|
2000
|
|
|
Eta, gainera, arriskuaz jabetuta ere, babesleku aproposean ote nago ni neu? Zer abantaila
|
dut
nik, hortaz, arduragabeki aurrerantz dihoazenekiko. Nola jakin non eta zenbaterainokoak izango diren metaforaren ezuste mingarriak?
|
|
|
Harri eta zur gelditu zitzaidan begira, nire mehatxua ulertuko ez balu bezala. " Zer esan
|
dut
nik, bada, zure gainean, jakin badaiteke?", bota zidan txoro txoro. Eta jarraian, hitza hartzeko betarik ere eman gabe:
|
|
|
Gogoratzekoak al dira astakeria hauek guztiak? Ba al
|
dut
nik iraganik. Zertarako balio didate errefrauek, horiek ere ezin badezakete nire iragana zuri?
|
|
|
Bizitza, ordea, eman duzuna da, ez jaso duzuna; eta hau ez dakite gizasemeek. Neuk, hori jakin nuen egunez geroztik, ez
|
dut
nire bizitza osoan besterik egin; nire biografia sekretua horixe besterik ez da: emari erraldoi amaigabe bat.
|
|
|
Nitaz ari naiz, idazle naizentxo honen ibilbideaz: ezagutzen al
|
dut
nire luma narrazioan zehar. Adiskidetzen al naiz bertako estiloarekin?
|
|
|
Goiko Kale idatzi nuenean, artean modan zeuden psikoanalistek literaturaren diban ugarietan egindako azterketak. Gaur psikoanalisiaren modak modu mudakorragoak hartu dituen honetan, neure kabutako dibantxoan harildutako argibidea aurreratu nahi
|
dut
nik neuk: 1973 urte inguruetan, Goiko Kale kaleratu zen garaian, lurrikara bortitzena baino sekularizazio bortitzago bat bizitzen ari zen gure herria.
|
|
|
Izerdiak nahigabetzen nauen tristuraren ordu biluzi honetan, ez
|
dut
nire begiak liluratuko lituzkeen Astarrainik. Zikindu egin zitzaigun gure herriaren bekatu zabalenean, sakonenean, eta gaur, nire ohearen ertzeko amildegi beltzean gogoratzeari ekin diodanean, nire barneko Astarrain lehorrak mila zurrunbilotan murgildu nau.
|
|
|
Betazalak jaitsirik izan ditudan arren, halako batean begiak zabaldu eta, guregandik gertu, Olga eta Xavier bistatu ditut, haiek ere suge eta enbor, eta berehala hotzikara batek buruko ileetatik behatzetako atzazaletaraino zeharkatu nau. Guztiarekin, Rubeni ezer esan ez eta are gehiago estutu
|
dut
nire kontra. Baina gutxien uste nuenean, norbaitek sorbalda ukitu dit eta, burua itzul  tzean, nor eta Patxi ikusi dut, aurpegian alderik alde zabaltzen zitzaion irribarre nabarmenegi batekin.
|
|
|
Nik begirada jaso dudan istant batean, Ruben goiko pisurako eskaileretan desager  tzen ikusi dut eta, ez bat eta ez bi, neure burua ere harrituz, Patxi bere horretan utzi, eta Rubenen atzetik joan naiz (beharbada Marierrauskinek gauerdian alde egiten zion printzearen antzera sentitu naizelako, eta orain  goan etsitzeko prest ez nengoelako). Jende artean nekez bada nekez aurrera egin(" Rakel, Karel...", entzun
|
dut
nire atzealdean), eta goiko barrako izkina batean aurkitu dut.
|
|
|
Batean bakardade ez beti atseginera egokitu beharra daukazu, bestean bikotekide ez beti atseginera, eta betiere zeure buru ez etengabe atseginera. Edozein modutan, aitortu behar
|
dut
ni hobeto bizi izan naizela bikotekidea izan dudan aldietan besteetan baino...
