|
2000
|
|
|
Eta zinez, ahaleginak egiten
|
ditut
gure bikotea ere beste guztiak bezain bizia izan dadin; alaia, batua eta... Maitasunez betetakoa esan behar nuen, baina ez.
|
|
|
" Bakarrik?", besterik ez zitzaion atera orduan ere. " Bakarrik", erantzun nion tinko," denbora gehiago eta distantzia behar
|
ditut
gure artekoa argi ikusiko badut. Agian zuri ere on egingo lizuke...".
|
|
2002
|
|
|
PCE legeztatzea, edo Frantziaren kasuan Aljeriari independentzia ematea, erabaki horiek oso latzak izan dira onartu dituzten estatu gizonentzako. Ez naiz hasiko PSOEren apologia egiten, baina ezagutu
|
ditut
gurekin lanean Euskal Kontseilu Nagusian, ikusi dut Juan Iglesias bat haur bat bezala negarrez PSEtik nafartarrek alde egin zutelako... Zergatik ez da azalduko PSOEn estatu gizon bat?
|
|
2004
|
|
|
Benetan estimagarria da, bertan bisitariak arte garaikidean parte hartzeko beta baitu, eta tokiaren eta artearen subjektu sentitzen da maiz, Alizia berri bat balitz bezala, lurralde miresgarrian. Eta hirugarrena Designmuseoa (Diseinuaren museoa) izan zen, bere egunerokotasuna edertzeko ahaleginean gogoangarria egin zitzaidana; beti miretsi
|
ditut
gure bizitza errazteko tresna egokiak egin dituztenak. Badute begia, nik ez dudana, baina idatzi behar honek moteldu dizkit praktikarako aukerak.
|
|
2006
|
|
|
Berak bezala, nik ere ezagutuak ditut, bai lehendik eta bai harrezkero, maitaide hobeak. Berak bezala, nik ere biziak
|
ditut
gu bion artekoa baino amodio sutsuagoak, sendoagoak eta iraunkorragoak. Hala ere, samurtasun handi batek estutzen dit barrua autoan Maitasuna mendian gora zihoan bikote haren irudia gogoratzen dudan aldiro.
|
|
2008
|
|
|
UNAI: (Irribarrez) Faltan bota
|
ditut
gure arteko hitz aspertu hauek! (Penaz).
|
|
2009
|
|
|
Nahiko erraz seinala ditzaket orain hogei urteko euskara literarioaren eta gaurkoaren arteko aldeak. Egin dugun bidea sekulakoa da, eta nonahi antzematen
|
ditut
gure arrastoak. Ez dago, nire ustez, hori bezalako ereinotzik.
|
|
|
Maite
|
ditut
gure idazleak, denak, baita Iban Zaldua ere, baina biziki gogaitarazten nau idazleek prentsako elkarrizketetan agertzen duten joerak, euren gustuko idazle eta erreferenteak aipatzeko orduan. Orokorra bihurtu da, gainera:
|
|
2010
|
|
|
Diseinua ederra zen. Ustela aldizkaria ere ezagutzen genuen, Ustela argitaletxean harpidetzerakoan erregalatu baitzizkiguten bi ale (Ramon Etxezarreta eta Josetxo Lizartza gelaz gela ibili ziren EUTGn harpidetzak lortu nahian; ondo gogoratzen
|
ditut
gure ikasmahaien gainean eserita aurrez aurre guri hitz egiten). Gero Josu Pott izeneko beste aldizkari batzuk hasi zen ekartzen.
|
|
|
Gure etxean, artadiez hara dagoen pentzeari begira egoten nintzen leihoan. Auzokoaren behiak xaxatzen ikusten
|
ditut
gure etxeko jabearen zakurrak. Laster entzungo da baserritarraren haserre oihua:
|
|
2011
|
|
|
ERNESTO. Ez pentsa, egia esaten dut, ez besterik. Faltan botatzen
|
ditut
gure solasaldiak
|
|
|
Bai, baieztatu zuen Lolok, baina gero eta zailago daukagu, nola eginen dugu? Itxaron, esan zuen irlandarrak leihatilen kristalak bere gainean erortzen ziren bitartean, lagun zahar batzuk ekarri
|
ditut
gurekin. Dozena bat esku bonba atera eta batzuk Lolori eman zizkion.
