|
2000
|
|
|
* Argitasuna: lanerako mahaia leihoen arabera kokatu behar da, eta argiak ez du pantailan jo behar eta ez
|
dio
langileari zuzenean begietan jo behar.
|
|
2002
|
|
|
Psikiatra batek Gasteizen egindako 60 minutuko azterketa batean oinarritzen du epaileak ebazpen hori. Azterketa horretan, espezialistak
|
dio
langileak “duela zenbait urtetik enpresan dituen lan arazoek eragindako erreakzio antsietate depresibo labur bat” aurkeztu zuela. Epaiak dio langileak “hainbat gorabehera izan dituela enpresaren zuzendaritzarekin eta tentsio eta estres uneak izan dituela”.
|
|
|
Azterketa horretan, espezialistak dio langileak “duela zenbait urtetik enpresan dituen lan arazoek eragindako erreakzio antsietate depresibo labur bat” aurkeztu zuela. Epaiak
|
dio
langileak “hainbat gorabehera izan dituela enpresaren zuzendaritzarekin eta tentsio eta estres uneak izan dituela”. Ramiro Antón, Mikoko enpresa batzordeko kidea, Comisiones Obreras (CC.OO.
|
|
2003
|
|
|
Interneten erabiltzeko barne kodea erretiratzeko eskatu
|
dio
Langile Komisioek La Caixari
|
|
|
Euskal enpresa batek %30eko errekargua ordaindu
|
dio
langile bati arriskuak ez ebaluatzeagatik.
|
|
2004
|
|
|
Esan daiteke, autoeraketak indar eraldatzailea daukala: jabetza juridikoa eta norberaren lanpostuaren jabetza edoautonomia ahalbideratzen duen heinean, jabetza osoa edo integrala3 eskuratzea ahalbideratzen
|
dio
langileari. Autoeraketa, beraz, demokrazia ekonomikora abiatzeko tresna da.
|
|
|
Hona hemen esanguratsuenak: Abantailak Telelanak aukera ematen
|
dio
langileari denbora gehiago pasatzeko etxean, eta, hartara, haren familia bizitza aberastu egiten da. Hori horrela da, batez ere seme alaba txikiak izanez gero, etxetik lan egiteak haurrengandik hurbilago egoteko aukera ematen dio langileari.
|
|
|
Abantailak Telelanak aukera ematen dio langileari denbora gehiago pasatzeko etxean, eta, hartara, haren familia bizitza aberastu egiten da. Hori horrela da, batez ere seme alaba txikiak izanez gero, etxetik lan egiteak haurrengandik hurbilago egoteko aukera ematen
|
dio
langileari. Gainera, dirua aurrezteko aukera ematen du, langileak ez baititu hilero ordaindu behar joan etorrietako gastu onartuak.
|
|
2006
|
|
|
Egun osoan zehar jende gehien bilduko duen espazioari aurpegia garbituko
|
dio
langile talde batek.
|
|
|
Legeak honako neurri hauekaipatzen ditu: lehendabizi, betiere arriskua saihesteko helburuarekin, langilearenlan baldintzak eta denbora egokituko ditu, hala nola, gaueko lana edo lanatxandaka ez egiteko agindua emanez [LAPL 26.1 art.]. Hori nahikoa ez balitz edoposible ez balitz, arriskutsua ez den beste lanpostu bat eman behar
|
dio
langileari [LAPL 26.2 art.]. Lanpostuaren aldaketa ere posible ez bada arrazoi objektiboakedo teknikoak direla eta, orduan langilearen lan kontratua etetea erabaki daitekehaurdunaldian arriskua izateagatik. [LAPL 26.3 art.]
|
|
|
Beste aukera bat lan kontratua etetea da. Kasu honetan langileak ez dulanik egiten eta ez du soldata kobratzen, baina Gizarte Segurantzakosistemak soldata ordezteko prestazio ekonomikoak aurreikusi ditu; gaineraaldi batez lanarekiko harremana galtzen bada ere, etendurak lanpostuarenerreserbarako eskubidea ematen
|
dio
langileari eta, beraz, etendura justifikatzen duen egoera bukatzean lanera itzultzeko aukera bermatzen dio lanarauak.
|
|
|
izenburupean), baina ezin da esanhoriek soldata galera ordezten dutenik. Bestalde, egun eszedentziak erelanpostuaren erreserbarako eskubidea ematen
|
dio
langileari, hots, laneraitzultzeko aukera bermatzen dio.
|
|
|
LEren 37 artikuluaren kasuan, lanaldiaren murrizketalangileen eskubidea da. Horrek esan nahi du enpresariak ezin duela murrizketaukatu, onartu behar du nahitaez, eta ezin
|
dio
langileari ukatu aurreko baldintzetaraitzultzea ondo iruditzen zaionean.
|
|
|
Lanpostuaren erreserba eta antzeko lanpostu batean sartzeko lehentasunadesberdindu behar dira. Antzeko lanpostu batean sartzeko lehentasunak enpresariari aukera ematen
|
dio
langilearen lanpostua amortizatzeko. Hau da, langileakenpresariari jakinarazi behar dio enpresan berriro sartzeko duen asmoa, bainaenpresariak sarrera uka diezaioke enpresan bakanterik ez badago.
