|
2000
|
|
|
Nik asko sufritu dut bertsotan. Egun gutxi izan
|
ditut
etxera gustura etorritakoak. Etxera joaten nintzen «dedios!
|
|
|
Eta, geroztik hemen bizi izan naiz... bakarrik, baina ez enetzat bakarrik, zeren eta behin baino gehiagotan egokitu izan baitzait inguruotan erromes edo bidaiari galduren bat, eta haiekin partitu izan
|
ditut
etxea eta ogia, beharrezkoa izan denean.
|
|
|
Kafetegi honetatik irten, eta Teresari deitzen saiatuko naiz. Atzamarrak gurutzatuko
|
ditut
etxean egon dadin. Gaur inoiz baino gauza gehiago daukat zuri kontatzeko.
|
|
2004
|
|
|
Lupinuaren gara segailak tente
|
ditut
etxe aurrean eta sua ekarri didate gogora. Yellowstoneko Parke Naturaleko 9.105.435.000 metro koadroetatik 823.601 akre »milioi bat golde» bisitatu omen zituen 1988ko uztailetik irailera bitarteko sute famatuaren ondorengo argazkietan, suaren panorama beltzari buelta emateko lupinua da, antsiaz, lehen azaltzen den landarea.
|
|
2005
|
|
|
Gehienek liburuak izan dituzte ikasketa lagun: " Mila liburu baino gehiago
|
ditut
etxeko liburutegian; ez dira diruditen bezain hotzak. Izan ere, liburuan teknika agertzen da baina gero zuk hori interpretatu behar duzu; eleberri batean oinarrituta, filma egitea bezala da; askotan testu bera bi zinemagilek hartuta, oso pelikula diferentea ateratzen da, bada magian berdin", arrazoitu du Marselek.
|
|
|
Behin hamster bat izan nuen, baina bigarren egunean, kaiolan zegoelarik, bere buruaz beste egin zuen, seguruenik nire ondoan triste sentitu zen eta horregatik jan zuen, jolas zedin sartu nuen boligrafoaren tinta. Boligrafo asko
|
ditut
etxean, gorriak batez ere, idaztea baino gauzak zuzentzea gustoko dudalako. Perfekzionista naizela esan zidaten behin ikastolan, beno behin baino gehiagotan.
|
|
|
Kanpokoen multzoa da laugarrena ekoizleen aldetik (%10, 0) eta bigarrena ekoizpenean (%22, 8). Hemen kokatu
|
ditut
etxe nagusia Euskal Herritik kanpo daukatenak. Multzo honen barruan genero eta kolore oso desberdineko ekoizleak sartu ohi dira:
|
|
2006
|
|
|
Begiratu
|
ditut
etxe inguruko pentzeak, basoak, mendiak. Buruz dakizkit zoko guztiak.
|
|
2007
|
|
|
kulunkatu
|
ditut
etxeraino
|
|
2008
|
|
|
Manibelara ondo ailegetan ez eta, gurpilari berari heldu deutsat eta engranajeak eskumako atzamar lodia bertan lauskitu. Arrantzaka edo irrintzaka aztoratu
|
ditut
etxekoak.
|
|
|
Buztarrigintza da zehetasunez gogoratzen dodan ofizioetariko bat. Buztarrigin bat baino gehiago ezagutu
|
ditut
etxean: Markinako Erlatx, Ibarzabal bertsolaria izan zan horreetariko bat; Berriatuko Gardotzako Andramarixe baserrikoa, beste bat.
|
|
|
Nire marmoka lehorrak non utzi ez dut jakiten, eta kaleak gurutzatzen ditut begiak itxita. Limoizko flashak zurrupatzen
|
ditut
etxe atarian. Haur lodi eta betaurrekodunak gorrotatzen ditudala esaten dut ozenki, aditu diezadaten.
|
|
|
Bidaietan ez dut askorik irakurtzen. Aurretik bai, ahal dudan guztia irensten dut baina bertara iritsita egunerokotasuna aski bizia izaten da, eta zorroan bizpahiru liburu hartuta ibili arren, orrialde gutxi batzuk irakurrita eroan ohi
|
ditut
etxera bueltan. Lehenengoz ari gara ohiko oporralditik kanpoko txango luzean, eta heltzen da unea bidaiak opor kutsua galdu eta egunerokotasun bihurtzen dena.