|
|
2012
|
|
|
Bigarrenari ukabilkada bat eman buruan, lurrera bota, eta sastrakara ihes egin dut heriosuharrean. Ondo asko ezagutzen
|
ditut
gure etxeen aurreko mendi malda osoa hartzen duen lorategiko bidezidor guztiak.
|
|
2013
|
|
|
Baina gero ulertu nuen muga bat gainditzen ari nintzela eta beste mundu batean sartzen. Orduan ezagutu nituen haien janak eta edariak, calderetea, migak, perrunillak, pitarra ardoa...?, haien abesti maiteak. Con sabor a Portugal, Virgen de Guadalupe...?, eta castañuelak eta anisdelmono botila Jo izan
|
ditut
gure abesbatzari lagunduz. Jakin dut Extremaduran gaztelaniaz gain hizkera bat baino gehiago badutela?
|
|
2014
|
|
|
Asier, niretzat, misterio bat da. Bere lehengusuarekin politikaz eztabaidatzen jarduten du denbora guztian, egiten dituzten deiadarrak, batez ere bereak, entzuten
|
ditut
gure lokutoriotik?, baina bidaietan zehar ez die behin ere botatzen dizkiodan amuei heltzen. Ezta ezker abertzaleak eta presoen kolektiboak estrategiaz aldatu eta gauzak lasaixeago daudenetik ere.
|
|
|
945 Askotan ikusten
|
ditut
gure harri jasotzaileak Sisiforekin solasean.
|
|
|
Inbentarioko datuak errepasatu
|
ditut
gure datu basearekin, eta ez dator bat, berriz ere.
|
|
|
Gogoko
|
ditut
gure elkarrizketak.
|
|
2015
|
|
|
Gure amama Virginiak bi seme txikienekin Frantziarako itsasontzia hartzeko aukera izan zuelako, beste bost seme alaba Ingalaterra, Frantzia eta Belgikara ebakuatzen zituzten bitartean, eta beste alaba hemen geratu behar derrigorrean. 2015eko ume siriar horien begi ilunetan ikusi
|
ditut
gure familiaren begi ilunak, nire begi ilun berberak. Orduan, Europa izan zuten (genuen) aterpe, komiteak sortu ziren nonahi.
|
|
|
Berorren sufrimenduetan hain biziki esku harturik, horrela konpondu ahal banintza, amaituak lirateke honezkero. Baina hain kaskarra naizenez gero, merezimendu txikiak
|
ditut
gure Jaunaren aurrean. Izan bedi goretsia guztiagatik, hala baimentzen duenez gero, berorrek aintza handiagoa izan dezan komeni izango da.
|
|
|
Hala ere, ikus ditzagun urte hauetan gertatu diren zenbait aldaketa. Ez
|
ditut
gure txostenetantopatu ahal ditugun aldaketa guztiak aipatuko, horiek irakurri ahal izango dituzue, aldaketa nagusiakaipatzera mugatuko naiz:
|
|
|
Txukundu egin
|
ditut
gure aktiboen grafikoak.
|
|
|
Orduan, beste 30,000 transferituko
|
ditut
gure kontura oraintxe.
|
|
2016
|
|
|
Entzuten ez diodala pentsatuko du, egia baita zertxobait gorra nagoela, baina ondo baino hobeto entzuten
|
ditut
gure alaba Piliren purrustadak. Gainera, era horretan hasten zaidan bakoitzean,, nire etxera etorri zenuke?
|
|
|
Eta, ez pentsa, mundu asko ikusia naiz. Nazio asko ezagutzen
|
ditut
gure Polonia pobreaz gain erantzun zion Danutak.
|
|
|
" Eskerrak ematen
|
ditut
gure adiskidetasunagatik".
|
|
2017
|
|
|
Irudia ni neu egiten ari naiz, badakit, topikorik topikoenei heldu eta jezten
|
ditut
gure zain sentiberenak ukitu arte. Hala da.