|
|
|
Denver-etik Rocky Mountains aldera egin genuenean, gogoan dut bufalo bakan batzuk ikusi genituela errepide ondoko larreetan; Preterito askojakinak azaldu zuenez, garai batean, trenean zihoazenei errifleak alokatzen zizkieten, ederrean bertatik bufaloak tirokatzeko. Usadio hori neure bizitzara berriro egokitu, eta pentsa  tu
|
dut
niri ere tiro egin izan didatela:
|
|
|
atsegin
|
dut
nire izena haren ahotan entzutea; uste baino esku zailduagoekin (kasualitatez, aita arotza du eta sarritan laguntzen dio aroztegiko lanetan) ematen dizkidan laztanak atsegin ditut, eta haren eskuen zuritasuna, eta ni laztantzen nauen bitartean nire izena ezin leunago xuxurlatzea.
|
|
|
Asper asper egina nagoela eta nik beste taldekideekin aurrera egin dudala? Gaurkoz gurago
|
dut
nire mezua hemen amaitu. Ah, San Frantziskoko hotelaren izena hauxe da:
|
|
|
" Rakel kuttuna. STOP", hasten zen; halaxe irakurri
|
dut
nik, eta halaxe irakurri ahal izan du geroxeago Rubenek ere. " Karmelorena jakin duzu, ezta?
|
|
|
Gizonek harriturik hartzen ninduten, altxatzen ninduten eta kontu ba  tzuk ere egiten zizkidaten, eta ni, falta zitzaidan aitatasun dosia jasorik, pozarren itzultzen nintzen amarengana. " Barkatu, baina aitaren beharra du ume honek, aitaren beharra", aitortzen omen zuen orduan amak eta esaten
|
dut
nik ere orain, bestela egunotan ez baitzitzaidan haur denborako ametsa berriro errepikatuko: ni, eskola atarian semearen zain dagoen aita naiz; halako batean, txirrinak jo, eta haurrak tarrapataka irten dira; gutxi asko, haur bakoitzak badaki nor eta non daukan zain; nire semea ere irten da eta nik besoak zabaldu ditut haurra besoetan hartzeko; baina nireak, ametsetako nire semeak alegia, beste aita baten besoetara jo du!
|
|
|
Farmazia batean ere sartu da, baina net gaixorik ez da egongo, ze oraintsu The Kinsale izeneko pub irlandarrean sartu da. Bai, imajinatzen
|
dut
ni pub horretan sartzea gura duzula. Baina zer esango diot?
|
|
|
Ez dakit nola esan. Nire bidaia hau erretrasmititzen ari direlako sentsazioa izan dut, intimitaterik ez banu bezala, eta, Karmelo oraindik ere aski atsegina zaidan arren (azken batean, berak nire berri duen neurri berean
|
dut
nik harena, edo hortxe hortxe, eta, bestalde, mezuan sumatzen zaio ez dela gaiztoz ari, ez dela gustura ari), ez zait batere atsegina egiten beraren begiradapean ibili behar izatea, eta are gutxiago Teresa etxean ez topatzea eta harekin askatu ezin izatea. Eta orain ere Dabidek ere dena kontrolpean...
|
|
|
Jaun andereok, gabon. Atzo ustekabeko adierazpen batzuk entzun genituen areto honetan bertan hasi da herri tribunala bildua zegoen aldera inguratuz eta besoaz zerua seinalatuz, eta hilkutxa hotz baten antzera utzi gintuzten gure akusatuaren frikunkeria gehiago ezagutu ahal izan genuen, baina iraganeko kontu horien beharrik ere ez
|
dut
nire alegatoa egiteko, zeren presidentearen oraina baita une erabakior honetan epaitzea dagokiguna. Hori argitu ondoren, eta, ezer baino lehen, oroitarazi nahi dizuet gaurko honetan EEBBetako presidentea epaitzeko bildu garela, EE BB e ta-ko pre si den te-a, alegia.
