2000
|
|
Euskal mitologiako zenbait izaki, eta egungo mito bihurtu diren beste batzuek ere hartuz, bere bestiario propioa osatu
|
du
idazle alegiarrak. Batzuetan ironiaz, eta beti ere «kariño»z begiratzen die Euskal Herriko piztia bitxi hauei.
|
|
" Gaizkileen Faktoria (Ernest Hemingway euskaldunen artean)" lanak Hemingwayren bizitzaren ikuspegi berri bat ematen du. Kuban bizi izan zen garaiarekin hasi
|
du
idazleak kontakizuna; bertan euskaldun talde bat baliatuz nazien aurkako kontraespioitza taldea osatu zuen Hemingwayek. Habanan bizi izandako istorio bitxi horrek hartzen du liburuaren zati garrantzitsua, baina horrez gain, idazle amerikarrak euskaldunokin eta Euskal Herriarekin izandako harremana jorratzen du.
|
|
Itzulpena ez da guztiz sortzea. Horrek noraino betetzen
|
du
idazlea?
|
|
Bukatzeko, hendaiarrak erabilitako euskalkia izango dugu komentagai: " kostaldeko euskalkia erabiltzen
|
du
idazle Hendaiarrak, bainan ez da traba handirik alde hortarik eta kondaketan sartuz gero, ororen buru, irakurt errexa da testoa." (Maiatz 22)
|
|
Baliabide literario moduan erabili du, gainera, oraingoan behartu gabeko etorri hori, harantzago eramanez hitz jarioaren iturria, protagonista nagusiaren (Teresa) pentsamenduak ahalik eta modu natural eta egiazkoagoan eskaini ahal izateko irakurleari." Izan ere, gogoeta jarioak" ez du hizkera kargaturik onartzen, pedantekerian ez erortzearren. Narrazioaren pultsu bizkorrak plano aldaketak jostun gisa harilkatzera behartu
|
du
idazlea, eta ez da makal ibili. (Egunkaria I)
|
|
Liburu honetan atzerriko hainbat pertsonaia ospetsuren inguruko biografia fikzionatuak aurkituko ditugu. Honela, errealitatea eta fikzioa nahastea lortzen
|
du
idazleak, askotan bien arteko muga oso argia ez delarik, irudimenari bidea zabalduz.
|
|
Argumentua aipatzean ikus zitekeen bezala, intrigazko istorio hau Euskal Herrian kokatzea erabaki
|
du
idazleak. Zehazki zein lurraldetan kokatzen den aipatzen ez zaigun arren, idazlanean zehar aipaturiko datuen arabera Euskal Herriaz mintzo dela garbi geratzen da:
|
|
Esan nahian bezala, arimak jolas egiten duela gorputzetik askatzen denean. Etenik gabe, aitorpen bortitz bat egiten
|
du
idazle gazteak, espirituzko streep tease betean: " Liburu honek salbatu nau nire buruaz beste egitetik.
|
2001
|
|
Espazio denboren kontraesanetan oztopaturiko idazlea kausitzea baita kritikoak izan dezakeen ohorerik handiena. Horixe
|
du
idazlearen ospea, neurri batean, bere egiteko bidea. (26.or.)
|
|
Idaztea memoria gordetzea baita, idaztea norberaren izaeraren testigantza bihurtu nahi
|
du
idazleak.
|
|
Eta jarraitzen du egileak beste ezaugarri aipagarri biak deskribatzen. Baina, eta hau da gu gehien arduratzen gaituena, liburua idazten den unean, erreferentzia literarioak indarra
|
du
idazlearengan; liburua argitaratzen denean, ordea, beste iritzi emaile batzuk hitz juxtuz esan dutenez, literaturatik bizitzara igaroa zen, jadanik, idazlearen lilura. Hortxe dago aldakuntza.
|
|
Eta horrela jarraitzen
|
du
idazleak" zeuretzat" utzirik zentauroa, Pierroten argazkia, bitxiloreak, zakur deslaia, Alice Liddel en argazkia, Etxahunen makila, zetazko zapiak, talaia eta kalatxori itsua... eta abar luzea, pilaketa teknikaren garrantzia frogatu arte.