|
|
|
Hau da, langileakenpresariari jakinarazi behar dio enpresan berriro sartzeko duen asmoa, bainaenpresariak sarrera uka diezaioke enpresan bakanterik ez badago. Horren aurrean, langileak kaleratze demanda jar dezake, baina enpresariak enpresan lanpostuhutsik ez dagoela frogatzen baldin badu, ez dauka langilea berronartzeko obligaziorik, geroztik ez
|
dio
langileari kalte ordainik zor. Lanpostuaren erreserba ezartzendenean, berriz, langilearen berronartzea automatikoa da.
|
|
|
Asetrak Kataluniako Gobernuaren ordezkari Joan Rancel epailearen aurrean agertzeko eskatuko du; Kataluniako UGTko idazkari nagusi José María Álvarez, Bartzelonako aireportuko zuzendari Fernando Echegaray, Generalitateko Mugikortasuneko zuzendari nagusi Manel Nadal eta eskualdeko Iberiako arduradun Carmelo Gómez eskatuko ditu. Erakunde horrek epaileari eskatzen
|
dio
langileei fidantza jartzeko, beren jarduketaren ondorioz izan litezkeen erantzukizun zibil edo penalei erantzuteko. Era berean, hilabete bakoitzeko 1 eta 15ean epaitegietara joatera behartzeko eskatu du.
|
|
2007
|
|
|
Kaleratze berri hori hogei eguneko epean egin daiteke bakarrik, lehenengo kaleratzea egin etaratzea egitean, enpresaburuak langilea hurrengo egunetik zenbatzen hasita; kaleratze berri hori zein datatan egin eta kaleratzeak data horretatik aurrera bakarrik sortuko ditu ondoreak. Kaleren eskura jarriko ditu tarteko egunetan sortutako alokairuak, eta egun horietan eutsi egingo
|
dio
langilearen Gizarte Segurantzaren altari.
|
|
|
5 Lan harremanen iraupena lau astetik gorakoa denean, enpresaburuak idatziz adierazi behar
|
dio
langileari, erregelamendu bidez ezarritako modu eta epeetan, zein diren kontratuaren oinarrizko osagaiak eta lan prestazioa emateko baldintza nagusiak, baldin eta idatziz egindako kontratuak osagai eta baldintzok jaso ez baditu.
|
|
|
g) Kontratua amaitzean, enpresaburuak ziurtagiria eman
|
dio
langileari; ziurtagiri horrek jasoko ditu prestakuntza teorikoaren iraupena eta lortutako prestakuntza praktikoaren maila. Langileak administrazio publiko eskudunari eska diezaioke, aurretiaz beharrezkoak diren frogak egin ostean, kasuan kasuko profesionaltasun ziurtagiria luzatzea.
|
|
|
a) Enpresaburuak idatziz egin beharreko kontratu guztien oinarrizko kopia emango
|
dio
langileen lege ordezkaritzari. Goi zuzendaritzako lan harreman berezietako kontratuak horren salbuespen dira; halako kontratuetan langileen lege ordezkaritzari jakinarazteko eginbeharra ezartzen da.
|
|
|
Orokorrean, enpresaburuak, ahal den neurrian, kontuan hartu ditu aurreko lerrokadek aipatu eskabideak. Enpresaburuak idatziz eta arrazoituta jakinarazi
|
dio
langileari eskabidea ez dela onartu.
|
|
|
Hori guztia gorabehera, legeak negoziazio kolektiboari aitortu
|
dio
langileen partaidetza tresnak beste era batera egituratzeko aukera, baita lantokiaz landa jarduteko esparruak ezartzeko aukera ere. Horrenbestez, legeak jaso du hitzarmen bidezko arauketaren edozenbat esperientzia positibo.
|
|
|
Langileak bere nominaren bidez ordaintzen du talde osoa, kopuru horrengatik etekin fiskalik egin beharrik gabe. Kasu horretan, enpresak bitartekari gisa funtzionatzen du, eta ordainketa malgua eskaintzen
|
dio
langileari nominaren bidez. Horrek abantaila fiskalak ematen dizkio enplegu emaileari. Enpresak ekipo osoa ordaintzen du, aurrezki fiskala maximizatzeko.
|
|
|
Kasu horietan, langileari idatziz jakinarazi behar zaio, epaia jakinarazi eta hamar eguneko epean, lanera noiz itzuli behar duen. Era berean, enplegatzaileak alta eman
|
dio
langileari Gizarte Segurantzan, kaleratzearen datatik kotizaturik, laneratze kotizatutzat jotzen baita. Bereizkeria eta eskubideen urraketa Azken kasua kaleratze baliogabea da, hau da, epaileak uste duenean langilearenganako nolabaiteko bereizkeria egon dela edo haren oinarrizko eskubideak edo askatasunak urratu direla.
|
|
2008
|
|
|
Langilea euskaraz ondo moldatuko ez balitz, herritarrak beste langile batekin egoteko aukera du. Bestalde, Errenta Aitorpena egindakoan, une horretatik aurrera herritarrak Ogasunarekin izan beharreko harremana euskaldundu nahi ote duen galdetuko
|
dio
langileak. Herritarrak zer erantzuten duen, hura zehaztuko du langileak Ogasunak duen programa informatikoan.
|
|
|
Legeak
|
dio
langile bakoitzaren eskubidea dela hau, izan emakume edo izan gizon, eta, beraz, bi gurasoetako edozeinek eska dezake, bikotekidearen lan egoera dena dela ere.
