|
2000
|
|
|
Harrobiko jardueren ondorioz kobazuloak kalteak izan bazituen ere, jarduera beroriengatik izan ez balitz, segur aski gaur egun ez zen ezaguna izango. Kontrolik gabeko bisitaldiek eta furtibismoak larriagotu egin zuten leherketek eta bibrazioek sortutako egoera, eta azkenik, kobazuloaren ondoan jarritako gehiegizko dinamitakarga batek kalte itzulezinak sortu eta gero, publikora itxi zen eta horrela jarraitu du
|
duela
urte gutxi batzuk arte.
|
|
2001
|
|
|
Zertan gabiltza gure eskualdean bertan ur litro batek esne litro batek baino gehiago balio duenean? Ezin dugu ahantzi
|
duela
urte gutxi arte, hamar hamabi bat, zenbait hiltegik aratze dopatuak eskatzen zituztela, eta abeltzainei erakusten zieten dopatzeko modua.
|
|
|
Duela egun gutxi bukatu da Qatar-en izan den OMCren azken bilera, eta munduko merkataritza liberalizatzeko zortzigarren deia egin du. Horixe zen, hain zuzen ere,
|
duela
urte gutxi Seattlen izandako porrotaren ondoren, herrialde aberatsek (Iparra) lortu nahi zutena. Horrela, berriro ere, OMCk munduko ezberdintasunak eta gosea areagotzea besterik ez du egin.
|
|
2002
|
|
|
2.000 milIoiko arma esportazioa. Kontu iluna izan da eta da Espainiako estatuak beste herrialdeei egindako arma salmenta, hain arrea, non «estatuko sekretua» izan baita
|
duela
urte gutxi arte. Nahiz eta oraindik informazio gutxi argitaratu eta zenbaitetan aski nahasia gainera, ezagutzen den pixka erakunde bakezaleei eta gobernuz kanpokoei esker ezagutzen da:
|
|
|
Hamar hizkuntzatara itzuli dute, eta,
|
duela
urte gutxi arte, edizio gehien izan dituen euskal eleberria izan da Behi euskaldun baten memoriak. Haren kalitate literarioa egiaztatuta geratu zen 1994an IBBY (International Board on Books for Young People) delakoaren Ohorezko Zerrendan sartu zutenean, edo zenbait herrialdetan, Alemanian, esaterako, kritikaren aldetik izan zuen harrera bikainari esker.
|
|
|
Garbi dago, eragindako zauriak oso maiz gertatuko zirela gerra garaietan.XIX. mendeko Espainiako Independentzia Gerrako (1808tik 1813ra) aztarnategibat induskatu zen Tolosan
|
duela
urte gutxi. Igarondoko nekropolia Santa Klarakomentuaren inguruan zegoen kokatuta, gerra garaian ospitale gisa erabili baitzenkomentua.
|
|
|
Ingelesaren flexio morfologia sinplea dela-eta, ordenadorez egindako analisi/ sintesi morfologikoari ez zitzaion kasu handiegirik egiten. Programa eta ezagumendu linguistikoa nahasten zuten sistema primitiboak ziren ohikoak
|
duela
urte gutxi arte. Azken urteetan, aldiz, arlo honetan egindako lanak ugaritu egin dira hainbat arrazoi direla medio:
|
|
|
Gutxi dira istripuek, tumoreek edo garuneko hodietako gaixotasunek eragindako garuneko lesioei buruzko datu estatistikoak. Suspertze tekniketan izandako hobekuntzari esker,
|
duela
urte gutxi arte hiltzen ziren paziente askok bizirik irautea lortu dute, baina garun ondorio garrantzitsuekin. Horrek, biztanleria zahartzearekin batera, garuneko lesioen eragina nabarmen handitzea ekarri du.
|
|
|
Gaur egun, bakterioak ez diren gastroenteritisetatik isolatutako andui biral asko daude, Norwalk birusarekin zerikusia dutenak, eta “Norwalk like viruses” (NLV, Norwalk birusaren antzekoak) deitzen zaie. Ikuspegi taxonomikotik, talde biriko hori Caliciviridae familiako genero berri bat da
|
duela
urte gutxi. NLV izena behin behinekoa da eta etorkizun hurbilean aldatzea espero da.
|
|
2003
|
|
|
Aste honetan Txinako Zientzien Akademia Nazionalaren argitalpen batean azalduko den ikerketa horren emaitzek eztabaida etiko handia sortu dute dagoeneko; izan ere, zelula amak lortzeko suntsitzen diren giza enbrioiak erabiltzeko alternatiba gisa agertzen badira ere, giza hibridoak eta untxiak sortu eta bizirik mantendu behar dira hainbat egunez, eta emakumeen umetokietan ezartzeko aukera teoriko kezkagarria dago. Huizhen Sheng ikertzaile taldeak erabilitako estrategia ATC enpresa estatubatuarreko zientzialariek
|
duela
urte gutxi erabilitakoaren oso antzekoa da. Enpresa horrek giza zelulak behi obuluekin fusionatu zituen, baina azkenean sortutako enbrioiak ez ziren garatu zelula amak ekartzeko adina.
|
|
|
Eta zientzialari askoren arabera, makromolekula horietan datza giza biologiaren benetako konplexutasuna eta biomedikuntza iraultzeko gakoak. Botikak eta terapiak diseinatzeko estrategien artean, bioteknologiako enpresa batzuek ikerketa proteomikoaren alde egin zuten
|
duela
urte gutxi. Izan ere, gaixotasun gehienak ez dira geneen eremuan agertzen, proteinen eremuan baizik.