|
|
Hnuy... liburua azpitituluz Poemak deitu
|
du
idazleak, hamar urteko lana batzen dela adierazteko asmotan. Egia da zenbait poema lehenago ere agertu zirela Marinel zaharrak eta Gartzelako poemak deituriko lanetan.
|
|
Joera narratzaile deserrotua. Toki zein egoeraren deskripzioa era gordin batez eman beharrean, era estilizatuaz egin
|
du
idazleak, pertsonaiak ere juxtu aipatzen ditu. Ondorioz, deserrotze joera gertatuko litzateke eta pertsona batzuen egoera deskribatu beharrez, giza kondizioaren agerpena bilatzen da.
|
|
Historia, antzinakoa zein gaurkoa, almazen handi bat bezalakoa da idazlearentzat. Asmamenak komeni zaion materiala hartzen du bertatik, eta idazleak nahi duenerako erabiltzen ditu materialok.Batzuetan, dekoratu gisa erabil ditzake, nik Baionarekin sarri egin dudan bezala.Besteetan, historiako pasarte jakin bat hautatzen
|
du
idazleak bere testuaren motore.Hainbatetan, modu analogikoan erabiltzen du historia.
|
|
Erdi Aroa izan da nobela historikoaren aro kuttuna. Genero historikoarenjaiotzak badu zerikusirik horretan; halaber, Erdi Aroak, bere sekretu ugariekin, aukera handia ematen
|
du
idazlearen irudimena pizteko.
|
|
Giro horren barruan bizi denak adi ditzake; ez, ordea, arrotzak. Zehazkiago, giro horren barrenean, horrela uste
|
du
idazleak, badira franko uler ditzaketenak; hortik kanpora, berriz, ustekabean baizik ez da aurkituko jakinaren gainean dagoenik. Zenbaitek badakite, Chaucer irakurri ez badute ere, nor zen Bath eko andrea; beste zenbaitek badute Camachoren ezteien aditzea.
|
2002
|
|
«Sirs», kasurako, ASK taldeko kidea da. Bestalde, Donostia aldean taldeak sortu eta berehala desagertu egiten direla uste
|
du
idazle lasartearrak: «Pasa den udan, adibidez, FTR sortu zen, graffiti piloa egin zituzten eta gero desagertu egin zen».
|
|
Metanobela, edo ingelesez Hutcheonek metafiction deitu zuena izango litzateke esperimentalismoaren emaitza interesgarrienetakoa. Eleberri mota honetan, nobelaren idazketa edo irakurketa bera (edo biak) bihurtzen dira kontagai eta fikzioaren mugekin jolas egiten
|
du
idazleak. Gonzalo Navajasen iritziz (1987), Tiempo de silenciorekin (1962) hasi zen Espainiako eleberri posmodernoa eta 1970eko hamarkadaren erdi arte iraun zuen.
|
2003
|
|
Baina kontua ez da euskalki horiek gordetzea, baizik eta ahal den neurrian berpiztea. Eta horrek luze joko duen arren, egunen batean lortuko dela uste
|
du
idazleak: " Eremu batzuetan bertako euskalkia galtzen ari da, baina horrek ez du esan nahi euskara betirako desagertuko denik.
|
|
Egun, telebista tarteko, batzuetan, idazlea goresten da eta testua gutxiesten. Pertsona ona izan behar
|
du
idazleak. Ez dut uste T. S. Elliot pertsona atsegina zenik, edo Borges edo Cernuda bera, baina beren testuak ederrak dira, magikoak, onak.
|
|
hegoaldeko goi nafarrera, erronkariera, zaraitzuera eta aezkera (bizirik den bakarra). Liburuaren lehen zatian euskarak Nafarroan izandako bilakaeraz jardun
|
du
idazleak eta bigarrenean ipar ekialdeari lotu zaio. Toponimoak, mapak eta eskualdeko esamoldeak aurki daitezke bertan.
|
|
Edizioa bera txukuna eta apain diseinatua izateaz gainera, sarrera luzetxo batez hornitua dator. " Hitzaurrea" delakoan garantzen
|
du
idazleak zeintzuk diren euskararen batasunerako gerra ostean egin diren saioak, eta hauei ikusten dizkien akats eta eragozpenak argitu ondoren, berak proposatzen duen" euskara osotua" deritzanaren ardatz nagusiak zehazten ditu. Hitzaurre horrek eransten dio elaberriari, beraz, testuak duen hizkuntza saio ezpala.
