|
2001
|
|
|
Baina ez da alferrik esana izango, gure arteko gor asko kontura daitezen, eginbeharra ez dela sarritan nolanahi betetzen, heroismo hutsa eskatzen digula. Zerbait esateko
|
duena
euskaraz mintzatzea, mintzabeharra jatorra badu, ez da erraz eta alaikiro hartu eta burutuko den erabakia. Ez dago hemen egiari uko egiterik.
|
|
2002
|
|
|
Bi hizkuntzatan 17 Gai ez direnen aldetik?? Igorle modura: o Dena gaztelaniaz 21o Ahal
|
duena
euskaraz 26. Hartzaile modura: o Euskaraz hitz egitea onartu 16 o Gaztelaniara itzultzea eskatu 29?
|
|
2008
|
|
|
Horrenbestez, 2007ko ekainetik, Ziurtagiriaren Elkarteak du proiektua kudeatzeko ardura. Irabazi asmorik gabeko elkartea da, enpresa, saltoki eta era guztietako entitateei eragitea helburu
|
duena
euskararen normalizaziorako neurriak hartu eta bete ditzaten. Ziurtagiriaren Elkarteak, aurrez zehaztutako irizpideen arabera, entitate horiek euskararen normalizazio prozesua garatzen ari direla kreditatzen du, eta, horrez gainera, haien lana aitortu, saritu eta jende aurrean kreditatzen duen bereizgarria eskaintzen die.
|
|
2009
|
|
|
Euskara ikasteko beste motibazio bat ere adierazten dute: hizkuntza aldetik hizkuntza berezia dela eta hura ikasten
|
duena
euskararekiko harro sentitzen dela". " Esan beharra daukat Euskal Herriaren kasuan euskarak esanahi berezia daukala niretzat, euskarekiko ditudan sentimenduak ez dute zerikusirik gaztelerarekiko.
|
|
|
Ekimen xume lez hasi da. Asteburu osoko dinamika kulturala, herria astindu
|
duena
euskarazko testu, antzerki, musika, agerraldi, blogari, liburu elektroniko, hitzaldi, erakusketa eta abarrekin. Euskarazko literatura ardatz hartuta.
|
|
2011
|
|
|
Lehen erabili dugun motorearen adibideari jarraikiz, ehun zaldiko potentzia duen motorea CDH elkartea (edota beste edozein erakunde) da, motore horrek funtziona dezan ahalbideratzen duena euskaldunen optimizazioa eta erdaldunen positibizazioaren bidezko konpaktazioaren energia da, eta motorea martxan jarri eta gidatzen
|
duena
euskara elkartea (bere eragin eta gidaritza ahalmena dela medio).
|
|
|
Eskarmentuaren paperak dela-eta, beste kontu bat ekarri gura dut lerro hauetara, eta da Anjel Lertxundi bere saioetan garatzen ari den prosa eredu argi, jaso eta funtzionala, funtsa
|
duena
euskara jori eta ekumeniko batean, eta bai, esan gabe doa, zeregin horretan erakusten duen arduran eta adorean. Anjel Lertxundik, bistakoa denez, badu zer esanik, eta zer hori hor darabil ingudean tiriki tauki, harik eta dagokion moldea eta tonua ematen dion arte.
|
|
2012
|
|
|
Hobetu dugu aurreko urteetatik, eta are hobeto egongo gara, eta euskaraz dakitenen kopurua askoz handiagoa izango da. Miraria da herri honek egin
|
duena
euskararen alorrean. Edozein gonbidatzen dut konparatzera beste edozein herrialderekin.