|
|
|
Emakumeek gutxiago sufritu dute, eta askoz ondorio arinagoak izan ditu. Baina fenomeno hori batez ere gizonezkoa zen
|
duela
urte gutxi arte. José Luis Díaz Pérez katedradunak dioenez, gero eta emakume gehiagok jasaten dute arazo hori “eta hori estatistika guztietan nabaritzen da”.
|
|
2004
|
|
|
Euskara bere zori txarretik onera ateratzeko saiakuntza horretan, hainbat irakaspen eta esperientzia ez zaizkigu alferrikako izan. Orain badakizkigu
|
duela
urte gutxi ez genekizkien oinarrizko gauza batzuk. Horien berri emateko, Koldo Zuazoren lerroalde hau aldatuko dut hona:
|
|
|
Hizkuntzaren estatusa dugu aztergai atal honetan, baina ez edozein abagunetan, gogoan dugun mintzaira asimilazioaren eta ordezkapenaren prozesuak jota dagoen hura baita. Europan bertan badira berrogeita zortzi hizkuntza murriztu, eta horien gainean Europako Batzordeak
|
duela
urte gutxi argitaratutako txosten batean mintzaira molde horien estatus tipologia jakin bat ageri zaigu.
|
|
|
Historian zehar Baztan, Frantziako mugatik hurbil kokatzeak, leku estrategiko eta kontrabando leku bihurtu du. Kontrabandoa baztandarren artean oso sartua egon da eta bertakoek gaueko lana deitzen zioten,
|
duela
urte gutxi amaitu zen aratxeen kontrabandoa, orain bertokoek jakin ez arren, droga, emigranteak edo auskalo zer, pasatuko diren mugetatik.
|
|
|
Espezie horren izena “Kimberella” da, eta duela 543 milioi urte bizi izan zen. Mikrofosil txinatarrak geruza geologiko berean aurkitu ziren,
|
duela
urte gutxi zelula anitzeko izaki bizidun ezagunenen hondakinak agertu ziren lekuan. Belakiak, enbrionikoak eta helduak ziren, eta neurri mikroskopikoa ere bazuten.
|
|
|
Lurgintzan
|
duela
urte gutxi batzuk kargu politiko baten prepotentzia, inposaketa, mehatxua eta zigorra ezagutu genituen, jokabide hauek ez dira berriak guretzat. Zoritxarrez baserritarrok horrelako pasabideak askotan jasan behar izan ditugu.
|
|
2005
|
|
|
Argibideak nahi ditu epaileak, Bhopal Group for Information taldeak eskatuta: zergatik ez dituen bere gain hartu
|
duela
urte gutxi erosi zuen Union Carbide Corporation multinazionalak dituen betekizunak.
|
|
|
Eskaera formala apailatzen ari dira eta laster bidaliko diote. Izan ere, Azkunak eskola ofiziala jarriko zuela agindu zien
|
duela
urte gutxi Bilbon antzerkiari buruz egin zen biltzar batean eta ordutik ez dute berririk izan. Idatzia bidaltzeaz gain, antzerki munduko aktore, zuzendari nahiz teknikariek batzorde bat eratuko dute Bilbon eskola jartzearen alde.
|
|
|
Oro har, legez kanpoko trafiko mota horren hazkundea% 9koa izan da, baina erregistratutako kasuena% 41ekoa. Europar Batasuneko exekutiboa kezkatuta dago pirateoko mafiak kontsumo handiko artikuluetan kontzentratzen ari direlako, luxuzko artikuluen kalterako,
|
duela
urte gutxi arte negozio hobi kutuna baitziren. Hala, orain, faltsifikazio ohikoenak jostailuak (%1.000 gehiago), elikagaiak eta botikak dira.
|
|
2006
|
|
|
Entziklopedia eta hiztegiak,
|
duela
urte gutxi arte orokorki harpidetzaz eskuratu eta hileroko kuotetan ordaintzen baziren ere, pixkanaka pixkanaka Internetera igarotzen ari dira eta, bertatik, kuota jakin bat ordainduta edo dohain kontsulta egiteko eskura ditugu.
|
|
|
Lupusaren diagnostikoa eta tratamendua,
|
duela
urte gutxi arte diagnostikatzen zaila zen eta mila pertsonatik zazpiri eragiten zion gaitza, hobetu egin da aurrerapen zientifikoei esker. Immunologian egindako aurrerapenei esker, “lupusa gero eta hobeto ezagutzen dugun gaixotasuna izaten lagunduko digun oinarri zientifikoa sortu ahal izan dugu”, esan zuen Sevillako Virgen del Rocío ospitaleko gaixotasun sistemikoen buru eta Lupuseko V. Biltzar Nazionaleko zuzendari zientifiko Julio Sánchez Románek.
|
|
2007
|
|
|
Txertoak eragindako poliomielitis agerraldi larriena izan dute Nigeriaren ipar ekialdean. Inguru hartan bertan,
|
duela
urte gutxi batzuk, txertoaren segurtasunaz zituzten zalantzek txertaketa kanpaina
|
|
|
Txertoak eragindako poliomielitis agerraldi larriena izan dute Nigeriaren ipar ekialdean. Inguru hartan bertan,
|
duela
urte gutxi batzuk, txertoaren segurtasunaz zituzten zalantzek txertaketa kanpaina eragotzi zuten, eta orain agerraldia gertatu izana kolpe latza da gaitza munduan desagerrarazteko kanpainarentzat.
|
|
|
Ultrarinak izan dira, agian, eboluziorik ikusgarrienetakoa izan duten hegazkinak. Izan ere,
|
duela
urte gutxi arte, oso hegazkintza amateurra izan da ultrarinena. Nork bere garajean egiten zituen, aluminiozko hodiak, oihalak, zura eta horrelako materialak erabiliz.
