|
2000
|
|
|
Ez dakit Ruben nola egongo den orain. Gainera, orain arte Dabiden mamua zena, aurrez aurre
|
dugun
pertsona bihurtu, eta horrek asko gogogabetuko zuen...
|
|
2002
|
|
|
(...) Etsai gorrotagarri bat hiltzen delarik, poza sentitu ohi dugu; lagun maite bat hiltzen delarik, pena; lagunetarako jaio eta bizitza latzaren halabeharrez gugandik gero eta urrunagotzen ikusi
|
dugun
pertsona bat hiltzen denean, ordea, sentimendu eta arrazoiaren nahasmendu eta kontradiziotan trabatuta nabaitu ohi dugu gure burua.
|
|
|
Oso maite
|
dugun
pertsona baten heriotzari nola aurre egin
|
|
|
Gogorra izan arren, maite
|
dugun
pertsona horren desagerpenaren inguruko xehetasunak jakiteak desagerpena onartzen laguntzen digu.
|
|
|
Zaharraren “zahartasunaren makulu” tradizionaletik harago, era guztietako laguntza paperak hartzen ditu bere gain, eta horrek higadura handia eragiten dio maiz. Maite
|
dugun
pertsonaren gainbehera behatzen duenaren sufrimenduari etengabeko zainketaren antsietatea, porrotaren beldurra, erru edo ez betetze sentsazioa gehitzen zaizkio, eta sarritan suminkortasuna, estresa eta ezinegona. Higaduraren ondorio psikologikoak dira, baina zaintzaileak kontzientzia eskrupulu batez oharkabean uzten ditu:
|
|
|
Askotariko kausak Arrazoiak askotarikoak eta gaixoak bezain askotarikoak dira, baina, egia esan, kasuen %80 argaltzeko dieta hasten denean hasten dira, inolako kontrol profesionalik gabe. Horrez gain, nerabeak berezko dituen gorputz aldaketak ez onartzearekin, pisua azkar handitzearekin (adibidez, kirol jarduera bat uztean), bizitzan aldaketa garrantzitsuak egitearekin, fisikari buruzko konplexuekin, maite
|
dugun
pertsona baten harreman, gaixotasun edo heriotza arazoekin, gurasoekin izandako gatazkekin eta abarrekin ere lotzen da. Elikadurarekin zerikusia duten faktoreei dagokienez, beharrezkoa da dieta etengabeak egitea, itxuraz kalterik egiten ez duen eta kontrol profesionalik ez duen argaltzeko; denbora asko ematea loditasunari edo ladelgadeziari buruz hitz egiten, anarkia ordutegietan eta janarietan (txandaka, presaka, desordenatuta), elikaduraren inguruko gatazka emozionalak (batzuetan, jatordu nagusiak kanpai bataila bihurtzen dira, eta horrek sor dezake).
|
|
|
itxaro
|
dugun
pertsonaz oroitzen gara,
|
|
2003
|
|
|
Duela bi hilabete aurkeztu zen Madrilen" zazpi minutuen testa", dementziak jota daudela susmatzen
|
dugun
pertsonen detekzio goiztiarra egiteko modua ematen digun proba labur bezain zehatza. Eta nola lortzen da hori?
|
|
|
K. Uribe: Izan ere, inoiz ez gara hoberantz joango, ez dugu ezer aldatuko, ez badugu onartzen, pertsonak ezberdinak garela, munduari begiratzeko modu ezberdina
|
dugun
pertsonak garela. Onarpen horretatik egin behar dugu ahalegina, hau da, pertsona hobeagoak izateko ahaleginetik.
|
|
|
Maite
|
dugun
pertsona baten heriotzak, lehenik eta behin, kalte afektibo handia eragiten die bere hurbilekoei. Geroago, galera moralari beste ondare bat gehitzen zaio, jatorrizko titularra hil ondoren baloreen titulartasuna aldatzeagatik banku komisioak kobratzearen ondorioz.
|
|
2004
|
|
|
Hezkuntzan laguntzen
|
dugun
pertsona horren ahalmen eta gaitasunak elikatu, bideratu eta aberastea da.
|
|
|
Gorputza eta burua estu lotuta daude”. Bizi egoera estresagarriak daude, hala nola maite
|
dugun
pertsona baten heriotza. Baina erne egotea komeni da, hain muturrekoak ez diren beste egoera batzuek ez eragiteko, horrek gainkarga psikologikora eraman gaitzake.
|
|
2005
|
|
|
antropologoei gauzak diren bezala mantentzea gustatzen zaigu. Iragana samintasunez oroitzen
|
dugun
pertsonak gara, eboluzioa eta etorkizuna gaitzesten ditugu. Ni ez naiz horrelakoa ordea.
|
|
|
Mahai bat, non aktore desberdinak eserita egongo diren negoziaketa luze bati ekiteko gogoarekin. Zaila, baina ahal dugun leku guztietan eta ahal
|
dugun
pertsona guztiekin saiatuko gara.
