|
2000
|
|
|
Halaxe adierazten
|
du
aditu batzuek" BusinessWeek" aldizkarirako egin berri duten txostenak. Txosten hori ekonomia aztertzen duen" Dinero" aldizkarian aurkeztu zen gazteleraz, eta hortik atera ditugu datuok eta jarraian aipatzen ditugunak.
|
|
|
ETAren beste su eten bat abertzaleen arteko gutxieneko akordio maila batean oinarrituko da. Hori diote ELAk eta LABek, EH eta EAko buruzagi askok ere halakoak adierazi dituzte, eta EAJko bozeramaile Joseba Egibarrek ere berdintsua eman
|
du
aditzera. Guztiak bigarren saio bat egitearen alde daude.
|
|
|
Bestalde, mundu ikuskera filosofiko interesgarria ematen omen
|
du
aditzera liburu honek, hain zuzen ere laberintoarena. " Lehen errakuntza" ren ondoriozko kaosak munduari zentzurik hartzea galarazten digu; egia deitzen dugun hori, berriz, hipotesirik egokiena besterik ez da.
|
|
|
Kartzelan zegoela idatziriko Ni ez naiz hemengoa liburuak adierazten duen poetikaren pitzadura ematen
|
du
aditzera kartzelatik ihesi egin ondorengo poema honek. Halere liburuari hasiera ematen dion" Irakurtzailearentzako abisua" hitzaurreak aditzera ematen du itxaropentsuagoa den oreka berreskuratze saioan ari dela poeta bere baitan:
|
|
2001
|
|
|
Oilasko erraiak eta animalia salda ez kontsumitzea gomendatu
|
du
aditu batek
|
|
|
Horren ondorioz, mikroorganismoa ez dago aktibo eta, beraz, du toxina sortu eta arriskua saihestuko da. “Horixe salbatuko ditu tomate kontserbak, Clostridium botulinum ek pH 4,5 baino altuagotik toxina sortzen baitu nitritorik eta nitratorik ez badu”, zehaztu
|
du
adituak. Ontziari dagokionez, etxeko kontserbetan gehien erabiltzen dena metalezko estalkia duen beirazko potoa da, gomazko zigilu zirkularra duena.
|
|
|
Tasio bitartean lasaitasunari eusten saiatzen da, Ford Fiesta txikiak daraman abiadurak kezkatuko ez balu bezala, txistuka. Baina bere belarrietan gurpilen kexu hotsa baino ez
|
du
aditzen, bihurguneak ziztu bizian hartzean.
|
|
|
Hitz eratorri horrek ez du, egia esan, etorkizun aberatsik izan, et pour cause. Jokabidea, ordea, Oihenartek eta Pouvreauk ikusi zutena, ederki ematen
|
du
aditzera.
|
|
2002
|
|
|
PSE EEk argi berdea eman die Bizkaiko Diputazioko aurrekontuei, eta Gipuzkoan ere bide berdinetik joko dela pentsatzen da, PSEko gestorak berak hori eman
|
du
aditzera. Korapiloa Eusko Legebiltzarrean sortzen da, PSE EEk adierazia baitu ahalik eta gehien trabatuko dituela bere gustokoak ez diren aurrekontuak.
|
|
|
" Eraikuntza nazionala azkartzeko egitasmoak" izenburupean biltzen du Arkotxaren Udalbiltzak 2001ean mugiarazitakoaren zati handi bat, eta zerrenda egite hutsak ematen
|
du
aditzera" azkar" mugitu nahi izan duela. Euskara, irakaskuntza, haur eskola, kulturako hainbat jarduera, kirola, Euskal Herriko Estatitistika zerbitzua, Euskal Kontseilu Ekonomiko eta Soziala, Euskal Herri osorako sare meteorologikoa... interbentzio alorrak ugariak izan dira.
|
|
|
Inkestak, hala ere, Araban erabileran gertatu den atzerakada motela eta Iparraldean eta Nafarroan erabilera bere horretan dagoela eman
|
du
aditzera. Gipuzkoan eta Bizkaian, aldiz, motel, baina, erabileraren haztea gertatu dela adierazi da baita ere.
|
|
|
Kaleratutako kale neurketak, bestalde, belaunaldi gazteenetan azken urteetan hezkuntzaren eraginez izandako ezagutzaren gorakadak erabileran eragin eskasa izan duela eman
|
du
aditzera. Izan ere, datuak adin taldeka aztertzen badira, adinekoen taldean izan ezik gainerakoetan goranzko joera nabari da.
|
|
|
Harrezkeroztik, egoera izugarri aldatu da, Isabel Álvarez doktoreak, Donostiako ospitaleko Onkologia Medikoko zerbitzukoak eta GEICAMeko kideak atzo esan zuenez. “Aldizkako mamografien bidez, arrisku taldeen jarraipen handiagoari esker, diagnostiko goiztiarra egin ahal izan da, gaixotasunari diziplina medikoetatik heltzen zaio eta, batez ere, informazio gehiago dago”, azaldu
|
du
adituak. Emakume talde horren biziraupen tasa, diagnostikoa egin eta hamar urtera, %65ekoa da, Europako beste herrialde batzuetakoaren antzekoa.
|
|
|
Gaur egun, sinetsita daude ekosistema antartikoak direla ingurumen asaldura globalekiko sentikorrenak, eta horrek, egungo klima aldaketaren egoeran, kontinente zuriko fauna basatiaren biziraupenerako mehatxu bat adierazten du. Azkenaldian, pinguinoen eta pinguinoen populazioak murrizteak alarma piztu
|
du
adituen artean. Gaur “Science” aldizkarian argitaratutako azterlan batean, British Antartic Survey (BAS) institutuko ikertzaile talde batek gaiaren egoera aztertu du, eta ziurtatu du, hain zuzen ere, eragin handia duela negu antartikoetako izotz lodierak fenomeno horretan.