|
|
|
Eme jaio nintzen, eta urteekin emakume egin naiz. Hala ere, ez
|
ditut
guri buruz asmatu dituzuen topiko guztiak irentsiko. Hori baino askoz ere gehiago naiz.
|
|
|
...turaren ekonomia gure historiaurreko leize zuloetan; ez da arkitektura komunistaren eraikin tzarrak lila argiz margotuak; ez da panoptiko dualean aurki daitekeen bazter libre bakarra, ez baita halakorik existitzen, halako dimentsiorik ez dago; hau da beti beranduegi iristen da katarsia; hau da dolua eta maitemintzea kontu berdinki pertsonalak dira biak; hau da kostaldeko muga bikoitza honetan ezin
|
ditut
gure etxe atarian P Lerroa zenaren bunker frankistak ez eta gure etxe aldamenean Atlantikoko Horma izandakoaren bunker naziak formolez betetako ontzietan sartu eta hauek behingoz eta betirako itxi, ezin baitut ariman inkrustatutakoa erraustu, gertatutakoaren desagerpena asmatu; hau da gerra desberdinek injustizia berdinak eta biktima berdinak sortzen dituzte; hau da, ez, ezin ditut gure historiak... Hau da lesioak dituzten burmuinen museoa, horixe da, horixe gara.
|
|
|
...za honetan ezin ditut gure etxe atarian P Lerroa zenaren bunker frankistak ez eta gure etxe aldamenean Atlantikoko Horma izandakoaren bunker naziak formolez betetako ontzietan sartu eta hauek behingoz eta betirako itxi, ezin baitut ariman inkrustatutakoa erraustu, gertatutakoaren desagerpena asmatu; hau da gerra desberdinek injustizia berdinak eta biktima berdinak sortzen dituzte; hau da, ez, ezin
|
ditut
gure historiako esklaboak askatu, ezta ere bortxazko lanetara behartutako presoen zorigaitz miserablea arindu; hau da segundo honetantxe bertan nazkatuta nago, eta bada ezagutzen dudan jendea ez litzaidakeena bereziki axola izango gaur bertan desagertzea. Hau da lesioak dituzten burmuinen museoa, horixe da, horixe gara.
|
|
2018
|
|
|
Askotan izaten
|
ditut
gure taldearen ilunabar aurreko ordu bare horretako ikuspenak. Edalekuetatik azenario sailetaraino, haitzuloen aurreko zabaldian elkarturik.
|
|
|
Gauza askori egin behar izan diot uko. Hiru urte pasatu
|
ditut
gure seme alaben partiduak ikustera joan ezinik, oso berandu iristen nintzen etxera, lana bukatu ostean artikuluren bat irakurtzeko, elkarrizketaren bat transkribatzeko aprobetxatu nahi izaten bainuen. GARAIPENetik apur bat urrundu nintzen, ez nintzen iristen eta.
|
|
2019
|
|
|
Hala ere, ez dira beti eta denak hain txukunak ibiltzen, agi danean, eta hainbat etxe eta denda kantoietan urez betetako bost bat litroko plastikozko ontzi gardenak ikusi
|
ditut
gure herri santu honetan. Esan didate katuak pareta horietara pixa egitera ez hurbiltzeko jartzen dituztela.
|
|
|
Edonola ere, urrats txikiak ematen ari gara, norabide egokian. Egin ahalak egingo
|
ditut
gure arteko giroa lasaia izan dadin, badakidalako galderak funtsezkoak direla, baina, erantzunak, are eta garrantzitsuagoak.
|
|
|
Harriduraz irakurri
|
ditut
gure herriko Udal horrek Maritxu Kajoi aurreko egunean egindako pintaketak gaitzesteko egin dituen adierazpenak. Argudioetako bat da ondare historikoartistikoan pintaketa horiek egindako kalteak.
|
|
|
Hala egiten nik neurekiko: " Bost libera aterako
|
ditut
gure aitarentzat, hau dela eta!".