|
|
Mailegu hitzetan, hartu den jatorri hizkuntzako grafia zaintzeko joera
|
du
idazleak. Jakina da, kanpotiko hitzak behar diren guztian hartzeko erreparu gutxi duela, nasai jokatzen duela horretan, garaiko eta aurretiko purismo joeren kontra.
|
|
Denboraren joan etorrian" euskara osotu" eredu horrek eboluzio txiki bat izango
|
du
idazlearen hurrengo elaberrietan. Beranduagoko lanetan, lapurtera eta ekialde euskalkien eraginak apalagoak izango dira bai morfosintaxi mailan, bai lexiko aldetik, eta gipuzkera bizkaierenak ugariagoak.
|
|
Eta bere saio idatzietan LibNeg en partikulazki maiz mintzo da euskalkien alde, zeren euskara biziaren gordailu diren eta euskara egiten dutenek euskalkiz mintzo diren. Baina didaktika alde batera utzita, literaturan idoroko
|
du
idazleak euskalkiei idatzizko tratamentua emateko tresna bikaina. Narrazioan darabilen" euskara osotua" hiztunek ohi darabiltzaten hizketa moduekin osatzen du dialogoetan.
|
|
Nahiz idazleak medikuntzarik ikasi ez zuen, Juan Pedro beraren semeak dioskunez, gaztetan aitak medikuntzarako zaletasun handia eduki omen zuen eta espezialitate hori ikasi gura izan ei zuen, baina irakasle eta etxekoen artean bideratu ei zuten zientzietaruntz, matematiketarako erraztasun ikaragarria zuelako. GabAt elaberrian ospitale barruko mundua erakusten luze joko
|
du
idazleak: bigarren atala osorik (19).
|
|
Castellsek egiten dituen tipologietan agertzen dira ere NIMBYak, espazio propioaren defentsan aritzen direnak, helburu moduan osasuna eta bizi kalitatearen mantentzea daukatenak eta identitatea erkidego lokalean topatzen dutenak. Abisatzen
|
du
idazle honek, nolabaitekomaltzurkeriaz. NIMBY deitu dietela mugimendu horiei, zeinek errealitatean aktibitate kaltegarrien kokapena, toki pobreenetan?
|
|
Artikulu bildumak ziren besteak, testu bildumak, haur literatura. Izan ere, esaten zuen E. H. Beregorrek, behin eta berriro publikatu behar
|
du
idazle batek edo, beste era batera esanda, behin eta berriro disimulatu behar du idazle batek. Bestela berehala esango diote idazle horri egunero mozkortzen delako ez duela idazten, edo buruak klonk egin diolako ez duela idazten.
|
|
Artikulu bildumak ziren besteak, testu bildumak, haur literatura. Izan ere, esaten zuen E. H. Beregorrek, behin eta berriro publikatu behar du idazle batek edo, beste era batera esanda, behin eta berriro disimulatu behar
|
du
idazle batek. Bestela berehala esango diote idazle horri egunero mozkortzen delako ez duela idazten, edo buruak klonk egin diolako ez duela idazten.
|
|
osatzen
|
du
idazleak ispilu borobila.
|
|
joan behar
|
du
idazleak irakurleen bila.
|
2004
|
|
Ikusten baldin badu ikasgelan kapituluz kapitulu idatzitakoak funtzionatzen duela, hurrengo egunean ikasleek irakurtzen jarraitzeko esaten diotelako, garbi dauka lan hori bide onetik doala. Istorio atseginak sortzea
|
du
idazle honek oraingoz helburu, hain zaila den irakurketaren munduan gaztetxoak sar daitezen. Pirtzina zilborrean liburuan beste apustutxo bat ere egin nahi izan zuen, gero bidean gelditu bazitzaion ere.
|
|
Ezinbestean, beraz, gizarte erantzukizuna
|
du
idazleak.
|
|
Joan Agut katalanak Juan Carlos Onetti idazlearen Santa Maria hiriaren bidez urratu du bere imajinarioa. Hiri horretako karriken, eraikinen eta denden eboluzioa imajinatu
|
du
idazlearen obraren bidez. Horregatik, hiri imajinarioa sekulan izango ez den hiria da, dolorea tarteko, inoiz iristen ez dugun hiria, samintasunez imajinatzen dugun hiria.