|
|
|
Urrunago: « Bi poema posibleren zirriborroak ekarri
|
ditut
etxera» (Ibid. :
|
|
|
LEONOR. Paper batzuk ahaztu
|
ditut
etxean. Ikusi al duzu karpeta urdin bat?
|
|
|
MILENA. Aita, amaitu
|
ditut
etxeko lanak, ikus dezaket telebista?
|
|
|
– Zuk agindutako egin
|
ditut
etxeko lanak (moduzkoa).
|
|
|
Giltzak
|
ditut
etxera sartzeko. Bi urtez eraman ditut motxilako poltsiko txikian.
|
|
2009
|
|
|
Antzera gaude orduan Bilbo eta biok eta beharbada Eliasek badaki eta beharbada horregatik esan du eta beharbada nik ez dut ezer esango eta hobe horrela. Hamabost urte pasa
|
ditut
etxera bisitarik egin gabe. Beharbada Eliasek badu hauxe behintzat, hauxe besterik ez bada, leporatzeko arrazoirik.
|
|
|
Izan ere, egia da Beñardo izeneko norbait Ameriketara joan zela aspaldi, baina egia da, halaber, Beñardo delakoa ez dela zure osaba. Beñardo, izan ere, etxeko ardi beltza da, eta nik ez
|
ditut
etxeko ardi beltzak etxekotzat. Esan nahi dizudana eta esan nahi dizuedana da Beñardok etxetik alde egin zuèn egunean hil zela niretzat eta hil zela guretzat.
|
|
|
gorde dut kutxean; tarteko lanak ere ein
|
ditut
etxean... ez naiz oetan lotsa iñoren aurrean.
|
|
|
Izan ere, egia da Beñardo izeneko norbait Ameriketara joan zela aspaldi, baina egia da, halaber, Beñardo delakoa ez dela zure osaba. Beñardo, izan ere, etxeko ardi beltza da, eta nik ez
|
ditut
etxeko ardi beltzak etxekotzat. Esan nahi dizudana eta esan nahi dizuedana da Beñardok etxetik alde egin zuèn egunean hil zela niretzat eta hil zela guretzat.
|
|
2010
|
|
|
Asteburuetan, lanegunetako egutegi berdintsua erabiltzen dut, doi doi luzaturik lo egiteko orenak. Gero eta bakanagoak
|
ditut
etxeko salako eserialdiak. Planak mahai gainean metatzen zaizkit.
|
|
|
Izan ere, zaila da hainbeste argazkiren artean aukeratzea: 45 album
|
ditut
etxean, erantsi digu.Jada hiru lagunek lortu dute 10.000 argazkiaren langa pasatzea: Imanol Aragon zornotzarra, Lorentxo Portularrume zarauztarra eta orain, Goikuria. Zeanurikoa harro dago bi lagunekin podioa elkarbanatzeaz; zoragarri moldatzen naiz eurekin, esan digu.
|
|
|
Orain zuk egiten duzu lan etxetik kanpo, ez? Horregatik egiten
|
ditut
etxeko lanak...
|
|
|
LEO. Eso espero. Itxasok bere bizimodua du eta ordu asko pasatzen
|
ditut
etxean bakarrik.
|
|
|
Ez du inork jakin behar. Ez
|
ditut
etxekoak arriskuan jarri nahi.
|
|
|
– Liburuak saltzen
|
ditut
etxez etxe.
|
|
2011
|
|
|
Ez daki, ordea, noiz itzuliko den. " Dena den, urtean pare bat hilabete pasatzen
|
ditut
etxean, eta, teknologia berriek askoz ere gehiago gerturatu gaituzte. Ia ia bi tokietan nagoela esango nuke".
|
|
|
–Ogiaren bila, arrandegira edo egunkaria erostera ateratzen nintzelarik ere, presaka itzultzen nintzen etxera, telefonoz deituko zidan itxaropenarekin. Orduak eman
|
ditut
etxea atontzen eta orduak eman ditut gutun hau idazten, baina hori guztia ez zen estalki bat baizik. Bene benetan axola zitzaidana telefonoak deituko zuenerako prestaturik egotea zen?, jarraitu nuen, eta entzuleak, emakumeak bereziki, beren eserlekuetan jarrera eroso baten bila nola mugitzen ziren nabaritu nuen, nire hitzaldiak itxura ona hartzen zuela igarrita edo.
