|
2002
|
|
|
Gutxi dira istripuek, tumoreek edo garuneko hodietako gaixotasunek eragindako garuneko lesioei buruzko datu estatistikoak. Suspertze tekniketan izandako hobekuntzari esker,
|
duela
urte gutxi arte hiltzen ziren paziente askok bizirik irautea lortu dute, baina garun ondorio garrantzitsuekin. Horrek, biztanleria zahartzearekin batera, garuneko lesioen eragina nabarmen handitzea ekarri du.
|
|
|
Gaur egun, bakterioak ez diren gastroenteritisetatik isolatutako andui biral asko daude, Norwalk birusarekin zerikusia dutenak, eta “Norwalk like viruses” (NLV, Norwalk birusaren antzekoak) deitzen zaie. Ikuspegi taxonomikotik, talde biriko hori Caliciviridae familiako genero berri bat da
|
duela
urte gutxi. NLV izena behin behinekoa da eta etorkizun hurbilean aldatzea espero da.
|
|
2003
|
|
|
Aste honetan Txinako Zientzien Akademia Nazionalaren argitalpen batean azalduko den ikerketa horren emaitzek eztabaida etiko handia sortu dute dagoeneko; izan ere, zelula amak lortzeko suntsitzen diren giza enbrioiak erabiltzeko alternatiba gisa agertzen badira ere, giza hibridoak eta untxiak sortu eta bizirik mantendu behar dira hainbat egunez, eta emakumeen umetokietan ezartzeko aukera teoriko kezkagarria dago. Huizhen Sheng ikertzaile taldeak erabilitako estrategia ATC enpresa estatubatuarreko zientzialariek
|
duela
urte gutxi erabilitakoaren oso antzekoa da. Enpresa horrek giza zelulak behi obuluekin fusionatu zituen, baina azkenean sortutako enbrioiak ez ziren garatu zelula amak ekartzeko adina.
|
|
|
Eta zientzialari askoren arabera, makromolekula horietan datza giza biologiaren benetako konplexutasuna eta biomedikuntza iraultzeko gakoak. Botikak eta terapiak diseinatzeko estrategien artean, bioteknologiako enpresa batzuek ikerketa proteomikoaren alde egin zuten
|
duela
urte gutxi. Izan ere, gaixotasun gehienak ez dira geneen eremuan agertzen, proteinen eremuan baizik.
|
|
|
Emakumeek gutxiago sufritu dute, eta askoz ondorio arinagoak izan ditu. Baina fenomeno hori batez ere gizonezkoa zen
|
duela
urte gutxi arte. José Luis Díaz Pérez katedradunak dioenez, gero eta emakume gehiagok jasaten dute arazo hori “eta hori estatistika guztietan nabaritzen da”.
|
|
2004
|
|
|
Espezie horren izena “Kimberella” da, eta duela 543 milioi urte bizi izan zen. Mikrofosil txinatarrak geruza geologiko berean aurkitu ziren,
|
duela
urte gutxi zelula anitzeko izaki bizidun ezagunenen hondakinak agertu ziren lekuan. Belakiak, enbrionikoak eta helduak ziren, eta neurri mikroskopikoa ere bazuten.
|
|
2005
|
|
|
Oro har, legez kanpoko trafiko mota horren hazkundea% 9koa izan da, baina erregistratutako kasuena% 41ekoa. Europar Batasuneko exekutiboa kezkatuta dago pirateoko mafiak kontsumo handiko artikuluetan kontzentratzen ari direlako, luxuzko artikuluen kalterako,
|
duela
urte gutxi arte negozio hobi kutuna baitziren. Hala, orain, faltsifikazio ohikoenak jostailuak (%1.000 gehiago), elikagaiak eta botikak dira.
|
|
2006
|
|
|
Entziklopedia eta hiztegiak,
|
duela
urte gutxi arte orokorki harpidetzaz eskuratu eta hileroko kuotetan ordaintzen baziren ere, pixkanaka pixkanaka Internetera igarotzen ari dira eta, bertatik, kuota jakin bat ordainduta edo dohain kontsulta egiteko eskura ditugu.
