|
2017
|
|
|
Beste batzuek aspaldi jarria zioten horri izena: borroka tresnatzat erabiltzen
|
dugu
euskara, elkarbizitzarako beharrean.
|
|
|
Hori baino esperpentikoagoa da herri euskaldunetan bizi diren euskaldun zaharrek gaztelaniazko zenbait egunkari erostea eskela gehiago dituztelako euskarazkoek baino. Ez da Ortuella euskaraz bizitzeko herririk errazena izango, baina muxikarrek, bilbotarrek, tolosarrek, hendaiarrek edo gasteiztarrek ere ahalegina egin behar
|
dugu
euskaraz bizitzeko. Nire auzotik atera gabe biziko banintz, ez nuke arazorik izango:
|
|
|
Gaurko egunean makina bat aldiz entzungo
|
dugu
euskara zaindu, babestu eta bultzatu egin behar dugula, hiztunok hizkuntza bat baino gehiago izango dugulako, baina euskarak gu bakarrik gauzkalako mundua adierazgarri egiteko. Eta hala da, izan ere, zoritxarrez, oraindik ere badelako zeregin epikoetatik aldarria jotzeko arrazoi nahikoa.
|
|
2018
|
|
|
Gainera, gure landarea ahultzen ari ote denaren irudipena dugu, izan ere, hosto batzuk horaildu egin baitzaizkio. Horixe
|
dugu
euskararen gaur egungo egoera: azken 30 urteotan hiztun asko irabazi ditu baina hiztun horiek ez diote bizi indarrik ematen.
|
|
|
Ikasketa hizkuntza
|
dugu
euskara, batez ere, ingurune erdaldunetan, eta bizitzako hizketa izatera ekartzea dugu ezinbesteko erronka. Ingurune erdaldunetako neska mutilek ez daukate hiztun komunitaterik hiztun oso baten komunikaziorako hizkuntza gaitasun guztiak garatzeko, euskara bigarren hizkuntza dute eta komunikaziorako gaitasun mugatua lortzen dute, eskola dutelako beraien euskalduntasuna garatzeko gune bakarra.
|
|
|
HPS eta Kontseilua errezeta zaharrekin dabiltzan bidartean, txarto gabiltza. Agian beste batzuek antolatu
|
dugu
Euskararen Unibertsioa 2 Prest bazaude bagara bi.
|
|
|
Jarrera edo eskaera hori tranpa galanta izan daitekeela uste dut. Zintzoak izanda, inoiz egon da, inoiz jarri
|
dugu
euskara eguneroko praxian lehen postuan. Teorian bai, baina gero txakurraren putza salbuespenak salbuespen, jakina, eta salbuespen horiek taliban linguistikotzat jotzen ditugu, ez soilik erdaldunek, euskaldun askok ere bai.
|
|
|
Gainera, gure landarea ahultzen ari ote denaren lorratzak ditugu, izan ere, arnasbide dituen hosto batzuk horaildu egin zaizkio (gune euskaldunetan, euskararen arnasguneetan, galerak antzeman dira azken mapa eta inkesta soziolinguistikoetan). Horixe
|
dugu
euskararen gaur egungo egoera: azken 30 urteotan hiztun asko irabazi ditu, baina hiztun berri horiek ez diote bizi indarrik ematen.
|
|
|
Azken batean, nola bihurtuko
|
dugu
euskara euskaldunez osatutako gizartearen hizkuntza nagusia, lanerako hizkuntza gisa baliorik ez duen bitartean?
|
|
|
Nola bihurtuko
|
dugu
euskara euskaldunez osatutako gizartearen hizkuntza nagusia, lanerako edota beharrerako hizkuntza gisa baliorik ez duen bitartean?
|
|
|
3" Nola bihurtuko
|
dugu
euskara euskaldunez osatutako gizartearen hizkuntza nagusia, lanerako hizkuntza gisa baliorik ez duen bitartean?".
|
|
|
Eta bidegurutze horretan gaude: erabaki egin behar
|
dugu
euskara ama hizkuntza bezala iraun dezala nahi dugun ala ez. Beste aukera bat da euskara belaunalditik belaunaldira bigarren hizkuntza bezala iragan dadila."
