|
2015
|
|
|
Eman eskerrak, lurrean horrela ezagutu zuena, bere Seme bakarra, eman zigulako. Babes honen pean hurbil zaitezke eta eskatu, Haren Maiestateak zurekin atsegin hartzen duenez gero, lurreko gauza guztiak ez daitezela aski izan, zu atseginetik eta zeure Jainkoaren handitasunean poz hartzetik baztertzeko; eta maitatua eta goretsia izatea merezi
|
duenez
gero, lagun diezazula bere izena bedeinkatua izan dadin zuk ere partetxo bat izan dezazun, eta zinez esan ahal dezazula: Handiesten du nire arimak Jauna.
|
|
|
Hau probatuko zenuten, ene ahizpak; izan ere, uste dut, bat egitezko otoitza edukitzera iristean, Jauna ardura honekin ari dela, gu haren aginduak betetzean zabartzen ez bagara. ...do maitasun biziz idatzitako txartela, eta zuek bakarrik uler dezazuela nahi du letra hura eta hartan eskatzen dizuena, eta inola ere ez dezazuela utz Haren Maiestateari erantzun gabe, kanpoko zereginetan eta pertsona batzuekin hizketan ari bazarete ere; izan ere, askotan gertatuko da gure Jaunak ezkutuko mesede hau zuei jendaurrean egin nahi izatea, eta oso erraza da, barruko erantzuna izan behar
|
duenez
gero, nik diodana egitea maitasun egintza bat zertuz, edota san Paulok dioena esanez:
|
|
|
–edota irudimena, horrela deitzen baitiogu, gehienetan, emakumeok?. Gero, A. Ribera etorri zen eta, ohi
|
duenez
, Teresaren oharra berretsi zuen kasu honetan ere, idatziz: –ez ezabatu ezer?.
|
|
|
A. Graciánek zuzenketa ugari sartu zituen autografoko pasarte honetan, baina A. Riberak, ohi
|
duenez
, ezerezean utzi zituen zuzenketa guztiak, banan banan ezabatuz eta autografoa Teresak idatzi zuen bezala utziz.
|
|
|
uraska hura, hain leun eta bare, hau da, inolako mugimendurik gabe, betetzen zena baizik; hemen, berriz, iturburuak geldiarazi eta itsasoari beronen ertz mugetatik irteten uzten ez dion Jainko handi honek, askatu egin zituen uraska honetara ura zekarten iturburuak; eta oldar handiz hain olatu bortitza jaikitzen da, non goi goira jasotzen baitu gure arimaren ontzitxo hau. Eta itsasontzi batek ezin
|
duenez
, eta ez lemazainak ezta ontzia gidatzen dutenek ere ahalmenik ez dutenez olatuei aurre egiteko, oldar biziz badatoz, beraiek nahi duten lekuan egoten utz diezaioten, era berean, arimaren barruak are gutxiago izango du berak nahi duen lekuan gelditzerik, eta haren zentzumen eta ahalmenei egiteko aginduta dutena baino gehiago eginarazterik; kanpokoari, berriz, ez zaio hemen jaramonik egiten.
|
|
|
...n Maiestateak arimaren barrutik hazi eragiten du dagoeneko aipatua dugun txinparta, arima beraren desiraz hain aldi luzean sufritzen ikusi duelako errukiak eraginda, eta fenixa bezala oso osoan kiskalia izanik, eraberritua geratzen da eta, sinets daiteke kristau pietateak dioskunez, haren erruak barkatuak direla; (hau da, arima honek izango zituen jarrera eta baliabideak erabiliz, Elizak irakasten
|
duenez
), eta horrela, garbi dagoela, Jaunak bat egiten du arima bere buruarekin, biek izan ezik beste inork jakin gabe; eta arimak berak ere ez du ulertzen, gero esan ahal izateko eran, barruko zentzumena galdurik ez badu ere; izan ere, ez da zorabioak edota paroxismoak ematen dionean bezala, orduan ez baita ulertzen ez barruko gauzarik ezta kanpokorik ere.
|
|
|
2 Orain begira dezagun, aurreko kapituluan esan dizuedanez, nola dagoen Jaun hau, urrezko gauza batean balio eta bertute handi handiko harribitxi preziatua edukiko bagenu bezala baita; sekula ikusi ez arren, ziur ziur dakigu han dagoela; baina harribitxiaren bertuteek ez gaituzte onurarik gabe uzten, aldean badaramagu. ...zen, esperientziaz ikusi dugulako, hartarakoa izanik, gaitz batzuetatik sendatu gaituela; baina ez gara ausartzen hari begiratzen, ezta erlikia ontzia irekitzen ere, eta gainera ezin dugu, hura irekitzeko modua bitxiaren jabeak dakielako soilik, eta hartaz balia gaitezen utzi bazigun ere, giltzarekin bera geratu zen eta, berea duenez gero, erakutsi nahi digunean irekiko du, eta hartu ere, egin ohi
|
duenez
, berak deritzonean hartuko du.
|
|
|
lehenago baino askoz ere beldur [eta ardura] handiagoz ari dela Jainkoa iraintzeko edozein gauza txikitik gordetzeko eta Hura zerbitzatzeko geroago esango diren bezain desira handiez, eta gehienetan nahigabez eta nahasmenez, zein gutxi egin ahal duen eta zenbateraino behartua dagoen ikusten duelako; ez da hori gurutze txikia, penitentzia oso handia baizik, arima honi penitentzia egiteak, zenbat eta handiagoa izan, atsegin handiagoa ematen diolako. Benetako penitentzia Jainkoak penitentzia egiteko osasuna eta indarrak kentzen dizkionean da; honek ematen duen atsekabe handia beste leku batean aipatu badut ere, hemen askoz ere handiagoa da, eta guztia etorriko zaio bera landatua dagoen sustraitik; izan ere, ur korronte ondoan dagoen zuhaitza hezeago dagoenez eta fruitu ugariago ematen
|
duenez
, zer du harritzekorik arimak desirak izateak, haren egiazko espiritua aipatu genuen ur zerutarrarekin bat eginik baitago?