|
|
|
Lupusaren diagnostikoa eta tratamendua,
|
duela
urte gutxi arte diagnostikatzen zaila zen eta mila pertsonatik zazpiri eragiten zion gaitza, hobetu egin da aurrerapen zientifikoei esker. Immunologian egindako aurrerapenei esker, “lupusa gero eta hobeto ezagutzen dugun gaixotasuna izaten lagunduko digun oinarri zientifikoa sortu ahal izan dugu”, esan zuen Sevillako Virgen del Rocío ospitaleko gaixotasun sistemikoen buru eta Lupuseko V. Biltzar Nazionaleko zuzendari zientifiko Julio Sánchez Románek.
|
|
2007
|
|
|
“Sumatraren endemikoa da, eta duela ia mende bat hilda jaso eta hainbat museotan gordetzen diren zortzi ale besterik ez dira ezagutzen”, azaldu zuen. “Kuku espezie hori
|
duela
urte gutxi arte desagertutzat jotzen zen”, esan zuen aditu britainiar horrek, eta ehiztari batek nahi gabe harrapatutako ale bat tranpa batean harrapatu zuela eta 1997an aske utzi zuela argazkia egin ondoren. Hala ere, kukua ez zen zabaldu duela hiru urte arte, norbaitek ehiztariaren argazkia ikusi zuenean, hegaztia ezagutu eta komunitate zientifikoa ohartarazi zuenean.
|
|
|
Lehen lerroan, Oscar sarien banaketa ikustea, nazioarteko espazio estaziora bidaiatzea, Afrikako oihanean eguzkia sartzen denean birentzako afaria, benetako jauregi flotatzaile batean bizitzea edo 1 Formularen munduko txapelketan parte hartu duen ibilgailu bat gidatzea,
|
duela
urte gutxi arte, kimerak ziren turismo esklusibo eta ez konbentzionala maite dutenentzat. bidaiariaren beharren arabera, 5.000 eurotik hasi eta astebetera arte ordain daiteke, gurutzaldi tradizional batean. Hala ere, duela urte batzuetatik hona, “neurrira” egindako eskaintza hori ugaritu egin da luxuzko edo eliteko bidaiak diseinatzen dituzten agentzien sorrerarekin, diru kopuru handien truke eskaera bitxienak asetzeko gai baitira.
|
|
|
Sanja Gjenero Gaur egun, kontsumitzaile askok txerri haragiaren oso ikuspegi negatiboa dute oraindik, batez ere, duen gantz kantitateagatik. Arrazoia ez zaie falta,
|
duela
urte gutxi arte mota horretako haragia oso koipetsua eta kolesterola baitzen, eta, horregatik, adituek haragi mota horren kontsumo mugatua eta noizbehinkakoa gomendatzen zuten. Baina azken urteotan egindako ikerketek erakutsi dutenez, nutrizioaren ikuspegitik, eta batez ere gantzaren kalitateari dagokionez, haragi hori uste baino hobea da.
|
|
|
Haurtzaroko lagunekin topo egitea, lehen senargaia edo andregaia zein hiritan bizi den jakitea, institutuko ikaskideekiko harremana berreskuratzea, soul binilo zaharrak haiekin trukatzen baitziren; edo, are gehiago, karreraren adiskideek lan egiten zuten enpresa kokatzea,
|
duela
urte gutxi arte, ez zen hain zehatza, kalean aurkitu zituztelako kasualitatez, eta aktiboki ikertzeko ahalegin ikaragarria egin zutelako. Gaur egun, teknologia berriekin, gero eta aukera gehiago dago jendea aurkitzeko, eta, aldi berean, ahalegina esponentzialki murrizten da, bilatzaile, blog, sare sozial eta beste zerbitzu askori esker.
|
|
|
Izan ere, garraiobideen garapenaren ondorioz, bizimodu motorduna sortzen da, izaera sedentarioko enpleguen etengabeko hazkundearekin bat egiten duenean. Azterlanaren beste arrazoietako bat elikagaien ugaritasuna da,
|
duela
urte gutxitik existitzen dena. Gainera, energia balio handiko elikagaiak dira.