|
|
|
Poltsatxo honetan ekartzen ditut. Eta gero, erabiltzen ez direnak, berriz eramaten
|
ditut
etxera eta denboraldi osorako izkirak ditut.
|
|
2012
|
|
|
Iowan zegoela, zinemara, operara… Leku guztietara joaten zen, joan nahi izaten zuen, dena harrapatu nahi zuen Andolinek. Beste euskaldun batzuk ere izan
|
ditut
etxean, bizitzen, eta haiekin praktikatu izan dut: Oñederra, Jose Inazio Hualde…
|
|
|
–Lana lortu orduko telefonoa eta internet jarriko
|
ditut
etxean, zuek bezalako aberats okituen antzera.
|
|
|
GERMAN. Mikrofonoak aurkitu
|
ditut
etxean.
|
|
|
Ikasleak irakasleari: “Ezin izan
|
ditut
etxeko lanak egin ETAren bonba batek desagerrarazi dituelako”. Nerabeak gurasoei:
|
|
|
entzuten
|
ditut
etxean
|
|
|
Gertatzen ari den guztiarekin ere oso lasai ikusten
|
ditut
etxekoak. Gazteak izan arren militante zailduak direla deritzot.
|
|
2013
|
|
|
Aspaldian jada ez. Nik bere disko guztiak
|
ditut
etxean. Jarriko dizkizut gero.
|
|
|
Ez ditut ikusi nahi, langelako besaulkitik altxatu eta itzuli batzuk eman
|
ditut
etxean barrena, baina ezin izan dut saihestu: bi gorputzak kiribilduta sumatu ditut logelako alfonbraren gainean.
|
|
|
Denboraleak adarrak ekarri ditu hondartzara. Batzuk garraiatu
|
ditut
etxeraino, trastelekuan zegoen kristalezko ontzitzar bati hautsak kendu, eta bertan sartu ditut lixa paperez garbitu eta gero. Hondakinak apaingarri bihurtu ditut.
|
|
|
Itsasontzi bat eta bost bat hegaldi
|
ditut
etxera itzultzeko, baina gauza bat esan behar dizut.
|
|
2014
|
|
|
Orain hazixeak ditut berriro kizkurrak eta lehorrak garondoko tximak, komunean gauzatu beharrekoa amaitzear da, atzera jantzi
|
ditut
etxeko arropak baina ez pijama, nik bien artean desberdintzen dut-eta, pijama ez dut lotarako besterik ipintzen, esna nagoenean ezin dut sufritu darion loaren nagikeria epel hori, berdin du orain dela zenbat erabili duzun, erantzi duzun, eskegi duzun: berriz janzteko momentuan, edozein delarik ere, badatorkizu beste behin goxotasun nardagarri hori azala besarkatzera, pijama soinean eramateak neure mutur nihilistenera bortxatzen nau, baina ez modu kultuan, ez naiz irakurtzen edo eztabaidatzen edo sinfonia ilunak entzuten hasten, kontua da ohetik altxatu eta pijama kentzen ez badut ez naizela zinez konorteratzen, ez dudala ezer egiten, neure burua sofara zigortzea baino, telebistako zaborra irenstera ezein galbaherik gabe eta aitortu ditzakedan baino ordu gehiagoz, izan ere, making a long story (very) short:
|
|
|
Hilabete eskas da Nadia Comaneci atleta handiak Errumaniatik ihes egin zuela. Hungarian babesa eskatu ondoren, Estatu Batuetan bizi da egun.. Atzean utzi
|
ditut
etxe eroso bat, autoa eta egoera ekonomiko ziurra. Baina ez du ezerk gehiago merezi askatasunak baino?
|
|
|
Zenbat eta armak ahaltsuagoak izan, orduan eta higuingarriagoak. Horregatik ez
|
ditut
etxean gordetzen, ezta apaingarri gisa ere, beste gauza bat dira sukaldeko tresnak: aiztoak, sardexkak?
|
|
|
Neuk eramango
|
ditut
etxera, nahi baduzu.
|
|
2015
|
|
|
Aste osoa igaroko dut ospitalean. Ondoren, hiru bat aste egingo
|
ditut
etxean. Eta horrela beste hiru bat aldiz.