|
|
|
Krema igurtzi ondoan zain nengoela, oroitu dut eskolan mutil baten gogokoa nintzela eta berarekin irtetea eskatu zidala; eta oroitu dut, ezezkoa eman eta, biharamunean, eskolako horma batean" Rakel, afeitate" grafiti mingarria agertu zela esan gabe doa hitz haiek han ez zutela luzaroan iraun. Gero pentsatu
|
dut
nik ez dudala elefante izan nahi, alegia, ez dudala memoria handiegia izan nahi. Gauza bera pentsatu dut arratsaldean Arches era itzuli garenean, izan ere hango haitzetako asko eta asko elefanteen forma berekoak baitziren.
|
|
|
bikotearen sukarra". Eta hartu, ez hartu egon banaiz ere, batere zalantzarik gabe erosi egin
|
dut
nire arrangura obsesioa doi bat arinduko zelakoan, erantzun lagungarriren bat topatuko nuelakoan.
|
|
|
Polikarpo bera garbigailuan itorik agertu zenean, aitona eta gero amona zendu zirenean, Dabiden ertzain adiskide bat atentatu batean hil zutenean... Baina heriotza, sentitu, larrualdietan sentitu izan
|
dut
niregandik inoiz baino hurbilago: Dabidekin larrua jo  tzen ibili eta gero, hura niregana abailtzen zenean, ezin argiago sumatzen nituen haren taupada artean bortitzak, artean ohiko erri  tmotik oso urrun zeudenak.
|
|
2001
|
|
|
Baina, kontuz!: ez dut onartzen hildura hilduragatik; aszetismoa, lagun, jarduera espiritual modura ulertzen
|
dut
nik, santutasunaren bidera daramana...
|
|
|
E (poltsa barrura begira): Tira, Marcel, noiz utzi
|
dut
nik zerbait ordaindu gabe?
|
|
|
E (disgustaturik): Hori esan
|
dut
nik lehen ere...
|
|
|
mimoa eta jarraitasuna. Halaxe lortu
|
dut
nik gaitasun aposematikoa gailur orain arte ezezagunetara jasotzea.
|
|
|
Halaxe uste
|
dut
nik behintzat...
|
|
|
Lizardiren Biotz begietan hizpide harturik, zera dio gure buruak euskaldun gisa ezagutzen lagunduko liguketen literatur ispiluez: " Ez
|
dut
nik esango, harrokeriaz mintzatzea litzateke eta, euskal arima zer nolakoa den aditzera eman duenik [Lizardik]. Bai, ordea, adierazi duela zein den euskal eredua, euskaldunik gehienok, denok ez baldin bada, maite dugun ametsa, xamurtasunez eta isiltasunez nahasia".
|
|
|
Egan izan da, nik dakidanez, gure artean eta euskaraz lehenbiziko aldiz zinema gaiak jarraikiro astindu dituen aldizkaria: aitzindaririk izan baldin badu, berriz ere diot, ez
|
dut
nik ezagutzen eta besteren argien begira gelditzen natzaizue.
|
|
|
Inguruan zenbait lagun ikusten ditut, inork bultzatu gabe etorriak. Sokarik behintzat ez
|
dut
nik ikusi.
|
|
|
Horrelaxe hemen ere. Senarra, Iñaki (honela du izena, ez
|
dut
nik bataiatu), pilotari izan nahi zuena eta arrantzan gelditua. Emaztea, Begoña, hemezortzi urteak igaro baino lehen aspertua eta Iñakirekin, besterik ezean, ezkondua.
|
|
|
Horretarako, nik uste, kulturarako gogo bizia duen jendea behar genuke aurrenik, eta gainera euskaltzalea. Gogorik ez duena ez
|
dut
nik gutxietsiko: esku osoa du nahi duena aukeratzeko.
|
|
|
Ez
|
dut
nik uste, eta ezin dezake zentzuz jantzitako gizonek uste izan, euskalduna sortzez, izaeraz, beste inor baino gogo meharragoa denik. Ez ote zaigu ordea arima pixkaren bat estutu, izaeraz ez, hazieraz baizik?
