2000
|
|
diosku Agurtzane Intxaurraga egileak. Bill eta Maryk, museoa osatzen duten areto ezberdinetan barrena
|
doazela
, obraren hari nagusia garatuko dute. Berauen hizkuntza, 2050 urteko munduko biztanle gehienena da:
|
|
Egungo mundu aztoratuan indibidualismo gordina da nagusi. Arazoak larriagotuz
|
doazela
dirudi eta gizarte taldeek esku bete lan dute; arrazakeria, hiesa, bazterketa, droga, kutsadura, eta hori gutxi balitz, Hirugarren Mundua. Zorionez, elkartasun zantzuak agerikoak dira gurean.
|
|
Mireia sartu irtenean dabil, senarrak esandakoa irudikatuz. Agian, lehen zatian biek bizkorrago dihardute azken txanpan baino, non testuaren atzetik
|
doazela
dirudien (Joseba bereziki). Hori ordea aise konponduko dute entsegu eta emanaldiak segidan kateatuz.
|
|
Ekainaren lehenengo asteburuan, hilaren 2, 3 eta 4an, egingo da bederatzigarren eta azken AEKanpada Bizkaiko Meñaka herrian. Sasoiak aldatuz
|
doazela
eta, AEK k ezin duela atzean gelditu esan dute arduradunek eta kultur arloan egiten duen ekarpenaz gogoeta egin nahi duela. AEK k 2002 urterako planteamendu berritua aurkezteko asmoa azaldu du.
|
|
Azken 5 urte hauetan urtero 1.000 bat saio egiten dira. Garbi ikusten da jaialdiak behera
|
doazela
, eta lagunartekoago den beste espazio bat sustraitzen ari dela: bertso afariena.
|
|
hots, errealitatea eta desioa nahastera iristen direnak. Baina, desiratzen dutena egitera
|
doazela
patuak ezustekoren bat ekarriko du beti. Azkenean, ezer ez baita dirudiena izango:
|
|
Euskararen aurrekontuak behera
|
doazela
ikustean, argi gorria piztu nahi du:. Olatz Osaren aurrekontuen azterketa zehatzak, beste ikuspuntu batetik, argitasunederraz argitzen ditu gure gorabehera batzuk. Isil isilik, instituzioetatik datorkigunlaguntza murrizten ari da alor asko eta askotan.
|
|
Ordunteko zenbait lekutan, lurzorua aberasten doan heinean, txilar zuriek txilardi otadi iratzediak ordezkatzen dituzte; gerora, zuhaitzak haziz
|
doazela
, basoa errekuperatuko da. Txilardi mota honek 2 metroko altuera lor dezake eta txilar zuriarekin batera, ohikoak dira iratze arrunta, sasiak, ahabia eta pago edo ametz gazteren bat.
|
|
Ez dago dudarik Internetek garrantzi berezia duela honetan guztian. Gauzak honela, aldaketa hauek hiru norabidetan
|
doazela
esan genezake:
|
2001
|
|
Nik ez dut sinesten abangoardietan, herritarren partehartze gabe gizartea ezin daiteke aldatu, horretarako herritarrak irabazi behar dira eta bultzatu. Abangoardiak boterea hartzen badu gero badakigu zer gertatzen den, abangoardiak beren interesak defendatzera
|
doazela
, eskuinetik zein ezkerretik. Gizarte berri bat egiteko garaian administrazio edo estatuari mugak jarri behar zaizkio.
|
|
Badirudi erakustoki hauetan joerak beste bide batzuetatik
|
doazela
azken urteotan. Horrelako zentroen bisitaria ez da dagoeneko ikusle hutsa.
|
|
Eta, pozarren, gure kalkuluak bide onetik
|
doazela
ikusten dugunean, ohartzen gara ez zaigula daukagun lana gustatzen, eta esaten digute karrera gurekin ikasitako neska bat hil dela herenegun ospitalean eta oraindik ez dakitela zerk hil duen.
|
|
Gaua argia izanen da. Bi balea ikusiko dituzue urrun, hegoalderantz
|
doazela
.
|
|
Ontzia kaitik apartatzean, adio egitera bildutako jendeari begiratuko diozu. Eta gizakien aurpegiak lisatuz
|
doazela
irudituko zaizu, sudurra eta ahoa borratuz, begiak eta bekainak berdinduz, buruak arrautza lakoak bihurtuz. Urrundu ahala, figurak txikituz geratuko dira han nasako harri lehorraren gainean.
|
|
‘Badira bide batzuk derrigorrez ibili behar ditugunak, inora ez
|
doazela
jakiteko.’
|
|
Eguraldia hobetzen bada animaliak ikusiko dira airean, izotzaren gainean, uretan, iparralderantz
|
doazela
. Uso lako hegazti zuri zuriak helduko dira, bi azabatxe puntu bakarrik begitxoak eta bi grafito marratxo zangoak, eta ikusteko zailak izango dira giroko zuritasun lausoan, baina enbarkazioan pausatu eta edozein hondakinen bila hasiko dira, animalia antarktikoen mantsotasunarekin, biologikoki uste baitute inork ez diela minik egingo.