|
|
|
Hamazazpi egun igaroko
|
ditut
etxean orain, indarberritzen. Urriaren 3an Galdakaora joango naiz analisi batzuk egin eta kimio saio bat hartzera, baina egun berean itzuliko naiz.
|
|
|
Azken peskisak egin nahi
|
ditut
etxetik joan aurretik, baina ez dakit nola.
|
|
|
Baina ez zara andaluziarra, ala. Ama Kordobakoa dut eta aita Kadizkoa, nahiz eta Arrasaten jaio izan ni. Runbak eta estilo horretako kantuak entzun
|
ditut
etxean, baina ez pentsa, ez dira zale amorratuak, aitak esaterako, ez du gustuko flamenkoa.
|
|
|
nire aitaren etxea gotorleku bihurtuko dut besteengandik babesteko. Eta gero komenientziaren arabera jarriko
|
ditut
etxe horren paretak Ceutako mugan, Europako kanpoaldean, edo nire auzunearen eta hurrengoaren arteko farola ondoan. Hara, ni ez naiz analista, baina traumen inguruko bi kiloko tratatu bat egiteko bezain nahasia du hark kaskoa!
|
|
|
Noiz egingo
|
ditut
etxeko lanak?
|
|
|
Eserleku hauek ehundu
|
ditut
etxean.
|
|
2016
|
|
|
Esango nuke ez zaizkidala askorik axola ez naizelako egun osoan horretan ari. Lanera joaten naiz, eta soilik egun erdiz egiten
|
ditut
etxeko lanak. Egun osoan horretan arituko banintz, ez litzaidake gustatuko.
|
|
|
–Arazotxo batzuk
|
ditut
etxean eta...
|
|
|
Azken batean, astean zehar, entrenatzera joaten naiz eta asteburutan partidak
|
ditut
etxean edo etxetik kanpo. Beraz, ikasketa batzuen ondotik lortutako jardunaldi osoko lanak albo batera uzten dituzu aldi baterako.
|
|
|
Erantzi
|
ditut
etxeko ispilu guztiak.
|
|
|
Ikusi
|
ditut
etxeak.
|
|
2017
|
|
|
Are, atzetik heldu diren belaunaldietakoek asko ikasten dute. «Nik gauza batzuk beti ikusi
|
ditut
etxean, eta ez nekien zertarako ziren edo zertan erabiltzen zituzten. Festa honek hori ikasteko balio izan dit.
|
|
|
–Inguruneko ariketa batzuk. Eta, bai, egingo
|
ditut
etxera heltzean.
|
|
|
Behin ikasita edukiz, gero berreskuratzea da kontua. Aurten pare bat saio egin
|
ditut
etxean diskurtsoa errekuperatuz; baina ez naiz oraindik oso sakon hasi. Datozen egunetan behin eta berriro entseatuko dut; konfiantza hartzen joatea da gakoa.
|
|
|
...bat; hau ez da" Aizak hi!, egintzak nire lana nire partez!"; hau ez da irrati berri bat erosiz gero egunez egun entzuten dudana aldatuko dut; hau ez da nire ohiturek ez naute definitzen eta beste edozein aldetara begira dezaket eta ez dut azalpenik eman behar eta zu eta zure ingurukoentzat bizkorregia naiz, eta irudi batek mila hitzek baino gehiago adierazten du, eta zenbait agiri ahaztu
|
ditut
etxean eta orain banoa, agur. Hau ez da tipo tristea eta enigmatikoa naiz eta nire malenkonia erromantikoak hilezinezko barne arrastoen ondorioetatik, bizipenen azkazal zorrotzetatik, behazunetik, desamodioen injekzioetatik salbatuko nau eta berdin ni neu nigan izatearen eta besteen aurrean zein besteengan izatearen faktuari datxekien arduretatik; hau ez da nire ohea beti egongo da emakumez beteta, plazerez gainezka, eta nire galtza bakeroak gasolio txiskeroez.
|
|
2018
|
|
|
oinatzak utzi izan
|
ditut
etxeraino.
|
|
|
–Naomi, urteak eman
|
ditut
etxe honetan, ez dakit zure ama munduko nagusirik errazena zen, baina hala ere familia bat kudeatzeko zuen adorea miresten nuen.