|
|
Hasteko, etxetik joatea drama baten moduan bizi izan
|
du
idazleak. Gazte gaztetatik atzean utzi zituen etxondoa," aita ama xaharrak nigarretan, Ama Lurra intzirika" eta Euskal Herria.
|
|
E rdozaintzi ren obran, poesiazko nahiz prosazko testuetan, mezuak hartzen duen garrantziak, literaturarenherritartasunak, eta irakurlearekiko hurbiltze nahiak, joera estetiko batera bultzaten
|
du
idazlea, alegia, literatura zuzen eta adierazkorra egitera. Baliabide poetikoak, beraz, argitasun eta adierazkortasun horren zerbitzuan daude; bertso libreak, orriaren espazioan barreiatzen direnak, paralelotasun eta errepikapen lexiko nahiz sintaktiko etengabeak, hitzen pilaketak, hizkuntza argia...
|
2005
|
|
Ezin esan, oro har, 90eko ipuingintzak aurreko idazle eta izenburu batzuen arrakasta berdindu edo gainditu duenik, hala ere, aurrera egin eta bidea eman
|
du
idazle askoren lehenengo argitalpenak genero honetakoak izateko. Hamarkada honek idazle berriak ekarri ditu, batzuk hamarkada honetan bertan indartu dira, Edorta Jimenez eta Jon Arretxe bezala.
|
|
Idatz & Mintz Narrazio lehiaketa bitan bere lanak irabazleen artean geratu ostean, hauxe da Jon Arretxek argitaratutako lehen liburua. Liburu honek zabaltzen
|
du
idazle honen ibilbide orain arte oparoa. Liburu honek ezartzen du bere literaturan nagusi jorratzen duen generoetako baten lehenengo mugarria ere, bidaia generoa hain zuzen.
|
|
Azken aipatu nahi dugun obraren balioa, hizkerarena da. Iparraldeko hizlauzko literaturaren tradizioan bete betean txertatzen den hizkera
|
du
idazleak: sendoa eta segurua, tradizio ahozko eta idatziaren ardatzetan hezurmamitua, bizi den euskara, benetakoa.
|
|
Bibliografia zabala
|
du
idazle honek: Les animaux dans les proverbes baulé, EHSS, Paris, 1976; Euskaldun gazteria 50 urte, Uharte, 1979; Piarres Lafitte, Elkar, 1986; Etxahun, bertso bilduma, Elkar, 1987; Heleta Iraultzan, Ostoa/ Etor, 1992; Webster, Ipuinak, Euskal Klasikoak bilduma, 1993; Euskaldunak Aljerian, 2004.
|
|
Bada, zehatz mehatz, honegatik: Parisen bizitzen hasten denetik espero zitekeenaren kontrara, Kunderak guztiz abandonatzen
|
du
idazle engaiatuarenpapera etaartista hutsa renfigura errebindikatzen du, iraultzaren eta aberria reneskakizunetik kanpo dagoen artista rena, alegia. Beste hitz batzuekin esanda:
|
|
Nola egiten
|
du
idazle batek?
|
|
Harritu egingo zinateke. Normalean idazten ari denarekin inolako loturarik ez duen zerbaitetan pentsatzen
|
du
idazleak idazten duen bitartean.
|
2006
|
|
Batzuetan ematen
|
du
idazle zenduak omentzen direnean, oinordekoak ere omendu behar direla. Eta oinordeko batzuek merezi dute, beste batzuek ez.
|
|
Juanma Sarasola idazleak Xirikan esanak: «Publiko zabalarentzat poesia arrunt eremu patarra denez, eta argitaletxeek, oro har, arriskatu nahi ez dutenez, ezaguna izan ezean jai
|
du
idazle batek bere obra nahi adina jenderengana iristeko tenorean».
|
|
Areago, Guardia Zibila esaten badut ere, antzekozerbait gertatzen delakoan nago. Ordea, nik esaten badut Ertzaintza, oihartzunak ezdira nobela beltzekoak, Tolosako Boinas Eloseguineko txapel gorrienak baizik.Posible da kutsu horiek gainetik kentzea, baina horretarako lan gehigarria eginbeharko
|
du
idazleak.
