Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 32

2000
‎Ikertutako laginean, item bakarra aurkitu dugu euskaraz. Zuzendariari bidalitakogutunen arteko bat da item hori; ez da albistea, iritzia baizik.
‎Gizarte atalean eta Iritzi atalean aurkitu dugu euskara gehien, gutxi gutxi halaere, datu guztien arabera. Bai atal batean eta bai bestean ere, nahiz gizarte gaiak izan, nahiz iritzi gaiak izan, euskararen ingurukoak dira, batez ere, argia euskaraz ikustenduten horiek.
2001
‎f) Erreta: Gaztelaniazko quemar, asar, fumar, picar, escocer, consumir, agotar, desgastar... adierazteko dugu euskarazko erre. Zein da berez erre hitzakadierazten duen kontzeptua?
‎Jantzietan edo musikan gehien saltzen denari moda esaten zaio, edo boladan dagoela esaten dugu euskaraz; bestetik, moda delako kontzeptua eta estatistika, guztiz lotuta daude: banaketa kurba bateko maximoari moda esaten zaio.
2002
‎Nabarmentzekoa da inongo plangintzarik ez burutzea. ...en, eta, Zientzia Fakultateko irakasleen aholkuaren ondorioz, EuskaraZientifikoa irakasgaia irakatsi zen arestian aipatu ditugun hiru fakultateetan27.Monrealen garaian() sortu zen Euskara Batzordea (1983), nahiz etagarai horretan erabakiak hartzeko gaitasunik ez izan eta erretorearen aholkulari lana bete, bereziki Unibertsitatearen Estatutuetan euskararen tokia eztabaidatzekoorduan28 Garai berekoa dugu Euskara Kabinetea (1981). Bere lana unibertsitatekotestuak eta errotuluak euskaratzera eta ikasle, langile, zein irakasleentzako euskaraikasteko klaseak prestatzera bideratu zen.
‎Lehen euskara errektoreordea Jazinto Iturbe izan zen eta berarenondoren Andoni Iriondo izendatu zuten. Biak Emilio Barbera errektorearekin.Araudiak ezartzeko izandako atzerapenaren adibide dugu Euskara Institutuasortzeko bederatzi urte pasa izana eta orain arte erakunde horrek duen pertsonalurria (irakasle bi 2001 urtean). Unibertsitateko zenbait irakaslek, agintari publikoek eta epaile batzuek kezka handiagoa izan zuten erdaldunen hizkuntza eskubideak babesteko, euskararen erabilera sustatu eta euskaldunen hizkuntza eskubideakerrespetatzeko baino.
‎Betidanik entzun dugu euskararen alde duintasunez aritu behar dugula; kongresu historiko honen berria jasotzean eskatutako ponentziek eta borondatezkoekadierazten duten bezala. Betidanik euskararen alde borrokatu eta lerrotu naiz, maizmusutruk, baina ondo ordainduta.
‎Hortaz, idazle guztien idazlan esanguratsuenen zatiren bat eman nahi izan dugu euskaraz: zerbait euskaratuta zegoenean hura hartuta eta euskaraturikorik ez geneukanean geuk euskaratuta.
2003
‎Gregorio Monrealek errektoretza hartu ondoren, 1981ean, Euskal Kontseilu Nagusiak Mikel Zalbideren zuzendaritzapean egindako txostena jarraiki, neurri zehatzak hartu ziren: ...irakatsi zen arestian aipatutako 3 fakultateetan (Donostiako Kimika Fakultatea, Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea eta Leioako Zientzien Fakultatea) 89 Monrealen garaian() sortu zen Euskara Batzordea(), nahiz eta une hartan erabakiak hartzeko gaitasunik ez izan eta errektorearen aholkulari lana bete, bereziki Unibertsitatearen Estatutuetan euskararen tokia eztabaidatzean90 Garai berekoa dugu Euskara Kabinetea (1981). Hasierako helburuak eta sorrerak sortutako itxaropenak zabalagoak izan arren, nagusiki, unibertsitateko testuak eta idazkunak euskaratzera eta ikasle, langile, zein irakasleentzako euskara ikasteko klaseak prestatzera bideratu zen haren lana.
‎Ezin etor daite, ordea, ekinaren ekinez baizik. Zer egingo dugu euskera ikastetxeetan sar dedin. Ikastetxe nagusiko gaia erabili nai nuke, gure euskera sendo ta zindo, azkar eta bizkor egin ledin11.