|
|
2003
|
|
|
Abokatuak baloratuko
|
du
aditu txostenaren premia, seguruenik arkitekto edo aparejadore baten bitartez, kontratua akatsez betetzea zein arrazoi teknikok eragin duten erabakitzeko.
|
|
|
Marcosek dioenez, “gertaera hori garrantzitsuagoa da emakumeen taldean gizonen taldean baino”. “Parametro horiek ez izateak anemia eragingo luke gure organismoan, hau da, burdina eta B taldeko bitaminak falta dira, eta osagai hori ere oso nabarmena da garagardoan”, erantsi
|
du
adituak.
|
|
|
Hala ere, likido preziatu horren aurkako borroka kasu ezagun bakarra 4.500 urtekoa da, Tigris eta Éufrates ibaien erabilerak Irakeko bi hiriri aurre egin baitzien. Harrezkero, ura estuki lotuta egon da gatazka politikoen eremu klasikoekin, baina haien urritasuna handitzeak erakusten
|
du
adituek zer eginkizun izango duten ibaiek etorkizuneko nazioarteko eztabaidetan. Analistek diotenez, munduko eskualde guztietako berrogeita hamar herrialde datorren hamarkadan uragatik gatazkei aurre egiteko arriskuan daude.
|
|
|
Díaz Pérezek, adibidez, “terapia kontserbadoreen” alde egiten du, beste organo batzuen etorkizuneko funtzionamendua arriskuan jarri gabe, hala nola gibela edo giltzurruna. “Ospitalean, gurpil aulkia erabiltzen zuen emakume batek bere oinekin oinez amaitzea lortu genuen”, zehaztu
|
du
adituak.
|
|
|
“Uste denez, ezin da esan zahartzearen ondorio saihestezina denik. Egia da haren prebalentzia handitu egiten dela urteak igaro ahala, baina horrek ez du esan nahi batek artrosia izan behar duenik adinez nagusi izate hutsagatik”, argitu
|
du
aditu horrek. Artikulazioen higadura Belauneko artrosiak bi milioi espainiarri eragiten die, eta artikulazioen higaduraren ondorioz agertzen da.
|
|
|
Baina larruazalpeko pigmentu batzuek, batzuetan automobil pinturek eta beste produktu batzuek ere kalteak eragin ditzakete osasunean, gaineratu zuen. “Osasun neurriak hartzen ez direnean, jarduera horiek infekzio biralak eragin ditzakete, hala nola hepatitisa eta hiesa, bakterio infekzioak eta mikosia, erreakzio alergikoak, melanoma eta azaleko minbizia bezalako lesio gaiztoak, lepra, psoriasia eta beste gaixotasun kutsakor batzuk”, ohartarazi
|
du
adituek azterketa bat egin dutela, eta Europako Kontseilura bidaliko dutela, Estrasburgon egoitza duena, tatuaje iraunkorrak ezartzeko. Kontrolak areagotzea Bruselak establezimendu horien gaineko kontrolak areagotzeko eta iritzi publikoa sentsibilizatzeko kanpainak egiteko eskatu zien agintari nazionalei.
|
|
|
“Bai, posible da”, dio Teresa Estevek, Bartzelonako Biologia Molekularreko Institutukoak (IBMB CSIC). “Baliteke analisian DNA detektatzea, eta beste batean ez laborategien artean DNA erauzteko protokolo desberdinak egotea”, azaldu
|
du
aditu horrek. “Horrez gain, gaineratzen du, produktua nola dagoen prozesatuta”.
|
|
|
“Batez ere —zehaztu du Zoilak, lana desilusionatu dien pertsonetan aurkezten da, konfiantzazko krismax batean lan egiten ez dutenetan edo lana giro arinean egiten dutenetan. Inplikazio handiko lanbideetan edo hierarkia oso zurruna duten pertsonetan ere gertatzen da”, erantsi
|
du
aditu horrek. Baina “oporren ondoko sindromea” izateak ez ditu beti ezkutatzen langilearentzat desatseginak diren egoerak; aitzitik, batzuetan, lanera itzultzean pertsona batzuek jasaten duten egokitze aldia besterik ez da, eta ez du zertan gaitz larriagorik sortu, depresio edo antsietate koadroak dituen etapa batean soilik.
|
|
|
“gosea ez da jada parien ondarea, eta desnutrizioak lehen munduaren ateetan jotzen du”, azpimarratu du Manuel Sánchez Monterok, Gosearen aurkako Ekintza (ACH) antolatzeko arduradunak. “Argentinako kasuak frogatzen du hori”, gehitu
|
du
aditu horrek, eta GKEek duela urte eta erdi Buenos Airesen 6 milioi pobreen urdail hutsak, metropoli eremuko erroldaren erdia, baretu behar izan zituztela gogorarazten du. “Leku batzuetan Espainian baino askoz hobeto bizi izan da, eta orain gosea pasatzen da.
|
|
|
Izan ere, nahiko gauza arrunta zen, dirudienez, atso eta sorginen arteko berdinketa hori. Garbi ematen
|
du
aditzera, esate baterako, J.B. Agirrek apaizari" sorgina" dela aitortzen dion atso baten istorioa kontatzean. Aitorleak, harriturik, umerik hil duen, behi edo idietan kalterik eragin duen, sakramentuekin zerbait itsusia egin duen, batzar gaiztoak egin dituen eta abar galdetzen dio.