|
|
Mina daukanak arrazoia berea dela uste du. Minak ekiteko indarra ere ematen dio.Idazlearen zeregina da minak eta arrazoiak askotan zerikusirik ez dutela frogatzea.Eta hori nola lortzen
|
du
idazleak. Ez jainko bat balitz bezala:
|
|
Ziur asko ez.Irakurketa moralaz harago, lokatzaren irakurketa egin daiteke. Eta lokatzetikirazita azalduko ditugu gauzak, eta lokatzetik hunkituko irakurlea, eta, zilegi bazaitesatea, mundua aldatuko ez badugu ere, lokatza geure eskuekin lantzen dugulasentituko
|
du
idazleak, zerbait moldaerraza badela tarteka irakurlearen garunean.
|
|
Hau nire pena da, eta ez da Joseph deitzen den pertsonaiarena. Beste indar bat
|
du
idazlea barrutik kontatzen ari dela jakinda. Zeuk irakurlearen etxean atea jotzea da:
|
|
Uste dut idazleak erantzukizuna, ditxosozko konpromisoaren sinonimotzat hartu barik, izan behar duela bere obraren hedapenean argitaratzea erabakitzen duen heinean. [...] Idatzi eta argitaratzeaz gainera, herriz herri, institutuz institutu joan behar
|
du
idazleak liburuari buruzko azalpenak eman eta irakurleen zalantzak argitzera. Baietz uste dut.
|
|
Liburu guztiekin gozatzen
|
du
idazleak: onarekin, ona delako; txarrarekin, egoa indartzen diolako.
|
2007
|
|
–Abiatu aurretik hautua egin behar
|
du
idazleak: ea pinpilinpausez idatziko duen, ala juduen patuaz?
|
|
" Marinelak baina, benetako marinelak behar duen aurreneko gauza, ontzia bera baino berezkoago duena, labana da", dio bere abiaburuan poeta bilakatutako prosa egileak. Ontziaren metaforak segitzen
|
du
idazlearen baitan. Liburuaren bigarren irakurraldiari ekin diot, gaztigatu bezala.
|
2008
|
|
Toti Martinez de Lezea idazlea gonbidatu du Kriskitinek, hain zuzen ere, akelarreen inguruko hitzaldia eskaintzera.Aste honetako martitzenean izan da Elkartegian azalpenak ematen idazle gasteiztarra, eta bertan bildutako entzuleen aurrean azaldu du La Erbolera liburuaren egileak akelarreen inguruan urteetan eraiki ditugun mitoen inguruan duen iritzia: erlijio katolikoa zabaldu baino lehen gure herrietan nagusi ziren ohiturak desagertarazteko asmatu zituen Inkisizioak sorginen eta akelarreen inguruko hainbat kontu azaldu
|
du
idazle gasteiztarrak.
|
|
Bestalde, aditu batek baino gehiagok aipatu
|
du
idazleen hierarkiek eragiten dutela erdiguneko idazleen lan guztiak ontzat ematea, eta periferiako idazleak, berriz, beren lana ere duina dela erakusten egon beharra.
|
|
Sari Nazionalak kasu guztietan ezagutarazten
|
du
idazlea. Euskadi Sariaren kasuan, kasu guztietan ez.
|
|
Euskadi Sariaren kasuan, kasu guztietan ez. Sariaren ondoren egon behar
|
du
idazlearen partetik inpultso hori baliatzeko nahia, komunikabideei jokoa ematekoa, hitzaldiak ematekoa, eta abar. Bi kasu:
|
|
Euskadi Sariaren kasuan, kasu guztietan ez. Sariaren ondoren egon behar
|
du
idazlearen partetik inpultso hori baliatzeko nahia, komunikabideei jokoa ematekoa, hitzaldiak ematekoa eta abar. Bi kasu:
|
|
fokua, edukia, antolamendua, estiloa eta itunak. Fokuari dagokionez, irakurleen kontzientzia garbia izan behar
|
du
idazleak, garbi izan behar ditu idatziaren helburua eta asmoa. Argia eta bereizia edo lausoa eta nahasia izan daiteke fokua.