|
|
|
Ezin al zara behingoagatik fraide doktrinoaz ahantzi? Ia bi aste eman
|
ditut
etxetik kanpo, eta izango duzu beste zer kontaturik. –Keinu egin nion mahai alderantz?:
|
|
|
–Bakanetan erabiltzen
|
ditut
etxeko areto horiek guztiak, desenkusatu nintzaion, armen klaustropeko sabaian habe nagusiaren lana egiten zuen gatzariari buruzko bere galdera bat erantzun gabe utzi nuenean?: Neuk ere ez dakit nola eusten dion hain gatzari luze batek horko sabai horri.
|
|
|
—Goizaldean polizia autoak eta suhiltzaileak ikusi
|
ditut
etxeko leihotik. Kea ikusi dut, baina ez dakit nola esan, kanpoan zegoen, urrun esan du Martak.
|
|
|
Onura atera arren, zintzotasun osoz hartzen
|
ditut
etxean.
|
|
2019
|
|
|
Eta, bat batean, proposamen hutsak bainuontziaren tapoia kendu balu bezala hasi da husten norbera. Ez dut grabagailurik atera, ez dut ezer ere apuntatu, soilik sentsazioak eraman
|
ditut
etxera: nolako beharra genuen jarduteko.
|
|
|
Fruta arboletan, loreontzietan, lanabesetan sumatzen
|
ditut
etxeko zaharrak. Haien elkarrizketa imajinatu eta irribarre egin dut:
|
|
|
Lagun batzuk
|
ditut
etxean.
|
|
2020
|
|
|
Orain hori esaten dut, baina nire haserreak izan
|
ditut
etxean ginenean.
|
|
|
Ordu eta erdiko eskola jasotzen dut astean behin Gasteizen, eta egunero, zapatua eta domeka barne, bi ordu eta erdi egiten
|
ditut
etxeko pianoaren aurrean; Prodigios telebista saiorako prestatzeko, gutxienez bost orduko entseguak egiten nituen.
|
|
|
O, Connell, izugarria da. Lagunak
|
ditut
etxean, baina zer egin nahi duzu. Nahi duzu dutxa bat hartu edo zerbait, eta hemen geratu?
|
|
|
Munduan beste asko bezala, ni ere erosketazale naiz, eta oso ondo ezagutzen
|
ditut
etxe ondoko dendak.
|
|
|
Gonbidatuak
|
ditut
etxean. Sukaldeko mahaian eseri dira, eskailerapeko ardoa atera dut.
|
|
|
Nire talentuarekin, fama eta aberastasuna ekarri
|
ditut
etxera.
|
|
2021
|
|
|
Ezezkora pasatuz gero, hiru aukera ditugu: Ez dut etxea ikusten; Ez
|
ditut
etxeak ikusten; Ez dut etxerik ikusten. Horko perpaus artikuludun horiek determinatuak daude:
|
|
|
Ni bekatari! Gustuko baitut haiek zaintzen denbora pasatzea. Baina etxekoak beste edo gehiago maite
|
ditut
etxetik kanpokoak, eta horrexegatik, artikulutxo hau irakurtzen ari den lorezainik balego, herriko lorategietako eta bide bazterretako zuhaitzenganako errukia eskatu nahi nioke. Utzi bizitzari hazten, nahasten, loratzen.
|
|
|
Aspaldiko objektu bakanekin elkartzean gurutzegrama perfektua sortu duten beharrezko gauzak soilik barreiatu
|
ditut
etxean zehar, momentuz. Bart arropak erantzi gabe harrapatu ninduen loak, ohe gainean trakets estalita.
|
|
|
Lau egun
|
ditut
etxean egoteko (etxe?), eta inportanteekin egoteko gorde ditut berriro ere, ikusi nahi nituzkeenekin topatzeko aukerak itota; ikusi nahi nituzkeenekin ezin bainaiz gelditu dagoeneko, beraien telefonorik ere ez dut, eta gainera topatu nahi nituzkeen gehienak Madrilen daude orain, edo oraindik. Nire bikote harreman irekiari ez diot probetxurik ateratzen, eta dena bizimodu proletarizatu bat intelektualizatu nahi izateagatik:
|
|
|
Etxekoei, berriz, oraindik ez diet ezer esan. Behin eta berriz deitu diet esateko, baina ez
|
ditut
etxean harrapatu. Igandean, behin harrapatuko etxean eta ama oso kezkatua zegoen anaiak kotxearekin istripu bat izan zuelako eta izeba gaizki zegoelako, erresidentzian.