|
|
|
“Sumatraren endemikoa da, eta duela ia mende bat hilda jaso eta hainbat museotan gordetzen diren zortzi ale besterik ez dira ezagutzen”, azaldu zuen. “Kuku espezie hori
|
duela
urte gutxi arte desagertutzat jotzen zen”, esan zuen aditu britainiar horrek, eta ehiztari batek nahi gabe harrapatutako ale bat tranpa batean harrapatu zuela eta 1997an aske utzi zuela argazkia egin ondoren. Hala ere, kukua ez zen zabaldu duela hiru urte arte, norbaitek ehiztariaren argazkia ikusi zuenean, hegaztia ezagutu eta komunitate zientifikoa ohartarazi zuenean.
|
|
|
Lehen lerroan, Oscar sarien banaketa ikustea, nazioarteko espazio estaziora bidaiatzea, Afrikako oihanean eguzkia sartzen denean birentzako afaria, benetako jauregi flotatzaile batean bizitzea edo 1 Formularen munduko txapelketan parte hartu duen ibilgailu bat gidatzea,
|
duela
urte gutxi arte, kimerak ziren turismo esklusibo eta ez konbentzionala maite dutenentzat. bidaiariaren beharren arabera, 5.000 eurotik hasi eta astebetera arte ordain daiteke, gurutzaldi tradizional batean. Hala ere, duela urte batzuetatik hona, “neurrira” egindako eskaintza hori ugaritu egin da luxuzko edo eliteko bidaiak diseinatzen dituzten agentzien sorrerarekin, diru kopuru handien truke eskaera bitxienak asetzeko gai baitira.
|
|
|
Sanja Gjenero Gaur egun, kontsumitzaile askok txerri haragiaren oso ikuspegi negatiboa dute oraindik, batez ere, duen gantz kantitateagatik. Arrazoia ez zaie falta,
|
duela
urte gutxi arte mota horretako haragia oso koipetsua eta kolesterola baitzen, eta, horregatik, adituek haragi mota horren kontsumo mugatua eta noizbehinkakoa gomendatzen zuten. Baina azken urteotan egindako ikerketek erakutsi dutenez, nutrizioaren ikuspegitik, eta batez ere gantzaren kalitateari dagokionez, haragi hori uste baino hobea da.
|
|
|
Haurtzaroko lagunekin topo egitea, lehen senargaia edo andregaia zein hiritan bizi den jakitea, institutuko ikaskideekiko harremana berreskuratzea, soul binilo zaharrak haiekin trukatzen baitziren; edo, are gehiago, karreraren adiskideek lan egiten zuten enpresa kokatzea,
|
duela
urte gutxi arte, ez zen hain zehatza, kalean aurkitu zituztelako kasualitatez, eta aktiboki ikertzeko ahalegin ikaragarria egin zutelako. Gaur egun, teknologia berriekin, gero eta aukera gehiago dago jendea aurkitzeko, eta, aldi berean, ahalegina esponentzialki murrizten da, bilatzaile, blog, sare sozial eta beste zerbitzu askori esker.
|
|
|
Izan ere, garraiobideen garapenaren ondorioz, bizimodu motorduna sortzen da, izaera sedentarioko enpleguen etengabeko hazkundearekin bat egiten duenean. Azterlanaren beste arrazoietako bat elikagaien ugaritasuna da,
|
duela
urte gutxitik existitzen dena. Gainera, energia balio handiko elikagaiak dira.
|
|
|
Teknika horren bidez, muineko lesioa eta gerrialdeko min kronikoa duten pazienteen diagnostikoa eta tratamendua hobetzen da, eta ehun neurala ikertzeko bide berriak irekitzen dira. Erkidegoen Batzordeak prentsa ohar batean adierazi duenez, mieloskopia epiduroskopian oinarritzen da, Estatu Batuetan eta Europan
|
duela
urte gutxi erabiltzen den teknikan. Besteak beste, abantaila hauek ditu:
|
|
|
Euskarazko hedabide lokalek denbora behar izan dute Inernetera salto egiten, baina informazio lokalak Interneten badauka lekua. Azpeitiko Uztarriakoek oso ondo asmatu zuten
|
duela
urte gutxi batzuk. Barren ek ez du denbora askoan urratsik eman, baina eman duenean oso ondo eman du.
|
|
2008
|
|
|
Horiek horrela, jo dezagun orain politiko abertzale batzuen asmoak eta helburuak aletzera, beren lehentasunak zehaztera. Iñaki Petxarroman kazetari eta idazleak, beste batzuen artean, honako lau buruzagi abertzale hauek elkarrizketatu zituen
|
duela
urte gutxi, gidari abertzale horien kezka nagusiak zertan diren jakin nahirik: Karlos Garaikoetxea, Patxi Zabaleta, Arnaldo Otegi eta Joseba Egibar, hurrenez hurren.
|
|
|
Hala ere, gizakiok ezin dugu elikagaiez ahalik eta gehien baliatu; digestio aparatuak ez ditu behar diren substantziak (hesteetako fitasak) azido fitikoa hausteko eta barruan dagoen fosforoa askatzeko. Nutrizioaren ikuspegitik,
|
duela
urte gutxi arte, fitatoak negatibotzat jo dira, funtsezko mineralekin (zinka, burdina, magnesioa eta kaltzioa) konplexuak eratzeko duten gaitasunagatik. Hori dela eta, osasunerako hain garrantzitsuak diren elikagai horien bioerabilgarritasuna murriztu egin da.
