|
2003
|
|
|
Lehenik galtzeko beldurra daukazun dena horrek zer hartzen duen aztertzera joko duzu. Dena hori hizkuntza baldin bada, ulertu duzu, eraman indar erraldoiengatik agertzera baino zergatik doan desagertzera; jendeak, banaka justuki, agian ez
|
du
hizkuntza horren premiarik eta orduan debalde date ez dakit zein konstituzioren bigarren artikuluaren aldaketa eskatzea. Zeronek diozun eran, nehork ez ditu euskaraz mintzatzetik trabatzen, non ez den beren baitako ezjakintzak.
|
|
2005
|
|
|
Urtxintxa Eskolaren izenean hitz egin digun Jaime Altunak aipatu du lehenxeago kontzientzia eta hizkuntzaren erabileraren arteko loturaren zalantza. Haurrak, gazteak euskararen balioaz jabetu behar
|
du
hizkuntza hori erabiltzeko. Daukan euskara maila daukala ere, ezin gozatu euskararekin?
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, Noah, bost eta erdikoa, gai da hiru hizkuntzetan nork bere kasa moldatzeko, hizkuntza bakoitza noiz eta norekin erabili behar duen argi eta garbi identifikatuz”. Bi hizkuntza aldi berean ikasteak beste hizkuntza batzuk ikasteko erraztasun handiagoa ematen dio haurrari Bestalde, hizkuntza batean baino gehiagotan komunikatzeko gai izateak dakarren abantaila nabariaz gain, guraso bat bere semeari ama hizkuntzan hitz egiten diotenak harreman hurbilagoa sortzen du haien artean, eta komunikazioa errazten
|
du
hizkuntza hori hitz egiten duten senideekin, Colin Baker ek dioen bezala, zeina “Haur elebidunen guraso eta irakasleentzako gidan” elebitasunean aditu entzutetsuenetako bat baita. Era berean, “bi hizkuntza aldi berean ikasteak beste hizkuntza batzuk ikasteko erraztasun handiagoa ematen dio haurrari”, dio Baker ek bere Gidan, funtzio hori kontrolatzen duen garunaren zatia garatuago baitago hizkuntza bakar batean hitz egiten duten beste haurrekin alderatuta”.
|
|
2010
|
|
|
XiX. mende erditik aurrera, jada ohartu ziren horretaz gizon emakumeak. horrenbestez, galdera hori erroldan sartzen lehenak izan ziren oinarri demokratiko sendoak zituzten herrialdeak —hala nola erresuma batua— eta beren mugen barruan hizkuntzaaniztasunaren ehuneko handia zutenak —hala nola belgika, Suitza eta austria hungariako inperioa— hau da, eta ezin zen bestela izan, hizkuntza horiei legezko aitortza edo, gutxienez, kultura mailako aitortza handiena eman zieten estatuak izan ziren lehenak, erroldetan bertako hizkuntzen ezagutza mailaz herritarrei galdera egiten. harritzekoa da, ordea, espainiak, hizkuntza aniztasun hain handia izanik, inoiz ez txertatzea erroldan inolako galdera demolinguistikorik. ...a datu soil horretatik, eta ondorioak izaten jarraitzen du oraindik, gaur egun ere. espainiak bere baitako hizkuntza aniztasunarekiko historikoki izan duen jarrera izan da hura ukatzea eta hizkuntza bakarra inposatzea. baina azkenik, sistema guztiz demokratikoa lortu dela dirudienean ere, demolinguistika ofizialak ziurtzat jotzen du gaztelania dela biztanle guztien hizkuntza komuna. horregatik, ez
|
du
hizkuntza horretaz galdetzen: biztanleen ahozko nahiz idatzizko mailaz, familiaren bidezko transmisioEspainiak bere baitako hizkuntzaaniztasunarekiko historikoki izan duen jarrera izan da hura ukatzea eta hizkuntza bakarra inposatzea.
|
|
2012
|
|
|
Euskararen aldeko jarrera eta portaera sorrarazten dituen eraginik indartsuena, gaur egun, euskal herritar identitatearena da, batez ere euskal nazionalismoarenideologiapean. Horrexegatik eta gizarteak euskararen bestelako premiarik asebetetzeko beharrik sorrarazten ez duenez, abertzaletasunarekin bat egiten ez duenak, salbuespenak salbuespen, ez
|
du
hizkuntza horren aldeko motibazio sendorik.