|
|
|
1. Irakaskuntza mundua ez da, oro har, Jakin ek egindako lehenengo galdera horretan kokatzen erraza. Galdera horrek zerbait oker egin dela (edo okertuz joan dela) ematen
|
du
aditzera, aldez edo moldez. Baliteke oinarrizko argudio hori beste esparruetarako egokia eta arrazoizkoa izatea.
|
|
|
Eguneko albisteak marmarkatzen dihardute dialean. Zortzi eta erdietako albistegia da Euskadi Irratian, esan eta izan, baina Damianek ez
|
du
aditzen Gazan hildakoen gertakaririk. Ez da jabetzen Etxegarateko tunelerako eginiko inbertsioaren garrantziaz.
|
|
|
Ez da jabetzen Etxegarateko tunelerako eginiko inbertsioaren garrantziaz. Ez
|
du
aditzen, asfalto metro koadro bakoitzak auto garesti baten prezioa beste balio duenik. Horixe balio du.
|
|
2004
|
|
|
Hamazazpi urtean dabil artzain Santos," gure aita zena herriko batzuei ardiak erosi behar genizkiela tematu zelako". Lehenago tailerrean eta garraiolari ere ibilitakoa da, eta bere seme alabek artzain izaterik ez
|
du
aditu ere egin nahi: " Esker txarreko ofizioa da hau.
|
|
|
Interes publikoa bete behar duten prozesu zibiletan izan ezik, lege honek koherentziaz ulertu
|
du
adituen irizpena frogabidea dela prozesu zehatz batzuetan; horietan, aipatu salbuespenak bazter utzita, auzitegiak ez ditu ikertu eta egiaztatu behar egitate erabakigarriak, nahiz eta alderdien babes uziak egitate horietan oinarritu; aitzitik, alderdiei dagokie egitate horiek alegatu eta frogatzeko zama. Horregatik, alderdiek izendatutako adituen irizpenak onartu dira, eta ezarri da auzitegiek izendatuko dutela aditua, alderdiek hori eskatu badute edo nahitaezkoa bada.
|
|
|
Alabaina, legeak kontuan hartu du asko direla, egun, adituen lanari lotutako eragiketak eta zereginak; ondorenez, 1881eko arauketatik urrundu eta kasuismorik gabe onartu
|
du
aditu frogabidea anitz eta zabal izatea. Legeak nabarmendu egin du, berebat, aditu froga, maiz, beste frogabide batzuen osagarritzat erabili dela, eta ez idazkera alderatzerako bakarrik.
|
|
|
Interesdunek adostasuna ematen badute adituek matxuraren likidazioari buruz egin duten txostenaren inguruan, edo aurreko artikuluak aipatzen duen autoa ematen bada, epaileak aginduko
|
du
aditu horiek matxura handi edo arrunten likidazioa eta kontua egin ditzaten.
|
|
|
Baimen hori eskuratzeko, kapitainak eskatuko
|
du
adituek zama azter dezaten; Fiskaltzak aditu bat izendatuko du, zamatzaile absenteen ordezkari gisa, eta epaileak hirugarrena hautatuko du, zozketa bidez, desadostasun kasuetarako.
|
|
|
Kodearen 974 artikuluak aipatu nahitaezko porturatzearen ondorioz deskarga egiteko, itsasontziko kapitainak eskatuko
|
du
adituek hori eta zama azter ditzaten; azterketa horren helburua izango da jakitea porturatze hori nahitaezkoa izan den itsasontziaren beharrezko konponketak burutzeko, edo zaman kalteak eta matxura sahiesteko.
|
|
|
Bigarrena. Behin eskaera aurkeztuta, eta aurreko artikuluan aipatu informazioa gauzatzeari kalterik egin gabe, epaileak egintza horretan bertan izendatuko
|
du
aditu bat, horrek gaiak azter ditzan, egunean bertan, edo gehienez ere, hurrengo egunean.
|
|
|
Halere, auzitegiak, alderdiak hala eskatuta edo ofizioz, beharrezkotzat jotzen badu, probaki eta kalteon diruzko balorazioari buruzko irizpena eman dezan. Kasu horretan, auzitegiak zehaztuko
|
du
adituak irizpena emateko eta irizpen hori epaitegian uzteko epea. Ahozko ikustaldia ez da egingo, irizpena alderdiei zein egunetan helarazi eta hurrengo egunetik zenbatzen hasita hamar egun igaro arte.
|
|
|
Euskararen berreskurapenean hertsapenaren edo koakzioaren gaia planteatzen dugunean, zentzu demokratiko sakona duen jendeak ez
|
du
aditu ere egin nahi izaten behartu edo derrigortu adizkirik. Askatasun osoan burutu behar dugu beraz eginkizun hori, bestela laster gogoraraziko dizute frankismoaren garai beltza.
|
|
|
Gogoaren meharrak bakarrik argi diezaguke noski horrelako jarrera zentzugabea; bestela esanda, hizkuntza zokoratuen egoeraz ezaguera eta jakite eskasekoa izan behar nahitaez euskararen zoria euskalkien arteko kontua dela uste izateko. Dena dela, horrek ez
|
du
aditzera eman nahi euskalkien giharrari dagokionez euskara batuaren hezurduran azaletik mamitik baino gehiago ez dagoenik. Ez, horratik.