|
|
|
Une batzuetan geure buruarenganako arreta eskatuko dugun arren, exijentzia gisa egingo dugu hori, besteak gurekiko zordun hautematen baititugu, geure burua moztu edo galarazi duena geu baikara, geu gara gustuko jardueretan aritzeko betarik edo nahi
|
dugun
pertsonekin izateko astirik hartzen ahantzi garenok.
|
|
2006
|
|
|
«Elikagaien industriak kontsumo osasungarri eta arduratsuaren eskakizunetara egokitu ahal izango ditu produktuak, eta produktuaren jatorria bezalako datuak birbaloratu» Proiektuaren arduradunek, osasun, nutrizio, kontsumo, eskubide eta ingeniaritza informatikoko espezialistak barne hartzen dituen taldeak, erabiltzailearen mugimendu askatasun maximoa konfidentzialtasun berme handienekin bateratzeko gai den azpiegitura indartu dugu. Hainbat eragilek denbora errealean jakingo dute zer erosi dugun supermerkatuan, zer plater eskatu ditugun jatetxe batean, zer mailatan egin dugun lan, zer sendagai erosi ditugun farmazian eta zer posologia jarraitzen dugun, gure bizi konstanteak bezalaxe; hala ere, gure familia medikuak edo guk izendatzen
|
dugun
pertsonak soilik izango du gure izena eta nortasuna dituen identifikazio gakoa. Zerk pentsarazten dizu datu base interaktibo hori sakon sartuko dela Europako gizartean?
|
|
|
Maite
|
dugun
pertsona bat hiltzean gertatzen zaiguna, sentitzen duguna… hori da dolumina gehienentzat. Baina ez da hori bakarrik, badira bertze egoera batzuk ere:
|
|
|
Giza naturari buruzko zientzian, Humek pertsona batenganako maitasuna nola sortzen den azaltzen du. Prozesu kausal konplexua da, eta kate kausalaren amaieran maitasuna badago ere, aldez aurretik bestelako hautemateak daude; esaterako, maite
|
dugun
pertsona horrekin lotuta dauden hautemateak (T 1.1.2.1). Azken buruan, grinak kausalki gogo egoera konplexuak dira, objektu batengana zuzenduak, eta grina pairatzen duen subjektuaren eta grinaren objektuaren arteko erlazioan sortutako hautemateek kausatuak.
|
|
2007
|
|
|
Aurpegi hori aldatuko balitz, nahastu egingo litzateke gure sentimendua. Hankaz gora jarriko litzateke, eta ez gorroto
|
dugun
pertsona identifikatzeko zailtasunak izango genituzkeelako. Beste aurpegi batekin begiratzen digun pertsona atzo gorroto genuen huraxe bera dela ziur jakinda ere, nahiz eta jakin pertsona horrek azaleko itxuraldaketa baino ez duela jasan, jakin arren aurpegi berriarekin begira duguna betiko auzo gorrotagarria dela, edo ikusi ezin dugun lankidea, edo torturatu gaituen polizia, kasu horretan ere genuke aurpegi berria gorrotatu, aurpegi horrek ez baitigu sekula ezer egin gure oroimenean gorrotoaren ondoan gordetzeko.
|
|
|
Bangor-eko bizkondea ala Lady Ann? â? ¦ Ondoren ezagutuko
|
dugun
pertsona talde batek beste ikuspuntu arras desberdin batetik erantzun zion galdera horri.
|
|
2008
|
|
|
Lankide edo ezaguna dugun immigrantearekin, gure etxeko lanetan laguntzen gaituen, senide gaixoa zaintzen duen edo kontratatua
|
dugun
pertsonarekin etxegintza agentziara joatea, hainbat alderdi garrantzitsu jakinaraz diezaiogun, hala nola agentzia horrek poltsikoratzen duen komisioa, kontratuaren terminoak, etc.
|
|
|
ia ezagutzen ez
|
dugun
pertsona horrek biziki erakarrita sentitze horiek agertzen dira.
|
|
|
Seme alabaren segurtasuna eta ongizatea ezagutzen ez
|
dugun
pertsona baten eskuetan uztea erantzukizun larriko egintza da eta, halakotzat, pertsona egokia aukeratu eta bere bizibide eta erreferentziak egiaztatzeak arreta eta denbora asko eskatzen du, bai kanguru lanetan arituko dena pertsona bat denean, baita haurtzaindegia denean ere.
|
|
|
Arrainetan negua dena, gizakietan galera da. Galerak zehazten du gure garaia, harreman baten bukaerak, maite
|
dugun
pertsona baten heriotzak.
|
|
|
Hasiberriek uztailean amaitu zuten lehen denboraldia eta oraingo hilean hasi dute bigarrena, pantailan izandako arrakastari esker. Agerian dago hasieran aipatu ditudan hogei urteak ez direla alferrik joan, Euskal Telebista egiten
|
dugun
pertsona guztion artean ezerezetik ikus entzunezko hedabideetako hizkuntza izatera eraman baitugu euskara.