|
|
2015
|
|
|
Aztertu diren eskalen hutsune nabariena faktoreen eta faktore horien arabera ebaluatzeko tresnen zehaztapen falta da, izan ere, kasu gehienetan emandako irizpideak ez dira garbiak eta ebaluatzaileak berak bere irudipenaren arabera puntuatu behar
|
du
hizkuntza horren egoera, horrek dakartzan arazoekin. NILS eskalak hutsune hori estali du nolabait, baina oraindik pausu gehiago eman behar dira. neurtzen duten eskalak aztertzen:
|
|
2017
|
|
|
...delako herriko ohitura. donostiako eta iruñeako ingurune soziolinguistikoetan, hots, euskarak presentzia murritzagoa duen testuinguruetan, ikasleek gaztelera erabiltzeko joera handiagoa agertu dute. gainera, nahiz eta euskaldunen presentzia handiko eremu soziolinguistikoan bizi, ama hizkuntzaren garrantzia ere aipatu du ikasle batek (h6), bere kasuan ama hizkuntza gaztelera denez, joera handiagoa
|
du
hizkuntza hori erabiltzeko. ikasle guztiek jarrera positiboa azaldu dute euskararekiko eta, ezagutza maila ona badute ere, faktore hauek ez dute erabilera ziurtatu eta gaztelera erabiltzearen hautua da ikasleen artean nabarmen. identitateak ere erabileran eragiten duenez, hurrengo atalean azaleratu dira honen ingurukoak.
|
|
|
Testuinguru batean hizkuntza bakoitzaren hiztun kopuruak garrantzia duen arren, handiagoa da hiztunen nolakotasunaren eragina. Zenbat eta aberastasun, botere eta ohore gehiago izan, orduan eta garrantzi handiagoa izango
|
du
hizkuntza horrek gizartean.
|
|
|
Mackey ren esanetan, testuinguru batean hizkuntza bakoitzaren hiztun kopuruak garrantzia duen arren, handiagoa da hiztunen nolakotasunaren eragina. zenbat eta aberastasun, botere eta ohore gehiago izan, orduan eta garrantzi handiagoa izango
|
du
hizkuntza horrek gizartean (larrañaga, 1995). gizarte orotan, beraz, hizkuntza bakoitzak bere estatus edo egoera bereizgarria du. hiztunek hizkuntza bakoitzarekiko duten portaera, horren indarraren eta erakargarritasunaren araberakoa izango da (Mackey, 1989).
|
|
|
Aukera izaten ahal da. Lurraldeko berezko hizkuntza berreskuratu nahi izanez gero, babes juridikoa behar
|
du
hizkuntza horrek. Hemen irakurriko dituzun idatzi horietan denak bat datoz horretan.
|
|
|
Korta lat. cohortem etik etorritakoa da ziurrenik. Zentzu bera
|
du
hizkuntza horretan. Baina latinaren aurretikoa ere izan liteke.
|
|
|
Espazio berri horietan entzuten duena ama hizkuntza bada (adibidez Italiera Erroman, Alemana Berlinen, Ingelesa Londresen.), mintzoaren erabilera areagotuko da eta, ondorioz, sendotuko. Horrela urte batzuen buruan gaitasun osoa lortuko
|
du
hizkuntza horretan eta prestatuta egongo da gaur egungo bizitzak dituen komunikazio behar guztietarako (10).
|
|
2018
|
|
|
Eta behin hori lortuta, ez du arazorik lankideekin, lagunekin eta kaleko jendearekin hizkuntza horretaz segitzeko. Ez
|
du
hizkuntza hori mespretxatzen," inposatu" egin dioten arren. Ez du hizkuntza hori gorrotatzen.
|
|
|
Ez du hizkuntza hori mespretxatzen," inposatu" egin dioten arren. Ez
|
du
hizkuntza hori gorrotatzen. Behar beharrezkoa du, biziraupen kontua da, eta azkenean horretara egokitu, moldatu beharrean dago.
|
|
|
garai hartako kutsua ematea, eta irakurleari nekagarri ez egitea; ulergarria izatea, alegia. «Arrisku eremu batean sartzen zara, eta horrek erran nahi du aldiro erabakiak hartu behar izatea; etengabe egin behar duzu edo ulergarritasunaren alde edo zuk hartu duzun erabakiaren alde».Epaltzak uste
|
du
hizkuntza horretarako dagoela, eta euskararen alde direla gisa horretako sormen lanak. Ezin da idatzi modu berean XIX. mendean girotutako istorio bat edo 2018ko Iruñean gertatzen den bat, istorio bereko pertsonaiek erregistro ezberdinak erabiltzen dituzten modu berean.