|
|
|
Guztiarekin ere, hizkuntza hegemoniaren ideia ez nuke nik euskal elebakartasunarekin kidetuko. Hegemoniak ez dio ukorik egiten elebitasunari, edo eleaniztasunari; eta, hala eta guztiz ere, horrek ez
|
du
aditzera eman nahi euskararen normalkuntza elebitasunaren pareko denik. Inondik inora ere ez.
|
|
|
Jakina, egitura makroetan finkatzen dira mintzairazko joera hegemonikoak, hortik hedatzen eta ezartzen dira esparru mikroetara, eta hori ondo gogoan izan behar dugu. Baina, guztiarekin ere, horrek ez
|
du
aditzera eman nahi jardun mikroetako giza komunikazioaren esparru pertsonaletan hizkuntza joeren nondik norakoek hutsaren hurrengo efektuak dituztenik. Hegemoniak bere legea ezartzen digu gupidarik gabeko erdalduntze logika nagusiaraziz, hori gauza jakina da; haatik, erresistentziak ere bete dezake bere zeregin xume eta apala hizkuntza eta kultura zapalduaren alde.611
|
|
|
“Oraindik ere hutsune handia dago arlo horretan. Garapen moraleko programak diseinatu behar dira, haurrak besteen arazoekiko sentikorrak izan daitezen eta elkarrizketa, tolerantzia, indarkeriarik eza eta oldarkortasunik eza bultzatzeko”, nabarmendu
|
du
adituak. Maite Garaigordobilek zuzendutako taldeak ikasleei galdetu zien ea jolasen ondorengo eztabaidek ezertarako balio izan dieten, erantzun zuten ikasi zutela pentsatzen dutena adierazten eta besteekin akordioak lortzen; lagunak egiten, besteak errespetatzen eta gatazkak konpontzen; besteen iritziak entzuten eta errespetatzen, eta beren burua gehiago ezagutzen.
|
|
|
Ikertzaile horren ikuspegitik, lurrikarak dira inoiz aurreikusi eklipseak bezala, urte askoan, baina eguraldia bezala ere ez. “Egin daitekeen gauza bakarra aurreikuspen probabilistak dira”, nabarmendu
|
du
adituak.
|
|
|
“Batzuk jasanezinak dira. Batez ere gauez”, esan
|
du
adituak. Batzuetan, mina arindu egiten da, “arrazoi objektiboengatik”, esaterako, muskulu arazoak daudelako edo belarrian odol fluxurik ez dagoelako.
|
|
|
Hala ere, “badaude beste hipotesi batzuk herentziazko materialaren aurrekari izan zitekeenari buruz. Hau askotako bat da”, esan
|
du
adituak. Bestelako zantzuak Aurkikuntza horren ildo beretik, joan den astean, Aeronomiako Max Planck Institutuko zientzialariek kometa bateko partikulen artean molekula batzuk aurkitu zituztela erakutsi zuten.
|
|
|
Zientzialariak azaldu duenez, FX06 fibrinaren osagai bat da, giza gorputzak kontrolik gabeko odoljario baten ondorioz odoljariorik ez izateko behar duena, baina ondorio kaltegarriak ere baditu, koaguluak sortzen baititu, eta horiek koronarioak edo garun arteriak buxa ditzakete, eta, ondorioz, infartua edo apoplexia eragin. Nahi ez denean fibrinaren sorrerari aurre egiteko, gorputzak hura zatitzen duten entzimak dituela aztertu
|
du
adituak. Aurkikuntza horren ondoren, Vienako zientzialariek ondorioztatu dute FX06 peptidoak eragin oso positiboa duela talka larrietan, eta, ondorioz, odol hodiek hesi funtzioa galdu eta odola ehunean isurtzen uzten dutela.
|
|
|
Baina Santiago Palacios Menopausia Aztertzeko Espainiako Elkarteko presidenteak (AEEM) ohartarazi duenez, emakumearengan estrogenoak desagertzeak 4 motako kolagenoa eta larruazalaren lodiera murriztea dakar, baita deshidratazioa areagotzea ere. Hori dela eta, “azala finagoa, hauskorragoa eta lehorragoa bihurtzen da, eta zaurgarriago bihurtzen da kanpoko ondorio kaltegarrietarako, eguzkiarena kasu”, nabarmendu
|
du
aditu horrek. Aldaketa atrofikoak, lehortasuna eta elastikotasunik eza eragiten dutenak, gainera, menopausiaren ondoren, azala hauskor bihurtzen da, lesioekiko sentikortasun handia du eta orbaintzeko zailtasunak ditu.
|
|
|
Palacios doktorearen arabera, “prozesu hori bizkortu egiten da denboran, eta handitu egiten da erretzen duten emakumeen intentsitatea”. Menopausiak larruazalean eragiten dituen ondorioak epe luzera atzeratu eta murrizteko, beharrezkoa da zainketa horiek bizitzaren aurreko etapetan egitea, “estrogenorik ez dagoenean, azalak kalitate eta hidratazio ona izan dezan”, azaldu
|
du
aditu horrek. Horregatik guztiagatik, Palaciosek gomendatu die emakume helduei eguzkirik ez hartzea irradiazio ordu bizienetan, babes handiko kremak erabiltzea eta ur kantitate handiak hartzea, azala ahalik eta hidratatuena egon dadin.
|
|
|
Hala ere, osasuna dela eta, haren elikadurak ongi ase behar zituen haren energia eta nutrizio beharrak. «Ingurua eta baliabideak ondo ezagutzen zituzten, eta bazekiten nola ustiatu», zehaztu
|
du
aditu honek. «Argi dago ez zutela arazorik».
|
|
|
Konpainiak hegaldi horien falta egozten dio Txinako merkatuak kostu handiengatik eta eskaera urriagatik eskaintzen dion errentagarritasun eskasari. Europako gainerako herrialdeak Europako beste herrialde batzuekin alderatuta, Espainia batezbestekoaren oso azpitik dagoela esan
|
du
adituak. Agentziak 386 talde ekarri zituen Espainiara urtarriletik abuztura, 30 pertsona inguru, Asiako hainbat herrialdetakoak, hala nola Taiwan, Thailandia eta Txina; 2.068, Frantzia, 1.795, Italia eta 1.404, Alemania.
|
|
|
Zer lortzen da txertoarekin? Lehen agerraldiaren ondoren, «ez izan hamar granja infektaturik, horixe izango zenuke txertorik gabe, hiru baino ez», azaltzen
|
du
aditu horrek. «Infekzioa errazago kontrolatzea lortzen duzu».
|
|
|
Zer erabiltzen da, indarrean dagoen araudiaren arabera, baserriko animaliak zatikatzeko giza kontsumorako? «Oilaskoari dagokionez, %68 baino ez da erabiltzen, txerriari %62, behiari %54 eta ardiei %52», erantzun
|
du
adituak. Debekuen ondoren, «lehen kontsumorako ziren eta orain ez diren 10 milioi kilo haragi desegin behar ditugu urtero».
|
|
|
afari guztietan esnatzen da mahaitik, besteek lagunekin txateatzeko amaitu baino lehen. Baina hori Gabon egunean egiten badu, gurasoak askoz indartsuago sentituko dira semearengandik urruntzen direnean edo hori egitea debekatuko diote…", azaldu
|
du
adituak. Egun horietako gatazkak:
|
|
|
Klandestinoa da, oraindik orain, emakumeek idatzitako literatura, etxean klandestinoa, eta klandestinoa eremu publikoan. Eta ikusezina izatetik ikusia izatera pasatzen denean, halabeharrez bere burua bihurtu
|
du
aditu akaso beraren espezialitatea ez den gai batez: emakumea eta literatura.
|
|
2005
|
|
|
Artiumi, aldiz, kopurua txikitu zitzaion urte batetik bestera, eta 87.500 pertsona hartu zituen. Arrakasta, ordea, helburuen araberakoa dela eman
|
du
aditzera Berrian Javier Gonzalez de Durana, Artium museoko zuzendariak: «Munduan bi ildo daude.
|
|
|
Baina erregistro sistemak orokorrean ez
|
du
adituen oniritzia jaso. Newmedia Publishing nafarra arduratu da sistema ezartzeaz, Diario de Navarraren erregistroa ipini zuen enpresa bera.
|
|
|
Horrek ez
|
du
aditzera eman nahi pertsona pribatuen arteko erlazioak gizaeskubideen, funtsezko eskubideen eta askatasun publikoen babes eremutik kanpogeratzen direnik, horien babesa eta errespetua bizitzako esparru guztietan emanbehar baita.
|
|
|
Sufritzen dutenak “oso mugituak, traste bat, gehienetan “gelako gaiztoa” izaten dira, baina ez dira beti eredu berari erantzuten. “Kasu kezkagarrienak dira, hain zuzen, haurra lasaiagoa eta inoiz ez bulkadaka dabilenak, diagnostikatzen zailenak baitira”, zehaztu
|
du
adituak. Une batean, hiperzinesia izenekoan, geldirik egoteko ezintasunari bulkadak kontrolatzeko ezintasuna gehitzen zaio.
|
|
|
Sodioa, gatz formakoa, hain da nabarmena elikagai guztietan, ezen ia ezinezkoa izango bailitzateke erabat murriztea. Haurren elikadura Ildo horretatik, haurren elikaduran gatz mailak bereziki kontrolatzearen garrantzia gogorarazten
|
du
adituen taldeak. Batetik, odol presioan epe luzeko ondorioak eragiten dituelako.
|
|
|
Dokumentu horretan, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) lagundu du, eta, haren arabera, haur eta nerabeetan tiroideko 4.000 minbizi kasuren artean, bizirik irauteko ehunekoa %99 izan da. Kopuru horiek beldurgarriak diren arren, txostenak azpimarratzen du hondamendiaren ondorioak beldurgarriak baino txikiagoak direla, eta argitzen
|
du
adituek ez dutela “inpaktu negatibo sakonik” aurkitu hurbileko gainerako eremuetan. Era berean, istripuak eragindako osasun arazo handiena eragin psikologikoa dela aipatu du:
|
|
2006
|
|
|
Aditu eta lekukoen zerrendetan adieraziko dira haien izen abizenak, izengoitia, betiere horren bidez ezagutzen denean, eta euren egoitza edo bizilekua; gainera, horiek aurkezten dituen alderdiak adierazi
|
du
adituek eta lekukoek epailearen zitazioa jaso behar duten edo berak bere gain hartzen duen haiek agerrarazteko ardura.
|
|
|
Auzi jartzaileak edo auzipetuak ahaleginak egiten baditu epaileak izendatutako aditua edo adituak ezesteko, hori idatziz egin
|
du
aditu eginbidea hasi aurretik, eta bertan adieraziko ditu ezespenaren arrazoia eta eskainitako lekuko froga, horrekin batera agiri froga aurkeztuz, edo, bere eskuetan halakorik ez badu, hori zein tokitan dagoen adieraziz.
|
|
|
Instrukzio epaileak zuzenduko
|
du
aditu ekitaldia, edo, eskuordetzaren ondorioz, udal epaileak. 353 artikuluko kasuan, eskuordetza eman ahal izango dio, orobat, polizia judizialeko funtzionarioetatik bati.
|
|
|
negarretan mina nehork ez
|
du
aditzen,
|
|
|
bihotza, ez
|
du
aditzen.
|
|
|
3 Hainbat produktu (dietak, tabakoa, industria ekoizkinak, etxebizitzen salerosketa eta alokairuak) eta zerbitzuen publizitateari buruzko araudia eransten
|
du
aditu horrek, batzuk Estatukoak eta beste batzuk, berriz, autonomia erkidegoetakoak (Lema eta Gómez, 2002: 153; Santaella, 2003:
|
|
|
AEBko zuzenbidean agertzen den omisioari buruzko kasu esanguratsua aipatzen
|
du
aditu horrek, Keele Hair versus Federal Trade Comission kasua, alegia, 1960ko otsailaren 17an Bosgarren Zirkuituko Apelazio Auzitegiak konpondu zuena. Auzitegiak ez zilegitzat jo zuen burusoiltzearen aurkako produktu bat, merkaturatzen zuen iragarkiak gizonezkoen burusoiltzearen aurkako produktua zela ez zioelako eta ez zuelako zehazten ez zela egokia denontzat (gizonentzat eta emakumeentzat).
|
|
|
Parte hartzaileen batez besteko adinak erretiroaren etena gainditzen zuen, eta hori Hernándezek egin zuen, hirugarren adinean espezializatuta baitago. Adineko pertsonek jateari zergatik uzten dioten azaltzen
|
du
adituak. Bazekien anorexia nerabeen kontua besterik ez zela.
|
|
|
Zamorako Laguntza Esparruko Psikiatria Zerbitzuko buruak, Manuel Franco doktoreak, uste du eskizofrenia duten gaixoen irudi bortitzak, askotan komunikabideen bidez transmititzen denak, eragina duela gizartean. “Gizakiak egiten duen eta gustatzen ez zaigun guztia, gaixotasun mentalen edo eromenaren prozesuei egoztea interesatzen zaigu, eta hori ez da egia”, azaldu
|
du
aditu horrek. Gidak tratamendu ez farmakologikoak pazientearen suspertzean duen garrantzia azaltzen du.
|
|
|
Ekimen horretan parte hartzeko gonbita jaso zuten emakumeek beren adostasuna adierazi zuten idatziz “segundo bakar bat ere ez zalantzan jarri gabe”, adierazi du Iñaki Brouard Basurtoko ospitale bilbotarreko ginekologoak. “Guztiek dute osasun arazo bat, eta kirurgia egin behar da; Espainiako eta Europako espezialista onenetako batzuek ebakuntza egingo diete, teknikarik modernoenekin”, azaldu
|
du
aditu horrek. Hala ere, ez dira horiek baloratzen diren baldintza bakarrak.
|
|
|
«Guztiek erantzun bera eman zuten», dio Lindquistek. «Guztietan ikusi zen alfa synukleinaren toxikotasuna nabarmen galdu zela, baina bakar batean ere ez erabat, eta horrek baieztatzen du beste bide batzuetatik alfa synukleinaren metaketak eragina duela», erantsi
|
du
adituak. Aurkikuntza horiek «ez dute inola ere frogatzen mekanismo patologiko hori edo hura aldatzen duten konposatuak gizakientzat garrantzitsuak direnik.
|
|
|
Horietako batzuk, gehienetan zaharrenak, ingurunea eta urperatzea ez ezagutzearen beldur dira, baina uretan sartu eta urperatzeak eragiten dituen sentsazioetara ohitu ondoren, haien errezeloak gainditzen dituzte. Hala ere, bada pertsona portzentaje bat, «gazteenek, 50 urte baino gutxiago dituztenek», jarraitzen
|
du
adituak, eta uraren beldur handia dute, batez ere esperientzia traumatikoengatik. Horiekin ikaskuntza prozesua konplexuagoa da.
|
|
|
«Hori bat dator GMI emakumeen koloneko minbizia aurreikusteko nahikoa desegokia dela ikustearekin. Horren arrazoia izan liteke gizonezkoek pisua irabaztea, batez ere sabelaldean gantza metatuz; emakumezkoek, berriz, gorputzeko beste atal batzuetan pilatzen dute pisua», erantsi
|
du
adituak. Gizonak eta emakumeak Jakina da gizonak eta emakumeak desberdinak direla beren gorputz osaeran.
|
|
|
Gauzak ez dira sendatzen ulertzen ez badira. Sendatze enpirikoak izan dira, baina, normalean, medikuntza ezagutzan oinarritzen da», gehitu
|
du
adituak. Hala, bada, biologoek gero eta kopuru handiagoetan dituzten datuei zentzua emateko balioko luke matematikak.
|
|
|
Batez beste, denek uste zuten heldu osasuntsu batek baino lau urte gutxiago bizi zitekeela; zifra estatistikoek, berriz, bestelako itxura ematen dute. «Inkestatutakoen %85ek beste edozein heldu osasuntsu bezala bizitzeko eta jarduera mota bera egiteko aukera ziurtatzen zuen», azaldu
|
du
adituak. Reidek bere azterlanean ondorioztatu duenez, beharrezkoa da medikuek, gurasoek eta hezitzaileek12 ikuspegi seguruago eta errealistago bat prestatzea osasun konpromiso hain garrantzitsua duten paziente horientzat.
|
|
|
Botika berria Varenicline, Pfizer farmazialariak “Champix” gisa merkaturatua, Espainiara iritsiko da urtarrilean, eta “aurrerapen handia” ekarriko du tabakismoaren aurka; izan ere, haren eraginkortasun handiari bigarren mailako ondorio gutxi batzuk gehituko zaizkio, Carlos Jiménez Madrilgo La Princesa ospitaleko pneumologoaren arabera. Sendagai honek neuronen nikotina hartzaileei eragiten die, “erretzeari uzten ari den erretzaileari abstinentzia sindromerik izan ez dezan laguntzen dio horrek”, azaldu
|
du
adituak. Produktu horren eraginkortasuna ebaluatzeko, Pfizer ek bi saiakuntza egin zituen, eta bertan 2.000 erretzaile inguruk parte hartu zuten.
|
|
|
Estigma suntsitu behar da. Kontraindikazio bakarra alkohola ez edatea da», argitu
|
du
adituak, Ebidentzia zientifikoa Epilepsian liburua argitaratzen lagundu baitu, UCB Pharma enpresaren babesarekin. Lan berri honetan, «Jaioberriari, haurrari, nerabeari eta helduari eragiten dieten sindrome epileptikoak zein ezaugarri klinikorekin ezagutu behar diren aztertzen da, baita haien tratamendu farmakologikoak edo literaturaren ikasketetan eraginkortasuna erakusten duen beste mota bateko tratamenduak ere», azaldu du Herranzek, Kantabriako Unibertsitateko Pediatriako irakasle titularra eta liburu honetako aholkularia ere.
|
|
2007
|
|
|
batek materia elkartzera bultzatzen du, eta besteak unibertsoaren hedapena azeleratzen du. Beste hainbat ebidentziarekin batera, materia iluna eta energia iluna daudela ematen
|
du
aditzera horrek.
|
|
|
CO.B.E. akronimoak berak ematen
|
du
aditzera: Cosmic Background Explorer.
|
|
|
Denak ematen
|
du
aditzera Marten kanpo magnetikoa oso aspaldi galdu zela: planeta sortu eta berehalatik; 3.800 milioi urte, eman dezagun.
|
|
|
sotiltasuna, dotorezia, arintasuna... baita zahartasuna ere. Pinuak zahartasuna ematen
|
du
aditzera. Lan interesgarriak dira, inguruko bonsaizaleek eginak.
|
|
|
Emaiten
|
du
aditzera Eskritura Sainduak, bitiñak bezala direLA gaixtoak, eta azkeneko egunean, ezkerreko aldean, ipiniko ditueLA Jainkoak. (107)
|
|
|
Jamesentzat, Nazio Batuen Milurtekoko Garapen helburura iristeko bideetako bat da, «2015erako pobrezia erdira murrizteko». Bestalde, A bitamina gehiago duen urre koloreko arrozak «elikadura nabarmen hobetu lezake», onartu
|
du
adituak. Aurreikuspenak haratago doaz, eta hurrengo bost urteetan lehorteei aurre egiteko moduko labore transgenikoak merkaturatzen hasiko direla adierazten dute.
|
|
|
Gidari berriei alkohola kontsumitzea debekatzea gomendatu
|
du
aditu batzorde batek
|
|
|
Biztanleen %52, 7k adierazi du badakiela ordenagailua erabiltzen; %45, 5ek esan du Interneti buruzko zerbait badakiela, eta %21ek erabiltzaile aurreratua dela. % 6,1ek bakarrik adierazi
|
du
aditua dela, eta% 18,4k, berriz, hasiberritzat. Halaber, txostenak adierazten du kontsultatutakoen %90ek uste duela Sarearen erabilera erraza edo oso erraza dela.
|
|
|
Minbizia eta bestelako gaixotasunak diagnostikatzeko tresna ere bada. Etorkizunean, agian, RNAren isiltzea terapia berrien oinarri gisa erabil daiteke hainbat gaixotasun tratatzeko, hegazti gripetik hasi eta minbiziraino", erantsi
|
du
adituak. Mikro RNA Ezer baino lehen, ordea, beharrezkoa da, adibidez, «ziur egotea X gene bati zuzendutako RNA batek X genea bakarrik isilduko duela eta besterik ez», dio Baulcombek.
|
|
|
RNA isilgailuek hazkunde arruntean eta garapenean duten funtzioa ere hobeto ulertu behar dugu. Informazio horri esker, RNA isilgailuak erabil ditzakegu zelula bateko gaixotasun egoerak diagnostikatzeko», azaldu
|
du
aditu horrek. SIROCCO partzuergoan Espainiako parte hartzaile bakarra Bartzelonako Erregulazio Genomikoko Zentroko Xavier Estivillek zuzendutako taldea da.
|
|
|
Getzenberg, azterlanaren koordinatzailea. «PSAren gaur egungo probek ezin dituzte bereizi bizirako mehatxurik eragingo ez duten eta berehalako arreta eskatzen duten minbizi motelak», gehitu
|
du
adituak. Itxaropena da EPCA probak hazkunde moteleko minbizia duten pazienteak identifikatuko dituela, «itxarote zaintzailerako» hautagaiak egin ditzaten, eta ez berehalako kirurgiarako edo beste tratamendu baterako.
|
|
|
Javier Olabek, Palma de Mallorcako neurozirujauak, gogora ekarri du orain dela hamar urte hasi zirela erdisko barneko termokoagulazio teknikak garatzen, ornoarteko diskoa inguratzen duten zuntzen urratze batek eragindako bizkarreko mina arintzeko asmoz. «Haren egitekoa zen tenperatura oso altuak jartzea diskoaren barruan, urradura askatzeko eta mina transmititzen duten nerbioak suntsitzeko», azaldu
|
du
adituak. Beroa elektrikoki (elektrotermokoagulazio intradiskala edo IDET) zein irrati frekuentziaren bidez (irrati frekuentzia bidezko termokoagulazio intradiskala edo PIRF) sor zitekeen.