|
|
|
Eta hori egia da, nahiz eta egindako kalkulua oso goitik egina izan. Besteak beste, behin baino gehiagotan betidanik arrazional eta azkartzat
|
dugun
pertsona bat bat batean guztiz ergela dela aurkitzen dugulako. Bestalde, egunero eta eten gabe, toki eta egoera desberdinetan, agertu behar ez dutenean, agertzen zaizkigu pertsona ergel batzuk gure eginkizunak oztopatzeko edo hondatzeko.
|
|
|
Ezker Batuaren proiektua gaur gaurkoz ez da nahikoa Alternatiba Eraikitzen osatzen
|
dugun
pertsonentzat. Ezker Batuak eremu batzuk hartzen ditu, baina beste asko ez.
|
|
|
Bakoitzak une horretan nola sentitzen den kontatzen du, bere iritziak eta egoerak zeintzuk diren. Finean, arazo komuna
|
dugun
pertsonak biltzen gara, eta gertatzen zaigunaz eta gure sentimenduez hitz eginez, eta gure itxaropenak transmitituz, ez dakigu zer gertatzen den baina edariarenganako obsesioa desagertzen joaten da. Batzuen beteraniak, sartu berrien esperantzak, taldekideen babesak... guztiak eragiten du.
|
|
|
Eta pentsamolde hark oraindik ere eragin handia du gugan. Baita askatasun nazionala, berdintasun soziala eta aniztasuna helburu
|
dugun
pertsonengan eta proiektuetan. Labur bada ere, atalez atal azalduko dugu. a) Batetik, gauza bat da lurralde jakin batean bizi diren pertsonek dituzten hiritar eskubideak, eta beste gauza bat komunitate edo nazionalitate politiko bateko kide izatetik eratorritakoak.
|
|
2009
|
|
|
Ezezagun batekin harreman sexualak izatea? Maite
|
dugun
pertsona bat hiltzeraino. Gamer filma etorkizun ez hain urrun batean girotuta dago.
|
|
|
Irudi ezagutza erabiltzen dutenen artean, kamerak hartutako irudiari karaktereen ezagutza (OCR) aplikatuz menu bat edo kartel bat itzuli edo ahotsez irakurriko diguten aplikazioak aipa daitezke. Augmented ID programak, aldiz, aurpegiak ezagutzeko teknikak erabiltzen ditu kamerarekin seinalatzen
|
dugun
pertsona ezagutu eta hari buruzko informazioa pantailan gainjartzeko. Oraingoz, han kontu bat ireki eta beren argazkiak eta informazioa igotzen dituztenak soilik ezagutzen ditu.
|
|
|
Denbora asko igaro da eta XX. mendean mugikortasun handia izan da. Izen abizen batzuk bestalde oso zabalduak dira eta bilatzen
|
dugun
pertsona topatzea ez da beti lan erraza.
|
|
|
Lehenik eta behin, ikertu nahi dugun populazioa eta gertakariak kontuanizanik, oso litekeena da hasierako zerrendetan topatutako pertsona asko hilda egotea, edota oso gaixo. Gerta daiteke ere, harremanetarako datuok senitartekorenbatengana zuzentzea eta eurek erabakitzea kontaktatu nahi
|
dugun
pertsonaren izenean harreman horri bidea ireki ala ixtea. Gerta daiteke ere pertsona horrek ezezkoa esatea.
|
|
|
Garapenerako Solidarioetako boluntarioak Madril, Sevilla, Jaén, Granada eta Murtziako kaleetan zehar dabiltza, etxerik gabeko pertsonen bakardadea konpainian lortzeko. “Kafe bat partekatzen
|
dugun
pertsona sentiarazten saiatzen gara, gure berdina dena, gure eskubide eta duintasun berberekin”, azaldu dute.
|
|
|
Ondorio fisikoak goiz gainditzen diren arren, eragin emozionala maite
|
dugun
pertsona bat galdu ondoren gertatzen dena bezain garrantzitsua izan daiteke.
|
|
|
Hala ere, ondorio fisikoak goiz gainditzen badira ere, gerta daiteke alderdi emozionalean gauza bera ez gertatzea. Min psikikoa maite
|
dugun
pertsona bat galdu ondoren sentitzen dena bezain bizia izan daiteke. Emakume askok hutsune sentsazio handi gisa deskribatzen dute.
|
|
|
Nire beste lagun batek bromatan edo esaten duenez, jarduera protokolo batzuk aurreikusita ditu egoera jakin batzuetan nola jokatu jakiteko, hain justu ere, unean uneko aldartearen arabera arrazionalki jokatu ezin duenerako. Esate baterako, maite
|
dugun
pertsona baten heriotzaz, lagun baten saldukeriaz edo antzeko kasuez ari da. Zergatik azaldu dizuet bitxikeria hau?