|
|
Inguruetan apenas izango da pinguinorik. Familia baserritar batzuk ikusiko dira, baina laster egingo dute uretara jauzi, iparraldera
|
doazela
, presaka bezala, inorengandik ihesean bezala.
|
|
Kalean errazionamendu liburuxka, soldata apalak, prezio harroak, janari eskasia eta ezetz biribilak dira nagusi. Dendariak uniformez jantzita
|
doazela
dirudi: andrazkoak gona luze estu ilunekin; gizonezkoak neurrira egindako franelaz  ko traje grisekin.
|
|
Aurretik gure herriaren historia luzean ez bezala, gaur egun lege arauak, botere politikoa, diru bideak eta tresna eraginkorrak ditugu euskararen alde. Badakigu, ongi jakin ere, gure hizkuntzari dagokionez gauzak ez
|
doazela
beti bide onetik, euskara herritar guztion kultur ondaretzat jo litzatekeen herrialde guztietan, eta harrigarria dirudien arren, bulego ofizial batzuetan oraindik euskararen erabilera sozialari hesi mugak jartzeko ahalegin gogorrak antolatu eta kudeatzen direla. Errealitate gordin hori ezkutatu nahi izan gabe, ordea, ukaezina da euskararen aldeko ahalegina ez dela ahuntzaren gauerdiko eztula, eta hori ikusi nahi ez duenak ez dituela ikusi nahi ezta ere gure gizartean joan den hamarkada hauetan hizkuntz arazoez gertatu diren aldakuntza sakonak.
|
|
Azkeneko aldiz elkarrekin izan genuen hizketaldia datorkit gogora: mundu honetako gertariak, alegia, inurritegi bateko inurrien lanen gisa, asmoz eta buruz
|
doazela
ustekabeko ezbeharren batek nahasteka zoro bihurtzen ez ditueino. Horrelako zerbait dirudi Luisen heriotzak ere:
|
2002
|
|
Nik uste egunen batean muturrera joan behar hori baretu egingo dela eta pixkanaka jendeak eskatuko duela ez ahazteko orain arte egin izan dena. Berrikuntzak miresten ditut, baina iruditzen zait batzuetan urrunegi
|
doazela
.
|
|
barrendik kanporakoa, orain dena axaletik begiratuz bizi bada ere jendea. Koadroaren ezker aldean, gizaki ttiki batzuk ageri dira, eskuineko ezkil hotsaren bila larrituak, erdiko malkorrean amiltzera
|
doazela
. Ezkilak, gaur egungo inbasio mediatikoa adieraz lezake».
|
|
Aitzol ez da kamusten erantzunean. Bere argudioa, besterik eskaini ezean, gazteak komunismora
|
doazela
. Horri eusteko, dio Aitzolek, gazte komunista asko Muñoaren ikastoletatik Donostiako lehen ikastola izan zen hura irten direla(!).
|
|
L. Oñederraren Eta emakumeari sugeak esan zion) iritsi ziren orduan, eta, datuok, igoera kuantitatiboa baino gehiago, igoera kualitatiboa adierazten dute. Alegia, idazleok kaleratutako lanak kritikarien arreta, onespena lortuz doazen neurrian (Miren Agur Meaberen poema liburuak 2001ean erdietsitako Kritika Saria ere hortxe dugu), euren izaera marjinala ere gaindituz
|
doazela
esango genuke. Azken batean," euskal emakumezkoen boomaz" mintzo garenean, orain artean erdietsi gabeko oihartzuna da adierazi nahi duguna13 Beraz, gai honi buruzko ikerketa kuantitatibo sakonagoen beharra berriro ere aitortu arren, euskal emakumezko idazleen izaera marjinala gainditzeko bidean urratsak egiten ari direla nabarmendu nahi genuke.
|
|
Horrelantxe da, baina hona etorri gura izatea da bat, eta etorri ahal izatea, beste bat. Bidean zehar batzuk ixilik joaten dira, baina askok eta askok berba bardin antzekoak esaten deustez, eta larri bai larri
|
doazela
susmetan dot nik: " Ate baltz, ai, ate baltz!
|
|
Jarduera antioxidatzailea duten gaiak ohiz hartzea eta gaitz kardiobaskularren eragina murriztea elkarrekin loturik
|
doazela
dio zientzialarien eskarmentuak.
|
|
Malgukiekin hornituriko 135 cm-ko zabaleradun 8 koltxoi aztertu dira, beren prezioak 181 eurotatik (Star Kapok) 326 eurotara (Dormilón Zurbarán)
|
doazela
.
|
|
Kasu erranguratsuena Lapurdi barnealdea da, 10etarik soilik 3k baitute beren herrian lan egiten; 2k Uztaritzeko kantonamenduan. Pentsa daiteke gainerako gehienak kostaldera
|
doazela
egunero lan egitera.
