2010
|
|
XiX. mende erditik aurrera, jada ohartu ziren horretaz gizon emakumeak. horrenbestez, galdera hori erroldan sartzen lehenak izan ziren oinarri demokratiko sendoak zituzten herrialdeak —hala nola erresuma batua— eta beren mugen barruan hizkuntzaaniztasunaren ehuneko handia zutenak —hala nola belgika, Suitza eta austria hungariako inperioa— hau da, eta ezin zen bestela izan, hizkuntza horiei legezko aitortza edo, gutxienez, kultura mailako aitortza handiena eman zieten estatuak izan ziren lehenak, erroldetan bertako hizkuntzen ezagutza mailaz herritarrei galdera egiten. harritzekoa da, ordea, espainiak, hizkuntza aniztasun hain handia izanik, inoiz ez txertatzea erroldan inolako galdera demolinguistikorik. ...a datu soil horretatik, eta ondorioak izaten jarraitzen du oraindik, gaur egun ere. espainiak bere baitako hizkuntza aniztasunarekiko historikoki izan duen jarrera izan da hura ukatzea eta hizkuntza bakarra inposatzea. baina azkenik, sistema guztiz demokratikoa lortu dela dirudienean ere, demolinguistika ofizialak ziurtzat jotzen du gaztelania dela biztanle guztien hizkuntza komuna. horregatik, ez
|
du
hizkuntza horretaz galdetzen: biztanleen ahozko nahiz idatzizko mailaz, familiaren bidezko transmisioEspainiak bere baitako hizkuntzaaniztasunarekiko historikoki izan duen jarrera izan da hura ukatzea eta hizkuntza bakarra inposatzea.
|
2015
|
|
Aztertu diren eskalen hutsune nabariena faktoreen eta faktore horien arabera ebaluatzeko tresnen zehaztapen falta da, izan ere, kasu gehienetan emandako irizpideak ez dira garbiak eta ebaluatzaileak berak bere irudipenaren arabera puntuatu behar
|
du
hizkuntza horren egoera, horrek dakartzan arazoekin. NILS eskalak hutsune hori estali du nolabait, baina oraindik pausu gehiago eman behar dira. neurtzen duten eskalak aztertzen:
|
2017
|
|
...delako herriko ohitura. donostiako eta iruñeako ingurune soziolinguistikoetan, hots, euskarak presentzia murritzagoa duen testuinguruetan, ikasleek gaztelera erabiltzeko joera handiagoa agertu dute. gainera, nahiz eta euskaldunen presentzia handiko eremu soziolinguistikoan bizi, ama hizkuntzaren garrantzia ere aipatu du ikasle batek (h6), bere kasuan ama hizkuntza gaztelera denez, joera handiagoa
|
du
hizkuntza hori erabiltzeko. ikasle guztiek jarrera positiboa azaldu dute euskararekiko eta, ezagutza maila ona badute ere, faktore hauek ez dute erabilera ziurtatu eta gaztelera erabiltzearen hautua da ikasleen artean nabarmen. identitateak ere erabileran eragiten duenez, hurrengo atalean azaleratu dira honen ingurukoak.
|
|
Testuinguru batean hizkuntza bakoitzaren hiztun kopuruak garrantzia duen arren, handiagoa da hiztunen nolakotasunaren eragina. Zenbat eta aberastasun, botere eta ohore gehiago izan, orduan eta garrantzi handiagoa izango
|
du
hizkuntza horrek gizartean.
|
|
Mackey ren esanetan, testuinguru batean hizkuntza bakoitzaren hiztun kopuruak garrantzia duen arren, handiagoa da hiztunen nolakotasunaren eragina. zenbat eta aberastasun, botere eta ohore gehiago izan, orduan eta garrantzi handiagoa izango
|
du
hizkuntza horrek gizartean (larrañaga, 1995). gizarte orotan, beraz, hizkuntza bakoitzak bere estatus edo egoera bereizgarria du. hiztunek hizkuntza bakoitzarekiko duten portaera, horren indarraren eta erakargarritasunaren araberakoa izango da (Mackey, 1989).
|