|
|
|
Bai, oso estua ere: maite
|
dugun
pertsonari beste aldera pasatzen laguntzerainokoa, izugarria badirudi ere halakorik esatea"
|
|
2010
|
|
|
Sare sozialetan aditu diren ehun bat euskal profesionalek bilera topaketa egingo dute ostegun honetan, irailak 9, Bilbon, FEIS food ekimenaren aitzakian. Antolatzaileen esanetan, egunero egunero Facebookeko ekosistema osatzen
|
dugun
pertsonon networkingerako bideratuta dagoen ekimena da FEIS food, maiztasun batekin eta hiri ezberdinetan ospatuko dena.
|
|
|
Birbanaketa globalaren aurreko jarrera hurrengo faktoreei buruzko ikuspegiakbaldintzatzen du: instituzio globalen egingarritasunak edo desiragarritasunak; nazio estatuari ematen zaion zereginak edo zuzenki harremanik ez
|
dugun
pertsonekiko daukagun kidetasunak. Milanovic-ek politika birbanatzaileak gauzatzekokidetasun kulturalak duen garrantzia azpimarratzen du.
|
|
|
Maite dugun askatasun horren izenean, dena eman bai, baina ezer kentzen uzten ez duen askatasun horren izenean, bakea eta hitza aldarrikatu nahi ditut. Nire herria, gure gizon eta emakumeak aldarrikatu nahi ditut, Euskal Herria osatu eta egiten
|
dugun
pertsonak.
|
|
|
Guk jango ditugun bonboiak oparitzera, usaindu ezin dituen loreak eskaintzera, irakurriko ez dituen edo irakurri ezin dituen aldizkari eta liburuak ekartzera. Ospitalera etortzeak sortzen digun ikara gaindituta etorriak gara, maite
|
dugun
pertsona ikustera edo, behartu antzean, konplitzeko.
|
|
2011
|
|
|
Berehala nabaritzen ditugu haren emozioak; urduri dagoen edo lasai, alai edo triste... Parez pare
|
dugun
pertsona ezezaguna bada, nortasunari buruzko ondorioak ere ateratzen ditugu itxura hutsarekin bakarrik: honek pertsona zintzoaren aurpegia dauka edo horrek ez du ematen fidatzekoa!
|
|
|
Pasa den astean, ordea, ezezkoa eman ziguten", dio haserre. " Kontziente gara egoera ekonomikoa ez dela ona, baina halakotan ezintasuna
|
dugun
pertsonok gara kalte handiena pairatzen dugunak. Horregatik, erakundeetatik lan handia egin beharra dago, guk, lau itsuk, norbanako gisa ez baitugu indarrik".
|
|
|
Emozio guztiak somatizatzen dira: tristura malko bihurtzen da, maite
|
dugun
pertsona bat ikusteak sortzen digun poza, berriz, irribarre bihurtzen da...
|
|
|
–Nire eleberriko protagonistak uste du metalari beroak bezala eragiten digula maitasunak, bigunago eta malguago bihurtzen gaituela. Maitasunari esker maite
|
dugun
pertsonari egokitzen gatzaizkiola badaki, baina ingurura begiratzen du eta ez du inor ikusten, jarraitu nuen aldez aurretik ikasitako diskurtsoarekin.
|
|
|
Lekuari eta baldintzei dagokienez. Lekua behar bezala antolatu behar da, bertaratzea espero
|
dugun
pertsona kopuruaren arabera, eta altzariak komunikazioa errazteko moduan jarri behar dira. Giroaren baldintzek (tenperatura, zarata, usaina, garbitasuna?) egokiak izan behar dute.
|
|
|
Atseden errutinarik edo estresik ez izateaz gain, hainbat faktorek eragin ditzakete: loaren apnea, gertaera traumatikoak (maite
|
dugun
pertsona baten heriotza), segurtasun ezaren sentsazioa, larritasuna, alkohol gehiegi kontsumitzea, botiken albo ondorioak, gaixotasunak, sukarra edo mina, eta, are gehiago, ohera joan baino lehentxeago jateagatik gertatzen dira, besteak beste. Haurtzaroan loaren edozein nahaste saihesteko, jarraibide egonkor batzuk bete behar dira:
|
|
|
Hala ere, ondorio fisikoak goiz gainditzen badira ere, gerta daiteke alderdi emozionalean gauza bera ez gertatzea. Min psikikoa maite
|
dugun
pertsona bat galdu ondoren sentitzen dena bezain bizia izan daiteke. Emakume askok hutsune sentsazio handi gisa deskribatzen dute.
|
|
|
Nola gainditu maite
|
dugun
pertsona baten heriotza Gabonetan
|
|
|
Maite
|
dugun
pertsona bat galtzeak aztarna sakona uzten du, ia beti ezabaezina, edozein pertsonaren bihotzean. Gabonak oso gogorrak dira, eta are gogorragoak arrisku dueluetan, kronifikatzeko eta patologiko bihurtzeko aukera dutenetan.