|
|
|
Beste haur bat jaioko balitz, hura zaindu beharrak ere eskubidea ematen
|
dio
langileari beste lan utzialdi bat eskatzeko, eta horrek baliorik gabe utziko luke aurreko eszedentzia, nahiz eta oraindik ez bukatu
|
|
|
denbora mugarik gabeko lan ordaindua egiteko aukera ematen duena. Lan harreman mota horrek egonkortasun handiagoa ematen
|
dio
langileari lanean, eta segurtasun handiagoa ematen dio etorkizunari begira. Hitzarmen kolektiboan bestelakorik esaten ez bada, probaldia ezin da sei hilabetetik gorakoa izan teknikari tituludunentzat, hiru hilabetetik gorakoa 25 langile baino gutxiagoko enpresentzat eta bi hilabetetik gorakoa gainerako langileentzat.
|
|
|
Ezinbesteko egitekoa izango da, batez ere, Ogasunari egindako diru sarrerak justifikatzeko. Aldi berean, laneko eta ekonomiako segurtasuna ematen
|
dio
langileari, ez bakarrik zordunaren ordainketagatik, baizik eta ordaintzaileak itzuli zion diruagatik, eta Ogasunean urteko errenta aitorpenaren" kontura" jaso behar du. Kopuru hori, seguruenik, Zerga Agentziak itzuliko dio gero, aitorpena egin ondoren.
|
|
|
Aldizkako langile finko gisa kontratatuz gero, langabezia prestazioak jaso daitezke, aldi baterakoak baino egonkorragoa izateaz gain. Hazkundea eta Enplegua Hobetzeko Legeak
|
dio
langile horiei hitzarmen kolektiboetan zehaztutako ordenan eta moduan deituko zaiela eta, betetzen ez badute, kaleratzea erreklamatzeko aukera izango dutela. Aldi baterako lan kontratu baten eta aldizkako kontratu finko baten artean, beti da hobea azkena.
|
|
|
Bilboko saskibaloi talde bat Europan barna bidaiatzen hasi zenekoa, Eurokoparen, Europako taldekako bigarren txapelketaren, eztia eta zama dastatuz. Zama hain goiz izendatzea, baina, ez da bidezkoa; «zerbaiterako egiteko dugu lan»,
|
dio
langileak jaiegunean parranda egiten duenean, eta Eurokopa jaiegun luzea da Bilbo Basketentzat.
|
|
2009
|
|
|
Makinaren pala balkoian kokatu eta indarka hasi dira. Obraren arduradunak “ekin, ekin” esan
|
dio
langileari. Gazteek, aldiz, zerbait gertatuz gero “erantzukizuna zuena izango da”, ohiukatu diete.
|
|
2010
|
|
|
Nazioarteko Diru Funtsak, berriz, onartutako lan merkatuaren erreforma ez da nahikoa. Indarrean dagoenak kaleratzea errazten eta merkatzen duen arren, NDFk esan
|
dio
langile finkoak kaleratzeagatik diru gutxiago ordaindu behar duela kalte ordainetan, hain zuzen, kontratu finkoak bultzatzeko.
|
|
|
Erretiroa atzeratzeko gogorik ez da falta, baina usainak dio iragarpen hau gehiago dagoela lotua pentsio sistemaren eremuan egin nahi diren doikuntzekin. Usainak
|
dio
langile eta herritar xumeenei mesederik egingo ez dien erreformak abian direla jada eta Espainian gobernu, sindikatu eta enpresarien ordezkariak bidea errazten ari direla jada.
|
|
|
Langile baten kaleratzea bidegabekoa deklaratu ondoren, enpresaburuak langilea berrartzeko hautua egiten duenean, lanera itzultzeko data komunikatu
|
dio
langileari sententzia jakinarazi eta hurrengo 10 egunen barruan. Langileak idazkia jaso eta gutxienez 3 egunen buruan itzuli du lanera (LPLren 276 art.) 421.
|
|
|
Aipatutako sententzien kontra behin ugazabak edo langileak helegitea jarrita, hura izapidetzen ari den bitartean, enpresaburuak kaleratzea eragin zuten egitateen aurretik ordaintzen zion soldata bera ordaindu
|
dio
langileari, eta hark bere zerbitzuak ematen jarraitu du, ugazabak batere konpentsaziorik gabe ordainketa egitea nahiago duen kasua salbu (LPLren 295.1 art.). Haietako edonork, langileak zein ugazabak, aipatutako bere betebeharra betetzen ez badu, kaltetutako alderdiak epaitegira jo dezake, bestearen betebeharraren betetzearen eskean. Eskaera hori intzidente moduan izapidetuko da (LPLren 236 art.), eta organo jurisdikzionalak alderdiei entzun ondoren erabakiko du.
|
|
|
azkentzearen gaineko erabakia aurkaratzeko akzioa egikaritzeko epea 20 egunekoa da, abuztua balioduna da (LPLren 43.4 art.)?, eta epe hori lan kontratua amaitu eta biharamunetik hasita kontatzen da. ...kinarazpena jasotzen duen unetik aurrera aurkaratze akzioa egikaritzeko aukera (LPLren 121.1 art.). Edozein kasutan, enpresaburuak eskainiriko kalte ordaina jaso izanak (soldataren 20 egun lan egindako urte bakoitzagatik, urtebete baino gutxiagoko epeak hiletan banatuz, gehienez 12 hilabeteko soldata [LEren 53.1 b) art.)] edo beste lanpostu bat bilatzeko baimena erabili izanak (LEren 53.2 art.) ez
|
dio
langileari galarazten akzioaz baliatzea, eta era berean, ez du adierazten enpresaburuaren erabakiarekin ados dagoenik (LPLren 121.1 art.).