|
|
|
– Gertakariak kontatzen mutila izan da beti (ez dago gure Patroi Aundia ri begiratu besterik) eta bizi eta argiro kontatzen
|
duena
euskara erraz, laster, malkarrik gabeko batean esaten du. (LIB I:
|
|
|
– Gertakariak kontatzen mutila izan da beti (ez dago gure Patroi Aundia ri begiratu besterik) eta bizi eta argiro kontatzen
|
duena
euskara erraz, laster, malkarrik gabeko batean esaten du. (LIB I:
|
|
|
Aipagarria da, zentzu horretan, Kontseilua erakundeak jokatzen duen papera aipatu diren funtzio sozial nagusietan, bai euskararen hizkuntza normalizazioaren esparruan baita herri mugimenduarekiko saretze lanetan ere, Kontseilua erreferentziazko erakundetzat jo izan baita Parkeko erakunde askoren aldetik. Ez da ez denez, Parkean esparru horietan lanean diharduen eragile bakarra, baina bai erreferentziazko papera jokatzen
|
duena
euskararen normalizazio bidean euskalgintzako eragileak artikulatzeari dagokionez, baita sare horiek kanpoko eragile ekonomiko eta sozialei irekitzeari begira ere. Azkenik, aipagarria da galdera honetan ere gutxien nabarmendu den puntua errentagarritasun ekonomikoarekin loturiko berrikuntzen esparrua izatea, zeinak berriro ere agerian uzten baitu Parkeko erakunde askoren enpresa izaera berezia.
|
|
|
Fernando Aramburu idazlearen esan batzuek medio zenbait hauts harrotu delako diot. Funtsean esan
|
duena
euskarazko idazleak dirulaguntzen morroi direla eta ez dutela askatasunik, nagusiki ETAz mintzatzerakoan, edo ETAz isiltzerakoan.
|
|
|
Izan ere," Arratsalde on" ziztrin bat ere ez zuten esan Baluarteko oholtzara igo zirenek, eta EAEn, hagitz postmodernoagoak garenez," tenemos afari con bertsolaris en el txoko" esaten dugu sikiera. Ez da batere berria Nafarroako gobernuak egiten
|
duena
euskara baztertzeko, edota zapaltzeko, ezta ere bertako euskaldunei jartzen zaien oztopo eta traba mordoa eguneroko bizitza euskaraz txukun aurrera eramateko. Joan den astean Iruñean euskararen alde egin zen manifestazioak garbi aski erakusten du jende askoren ezinegona eta haserre bizia injustizia latz eta garbi baten aurrean.
|
|
2013
|
|
|
Estiman dut, bide batez esanda, Atxagaren eta beste zenbaiten presentzia eta sentsibilitatea. Etxeaz amets abertzalea formulatzen ez
|
duena
euskarazko literaturaren gailurrean egoteak (gailurrei buruz egin dezakegun irribarrea gorabehera) arnasa ematen digu. Gauza batzuk bere lekuan jartzen laguntzen digu.
|
|
2014
|
|
|
Mintzo
|
duena
euskara.
|
|
|
Hortaz, baieztatu egiten da, partzialki behintzat, 1 ereduan aurreikusten genuena. Alderdi psikopedagogikoan, euskara eta euskal kultura sustatzeko Proiektua da, hau duten eskoletan, eragin handiena
|
duena
euskararen eta euskal kulturaren ezagutzan eta erabileran ere.
|
|
|
Euskal kultura kanpora zabaltzea gauza ona da, bistan da. Baina oinarri sendoak dituena; ez euskal nortasunaz baliatu nahi
|
duena
euskara eta euskal kultura gehiago itotzeko, apaingarri soil gisa erabiliz.
|
|
|
Arantzazuko Biltzarrean, erdaraz aurkeztu zuen txostenean, euskararen kultur garapenari ekin ordez" operacion de salvamento indirecto" aurkeztu zuen, une horretan desiragarri eta posible bakartzat emanda. Bestela esan, euskalgintzak egin behar
|
duena
euskararen inbentario erraldoi bat da, hiztegia, lokuzioak, folklorea, literatur ekoizpena bildu eta honela sistematizatuz: lexico, diccionario de locuciones, repertorio de canciones y folklore, archivo literario.