|
|
|
Horiek guztiak erreakzio arruntak dira denbora batez, harik eta dolua konpontzen den arte. Fase horretan, maite
|
dugun
pertsonarik gabe bizitzen ikasten da, beti ere ‘ezer ez da lehen bezala izango’ onartzen bada. “Hutsunea ezin izango da inoiz bete, baina beste modu batean funtzionatzen ikas daiteke, minez bada ere”, esan du Alberto Meléndez Garcíak, Familia eta Komunitate Medikuntzako Espainiako Elkarteko Zainketa Aringarrien Taldeko koordinatzaileak (FYC).
|
|
|
da desleialtasunarena. Maite izan gaituzten haiekin, adiskideekin, maite
|
dugun
pertsonarekin desleiala izatea eta desleial jokatzea. Eta hori, baten batek esango dit:
|
|
2012
|
|
|
Fiare banku etikoko kideak iaz abiatutako kanpainarekin aurrera jarraitzen dute. " Gizartearen garapen eredu justuago baten alde lan egiten
|
dugun
pertsonez osatutako ekimen sozial eta ekonomikoa gara", diote. Fiaren parte hartu nahi dutenek...
|
|
|
Fiare banku etikoko kideak iaz abiatutako kanpainarekin aurrera jarraitzen dute. " Gizartearen garapen eredu justuago baten alde lan egiten
|
dugun
pertsonez osatutako ekimen sozial eta ekonomikoa gara", diote. Fiaren parte hartu nahi dutenek," beste edozein banko erakundetan bezala, aurrezleak diru kopuru bat aurrezten du baldintza eta epe zehatz batzuetan.
|
|
|
Bai, beldurrik ez duela dioenari ez diot sinesten. Borrokan ez dago ez Batman ez Supermanik, denak gara sentitzen
|
dugun
pertsonak, eta sentitzen dugunean, beldurra agertzen da. Baina bi beldur mota daude:
|
|
|
3 Maite
|
dugun
pertsona gabe bizitzen ikasi behar dugu. Kasu aunitzetan, gainera, joan denak egiten zituen gauzak egin ditu gelditzen denak.
|
|
|
Jendartea osatzen
|
dugun
pertsona guztiak ez gara kultura kontsumitzaile aktiboak, bai ostera, pasiboak. euskaldunok kultura espainol, frantses eta anglosaxoiari buruzko edukiak gura barik jasotzen ditugu egunero. etenbako xurgatze inkonzientea da. erreferentziaz elikatzen gaituen heinean imaginarioa eraikitzen digu: diskurtsoa eraikitzen diguten eran janzkera, jakera, berbakera, ikuskera, azken batean, izakera bideratzen digute. eta hori guztiori espainolez, frantsesez edota ingelesez.
|
|
|
Hizkuntza batek zergatik egiten du aurrera? Hizkuntza bat zergatik desagertzen da?... horrelako galderak erantzun nahian egiten du lan Teknopolis en gertutik ezagutuko
|
dugun
pertsonak.
|
|
|
gure gizartean karikatura egiten dugu figura hauei buruz, ikasle esanekoa irudikatuz, maisu zorrotz eta zurruna, baina bizitzan gauzak ez dira horrela gertatzen. Askotan ohartu gabe ikasten ditugu gauzak, eta maisua gutxien uste
|
dugun
pertsona hori izan daiteke, senide bat, lankide bat, ume bat, amona bat. Ikasten ditugu gauzak, edo tupust egiten dugu esanahi berriekin, eta gure egoak ukatzen dituelako galtzen dugu betirako haien igurtzi aberasgarria.
|
|
|
Norentzat: gutuna hartzea nahi
|
dugun
pertsonaren izen abizenak. Haren kargua jakinez gero, hori ere jartzea komeni da.
|
|
|
Artikulu honetan People First Languageren (PFL) mugak aztertuko ditugu. Pertsonak beste ezeren aurretik jartzeaz kezkatzen den arren, elbarritasuna bigarren mailako ezaugarri huts gisa tratatzen duenean elbarritasuna
|
dugun
pertsonak gutxietsi egiten gaituela frogatzen saiatuko gara, horrekin bereizketa bat egiten duelako pertsona izate hutsagatik dagokigun gizatasunaren beraren eta norberaren inguruabarraren artean (Aristotelesen arabera, substantziaren eta akzidentearen artean, hurrenez hurren).
|
|
|
Maite
|
dugun
pertsona bat galtzen denean izaten diren dolu faseak modu desberdinean bizi dira pertsona bakoitzeko. Hala ere, zenbait fase bereiz daitezke txakurraren heriotza gainditzeko prozesuan, eta fase horiek pertsona maite baten heriotzarekin bizi direnen parekoak dira.
|
|
|
Antsietatea, gainditu gabeko fobia batek, komunikatzeko gaitasunarekin lotutako nahaste batek edo egoera berrietara egokitzeko ezintasunak eragindakoa. Depresioa, trauma batzuen ondorioz sortua, hala nola maite
|
dugun
pertsona baten heriotza, abandonua edo estresa. Zakurraren osasun psikologikoa eta tratamendua Etxean hezkuntza eta hierarkia egoki planteatzea eta, batez ere, maitasun, maitasun eta pazientzia handia izatea funtsezko osagaiak dira txakurra zoriontsua eta orekatua izan dadin.