|
|
|
Espainiako biztanleen %54, 7k aitortu du badakiela ordenagailua erabiltzen; %47, 6k Interneti buruzko jakintzarik badu (aurreko aldian %44, 4k), eta %21 erabiltzaile aurreratua da. Adituen %7, 4k bakarrik
|
du
aditu gaitasuna, eta hasiberritzat %19, 2 hartzen da. Gainera, panelaren arabera, informazioaren eta komunikazioaren teknologien (IKT) hiru zerbitzu dituzten etxeak bi baino gehiago dira.
|
|
|
Hain zuzen, Osloko Minbiziaren Norvegiako Erregistroko Astri Syse buru duen ikerketak erakutsi du minbizi mota gehienek adierazten dutela, diagnostikoaren ondorengo lehen urteetan, dibortzio tasa pixka bat gutxituko dela, eta, gainera, gizonezkoek bularreko minbizia izan ondoren ezkontideak uzteko joera handiagoa dutela. Hartzen den alkohol kopuruak bularreko minbizia izateko arriskua areagotzen
|
du
Adituek diotenez, testikuluetako minbiziak eta umetoki lepoko minbiziak bikotearen intimitateari eragiten diote, desira, libidoa eta ugalkortasuna gutxituz. Ikerlanean kontuan hartu da Norvegian bi minbizi mota horiek goiz detektatzen direla, eta, horri esker, sexualitatea ahultzen duten tratamenduen eragina minimizatzen dela.
|
|
|
Klinikako espezialistak onartu du bigarren belaunaldiko antipsikotiko batzuk nabarmendu egin direla, gaixoen pisua handitu egin delako eta, era berean, gaixotasun kardiobaskularra izateko arriskua dutelako. «Era berean, sistema neuroendokrinologikoari eragiten diote, bereziki hormona prolaktinaren jarduerari», erantsi
|
du
adituak. Prolaktina maila aldatzeak ginekomastia (bular guruinen tamaina handitzea) eta funtzio sexuala aldatzea eragin ditzake.
|
|
|
Lehenengo espezieari dagokionez, 22 harrapatu ditugu eta hori zergatik datorren hezegun honetara aztertu behar dugu, eraztunak ipintzeko beste denboraldi batzuetan kopuru horiek ez direlako harrapatzen. Bigarrena galtzeko arriskuan dagoen espeziea da eta Boluen ematen duen negualdia kontrolatu behar dugu; baita zein interes bereziko tokiak eta etzalekuak erabiltzen dituen ere”, azaldu
|
du
adituak.
|
|
|
Nork ez
|
du
aditu edo ikusi komunikabideetan Batekmila Euskal munduak izeneko erakusketa bat bazebilela Baionatik Donostiara, gero bertze lurralde batzuetara, Euskal Herriko beste lurraldeetara, baina ere Euskal Herritik kanpo joateko xedearekin?
|
|
2008
|
|
|
Lions for lambs en titulua ere esanguratsua da. AEBetako soldaduak" ardiek gidatutako lehoiak" direla ematen
|
du
aditzera, eta ikuspuntu horretatik kritikatzen ditu Afganistango operazio militarrak.
|
|
|
Bat datoz esatean lan on batzuek merkatuan oso oihartzun gutxi edukitzen dutela, baina beste batzuek arrakasta handia izateak erakusten du, beren ustez, literatura ona ondo sal daitekeela. Honako bereizketa hau egiten
|
du
aditu batek literatur lanen inguruan:
|
|
|
1 Sozietateek bat egin edo beraiek zatituz gero, bat egitean parte hartu duen sozietate bakoitzak edo zatiketaren onuradun denak bere aldetik eskatu behar
|
du
aditu baten edo batzuen izendapena, manuzko txostena egin dezaten.
|
|
|
2 Bigarren mailako merkatu ofizialean kotizaziora onartutako balore higigarriak ekartzen direnean, balore horien kotizazioa zein Balore Burtsatan onartuta egon eta burtsa horretako sozietate artezkariak eginiko ziurtagiriak izango
|
du
adituaren txostenak duen balio berbera.
|
|
|
Tristea da M bost urte igaro ondoren, Madril bezalako hiri batean ez egotea arreta psikologikoaren koordinaziorako protokolo berezia, beste erkidegoetan zirkulazioa istripuak artatzeko badagoenean. M gertatu zen eta orain gauza bera jazo da; heriotzaren berri indibidualki eta pribatuan eman behar zaie senideei, zehaztu
|
du
adituak.
|
|
|
argudio hori indarra hartzen ari da azken boladan. Gainera, desabantailak onartu arren, etorkizunean energia nuklearra eta ikatza berrindartu egin direla uste
|
du
aditu askok, batez ere petrolioaren krisiak utziko duen hutsunea nolabait bete dela argudiatuz.
|
|
|
Arrazoimen eskaseko burubidea izateak kasu honetan zera besterik ez
|
du
aditzera eman nahi: kontua ez da burujabetasunak erabatekoa edo hala holakoa izan behar duen edo ez, kontua da, munduari irekia?
|
|
|
Lekukotasuna, hots, forma hori azaltzen den pasartea hau da: «Segitzen da atenzioa, egones alert beira nor nori ta nola mintzatzen garen, zeren ezi emen gorputza ta gogoa barin badago barraio, nola bear
|
du
aditu alako orazioa, eztuelaik aditzen iten duenak berak?» (HGN2, 628). Etzana gurea da.
|