|
|
2015
|
|
|
Azkenik, EEBBetako Santa Barbarako unibertsitateko irakurleak, ezin izan dizkie inkestak ikasleei helarazi, batetik lehen seihilabetekoan soilik ematen dituelako klaseak, eta bestetik, datuen babesarekin zerikusia duten arrazoi legalak tarteko, ikasleen emailak eskura ez dituelako. Aipagarria da unibertsitate hau dela bigarren ikasle kopuru handiena
|
duena
Euskara eta Euskal Kulturan matrikulatua: 2014ean 131 ikasle ibili ziren.
|
|
2016
|
|
|
kale neurketen emaitzetan ere eragina izango du. Elkarrizketa bateko hitz solte batzuk entzun ondoren, entzun
|
duena
euskaraz ala erdaraz esanik dagoen erabaki du datu jasotzaileak. Kode nahasketa eta alternantzia zenbat eta maizago ageri, orduan eta arazo larriagoa izango dute neurtzaileek solaskideak euskaraz ala erdaraz ari diren zehazteko.
|
|
|
«Den denok ulertu behar dugu batzuen eskubideak bermatzeak ez duela sekula esan nahi besteenak murriztea. Helburua da euskaraz bizi nahi
|
duena
euskaraz bizi ahal izanen dela bermatzea». Ruizen esanetan, legea aldatzeko «baldintzak sortzen» jarraitu behar da, eskura dauden pausoak emanez.
|
|
|
Jomuga argia jarri du: «Helburua izan luke euskaraz bizi nahi
|
duena
euskaraz bizi ahal izatea. Alferrik da esatea elebidunak nahi duen hizkuntzan hitz egin dezakeela, aurrean dagoenak euskaraz ez badaki.
|
|
|
Antzerako beste esperientziarik ez duzu ikusten euskal hedabidegintzan? Euskalgintzan beti egon da lerro bat ahalegina egin
|
duena
euskararen ametsa kultura politiko baten grabitate indarretik atera eta doinu propio bat bermatzeko. Esango nuke euskalgintzan ia tradizio bat dela hori, ez indartsuena.
|
|
2017
|
|
|
Edonola ere, begien bistakoa da hori ez dela gertatzen. Gutxitan agertuko da beste erakunde bat euskalgintzan Euskal Herri osoko kideak dituena eta Euskal Herri osoan lan egiten duena, tokian tokiko euskalgintza eta erakunde publikoak kontuan hartzen dituena eta elkarrekiko lana bilatzen
|
duena
euskara eta euskal kulturaren mesederako.Gainera, Euskaltzaindiaren osoko bilkuren aktak urtero argitaratzen dira Euskera agerkarian eta Oroitidazkian aurreko urteko egintzen nondik norakoak zabal kanporatzen dira, euskaraz, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez. Horren berri izan nahi duenak jo beza Euskaltzaindiaren webgunera:
|
|
2018
|
|
|
Besteak beste Simone Veil minixtro ohia, sail askotan azkarki bermatua, ez bazen ere beti denen gusturat ari, Liliane Bettencourt Frantzia guziko emazte aberatsena omen zena, Jean d' Ormesson hedadura guziz zabaleko idazle eta berriketaria, bai eta Johnny Hallyday kantaria. Gure xoko huntan, Piarres Charritton hazpandar euskaltzain argia, hoinbeste lan akulatu
|
duena
euskararen eta euskal kulturaren alde. Ahantzi gabe hautetsi batzu, Michel Dendarieta Aldudeko auzapeza, Pier Suescun Bildozekoa eta Peiuko Duhart Donibane Lohizunekoa.
|
|
|
Bi rol zehaztu dituzte: batetik, ahobizi, ahal den guztietan euskaraz egiteko konpromisoa duen euskal hiztuna; bestetik, belarriprest, euskaraz ulertu behintzat egiten duen herritarra, eta konpromisoa hartzen
|
duena
euskaraz egiten dion hiztunari oztoporik ez jartzeko.