|
|
|
gomazko pilota puzgarriak, zintak, dilatatzeko eta kanporatzeko hainbat jarrera hartzea ahalbidetzen duten oheak, erlaxazio bainuontziak, analgesia izatea… Giza faktorea: bikotekidearen edo maite
|
dugun
pertsonaren presentzia, pertsonal sanitarioaren kualifikazioa, arretaren berotasuna, ulermena, etengabeko laguntza, emakumearen beharrekiko errespetua… “Emakumea zenbat eta lasaiago egon, orduan eta hobeto erditzea” Hiru alderdi horien konbinazio egokiak giro ezin hobea eta erditze errazagoa sortzen ditu; izan ere, Astrainek dioenez, “zientifikoki frogatuta dago emakumea zenba... Hori dela eta, FAMEko lehendakariak azpimarratu du garrantzitsua dela etorkizuneko amek argi adieraztea nola nahi duten gelditu, zer nahiago duten, nola sentituko diren erosoago eta zer espero duten emaginengandik.
|
|
|
txakurrak sentimenduak adierazteko duen modua. Ez da harritzekoa, maite
|
dugun
pertsona bat galdu ondoren, gure maskota lur jota eta triste agertzea. Abaildutako txakur batek axolagabetasuna du familiako kidea hil aurretik zituen joko eta jarduerengatik.
|
|
|
Txakurra ere bai. Ez da harritzekoa, maite
|
dugun
pertsona bat galdu ondoren, gure maskota lur jota eta triste agertzea. Txakurraren ondoeza garaiz identifikatzea komeni da, maite duen pertsonaren galera gainditzen laguntzeko:
|
|
|
Hori posible izan dadin, beharrezkoak ditugu bitartekoak. Beharrezkoak ditugu euskaraz bizi ahal izateko espazioak eta beharrezkoa dugu baita ere aurrean
|
dugun
pertsona hori euskalduna izatea. Euskararentzat espazioak sortu behar ditugu non euskaldunok libre izango garen.
|
|
2013
|
|
|
Gerta liteke norbaiten itxura, izena edo mundu honetan bizitzeko modua bat ez etortzea Mendebaldeko kulturetan dauzkagun bi aukerekin, gizona edo emakumea izatearekin. Alabaina, pentsaezina iruditzen zaigun horrek, aurrean
|
dugun
pertsonarekin baino lotura gehiago du gure segurtasunarekin (segurtasun gabeziarekin) eta gure antolaketa sozial, ekonomiko eta politikoarekin.
|
|
|
Amore eman eta nork bere burua saltzeko tentazioa oso indartsua izan liteke aurrean
|
dugun
pertsona garrantzitsua denean. Baina besteak gu miresteak ez du inoiz konpentsatuko geure buruari egingo diogun kaltea; gure gaineko iritzia eta gure buruari diogun estimua kaltetuta geratuko dira.
|
|
|
Eta gaineratu zuen: «Jendartea osatzen
|
dugun
pertsona, sektore, eragile, alderdi, sindikatu edo erakundeek badugu zer esan eta zer egin egoera hori aldatzeko». 200 «plaza» baino gehiago Dagoeneko, berrehundik gora herri eta auzotan antolatu ditu ekitaldiak Herrira mugimenduak M18 Plazara ekinbidearen barruan, Giza Eskubideak.
|
|
|
Abokatu gisa lege horrek zein zailtasun ekartzen dizkizu? Batzuetan, badakigu defendatzen
|
dugun
pertsonak ez duela presondegia merezi, nahiz eta bigarren aldiz obratu bere delitua, eta, alta, badakigu ez duela beste irtenbiderik parean. Legeak salbuespen batzuk onartzen ditu, baina biziki gutxi.
|
|
|
Zer uste duzue? Berri zoragarriak dira, egundoko berriak, eta guk denok estimatzen
|
dugun
pertsona baten gainekoak.
|
|
|
Usaimenak eta dastamenak ere sentimenduak sorrarazten dizkigute: maite
|
dugun
pertsonaren usaina, etxeko usaina, ospakizunetan jan ohi den jaki baten zaporea, udak duen itsaso usaina, une beldurgarri bat pasatu duguneko lekuarena
|
|
2014
|
|
|
Hau ez da kontzientziazio kontu bat; konpromiso sozialari lotutako gai bat da. Elbarritasunen bat
|
dugun
pertsonok ez gara gainontzeko pertsonengandik aldendutako kolektiboa.
|
|
|
Maite
|
dugun
pertsona bat hiltzen edo denbora luzez urruntzen zaigunean, depresio nagusiko sindromean agertzen diren sintometako asko bizi izaten ditugu, hala nola kamustasun emozionala, barne herstura, energia galera, pisu galera. Dolu larriak normala den baino gehiago irauten badu, egoera hori tratamendu gabe gainditzeko aukerak gutxitu egiten dira.