|
|
|
Hau hain ohikoa eta hainbeste aldiz gertatzen dena izanik, arretaz begiratu da: suterik handiena piztu nahi badute ere, suak garra beherantz ez baina gorantz botatzen
|
duenez
, horrela ulertu behar da hemen ere, hau da, barruko mugimendu hau arimaren erdigunetik datorrela eta ahalmenak iratzartzen dituela.
|
|
|
...andia eta gure barru barrutiko gozotasuna sorrarazten ditu, nik ez dakit norantz eta nola, ezta poz eta atsegin hura hemengoak bezala bihotzean sentitzen den ala ez ere, bere hasieran esan nahi dut, gero dena asetzen denean?, ur hau egoitza eta ahalmen guztietara zabalduz gorputzeraino iritsi arte; horregatik esan nuen Jainkoagandik hasten dela eta gugan amaitzen; egia esan, probatu duenak ikusiko
|
duenez
, gizakiaren kanpoalde osoak gozatzen du gozotasun eta leuntasun honetaz.
|
|
|
Ohi
|
duenez
, beste pertsona bat balitz bezala dator, baina Teresa bera da.
|
|
|
elkar ikustea ezkon hitzaren aurretik egiten zena da; berariazko bisita horretan ezkongaiek elkar ezagutzen zuten eta elkarri opariak edo esku erakutsiak egiten. Aurreko bi alegorietan, gazteluaren eta zeta harrarenean, egin
|
duenez
, Teresak hirugarren alegoria honetako elementuak ukitu baino besterik ez du egingo; gero eduki sinbolikoez hornituko ditu. Horrela,, aurretiazko ituna?
|
|
|
Egin dezagun, zentzumen eta ahalmen hauek (esana dut gaztelu honetako jendea direla, zerbait esaten asmatzearren hartu dudan gaztelukoa), kanpora joan direla eta egunak eta urteak dabiltzala jende arrotzarekin, gaztelu honen onaren etsaiak direnekin; eta honezkero, beren buruak galduta ikusirik, gaztelura hurbilduz doazela, baina barrura sartzea lortu gabe, izan ere, ohitura hau okerra da?, baina ez dira jadanik traidoreak eta inguruan dabiltza. Gazteluan bizi den Errege handiak haien borondate ona ikusiz, bere erruki handiagatik, bertara itzularazi nahi ditu eta, artzain onak egiten
|
duenez
, txistu leun leunaz, ia beraiek ere ezin adituzkoaz, bere ahotsa ezagut dezatela egiten du eta ez daitezela ibil hain galduak baizik eta itzul daitezela beren egoitzara. Eta hain indar handia du artzain txistu honek, non murgilduak zeuden kanpoko gauzak utzi alde batera eta gazteluan sartzen baitira.
|
|
|
Baina esaten ari naizena beste era batekoa da, eta batzuetan Jainkoagan pentsatzen hasi baino lehen, jende hau jadanik gazteluan da, ez dakit nik nondik ezta nola entzun zuen ere bere artzainaren txistua. Ez zen entzumenaz izan, ez baita ezer entzuten, baina nahiko argi sumatzen da barrurantz biltzea, hortik igarotzen denak ikusiko
|
duenez
, nik ez baitakit argiago adierazten. Uste dut, bere baitan biltzen den kirikinoaren edo dortokaren antzera dela irakurri dudala, eta ongi ulertu behar zuen idatzi zuenak.
|
|
|
Gai berean jarraitzen du, Jaunak egin dizkion mesede handiak adieraziz. Haietako batzuetatik doktrina oso ona har daiteke, hau izan baita, esan
|
duenez
, bere ahalegin nagusia, obeditzearen hurrengo: arimen onerako diren gauzak ipintzea.
|
|
|
Jaunak egin beza, ahalguztiduna da eta nahi duena ahal
|
duenez
gero, gauza guztietan bete dezadala beraren borondatea, eta Haren Maiestateak hainbeste artifizio eta modu erabiliz eta hainbeste aldiz infernutik atera eta Beragana ekarri duen arima hau ez beza utz galtzen. Amen.
|
|
|
Beste era honetara: hizketa mistikoa esan nahi du, 1 zenbakian adierazi
|
duenez
. 2 zenbakitik aurrera, hizketa mistikoen eta hizketa gezurrezkoen artean bereizketa ezartzen du.
|
|
|
Beste batzuetan egiten
|
duenez
, kapitulu honen amaieran ere, A. García Toledorekin elkarrizketan hasten da. Zuhurtziaz jokatu nahi du, García Toledo ez delako obra honen hartzaile bakarra.
|
|
|
Maria Cimbrón zen ama priore hautatu berria; ez, A. Graciánek idazten
|
duenez
, Isabel Ávila, hau aurreko priorea baitzen.
|
|
|
Maite zaituena gogorki probatzen duzula dirudi, Jauna, nekearen muga mugan zure maitasunaren goren gorena ager dadin. Oi ene Jainkoa, nork lituzkeen adimena eta letrak eta hitz berriak, nire arimak ulertzen
|
duenez
zure egintzak goraipatzeko! Guztia falta zait, ene Jauna; baina Zuk eskutik uzten ez banauzu, ez dizut nik huts egingo.
|
|
|
14 Hau da deabruak harrapatzeko darabilen engainua: arimak bere burua Jainkoaren hurbil hurbileko ikusten
|
duenez
eta zeruko eta lurreko ondasunen artean dagoen aldea eta Jaunak agertzen dion maitasuna ikusten dituenez, maitasun honetatik sortzen dira konfiantza eta ziurtasuna gozatzen duenetik ez dela eroriko; saria argi ikusten duela iruditzen zaio, ezinezkoa dela bizitzan ere hain gustagarri eta gozoa dena, atsegina bezalako gauza makur eta itsusiagatik alde batera uztea; eta konfiantza honekin kentzen di... Eta hau ez doa harrokeriaz, ongi baitaki arimak berak bakarrik ezin duela ezer, Jainkoagan duen konfiantza handiaz zentzugabe jokatzeaz baizik, oraindik ez baitu begiratzen lumaje eskasa duela.