|
|
|
Teknika horren bidez, muineko lesioa eta gerrialdeko min kronikoa duten pazienteen diagnostikoa eta tratamendua hobetzen da, eta ehun neurala ikertzeko bide berriak irekitzen dira. Erkidegoen Batzordeak prentsa ohar batean adierazi duenez, mieloskopia epiduroskopian oinarritzen da, Estatu Batuetan eta Europan
|
duela
urte gutxi erabiltzen den teknikan. Besteak beste, abantaila hauek ditu:
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, gizakiok ezin dugu elikagaiez ahalik eta gehien baliatu; digestio aparatuak ez ditu behar diren substantziak (hesteetako fitasak) azido fitikoa hausteko eta barruan dagoen fosforoa askatzeko. Nutrizioaren ikuspegitik,
|
duela
urte gutxi arte, fitatoak negatibotzat jo dira, funtsezko mineralekin (zinka, burdina, magnesioa eta kaltzioa) konplexuak eratzeko duten gaitasunagatik. Hori dela eta, osasunerako hain garrantzitsuak diren elikagai horien bioerabilgarritasuna murriztu egin da.
|
|
|
Zer da familia ugaria? Espainian,
|
duela
urte gutxi arte, familia ugariaren ohiko eredua hiru seme alaba edo gehiago zituen aurreko batek edo bik osatzen zuten, komunak izan ala ez. Hala ere, egungo legeriak" ugaria" kalifikazioa ematen dio beste baldintza batzuk betetzen dituen familiari.
|
|
|
Zerealen prezioaren igoerak edo petrolioaren eboluzioak herritar guztiak kezkatzen dituzte beren familia ekonomian izan ditzaketen ondorioengatik. Baina orain, produktu horien igoerei errentagarritasuna atera dakieke, edozein erabiltzailek kontrata baititzake lehengai horiei dagozkien gordailuak, eta hori pentsaezina da
|
duela
urte gutxi. Finantza erakunde talde txiki batek ohiko merkatutik urrun dauden gordailu batzuk diseinatu ditu, bi joera bultzatuz:
|
|
|
Abokatu batengana jotzea, zalantza legalak edo juridikoak argitzeko,
|
duela
urte gutxi arte, kostu handia zuelako, ia enpresa eta diru sarrera ekonomiko handiak zituzten pertsonen ekimena zen. Gaur, teknologia berriek demokratizatu egin dute laguntza juridikoko zerbitzu hori.
|
|
2009
|
|
|
Era berean, Europako zuzentarau berrien arabera, ibilgailu handi horiei eragiten dieten kutsadura gehiago murriztuko da 2011rako. Diesel motor berriak
|
duela
urte gutxi baino %90 garbiagoak dira Horregatik, automobilgintza eredu berriak hobetzeko ahalegindu da. Diesel motor berriak duela urte gutxi batzuk baino %90 garbiagoak dira, Health Effects Institute (HEI) ikerketa independenteko taldearen eta Ordinating Research Council (CRI) erakundearen arabera.
|
|
|
Diesel motor berriak duela urte gutxi baino %90 garbiagoak dira Horregatik, automobilgintza eredu berriak hobetzeko ahalegindu da. Diesel motor berriak
|
duela
urte gutxi batzuk baino %90 garbiagoak dira, Health Effects Institute (HEI) ikerketa independenteko taldearen eta Ordinating Research Council (CRI) erakundearen arabera. Industriak eta AEBetako gobernu agentziek sustatu dute erakunde hori.
|
|
|
Herritarren artean finantza kultura handiagoa izateak inbertsio itxiak zabaldu ditu,
|
duela
urte gutxi arte adituei, profesionalei eta dirutza handiei mugatuak. Gaur egun, edozeinek inbertitu dezake burtsan edo inbertsio funts bat eros dezake eskarmentu handiko kudeatzaile batek egiten duen erraztasun berarekin.
|
|
|
Erabili ezin den arren, dagoeneko egin da gastu ekonomikoa: garraioa, ostatua, instalazioak, etab. Diru hori, lehenago, berreskuraezina zen, baina
|
duela
urte gutxi itzuli zen, baldin eta aukeratutako patuak eskia edo neguko beste kirol batzuk egiteko adina elur ez badu. Hala ere, egoera hori gertatzea zaila da; izan ere, urtaroak saiatu egiten dira egoera hori saihesteko, gehienek instalazio modernoak baitituzte, puntako teknologiako arroilak dituztenak, eta elur artifiziala sortzeko sistema berriak, eskasia bat konpontzeko.