|
|
|
zagutzen ez dugunari buruz, ezin iritzirik eman. Ezagutzen ez
|
dugun
pertsona bati buruz, azaleko kontuez baino ezin aritu. Irakurri ez dugun liburu bati buruz, besteei entzundako edo irakurritako iritzien inguruan gain gainetik baino ezin jardun.
|
|
|
Diana Diana Espainiako app berritzaile bat da, gure geolokalizazioaren eta inklinazioen arabera jatetxea bilatzeko. Instagramen antzeko gizarte egitura du, jarraitzen dugun eta jarraitzen
|
dugun
pertsonekin. Hala ere, gainerako funtzionalitateetarako, lokalen balorazioa erabiltzaileen komunitateak eskaintzen duen ostalaritza establezimenduen lokalizazio eraginkorra da.
|
|
|
gizarte hau osatzen
|
dugun
pertsona guztiei dei egin nahi diegu, gure eguneroko
|
|
2015
|
|
|
bata, Euskal Herriari hizkuntz zentzua berrematea eta euskaraz mintzatzen den eremura mugatzea; eta bestea, harago joatea eta, lurralde zentzu guztia galduta, euskal nazioa euskal hiztunek osatzea, non nahi daudela eta espazio fisikoa aintzakotzat hartu gabe. Beherago aztertuko
|
dugun
pertsona nazionalismoarekin batu liteke aukera hori, baina prozesu horretan euskarak publikotasuna edo arazo soziala izatearen kategoria galduko luke, eta, horrekin batera, defentsarako kemena ere bai, nire ustez: gehiegizko despolitizazioaren ondorioa, agian.
|
|
|
Bigarren bidea, akordioa, posibleago litzateke, baina horretarako definizio etniko kulturaletarantz mugitu litzateke. Zailtasun horiek direla eta, batzuek kultur aniztasunean oinarritu nahi dute nazioa, eta hurrengo motan ikusiko
|
dugun
pertsona lurralde nazionalismorantz lerratzen dira.
|
|
|
2 zenbakian aipatu
|
dugun
pertsona bera da, hau da: Teresa.
|
|
|
Alabaina, gogoeta egiten badugu, poz berberak izango ditugu munduan gerta daitezkeen gauza askotan ere: esaterako, ustekabean norbaiti ogasun handi bat egokitzen zaionean; edo maite maite
|
dugun
pertsona bat ustekabean ikusten dugunean; edota arazo garrantzitsu eta gauza handiren batean asmatzen dugunean, guztiek goraipatzen dutela; edota norbaiti beronen senarra nahiz anaia nahiz semea hil zaiola esaten diotenean eta bizirik etortzen ikusten duenean. Nik pozaren pozez malkoak isurtzen ikusi ditut, eta niri neuri ere gertatu zait noiz edo noiz.
|
|
|
6 Hemendik sortu zitzaidan kondenatzen diren arima ugariek ematen didaten pena handi handia (batez ere luterotar hauengatik dudana, bataioaren bidez Elizaren kideak zirelako), eta baita arimen onerako ditudan bultzada indartsuak ere, benetan uste baitut hain oinaze larrietatik arima bat salbatzearren poz pozik igaroko nituzkeela mila heriotza. Begira, ikusten badugu hemen maite
|
dugun
pertsona bat, batez ere neke eta min handiekin, badirudi geure berezko izaerak garamatzala hari erruki hartzera eta, handia bada, gu geu ere estutu egiten gaitu. Bada, nork sufri dezake arima bat beti betiko oinaze handietatik handienean ikustea?
|
|
|
11 Hau begien aurrean dugun Kristoren irudi bati begira eskatzen baduzue, berriz, lelokeria iruditzen zait pertsona bera alde batera uztea, marrazkia begiratzearren. Ala ez ote zen hala izango, maite maite
|
dugun
pertsona baten argazkia eduki eta pertsona bera gu ikustera etorririk, harekin hitz egiteari utzi eta solasaldi osoa argazkiarekin egingo bagenu. Badakizue irudia noizko den ona eta ni atseginez betetzen nauena?
|
|
|
Hala dio Mertxe Aizpuruak: " Ez dut dudarik EHBilduren baitan ongi aukeratuko
|
dugun
pertsona izango dela hurrengo alkatea". Aholkatuko liokeena:
|
|
|
Lagun, senide eta auzokideon arteko harremanak hobetzeko hartu begiradaren indarra kontutan. Okinarekin, tabernariarekin, egunero ordu berean gurutzatzen
|
dugun
pertsona horrekin... aritu gaitezen apur batean bada ere begietara begira! Ni saiatuko naiz.
|
|
|
" Ez niri zomorro bati bezala begiratu! Pako Aristiri entzuna diot behinola hark Harkaitz Cano edo beste norbaiti entzundako pasarte bat, non esaten zuen loak hartu aurretiko unean besarkatzen
|
dugun
pertsona dela munduan daukagun helduleku bakarra. Gauetako ilunpeko bakardade sarkor horren gibelean sentitzen den izuaz mintzo zen, noski, ez bazkalosteko lo kuluxka gatzik gabekoaz.