|
|
|
Kaleratutako langilea langileen legezko ordezkari bat edo ordezkari sindikal bat bada, berriz hartzea langileari dagokio beti. Langilea lanera itzultzen bada, enpresariak Gizarte Segurantzan alta eman
|
dio
langileari, kaleratzen den egunetik hasita, eta aldi horretan kotizatu. Gainera, epaia jakinarazi eta hurrengo hamar egunetan, idatziz jakinarazi dio lanera itzuliko dela.
|
|
|
Baliteke epaileak kaleratzea baliogabea edo bidegabea izatea eta, ondorioz, langilea berriz onartu behar izatea, baina enpresaburuak epai horren aurkako errekurtsoa aurkeztu izana goragoko instantzia baten aurrean. Kasu horietan, errekurtsoaren tramitazioak irauten duen bitartean, enpresariak kaleratu aurretik jasotzen zuen ordainsari bera ordaindu behar
|
dio
langileari. Honek, bere aldetik, aldi horretan eman behar ditu zerbitzuak, non eta enpresaburuak ez duen nahiago horrela ez izan errekurtsoa behin betiko ebatzi arte.
|
|
|
Hau guztia nahiko normala iruditzen zaigu, baina, auto berri bat erosi ostean, norbaitek aldatzen al dio motorra? Beira berriak leihoetan jartzeagatik edota sabaia zulatu eta leiho bat gehitzea gatik ordaintzen al
|
dio
langile bati. Egoera hau beraz eskaintza ren arazoa da, ez baita behar bezain plurala, edo bestela eskaria
|
|
|
gaztelania. Euskararen Legeak
|
dio
langile guztiek euskaraz jarduteko eskubidea dutela. Rafael Bengoak, ordea, ez dauka aurreikuspen bat ere euskaldunen lan hizkuntzari buruz, ezta unitate batean langile gehienak euskaldunak badira ere.
|
|
2011
|
|
|
Askotan, bisitak jasotzen ez dituztenek inbidia izaten dute ingurukoek jasotzen dituztela ikusita, eta jarrera berekoia izaten dute. " Besteekin duten harreman eskasaren ondorioz beraien jarrera penagarria izaten da",
|
dio
langileak. Indarkeria arazoen atzean batzuetan maitasun falta dagoela sumatuta, familiakoei bisitan joateko eskatzen diete zaintzaileek, senideekin egon ostean zaharren jarrera hobera aldatzen delako gehienetan.
|
|
|
Diktaduraren garaiko otzantzearen ostean Errepublikaren aldarrikapenak indar berria emango
|
dio
langile mugimenduari Tolosan. 1927an, De Franciscoren figuraren ausentziaren aurrean, Cecilio Iglesias topatzen dugu talde sozialistaren presidente eta Manuel Soto idazkari, Pedro Velez Paperaren Federazioko idazkaria izango delarik.1933 urteetarako berriz Agustín Urbistondo topatzen da Gaztedien presidente eta Prudencio García PSOEren buru.
|
|
2012
|
|
|
Lanaldia, txandak eta ordutegia alda ditzake enpresak, eta horrekin batera lagileak lekuz aldatzeko eta soldata jaisteko aukera ere badu. 15 egun lehenago jakinarazi
|
dio
langileari, eta ados ez badago, kontratua amaitutzat jotzeko aukera izango du, baina kalte ordain gutxiago jasota: lan egindako urte bakoitzeko 20 egunekoa, gehienez 12 hilabetean.
|
|
|
Gabonetako sariaren ordainketa bertan behera utzi zuen uztaileko dekretuan ez zen aldatu kotizazioen inguruko legerik. Hain justu, legeak
|
dio
langileek urtean hamalau ordainsarirengatik kotizatu behar dutela nahitaez. Gobernuak urrian baieztatu zuen Eguberrietako paga jaso gabe ere kotizatu egingo zutela langileek.
|
|
|
Nazioarteko Moneta Funtsak (NMF) Espainiari gomendatu
|
dio
langile publikoen soldatak murrizteko eta aldi baterako BEZa eta zerga bereziak gehitzeko, aurreikusitako gastu murrizketen inguruko ziurgabetasuna konpentsatzeko. Aldi berean, Gobernuari eskatu dio etxebizitza erosteko kenkaria kentzeko eta pribatizazioak azkartzeko.
|
|
|
hori ez da berez ekintza antikapitalista bat. Nagusiarentzat zama pertsonala da, baina behin pagatuta baimen osoa ematen
|
dio
langileen ustiapena jarraitzeko; are gehiago, ustiapen emankorragoa, eta diru gehiago kobratzen du mafiak. Bada diferentzia, bistan dena:
|
|
2013
|
|
|
LABek salatu duenez, Laudioko Construcciones Pagolar enpresak hainbat langile kaleratu ditu, ez diotelako Arabako eraikuntzaren itunari muzin egin. Sindikatuak
|
dio
langileek uko egin ziotela soldatak %25 jaisteari eta urteko lanaldia 200 ordu handitzeari. Lan Ikuskaritzak jarrera aldatzeko eskatu zion enpresari, «eta hark eraikuntza lanetan ari ziren lau lagunetik hiru kanporatuz erantzun du».