|
|
|
Eta hau ez dut esaten probatu gabe eta neuri gertatu zitzaidan halako bibaino gehiagorekin. Nik diot arima batek, bere burua oso osoan maisu bakarraren mende ezartzeko, oker ere oker jokatzen duela halakoa izan dadin arduratzen ez bada; maisu hori erlijiosoa denean, bere nagusiaren mende egon behar
|
duenez
gero, honi beharbadahiru gauzak faltako zaizkio, gurutze txikia ez dena?, norberak nahita bere adimena adimen onik ez duenaren mende ezartzeko. Hau behintzat ez zait buruan sartzen eta ez dut uste komeni denik.
|
|
|
14 Ni bezalako emakumetxo ahul eta kemen gutxikoentzat egoki datorrela uste dut, Jainkoak orain egiten
|
duenez
, erregalu artean eramatea, Haren Maiestateak niretzat nahi dituen neke lanak sufritu ahal ditzadan; baina Jainkoaren zerbitzariei, gizon sendo, letradun, adimen argikoei dagokienez, Jainkoak deboziorik ez diela ematen eta hain kezkatsu ikusten ditudanean, hori entzuteaz ere nahigabetu egiten naiz. Nik ez dut esaten hartu behar ez dutenik, Jainkoak emanez gero, eta gauza handitzat izan dezatela, Haren Maiestateak orduan komeni dela ikusiko duelako; baina ez dutenean, ez daitezela estutu eta uler dezatela ez dela beharrezkoa, Haren Maiestateak ez baitu ematen, eta ibil daitezela beren buruen jaun eta jabe.
|
|
|
Kanpoko beste gauza batzuk daude, esaterako, karitate egintzak eta irakurketak, baina zenbait kasutan horretarako ere ez da gauza izango. Orduan lagundu biezaio gorputzari Jainkoaren maitasunagatik, beste batzuetan berak arimari lagundu diezaion, eta benetan solasaldi santuetan igarotzeko astia har beza, edota joan bedi landa aldera, aitor entzuleak aholkatzen
|
duenez
. Eta guztian da ona esperientzia, zer komeni zaigun adierazten baitigu.
|
|
|
Fraide oinetakodunen prelatua izendatu zuen, gure moja eta fraideen monasterioak bisita zitzan; hark uste zuena egia izanez gero, neke handia izan zitekeena. Eta hala, neke handi handia igaro zen, esaten hobeki dakienak idatziko
|
duenez
; nik gainetik ukitu baizik ez dut egiten, gero etor daitezen mojek perfekzioan aurrera egitera zein behartuak dauden jakin dezaten, oraingoei hainbeste kosta zaiena ondorengoek lau lau aurkituko baitute; izan ere, haietako batzuek biziki sufritu dute testigantza larrietako garai hauetan, eta nik ere haiengatik askoz ere nahigabe handiagoak izan ditut nik neuk jasaten nituenak baino, niri neureak ... Ekaitz honen guztiaren sustraia neu nintzela iruditzen zitzaidan, eta, itsasora botako banindute, Jonas bota zuten bezala, baretuko litzatekeela ekaitza.
|
|
|
–Nik badakit pertsona bat?? esanez hasten den kontaketa hau hirugarren pertsonan idatzia da, ohi
|
duenez
, baina bere buruaz ari da: ik. Bizitza Liburua, 29, 5 eta ondorengoak; eta 6 Egoitzetako 9, 12
|
|
|
Fundazioak egin ziren urteen kontuari dagokionez, baten batean oker esan ote dudan nolabaiteko susmoa dut, gogora etor dakidan ahal dudan arreta izaten badut ere. Garrantzi handirik ez
|
duenez
, geroago zuzendu baitaiteke, gogoratzen ditudan bezala esaten ditut; hutsen bat balego ere, alde handirik ez da izango.
|
|
|
Geroago, gure aita jeneral txit agurgarriaren aginduz hartu zuen apaiz ordena. Bada, bi monasterioak fundatuak zirenean eta aita frai Antonio Jesusena etorri ondoren, nobizioak sartzen hasi ziren, haietako batzuk geroago aipatuko dira?, eta gure Jauna bene benetan zerbitzatzen, Berak nahi badu, nik baino hobeki dakienak idatziko
|
duenez
, honetan, egia esan, labur geratzen naizelako.
|
|
|
Baina aita komisarioak eta aita Marianok (honentzat ere ni hara joatea oso pozgarria izan baitzen) ni hara joatean zerbitzu berdingabea egiten ziotela guztiz ziurtzat izanik, ez zioten aurretik esan; eta, diodanez, zuzen zebiltzalakoan, oker handia izan zitekeen. Izan ere, gainerako monasterioetan, lehenbizi Lekuko gotzainaren baimena lortzen saiatzen nintzen, Kontzilio santuak agintzen
|
duenez
; hemen ez bakarrik emandakotzat genuen baimen hori, baizik eta, diodanez, zerbitzu handia egiten geniola uste genuen; izan ere, hala zen, eta hala zela ohartu zen gero; kontua da, Jaunak ez zuela nahi inongo fundaziorik egin zedin nire neke handirik gabe: batzuk era bateko nekeak ziren, besteak bestekoak.
|
|
|
12 Espirituaren hegaztitxo honek haragi honen miseriatik eta gorputz honen kartzelatik ihes egin zuela dirudi, eta horrela gehiago okupa daiteke Jaunak ematen dion hartan. Hain gauza fin eta preziatua izanik, arimak ulertzen
|
duenez
, ez zaio iruditzen han irudipenik dagoenik, ezta gertatzen diren hauetako beste gauzetan ere. Gero beldurrak sortzen ziren, hartzen zituena hain kaskarra zelako, beldur izateko motiboak zeudela guztian iruditzen baitzitzaion; dena dela, arimaren barruan bizitzeko moduko halako ziurtasun eta segurantza geratzen da, baina ez engainatua ez izateko ahalegin egiteari uzteko eran.