|
|
|
Zer da familia ugaria? Espainian,
|
duela
urte gutxi arte, familia ugariaren ohiko eredua hiru seme alaba edo gehiago zituen aurreko batek edo bik osatzen zuten, komunak izan ala ez. Hala ere, egungo legeriak" ugaria" kalifikazioa ematen dio beste baldintza batzuk betetzen dituen familiari.
|
|
|
Zerealen prezioaren igoerak edo petrolioaren eboluzioak herritar guztiak kezkatzen dituzte beren familia ekonomian izan ditzaketen ondorioengatik. Baina orain, produktu horien igoerei errentagarritasuna atera dakieke, edozein erabiltzailek kontrata baititzake lehengai horiei dagozkien gordailuak, eta hori pentsaezina da
|
duela
urte gutxi. Finantza erakunde talde txiki batek ohiko merkatutik urrun dauden gordailu batzuk diseinatu ditu, bi joera bultzatuz:
|
|
|
Abokatu batengana jotzea, zalantza legalak edo juridikoak argitzeko,
|
duela
urte gutxi arte, kostu handia zuelako, ia enpresa eta diru sarrera ekonomiko handiak zituzten pertsonen ekimena zen. Gaur, teknologia berriek demokratizatu egin dute laguntza juridikoko zerbitzu hori.
|
|
|
Egia esan, hau ez da lehen aldia zentroko gela batean aurkitzen naizena. Oroitzen dut, oraindik,
|
duela
urte gutxi gaurkoa bezalako lehen egun bat izan nuela. Zentroko zuzendariak, bienvenidos a Proyecto Hombre?
|
|
|
Proba ez berdinak egiten ari gara". Zenitagoiak adierazi duenez
|
duela
urte gutxi batzuk Gasteizko enpresa batek ordulariaren makineria garbitu eta txukundu egin zuen. Orduan, udal langileei ordularia atzeratu edo aurreratzen zen kasuetan zer egin erakutsi zieten.
|
|
2009
|
|
|
Ezinbestekoa da enpresak berritzea merkatuan arrakasta izateko, bereziki elikagai sektorean. Horrek behartu egiten ditu ekoizleak teknologia berriak aztertzera eta produktu berriak ekoiztera, hau da,
|
duela
urte gutxi arte ezezagunak ziren eta kontsumitzaileen benetako beharretara egokituko diren elikagaiak eskaintzera.
|
|
|
Ezinbestekoa da enpresak berritzea merkatuan arrakasta izateko, bereziki elikagai sektorean. Horrek behartu egiten ditu ekoizleak teknologia berriak aztertzera eta produktu berriak ekoiztera, hau da,
|
duela
urte gutxi arte ezezagunak ziren eta kontsumitzaileen benetako beharretara egokituko diren elikagaiak eskaintzera.
|
|
|
Hain iruditu zitzaion berebizikoa, besteek ere ikus zezaten nahi izan zuen. Harainoko lehenengo bidea egin zuen pala eta pikotxarekin, eta zaindu ere berak zaindu du
|
duela
urte gutxi arte.
|
|
|
Era berean, Europako zuzentarau berrien arabera, ibilgailu handi horiei eragiten dieten kutsadura gehiago murriztuko da 2011rako. Diesel motor berriak
|
duela
urte gutxi baino %90 garbiagoak dira Horregatik, automobilgintza eredu berriak hobetzeko ahalegindu da. Diesel motor berriak duela urte gutxi batzuk baino %90 garbiagoak dira, Health Effects Institute (HEI) ikerketa independenteko taldearen eta Ordinating Research Council (CRI) erakundearen arabera.
|
|
|
Diesel motor berriak duela urte gutxi baino %90 garbiagoak dira Horregatik, automobilgintza eredu berriak hobetzeko ahalegindu da. Diesel motor berriak
|
duela
urte gutxi batzuk baino %90 garbiagoak dira, Health Effects Institute (HEI) ikerketa independenteko taldearen eta Ordinating Research Council (CRI) erakundearen arabera. Industriak eta AEBetako gobernu agentziek sustatu dute erakunde hori.
|
|
|
Herritarren artean finantza kultura handiagoa izateak inbertsio itxiak zabaldu ditu,
|
duela
urte gutxi arte adituei, profesionalei eta dirutza handiei mugatuak. Gaur egun, edozeinek inbertitu dezake burtsan edo inbertsio funts bat eros dezake eskarmentu handiko kudeatzaile batek egiten duen erraztasun berarekin.
|
|
|
Erabili ezin den arren, dagoeneko egin da gastu ekonomikoa: garraioa, ostatua, instalazioak, etab. Diru hori, lehenago, berreskuraezina zen, baina
|
duela
urte gutxi itzuli zen, baldin eta aukeratutako patuak eskia edo neguko beste kirol batzuk egiteko adina elur ez badu. Hala ere, egoera hori gertatzea zaila da; izan ere, urtaroak saiatu egiten dira egoera hori saihesteko, gehienek instalazio modernoak baitituzte, puntako teknologiako arroilak dituztenak, eta elur artifiziala sortzeko sistema berriak, eskasia bat konpontzeko.
|
|
|
Jaiotako tokian hiltzea nahiko arrunta zen
|
duela
urte gutxi arte. Etxean, alegia.
|
|
|
Dena den paperezko liburuak desagertuko diren eztabaida hau ere antzua da; borroka honetan, beste arlo batzuetan bezala merkatuak markatuko du bidea, merkatuak alde batera joz gero, jai baitaukagu irakur zale tradizionalen baloreak defenditzea, diskoetako binilo entzule amorratuei
|
duela
urte gutxi gertatu zitzaien bezala. Oker izan naiteke (oker banintz poz handia hartuko nuke) baina susmoa daukat jarrera nabaria dela liburu elektronikoen alde, hasierako bidean izan bagara ere.