|
|
|
Kontratazioetan, euskara alde Kontratazio politika ere hizpide dute agirian. Lehentasunezko unitateetako kontratazio behin behinekoa dela eta, Jaurlaritzari eskatu
|
dio
langile horiek hartzean «euskaraz jakitea lehenesteko». Enpresa hornitzaileekiko harremanetan ere hizkuntz irizpideak eskatzea nahi dute.
|
|
|
Askotan, beharrezkoa da kontaktore baten egoera adieraztea. Horrek aukera ematen
|
dio
langileari, begirada huts batez, makina bat funtzionatzen ari den ala ez ohartzeko.Seinalizazio mota hori zenbait modutara egin daiteke, baina errazena pilotuak erabiltzea da, koadro elektrikoetako ateetan kokatuak, edo argi balizak erabiltzea.Funtzionamendu egoera detektatu nahi zaien kontaktore edo erreleen harilekin paraleloan konektatzen dira seinale lanparak. Seinale lanpara?
|
|
|
Batzuek, beharbada, nahiago dute lanean lehenago sartzea, arratsaldea libre izateko; beste batzuek nahiago izango dute goizean geroxeago sartzea lantokian; eta ez ditugu ahaztu behar eguerdian tarte handiagoa izan nahi dutenak, lasaiago jateko, atseden hartzeko eta abar. Hala, bada, ordutegi malguagoak aukera emango
|
dio
langileari lana eta bizitza pertsonala bateragarriago egiteko, eta horrek absentismo indizeak behera egitea ekarriko du.
|
|
|
Aurreko unitateetan ikusi ditugu lanpostu jakin baterako hautagai egokia aurkitzeko balia daitezkeen langileak bilatzeko eta hautatzeko moduak.Hautaketa horrek, alabaina, abiapuntua baino ez du izan behar langilea enpresa barruan hazteko prozesuan; hazkunde horrek maila pertsonalean zein profesionalean garatzen lagundu behar
|
dio
langileari, enpresan dituen eginkizunak ahalik eta ondoena betetzeko hasierako motibazioa galdu gabe.Une horretatik aurrera, langilearen eta enpresaren arteko harreman osoan iraungo duen beste prozesu bati ekiten zaio, langileen trebakuntza eta garapen profesionalaren prozesua.1.1 > Langileen trebakuntzaren kontzeptua eta abantailakTrebakuntza deritzo langileen gaitasunak zein jarrerak hob... jarduteko behar dituzten ataza, prozedura edo teknikak (eta, orobat, tresnen erabilera) ikasi behar dituzte.Langileen jarrerak hobetzeko, beste maila batean lortu behar da garapena:
|
|
|
Coach hori kanpoko aditu bat izaten da normalean, eta trebakuntza, berariazkoa (arazo jakinen aurrean) eta epe laburrera.Mentoring (edo tutore pertsonala): enpresak tutore bat esleitzen
|
dio
langileari, enpresako bertako pertsona bat, esperientzia handia duena. Tutoretzan dagoen pertsonaren aholkulari pertsonala izango da pertsona hori, hark jarraitu dezakeen eredu positiboa.Trebakuntza mota honen helburua da talentua dela-eta enpresan potentzial handia duten langileak leialtzea.
|
|
|
Betebehar horiek ez betetzetik eratorritako faltak edo arau hausteak tipifikatu egiten dira (arinak, larriak edo oso larriak) sektore bakoitzeko hitzarmen kolektiboetan, eta bakoitzari dagokion zigorra ezartzen zaio.Lan harremanaren amaierako agiriak egin. Hainbat arrazoirengatik amaitu daiteke lan harremana: Aldi baterako kontratua amaitu delako.Langilea diziplina arazoengatik edo arrazoi objektiboengatik kaleratu egin dutelako.Langileak dimisioa aurkeztu edo lana utzi duelako.Enpresaburuak arau hauste larriak egin dituelako.Aldi baterako kontratu gehienetan, enpresak gutxienez 15 egun lehenago abisatu
|
dio
langileari kontratua ez zaiola berrituko, eta baja eman dio Gizarte Segurantzan.Kaleratu egin nahi bada, giza baliabideen sailak dagokion kaleratze gutuna eman dio langileari, eta kaleratzeko arrazoien berri emango dio haren bitartez.Enpresak beti eman dio langileari kitatze agiria, berarekin dituen zor guztiak kitatzeko.Irabazita baina kobratzeke dituen aparteko ordainsariakHartzeko geratu zaizk... Giza baliabideen sailak enpresa agiria egin dio horretarako.
|
|
|
Betebehar horiek ez betetzetik eratorritako faltak edo arau hausteak tipifikatu egiten dira (arinak, larriak edo oso larriak) sektore bakoitzeko hitzarmen kolektiboetan, eta bakoitzari dagokion zigorra ezartzen zaio.Lan harremanaren amaierako agiriak egin. ...atik edo arrazoi objektiboengatik kaleratu egin dutelako.Langileak dimisioa aurkeztu edo lana utzi duelako.Enpresaburuak arau hauste larriak egin dituelako.Aldi baterako kontratu gehienetan, enpresak gutxienez 15 egun lehenago abisatu dio langileari kontratua ez zaiola berrituko, eta baja eman dio Gizarte Segurantzan.Kaleratu egin nahi bada, giza baliabideen sailak dagokion kaleratze gutuna eman
|
dio
langileari, eta kaleratzeko arrazoien berri emango dio haren bitartez.Enpresak beti eman dio langileari kitatze agiria, berarekin dituen zor guztiak kitatzeko.Irabazita baina kobratzeke dituen aparteko ordainsariakHartzeko geratu zaizkion oporrakDagozkion kalte ordainak.Lan harremana amaitzean, langileak langabezia prestazioa eskatu ahal izango du, baldin eta betekizun guztiak betetzen baditu.... Giza baliabideen sailak enpresa agiria egin dio horretarako.
|
|
|
Betebehar horiek ez betetzetik eratorritako faltak edo arau hausteak tipifikatu egiten dira (arinak, larriak edo oso larriak) sektore bakoitzeko hitzarmen kolektiboetan, eta bakoitzari dagokion zigorra ezartzen zaio.Lan harremanaren amaierako agiriak egin. ...na utzi duelako.Enpresaburuak arau hauste larriak egin dituelako.Aldi baterako kontratu gehienetan, enpresak gutxienez 15 egun lehenago abisatu dio langileari kontratua ez zaiola berrituko, eta baja eman dio Gizarte Segurantzan.Kaleratu egin nahi bada, giza baliabideen sailak dagokion kaleratze gutuna eman dio langileari, eta kaleratzeko arrazoien berri emango dio haren bitartez.Enpresak beti eman
|
dio
langileari kitatze agiria, berarekin dituen zor guztiak kitatzeko.Irabazita baina kobratzeke dituen aparteko ordainsariakHartzeko geratu zaizkion oporrakDagozkion kalte ordainak.Lan harremana amaitzean, langileak langabezia prestazioa eskatu ahal izango du, baldin eta betekizun guztiak betetzen baditu. Giza baliabideen sailak enpresa agiria egin dio horretarako.
|
|
2014
|
|
|
Airea emateko ekipamenduaBabes sistema honek aire garbia ematen
|
dio
langileari arnastu dezan. Horretarako, ekipamenduak konpresore txiki bat du, langilearen aldakako gerrikoan kokatuta egon ohi dena, eta aire konprimatua erregulatzeko eta iragazteko multzo batez hornituta dago; hodi baten bidez, maskara integral batera edo arnasa hartzeko mozorro batera bideratzen da aire hori.Beste kasu batzuetan, aire konprimatuko saretik hornitzen da airea behar bezala egokitu ondoren.Gainpresioak ziurtatzen du iragazi gabeko airea ez dela sartuko; bestalde, arnasa hartze guztiz normala ziurtatzen da.Maskara integralakMaskara integralek langilearen aurpegi osoa babesten dute, begiak barne.
|
|
2016
|
|
|
«Urguilua irents dezala eskatzen diogu». Aurten jazo den guztia ahaztu eta hutsetik hasteko deia egin
|
dio
langileen batzordeak ZF TRWri. Multinazionalak 123 langile kaleratzeko espedientea aurkeztu zuen otsail amaieran:
|
|
|
Barne sustapenerako aukerak izateak eragin handia du langileen motibazioan. Sustapenak aukera ematen
|
dio
langileari enpresan profesionalki hazteko, eta, horrela, ez du zertan lan merkatura jo. Era berean, enpresari beti interesatuko zaio langile espezializatuak bertan gelditzea.
|
|
2018
|
|
|
Marka soila izatetik urrun, ekimen ugari egiten ditu urtean zehar Idokik. " Antolatzen ditugun merkatuekin eta ekitaldiekin urtea zertxobait arrimatzea da gure nahia",
|
dio
langileak. Esaterako, Ezpeletan urtero antolatzen duten Idoki feriak 20 urtea beteko du aurten, abuztuaren 10ean.
|
|
|
Langilea eta haren lana dira kontratugai, ez langilearen lan indarra. Enplegu kontratuak, nahitaez, enplegatzaileari eskubide politikoa ematen
|
dio
langilea behartzeko modu jakin batean erabiltzera bere ahalmenak; hau da, enplegatzaileak eskubidea lortzen du langileak obedi diezaion:
|
|
|
–Zure legenda beltzak
|
dio
langileak kaleratu izan zenituela enpresa munduan aritu zinen garaian.
|
|
2019
|
|
|
Bizkaiko Zubiaren erdian pasatuko dio lekukoa Getxoko alkateak Portugaletekoari, ia 50 metroko altueran, gauez, sinbolikoa izan nahi duen gune batean. Desberdinen arteko zubi lana egin nahi du hala Korrikak; historia aberats eta burgesa izan duen eskuinaldeak eskua emango
|
dio
langile klaseak osatu duen ezkerralde zigortuagoari, euskararen aldeko lanean elkarrekin aurrera egiteko.