|
|
|
garai hartako kutsua ematea, eta irakurleari nekagarri ez egitea; ulergarria izatea, alegia. «Arrisku eremu batean sartzen zara, eta horrek erran nahi du aldiro erabakiak hartu behar izatea; etengabe egin behar duzu edo ulergarritasunaren alde edo zuk hartu duzun erabakiaren alde».Epaltzak uste
|
du
hizkuntza horretarako dagoela, eta euskararen alde direla gisa horretako sormen lanak. Ezin da idatzi modu berean XIX. mendean girotutako istorio bat edo 2018ko Iruñean gertatzen den bat, istorio bereko pertsonaiek erregistro ezberdinak erabiltzen dituzten modu berean.
|
|
|
Errazagoa iruditzen zaio edozein pentsalari eroren teoria abstraktua ulertzea bere islaren begirada baino. Eta konturatzerako, laguntza eskatzeko keinuka du isla, baina alferrik da, Sarak ez
|
du
hizkuntza hori ulertzen. Orduan, pixkanaka, tximeleta hegal haiek, hain eder eta indartsuak ziruditenak hasieran, lehortzen doaz udazkeneko hostoen gisa.
|
|
2020
|
|
|
Filmeen bikoizketa, irakaskuntzan praktika falta eta barregarri geratzeko beldurra dira, besteak beste, arrazoi batzuk. Zorionez, teknologiak asko laguntzen
|
du
hizkuntza hori erabiltzen. Artikulu honetan zazpi azaltzen dira:
|
|
|
Euskaraz idazten duen idazle batek idazten
|
du
hizkuntza hori indartzeko eta babesteko. Norbere hizkuntza delako, eta hizkuntza hori bigarren maila batean ere badagoelako.
|
|
2022
|
|
|
Denak ondo sentitzea giltzarria da Arregiren eta Makazagaren ustez, pertsonen arteko distantziak murrizteko eta euskararekiko jarrera baikorra garatzeko bidean. Izan ere, gogorarazi dutenez, hizkuntza batekiko jarrera positiboa lantzen bada, etorkizunean jende gehiagok ikasten eta erabiltzen
|
du
hizkuntza hori.
|
|
|
Pere Aragones Kataluniako Generalitateko presidentea pozik agertu da parlamentuak onartu egin duelako katalanaren lege proposamena, zeinak murgiltze eredua bermatzea duen helburu. Aragonesek «adostasuneko akordio handitzat» jo du testua, eta azaldu
|
du
hizkuntza hori izango dela Kataluniako «eredu linguistikoaren ardatza».
|
|
|
Segi Denzelek kreoleraz hari eta ministroari begira hitz egiten. Izan ere, hemen argudio guztien jomuga ministroa da, eta harekiko gertutasuna ere bilatzen
|
du
hizkuntza horretan, frantsesez hitz egiteari uko egiteko bere betiko jarrerari eusteaz gain. Berez, elkarrizketa hasi aurretik solasaldiko hizkuntza zein izango den hitz egin da, eta espainieraz egitea adostu da:
|
|
|
Hizkuntza bakarraren eremua da Frantzia, eta sona handia
|
du
hizkuntza horrek. Mundu zabaleko eliteena egon da berriki arte, jende ikasiarena," la langue universelle".
|
|
|
Gaztelaniaz erantzutea hautatu dutenen artean, erdiak(% 50,4) erraztasunagatik hautatu duela dio; eta euskaraz egin dutenen artean, aldiz, laurdenak. Galdetegia gaztelaniaz bete dutenen artean,% 21,9k oharkabean aukeratu
|
du
hizkuntza hori, eta euskaraz bete dutenen artean, ordea, irakasleen% 12,9k. Azpimarragarria ere bada ulermen arazo posibleak ekidite aldera irakasleek egin duten hautua:
|
|
2023
|
|
|
Ume batek hizkuntzaren erabilera maila egokirik ez badu, inola ere ez
|
du
hizkuntza horren maila fonetiko, lexikal edo gramatikal egokia lortuko. Era berean, hizkuntza erabiltzen hasi den umeak bere adineko beste edozein hiztunen hizkuntzaren ezagutza maila lortzen ez badu, oso zaila izango da hizkuntzarekiko haren motibazioa nahikotasun mailaraino heltzea, eta, gainera, motibazio maila hori seguruenik beste hizkuntza batean aurkituko du.
|
|
|
«Baina, gaur egun, ume gehienek dakite gaztelaniaz». Eta gero eta aiseago irabazten
|
du
hizkuntza horrek hizkuntzen arteko dema.
|