|
|
|
• Ideologia bat osatzen ari da esaten
|
duena
euskara ikastea eta erabiltzea eremu formalean ondo dagoela, erakundeak horren aldekoak direlako, baliabideak dituztelako eta bertan lan egiteko behar delako. Beraz, badu garrantzia horrek.
|
|
|
Orain ere argudioak eremu horretatik datoz Patxiren lanak emandako hizpideari heltzeko. Era oso laburrean esanda, Patxik proposatzen
|
duena
euskararen aje nagusiei/ nagusiari, aurre egiteko lan mundua euskalduntzea litzateke, eta hartarako pizgarri bezala diru laguntzak (eta haiek bideratzeko behar den plangintza, jakina) ikusten ditu irtenbide nagusi modura.
|
|
|
Amesten dut Cuscoko kalean kartel guztiak ketxueraz bakarrik egotea eta nik nire mugikorrean hor jartzen
|
duena
euskaraz ikusi edo entzun ahal izatea. Noski, era berean, Bilboko kalean kartel guztiak euskaraz bakarrik egotea ere bai, eta Peruko gure lagunek mugikorrean kartel horiek ketxueraz ikusi edo entzun ahal izatea, katalanek katalanez, eta ingelesek ingelesez.
|
|
2019
|
|
|
Etxepareren manifestu literario batekin euskarari aginduz jalgitzeko eta jalgitzeko plazara jaio zen euskal literatura. Ordutik izan da han hemen manifestutzat har daitekeen hainbat testu, esate baterako, Manuel Larramendiren Karta ederra Sebastian Mendibururi idatzia eta manifestu baten traza
|
duena
euskararen hainbat gaitz ezjakintasuna, nork bere txokoko euskarari eustea, erdaren eragina eta beste seinalatuz.
|
|
2020
|
|
|
Beraz, inoiz baino gehiago, gure bazterrak bertatik bertara ezagutzeko aukera izango dugu hurrengo hilabeteotan", dio Uemak, eta egoera hori baliatu nahi du " gure herria, gure hizkuntza eta gure produktuak" aldarrikatzeko," herritarrei eta bisitariei erakusteko udalerri euskaldunak zer nolako altxorrak diren, bertatik bertara zenbat goza daitekeen nabarmenduz, bertako produktuekin, bertako kulturarekin eta bertako ekonomian oinarritutako garapenari eskutik helduta. Beti ere udalerri euskaldunen nortasuna egokien islatzen
|
duena
euskara dela ahaztu gabe".
|
|
|
Beraz, inoiz baino gehiago, gure bazterrak bertatik bertara ezagutzeko aukera izango dugu hurrengo hilabeteotan", dio Uemak, eta egoera hori baliatu nahi du " gure herria, gure hizkuntza eta gure produktuak" aldarrikatzeko," herritarrei eta bisitariei erakusteko udalerri euskaldunak zer nolako altxorrak diren, bertatik bertara zenbat goza daitekeen nabarmenduz, bertako produktuekin, bertako kulturarekin eta bertako ekonomian oinarritutako garapenari eskutik helduta. Beti ere udalerri euskaldunen nortasuna egokien islatzen
|
duena
euskara dela ahaztu gabe".
|
|
2021
|
|
|
1970eko hamarraldiko hazkundea oso osorik jaten
|
duena
euskarazko kazetaritza da. Oinarritik gailurrera ia laukoiztu egiten da kopurua, baina gailurretik hausturara berriro ere bikoiztera iristen da ia.
|
|
|
Gero norbera da nor erabakitzeko zer egin horrekin. Gaitasunei dagokienez, 18 urterekin ateratzen den neska mutiko batek gai izan behar du adierazteko adierazi behar
|
duena
euskaraz, idazteko idatzi beharrekoa euskaraz, eta nik uste dut hori lortzen dela. Bestea, jarrera eta, hori ez da bakarrik eskolaren eginbeharra.