|
|
|
Jauna hartu berri nengoela, garizumako bigarren egunean Malagóngo San Joserenean, Jesu Kristo gure Jauna irudikatu zitzaidan irudizko ikuskarian ohi
|
duenez
, eta ni Berari begira nengoela, buruan arantzazko koroaren ordez, hartan guztian, zauria egin zuten ingurua izango zenean, distira handiko koroa zuela ohartu nintzen.
|
|
|
gorputzeko ahultasun handitik edota, askoz ere txarrago dena, irudimenetik. Izan ere, zoro bat, zerbait burutara datorkionean, bere buruaren jabe ez denez gero, eta barreiatu eta beste ezertan pentsatu ezin
|
duenez
eta hura handik ateratzeko arrazoirik ez denez, bere arrazoiaren jabe ez delako, horrela gerta daiteke hemen ere, hemengoa zorotasun gozoa bada ere, edota malenkoniazko umorea badu, kalte handi handia egin diezaioke. Nik ez dut aurkitzen arrazoirik ona izan daitekeela esateko, arima Jainko berberaz gozatzeko gai baita.
|
|
|
2 Hau horrela da, berorrek pertsona askorengandik jakin ahal izango
|
duenez
, batez ere hemen izan diren eta ni ezagutzen eta ikusi nauten Jesusen Lagundiko batzuk hortik igaroko balira. Izan ere, haiek ditut nik guraso eta nire arimak haiei zor die, gure Jaunaren hurrengo, duen on guztia, ezer badu.
|
|
|
6 Berorrekin batera dirua bidali dutenak egiazko gizonak izan dira; hala ere, Antonio Moránek aurrea hartu du, bai dirua urrea saldurik eta kosturik gabe ekarri duelako, berorrek ikusiko
|
duenez
, bai Madriletik hona ekartzera osasun nahiko kaskarraz etorri delako (baina gaur hobeki dago, gauza arina izan baita) eta ikusten dut berori biziki maite duela. Varronaren diruak ere ekarri zituen, eta guztia ardura handiaz.
|
|
|
Honezkero ez nituen gutunak bidaltzen mezulari honen bidez; eta hala ere biziki poztu naiz bera hemen izateaz, neure nebaren gutun hau eraman dezan, bezperetan eman baitzidaten. Jainkoari eskerrak ongi dago, eta ziurtzat izan dezakegu honezkero haren etorrera, berorrek ikusiko
|
duenez
. Haren Maiestateak nahi beza Joan Ovalle jauna ongi egotea.
|
|
|
4 Uste dut, Haren Maiestateak besterik agintzen ez badu, garizumako bigarren asterako hor izango naizela; izan ere, Jaunak urte hauetan funda ditzadala nahi izan duen monasterioetatik noanez gero (hemengoa laster amaitu arren), egunen bat gelditu dut haietan. Berorrek hala nahi
|
duenez
gero, nik ahal dudanik eta gutxien izango da; hain ongi eratua eta egina dagoen gauzan, nik begiratu eta gure Jauna goretsi beste eginbeharrik ez dut izango. Haren Maiestateak izan beza berori bere eskutik eta eman biezazkio bizia eta osasuna, eta gehi diezaiola nik berorrentzat eskatzen dudan grazia, amen.
|
|
|
Zeharo poztu da Luisa anderea. Bitarte luzeak ematen ditugu berorren gorentasunaz hitz egiten, eta ez dit atsegin gutxi ematen; izan ere, berorren gorentasuna hain maite
|
duenez
gero, ez da horretaz aspertzen.
|
|
|
Batez ere fundazioari hasiera eman zion horrek. Eraman beza, ene alaba, ahal
|
duenez
. Arima ona badu, kontuan izan Jainkoaren bizilekua dela.
|
|
|
Arren eskatzen diot berorri esan diezaiola, komunitateko buruari edota etxean egiten denari kontra egiten sartzen bada eta nik jakiten badut, garesti aterako zaiola. Irakats biezaie berorrek, Jainkoarren, beti egin
|
duenez
, Jaunarekin bat egiten eta hain sosegu gabe ez ibiltzen, haren sosegua nahi badute.
|
|
|
Egoki litzateke berorrek garbi garbi hitz egitea berarekin eta Ana Jesusenarekin egin zuenaz kexatzea; izan ere, deabruak hasi duen azpilana berorrek agerian jartzen ez badu, gero eta okerrago joango da eta arimako bakez ezin jasanezko bihurtuko zaio berorri; eta hortik berori falta izatea bihotzean sentituko banu ere, argi dut berorren bakearekin behartuago dagoela niri mesede egitearekin baino. Eman diezagula Jaunak bakea ahal
|
duenez
, amen.
|
|
|
Oi, bai gogor egiten zaizkigula gure txirotasunaren lotura hauek! Gure Jaunak, ahal
|
duenez
, erremedia dezala beste alde batetik, nik ezin baitut ezer egin.
|
|
|
1 Jesus izan bedi beti berorren agurgarritasunarekin, ene alaba. Joan den hilean hiri honetako mandazain baten bidez bidali nion gutuna; haren bidez bidali zion nire nebak ere, eta han esaten nion gauzak pixka bat nahasiak zihoazela, aita frai Gregoriogandik jakingo
|
duenez
, nik une hartan idatzi ahal izan nuen baino zehaztasun handiagoz. Orain, Jainkoari eskerrak, oso ongi doaz, egunetik egunera hobeki, eta gure aita ongi dago eta oraindik bere egitekoan irauten du, nik jende horretatik aske ikusi nahi banu ere; izan ere, asmatzen dituztenak hainbeste dira, non ezin baitira idatzi; eta hoberena da, guztia datorkiela gainera eta guretzat on bihurtzen dela.
|
|
|
9 Jakin beza berorren aitatasunak, gure aita jeneralak gutun bat idatzi ziola Quiteria andereari, gutun honetan ikusiko
|
duenez
. Jainkoak barka biezaio hain informazio okerra eman dionari.