|
|
|
—Ez pentsa. Ez dakit seguru guri segika ari ziren, baina biak ikusi
|
ditut
gure
|
|
|
Ondo gogoratzen
|
ditut
gure atariko orri biko burdin hesia, harlauzak eta zurezko balaustrada. Aitita amumei handiki batzuek alokairuan utzitako antzinako pisu batean bizi ginen eta horrexegatik genuen bainuontziaren pribilegioa, nahiz eta laster, hirurogeita hamarreko diru goraldiarekin, familia askok gurea baino komun dotoreagoak luzitu ahal izan zituzten.
|
|
2020
|
|
|
Erregea ikusi dut, dirua zer den badakit, gure hizkuntza ia galdu dut, ez nauzu hemendik atera nintzen berdina. Baina ez
|
ditut
gure ohiturak ahantzi eta sherpa naiz. Bihar hemen izango gaituzu." begirada galdu xamarrak ukituriko irribarre erdiz.
|
|
|
Zaila zen mafiako buru horien erradiografia egitea, eta pertsonaia bat asmatu dut, Karmelo izeneko bilbotar bat, Italiako mafiarekin harremana duena. Horren bitartez aurkeztu
|
ditut
gure mafiako buruak, geure geureak direnak, izen abizenak dituztenak. Galdera da zergatik Galiziako eta Andaluziako buruak ezagunak diren eta hedabideetan agertzen diren, eta hemengoak, aldiz, ez.
|
|
|
Baina leihoetan bai, hor bai da agerikoa haien presentzia, haien ostadar koloretsuak. Gutxienez bost bat ikusten
|
ditut
gure leihotik. Italiako umeek hasitako Andrà tutto bene (Dena ongi egongo da) kanpaina gurera ekarrita.
|
|
|
Horren kontra aritzea gure sozializatzeko moduaren aurkako erasoa da. Nik bestelako kultur moduak ezagutu
|
ditut
gure kaleetan, tabernek azken urteotan fagozitatu dituztenak: esaterako, euria ari zuenean, ez bustitzearren, oinezkoak etxeen fatxaden ondotik ibiltzea.
|
|
|
Gogoan
|
ditut
gure aita zenak bere garaiko neguei buruz kontatzen zizkigun istorioak. Burgosko herrixka batekoa izanik, etxeko ataria elurrez eta izotzez beteta oroitzen zituen ume garaiko negu haiek.
|
|
|
Garai haiek oroitzean ez
|
ditut
gure erabakiak ulertzen. Aintzane eta ni ez ginen horrelakoak.
|
|
|
ezagutzen
|
ditut
gure erreguen arrazoia eta norakoa
|
|
|
" Eta orain, hainbeste urte geroago, oraindik gogoan
|
ditut
gure topaketa guztiak atzo balitz bezala.
|
|
2021
|
|
|
Zerbait ezkutatzen ari zara. Foruzain batzuk nabaritu
|
ditut
gure zaintza egiten. Arriskuan al zaude?
|
|
|
Arratsalde gehienetan, ordea, gure etxeko apezarekin latinak irakurtzen eta otoitzean pasatzen dut. Kontuak ere ikasi
|
ditut
gure maiordomoarekin. Gaur, arratsaldean, etxera itzuliko gara eta bihartik aurrera betiko gauzak eginen ditut.
|
|
|
Zein arotatik zetorren David? Brontzezkoan kokatu behar ote
|
ditut
gure arbasoak. Urrezko aroa berreskuratzeko ahalegina izan ote zen haiena?
|
|
|
Meritu handirik gabe, ordea, pilatzen ditugun jabetzek denbora baino ez baitigute eskatzen, denbora izanik, hain zuzen ere, poltsikoetatik jausten zaigun ondarea, hura nola xahutu gure bilaketa amaiezina. Haien aldean, nahiago
|
ditut
gure artean antolatzen ditugun lehiaketak, benetako abilezia eta talentua eskatzen dituztenak, hala nola betiko boxeoa edo borroka arteak, auto lasterketak, ehiza txapelketak, errugbi partidak... eta begirunea sentiarazten didate halakoetan bildutako zauriak garaikur gisa erakusten dituztenek.