2005
‎Eta noiz dugu euskara idatzia, belarriaren araberakoa?. Idatzitakoa beste bati irakurri eta entzuleak lehenengoan ulertzen duenean.
2007
‎Bereizgarritasun positiboa ez da beti euskararen ezaugarria izan. Historiaribegiratuz gero, ikusi ahal dugu euskarak hiru egoera izan dituela gaurkobereizgarritasuna erdietsi baino lehen: aurrena, euskaldunak euskara hutsez biziahal izan ziren artean, euskara, kanpoko erdarekikoan salbu, ez zen identitateosagai nabaria izan; hurrena, euskarak eremua galdu ahala, bizitzarako oztopo edoenbarazu bihurtu zitzaion askori, euskara bereizgarri negatiboa bilakatu zen; etaazkena, abertzale eta euskaltzaleek eragindako diskurtso aldakuntzari esker, bereizgarri positibotzat jotzen du askok.
‎Horren ordez beste honen itzulpena egiten dugu euskaraz:
2009
‎Esaterako, erregistro faltarena izan daiteke horietako bat, hagitz gorria, gainera. Adibidez, erdarazko derrota/ defaite/ defeat nola esan behar dugu euskaraz. Derrota/ azpiratze UZEIk proposatzen duen bezala (1994: 37), desegigo IbonSarasola euskaltzainak aholkatzen digun legez (1997:
2011
‎bat duten sasi abertzale aldizkariak gure etsaiak dira. Erdia baiño gehiago euskeraz erabiltzen ez duten aldizkariak, gure etsaiak dira, eta ez diegu laguntzarik emango, ez idatziz, ez zabalduz (Euskadi' tik at argitaratzen diranetan 33 %raño jeisten dugu euskeraren partea).
‎Ikastaldi ofizialez, gaztelaniaz? gainera, astean behin mintegi bat egiten dugu euskara hutsean. Bertan eskuzkribu hauk erabiltzen ditugu, fotokopiatuz?, materiale teoriko gisa.
‎Euskerarekiko kontuak ere garbiro egin bearrean arkitzen gera. Zertarako nai eta bear dugu euskera. Gure mundukoa ezten oroigarri xaar kuttun bat iduki genezakeen moduan idukitzeko?
‎Hala nola idazgai bat garrantzi haundikoa gertatzen bazaigu. Branka n idatziko dugu euskaraz eta gero orrialde bereiz batzuetan erdaraz itzuliko.
‎Hala ere Euskaltzaindiak aitortzen zuen, baina ez jadanik arau mailan, hobe zela euskara mordoiloa erabiltzea, euskara ulergaitza baino: «Obe dugu euskera mordoilloan jardun burutaziñoak adierazi gabe ta ulergaitz utzi baiño, edo zeatz adierazi gabe» (Euskaltzaindia, 1956: 299).
‎Hitchcock zaarra, suspense billa beti bezala (zalantza esan bearko dugu euskeraz), antzerki ezagun ontaz jabetu da gure txolarteak alaitzeko.
2014
‎Elordietarekin (2002) batean, bestalde, onartu behar dugu euskarazko datuekerakusten dutela pro eta PROren arteko banaketa (eta batez ere proren baimentzearenteoria) ezin dela «inflexioa» edo «komunztadura» bezalako nozioetan oinarritu, batereinflexiorik gabeko testuinguruetan hautematen baitira bi motatako subjektu isilak.
2015
‎Gainera, tesian eraikitako web as corpus eta corpus bilketa tresnek behar dituzten baliabideeta tresna linguistikoak nahikoa oinarrizkoak direnez (N grametan oinarritutako hizkuntzadetekzioa eta analisi eta sorkuntza morfologikoa, besterik ez), uste dugu euskarazko tresnakeraiki eta corpusak biltzeko aplikatu dugun metodologia euskararenaren antzeko egoeran daudenbeste hizkuntza batzuekin ere hizkuntza gutxitu eta morfologikoki konplexuekin ere aplikadaitekeela beraien egoera ere hobetzeko.
‎Ikerkuntza honen bidez, ekarpen bat egin nahi izan dugu euskarazko fraseologia konputazionalaren arloan. Zehazki, euskarazko izena+ aditza egiturako UFak corpusetik automatikoki erauzi etaidiomatikotasun mailaren arabera karakterizatzeko lan esperimentala egin dugu.