|
|
|
Orain ulertzen dut Josek esan zidana Ardapilla falta zenean, halaxe komeni zela gure negozioetarako; eta hain gaizki ikusia bada, ez dut zalantzarik. Eremutar hauei ez zaie jaramonik egin behar, Jainkoak gaitza agerian jartzea nahi
|
duenez
, ona ere agerian jartzen baitu. Ez dago meza ematera behartua; nik galdetu dut, eta berak badaki.
|
|
|
Hau egi egia da, eta honen kontrakorik ez da aurkituko ezer. Eta, berak lurreko ezergatik ere gezurrik ez lukeela esango dakienez, eta hura tratatzen ez duten pertsona buruberoek zer egin ohi duten ezagun
|
duenez
(berorrek ikusi baitu), informazioa eska dezala eta, artzaina denez gero, ez dezala kondena justiziaren aurka eta batzuei eta besteei entzun gabe. Eta, oraindik esan diotenak soilik balio badu, berorren jauntasunak zigor dezala eta eman diezaiola penitentzia eta ez dadila aurrerantzean berorrekin gaizki egon, edozein zigor harentzat leunagoa baita berori haserre ikustea baino; gurasoek hutsegite larriak ere barkatzen dizkiete seme alabei, are gehiago inolako hutsegiterik ez denean, eta, berorri poz ematen ziolakoan, sufrimendu handiak igaro dituenean monasterio horiek fundatzen; izan ere, prelatua dela kontuan hartu gabe ere, bihotz bihotzez maite du hark berorren jauntasuna; eta ez dezatela sufri berorrekin gaizki egoteaz Jainkoaren hainbeste mirabek, haiek ez baititu egiten inork errudun; baizik eta izan ditzala alabatzat, beti izan dituen bezala, eta halakotzat ezagut ditzala, haien egintzek ez baitute gutxiagorik merezi.
|
|
|
3 Bigarrena, bisitari apostolikoak amaitu
|
duenez
eta monasterio hauek zuzen zuzenean berorren jauntasunaren mende daudenez, izenda dezala prelatua, bai bisitetarako, bai gertatzen diren beste gauza askotarako, eta hasierako erregelako fraide oinutsetakoa izan dadila, eta ez ditzala bidal mojak gobernatzera erregela lasaituaren fraiderik gauza askotan jokaera oso bestelakoa dutelako (ezinezkoa baita horrela bizi ez denak gauzak ongi ulertzea eta... Eta, nahi dezanean, esango diote zein gaizki egiten ari zen azkenean berorren jauntasunak zeregin hori eman ziona, beraiek hoberentzat hautatua izan arren; eta hau, beharbada, ez da izango beraren erruz, eskarmenturik ez duelako baizik, esana dudanez, eta horrek kalte handia egiten du.
|
|
|
Alcaláko ondare horretatik aurrera daiteke eta gero eman, orain bat batean ez baitut beste biderik ikusten. Horrela idazten diot aita Marianori, berorren aitatasunak ikusiko
|
duenez
.
|
|
|
Orain, erregea hain urruti doanez gero, zerbait aurrez egina geratzea nahiko nuke. Egin beza Jainkoak ahal
|
duenez
.
|
|
|
Casademonteri idatziz gero, berehala bidaliko du mailegu agiria nik idazten diodanean, hor negoziatuko ez balitz, esan nahi dut. Jainkoak bidera beza guztia premia ikusten
|
duenez
, eta gorde beza berorren aitatasuna nik eskatzen diodanez.
|
|
|
Idatz biezat luze berorren osasunaz. Jainkoak eman diezaiola nik opa diodanez eta premia ikusten
|
duenez
, amen.
|
|
|
Sinets beza, ene ahizpa, mesede handia dela sufritzea. Gogora beza laster batean amaitzen dela guztia ikusi
|
duenez
, eta izan beza bihotz; gogoan izan, ez duela amairik irabaziak.
|
|
|
Jartzen duen arreta guztia dugu, erantzuna garaiz irits dadin. Jainkoak egin beza premia ikusten
|
duenez
eta berorren agurgarritasunari eman biezaio nik opa diodan osasuna. Gutun honetan ez dit ezer esaten, eta gaizki egiten du, nolakoak arduraz naukan badakielako.
|
|
|
Nik uste dut hemen egun batzuetarako zeregina badela; baina, ez denean, obedientziak besterik agintzen ez didan bitartean, ez dut hemendik irteteko asmorik, gure gauza horiek amaiturik ikusi arte. Egin dezala Jainkoak ahamena
|
duenez
, eta gorde beza berori nik eta gainerako guztiek eskatzen diogun gorputz eta arimako atsedenaz.
|
|
|
Orain, eguraldi ona datorrenean, beharbada, nolabaiteko hobekuntza izango da. Egin beza Haren Maiestateak ahal
|
duenez
. Alboko minaren ondoren, harekin ikusi dut neure burua; ez dakit zenbat iraungo duen.
|
|
|
11 Egin beza Haren Maiestateak, ahal
|
duenez
, eta eman biezaio berorri garai santu honetan poz espiritual handia, mundu honetakoa hain urruti duela baitirudi. Muin egiten diot eskuetan Luis jaunari.
|
|
|
Guztia desegiten zait. Jainkoak egin beza ahal
|
duenez
eta eman biezaio nik eskatzen diodan osasuna.
|
|
|
Goraintzi asko Kasildari eta guztiei, eta ene aita frai Domingori asko asko. Ávilara joatea utz dezala nahiko nuke ni han egon nadinerako; baina, berak dena gurutzea izan dadila nahi
|
duenez
gero, hala izan bedi. Ez utzi niri idazteari.
|
|
|
Bada, berorren aitatasunak hori dakienez gero, bihotz gogorrekoa izatea litzateke horretan kontu ez izatea; eta luze idatzi ezin badit ere, jakin dezadala, behintzat, berorren osasunaren berri. Eman biezaio gure Jaunak, Ordenak behar
|
duenez
.
|
|
|
Goraintzi asko Garciálvarezi, eta konta biezagu auziari eta gainerako guztiari buruz, eta gehiago gure aitari buruz ea iritsi den. Nik ardura handiaz idazten diot ez dezala onar inongo pertsonak han jan dezan, kontuz aurrekariak ezartzeaz?, berak izan ezik, hainbesteko premia
|
duenez
gero, hura ez baita sartzen debekuan; eta kontuan hartzen da prelatu batetik mendekora dagoen aldea, baita zenbat doakigun haren osasuna ere, egin ahal dugun guztia gutxi baita. Ama prioreak diru pixka bat bidaliko du aita frai Gregoriorekin honetarako eta duela deritzana, benetan maite baitu eta horrela gogoz egiten du.
|
|
|
Berorren osasunaren berri beste alde batzuetatik dakidanez gero, jasan nezake. Gure Jaunak eman diezaiola ahal
|
duenez
eta nik desira dudanez, eta utz diezaiola gozatzen berorri, Diego Ortiz jaunari eta Frantziska Ramírez andereari kapilauekin hain duin dagoela esaten didaten elizaz. Goretsia izan bedi beti Jainkoa.
|
|
|
Harri eta zur geratu nintzen berorren aitatasunak ni Malagónera joatea nire gain uzteaz, ezezkoan bainago arrazoi askogatik: alde batetik, ez dagoelako zertan joanik, nik ez baitut hainbesteko osasunik ez karitaterik gaixoak sendatzeko; etxerako, hau da, obrarako, askoz ere gehiago egiten dut hemen; izan ere, mojek, Antonio Ruiz han izanik, ez dute zeregin handirik; eta abagune ona balitz ere, berorren aitatasunak ikusten
|
duenez
, garai desegokian da.
|
|
|
3 Nik Cuevasko ene aita priorearen berri jakin nahi nuke, eta zer egin den urarekin. Jainkoak egin beza ahal
|
duenez
eta gorde bitza guztiak; eman haiei nire partetik goraintziak. Eta, mesedez, esan gure aitari zain dezala bere burua, eta tratu ona eman, hartu kontuan berrogei dukatak, eta ez izan inozoa; egin beza esaten diodan hau, eta garraio kostua ere ordainduz joango da, nik jakingo baitut hemen.
|
|
|
6 Posta zerbitzuko buruaren bidez luze idatzi nion berorren aitatasunari, eta aurrekoak jaso dituela jakin arte ez diot gehiago idatzi bide horretatik, Madrilgo bidetik baizik. Daviden negozioari dagokionez, nik uste dut ekarriko duela berera aita Esperantza, ohi
|
duenez
, dagoeneko elkarrekin baitaude, haren anaia joan ondoren; hala ere, asko egingo du frai Buenaventura tartean izateak, dakitenez (nahiko zorte izan zen, Jainkoak barka diezadala, bere lehen bidera itzul dadila nahi izan bainuen), bien arteko arazoak beldur bainaiz enbarazu baino besterik ez ote duen egingo. Geroztik ez dut ezer gehiago jakin.
|
|
|
Ilobaz ez dakit ezer; haren edozein gauza hobeki etorriko zaigu, guretzakoa bada. Informa bedi ongi eta guztia jakiten duenean, onarpena eska diezaiola gure aitari, orain Almodóvarren izango da-eta; jakingo
|
duenez
, han egiten da fraide oinutsen kapitulua, on handia dena. Nola ez dit ematen frai Gregorioren gaitzaren berri?, benetan pena handia eman dit.
|
|
|
3 Poztu naiz Sevillako ama prioreak berorri ordaintzea dela-eta idazten duenaz. Ia laurehun dukat laster emango direla dio, honekin batera doan papertxo horretan ikusiko
|
duenez
, gutunak hain urrun doazenez, ez bainaiz ausartu guztiak bidaltzen. Bi jaso ditut berorrengandik, eskatzeko niri aginduz.
|
|
|
Eta berorren aitatasuna saia bedi jakiten noren bidez idatziko didan, nik berorren osasunaren berri jakin dezadan. Eman diezaiola gure Jaunak, ahal
|
duenez
eta nik eskatzen diodanez. Gaur otsailaren 12a da.
|
|
|
Esan biezat zer deritzan, nik ez baitut beste eragozpenik ikusten, baizik eta zerutik etorria bezala iruditzen zaidala, hor dioen bezala, guztia gure artean konpontzea. Egin beza Jaunak, ahal
|
duenez
.
|
|
|
5 Baita ziur nago, gauza hori berorrek nahi
|
duenez
ez badoa, erruduntzat joa izango naizela, ezertxo ere egin ez banu bezala, eta aski izango dela aurrez iragarria izatea profezia haiek betetzen hasteko. Niretzako sufrimenduak badira, ongi etorriak izan bitez; Jainko Maiestateari eginak dizkiodan irainek etor dakizkidanak baino gehiago merezi dute.
|
|
|
berehala igarotzen denez gero eta ohikoa ez denez gero, ez dela ongi ulertzen zer den. Inbidia handia diot arimei on egiten dielako, eta pena hartzen dut neure burua hemen ikusiz jan eta lo besterik egiten ez dudala, eta gure anaia fraide hauetaz hitz egin, beti dagoelako okasioa, paper horretan ikusiko
|
duenez
, ahizpa Katalinari esan baitiot gertatzen denaz idazteko ni ez nekatzearren, berandu delako eta arratsalde honetan Daza maisuaren sermoia dugulako, oso ona izan ere. Domingotarrek mesede handia egiten digute, astero haietako birek egiten baitute predikua eta Jesusen Lagundiko batek.
|
|
|
Hala ere ez dut neure burua zurituko, inora ez doala ikusi arren, eta uste dut Jaunak bilatuko duela bideren bat arima hauen erremediorako. Benetan erruki ditut oso nahigabeturik daudelako, idazkitxo hauetan ikusiko
|
duenez
.
|
|
|
Beharbada, gure aita jeneralari bidali dizkiodan gauzak gure kontra erabiltzen dituela (oso onak baitziren), kardinalei emanez; eta burutik pasatu zait gehiago ezer ez bidaltzea gauza hauek amaitu arte, eta horrela egoki litzateke, aukerarik balego, nuntzioari zerbait ematea. Nik ikusten dut, ene aita, berorren aitatasuna Madrilen dagoenean asko egiten duela egun bakar batean, batzuekin eta besteekin hitz eginez, berorren aitatasunak jauregian dituenekin eta aita frai Antoniok dukesarekin, asko egin daitekeela erregearekin hau egin dadin, hauek manten daitezela nahi baitu berak; eta aita Marianok, berarekin hitz egin ohi
|
duenez
gero, aditzera eman diezaioke, eskatu eta gogoraraz frai Joan santutxo hura noiztik dagoen preso; izan ere, bisitagatik haserre daudelako ari dira zentzugabekeria hauek egiten; ez lukete halakorik egingo, nagusia balute. Azken batean, erregeak guztiei entzuten die; zergatik geratu esan eta eskatu gabe, batez ere aita Mariano.
|
|
|
6 Jakin beza Gizakundeko mojei barkamena eman dietela, ia bi hilabete eskumikaturik egon ondoren, eta oso estuturik eduki ondoren, honezkero berorren agurgarritasunak jakingo
|
duenez
. Erregeak agindu zuen nuntzioak absolbitzeko agindua eman zezala.
|
|
|
4 Berorren jauntasuna saia bedi horretan, nire ustez egingo
|
duenez
, Jainkoak emango baitizkio indarrak, osasuna (eta nik badut esperantza Haren Maiestateagan) eta grazia, guztian ongi asma dezan. Hemen berorren jauntasuna zerbitzatuko dugu, etengabe otoitz eginez; eta Jaunak eman diezazkiola berorri arimen onerako joera duten pertsonak, berorren jauntasuna hain estu egon ez dadin.
|
|
|
16 Badago beste eragozpen bat ere (eta berori guztiaz jakitun egotea nahi dut): aita Tostado bikario nagusitzat onartua dagoela erresuma horretan, eta gauza latza litzateke haren eskuetan erortzea, ni batez ere, eta uste dut indar guztiekin eragotziko lukeela; Gaztelan, ordea, orain ematen
|
duenez
, ez da izango bikario nagusi, bere ofizioa bete duelako horretarako eskumenik erakutsi gabe (Gizakundeko monasterioan batez ere oso itxura txarra eman du), errege agindu baten bidez Errege Kontseiluari bere agiriak ematera behartu dute (eta beste agindu batek jakinarazi zion joan zen udan), eta ez zizkioten itzuli eta uste dut ez dizkiotela itzuliko ere.
|
|
|
Egiaz pentsa dezake berorrek ez nagoela axolarik gabe eta ez naizela egongo ere, berori Alban dagoela jakin dezadan bitartean; eta beraz, jakin nahi dut zer egiten den kasu honetan eta ez dadila deskuida gauzak egiten, arriskua ez baitago batere hila. Gure Jaunaren maitasunagatik, ez dadila berori deskuida, negua bertan dagoenez gero ez zaio gaizki etorriko su onak izango dituen lekura joatea, berorrek egin ohi
|
duenez
; bada, sinets beza deabruak ez duela lorik egiten, abisu eman didatenez. Hau egia da, eta horregatik beldur handia dut, nahi dezagunean dugula erremediorik jarri, eta emakume hori isilik dagoelako ez daitezela lasai egon.
|
|
|
Liburuarekin berorren gorentasunak egin didan mesede handia ez dut jakingo nola goraipatu. Muin egiten diot behin eta berriro eskuetan, eta beteko dut neure hitza, berorren gorentasunak agintzen
|
duenez
. Dena dela, berorren gorentasunak nahi balu (ez baitakit segurtasunez joango den hain urruti), nik neuk edukiko nuke berorren gorentasuna Albara itzuli arte.
|
|
|
Beraiek ez daramate penarik, ez bereziki Maria Kristorenak, joateko ahalegin handia egin duena izan baita. Agerikoa zen ordurako; beste hori, berriz, ez zegoen hartarako hautaturik, berorren agurgarritasunak jakingo
|
duenez
. Hala ere, eskrupulu handia nuen, berorren agurgarritasunak idatzi zidanez gero.
|
|
|
4 Gure Jaunak egin dezala ahal
|
duenez
, eta gorde berori urte askoan berorren seme alaben onerako, amen.
|
|
|
4 Teresa ongi dago eta hartaz ziur egon gaitezkeela uste dut, argi agertu baitu, berorren agurgarritasunak jakingo
|
duenez
. Ni itxura batean nago.
|
|
|
Aita Nicolaori idazten diot, handik joateko modurik dagoen, hemen ez baitut aukera handirik ikusten. Jainkoak antola dezala guztia berak nahien
|
duenez
.
|
|
|
11 Berorren agurgarritasunari eskatzen diot idatz diezadala zer egin den; eta hemendik Ávilara joan nadila erabakitzen bada, mezulari gutxi daudenez eta berorren agurgarritasunak hain labur idazten
|
duenez
, aurrez astia harturik idatzi beharra dago.
|
|
|
9 Berorri eskatzen diot, honetan mesede egin ahal didala ikusten badu, lan hau niri kentzea litzatekeela. Egin dezala gure Jaunak ahal
|
duenez
, eta berorri eman diezaiola nik eskatzen diodan santutasuna, amen.
|
|
|
Halaxe egiten dut. Dagoen lekuan dagoela, agindu beza berorrek otoitz egiteko ahizpa Maria Magdalenaren alde, hor ikusiko
|
duenez
, Jainkoak eraman baitigu, eta abisu eman dezala monasterioetan.
|
|
|
gure ahizpa maite maitea den Elena Jesusenari abitua ematea. Berorren jauntasun txit argiak hemen doan haren gutunean ikusiko
|
duenez
, gure Jaunagan itxaro dut haren aintza handirako izango dela eta beraren Ama aintzatsuaren Ordena santu honen onerako, eta gehiago zerbitzatuko duela bere otoitzez berorren jauntasun txit argia, santutasunean hazi ahala, Jainkoaren aurrean hobeki hartuak izango baitira.