|
|
|
Nazioarteko hamabi artista denbora luzez hainbat instalazio prestatzen aritu ondoren, uztailaren 11n ireki zuten erakusketa Donostiako Tabakaleran, eta jada soinuek gidatzen duten erakusketa honetaz gozatzeko azken egunak dira. Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroa bilakatu zuten
|
duela
urte gutxi garai batean tabako lantegia izan zena. Geroztik zenbait erakusketa eta jardunaldi egin badira ere, hau izan da orain arte izan den erakusketarik zabalena.
|
|
|
Baziren behin,
|
duela
urte gutti eta hemendik oso hurbil, Herri ttiki aunitz...
|
|
2010
|
|
|
Tobin tasa munduko kapitalen fluxuaren gaineko zerga da eta, ezarriz gero, urtean 700.000 milioi euro inguru bilduko lirateke planetaren behar larrienei erantzuteko. Hil honen bukaeran Kanadan bilduko den G gai hori landuko du.Nazioarteko transakzio finantzarioetan zerga bat sartzea, hau da, Tobin tasa deritzona ezartzea, ezker erradikalenaren, globalizazio kapitalistaren aurkako taldeen kontua zen
|
duela
urte gutxi arte. Proposamena erradikaltzat jotzen zen eta aldekoak, iraultzailetzat.
|
|
|
Azken batean, Bizkaiko arkitektura erlijiosoak, bai tenplu berrietan, bai zaharberritze lanetan, egun duena baino azterketa zabalagoa merezi du. Horrela soilik lortuko dugu
|
duela
urte gutxi arte existitzen ez zela zirudien ondare aberatsa balioetsi eta kontserbatzea. Horrela soilik iritsaraziko diegu gure ondoren etorriko diren belaunaldiei Bizkaiko historiaren garai garrantzitsuenaren sentipena:
|
|
|
Espainian,
|
duela
urte gutxira arte, garai hartako arkitektura kontzienteki ahaztu du historiografia artistikoak. Gure lurraldean ere pentsamendu hura zen nagusi, baina 1980ko hamarkadan hasi zen gure hirien irudiaren elementu nagusia den ondarearen aberastasuna aldarrikatzen.
|
|
|
Gordailuak, seguruenak Merkatu hobiak zabaltzeko helburu argiarekin, aseguru etxeek beren ohiko polizei beste finantza produktu batzuk gehitu dizkiete,
|
duela
urte gutxi arte bankuak eta aurrezki kutxak bakarrik merkaturatzen zituztenak. Errenta aldakorrarekin lotutako gordailu eta aktibo finantzarioak hautatzen diren produktuak dira oraingoz.
|
|
|
Azken belaunaldiko telefonoek
|
duela
urte gutxi arte kamara trinkoen sektorearentzat gordetako argazki teknologiak dituzte
|
|
|
Erronka nagusiak IEOko ikertzaileak baikorrak dira beren helburuak betetzeaz hitz egiten denean: atun gorriaren hazkuntza integrala, itxuran,
|
duela
urte gutxi ezinezkoa zirudien. Errealistak dira, halaber, zailtasunak planteatzeari dagokionez, batez ere larba egoeran dagoen atuna elikatzeari eta laranja eta gazte populazioen hilkortasun handiari dagokionez.
|
|
|
Hori lortzeko, hainbat norabidetan lan egin behar da: prebentzioa, genomika, proteomika, kirurgia onkologikoaren hobekuntza(
|
duela
urte gutxi arte ez zegoen espezialitate hori) eta eskura dauden teknologia medikoen zehaztasun handiagoa, hala nola TACa, erresonantzia magnetikoa edo PETa (positroien igorpenaren bidezko tomografia). Garrantzitsuena zera da:
|
|
|
Istorioa mamitsuago da, Broden heriotzaren ostean dokumentu asko Esther Hoffe idazkariaren esku gelditu zirelako. Emakumea
|
duela
urte gutxi batzuk hil zen eta dokumentuak bere alaben esku gelditu dira, baina hori beste kontu bat da. Gauza da Max Brodek ez zuela lagunari agindutakoa bete.
|
|
2011
|
|
|
Ez da ahaztu behar
|
duela
urte gutxira arte Irakeko armada Al Maliki lehen ministro zela eta Al Sadr en Mahdi armada elkarren kontra borroka egiten aritu direla.
|
|
|
Mamografiak egiteko teknologia bularretako irudiak lortzeko izpiak aplikatzea besterik ez da, azken batean asko hobetu da azken urteotan. Gaur egun,
|
duela
urte gutxi batzuk baino askoz ere proba eraginkorragoa eta erosoagoa da. Garai batean bularra bi aldiz" zanpatu" behar zen irudi egokia lortzeko.
|
|
|
Alde batetik, honek betetzen duelako gazteen aisialdiko denbora gehiena. Bestalde,
|
duela
urte gutxi euskal gazteentzat erreferente ziren batzuk, abertzaletasuna eta, oro har, politikaren mundua adibidez, poliki poliki desagertzen joan direlako, beste batzuen mesedetan, musika, kirola, bideojokoak edo telebistako pertsonaien mesedetan, esate baterako; 3) Arrasateko Arizmendi ikastolako gazteengana jo dut eta gaiaren inguruan horiek dituzten iritziak bildu ditut....