|
|
|
Nire kasuan, hitanoaren erabilera naturalaren salbuespen bakarra gogoratzen dut, Susa argitaletxeko zenbait idazle eta langilerena. Umetatik entzun
|
ditut
gure aitarekin eta elkarren artean hika hitz egiten, Zarautzen eta inguruetan normalak diren formetan. Beraz, egunen batean idatzi nahiko banu –demagun– zirkulu horretan edo horren antzekoren batean gertatzen den fikziozko egoera bat, beharbada naturalagoa eta hobea irudituko litzaidake pertsonaiaren batek" hik esango duk nahi duana..." esatea, eta ez" zuk esango duzu nahi duzuna".
|
|
|
45 Bizkaieraren imitazio nahikotxo irakurri
|
ditut
gure literaturan. Eta ez dut uste bakar batek konbentzitu nauenik.
|
|
|
Zure ordenetara... hara... bilaketak egin
|
ditut
gure sareetan, Jason Moreau gizakiaz. Justiziarekiko bere bide propioa badu.
|
|
|
Eta, hala ere, imajinatzen
|
ditut
gu bezalakoak direnen loturak aurkakoak ziren bi familia maitasunagatik mirariz elkartzen direla.
|
|
|
Eta inoiz ez
|
ditut
gure ikasleak konprometitu.
|
|
|
Joaten zarenean, faltan botako
|
ditut
gure piknikak.
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, gero eta arte erromatar gehiago ikusi, orduan eta hurbilago sentitzen
|
ditut
gugandik, agerikoa delako euren irudiekiko harremana gehiago aldentzen dela Egiptotik gugandik baino. Egiptoarren irudiak izaera magiko indartsua zuen; erromatarrenak, izaera askotarikoa eta aldagarria.
|
|
|
Lau urteko luzamendu horretatik beste une bi erreskatatu nahi
|
ditut
gure kontakizunerako. Lehenengoa, 1924ko maiatzaren 19an Getariko Gurutzea hotelean chez Dcyhenartegindako bazkaria, zeinean bildu baitziren Gure Herria aldizkariaren buruzagiak eta lagunak, eta baita Argia aldizkariko kide batzuk ere, euren artean zuzendaria, Bitor Garitaonandia apaiz zaldibartarra.
|
|
|
Musulmanak izango dira gehienak, apur bat arakatuta atera dugun ondorioaren arabera. Bigarren egunetik aurrera gehitu diren beste hiruzpalau emakumek zapia daramate buruan, eta hala irudikatzen
|
ditut
gure artean dauden gizon riftarren emazterik gehienak. Kabiliako panoramaz zalantza gehiago daukat.
|
|
|
Zelan izanen ote haiz? Uda guzia eta larrazkena pasatu
|
ditut
gure egoitza berriaren apailatzen. Biziki polita gelditu da, baina orain aski da.
|
|
|
Baina nirean bai! Ospatu
|
ditut
gure etxean bizi diren zure hiru kideekin. Orduko argazkietan lauak ederki apaindurik ageri gara, oraindik gordetzen ditudan ezkongabe denborako jantzi erromantikoekin.
|
|
2023
|
|
|
Gai zabala eta sakona, bat baldin bada. Xumeki gogoratuko
|
ditut
gure ibilaldietan ikusi edo ikasi ditugunak
|
|
|
#NikereAtsegin dut Euskal Herria. #NikereEzagutu
|
ditut
gure historiaren urte ilunak, entzun izan ditut bonba eta tiro hotsak. #NiereOldartu naiz noizbait ezberdin pentsatzen zuenaren kontra.
|
|
|
Egia esan, aspaldian uretatik urrun ibiltzen naiz, ahal bada. Baina lasai, ondo zainduko
|
ditut
gure gaztetxoak.
|
|
|
Sukaldea jendez betetzen joaten zen poliki poliki eta poztasun handia zegoen, beti gauza ezberdinak gertatzen ziren eta denak sukaldean. Faltan botatzen
|
ditut
gure garaiko sukalde handiak. Orain txikiak egiten dituzte eta sala handiak, denak telebistari begira tontotuta egoteko".
|
|
|
Hautagaiak ez bazekien euskaraz, beste norbait igortzeko eskatzen genien. Gaur egun, hautagaiak frantsesez hitz egiten entzuten
|
ditut
gure irratietan. Gehiago zirikatu behar dira.
|