|
|
– Lehenik, zertaz eta norentzat idatzi behar duen eta zer testu egitura erabiliko duen erabaki behar
|
du
idazleak. Gaiari buruzko informazioa, ideiak, ezagutzak eta bizitzako gertaeren oroitzapenak eskuratu behar ditu epe luzeko oroimenetik.
|
|
Testu koherente batean antolatu behar ditu ideiak eta proposizioak. Lotura ezarri behe mailako (ortografia, puntuazioa?) eta goi mailako (helburuak, estrategiak?) faktore kognitiboen artean, eta testua ekoitzi behar
|
du
idazleak (Bereiter eta Scardamalia, 1987). Hala, aurrera eramango du testuaren jomuga edo plana.
|
|
Plangintza fasean esku hartzeko, arlo horretan kalteturik dauden moduluen diagnostiko zehatza egin behar da. Lehenik, planifikatu egin behar
|
du
idazleak idatzi behar duena. Plangintzaren diagnostiko zehatza eginez hasi behar du.
|
|
Aurelia Arkotxaren lehen Septentrio n idatzi duen aitzinsolasean, Kenneth White-k honela aipatzen
|
du
idazlearen lehia:
|
|
«Bilobari esker» bururatu zitzaion Nur eta irlandar gnomoa idazteko ideia Martinez de Lezeari. «Ez nuen berarentzako liburu egokirik aurkitzen», azaldu
|
du
idazleak. «Ipuinak eta ongi ilustratutako liburuak bai, baina nobelarik ez».
|
|
Hala eta guztiz ere, atal hori irakurtzea ez dela beharrezkoa jakinarazi du egileak. Dena dela, jakin mina duen irakurleak bitxikeria bat baino gehiago aurkituko duela ere argi utzi
|
du
idazle eta kazetari donostiarrak.
|
|
«Uneari, orainari, momentuari garrantzia eman nahi izan diot», esan
|
du
idazleak. Gaixotasunaren gaia ere ukitu du T nobelan.
|
|
batetik, gaixotasunak eten egiten du orain arte izan garena eta beste nortasun bat sortzen du; eta, bestetik, atzera begira jartzen gaitu eta balantze bat egitera behartzen gaitu», adierazi du. Oraina errebindikatzean, «inguruak ez dizula axola dirudi», esan
|
du
idazleak, baina «orain arte hain serioak izan gara, hain ilun bizi izan gara, ezen uste dut beharrezkoa dugula arinkeria horri toki pixka bat egitea». Jendearentzat friboloa eta inmorala izan daitekeela ere gaineratu du.
|
|
Muturreko egoeran dagoen emakumearen sufrimendua erakusteko ahalegin zintzoa da liburua, jakinarazi du Lertxundik. Horretarako, norberaren logikatik irten eta hurkoaren logikan sartzea ezinbestekoa dela aipatu
|
du
idazleak.
|
|
Zoaz infernura, laztana tituluari dagokionez, pertsonaietako batek besteari txantxa giroan esaten dion esaldia dela aipatu
|
du
idazleak, baina pisu ironiko handia duela. Gainera, entzulea berehala genero beltzera daraman esaldia dela esan du.
|
|
Hau da, film batean, liburu batean ez bezala, hitza da gutxienekoa, zer esaten duten da gutxienekoa. Horren adibide jartzen
|
du
idazleak horizontea: Zinema da horizontea.
|
|
Telesailez gain, teknologia berriek ekarri dituzten genero edo filmak egiteko modu berriein ere erreparatu beharra dagoela jakinarazi
|
du
idazleak, horietan erreparatuz bakarrik egin omen baitaiteke zinemaren etorkizunaren gaineko hipotesiak. Canok aipatutako bideo egunkaria da modan dagoen genero berrietako bat.
|
|
Canok aipatutako bideo egunkaria da modan dagoen genero berrietako bat. Baina edonoren esku dagoen aukera bat ere azpimarratu
|
du
idazleak: Gaur egun, sakelako edozein telefonok dauka kamera.
|
2009
|
|
ehun urtean aldatzen bagara, bost minutuan ere, halabeharrez, aldatu egiten gara. Dena dela, ideia unibertsal astun horiek helarazteko ez
|
du
idazleak trebetasun bera erakutsi. Irudien inflazioak eta ukitu pop ak, orokorrean, ez diote bat ere mesederik egin mezuari.