‎Kontutan izanda kostu baxueneko metodoa dela aintzat hartzeko alternatiba da. Halaber, ikusi dugu euskarazko WNak ez duela adjektiboen informaziorik apenas. polaritatearendetekzioan adjektiboak oso garrantzitsuak dira, eta beraz, gure ustea da lortutako lexikoen kalitateanabarmen hobetuko litzatekeela informazio hori edukita. Interesgarria litzateke eusWN euskarazko adjektiboekin aberasteko bideak aztertzea.
‎Prototipoa lortzeko zaintza klinikorako informazioa kudeatzeko sistema bat sortudugu horretarako prestatuta dagoen software bati esker. Sistema honen oinarrian dauden terminologiazerbitzariak sortu ditugu euskara eta gaztelaniarako, eta medikuntzara egokitutako ortografia zuzentzailebat ere sortu dugu euskararako. Prototipoa eraikitzeko, Donostia Unibertsitate Ospitaleko alta txostenenbildumako. Digestio aparatua, ko eredua erabili dugu.
‎Ikerketan parte hartuduten gazteek esan dutenez, ez dute eskolan erabiltzen duten hizkuntza erabili nahi beren esparruinformalean eta hori egiteko erabiltzen dituzten baliabideen artean euskalkia erabiltzea dago.Lehenago ere aritu gara euskalkiak edo tokian tokiko hizkuntza aldaerek betetzen duten funtzioaz, etahemen ere berriro hori azpimarratu nahi genuke. Hizkuntza gutxituaren biziraupenean eduki dezakeeneragina kontuan hartuta, uste dugu euskararen kasuan garrantzitsua izan litekeela tokian tokikohizkuntza aldaerek daukaten balioa aitortu, prestigio soziala altxatu eta beren biziraupena bultzatu edoindartzea. Eta uste dugu interesgarria ez ezik komenigarria ere badela beste hizkuntza batzuetanantzerako egoerak gertatzen al diren ezagutzea.
‎HGLko eta HLko itzulpenen arteko aldeari dagokionez, ikusi dugu euskaraz (alemanez baino) jasoagoak diren UFak erabiltzeko joera nabarmenagoa dela HLko testuen itzulpenean.
‎Hau da, jendeak bi hizkuntzak ezagutzea eta baita ere bi hizkuntzak baliatzeko gaitasuna izatea. Nire ustez, horrela planteatutako helburu honek, inflexio puntu batera eraman gaitzake baina bi hizkuntzakerabiltzeko gaitasuna izanik, zergatik erabiliko dugu euskara eta ez gaztelania. Euskarak eta gaztelaniak, bizitasun etnolinguistiko oso ezberdinak dituzte, hizkuntza eskaintzak hizkuntza batean etabestean ez dira parekoak mediari begira, aisialdiari begira...
‎Hau da, jendeak bi hizkuntzak ezagutzea eta baita ere bi hizkuntzak baliatzeko gaitasuna izatea. Nire ustez, horrela planteatutako helburu honek, inflexio puntu batera eraman gaitzake baina bi hizkuntzakerabiltzeko gaitasuna izanik, zergatik erabiliko dugu euskara eta ez gaztelania. Euskarak eta gaztelaniak, bizitasun etnolinguistiko oso ezberdinak dituzte, hizkuntza eskaintzak hizkuntza batean etabestean ez dira parekoak mediari begira, aisialdiari begira...
‎Ikuspegi ekologikotik ere, ikuspuntu ekosistemikoaz hitz egiten da, eta horrekloturak daudela esan nahi du. Ezin dugu euskararen eremua aparte aztertu hezkuntzan eta aisialdian; pentsamendu ekosistemiko batek hezkuntza eta aisialdi eremuen arteko loturak ere bilatubehar ditu gure ekintzetan, gure planetan. Orduan, ikuspuntu ekosistemikoa gehi ekosistemarentestuinguruaren habitataren garrantzia eta lotura.
2017
‎Zer da herria eta zer gizartea? Ze nolako euskalduntasuna eraiki behar dugu euskararen biziraupena eta normalizazioa ziurtatzeko?
2019
‎Honela ulertu behar dugu euskara batuan: senarrari bortxara, neurean [neure etxean] bortxaraegiten dit!
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia