiek!):
|
|
2002
|
|
|
Ez errealitatea aztertzeko modua bakarrik, literatura bera eraikitzen da, honela, literaturaren gai... Pluribokotasunean irabaziko
|
dute
gure nobelek, orain arteko nobela gehienek eskaintzen ziguten irakurketa laua eta zuzena gaindituz. Ipuina ez da, aurrerantzean, nobelaren morroi txikia izango, estamendu literario autonomoa baizik, bere erritmo, tonu eta hizkera propioz jantzirik" (Diario Vasco, 1988).
|
|
2003
|
|
|
Eta ez dugu gogo izpirik aura horren ezaba  tzeko. Gainera, saihetsetarik behatzen gaituzten kazetariek preseski ibilera berezi hori
|
dute
gugan bilatzen, beren erreportajeak osatzeko unean: begira zein menderaezinak diren euskaldunak!
|
|
|
–Isil zaitez aita, erran zion alabak, hori poliziaren jukutria bat da. Nahi
|
dute
gure familiaren ohorea zikindu. Badakite aspalditik abertzaleak garela eta hori ez dute patitzen ahal.
|
|
|
Ikuspuntu horretatik, besteek egindakora erraz heltzen gara, erraz kontsumi dezakegulako euren kultur produkzioa, zuzenean nahiz hedabideen aipuen bitartez. Kontrara gertatzen zaigu gure produkzio propioaz, gutxi eta barreiaturik delarik, hedabideek, oro har, ez
|
dute
gure harrien negarra aditzen, ezta kontatzen ere.
|
|
|
Baina, oso gogor jotzen
|
dute
gure kontra. Estereotipoa dute sastakai zorrotz.
|
|
|
Argi dago, beraz: euskara da kulturaren ardatz nagusia eta talde nortasuna hobekien gida eta defini lezakeena; hala ere, ez
|
dute
gure arteko begi zoli guztiek horrela ikusten. Talde nortasuna definitzerakoan, askorentzat maila berekoak dira hizkuntzaz aparteko bestelako faktu sozio-kulturalak, historikoak, ohitura arlokoak eta folklorikoak... etxea, gizarte antolaketa, giza harremanak garatzeko irizpideak, kirol zaletasunak...; eta arrazoia badute, baina parte batean bakarrik.
|
|
2005
|
|
|
Aldeak alde, datu horiek argi eta garbi erakusten
|
dute
gu ere herrialde aberats omen diren horien dinamika kontsumista berean murgilduta gaudela gu ere, naturaren gainean eragiten dugun inpaktua eta egungo defizit ekologikoari egiten diogun ekarpen tristea ez baitira nolanahikoak.
|
|
2006
|
|
|
Ondo begiratzen bazaio, gazte sasoiko ilusioek pisu handiagoa hartzen
|
dute
gure oroitzapenetan, ametsen gauzatzeak baino. Ilusio haiek bazkatu genituen eta haiek bazkatu gintuzten.
|
|
|
Inoiz ikusi ez den bezalako ongi etorria egin zioten. Hala esan izan
|
dute
gure aurrekoek. Aitzakia gutxiagorekin egindako dokumentalak botatzen dituzte telebistan.
|
|
2007
|
|
|
–Bai. Zula eta zula ari dira Trilluelosen, irudiak nik ere ikusi ditut-eta, baina ez
|
dute
gutako inor aurkitu.
|
|
2008
|
|
|
Zerga pagatzaileek zein langabetuek tolerantzia izugarria
|
dute
gure gizarteko elefante zuriarekiko. Horrek eramaten gaitu pentsatzera ez direla gure lur honetako pariak iriote publikoa lizunkeria gisa laidoztatu dutenak, baizik eta beren buruak haien babesle erradikal izendatu zituztenak. Robespierre bat, edo Lenin, edo Mao Zedong edo Pol Pot bat?, alegia, abokatuak, lur jabeen semeak, soziologoak, zeinak aszetismoan bertutea ikusten baitzuten, zeinak hura ezartzeko terrorismoaren indar guztia erabiltzeko prest baitzeuden.
|
|
|
itsustasunak eta itsuskeriak garamatzate ongile bihurtzera eta lagun hurkoari, bereziki hurko urrutikoari, laguntzera. Aurpegi itsusi batek edo geure baitan ezkutuan daramagun itsustasun, itsuskeria edo beste ezin esanezko keria bat estali beharrak pizten
|
dute
gugan, lautik hirutan, delako sentiberatasun sozial hori. Eta nola denok dugun, barruz edo kanpoz, gauza itsusiren bat inork seinalatzerik nahi ez genukeena...
|
|
|
Gure arrazoia badakit ez dela gurea, eta gutxien gutxiena gure dirua da geurea (zenbat eta gordeago eta kapitalduago, orduan eta gutxiago). " Gure diruarekin ez
|
dute
guk nahi ez dugunik egingo", arranguratzen dira hiritar arduratsuak (Nineu barne). Baina gure diruak gogoak(?) ematen diona eta komeni zaiona egingo du, gure gauzek, gorputzak eta arrazoiak bezalaxe.
|
|
2009
|
|
|
harreman eta afektibitatearen hizkuntza. Horrez gain, lagunartean ere, bertan maila bateko nahiz besteko euskal hiztun ugari egon arren, erdarara jotzen
|
dute
gure gazteek.
|
|
|
Irakurleak badaki euskararen paisaiak oso bereak dituela hil kanpaiak betidanik, sentimendu eta ikuspegi ezberdinetatik jotako hil kanpaiak gainera: ertz batetik, hilobiratua ikusi nahi izan dutenek hainbatetan iragarri dute zorionez gertatu ez den euskararen heriotza, eta, beste ertzetik ere, bizirik gorde nahi baina herio bidean ikustearen larriminak eraginda edo, beste hainbestetan idatzi izan
|
dute
gure hizkuntzaren heriotza agiria. Kontua da gutxi asko beti izan direla hodei ilun eta zakarrak euskararen sabaian, hizkuntzaren etorkizunaren gainean kezka eta ziurgabetasuna elikatu duten hodei mehatxugileak.
|
|
|
Gaur, indibiduoak puntuak galdu ditu(" ahalegin indibidualak ematen digu gizartean lekua"), baina, beste horrenbeste gizarteak(" determinazio sozialek neurri handian baldintzatzen
|
dute
gure esperientzia"). Norbanakoa eta gizartea ahulduta, bestelako determinazioez hitz egitea dago modan.
|
|
|
Gure minek zerikusi gutxiago dute 70eko hamarkadako minekin; zerikusi gutxiago dute instituzioen diziplina errepresiboarekin, eskola, fabrika, familia, kartzela?; zerikusi gutxiago dute gizarte diziplinarioa deiturikoarekin, hauek debekua zuten oinarri, eta desioaren arautze estua?. Zerikusi gehiago
|
dute
gure gizarteek barreiatzen duten zentzu gabeziarekin, esperientziaren pribatizatze erradikalarekin, eta indibidualizazio basatiarekin. Supernia postmodernoa ez da debekatzailea, alderantziz, etengabe gozatzera deitzen digu (objektuekin, kontsumoarekin, autolaguntzarekin, lanarekin, teknologiarekin...).
|
|
|
Jabeek dute kontzientzi zabala,/ kakaztu
|
dute
gure lurren azala,/ baina Lapurdi ez da hain zerbitzala: / burruka garbian dago./ Hori da printzipala!
|
|
|
Beste zapo saltoa eta itxaron... Halaxe entseatu
|
dute
gure euskararekin, epaiketa bakoitzean, ahal balitz eta ahalbidetu neurrian, euskara makurtzen eta zapuzten.
|
|
|
Izan ere, haien begirada iraganetik etorkizunera eramaten dute azken horiek. Nolabait lepoko gimnasia izpirituala egiten
|
dute
gure pailazoek.