|
|
|
Eta horretaz, gutxienez, hausnartzeak luke. Zeren eta, berak dioen moduan, nola bihurtuko
|
dugu
euskara euskaldunez osatutako gizartearen hizkuntza nagusia, lanerako hizkuntza gisa baliorik ez duen bitartean?
|
|
|
Eta bidegurutze horretan gaude: erabaki egin behar
|
dugu
euskara ama hizkuntza bezala iraun dezala nahi dugun ala ez. Beste aukera bat da euskara belaunalditik belaunaldira bigarren hizkuntza bezala iragan dadila."
|
|
|
" Euskaraz bizitzea baldin badugu azken helburua ezinbestean lantokiei erreparatu behar diegu... Euskaraz bizi nahi badugu lan mundua irabazi beharra
|
dugu
euskararentzat."
|
|
|
Euskaraz bizitzea baldin badugu azken helburua ezinbestean lantokiei erreparatu behar diegu, izan ere, esna egiten ditugun orduen erdiak lanean egiten baititugu. Euskaraz bizi nahi badugu lan mundua irabazi beharra
|
dugu
euskararentzat.
|
|
|
Egungo gazteek oso argi daukate: " zergatik (zer dela eta) egin behar
|
dugu
euskaraz?". Izan ere, transmisio modu oso ohikoa da, guraso biek euskaraz jakinik ere, haurrei euskaraz egitea baina gurasoek euren artean eta beste heldu batzuekin erdaraz jardutea.
|
|
|
Zortzi ordu lo, zortzi lan, eta zortzi ordu otordu, familia, lagunarte, aisialdi, eta hedabide kontsumorako. Euskaraz bizi nahi badugu lan mundua irabazi beharra
|
dugu
euskararentzat.
|
|
|
Euskarak eskaintzen du mundu hobeago baten ikusmira? Nola egingo
|
dugu
euskara kapitalez janzteko?
|
|
|
* Benetan uste ote
|
dugu
euskara hau da, 500 mila hiztun oso baino gutxiago duen hizkuntza bat izan daitekeela aintzat hartzekoa etekin eta hazkunde etengabearen zibilizazio honetan?
|
|
|
Baina, berriro esanda, nahia da giltzarri nagusia. Enpresetako ugazaba eta langileek, sindikatuek eta enpresarien elkargoek, kontsumitzaileok... bere/ geure egin behar dute/
|
dugu
euskara egunerokotasun horretan jarduteko" bide" izatea. Euskararen etorkizuna herritarron esku dago, inoiz baino neurri handiagoan.
|
|
|
Eskolarik gabe ezinezkoa
|
dugu
euskararen berreskurapen osoa lortzea, baina eskolarekin bakarrik ere guztiz ezinezkoa izango dugu. Eskola bezalaxe lan mundua ere giltzarri dugu euskararen berreskurapen osorako.
|
|
|
Eskolarik gabe ezinezkoa dugu euskararen berreskurapen osoa lortzea, baina eskolarekin bakarrik ere guztiz ezinezkoa izango dugu. Eskola bezalaxe lan mundua ere giltzarri
|
dugu
euskararen berreskurapen osorako. Askori, beharbada, burugabea eta egin gaitza irudituko zaio lantokietan euskarari sarbidea ematea diru pizgarrien bidez." Ideia sorburuan zentzugabea ez bada, ez du merezi" esan zigun Albert Einsteinek.
|
|
|
Kontua ez da zer gertatzen zaigun, bai, ordea, gertatzen zaigunarekin zer egiteko gai garen: Nola bihurtuko
|
dugu
euskara euskaldunez osatutako gizartearen hizkuntza nagusia, lanerako hizkuntza gisa baliorik ez duen bitartean?. Orain 50 urte euskarak Euskara Batuaren atea zabaltzea lortu zuen, besteak beste, Txillardegi izeneko gazte ausart bat ate joka ibili zelako.
|
|
|
Eta bidegurutze horretan gaude: erabaki egin behar
|
dugu
euskara ama hizkuntza bezala iraun dezala nahi dugun ala ez. Beste aukera bat da euskara belaunalditik belaunaldira bigarren hizkuntza bezala iragan dadila.
|
|
|
" Erabaki egin behar
|
dugu
euskara ama hizkuntza bezala iraun dezala nahi dugun ala ez." Ados.