|
|
|
10 Beren kasa ibiltzen diren autoak. Hiri handietan beren kasa ibiltzen diren autoak
|
duela
urte gutxi batzuetatik daude, baina Google enpresak guztiok harritu gintuen adierazi zuenean zazpi auto izan zituela 220.000 kilometro baino gehiago egiten Kaliforniako hiri eta errepideetan, baita San Franciscon ere. Bakarrik ibiltzen diren eta istripuak saihesten dituzten autoak gero eta gertuago daude.
|
|
|
Angel Berazadi Elgoibarreko Sigma enpresako gerentea bahitu eta hil egin zuten 1976an eta 1977an Javier Ibarra. Jose Maria Ruiz Urchegui enpresariaren kontrako atentatua (1996) eta Jose Mari Kortaren hilketa (2000)
|
duela
urte gutxi izan ziren.
|
|
|
Hala ere, ikertzaile talde askok aztertzen dituzte saguzarrak ohiko telemetria tekniken bitartez, eta esparru horretako teknologian ere aldaketa nabarmenak izan dira. Adibidez;
|
duela
urte gutxi gramo bat pisatzen zuten irrati telemetriako transmisore txiki batzuek 0,3 gramo pisatzen dute orain. Euskal Herrian ohikoa den Pipistrellus pipistrellus saguzarra 3 eta 8 gramo bitarteko animalia da, eta, tamaina horretako espezieetan, adibidez, transmisorearen pisu murrizketak zeharo zabaldu ditu ikertzeko aukerak.
|
|
|
Ekoizpena herri merkeetara mugitu da, argitu du Recartek. Izan ere,
|
duela
urte gutxi arte, Japonia, Estatu Batuak, Espainia eta Alemania izan dira munduko ekoizle nagusiak. Baina aldaketa handiak gertatu dira denbora gutxian.
|
|
|
Kurioski, egindako lehena izan arren Burgosko prozesua bere ibilbidean gustukoen duen pelikula dela onartu dit zuzendariak; horretaz konturatu omen zen
|
duela
urte gutxi filmografia osoaren errepasoa egin zuenean, berari eskainitako liburu baten aitzakian: –
|
|
|
Kataluniako Institut d. Estudis Catalans IEC delakoak bertako hizkuntzaren erabilera aztertu zuen
|
duela
urte gutxi. Eta katalan hiztunen hizkuntz erabileran identitate faktoreak daukan eragina nabarmena da oso:
|
|
|
204 Asko dira bake epaitegiak mantentzearen aldeko apustuan, epaitegi hauek, funtzio jurisdikzionalak gabe, adiskidetze eta bitartekaritza funtzioak bete behar dituztela defendatzen dutenak. Horreladefendatu zuen Asociación Profesional de la Magistratura epaile antolaketak
|
duela
urte gutxi (Revistadeliberación, 3/ 2001 zk). Doktrinan ere, iritzi horretako autore asko daude, adibidez, Bonet Navarro, J., Ivars Ruis, J. (1998),. Algunas consideraciones en relación al juez de paz?, Revista del Poder Judicial, 19 zk.
|
|
|
Ordenagailu eramangarriak egungoak eraginkortasunean irabazi dute, baina sendotasuna galdu dute; ahulagoak dira. Aluminioa edo plastikoa bezalako materialetan eginak, osagaiak, hala nola LCD pantailak,
|
duela
urte gutxi arte erabiltzen ez direnak industria informatikoan erabiltzen zuten. Beraz, ordenagailu bat erostea eramangarriak zorro baten bilaketa ere berekin darama. babestu behar bezala kolpe, urratu edo makurretatik. denborarena.
|
|
|
Garapen teknologikoari esker,
|
duela
urte gutxi pentsaezinak izango ziren lorpenak lortu dira. Horren adibide bat garaia baino lehen jaiotzen diren haurtxoek bizirik irauteko duten aukera da; izan ere, gaur egun 25 edo 26 asteko haurdunaldiarekin amaren sabela uzten duten haurrak atera daitezke aurrera.
|
|
|
Urumea edo Erreka handiaren ondoan dago, Eliza eta Errotazar bitartean dagoen pasealekuan (ingurutsu horretan zeuden lehengo Korroxka eta Petxi etxeak). Berez,
|
duela
urte gutxi eraikitako eta elkarren segidan dauden hiru etxe multzo dira; baina denari deitzen zaio Errekaundi.
|
|
2012
|
|
|
Krisi ekonomikoa testuinguru, zaila izaten da beste pisu bat erostea edo alokatzea eta sarri senide edo lagunen etxera joaten da bizitzera bikotekideetako bat. AGIPASE elkarteak aita bananduentzako pisuak jarri zituen martxan
|
duela
urte gutxi, baina ez dute pertsona askorentzako lekurik eta beraz ez da hain irtenbide ona suertatu. Gumbao gizarte laguntzailearen arabera, gizonak izaten dira dibortzioan, seme alabak badituzte behintzat, ekonomikoki kaltetuenak.
|
|
|
Elizondon egin dugu hitzordua Josetxo Apezetxearekin,
|
duela
urte gutxi erosi zuten eraikinean. Bi egoitza dituzte, bata Elizondon eta bestea Lesakan.
|
|
|
Sail horretan urteak daramatzate FOXP2 genea ikertzen. Adibidez,
|
duela
urte gutxi batzuk, sagu batzuk genetikoki eraldatu zituzten, FOXP2 genearen giza bertsioa izan zezaten.
|
|
|
Landareek gisa horretako komunikazio gaitasunak zituztela iradokitzen zuten ikerketa bakanek eztabaida handiak pizten zituzten
|
duela
urte gutxi arte. Baina, azken urteetan, gero eta adibide gehiago aurkitu dituzte zientzialariek.