|
|
|
4 Artzapezpikuak egingo duenaz fidatzea, nire iritziz, ez da komeni; izan ere, susmotan ibili gabe argi ikusi ditut horretarako arrazoiak; eta, Ávilan lehen monasterioa egin zenean izan zen zalapartatik etorri zen on handia ikusirik, zalaparta hori oso gogoan duela eta ohi
|
duenez
horretarako motiboa kentzera behartua dagoela dioenagandik (Joan Alonso kalonjeak hori idazten baitit), zer itxaron daiteke. Eta, beharbada izango ez denaren beldur dela ikusiz, deabruak halako zalaparta handi bat sor dezanean, argi dago ez lukeela baimenik emango eta arinkeria handitzat izango lukeela ni horretan sartua ikustea.
|
|
|
Berorren agurgarritasunak luze idazten zidala dioeneko bat ez da iritsi hona; baina, hauek oso txikiak izan arren, ez zen txikia izan berorren agurgarritasuna osasunez ongi dagoela jakinarazteaz eman zidaten poza, kezkaz bainengoen. Eman biezaio gure Jaunak ahal
|
duenez
.
|
|
|
3 Berorren aitatasunak arimei erremedioa ematearren soilik egin nahi
|
duenez
gero, izatez hala izan bedi, eta saia bedi haiei lagunduko diena lortzen, eta ezar beza agindu bat, hau da, fraideen monasterio bat dagoen lekuan, inor ez dadila joan mojetara hauek ezin egonik jartzera. Antequeran Millan dagoela uste dut; beharbada, ona izango da; haren gutunak behintzat, berorren aitatasunari idazten dizkionak, jostagarriak dira niretzat.
|
|
|
3 Karmengo aita priorearen ebatzia, Córdoba maisuak gaur Diego Pérez jaunaren aurrean esan
|
duenez
, hau da: gure aita jeneral txit agurgarriaren agiria ikusi arte, eginahalak egingo dituela monasterioa egitea eragozteko, erreformatzailerik ez dagoelako, nuntzio jaunak ezin baitu ezer egin berak pertsonalki egin ezik.
|
|
|
2 Jakin beza, ene aita, nik uste dudanez, aita hauek adiskidetzea nahi luketela, eta Jainkoak zer xedatzen duen ikusi arte egoki izango dela haiekin etorkor agertzea, berorrek egin izan
|
duenez
. Egia da ez diodala errua nuntzioari botatzen, baina deabruaren bateria den bezalakoa izanik, ez naiz ezertaz harritzen.
|
|
|
Hemen ahal dugunaz lagunduko dugu. Jaunak egin beza ahal
|
duenez
. Egia esan, sendagaitzagotzat dut emaztearen gaitza.
|
|
|
Nik berori ongi ikusten badut, tentaldia bertan behera amaituko da. Jaunak egin beza, ahal
|
duenez
eta desira dudanez.
|
|
|
Benetan esaten diot, zalaparta honetan izan dudan penarik handiena, bisita egin gabe geratuko ez zelako beldurra hemen, ez dakit non, sartua izatea izan dela. Jaunak nahi duenean, Berak zainduko du, orain arte egin
|
duenez
; hala ere ni ez naiz egongo oinazerik gabe.
|
|
|
7 Aita frai Pedro Fernándezek behin eta berriro azpimarratzen du, probintzia izan dezagun arte ez fundatzeko monasteriorik, horretarako baimena eman arren; eta arrazoi onak ematen ditu, orain dela gutxi idatzi zizkidaten?, izan ere, nuntzioa hain minbera dagoenez eta nork burua berotu
|
duenez
, kaltea letorkiguke. Ongi pentsatu behar da guztia.
|
|
|
Amaieran izan da eta testamentu betearazletzat Godoy lizentziaduna utzi du eta tratatu dituen negozioak ziurtaturik. Haren Maiestateak egin beza ahal
|
duenez
, gogo bizia baitut.
|
|
|
Egin beza Jainkoak ahal
|
duenez
eta gorde bitza berori eta andere horiek, haien otoitzetan baitut benetan uste ona.
|
|
|
4 Nire nebak muin egiten dio eskuetan berorren aitatasunari, eta Teresatxo poz pozik dago, neskatxo bat bezala, ohi
|
duenez
.
|
|
|
Benetan nahi nuke nik berori hemen aurkitzea, guztian mesede egingo lidakeela baitakit. Egin diezaiola gure Jaunak berorri, ahal
|
duenez
eta nik eskatzen diodanez.
|
|
|
Oraindik ez da erabat askatzen Angela lehen zuen guztizko susmotik. Ez da harritzekoa, beste ezertan pozik ez
|
duenez
, eta bere borondateak ere izaten uzten ez dionez eta, berak dioenez, lan ugari eta izaera ahula izanik, nahigabe hartzea, gaizki ordaindua dela uste duenean. Berorren aitatasunak esan biezaio jaun horri, mesedez, berezko izaeraz utzia bada ere, ez dadila izan berarekin, maitasuna, dagoen lekuan dagoela, ezin daitekeelako hain luzaro lotan egon.
|
|
|
2 Oraingoz nik ez nuke nahi berorren agurgarritasuna joan dadin, gauzak ongi prestaturik daudenez gero, badirudi ez dela behar?, ez baita komeni zigortu guztiak hemen geratzea inor gabe. Oso egoki litzateke, ordea, kapitulu jeneralera joatea, probintzialak joan behar badu, joan
|
duenez
, Jainkoak ematen badigu; eta orain doazenek itxaron diezaiotela; gure ohorea goian uzteko pertsonak izango direla uste dut.
|
|
|
Eta sinets beza berorren aitatasunak asko irabazten dutela Jesusen Lagundiari loturik ibiltzeaz, horregatik noiz edo behin huts egin arren, denborak esango
|
duenez
eta nik, berorren aitatasunak ikus dezan. Haiek izan dira, behintzat, nik izan ditudan laguntzailerik hoberenak eta sekula ez naiz geratuko hori aitortu gabe.
|