|
|
2019
|
|
|
Euskaldunok negar asko egiten
|
dugu
euskararen etorkizuna aipatzen den aldiro. Harkaitz Canoren manifestuari, ordea, umorea eta ironia darizkio, esan nahiko baligu bezala badaudela egon bitartekoak malkoak bezain adierazkorrak; edo adierazkorragoak.
|
|
2020
|
|
|
Ospakizun handien ondotik, ordea, gure txikian: helduentzako bilduma bakarra
|
dugu
euskaraz, antologia modu bat, zazpi ipuin eta egilearen idazletzarako bideak azaltzen dituen narrazioa. Egia, ez da asko asko, baina gutxiago da ezer ez.
|
|
|
Landu dezagun euskara, eta ikusiko dugu kausa berak ondorio bera dakarrela berekin. Baina, nola landuko
|
dugu
euskara, ikusten badugu gure interes eta abantaila guztiak haren aurka daudela. Landuko dugu direlako interes eta abantaila horiek euskararen aldeko bihurturik.
|
|
|
Euskal Herri penintsularreko azken hauteskundeetako emaitzak ez dira txarrak izan, EAEn batez ere. Berriki irakurri ahal izan
|
dugu
euskarazko egunkari bakarrean, Euskadi nazio gisa ikusten duten hiritarrak gehiengoa direla berresten dutela boz horiek, eta estatus berriaren inguruan barne adostasun zabalak lortzeko baldintzak badirela, eta horretaz gainera, erabakitzeko eskubidea epe erdian gauzatzeko estrategian estatu gabeko beste europar nazioekin batera elkarlanean jarraitzeko oinarriak sendoak direla.
|
|
2022
|
|
|
Etxepetik beste era bateko jendaurreko bileretara iraganik, Euskal Herriko zenbat bilera publikotan baztertu behar izaten
|
dugu
euskara eta gaztelaniara jo, bilera antolatzaileek ez dutelako hizkuntza neurririk hartzen euskaldunok eroso mintza gaitezen geuk nahi dugun hizkuntzan?
|
|
|
Batzuek nahiago
|
dugu
euskaraz hitz egin eta euskaraz idatzi erdaraz baino, eta ez daukagu inork esan beharrik euskaraz egiteko, eta halakoak badaude udalerri euskaldunetan eta ez euskaldunetan ere, eta hala jarraituko dugu/ dute, baina ez zait koherentea iruditzen helmuga bezala guztiz ezinezkoa den elebitasun orekatua duten erakundeetako ordezkariek udalerri euskaldunetako euskaldunei koherenteak izatea galdegitea....
|
|
|
Gaur egun, Telesforo Mozon edo Martin Garitano bera ere gazteak zirenean baino baliabide gehiago
|
dugu
euskaraz, geure burua janzteko eta erdaraz bezain eroso sentitzeko, baina egia da asko falta zaigula euskaraz eta erdaraz baliabide eta aukera berdintsuak izateko, eta arlo horretan gobernatzen gaituztenek ez dutela aski egiten inondik ere, eta oposizioak ere, gehienbat ahuleziagatik, ez, aldeak badiren arren.
|
|
|
Zer gehiago jakin eta ikasi behar
|
dugu
euskarazko fikzioari benetako bultzada eta aukera eskaintzeko hedabide publiko edo pribatuetan, telesail jatorrizkoak eta bikoiztuak, film jatorrizkoak ahal bada, eta bikoiztuak, haur gazte eta helduon olgeta eta gozamenerako. Denbora pixka bat dugu fikzioa euskaraz dastatzen ohitzeko, baina, jakina, aukerarik eskaintzen ez bazaigu, inoiz ez gara laketuko.
|
|
|
Euskararen Nazioarteko Eguna gainean dugun honetan, Vincent Partalekin batera arreta pixka bat jar diezaiogun urregorrizko pentsamendu honi: ez
|
dugu
euskaraz entzuten, hitz egiten, irakurtzen edo idazten euskaldunak garelako baizik eta euskaraz aditzen, mintzatzen, leitzen eta izkiriatzen dugulako gara euskaldunak, eta horixe da besteetatik berezirik munduari eskain diezaiokeguna, euskaldun bakoitzak bere aldetik eskain diezaiokeenaz gainera. Denok ere horren arabera jokatuko bagenu, beste kuku batek joko liguke!
|