|
|
|
–Kixote puntutxo bat ere ba
|
dute
gure errepublikano arrazional eta hotzek. Munduan zehar dabiltza, zaldun ibiltarien modura," desfaciendo entuertos y socorriendo doncellas".
|
|
2010
|
|
|
Orduan Atxaga ere askoz abangoardistagoa zen eta berari ere ez zitzaion gehiegi gustatu Lasagabasterrena, noizbait entzun edo irakurri nionez, baina idazle ia guztiok bide hori joan gara hartzen poliki poliki, zaila baita garaian garaiko zeitgeist delakoaren kontra joatea aurrekoa defendituz. Geroago etorri diren idazle belaunaldi berriek arkaikotzat jo
|
dute
gure lehengo modernotasuna, ez guztiek egia esan, belaunaldien arteko borrokari bizitza legez dagokion bezala. Saizarbitoriarekin Jakin aldizkarian 1992ko 71 zenbakian izan nuen polemikatxo batean neuk ere onartu nuen kontua, teorian behintzat(" batzuk abangoardian egotetik ez abangoardian egotera pasatu dira abangoardia zaharrari eusteagatik"), baina ez gehiegi praktikan egia esan.
|
|
|
Ordaindu egin behar dira eta ez gutxi, gainera. Baina diru iturriak agortzeko zorian daude, lagunak, eta honegatik jo
|
dute
gugana, ez udala aberatsa delako, baizik orain arte eman duen laguntza miserablea izan denez, ahalegin handiagoa egin luketenen artetik lehenengoa delako. Hemen duzue gure herriaren aurkezpen gastronomikoa izan nahi duen menuei buruzko txostena, zuen iritzia eman aurretik zertaz ari garen ondo mami dezazuen".
|
|
|
Ederki ikasi
|
dute
gure artekoa:
|
|
|
Hobeto konpontzen dira gurekin beste nazioetakoekin baino. Eta Euskadi ezagutu dutenek oso ongi hitz egiten
|
dute
gutaz.
|
|
|
Ezin izan
|
dute
gure garaipena eragotzi, izan ditugun emaitza bikainak oztopatu. Eta, txanponaren ifrentzua, ezin izan dute euren porrota eragotzi.
|
|
|
Espainiako presidente guztiek izan
|
dute
gure babesa. Beste eremu batzuetan izan genitzakeen desadostasunak gorabehera, beti izan gara leialak bakeari zegozkion kontuetan; beti, salbuespenik gabe.
|
|
|
Ia 115 urte igaro dira Eusko Alderdi Jeltzalea sortu zenetik, eta urte horietan guztietan Euskadiren interesek beti izan
|
dute
gure interes pertsonalek edo alderdiaren interesak baino lehentasun handiagoa. Eta horrela egingo dugu aurrerantzean ere, euskal gizartearen nahia zein den dakigulako eta errespetatzen dugulako.
|
|
|
Berdabio aldeko urdeak beltzak baziren ere, Berdabioren zaldia, aztaltxuri izateaz gain, kopetan izar zuridun ikusi nahi izan
|
dute
gure herri literaturako maisuek, herritar xuhur xaloak inoiz ez bezala. Ikus ezazu nolako martingalak erabiliz.
|
|
|
Eta itua da, hain zuzen, Jon Anzak bere bizitzako azken egunetan bizi izan zuena, baita heriotzaren ondorengo egunetan gertatutakoa ere. Hori guztia ez
|
dute
gure teoriek aldatuko. Gerta daiteke teoria bat nagusitzea; areago, litekeena da betiko nagusitzea.
|
|
|
Ez dugu uste; arazo moral horiei aurre egin behar zaie. Balio moralek eragin zuzena
|
dute
gure bizikidetzan. Balio moralek gure arteko hartu emanak koordinatzen dituzte.
|
|
2011
|
|
|
–Zer egin behar
|
dute
gurekin?, galdetu zuen.