|
|
|
Deutsch jaunak hauxe esan zion: “Zure liburu batzuk
|
ditut
etxean, McAlpin hotelean zeuden eta nik erosi nituen”.
|
|
|
Ia bi urteko bi seme
|
ditut
etxean.
|
|
|
Sei gizon bueltatu behar
|
ditut
etxera.
|
|
2022
|
|
|
Kezkatzen hasia naiz, memoria falta gero eta handiagoa dudalako. Giltzak nonahi uzten
|
ditut
etxera ailegatutakoan, eta nire bizialdiaren zati handia galtzen dut haiek bilatzen kalera atera aurretik —okerragoa izaten da etxeko atea kanpotik itxi ondoren ohartzen naizenean barruan utzi dudala pisuan sartzeko tresna ezinbestekoa—; pertsonen izen abizenak goxo gorderik daude garuneko kutxa batean eta, antza, ez dute gordelekutik atera nahi; eta zera da —daixò eta daixona kat... «Zeretan zeratu gara zera hori zeratzeko».
|
|
|
Emakume ausartak, bizitzak halabeharrez gogortu dituenak, aurrera doazenak; gehienak gerratik ihesi, beste batzuk gerratik ihesi datozenei laguntzen. Haiekin partekatu ditut bizipenak, eta bihotzean eramango
|
ditut
etxera.
|
|
|
Emakume ausartak, bizitzak halabeharrez gogortu dituenak, aurrera doazenak; gehienak gerratik ihesi, beste batzuk gerratik ihesi datozenei laguntzen. Haiekin partekatu ditut bizipenak, eta bihotzean eramango
|
ditut
etxera.
|
|
|
Ahal bezain laster gidatzen dut hiriko karriketan. Bi kilometro egin behar
|
ditut
etxera heltzeko. Noizean behin atzera begiratzen dut, ea ez denez Espainiako matrikula duen kotxerik ageri.
|
|
2023
|
|
|
“Adin horretan hasiko nintzen etxean nire kabuz bertsoak sortzen. Bertsozaleak
|
ditut
etxekoak, eta ia nahi gabe iritsi nintzen bertsora. Gerora, bertso eskolak eta bertsoari esker ezagututako jendeak animatu naute jarraitzera”.
|
|
|
Baina, gaur gaurkoz, bertigo apur bat sartzen zait hasieran, haur baten bila joateko deia egiten didatenean. Guztira, hamasei kasu izan
|
ditut
etxean.
|
|
|
" Hasiera batetik, eskuak elkar hartuta edo jendea elkarri helduta irudikatu nituen aurtengo leloa irakurtzean. Pertsonen arteko besarkada eta sarea lotu nahi izan
|
ditut
etxeetatik ateratzen den argiak eskaintzen duen babesarekin". Gaineratu du, halaber, pertsonak elkar hartuta leloari begira egoteak" denon borrokaren beharra" ere adierazi gura duela.
|
|
|
–Ez kezkatu, umearekin ez duzu aspertzeko astirik izango –ziurtatu zion Mirari artxibozainak irribarre maltzurraz– Egin kasu, Elena, badakit zeri buruz ari naizen: hiru pitufo
|
ditut
etxean.
|
|
|
Batzuek bi txanpon izango dituzte; nire semeek, aldiz, motxila beteta. Nik bereizten
|
ditut
etxea eta hogar. Ni saiatzen naiz hogar egiten, segurtasuna eta maitasuna eta konfiantza eta lotura eskaintzen.
|
|
|
Bai, esan zuen, lasai asko hartu di  tzakegu gurean, Pilarrek oso gogoko du arraina eta hemen merke daukagu. Hilean hamar ogerleko ordaintzen
|
ditut
etxeagatik, berrehun erreal inondik ere ez da merkea nik nahi nukeenaren aldean; bai, ostera, hemengo prezioak gogoan harturik.
|
|
|
Eman zuen pasaporteak eta neuk gordeko
|
ditut
etxera itzuli arte.
|