|
|
|
gauean etxera itzultzen denean, gizona lurrari iltzatua dago; egunen segida segurtatua dago emakumearen bitartez; ez du axola kanpoko munduan gizonak zer menturari heldu dion, zeren emakumeak otorduen, loaldien errepikapena bermatzen baitu; jardunak hondatzen edo higatzen duen guztia konpontzen du: janaria preparatzen
|
dio
langile nekatuari, eta kontu egiten gaixo dagoenean; pasaratu egiten du, garbitu. Eratzen eta iraunarazten duen ezkon unibertsoan, mundu zabal osoa sartzen du:
|
|
|
Inolako kasutan ez
|
dio
langile batek enpresari itzuliko `aurrerapen gisa´ jasotako igoerarik, hauek hitzarmenean adostutakoa gaindituz gero.
|
|
|
Kanpoaldean, esaterako, ura barrura ez sartzeko lanetan ari dira, ibilgailuentzako irteera jarriko duten parean. Tokia behin behinekoa dela gogorarazi
|
dio
langile batek HITZAri, urtebete ingururako, eta ez dakitela behin betirako zerbitzua non jarriko den.
|
|
|
–Kontuz, esan
|
dio
langileetako batek?. Igo teilatuan gorago eta begiratu guri.
|
|
2020
|
|
|
Zuzendariak ere horixe zuen kezka: " Testen kontuarekin kezkatuta dago, zeren
|
dio
langileen ehuneko handi batek baja hartzen badu positibo eman duelako, ea nola moldatu behar duen. Aurpegian egoera lehertu baino askoz lehenago neurriak hartzeko aukera izan zuen, iragarria zegoen hau, ez genuen gelditzea lortuko, baina bai geldotzea".
|
|
|
Dekretuaren arabera, alarma egoerak iraun bitartean, enplegu erregulazioak egin nahi dituzten enpresek argudiatu ahal izango dute kaleratzeak egiteko argudiatu ezin dutena, eta beharginak langabeziara bidali, baina aldi baterako. Denbora horretan, kotizazio oinarriaren %70 adinako saria gobernuak ordainduko
|
dio
langileari, eta ez du ohiko langabezia saria agortuko. Kontratu mugagabea zein behin behinekoa duten langileei ezarri ahal zaie neurria.
|
|
|
Guardian enpresari Laudioko lantegiko zati bat erosi ostean, Parter Capital Groupek 5 milioi euroko inbertsioa iragarri
|
dio
Langile Batzordeari. Lanpostu berririk sortuko ez badu ere, etorkizuna herrian errotzeko bidetzat jo dute beharginek.
|
|
|
Mercedes Benzek Gasteizen duen lantegiko zuzendaritzak ostiral goizean jakinarazi
|
dio
langileen batzordeari" ezinbesteko kausagatik" aldi baterako enplegua erregulatzeko espediente bat (ERTE) ezartzeko asmoa duela. Ekoizpena geldiarazteko agindua eman zenetik sartuko litzateke indarrean, hau da, astelehenetik.
|
|
2021
|
|
|
ELOPek Udal Gobernuari galdetu dio herriko ortu ekologikoen gainean, jakiteko lasarteoriatarrek epe motzean erabili dituzten edo ez. EH Bilduk udaletxea garbitzen duten langileen afera mahaigaineratu du, eta Udal Gobernuari eskatu
|
dio
langileekin eta haien ordezkari legalekin negoziatzera esertzeko. " Bi batzorde sortu ditugu gaia ongi ulertu eta konpontzen saiatzeko, baina ez dute aurrerapausoak egiteko balio izan", adierazi du Martinek.
|
|
|
Estatuen zorpetze estratosferikoa, erregaiak eskuratzeko gaitasun murrizketa (eta horrekin horien garestitzea), enpresen errentagarritasuna handitzeko beharrezko robotizazioak (horrekin lanpostuen suntsitzea) eta, orokorrean, kapitalismoaren zein merkatuaren logika suntsitzaileak etorkizun tamalgarri bat bakarrik eskaini ahal
|
dio
langile klaseari. Gaur egun, ezkerreko alderdi guztiek testuinguru suntsitzaile horri erantzuteko aterabide bakar gisa erreforma kapitalistak planteatzen dituzte, langileongan etsipena eta umiliazioaren zama jarriz.
|
|
|
Erasoa ikertzen ari dira orain. EH Bilduk erasoa txarretsi du, eta «babes osoa» helarazi
|
dio
langileari. Atzo, osoko bilkurara eraman zuen auzia.
|
|
|
Enpresak zortzi orduko muga jartzen
|
dio
langile bakoitzari, baina hori kanpoko jendearen aurrean itxura egiteko da. Barruan gaudenok badakigu tranpak egiten, eta askok egiten dituzte:
|
|
|
ELA eta LAB sindikatuak ez daude pozik Espainiako Gobernuak CCOO eta UGT sindikatuekin gutxieneko soldatarentzat adostutako hamabost euroko igoerarekin. ELAren ustez, igoera oso murritza da, eta, inflazioa baino askoz txikiagoa denez, galera ekarriko
|
dio
langile klasearen erosteko ahalmenari. LABek, berriz, nabarmendu du SMI lanbide arteko gutxieneko soldata 965 eurora igotzeak ez diola erantzuten «bertoko bizitzaren kostuari», eta garaia iritsi dela Hego Euskal Herriko lanbide arteko gutxieneko soldata propioa ezartzeko.