|
|
|
Irudia: Motorola iPad iraultza ekarri zuen,
|
duela
urte gutxi arte, ez zuen garrantzirik ez ordenagailu fabrikatzaileentzat, ez eta kontsumitzaileentzat. Appleren tableta agertu ondoren, industriako enpresa nagusiak arrakasta desberdineko prototipoak.
|
|
|
Juan Mari Beltranen dultzaina doinuekin ere kalejira bat baino gehiago egiten dugu. Diska bat ere kaleratu duzue azken urteotan... Amasatik Arratera diska,
|
duela
urte gutxi atera genuen. Arrate irratiko lagunek eskatuta egin genuen grabaketa, irratian bertan egindako saio batean.
|
|
|
Marie Darrieussecqen eleberri batean, Le Pays deiturikoan, irakurri nuen ondorengo pasartea,
|
duela
urte gutxi batzuk (euskarara ekarri dute geroztik, Herria izenburupean). Kostaldeko paisaia ari zen narratzailea deskribatzen, labarra, hondarrezkoa iparraldetik:
|
|
2013
|
|
|
Barrua Truk taldearen ibilbidea laburragoa da. Taldekideak musikari apartak dira, eta
|
duela
urte gutxi batzuk hasi ziren elkarrekin jotzen. Musika beltza da beren ardatz nagusia, eta Salda Lodia eta Tormentinha kantuetan Karibeko zenbait erritmo eta doinu landu dituzte.
|
|
|
Hizkuntzalaritzaren ikuspegi horrek eta
|
duela
urte gutxira arte izan duen hegemoniak ondorio negatibo bat izan dute: hizkuntzaren irudi lauegia proiektatu da, fenomeno linguistikoaren dimentsio bakar batean zentratutakoa:
|
|
|
Elling Ingvar Ambjornsen idazlearen Br ¿ dre i blodet nobelako pertsonaia xelebrea da, eta haren eta Kjell Bjarne istorio atsegin eta hunkigarriak milaka irakurle eta ikusle harrapatu ditu. Naessek istorio maitagarri hura zinemara moldatu aurretik, antzerki obra bilakatu zuen, eta
|
duela
urte gutxi, Broadway era ere heldu zen. Ingvar Ambjornsen egilearen esanetan, pertsona oro berezia eta bakarra da.
|
|
|
Grosjeanek azaldu duenez, dirudienez, etxebizitza ondo zegoen, eta
|
duela
urte gutxi berritu zuten; ziurrenik heriotzak ekidin zitezkeela gaineratu du, pisuek ke detektagailua izango balute, hori derrigorrezkoa izango da Frantzian, 2017tik aurrera.
|
|
|
Zailagoa da, aldiz, beste animalia espezieetan gertatzen dena azaltzea. Hori dela eta,
|
duela
urte gutxi arte izaeraren gaineko azterketa guztiak gizakiarekin egiten ziren. Halere, gaur egun badakigu beste animalia espezieek ere nortasunak dituztela.
|
|
|
Eta badakizu zer? Beste jauregi horietako batean Yusu ppov printzeak igarotzen zituen oporrak
|
duela
urte gutxi arte. Ba al dakizu nor zen Yusuppov printzea?
|
|
|
Idealizazioek ezin dute itxuraldatu gertatutakoa. Horren ildotik, gogorarazi,
|
duela
urte gutxi batzuk esaten zenaren kontrara, EAE/ ANVk ez zuela Lizarrako Estatutua onetsi47 Eta, gerra hasi arte ez zuela Errepublikak autonomia eman, belaxka eta eskasa, zekena baino zekenagoa paperean; ez, ordea, errealitatean?.
|
|
|
Polemika, kasu honetan, honako hau da:
|
duela
urte gutxi, ordea, gurasoei eskatzen zitzaien atzeratu egin zezatela glutena duten elikagaiak, haurrak zortzi hilabete izan arte. Gaur egun, ordea, erraza da lau hilabetetik aurrera sartzea proposatzen duten gomendioak aurkitzea.
|
|
|
Gero eta pertsona gehiagok ez dute etxerik, eta kalean bizitzera behartuta daudenen profila aldatu egin da. Pertsona gazteagoak eta espainiar nazionalitatekoak dira,
|
duela
urte gutxiren profilaren aurrean, etorkinek eta adinekoek gehiengoa zutenean. 5 Zeinu hizkuntzan «urte zoriontsua» esaten ikastea Espainiako Zeinuen Hizkuntza (LSE) gorrak eta gor mutuak integratzeko aukera ematen duen komunikazio modu bat da.
|
|
|
Balentina sukaldariaren ostatuan bapo bazkaltzen zuten guztiek. Elizak ere
|
duela
urte gutxira arte eutsi dio lorak bedeinkatzeko ohiturari. Domekako ekitaldira elizgizonak ere gonbidatu zituzten herritarrak, baina ez dira joan.
|
|
2014
|
|
|
Espainiako egitura politiko, polizial eta judizialak ederki ohartu dira eskola zaharreko lan moldeak bukatzen ari zaizkiela, ezker abertzaleak
|
duela
urte gutxi egin duen estrategia aldaketaren ondorioz. Luze eztabaida liteke zerk zer eragin duen, baina begi bistakoa da urritu direla, derrigorrez, bultzada politikoko makroperazio eta sumario jendetsuak.
|
|
|
Telebistak ere eragina dauka honetan guztian, eta zera gaineratu du: . Orain gutxiago ikusten dira brikolaje saioak, baina
|
duela
urte gutxi oso ohikoak ziren. Telebistan zer ikusi, etxean hura errepikatzen saiatzen ziren batzuk.