|
|
|
Baroja dugu beti aurrean; Barojak ikusiak, entzunak, eginak, pentsatuak irakurtzen ditugu: " uste
|
dut
nik, nire iritzia da, iruditzen zait...". Dostoievski gogoko du, Goethe ez; Mozart bai, Wagner ez; AzorÃn bai, Valle Inclà ¡ n ez; inpresionistak bai, kubistak ez.
|
|
|
Eta hala ere ez dakit. Askotan egiten
|
dut
nirekiko ez ote gauden aitzitik udaberri aurrean. Zaharrak omen gara, beste edozein herri baino zaharragoak.
|
|
|
Beste eredurik ez baldin badakar, ez du, ene ustez, mintzatzeko eskubiderik. Bestela esan, ez
|
dut
nik isilaraziko, bere kontzientzian eraman behar duen harrak isilaraziko du. Batasun bide horren kontrako agertzen zaren horrek, beste batasun bide hobeagoa zor diguzu.
|
|
|
Eta oihu nabarmenen azpitik, ez ote dugu sumatzen elkarrengana garamatzan barren barrengo dei isil bat? Hala uste
|
dut
nik, Â behinik behin, eta gaizki esanak barka.
|
|
|
Aita xextogintzan aritzen zen Goiko kale zaharrean. Ez
|
dut
nik horretan batere merezimendurik; bere eskuko zen, gainera, bere gain ari zen langilea. Ez dakit, beraz, ez ote dugun burges ttipitzat jo behar, zenbaiten iritzien arabera.
|
|
|
Gero, nola ez dakigula, pinuzale bihurtu zaizkigu orduko haritz zale batzuk. Haritza gogoko
|
dut
nik, eta haritza gogoko bezainbat pinua higuin eta gorroto. Ordenuan agindurik utziko nuke:
|
|
|
Arana Goiriren eragina, hizkuntzari buruz ere bai, ez
|
dut
nik batere gutietsiko. Damurik," sasoi hartako jelkideek" nola idazten zuten ongi ez badakit ere, Kintanak baino hobeki dakit, halabeharrez eta merezimendurik gabe.
|
|
|
Eta horrenbeste izakiren izaera itxuraberritu zuen izpirituaren gardena eta garbia! Ez
|
dut
nik esango, harrokeriaz mintzatzea litzateke eta, euskal arima zer nolakoa den aditzera eman duenik. Bai, ordea, adierazi duela zein den euskal eredua, euskaldunik gehienok, denok ez baldin bada, maite dugun ametsa, xamurtasunez eta isiltasunez nahasia.
|
|
|
Zer zen, gainera, hain mingarririk haren iritzietan (ez hark maiz edo maizegi egotzi ohi zituen hitz latzetan), jendea, nahiz minbera izan, horrenbestetaraino asalda zedin? Eztabaida sorburu izan zitekeen iritzi horien funtsa ez
|
dut
nik beste zenbaitek ikusten duen auzian aurkitzen. Bere berezko kezka propioak bazituen, noski, guztiok ditugun bezala; orobat maiz oihukatzen zituen politika bideak ere.
|
|
2002
|
|
|
Zergatik esaten duk hori? Noiz ez
|
dut
nik sinistu ihesarena, oilartu zitzaion Trauko.
|
|
|
Halako batean, mutil bat ikusten
|
dut
niregana hurbiltzen. Ez, justu orain ez!
|
|
|
Ahalegin horretan ari zela harrapatu ninduen ni argazkilari hark. Gaur pentsatzen
|
dut
ni han egon izan ez banintz ez zuela, agian, argazkirik ere aterako. Baina gaztea izateaz gainera neska nintzenez," bizitza freskoa" irudikatzen nuen gizonezko baten mentalitatearentzat.
|
|
|
Enteratuko balira... Eta airean uzten
|
dut
nire lagunen esamesekiko kezka.
|
|
|
paum! entzuten
|
dut
nik.