|
|
2016
|
|
|
Uste dugu epaituak bi pertsona baino gehiago izango garela. Proiektu horretan parte hartzen
|
dugun
pertsona guztien kontrako epaiketa da hau, eta auzibidean jarri gaituztenak nahierara aukeratu gaituzte. Beraz, proiektuaren kontra doan epaiketa bat dela diogu.
|
|
|
|
dugun
pertsona bat baizik. Dakiguna haren profi letik atera dugu, eta gezurra izango da agian;
|
|
|
Ezen arnasguneak behar ditugu. Eta hirietan ere Euskal Zabalguneak ez ditugunez goizetik gauera biribilduak altxatuko, bitartean ere ezinbestekoa dugu (soilik) euskaraz bizitzeko konpromisoa hartu (ko)
|
dugun
pertsona multzoak batzea, indartzea eta gure erabakia gizartean islatzea. Eta alde guztietatik ere, itsaso guztiz erdaldunean urturik/ desagerturik gauden neurrian, ezinbestekoa dugu euskaldunok, euskaldun bihotzekook, euskaldunon komunitateak konpromiso pertsonala hartzea euskaraz bizitzeko.
|
|
|
Bakarrik pentsatu behar dugu zelan jokatzen dugun guk, helduok: leku ezezagun batera goazenean (adibidez, gutxi ezagutzen
|
dugun
pertsona baten etxera lehenengo aldiz goazenean), ez gara irteten gauden gelatik, eta, askotan, eskainitako aulkitik ere ez gara mugitzen. Bada, antzeko zerbait gertatzen zaie haur txikiei ere haur eskolan sartzen direnean:
|
|
|
Demagun mendebaldea piramidea dela, eta gizartea osatzen
|
dugun
pertsonok bertan (edo hortik kanpo) bizi garela. Gizartean dugun botere mailaren (botere ezaren) arabera, goiko erpinean (gizon heldu heterosexual zuri diruduna), tartean (emakume heldu zuri heterosexual diruduna, gizon gazte heterosexuala) edo oinarrian (lesbianak, migratzaile batzuk?) egongo gara.Piramidearen oinarri horretatik kanpo, ordea, piramidetik baztertutako eta, ondorioz, estigmatizatutako pertsonak daude; hau da, jendartearen parte izan arren, bertan parte hartzen ez dutenak:
|
|
|
LEGOrekin eraikitzeko zaletasuna
|
dugun
pertsona helduok umeekin alderatuta oso emaitza ezberdinetara heltzen gara. Umeek eraikitzen dutenean oso esanguratsua da edozein kolore balio zaiela, eskura dituzten piezak hartu eta forma ematen doaz; forma da hain zuzen garrantzia izaten duena, ez koloreen bateragarritasuna.
|
|
|
Publikoa dena txarra eta garestia da, pribatua hobeto doa, gestio pribatua efizienteagoa da… halako mantrak oso errotuak daude gure gizartean eta denok entzuten ditugu egunero taberna, irratian edota gure manifestazioan ere. Sistema ekonomiko alternatibo baten alde lan egiten
|
dugun
pertsonek erronka bikoitza daukagu. Batetik kapitalismo basatiak sortzen dituen ezberdintasunak agerian utzi eta borrokatu eta, bestetik, publikoa, denona dena defendatu.
|
|
2017
|
|
|
Nik uste dut haiek aurkitzen nautela ni, baina bizitza errealekoak ere halakoxeak gara. Inguruan
|
dugun
pertsona anodinoenak ere halako batean harrituko gaitu auskalo zerekin. Ez zait iruditzen, beraz, liburuko pertsonaiak ez-ohikoak direnik:
|
|
|
Eta orain dugun aro hau berria da. Ezagutzen
|
dugun
pertsona bakoitzaren moduan, edo hasten dugun lan bakoitzaren moduan.
|
|
|
Bizirik balego dena azaltzeko aukera izango luke, baina guretzat nolakoa zen, halakoa gogoratu behar dugu. Hainbeste gauza bait daude pertsona batengan ezagutzen ez ditugunak, baita maite
|
dugun
pertsona batengan ere: gauza onak, gauza txarrak.
|
|
|
Batzuetan, artatzen
|
dugun
pertsona antsietate edo aztoramendu egoeran egon daiteke edo oso oldarkor ager daiteke. Gogoan izan, aztoramendua mugimendu aktibitate bizi gisa adierazten dela, baina neurriz kanpokoa eta zentzugabea izango da, ondoezaren ikurrekin, garraixiekin eta kexu zalapartatsuekin.
|
|
|
Postura. Artatuko
|
dugun
pertsonaren aurrean gorputza nola jartzen dugun. Posturak pertsonaren jarrerari buruzko informazioa ematen du, eta ondorioz, mezu bat transmititzen du.
|