|
|
euskal lerroan matrikulatzen diren ikasleenportzentajeak igoerarako joera du, bai kopuruz zein portzentajez. Beste ikasketetangertatzen den moduan, argi dago euskarazko eskaintza handitzen ari den neurrianeuskal lerroko ikasleen portzentajeak ere handiagotuz
|
doazela
. Beraz, eskaintzarenjarraipena kontuan hartzeko datu bat da ikasleen bilakaerari dagokionez.
|
|
Jadanik topikoa da, Europarekin konparatuz, gure egoera zentzu askotan atzeratutadagoela aipatzea; baina gure kasuan, topikoa bete egiten da; eta, nabaria daEuropako lurralde gehienak gure aurretik
|
doazela
, hiri arkeologiaren hausnarketateoriko eta metodologikoari dagokienez ere.
|
|
bizkor doa irristatuz, itsaso handian bitsa atereaz haize kontra. Pentsatuko zenuke itzulika datorrela ekaitza baretu deneko euri erauntsia, edo airean eramanda doala haizeak nahiz zirimolak erauzitako harkaitza, edo haize zurrunbilo biribilak gora
|
doazela
olatuek elkar erasoan jota.
|
|
Lan sistema Zortzi hilabete geroago, Isabel Muñoz Enpleguko ordezkariaren arabera, azken hamarkadan lan istripu gutxiago izan dira. Kanpaiak aireratu nahi izan gabe, sustatzaileak ziur daude bide onetik
|
doazela
. Arrakastaren gakoak lan metodoan daude.
|
|
Era berean, SEMek (tratamendu estetikoetan diharduten 600 medikuk osatzen dute), kirurgia handiko ebakuntza kirurgikorik egin gabe eta anestesia orokorra behar izan gabe, edertasun zentroek eta ile apaindegiek egun duten “intrusismoa” salatu zuen. Ildo horretatik, Lourdes Martín doktoreak adierazi zuen establezimendu horiek, askotan, mediku ekintzatzat har daitezkeen tratamenduak eskaintzen dizkietela bezeroei, eta jarduera kosmetiko hutsetatik haratago
|
doazela
, hala nola zimurren infiltrazioak eta mikropigmentazioak edo tatuajeak, eta ohartarazi zuen albo ondorioak izan ditzaketen esku hartzeak direla. Dermopigmentazioa Martinek ohartarazi du ez dela ahaztu behar, adibidez, dermopigmentazioaren kasuan, batez ere ezpainen ertzean, bekainen lerroetan edo mastektomizatutako bular aureolan tatuaje txikiak egiteko erabiltzen baita, erdiko dermisera sartzen diren pigmentu eta orratzak erabiltzen direla.
|
|
Batzuetan, inoiz probatu ez diren elikagaiak kontsumitu behar izaten dira, edo zapore, espezia eta ongailu berriak, urdaila berotzea eragin dezaketenak. Edozein tokitara
|
doazela
ere, gertu gertutik bada ere, bidaiaria harritzeko moduko gastronomia berezia izango du. Kanpineko oporrak Kanpina ostatu hartzeko modu berezia da, naturaz eta hondartzaz zuzenean gozatzeko aukera ematen duena.
|
|
–Uste dinat gelditzera
|
doazela
–iragarri zuen. Tonua hotza zen.
|
2003
|
|
«Bigarren emaztea bazina bezala tratatzen zaituzte», iritzi dio besteak, Emakundeko txostenean. Baina esan beharra dago, klubetara hurbiltzen diren guztiak ez
|
doazela
halabeharrez sexua kontsumitzera. Hauetako asko kopa bat hartzera edo konbertsazio bila doaz.
|
|
Obretako beste pertsonaia asko, protagonistaren inguruko edo adiskide direnak, benetako bizitzatik atera eta" egokituak" dira. GabAt elaberriko senar emazteei oporretan
|
doazela
gertaturiko pasadizu zelebrea, emazteak aitortu digunez, Tuterako beraren ezagun edo lagun harrosko bati gertatua omen da, elaberrirako atondurik. EuskM honetako adiskide komunismozaleari jazotako istorio tristea," Irakurleari" zuzenduriko idatzian iragarten duenez, Madrilen bizi zen bere adiskide euskaldun bati gertatu omen zitzaion.
|
|
Ez genuke hala ere gehiegi erran behar, zeren eta aitortu behar baitugu lekukotasunak alde askotara
|
doazela
: euskal literaturan ezaguna den Bernard Larreguy Haraneder donibandar apezak, adibidez, frantsesezko eskuizkribu bat ere idatzi zuen:
|
|
Bizkitartean, Sadaba filosofo adiskideak hain polliki zioen bezala, oraino Madrileko jauntxo batzuek kondenatua ez zuten Euskaldunon Egunkaria n?: . Ekonomiak, Biologiak, Astronomiak, Ekologiak, Teknologiak eta izenez baizik ezagutzen ez dugun Zientzia askok arazo berriak sortzen dizkiolarik mende berriari, badirudi igogailuz beti goiti
|
doazela
Zientziak; Etika, aldiz, eskaileretarik ezin hupatuz ari zaigula?.
|
|
Hori adibide argia da, zelanAEBek gura duten, merkataritzaren bidez, gure bizitza osoa kontrolpean eduki. Ezbakarrik baliabide naturalak, kolonialismo ekonomiko berria inposatu nahi dute.Testuinguru horretan, Cancuneko negoziazioetan sartuko garela esango nuke.Cancunera joan baino lehenago porrota egon daiteke, AEBek mundu osoari esatenbadiote ez
|
doazela
MMEaren dinamikan negoziatzera eta nazioarteko erakundeengainetik egingo dutela edota akordio batera heldu nahi dutela dena liberalizatzeko.Liberalizazio horren barruan, hiru arlo nagusi dauzkagu: zerbitzu publikoak, inbertsioak eta nekazaritza.
|
|
Ekonomia terminoa bera ere grezierazko oikos hitzetik (habitat a, etxea, bataren zeinbestearen gobernua) ei dator. Izena eta izana batera
|
doazela
erakusten digu adibide honek ere, ezenterminoa bestelakotzearekin batera, errealitatea bera ere antzaldatu egin baita: norberaren inguruarenpremiak aztertu eta horien araberako erantzunak ematea baztertuta (jatorrizko oikos hura ahazturik, beraz) mundu osoko arpilaketa, diru bilaketa itsua da egunotan ekonomiaren funtsa.
|
|
Lehengo irakaspen garantzitsu bat dugu, hasieratik ikusi dugun legez, dinamikaglobalak eta lokalak baturik
|
doazela
. Hots, merkatu energetikoak globalizatzenbaldin badira edo esaten den moduan, energia liberalizazen bada, horrek ondoriozuzenak ditu mundu osoan, EBaren barnean eta kanpoan.
|
|
Alde batetik monopolioenergetikoak merkatutik desagerraraztea; bestalde, hornikuntzaren segurtasuna etaeraginkortasuna/ lehiakortasuna, eta, hirugarrenik, garapen jasangarria. Egia badaeraginkortasuna eta lehiakortasuna piztu direla, ezin da esan energiaren politikak, eta batez ere ekintzak, jasangarritasunaren bidetik
|
doazela
(Mathes&Timpe, 2000).
|
|
Bi urte baino gehiago daramatzagu munduko poltsetan erortzen. Ikusten ari gara gure aurrezkiak gutxituz
|
doazela
. Baina saltzeko unea da?
|
|
“Orduan, gehiago jaten dute hondatutako behar bat asetzeko, eta pisua handitzen dute, eta, aldi berean, ez dituzte jakien testurak eta ezaugarriak hautematen”. Zaporearen eta asetasunaren estimulua nerbio labirintoetan barna
|
doazela
uste da, eta elkarri inhibitzen diote. Zapore baten pertzepzioan estimulurik ez badago, banakoak denbora gehiago behar du asetzeko, eta alderantziz.
|
|
Nirekin baino bikote politagoa egingo du Ainhoarekin,
|
doazela
biak zakurraren ipurdira! Baina Ainhoari ere etorriko zaio makurtzeko garaia.
|
|
Eta irribarre egin baitzidan, doi bat harropuzturik, erantsi nion?: Egin kontu bi mexikarrak mozkor mozkor
|
doazela
, eta batak besteari honela diotsola: " Motel, ez duk batere laburra eskailera hau!"; eta besteak erantzun:
|
|
XVIII. mendearen hondar aldetik, eta XIXan zehar bereziki, nekazariaren bizimoduaren laudorio literarioa etengabea da, eta, era berean, baserritarra aurkezten da euskaldunaren arketipotzat. Bistan da modernitatean, aldaketa soziopolitiko eta ekonomikoak abailan
|
doazela
, nekazaria dela tradizioa, jarraikortasuna, aldatu gabea errepresentatzen duena;" betiko" bizimodua, edo bizimodu" naturala", hitz batean. Historiatik at dagoen ikuspegi esentzialista gailentzen da horrela.
|
|
Bilbon, kultura kontu hauetan, 2003 hau New Yorkera begira hasi dute erakundeek, loa ere kentzen ari baitzaie Guggenheim Bilbao Museoak dituen bisitariak gero eta urriagoak direla ikusita. New Yorkera begira, hango etxe nagusiak erremedio ren bat jarriko duela pentsatuz, baina ikusiz aldi berean han ere gauzak ez
|
doazela
garai batean bezain ongi, eta Irailaren 11ko gertaera omnipresenteak gogoratuz, ikusiz gainera kosta egingo zaiela egoera horri buelta ematea. New Yorkeko Guggenheimentzat ere ez da urte ona izan 2002, jendea etxean lehen baino gehiago gelditzen omen da-eta.
|
|
Agaton, hurrengo hitzaldian, presokratikoen akatsetan erortzen da antzekoak elkarrekin
|
doazela
esanez, Eriximakok jada esandakoaren aurka, eta printzipio horren arabera Maitasun jainkoaren izaera azaltzen saiatzen da, hura gaztea eta guztiz ederra dela defendatuz. Hitzaldi horren funtzioa jarraian Sokratesek azalduko dituen ideiekin kontraste egitea da, eta modu horretan Sokratesen hitzaldiaren hasierako ideiei indar gehiago emateko aitzaki hutsa izatea.
|
|
— Jarrai iezadazu, orduan, esaera zaharra aldrebestuta honda dezagun" (Agat) onen sinposioetara onak beren kabuz
|
doazela
" esanez, alegia. Homerok ez baitu bakarrik ia hondatzen esaera zaharra, horretaz trufatzen da ere, Agamemnon gerra kontuetan guztiz ausarta eta Menelao" lantzari eskasa" egin eta c gero, Agamemnonek eskaintza bat egin eta otordua eskainirik, Menelao gonbidapenik gabe joanarazi baitzuen afarira, txarragoa zena hobearen afarira alegia.
|
|
Erlijioaren espiritu esparruan elizaren ahalmenak ezartzeaz gain, Jainkoak dakar erregeak errege izatea politikaren denbora esparruan, eta gobernatzaileei ere, berak eman dizkie erabiltzen duten boterea nahiz agintea. ...bakarra jainko ordena hori izanik, bi biak joan behar dira batera, eta elkarri laguntza eman behar diote, hala gizabanakoek batari zein besteari men egin ahal izateko modu zehatz eta zintzoan, nola bien arteko ministroek euren eginkizunak bete ahal izateko, osagai bateratzaile moduan espiritua eta erregelak erabiliz; horren guztiaren ondorio bezala, esan daiteke erlijioa eta benazko politika beti
|
doazela
batera.
|
|
Beraz, lehen liburuaren ondoan azter daitezke printzearen eskubideak gordetzen dituzten gaiak edota herrien gobernua, unibertsitate eta gainerako gorputz eta erkidegoenak, eta krimen arlokoak. Epaitzeko manuari dagokionez,
|
doazela
bertara prozedura guztiak, eta epaileen ahalmenak eta eginbeharrak, hori baita beste guztiekin batera zuzeneko harremanak dituena. Iduri du, horren arabera, egoki dela horien nondik norakoak amaieran ezartzea.
|
|
Damianek algara egin du eskaileretan behera
|
doazela
. Bai, egunero gorpu bat lapurtzen dut gorputegitik, ertzain anderea.
|
2004
|
|
Pixkanaka, hutsuneen trataerak, mugimenduaren errepresentazioak, jokoak geroz eta kalitate eta espresibitate handiagoa dute. Gaiak ere aldatzen
|
doazela
ikusiko dugu, gazte garaiko xalotasunetik abiatuta, bizitzaren kolpeak jaso ahala, eskulturek ere gai tragikoak islatuko dituzte: maitemina, bakardadea, zahartzaroa, heriotza eta abar.
|
|
Bien nahasketa egokiak, kolorea eta usaina, sortzen du txoramena, finean animalion txoramena. Loreak oso handiak dira eta pipitatzarrak irekitzerakoan txingurrien bisitaleku izan ohi dira; pipitek jariatzen duten eztiaren biltzera
|
doazela
diote batzuk, beste batzuk, aldiz, txingurrien xaxatzerik gabe loreak ez liratekeela irekiko diote...
|
|
Gure kulturaren berri gutxi izaten dute. Gure musika, literatura, artea, bertsolaritza, antzerkia... kanpoan ezagutarazteko ahaleginak egin izan dira, baina badirudi azkenaldian kultur eragileak zabaltze horretan indarra jartzen ari direla, zirkuitu tradizionalagoetatik (diasporako euskal asteak, nazioarteko azokak...) kanpo. Horren adibide dira euskal idazleak geroz eta gehiago
|
doazela
nazioarteko literatura jardunaldietara, haien obra hizkuntza gehiagotara itzultzen dela, musika taldeek emanaldi gehiago eskaintzen dituztela atzerrian »uzten dietenean», antzerki taldeen birak urrutirago iristen direla... Beharrezko urratsa da eta ez litzateke saio makala gure zilborretik besteren bihotz begietara jauzi egingo bagenu.
|
|
Esaterako, Arabako Pipaonen San Roketan egiten dena, kastañuela eta gaiten doinuetara. Bilboko Begoñako Amaren egunean ere, garaian garaiko alkateak ahal duen moduan agurra dantzatu behar izaten duen erromeria eguna edota, lakuntzarrek Aralarrera egiten duten erromesaldia, jatorria," Lakuntzako pertza" izenez ezagutzen den kondairan duena; zenbait herritar astoa odolkiz eta txorizoz betetako lapikoarekin zamatuta igotzen dira, gainontzeko herritarrak atzetik
|
doazela
. Uztailean, Barkoxeko Madalenako ermitara ere erromesaldia egiten da.
|
|
Iztuetak azaldu digunez: «Hemengo ume batek agian pentsatuko du munduan zortzi urteko ume denak
|
doazela
eskolara, denek dituztela liburuak... Munduan zenbat errealitate dauden pentsatzeko bide ematen du, eta gureaz pentsatzen jartzeko».
|
|
Martinezek dioenez, «ikusleek badakite Markeliñeren lan bat ikustera
|
doazela
eta estetika bat, eszeneratze modu bat espero dute. Ikusleak hasi dira gu ezagutzen eta hori onuragarria da».
|
|
iradokiz. Ez da lehendabizikoa, jakina, ideia horren abaroan nazionalitate zapalduen hizkuntzak, Nazio estatuen identitateak ez bezala, halabeharrezko iraungipenera
|
doazela
iradoki duena. Baina, tira, hizkuntzalaritzaz horrenbeste gogoeta eta lan burutsu egin duen baten aldetik hizkuntzaren soziologian horren burugabe agertzea penagarria da.
|
|
Ee? Ez
|
doazela
pasatu berri den trenean?
|
|
Gainera, pairatzen dituzten emakume gehienak bakarrik bizi dira. Bestalde, Palaciosek gogorarazi zuen baieztatuta dagoela emakumeek “osasun desberdintasunak” dituztela gizakiarekin, ugalketa eremuarekin lotutako patologietatik haratago
|
doazela
. Hala, emakumeek gaixotasun kardiobaskularren %19 eta gizonek baino bi edo hiru aldiz depresio gehiago jasaten dituzte.
|
|
Lagunen begirada galduak harnean josirik eramaten dituzunean, beraien odolak eskuetatik irrist egiten duenean, eta etsaiaren ahotsa belarri ondoan sentitzean ohartu naiz amaitu dela edo hau dena amaitzera doala. Geurea dena kentzera
|
doazela
. Inongo arrazoirik gabe.
|
|
Etxea edukita, bulegotik gertu, elkar maizago ikusteko aukera izango dutela, eta bere etxetik ere gertuago egonda, beranduago arte egon ahal izango direla elkarrekin... Zezenei plaza erdian azken ezpatakada sartzen zaien bezala, zerbait gehiago erantsi du Andresek, hotela baino merkeago aterako zaiola gainera eta lasai egoteko, gastuak bere kontu
|
doazela
.
|
|
Teoriarik ez du nahi. Eskolak,
|
doazela
pikutara. Ez du modernoa izan nahi.
|
|
ez urteak aurrera
|
doazela
esateko legez.
|
2005
|
|
Momentu historikoa, aprobetxatu beharreko egoera, giro egokia, indar oreka aproposa eta abarrak aipatu izan dira aste hauetan. Eta jatorrian iritziak eta berbak besterik ez zirenak geure kontzientzian eta iritzi publikoan gauzatuz
|
doazela
irudituta nago.
|
|
Urte amaierako oporretatik bueltan gauden honetan, Juan ebanjelariak idatzi zuen" hitza haragi bihurtu zen" esaldia kasura datorrela otu zait. Hasieran politikoek eta gero kalean ere entzun eta esandakoak gauzatuz, haragituz,
|
doazela
pentsatzen hasia naiz. Eta horretan bai dela garrantzi berezikoa urte hasi berri hau.
|
|
Izan ere, bizilagun gutxi dituzten herrietan hiruzpalau familia berrik asko aldatzen dute panorama. Alvaro Gastonek jakin berri du 10 bizilagun besterik ez dituen Arabako Aletxa auzunera, hiru bikote gazte
|
doazela
bizitzera. Hortik atera daitezke kontuak, familia berriek zein nolako eragina duten herriaren funtzionamenduan.
|
|
Hobeto holan, zertarako bidaia lagunak egin, egin eta gero bidaiaren lehen aukera bidaia lagunak bertan galtzea bada. Bakarrik, bakar bakarrik dabiltza gosetetik iges tropelean doazen giza-, basamortuan euron aurretik joandakoen arrastoari jarraitzen deutsiela uste izango dabe, eurona geroago harea erauntsiak ezabatuko daualarik, itsasoan aurreko paterakideen uhararen atzetik
|
doazela
uste izango dabe, baina aurrera begiratu eta inor be ez, atzera begiratu eta inor be ez, alboetara begiratu eta hobeto inor be ez, bizitza gogorra da, paterakide, itsasoz bestaldera heltzeko lehia bizian, danok gara lehiakide, paterakide.
|
|
Batere ez zait iduritzen gobernuko baimenarekin izendatu apezpikuen eskutan diren diozesak baino gaizkiago
|
doazela
serora eta fraile ordena demokratikoak. Erran nezake horiek dutela Eliza aitzinarazten, diozesek Elizaren gestioa egiten dutelarik.
|
|
Hemen, Jesusen Berri Onaren berri badakite gutiz gehienek. Bidetik baztertzen badira, gaizki
|
doazela
senditzen dute. Bide onera itzultzeko xantza zerbait badute, bide hori ezagutzen baitute, bide hori ona dela baitakite.
|
|
Nola jujatuko gaituzte gure haurrek, irakurtuko dutelarik hilabete oroz 15 afrikar Mediterraneo zolara
|
doazela
Gibraltarreko itsasartea iragaitean; Libia eta Sizilia artean 28 hil zirela egun batez, 13 biharamunean (hauetan zazpi haur) gosez eta hotzez, beste 200 kolpez bi hilabete lehenago! 1996ko Eguberriz, sortzearen besta biharamunean 283 indio ito baitziren golpez Siziliako itsasartean, aspaldi ahantziak dira!
|
|
Oraingoan 1.800 watt eta 2.000 watt arteko potentziako zortzi ile lehorgailu ioniko aztertu dira: horien prezioak 24 eurotik (Polti) 40 euroraino
|
doazela
(Solac), kalitatea eta prezioaren arteko erlazio egokiena bigarren lagin merkeenak ematen du (Taurus, 30 euro), bera baita erabiltzaileek hobekien baloratu dutena eta, gainera, osoko kalitate onekoa da.
|
|
eta jarduera praktikatzera bezeroarekin
|
doazela
behar adina erakusle.
|
|
...ntzatzendenFinlandiakoadibidebatematekotan, esangenezake Ostrobothniaeskualdean bizirik dirauela dialektoak eta zahar nahiz gazte, folkhizkeran mintzo direla.Aldiz, etaFinlandiako suedieraren gaitik irtengabe, Aland, Aboland etaNyland hirietan, 1965urteabainolehenmundurasortuhiztunek bertakodialektoaegitendute, baina geroagosortuek regiolektoa darabilte (Ivars1998: 108). Hirietan eregauzak aldatuz
|
doazela
sinestekoada: badakiguFinlandiako hiribururasuomiera mintzo duen jende andanagaitzairitsidela azkenurteetanetahorretatikhizkuntza aldaketak itxaron daitezkeela': «Coloquial Helsinki Speech» lagunarteko eredu edo aldakiasortzen aridaorain, akademikoek arauarenaurkakotzatjotzendutena; hizkeraberrihaubestehiribatzuetara hedatzeaereadierazgarriada.
|
|
Euskal testu tekniko zientifikoek ez dute oraindik lortu lauzpabost mendeko atzerapena gainditzea, baina hau ez da harritzekoa. Zalantzarik ez dago, ordea, testu horiek nabariki hobetuz
|
doazela
euskara batuaren bestelako erabilerekin batera.
|
|
Semiotikaren bidea urratzen du autore frantziarrak eta figura erretorikotan oinarritzen du albistegietako irudiaren erabilpena, irudiarena eta testuarena, elkarren joko eta tensioan. Metaforaren erreinua dela nabarmendu ondoren(, l' information télévisée vit sous le régimen de la métaphore?), egoera ezberdinak marrazten ditu, irudia eta testua bakoitza alde batetik
|
doazela
esateko
|
|
7.20 irudia. Mantuko peridotitek azalerantz
|
doazela
jasaten dituzten tenperatura eta fusio graduaren aldaketak erakusten dituen diagrama. Peridotiten ibilbidea gezidun lerro beltz jarraitua da.
|
|
Are gehiago, 2000tik 2004ra kontsumo sektore espezifiko hori %80, 3 handitu baita. Baina harrigarria da, benetan, emakumeek elikagaiak eta edariak kontsumitzeko erabiltzen dituzten irizpideak gizonen esparrura ere zabaltzen
|
doazela
, unibertsitateko giroetan hasi, non entsaladak edo light edariak ia erabat aldatzen baitira garagardoak eta hanburgesak. Beraz, produktoreak beren estrategia eta propaganda diseinuak aldatzen hasten dira.
|
|
Askatasunak gogor salatzen du ere beste alderdiek herri honetako zati garrantzitsu baten eskubideen ukazioari aurre egin beharrean, apurren bila
|
doazela
, hauteskundeak bertan behera utzi edo eta, ez aurkeztearen aukera baztertu eta saiak bezela boto apur batzuen bila joatea leporatu behar diegu, bereziki Ibarretxe eta Imazi.
|
|
Halere, badirudi Estatu espainoleko herriek guk baino beldur handiagoa izateko arrazoia dutela; izan ere, guk bideratua dugu artzaintza. Herri horietan, ordea, mugimenduak sortzen ari diren arren, badakite gu baino 20 urte atzerago
|
doazela
. Dena den, ametsa hor dago.
|
|
Aterkia noiz duzun esaterik ez dago, eta Naroak gorroto dio aterkiari. Hori da Bilbon gutxien gustatzen zaiona, Gran Vía ko espaloietatik euritakoen artean ibiltzea, hauek elkarrekin talka eginez aurrera
|
doazela
. Are gutxiago Gas plazatik gora egin behar badu, orain bezala, Etxebarria parkea zeharkatzeko, tarte horretan edozein aterki alferrekoa baita.
|
|
Prestatu eta burdian egon dira laster. Eguzkia gorako bidean dutela, margo arrosak galtzen
|
doazela
sabai gardenean, errekaren urruma lagun, zubia zeharkatu eta gorako bidea hartu dute, amatatu diren faroltxoen artean. Itxurazko lasaitasun hori bortxatzen, errepide nagusira atera bezain laster atzean jarri zaien furgoneta beltzari igarri dio Mutsumik.
|
|
Edukia hiru puntutan labur liteke: diru-laguntzak urtero oso berandu etortzen direla, horiek behera
|
doazela
, eta Kultura sailak ez duela euskarazko komunikabideen sektorea estrategikotzat hartzen, Euskara Biziberritzeko Planean horrela definituta egon arren. Baieztapen irmoak, Kultura sailak gogoan hartu lituzkeenak.
|
|
Jakin beharre ko beste argi bat ere ematen dute, irabaziei buruz. Inbertsioarekin zeharo lotuta dauden enpresen sektorearen makrokontuan azaltzen diren irabaziak baita ere, inbertsioak bezala, beherantz
|
doazela
urteen etorrian, kontsumitzaileendi ru sarre rekin (lansari eta abar) konparatuz. Hor ere beste datu beltz bat azaltzen da:
|
|
Haien artean, dirudienez, Juan Ferus egon zen, eta, gureen artean, Erasmo; guztiak ere, eliza bakearen eta bake zibilaren maitale sutsuak. Dena den, nire ustez hala egin zuten, gauzak mutur batetik bestera
|
doazela
kontuan hartuta, gauzok euren erdibide egokira eramateko asmoarekin. Modu horrek, bistan da, ez du beti emaitza ona ekarri.
|
|
Hortaz, Grotiusen baitan zuzenbidearen iturburuek bat egiten dute nazioarteko zuzenbidearekin ordu arte ohiko zena iraultzeko eta beste ikusmolde juridiko baten pean jartzeko, horren bidez ere moraletik zuzenbidera
|
doazela
nazioarteko gatazkak konpontzeko giltzak.10
|
|
Brankako txapitelaren goian gelditu da, nola ezean, itsasoaren hondoraino
|
doazela
diruditen burdinazko uztaiei beha, zorabioa.
|
2006
|
|
Auto ilarak metro gutxi batzuk aurreratu ditu. Gure alboetan hamaika moto ikusi dut, batzuetan hiru, baita lau pertsona ere ziztu bizian
|
doazela
.
|
|
Ipuinak kontatu ahala aldatzen
|
doazela
diote. Ekitaldi berean eraldatzen da amiñi bat eta ekitaldiz ekitaldi are gehiago aldatuz doa...
|
|
Baina barre gehiago. Beraiek badakite azkenean hiltzera
|
doazela
, guk jakin genukeen bezala. Eta aldea hor dago, gu kristauak garela, eta negar egin behar dugula.
|
|
Gogoratzen Star Warsen Darth Vader agertzen den bakoitzean entzun daitekeen nota errepikakor larriez? «Hara, produkzio handi batzutan ulertzekoa da hala egitea, baina sumatzen ari naiz zinema intimistagoan ere zabalduz
|
doazela
holakoak, eta horrek sormen eza salatzen du».
|
|
Honelako animaliak hegan
|
doazela
harrapatzen dituenak ederki atzemango du haragizko produktu zoragarri hau.
|
|
ibaian zehar
|
doazela
aztertuko dute bere azidotasuna, eta
|
|
Azkenik, eta orain arteko guztia kontuan izanik, esan daiteke zailtasunakdituzten haur adoptatu hauen gurasoek erronka zailei egin behar dietela aurre, etaondorioz, haur hauek hezteko behar dituzten konpetentzia eta gaitasun parentalak, seguru asko espero direnak baino harago
|
doazela
. Hori dela eta, eta autore askokadierazi duten moduan (Barth, 2002; Fernandez Molina, 2002; Forbes etaDziegielewski, 2003; Moliner eta Gil, 2002; Reilly eta Platz, 2004), azpimarratubehar da familia hauek adopzio osteko orientazio eta babes zerbitzu bat izatearenbeharra.
|
|
Saltzaileak jakinaren gainean daude. Badakite kartzelara
|
doazela
horiekdenak, azentu euskalduna dute, baina, hala ere, ez dute galderarik egiten auzohauetako tabernari eta dendariek; kartzela beti egon da hor, beraien etxebizitzenondoan, memoria dutenetik, eta autobusetik jaisten diren euskaldun horiek laranjaasko erosten dituzte. Idatzi gabeko itun bat dago haien artean.
|
|
Gure lagun edo inoren lagunakia segitaldea osatzen duteneaninoruntz, banan bana, banan bana, banan bana
|
doazela
.
|
|
munduko gertaeren zentzua aurki dezakegula, baina, berau ez dela aurkitzen ikerkuntza baten emaitza bidez (ikerlana on ona bada ere), baizik eta mundua sortzeko gai izanik;, kosmobisioak? inondik ere ezin daitezkeela izan jakintza enpirikoan emaniko aurrerapauso baten emaitza eta, horrenbestez, indartsu mugitzen gaituzten ideal gorenak bidean aurrera
|
doazela
, soil soilik eta garai guzti guztietan, beste ideal batzuekin borrokan (eta beste ideal horiek beste pertsona batzuentzat gureak guretzat bezain sakratuak dira) (Weber, 1982: 46).
|