|
|
|
–Ahotsak belearen karranka zirudien?. Zer prestatu
|
dute
guretzat?
|
|
|
ez agertzea erabaki du. Txarrenean, txakurren atzaparretan dago orain, eta laster izango
|
dute
gure asmoen berri, ez ahal zitzaion horrelakorik gertatuko! Zernahi delarik ere, zerbait dabil ezagutzen ez ditugun eremu eta zirkunstantzia batzuetan, baina ez gugandik oso urruti:
|
|
2018
|
|
|
–Baina makinei erakutsi egin behar zaie. Makinei irakasten diegunean, gainditu egiten
|
dute
gure ahalmena. Horretarako aurretik gizakiaren lana beharrezkoa da, ordea.
|
|
|
Gure berezko baliabideak erabiliz aurkitu behar dugu, makinei zer eta nola irakatsi. Hori egindakoan, makinek trilioika aldiz gainditzen
|
dute
gure ahalmena, maneia dezaketen datu multzoaren tamainari dagokionez, eta ez hori bakarrik, eskerga da aldi berean exekutatu dezaketen programa kopurua, eta hori dena nolako abiaduraz egiten duten ez hitz egiteagatik... Makinak ondo prestatzen baditugu, ezdeusa da gizakiaren ahalmena, haienaren aldean.
|
|
2019
|
|
|
–Zer egingo
|
dute
gurekin SSek. Zer uste duzu?
|
|
|
–Zer egin behar
|
dute
gurekin? –galdetu du gizonak.
|
|
|
Gauzak bagina bezala tratatzen gaituzte. Edozer gauza esaten
|
dute
gu aurrean egonda ere. Morroi anker hori da zure salbazio txartela.
|
|
|
Ez nahastu. Herioa ereiten
|
dute
gure hirietan, metodikoki, atentatuak bi egunetatik behin obratuz, eta segur naiz, horretaz harro dabiltzala... ahalketik askatzen sustengatuko zaitugu...
|
|
|
Berriak dira inguru honetan. Antza denez, Biblia estudiatu nahi
|
dute
gurekin; esan behintzat hori esan omen dute. Artzainak galdetu du ea gutako inor prest dagoen bikotea etxean hartzeko, lana eta bizileku bat topatzen dituzten bitartean.
|
|
|
Bere artean: " Kito, horra; hil
|
dute
gure Bittor". Gero pixkanaka pixkanaka malkoak irten zitzaizkion begietara, eta saminak hartu zion betean bihotza.
|
|
|
" Natura hila" dio ikusi berri dudan akuarela eder baten etiketak. Pinturan bodegoi ere deitzen zaionari natura hila deitzea proposatzen
|
dute
gure hiztegi nagusiek, lexikogile guztiak datoz bat gaztelaniaren edo frantsesaren bidetik hartutako espresioarekin. Arrazoi garbiak egongo dira horretarako...
|
|
|
Ez daukate inongo eta inolako antzik: kasta erabat bestelakoa
|
dute
gure hauek.
|
|
2020
|
|
|
Ahots berbera du. Begiratu egin diot eta begiak goratu ditu eta topo egin
|
dute
gure begiek elkarrekin. Ahots berbera.
|
|
2021
|
|
|
Pantaila honetan protagonista mugitu ezin dela geldituko denez, zaio askorik eskatu. Hori dela eta, bideo-jokoaren sortzaileek itsasoaren erdira eramango
|
dute
gure heroia, han patxada ederrean egon dadin eta ozeano amaigabea balea urdin bat balitz bezala zeharka dezan. Dena ez da, ordea, bakea eta oreka izango.
|
|
|
beste sexuko pertsona batek inoiz maitatuko ote gaituen ez jakitea. Beste sexuko pertsonak gure ondoan ibiltzen dira, doi doi ukitzen gaituzte kalean pasatzean, beharbada gogoetak eta asmoak izango dituzte gutaz, sekula jakingo ez ditugunak; beren eskuetan
|
dute
gure patua, gure zoriona. Beharbada haien artean izango da guretzako moduko pertsona, maita gintzakeena eta guk ere maita genezakeena, guretzako pertsona egokia; baina non ote?, nola ezagutu, nola jokatu hiriko jende andanaren erdian ezagutu gaitzan?