|
|
|
Udarekin batera bisitariak etorriko dira bertako produktuen, paisaiaren eta gainerako eskaintza zabalaz gozatzera. Udalerri euskaldunetara ere etorriko dira eta herri horien nortasuna egokien islatzen
|
duena
euskara da. Horren jakitun Arbizu eta Etxarri Aranatz kide dituen Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak (UEMA) Bertatik bertara kanpaina abiaraziko du.
|
|
|
Lurrazalaren gaineko Euskaldunaren bidea argitzen duen argia Euskaratik dario. Eta ekaitzean bere ontziaren lema eusten
|
duena
Euskara da.
|
|
2022
|
|
|
Euskararekiko atxikimendua eta identitatea adierazten duten itemetan adostasun handiena lortu
|
duena
euskara gehiago edo hobeto jakiteko nahia izan da, euskararenganako gustua oso hurbil delarik; horien atzetik, euskal komunitatearekiko atxikipena dator.
|
|
|
Jarraian ageri den grafikoan euskararekiko atxikimendua eta identitatea adierazten duten itemetan jasotako erantzunak erakusten dira. Adostasun handiena lortu
|
duena
euskara gehiago edo hobeto jakiteko nahia izan da(% 70,4), euskararenganako gustua oso hurbil delarik(% 69,7); horien atzetik, euskal komunitatearekiko atxikipena dator(% 59,5), hirurak galdekatutakoen erditik gorakoaren aldeko erantzunekin.
|
|
|
Euskarari lotutako jarduera instituzionalaren balorazioan, gehiengoa ados dago euskara instituzionalki babesteko beharrarekin eta gehiengo zabal batek ez du uste dirua alperrik gastatzen ari denik. Datu esanguratsua, antzematean agertu den euskarak jendartean duen presentzia handitzeko nahiarekin batuta, aukera ematen
|
duena
euskararen aldeko bultzada handitzeko.
|
|
|
Honekin batera, iraunkortasuna eta progresibotasuna ere azpimarratu dute. Horretaz gain, hizkuntza alternantzia edo elkarrizketa elebidunak estrategia erabilgarritzat hartzen dira, baita solaskideek muda garatu nahi
|
duena
euskararen sinbolotzat hartzea ere, izan ere, horrela, jendea ez da harritzen euskaraz hitz egiterakoan eta, gainera, jendea zuzenean euskararen sinbolo den horri euskaraz zuzentzea ahalbidetu dezake.
|
|
|
Ikus dezagun euskararen kasua, ez baitakigu zein alderdi politikok irabazi duen, baina badakigu galdu
|
duena
euskara izan dela, argi eta garbi. Argi dago euskarak ad hoc neurriak behar dituela, baina horrek ez du esan nahi horrelako gai nagusi bat ikastetxe bakoitzaren hizkuntza proiektuaren esku utzi behar denik.
|
|
|
Lehengoak, bai; oraingoak, ordea, ez. Badago edozein zirrikitu baliatzen
|
duena
euskararen kontra egiteko, dela osasungintza publikoak duen mediku gabezia eta behar gorria, dela beste edozer gauza. Beste kuku batek kuku egingo lieke, aldiz, Osasun Saila hasiko balitz kontratatzen espainieraz ez dakiten lituaniar edota islandiar medikuak, oso onak direlako.
|
|
|
Kanpainarekin, bertako produktuen, paisaiaren eta gainerako eskaintza zabalaren berri eman nahi du herritarren artean. " Udalerri euskaldunen nortasuna egokien islatzen
|
duena
euskara da", nabarmendu du Uemak.
|
|
2023
|
|
|
ikastetxe publikoetan, gure erkidegoko familien %95ek erabakitzen dute ereduaren alde egitea. Uste dut hori izan dela gizartearen bulkada bat egon delako eta gure eragileek badakitelako ereduko eskolatzea dela benetan eraginik handiena
|
duena
euskararen jabekuntzan eta erabileran. Euskara ardatz duten proiektuak bultzatzen jarraituko dugu.
|