|
|
|
Galdu egiten dut bistatik. Bat batean, txist!, entzuten
|
dut
nire atzean. Jiratzen naiz, bizkarra ematen diot hildakoari.
|
|
|
Eta besteen aitzinean lehia ongi egiten dutela adieraziko dute. Haiek goretsi duten meritua ez
|
dut
nik apaletsi nahi hemen, baina programa horien edukiak egokiak dira. Programen kalitateaz arduratzen da norbait?
|
|
|
etxean erabiltzen duen euskara landua eginaren eginaz mailaz beheratzea eskolako hizkerak kutsatzen duenean, hizkera hau erdara delako edo euskara izanik ere, etxekoa baino anitzez ere indargabetuagoa izan daitekeelako. Hemen ez
|
dut
nik ondorio garbirik ateratzen: diru konturik tartean ez balego, ez litzateke hobea izango eskolak beste hizkuntza batean ematen diren ikastetxe batera bidaltzea umea?
|
|
|
Kirol hori maite dugu hemen, ez nau durduzak hartuko horretan. Uste
|
dut
nik debeku garai hartan baziren uharte ttipi batzuk, isilik utzi izan ditugunak historia kontatu dizugun aldi bakoitzean. Adibidez, Baztanen, 1960 urtearen inguruan, haurrean, Durangoko idazle ezagun eta on batek euskaraz mintzatzeagatik herriko guardia zibil guztiak ipurditik zituen hartan, Nafarroako Diputazio frankistak dirua ematen zigun euskaraz genekienoi, azterketa baten bidez bagenekiela erakutsi ondoren.
|
|
|
Hori guztia dio: horregatik esaten
|
dut
nik ez dakidala gauzak beltz ikusten dituen, edo etorkizunik gabe. Ez hori bakarrik:
|
|
|
Nik, hala ere, garbi ikusten
|
dut
nireak direla euskara eta erdara. Eta euskarak etorkizunik baldin badu gizarte elebidunean bakarrik ziurtatuko duela etorkizun hori.
|
|
|
Hobeki pentsaturik lurra joko
|
dut
nik ere, ez litzateke egokiago izango jendea prestatzea lehenik, euskal testuak poliki poliki landu, eta, hori bideratua dugularik, bertan goxo eskolak non eman daitezkeen pentsatzen hastea. Bigarren bide honek, egia da hori, badu arrisku handi bat, eta arrisku hori da gauzak inoiz ere ez egitearena, garbi mintza gaitezen.
|
|
|
Eta euskararen alde daude, bereziki, euskaratik bizi ahal izateko diru publikoak eskuratzen dituztenak. Bistan da euskaraz argitaratzeak eta euskal argitaletxeek laguntzak behar dituztela, hori ez
|
dut
nik ukatuko, baina zirkuluek beti behar lukete irtenbidetxoren bat kontuak normalizatu nahi baditugu, eta ezin dira hain itxiak izan: gauza bat baita laguntza izatea eta beste bat produktu berarekin handik eta hemendik itzulika ibiltzea.
|
|
|
Ez dakit hara hurbildu zaren inoiz, baina hori bai dela prozesio ederra! Aitortu behar
|
dut
ni ere urtero joaten naizela, eta ez egun batean bakarrik, Durangoko azokara, besteak beste, urte horretan Beterriko industriak utzi diguna ikusteko parada egokia delako. Sinbolo ederra da Durangoko azoka euskaldunendako, nahiz ez den aukera paregabea liburuak edo diskoak erosteko, lan hori patxadaz hobeki egiten baita liburu denda batean ondoko asteetan.