|
|
2010
|
|
|
Gordailuak, seguruenak Merkatu hobiak zabaltzeko helburu argiarekin, aseguru etxeek beren ohiko polizei beste finantza produktu batzuk gehitu dizkiete,
|
duela
urte gutxi arte bankuak eta aurrezki kutxak bakarrik merkaturatzen zituztenak. Errenta aldakorrarekin lotutako gordailu eta aktibo finantzarioak hautatzen diren produktuak dira oraingoz.
|
|
|
Azken belaunaldiko telefonoek
|
duela
urte gutxi arte kamara trinkoen sektorearentzat gordetako argazki teknologiak dituzte
|
|
|
Erronka nagusiak IEOko ikertzaileak baikorrak dira beren helburuak betetzeaz hitz egiten denean: atun gorriaren hazkuntza integrala, itxuran,
|
duela
urte gutxi ezinezkoa zirudien. Errealistak dira, halaber, zailtasunak planteatzeari dagokionez, batez ere larba egoeran dagoen atuna elikatzeari eta laranja eta gazte populazioen hilkortasun handiari dagokionez.
|
|
|
Hori lortzeko, hainbat norabidetan lan egin behar da: prebentzioa, genomika, proteomika, kirurgia onkologikoaren hobekuntza(
|
duela
urte gutxi arte ez zegoen espezialitate hori) eta eskura dauden teknologia medikoen zehaztasun handiagoa, hala nola TACa, erresonantzia magnetikoa edo PETa (positroien igorpenaren bidezko tomografia). Garrantzitsuena zera da:
|
|
2011
|
|
|
Ordenagailu eramangarriak egungoak eraginkortasunean irabazi dute, baina sendotasuna galdu dute; ahulagoak dira. Aluminioa edo plastikoa bezalako materialetan eginak, osagaiak, hala nola LCD pantailak,
|
duela
urte gutxi arte erabiltzen ez direnak industria informatikoan erabiltzen zuten. Beraz, ordenagailu bat erostea eramangarriak zorro baten bilaketa ere berekin darama. babestu behar bezala kolpe, urratu edo makurretatik. denborarena.
|
|
|
Garapen teknologikoari esker,
|
duela
urte gutxi pentsaezinak izango ziren lorpenak lortu dira. Horren adibide bat garaia baino lehen jaiotzen diren haurtxoek bizirik irauteko duten aukera da; izan ere, gaur egun 25 edo 26 asteko haurdunaldiarekin amaren sabela uzten duten haurrak atera daitezke aurrera.
|
|
2012
|
|
|
Irudia: Motorola iPad iraultza ekarri zuen,
|
duela
urte gutxi arte, ez zuen garrantzirik ez ordenagailu fabrikatzaileentzat, ez eta kontsumitzaileentzat. Appleren tableta agertu ondoren, industriako enpresa nagusiak arrakasta desberdineko prototipoak.
|
|
2013
|
|
|
Polemika, kasu honetan, honako hau da:
|
duela
urte gutxi, ordea, gurasoei eskatzen zitzaien atzeratu egin zezatela glutena duten elikagaiak, haurrak zortzi hilabete izan arte. Gaur egun, ordea, erraza da lau hilabetetik aurrera sartzea proposatzen duten gomendioak aurkitzea.
|
|
|
Gero eta pertsona gehiagok ez dute etxerik, eta kalean bizitzera behartuta daudenen profila aldatu egin da. Pertsona gazteagoak eta espainiar nazionalitatekoak dira,
|
duela
urte gutxiren profilaren aurrean, etorkinek eta adinekoek gehiengoa zutenean. 5 Zeinu hizkuntzan «urte zoriontsua» esaten ikastea Espainiako Zeinuen Hizkuntza (LSE) gorrak eta gor mutuak integratzeko aukera ematen duen komunikazio modu bat da.
|
|
2014
|
|
|
5 Guztiontzako onura bilatzen dute WWFko kontserbazio zuzendariak dio «ingurumen GKEek onura bat bilatzen dutela guztiontzat, ez gutxi batzuentzat». Karrantza enpresak gaineratu duenez, Espainiako ingurumenaren kudeaketa,
|
duela
urte gutxira arte, ez da self service bat izan. Hala ere, Greenpeaceko aditu horren ustez, eremu birjin handiak (adibidez, Artikoa eta lehen mailako baso handiak) pribatizatzea saihestea da erronka nagusietako bat, eta, hala, «krisiari aurre egiteko, ingurumena berriz ikuspuntu ekonomizistekin kudeatzea».