|
|
|
Gaur egun, teknologiari esker,
|
duela
urte gutxi baztertutako urak edangarri egin daitezke, alderantzizko osmosiaren, ozonizazioaren eta abarren bidez. Bistakoa denez, ez dira trata mendu merkeak, baina, egungo egoera dela eta, gero eta onargarriago dira ingurumenaren eta ekologiaren ikuspuntutik.
|
|
|
5 Guztiontzako onura bilatzen dute WWFko kontserbazio zuzendariak dio «ingurumen GKEek onura bat bilatzen dutela guztiontzat, ez gutxi batzuentzat». Karrantza enpresak gaineratu duenez, Espainiako ingurumenaren kudeaketa,
|
duela
urte gutxira arte, ez da self service bat izan. Hala ere, Greenpeaceko aditu horren ustez, eremu birjin handiak (adibidez, Artikoa eta lehen mailako baso handiak) pribatizatzea saihestea da erronka nagusietako bat, eta, hala, «krisiari aurre egiteko, ingurumena berriz ikuspuntu ekonomizistekin kudeatzea».
|
|
2015
|
|
|
Euskaldun berriak oro jatortasunez kutsatu, edo euskaldun berriek euskaldun zaharrok irentsi, azken finean argi dago asimilazio bilakabide horrek zirt ala zart egin
|
duela
urte gutxi barru, eta hortik sortu duela jadanik" neoeuskara" bataiatu dugun horrek. Hizkera (hizkuntza?) berri horrek gainera, beste ezerekin baino euskara batuarekin izango du antzik haundiena, tokian tokiko" kutsadura" hartzen bada ere.
|
|
|
Angelu, Bidarte eta Itsasuko ikastoletan, erraterako, hamabina ikasle gehiago dituzte aurten, Senperen hamaika, Saran eta Donibane Lohizunen bederatzina, Beskoitzen zortzi...Eskaintzaren garapenari ere eman diote garrantzia. Izan ere, hiru ikastola gehiago eta lizeo eta kolegioetako sail berriak ez ezik,
|
duela
urte gutxi sortutako ikastolak ere ari dira mailaz maila eskaintza osatzen. Itsasuko (Lapurdi) eta Baigorriko (Baxenabarre) ikastolek, erraterako, bosgarren mailara arteko irakaskuntza segurtatzen dute jada.Garatzen segitu ahal izateko, baina, «jauzi kualitatibo eta kuantitatiboa» eskatu diete agintariei, Euskal Konfederazioak lurralde hitzarmenari begirako negoziazioetan aldarrikatzen duen hitz berdinekin:
|
|
|
Hobeto esanda: nik ez nekien Ibai-Ertz zenik ere,
|
duela
urte gutxi arte, ni idazten eta liburuak argitaratzen hasi eta gero; amak esan zidan egun batean, Itsasondon izan zela eta Jexux Letek esan ziola ni ezagutzeko izugarrizko gogoa zuela; orduan kontatuko zidan amak nor zen Jexux Lete, elbarritasunaren kontua eta astoaren historia behinik behin. Nik ez nion jaramon handirik egin egun hartan, baina handik aurrera. Itsasondoko jendearen hileta elizkizunetan, nik uste?
|
|
|
Gizakiak badaki, bestalde, eskuzabala eta solidarioa ere izaten. Horixe ikus genezake,
|
duela
urte gutxi Kanariar Uharteetako hiriburuan hainbat gurasok beren seme alabekin egin zuten manifestazioan, ume soldadurik egon ez dadila eskatzeko. UMEAK protagonista izan ziren aste horretan bertan, Afganistanen hamabi ume hil baitziren amerikarrek egindako bonbardaketetan, eta ez zen horren kontrako manifestaziorik inon antolatu.
|
|
|
Euskara eta ingelesezko corpusen arteko tamaina ezberdintasun itzela ez da esplikatzen soilikberaiei dedikatutako baliabideen ezberdintasunarekin. Ingelesak eta beste hizkuntza batzukmilaka milioiko corpusak eskuratu badituzte,
|
duela
urte gutxi hasitako planteamendu berri batiesker da: –Web as Corpus?
|
|
|
Azelerazio Handia terminoa
|
duela
urte gutxi izan zen lehen aldiz erabilia gizakia/ ingurumena harremanaren historiaren inguruko konferentzia batean. Termino horrek, ordea, gogora dakar Karl Polanyi ren The Great Transformation (1944) liburu ospetsua, zeinak gizarte modernoaren ulermen holistikoa gailentzen duen, besteak beste, pentsamolde, jokaera eta gizarteen egitura kontuan hartuz.
|
|
|
Burtzako, gaur egun, memoria bizi baten apurtu berri den hondamena da, zutik
|
duela
urte gutxi arte eta oraindik ere gogoan nagusienen oroimenean.
|
|
|
500 urte baino gehiago dituen usadioa berreskuratzeko asmoz, baina baita ohitura ezagutzera eman eta lursailak garbitzeko ere, iazko urri hasieran munduko txondor handiena prestatzen hasi zen IrriSarri Land, 25.000 haritz egun erabilita. Esperientzia hartan oinarrituta eta tokiko usadioak gal ez daitezen, parkeak “Ikaztegia, Ikatzaren Museoa” eraiki du orain, basoetako soberazko egurra erabiliz
|
duela
urte gutxira arte ikatza nola egiten zuten ikasteko aukera eskaintzen duen estali gabeko interpretazio zentroa. Tamaina errealean egindako eraikuntzek egur ikatzaren sortze prozesuko fase guztiak islatzen dituzte.
|