|
|
|
Gezurra da haiek, gure aurrean, saiatuak izan behar dutenik eskolan eta haien asmamenaren onena ikasketari eman. Eginbehar bakarra
|
dute
gure aurrean, ikasketetara bideratu baititugu, eta da aurrera egitea. Haien asmamenaren onena eskolan eman ordez izugarri grinatzen dituen beste zerbaitetan erabili nahi badute, koleopteroak bildumatzen edo turkiera ikasten, haien kontua da, eta ez dugu inolako eskubiderik gaitzesteko, ez gure urguiluan minduta edo poz batean zapuztuta agertzeko.
|
|
|
Atera ezak ardoa. Gorritiren begietan errainu arin bat ikusi nuen, oso urrundik etorritako oroitzapen zantzu bat esnatu balitzaio bezala?. Txapelokerrek ardoa lodi edaten
|
dute
gure tabernan, una jota chaval. Más vino; tranquilo, que te vamos a pagar.
|
|
|
Hau ez da vendetta pertsonala. Goitik lupaz aztertuko
|
dute
gure jokaera, eta badakizu.
|
|
2022
|
|
|
Beti besteek idazten
|
dute
gure berri. Ez digute eman gure bertsioa kontatzeko aukerarik.
|
|
|
Hil eta hamar urtera, hasieratik izandako eta zurrumurru mediatikoek lurperatutako idazle garrantzitsu gisa aurkitu edo berraurkitu ahal izango dugu. Bere gorputz  irudiek ez
|
dute
gure eta bere hitzen artean pantaila egiten. Hitz garrantzizkoak dira, irakurri eta hausnartu beharrekoak, genero bitxi bateko eleberriak, bai, baina ederrak, gogorrak, diamantezkoak.
|
|
|
–Eta zertarako, Ryan? Zer nahi
|
dute
gugandik?
|
|
|
...ta, Denise Epsteinek 2004an eskuizkribuaren bertsioa argitaratzea erabaki zuen, susmatzen baitzuen, bereziki, bazela bigarrenean aitaren esku hartzerik (ikus Epstein, Vivre et Survivre [Bizi eta iraun], Denoël, Paris, 2008, 54 or.). Hala eta guztiz ere, bai bertsio batetik bestera igarotzearen lekuko diren eskuz idatzitako zirriborroek, bai daktilografian eskuz idatzitako ohar ugariek baieztatzen
|
dute
guregana iritsi den eleberriaren azken bertsioa Irène Némirovskyri egotz dakiokeela oso osorik. (ikus T. M. Lussone," Une version inconnue de Suite française" [Suite frantsesaren bertsio ezezagun bat], Romantische Zeitschrift für Literaturgeschichte, 39 zk., 2015, 165 or.; id.," Un roman sans" chichis".
|
|
|
Robotek egingo omen
|
dute
gure lana, baina guk, lanik gabe, nola ordainduko dugu robotek egindakoa ez bada sumisio totalaren ordainetan?
|
|
|
Musikak eta kantuek bizitzaren hauskortasuna eta zaurgarritasuna gogorarazten digute, baina, aldi berean, biziraupen itxaropena pizten
|
dute
gure baitan. Musika eta kantuak emearen seme alaben bereizgarria dira.
|
|
|
Hararik, adibidez, duela hirurogeita hamar mila urtetan kokatzen du jauzi hori. Aldaketa horiek, halere, ez
|
dute
gure tesi nagusia kolokan jartzen.