|
|
|
Egia da gurean literatura garaiak gizarte garrantzi  dezentekoa izaten jarraitzen duela; abiapuntu horretatik ulertzen
|
dut
nik Ramon Saizarbitoriaren baieztapena, merkatuaren tiraniatik at geratuko den esparru bat aldarrikatzen zuelarik euskal literaturarentzat. Aberriaren alde (eta kontra) liburuan zioen bezala:
|
|
|
Nik ere, jende askok bezala, zalantzak ditut literaturaren zergati eta zertarakoez; ez dakit literaturak ezertarako balio duen ala ez. Izan ere, bizio edo grinatzat hartzen
|
dut
nik literatura, eta ez erabilgarritasun morala edo politikoa duen zerbait balitz bezala. Eta zertarako bizioak, zertarako grinak (zertarako bekatuak) haietaz hitz egiten ez bada?
|
|
|
Dena dela, ez
|
dut
nik kritikatuko kontsumoko literatura horren produkzioak izan duen bultzada. Besteak beste, ni ere liburu mota horren kontsumitzaile naizelako:
|
|
|
susmagarriegia litzateke. Norberaren genero edo ildoaren propaganda egitea nahikoa gauza normala da (azken finean, horixe egin
|
dut
nik pixka bat lehenago ipuinarekin...); hortik aurrera jarraitzea, ez horrenbeste. Baina poeta bati arazo askorik gabe onartzen zaizkio halakoak.
|
|
2003
|
|
|
Suntsipena izan, alkohola izan, orain ulertzen
|
dut
nire bizitza birziklatzeko beharrizana dudala, eta zure alboan ez nuela horretarako ezta aukerarik ñimiñoena ere. Ongitxo dakit zuk ez duzula zure bizitza aldatzeko premiarik sentitzen eta, batez ere erretreta hartu duzunetik, ez duzula herrixkara itzultzea eta bertan geratzea beste desiorik, ohi bezala, nire iritziaz behin ere galdegin gabe.
|
|
|
Ez
|
dut
nik horoskopoan sinesten. Hala ere, sinesten ez dudala ere ez nuke esango, eta beharbada horrexegatik ikusmiratu dut aldizkariaren atal hori:
|
|
|
Gure ogibidekook hobe baitugu parte txarrekoengandik ahalik eta urrunen egotea. Ongitxo ikasi
|
dut
nik hori. Darocan eta.
|
|
|
Eta etxepetik pasatzen den guzti guztietan begiratzen du nire miradore aldera. Nik ezikusiarena egiten diot, noski, baina noizbait pentsatu ere egiten
|
dut
nire bizitza zer izango zen harekin ezkondu izan banintz. Baina ezezkoa eman nion eta horrek ez dauka atzera bueltarik.
|
|
|
Eta hark hitz erditxorik ere ez Luisari, nik ez baitut residentziara joateko batere gogorik. Enbarazurik ez dut egin nahi, baina etxean geratu nahi
|
dut
nik. Neure etxean.
|
|
|
Ez dago egia borobilagorik hitz egin nuen nik, Bretonen dizipulu leial naizen honek, batik bat itsu itsuan sinesten dudalako umore beltza dela heriotza edo oinazea gainditzeko era bakarra, eta, beraz, askotan erabiltzen
|
dut
nire kontakizunetan gehiegikeria edo gustu txarrekoa omen den baliabide arbuiatu hori. Eta, behin hil ondorenean, Mark Twain handiak egin zuen aukera berbera eginen nuke neuk ere:
|
|
|
Minutu bat eskaini nion burutazioari; bai, sainete bat idatziko nuen. Bereziki atsegina
|
dut
nik erro komikoa eta herrikoia duen literatura, eta uste dut kostunbrismoaren sehaskatik, gizartearen erretratu ustez arin eta koloretsutik, oso kritika zorrotza egin lekiokeela botereari eta oligarkiari.
|
|
|
Ni bizi naizen etorbideko tamarindoekin hitz egiten
|
dut
nik, han, Ayamonten...
|
|
|
Uste
|
dut
nire esaldiaren sakontasunari ez ziotela igarri.
|
|
|
Baserritaar jaquitunaren echeco escolia. Euskal Editoreen Elkarteak argitaratutako Euskal Klasikoak bildumako edizioa erabili
|
dut
nik, eta hau 1845ekoan oinarrituta dago.