|
|
2017
|
|
|
Irudia: Nola egin Joera hori
|
duela
urte gutxi hasi zen beste herrialde batzuetan, eta pixkanaka Espainian eman zituen lehen urratsak. Oraingoz, hiru bulego daude lana eta ondua partekatzeko:
|
|
2019
|
|
|
Izan ere, mundu osoan intoxikazio kasu asko eragin ditu, eta, horregatik, debekatuta dago Australian edo Zeelanda Berrian saltzea. Europan, hazi horietan zianuro edukiari lotutako arriskua ez zegoen
|
duela
urte gutxi arte kategorizatuta. 2016an, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA) txosten bat argitaratu zuen, gai horri buruzko hainbat alderdi azalduz.
|
|
2020
|
|
|
aperitiboak, ogi txigortuak, kanapeak… Hori, neurri handi batean, denbora horretan egindako hobekuntzengatik izan da, bai prozesuan, bai produktuaren formulazioan, eta horren ondorioz, eskaintza asko handitu da:
|
duela
urte gutxi arte, moldeko ogi zuria. Moldeko ogia, janaria prestatzeko ideia sorta Printzipioz, hori positiboa da, baina erosketaren unea konplikatu dezake, izan ere:
|
|
2021
|
|
|
Listeria, elikagaien segurtasuneko pizti beltza Pipitarik gabeko sandiak transgenikoak dira? Pentsatu ohi den arren, hazirik gabeko sandiak ez dira asmakizun berria.Badira lau hamarkada baino gehiago, baina
|
duela
urte gutxi arte ez da zabaldu salmenta, zaporea, aroma, kolorea eta antzeko ezaugarri onak dituzten barietateak garatzea lortu denean. eta arrazoizko prezioan. Horretarako ez da ingeniaritza genetikorik erabili, metodo tradizionalak baizik, hala nola barietateen aukeraketa eta hibridazioa.
|
|
|
Nekazaritzarekin hasi zen dena Egia esan, hori ez da mahatsekin bakarrik gertatzen, dendetan aurki ditzakegun ia landare guztiekin baizik: frutak, barazkiak, etab. Horrela, fruta denda batetik buelta ematen badugu,
|
duela
urte gutxi baino eskaintza zabalagoa ikusiko dugu. Ez bakarrik lehen ezagutzen ez genituen inportazioko elikagai gehiago daudelako, hala nola juka, kirtena edo baita aguakatea ere, baita “bizitza osoko” barazkien artean barietate ugari daudelako ere, hala nola mertxikak, aranak edo kalabazak, non ezaugarri desberdinen artean aukera baitezakegu:
|
|
2023
|
|
|
Lehen ez ziren elikagai osasungarriak 1950eko hamarkadaren amaieran, Ancel Keys fisiologo estatubatuarrak azterketa ospetsu bat egin zuen, eta ondorioztatu zuen gantz kontsumoa gaixotasun kardiobaskularrek eragindako heriotzekin lotuta zegoela. Hori da, hain zuzen ere,
|
duela
urte gutxi arte gantz kopuru handia zuten elikagai batzuk deabrutu izanaren arrazoi nagusietako bat. Elikagaia Lehen Orain Esne osoa Haren kontsumoak pisua eta kolesterol maila handitzea eragiten zuela uste zen, gantz edukiaren ondorioz (%3, 6).
|
|
|
Gosea galtzea gaixotasun baten, infekzio baten edo nahaste edo egoera psikologiko baten ondorio izan daiteke, eta espezialista batek tratatu luke. Apetitua estimulatzen duen mitoa
|
duela
urte gutxi hasi zen, jaten ez zuten haur txikiei erregina jelea edo eztia emanez energia pixka bat ematen zitzaiela uste zenean. Ekoizle askok hori gomendatzeko beste arrazoi bat bitamina izatea da, gorputzak jaten dugunaren energia lortzen laguntzen duelako, hau da, metabolismoa estimulatzen duelako.
|