|
|
Egitasmo honen bidez, Euskal Herriko 10 urteko haurrek ze idazkera maila duten aztertu nahi izan
|
du
idazleak.
|
|
Elurte Bateko Ipuinak liburua Pako Aristik atondu du, baina Intxaurrondoko ikasleek egindako ipuinekin osatu da, horrela, liburu berezi bezain erakargarria sortuz. Egitasmo honen bidez, Euskal Herriko 10 urteko haurrek duten idazkera maila aztertu nahi izan
|
du
idazleak. Nire ustez nahiko maila ona dute eta hori albiste ona da gaineratu du idazleak.
|
|
Egitasmo honen bidez, Euskal Herriko 10 urteko haurrek duten idazkera maila aztertu nahi izan du idazleak. Nire ustez nahiko maila ona dute eta hori albiste ona da gaineratu
|
du
idazleak.
|
|
Poliziak polikiroldegira desbideratu ditu bidaiari guztiak, gaua bertan igarotzeko. Bertan zen haur talde batek ezagutu egin
|
du
idazlea, haien eskolan izan zelako. Gaua elkarrekin igaroko dute, eta, ordu luzeak arintzeko, bakoitzak ipuin bat kontatuko du.
|
|
Familia lurrikara batek hilda, Ayla bakarrik dago munduan. Istorio horren haritik, Cro magnon eta Neanderthalgo gizakiak lurralde berean bizi izan zireneko garaia deskribatzen
|
du
idazleak.
|
|
Idazlearentzat estilo kontua da dena (UBM, 11; ik. orobat, 75 eta hurr.). Baina estiloa, norbere sentipenari dagokion hizkera asmatzea da. Tokian tokiko hitz egokia edukitzea(, soroak hazia bezala behar
|
du
idazleak hitza?). Eta euskal idazleari, beti hizkuntza bat baino gehiagotan bizi baita, nahi lukeen bezalako, edo beste literatura batzuetatik ohitua dagoen bezalako lexiko bat eskura falta zaio, horren alde on eta txarrekin.
|
|
Hala ere, denboraren joanak lege psikologiko bat adierazi
|
du
idazle hauen gorputzen bidez: geldika geldika, etsaiaren antzeko bilakatzen zara.
|
|
Zergatik ez
|
du
idazleak idaztea aski, zergatik hartzen du argitaratzeko lana. Korapilatsua da arazoa, baina agian esan liteke oro har testu bat plazaratzeko orduan, dela liburu dela blog, are edozer plazaratzeko orduan, hauexek izaten direla bultzatzaileetako batzuk, komunikatzeko beharra baino sakonagoak:
|
|
Idazlearen bidelagun baino areago, euskara behaztopa zaigu askotan. Ez
|
du
idazlearen ordez pentsatzen, ez dio lanik arintzen. Ez dauka egoera guztietara egokituko den fraseologia malgurik; beti topatzen du bere estiloari enbarazu egiten dion osagarri txikiren bat, zailtasun apalen bat, baina apala izanagatik ere, enbarazutsua dena.
|
|
Horiek dira, ziurrenik, Juan Larrea (Bilbo, 1895 Cordoba, Argentina, 1980) definitzeko haren garaian eta gerora ere gehien erabilitako hitzak. Gabriele Morelli es (Banco Santander Fundazioa) antologiaren egileak ere hala definitu
|
du
idazle bilbotarra liburua aurkeztean: Arraroa zen, bai, baina purua; inork eta ezerk ez zezala kutsatu nahi zuen.
|
|
Egonaldia. Gehienez hamabost eguneko egonaldia egin ahal izango
|
du
idazleak. Behar bezala justifikatuz gero, luzatu egin daiteke egonaldia.
|
|
Penades saiatu da kontzeptuetan ez katramilatzen eta ekintzei garrantzia ematen. Horrela, alabari egiten dizkion idatzizko aitorpen eta gogoetekin batera, hil aurretik emakumeak loturik utzi nahi dituen hainbat gauzaren narrazioa ere egiten
|
du
idazleak. Esaterako, bere hileten prestakuntza eta ileorde berriaren erosketa.
