|
2002
|
|
|
– Hik ere ikasi
|
dun
hitz demonio hori, Fiona?
|
|
2008
|
|
|
Ondo esana, patroi! Hori
|
dun
hitz egitea! Eta ujuka zurrutari eman.
|
|
2011
|
|
|
ALIZIA. Ahaztuta nengonan hire, zentzuarekin?. Beti asmatzen
|
dun
hitz aproposak esaten. (eskua hartuz) Hainbeste urteren bueltan, berriro elkarrekin!
|
|
2012
|
|
|
Ez
|
dun
hitz egiteko gogorik, ezta, laztana?
|
|
2013
|
|
|
Nolabait esateko, 1956an eskatzen zuen gutxiengo edo minoria hori prestatu zuen. Eta, ortografiaren batasunaren bideari ekinez," h"
|
dun
hitzen zerrenda ere adostu zuten.
|
|
2017
|
|
|
Mesedez, maitea, esan nion?. Hori ez
|
dun
hitz egiteko era. Lasai ibili behar dinagu, eta...
|
|
|
Ondoren, Sardiniako erromantzean erabiltzen diren 60 bat rr
|
dun
hitz zerrendatzen ditu, eta gero horietako zenbaiten euskal kidea proposatzen du. Hona hemen bereizi ditugun batzuk:
|
|
|
Edozenbat adibide literatura klasikoan zentzu honekin. Toponimian ere konta ezin ahala dira objektu geografiko hori izendatzen duten aran
|
dun
hitzak: Aranburu, Aranguren, Olaran...
|
|
2018
|
|
|
Lantaldearen proposamen zehatzak: hitzen deklinabidea, ortografiarako irizpideak, izan eta ukan aditzak, eta h
|
dun
hitzen zerrenda bat.
|
|
2019
|
|
|
Lantaldearen proposamen zehatzak: hitzen deklinabidea, ortografiarako irizpideak, izan eta ukan aditzak, eta h
|
dun
hitzen zerrenda bat.
|
|
2020
|
|
|
HAIZE: Bai, Edu, hori oso polita geratzen
|
dun
hitzetan, denok garela ederrak. Baina publikoari ez zion inpresio berdina egiten holako gorputz eta aurpegi batek edo beste batek eszenario gainean.
|
|
2021
|
|
|
dirua duen neska perpausa izanik oinarrian ez da hortik zail pentsatzea perpaus horrek dirudun neska eman dezakeela. Horrek azalduko luke nola geratu diren
|
dun
hitz horiek gramatikan izenaren ezkerrean, perpaus erlatiboak arruntean ezkerrean ematen ditugunez. Baina, aldi berean, egia da dun hitz horiek eskuinean ere ager daitezkeela.
|
|
|
Horrek azalduko luke nola geratu diren dun hitz horiek gramatikan izenaren ezkerrean, perpaus erlatiboak arruntean ezkerrean ematen ditugunez. Baina, aldi berean, egia da
|
dun
hitz horiek eskuinean ere ager daitezkeela. Aldaketa gertatu da horretan, literatura tradizioan askoz maizago ageri da dun adjektiboa izenaren ezkerrean; gaurko idazleen erabilerari erreparatuz, nagusituz doa dun adjektiboa eskuinean ematea (§ 14.2.3e).
|
|
|
5.6.2b Emankortasunari dagokionez, ez dira horrenbeste atzizki honen bidez sorturiko adjektiboak, kontrakoa ematen badu ere. Gaurko euskaran,
|
dun
hitz horien artean, maizen ageri dena euskaldun da, eta ondotik datoz, erabilerari dagokionez, ugaztun, arduradun, zaldun, txapeldun, haurdun, errudun, eledun, ahaldun, bizidun eta fededun.
|
|
|
dirua duen neska perpausa izanik oinarrian ez da hortik zail pentsatzea perpaus horrek dirudun neska eman dezakeela. Horrek azalduko luke nola geratu diren
|
dun
hitz horiek gramatikan izenaren ezkerrean, perpaus erlatiboak arruntean ezkerrean ematen ditugunez. Baina, aldi berean, egia da dun hitz horiek eskuinean ere agertzen ahal direla (egungo euskaran arrunta da), perpaus erlatiboekin gertatzen den gisan:
|
|
|
Horrek azalduko luke nola geratu diren dun hitz horiek gramatikan izenaren ezkerrean, perpaus erlatiboak arruntean ezkerrean ematen ditugunez. Baina, aldi berean, egia da
|
dun
hitz horiek eskuinean ere agertzen ahal direla (egungo euskaran arrunta da), perpaus erlatiboekin gertatzen den gisan: neska dirua duena (neska diruduna).
|
|
|
Esan dezagun, hasteko, atzizki hori hartzen duten hitzak ez direla gehiegi, kontrakoa ematen badu ere, euskaraz erabiltzen ditugun gainerako hitzen agerraldi kopuruekin erkatuz gero. Gaurko euskaran,
|
dun
hitz horien artean, maizen ageri dena euskaldun da, eta ondotik datoz, erabilerari dagokionez, arduradun, zaldun, txapeldun, haurdun, errudun, eledun, ahaldun, bizidun eta fededun. Gainerako dun guztiak ez dira gehiegi erabiltzen.
|
|
|
Etxe hau beste hura baino politagoa da esaten dugu, adjektiboari gradua emanez (§ 14.10), baina izenek gradurik hartzen ez dutenez, nekez esango dugu* gazte hau beste hura baino kaputxadunagoa da, edo* zezen hori arras adarduna da. Horrek erakusten du
|
dun
hitz horiek izenak direla. Egia da, hala ere, Miren Koldo baino euskaldunago da esan daitekeela.
|
|
|
14.2.3d Badirudi, zernahi gisaz,
|
dun
hitz horiek ez direla berdin erabiltzen orain eta historian zehar. Literatura klasikoan askoz ere sistematikoago gertatzen da dun atzizkia duten hitzak izenaren ezkerrean agertzea:
|
|
|
14.2.4c Laburtuz: gentilizio hauen kasuan ere(
|
dun
hitzekin gertatzen den gisan) badirudi izenak ditugula (bakarrik ageri direlarik, edo elkarketan) eta adjektibo, bestela, izenaren eskuinean jartzen ditugunean. Eta testu modernoetako joera, hain zuzen, hori dela, eskuinera eramatea.
|