|
|
|
" Euskalerriko biotza
|
dut
nik, artaz nai baduzu galde15", euskalerriko bihotza euskalerriko begiak ditugulako, euskalerriko ulertarazlea garatu dugulako, mundua geure erara ulertzen ikasi dugulako. Eta hori barkatzen ez.
|
|
2005
|
|
|
Akropolia defendatuko
|
dut
ni askatzera
|
|
|
Errepika ezina, esan
|
dut
nik.
|
|
2006
|
|
|
Institutuan nago berriro, korridore luze eta hautsez beteriko haietan. Gure gelara sartu naiz, eskuliburuz betetako nire poltsa zaharra sorbaldan; zorabiatuta nago oraindik, baina ez
|
dut
nire ikasmahairako bidea ahaztu, eta berehala eseri naiz bertan. Harrituta, nire ikaskideen aurpegiak ezagutu ditut banan banan, eta nire gorputzaren metamorfosiaz jabetu naiz:
|
|
|
Bueno, ba duela hilabete batzuk hasi zen tailerreko bileretara joaten, eta poz pozik zegoela esan zidan. Piliri bost axola zaizkio batzordean esan ditzaketenak; tira, ostiraletako kontzentraziora etortzen da noiz edo noiz, baina uste
|
dut
ni laguntzearren egiten duela, eta gero elkarrekin afaltzera joaten garelako biok, batzuetan. Total, taldeko gidaria oso ona zela kontatu zidan, hiriburutik etortzen den neska gazte bat, zure adinekoa ia:
|
|
|
Oraindik ez naiz ausartu ezer idaztera. Lotsa pixka bat ematen dit; Pilik animatzen nau, baina ez
|
dut
nire buruarengan konfiantza nahikorik. Berak bai, idatzi du zerbait, ipuin batzuk uste dut; niri haietako bat erakutsi dit, haurtzaroko oroitzapen bat, eta, gure artean, ez zitzaidan asko gustatu.
|
|
|
Tira, zure aita zenak bazuen joera handixeagoa, onartzen dut, baina ahobero bat zen, funtsean, barka nazala gizajoak, eta gertatu zena gertatu izan ez balitz auskalo zertan ibiliko zen orain. Horregatik susmoa
|
dut
nire etorkizuna ez zela izango Anuntxi edo Sabinarenaren horren ezberdina: txokolategiak, paseoak zumardian, udan egunero Kontxara edo Ondarretara, promozio bidaiak Errioxara edo Burgosera, igual apartamentu bat eta guzti Saloun...
|
|
|
diotenean, askok eta askok badakitela zertaz ari diren uste al duzu?", galdetu zidan Tariq ek tarte bat isilean jardun ostean bustoa lantzen. " Edukirik gabeko hitza dela uste
|
dut
nik askoren ahoan, noizbait jaso, eta errepikatu besterik egiten ez duten hitza. Algeriako soldadu hiltzaileek diote Alak jartzen dizkiela armak eskuetan.
|
|
|
Ez zaie antzematen eguneko argirik gabe. Bueno, hori espero
|
dut
nik behintzat.
|
|
|
Huts egin
|
dut
nire estrategian. Beheko Juanen musikazaletasun zalapartatsua besterik ez dut aipatu.
|
|
|
Bisitaldia amaituta egongo da ordurako. Hori uste
|
dut
nik, behintzat. Ez dago beste ezer erakusteko, nik dakidala.
|
|
|
Leihoak dira etxeen begiak. Aspalditik pentsatzen
|
dut
nik hori. Etxe honek irribarre egiten dit.
|
|
|
Oraindik ez didazu kontatu nire hitz haiek entzutean zer sentitu zenuen. Ba al dakizu?, bolada batean uste izan
|
dut
nire burutazio hartan eragin handia izan zutela Zamorako birramonaren hitz haiek, garbantzuak beratzen jartzeko garbitzen aritzen zinen gau guztietan zuk errepikatzen zenizkidan hitz haiek: " Garbantzuak, ona izateko, atsoaren aurpegia eta okin andrearen ipurdia izan behar du".