|
|
78 urte zeuzkan, baina denbora asko zeraman gaixorik. Margaret Hanburyk, Ballarden literatura agenteak, eman
|
du
idazlearen heriotzaren berri. Ballardek bizitzari erreparatzeko ahalmen handia zuela nabarmendu du Hanburyk.
|
|
Beraz, fantasia asko dago liburuan, betiere, errealitatearekin nahas mahasean. Hala, guztiontzat ezagunak diren datu eta gertakari historiko batzuen interpretazio fantastikoa jaso
|
du
idazleak Teresa, Eulali eta Martina eleberriko hiru protagonisten bidez. Hiru ahotsetara, hirurak narratzaile bihurtuta.
|
|
Hor aplika daitezke idazleak irakurri dituen arau eta erregela guztiak. Eta lanaldi horretan botatzen
|
du
idazle batek izerdi gehien. Idaztea, hein handi batean, hori delako; zuzendu, zuzendu eta zuzendu.
|
|
–Kirmen Uribek esaten
|
du
idazleok idazten dugula zerbait hiltzen ez uztearren, eta hala da. Zenbait kontu kontatzen ez badira, hilda daudela esan daiteke?.
|
|
–Idazten ikasteko behar beharrezkoa da idaztea; bada, irakurtzen ikasteko ere funtsezkoa da irakurtzea?. Haatik, hezkuntza zentroetan ez dela nahiko irakurtzen kritikatu
|
du
idazleak. –Irakurtzeari ez zaio daukan garrantzia ematen?.
|
|
Literaturari beldurrik ez zaiola eduki behar azaldu
|
du
idazleak. –Bateragarria da futbolarekin.
|
|
Ez du azaltzen benetan ona edo txarra den eta irakurleak ez du modurik idazle onak zeintzuk diren jakiteko. Kritika akademikoa beharrezkoa da herri honetan, eta esan behar
|
du
idazle onek liburu txarrak ere idazten dituztela, baita liburu txukunak egiten dituzten eta horren ezagunak ez diren idazleak badirela ere.
|
|
Baina Euskal Herriko eta Irlandako errealitateek Kurdistangoaren antzeko ikuspegia dute. Gainera, badago hurbiltasun bat?, esan
|
du
idazle italiarrak. Bestalde, esan du Italian ez dela nortasunaren inguruko eztabaidarik.
|
|
–Harako hartan Utikan Euskadi Sariak agiria sinatu nuen. Ordukoan nago?, gaineratu
|
du
idazleak.
|
|
XX. mendean Mendebaldean dago kokatuta liburua, eta gai nagusietako bat da haurren inozentziaren galera. Errastiren arabera,, ongi islatzen
|
du
idazleak haurren pentsamendua eta garapena, nahiz eta zenbait adierazpenek ez diruditen haurrek esandakoak direnik?. Dena dela, itzultzailearen arabera, haurren xalotasunetik idatzitako helduentzako eleberria ondu du idazleak.
|
|
Errastiren arabera,, ongi islatzen du idazleak haurren pentsamendua eta garapena, nahiz eta zenbait adierazpenek ez diruditen haurrek esandakoak direnik?. Dena dela, itzultzailearen arabera, haurren xalotasunetik idatzitako helduentzako eleberria ondu
|
du
idazleak.
|
|
–Diktaduren esentzia kontatu nahi nuen?, argitu
|
du
idazleak. –Gizakiak min emateko eta besteak zapaltzeko eta kontrolatzeko barruan daukan grina horren inguruan egin nahi nuen gogoeta?.
|
|
Nobelak Elenaren historia kontatzen du, etxean bakarrik bizi den 70 urte inguruko emakumearena, munduari leihotik begiratzen diona. . Apur bat haserre bizi da?, zehaztu
|
du
idazleak,, jada ez delako sentitzen bizitzako protagonista?. Baina bizitza kolpetik aldatuko zaio, Beatriz iristen denean.
|
|
Denok jartzen gaitu konpromisoan, baina zurikeriaz nazkatuta nago. Liburuan sexu harremanak izaten ageri diren emakume guztiekin hitz egin duela argitu
|
du
idazleak: Bide hori konponduta daukat, eta ez naiz horren beldur.
|