|
|
2023
|
|
|
Lehenik, geure lanketa egin behar dugu, eta gustuko ez dugun pisu hori gure obra maisua izango den txalet batean bihurtu, eta ondoren, ez errepikatu min egin dizuen hori, hau da, utzi nerabearen etxea berak nahi duen bezala eraikitzen, osasuntsua izatea da garrantzitsuena. Kontu handiz ibili behar dugu horretan; izan ere, gure txikiekin dugun lokarria oso ahaltsua da, eta gure jardunek eta esanek izugarrizko eragina
|
dute
gure txikiengan, onerako zein txarrerako.
|
|
|
Espazio Ezaren Legea aplika  tzen da (The Law of Space Elimination). Lege horren arabera, gure bizkarrera dauden espazio irekiek edota sabai altuek" antsietatea", segurtasun eza edota ikusgai gauden sentimendua sortzen laguntzen
|
dute
gure subkontzientean (horrela ulertzen da pertsona batzuek jatetxeetan pareta atzean duten eserlekuetan esertzeko joera). Makina horien kontsumitzaileek, ordea, guztiz kontrakoa behar dute aipatu ditugun helburuak lortzeko, makinarekin bakarrik egon, ezkutatuta eta babestuta sentitu behar dute beren burua.
|
|
|
lasai, orain jada ez duzu mezu hauek erantzuteko presarik, dagoeneko aplikazio barruan zaude. Garrantzia eta arreta hori eragiten
|
dute
gure garunean, gu ahal bezain pronto sar gaitezen aplikazio horretan. Esan bezala, ezer ez dago ausaz jarria, alderantziz, oso ondo pentsatutako estrategien ondorio da aplikazio horietan dagoen oro, dagoeneko oso ondo dakizun helburu bakar batekin:
|
|
|
Saltzen duten eragin hori lortzeko, ezinbestekoa
|
dute
gu distraituta egotea, bakarti, pantailek erabat beretuta edukitzea, etengabeko kontsumo pasiboan bildurik egotea, horrek sortzen dituen albo ondorioei inolako garrantzirik eman gabe; baina horrek ez du zertan horrela izan. Multinazional horiek sortutako negozio sistemaren aurrean oreka bat aurkitzeko, gure aburuz, ezinbestekoa dugu ulertzea benetan zer dugun esku artean eta nola funtziona  tzen duen.
|
|
|
Eta zer nolako eragina duen harengan hori ez. Eskolan 6 bat ordu ematen baditu eta 7 ordu ematen baditu lotan, gutxi gorabehera, eta jatorduak gehitzen badizkiogu, argi dago mugikorraren erabilera sutsu horrek ez diola tokirik uzten kirolean jarduteko, naturaz gozatzeko, aisialdirako eta jolas librerako, dohain artistikoak garatzeko edota familiako zein lagunen arteko harremanetarako; hau da, protagonismoa galdu
|
dute
gure osasun mental sendorako eta pertsona bezala ditugun beharrizanak asebetetzeko beharrezkoak diren jarduera horiek. Mugikorraren erabilera sutsuak kaltetu egin ditu ezinbestekoak ditugun jarduera eta harreman horiek, eta hori oso aintzat hartzeko faktorea da, izan ere, nerabeen artean gero eta sarriagoak diren arazo mentalak ulertzeko giltzetako bat da.
|
|
|
Bizikleta batek ez du erabiltzea eskatzen, baina mugikorrek bai, zergatik? Nola berenganatzen
|
dute
gure arreta. Zer teknika eta ahuleziez baliatzen dira?
|
|
|
Hori arriskutsua da oso. Gure seme alabek ez
|
dute
guk egindakoa hobetu behar. Gure bertsioa hobetzea geure buruari dagokion zerbait da.
|
|
|
Jada bazuen gurasoen arreta, eta ez era ezkorrean. Aurreko ataletan esan dugun bezala, negatiboari kasu egiteko joera handia dugu, eta hori jasotzen
|
dute
gure seme alabek eta ikasleek, inkontzienteki, eta errazagoa zaie askotan gurasoen arreta lortzea zerbait txarra egiten dutenean ona egiten dutenean baino.
|