|
|
|
Halakoetan, ba, eguzki horri begiratu, eta ea eguraldiari ez dionentz laster beste aire bat emango galdetzen diot. Otoitz modukoak direla uste
|
dut
nik eguzki horrekin izaten ditudan bakarrizketaldiak.
|
|
|
Urduri jartzen naiz eta pastillak hartu behar ditut lasaitzeko. Denetarako behar dela metodoa uste
|
dut
nik, eta Poloniok esaten zuenez, baita erotasunean aritzeko ere. Presak larritu egiten nau, eta metodoa puskatzen dit.
|
|
|
Ez dut presarik ekuazio hau ebazteko. Nolatan, baina, izango
|
dut
nik presarik bizitzan dagoeneko. Zertarako?
|
|
|
Uste dut etxea saltzeko asmoa duena akatsak ezkutarazten eta alderdi azpimarragarriak ikusarazten saiatuko dela. Zein irudi eman ote
|
dut
nik?
|
|
|
Ez dakit, ba. Zer
|
dut
nik, baina, ezagutzeko?, esadazu!
|
|
|
nire gustuen araberakoa aurpegiari dagokionez. Haurdun dagoen arren, gorputzari dagokionez ere uste
|
dut
nire kanonaren baitan sartzen dela. Nolakoa ote da izaeraz?
|
|
|
Gurasoak edo errukia bezalako hitzak baztertuak zituen batere barne muinik gabeko herra arrotz bat ari zitzaidan barrua jaten, eta ezin nuen horren kontra ezer egin. Uste dut jabetzen nintzela atzera bueltarik gabeko bide batean sartzeko arriskuaz, uste dut konturatzen nintzela gurasoen premia izango nuela aurrera egiteko, uste
|
dut
nire sumintasuna sorgortuta egon zela aitak eta amak emandako argibideek iraun zuten bitartean, baina herra esnatu egin zen berriro, eta gaina hartu zidan: bere maizter bihurtu ninduen, nire barne muinetako kabitu ezinaren begiekin hasi nintzen berriro guztia ikusten.
|
|
|
Bitxia badirudi ere, ezin
|
dut
nire arrebaren irudia berritu. Ez dakit nolakoa zuen aurpegia, nola ibiltzen zen.
|
|
|
Aitzitik. Baina aitor
|
dut
nire irudimenarena beste upeleko edabe bat zela, hura bai baitzebilen Umbertok deskribatu bezala: bide luzea egiten zuen bere kasa, ezin nuen bridatu, aldizka adoretu eta aldizka urduritu egiten ninduten aldartetara iristen zitzaidan.
|
|
|
" Berehala" horrek ere ez dauka denbora balio zehatzik. Esaten badidate hilabetera izan zela, ez
|
dut
nik kontrakorik esango. Eta bi urtetara balitz ere, berdin.
|
|
|
Trenean ikusten
|
dut
nire burua. Donostiara joan etorrian.
|
|
|
–Total, Franco ikusteko! , erantsi
|
dut
nik.
|
|
|
Hamabost ahizpa bizi gara orain hemen. Leiho hauetatik ikusi
|
dut
nik makina bat orain baino lehen. Manifestazioak ere bai sarri, garai batean.
|
|
|
Zahartzaroak burua urtzen baitu. Esaten
|
dut
nik.
|
|
|
Harrezkero erretzen
|
dut
nik. Bazkalondoren bat, afalondoren bestea.
|
|
2007
|
|
|
–Ez
|
dut
nire semea behar den bezala zaindu. Nahikoa kezka nuen kostoa lortzen...
|
|
|
–Zergatik jakin behar
|
dut
nik ezer jende horretaz? –ausartu zen.
|
|
|
–Egunero ikusten
|
dut
nire ate parean geldirik, birikak atera beharrean, lerdea edo, auskalo, odola dariola. –Agurearen arnasa larria imitatu zuen?.
|