|
|
2022
|
|
|
Bizkaiko metalgintzan langileek ekainetik daramaten greba zikloaren aurrean patronalak izandako portaerarekin ikus dezakegu hori. Lurraldeko sektore hitzarmena negoziatzen hasi ziren une beretik, FVEM Bizkaiko metaleko enpresarien elkarteak uko egin
|
dio
langileen eskakizun nagusienak onartzeari. Sindikatuek eskatzen dute, besteak beste, KPIren araberako soldata igoera eta, subrogazioan nahiz jardunaldi murrizketan aurrerapausoak ematea.
|
|
|
«Sistemak ez du errazten bidea egitea». Abadek
|
dio
langileari «izugarri» kostatzen zaiola epaiketara joatea: «Gaitz psikosozialen inguruko epaiketetan pertsonaren higadura sekulakoa da.
|
|
|
Azpimarratu du ez dutela beren jatorrizko helburua bete: alegia, langileentzako «pentsioak osagarri duinak» eskaintzea; sindikatuak
|
dio
langile gutxi batzuek baino ez dituztela, eta, dutenen kasuan, ekarpenak oso txikiak izan ohi direla. Gainera, salatu du beharginek eta enpresek jarritako diruarekin osatutako funts horiek egiten dituzten inbertsioek ez dutela «anbiziorik eta gaitasunik» izan bertako sare ekonomikoan «modu estrategikoan» eragiteko.
|
|
|
Mutualitateen jarduna aztertu du Morenok. Nafarroako Osasun Plataformako kideak
|
dio
langileak kontrolatzea dela helburua: «Osasun pribatuak lehia bidegabea egiten dio publikoari».
|
|
|
Tubacexeko hiru grebalariren kontrako eskaera fiskalak egin dituzte Fiskaltzak eta akusazio partikularrak. Fiskaltzak 21 hilabeteko espetxe zigorra ezarri nahi
|
dio
langile bati, eta 14 hilabetekoa beste biri. Akusazio partikularrak, ordea, 36 hilabeteko kartzelaldia eskatu du beharginetako baten aurka.
|
|
|
Bere koinatua, Gert oso tipo jatorra, holandarra plastikoak injekzio bidez moldekatzeko lantegi bateko arduraduna da eta Stani esan
|
dio
langile bila dabiltzala.
|
|
|
FVEMek negoziazioan zehar mantendu dituen" elementu atzerakoiak" kendu dituela azaldu dute, baina," erosteko ahalmena bermatzen ez duten soldata igoeren proposamen berarekin" jarraitzen dutela. " Era berean, patronalak uko egiten
|
dio
langileen lan baldintzak hobetuko luketen bestelako gaiak sartzeari", diote.
|
|
2023
|
|
|
gertaera jakin baten berri izan badu ustekabean, eta, horretan oinarrituta, irakurri langilearen mezua. Gainera, idatziz jakinarazi behar
|
dio
langileari enpresaren bitartekoekin erabiltzen diren komunikazioak monitorizatu egingo direla.
|
|
|
“Anitz ematen dugu —eta plazerekin egiten dugu—, baina noiz arte? ”. Larrondok baditu halako artatzaileak bere pazienteetan, eta
|
dio
langile eskasiaren ondorioak pairatzen dituztela: “Jende guti dira, eta beti galdetzen diete egun gehiagotan lan egitea.
|
|
|
Langile falta «arazo estruktural eta hierarkikoa da». Hori uste du Goldstein Gelbek, eta iritzi
|
dio
langile faltari aurre egiteko «ezinbestekoa» dela lan baldintzak hobetzea, hala nola lanpostu seguruak bermatzea eta soldatak igotzea. «Haurrek ez lukete lanik egin haien familiek bizimodu duin bat izateko moduko soldata iraunkor bat izango balute.
|
|
|
Zerbitzuen sektorea etengabe hazten ari da Hego Euskal Herrian, eta, besteak beste, industriaren bizkar hazten ari dela ondorioztatu du Ipar Hegoa Fundazioak azken Ikusmiran txosten sozioekonomikoan. LAB sindikatuko fundazioaren arabera, bilakaera horrek kalte egin
|
dio
langileen erosahalmenari, eta ia ez du hobekuntzarik eragin ingurumenean: azken 32 urteetan %0, 8 murriztu da berotegi gasen emisioa Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, eta %1, 97 Nafarroan.
|
|
|
Ikerketa eta instrukzio luze baten ondoren, akusatuak hilaren 7an eseri ziren Bilboko Zigor Arloko 5 Epaitegian, eta fiskaltzak bi urte eta hiru hilabeteko zigorrak eskatu zituen haientzat. Tarte honetan, gaitzak asko erasan
|
dio
langileen osasunari.
|
|
|
Analfabetismoari aurre egiteko, haur pobreentzako eskola bat sortu berri du, Karitateko mojen ardurapean. Gauez, bere etxe propioan eskaintzen dituzte helduentzako eskolak, Juana MarÃak berak irakasten
|
dio
langile jendeari.
|
|
|
Enpleguaren zerbitzu publikoak agiri hori luzatu eta horren berri emango
|
dio
langilearen enpresaburuari ez ezik, Laneko eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzari ere, konturatzen denean gehieneko denbora mugak gainditu direla.
|
|
|
Gainera, kontratuak urtebetekoa baino iraupen luzeagoa badu, kontratua salatuko duen alderdiak betebeharra du beste alderdiari kontratua amaituko dela jakinarazteko, gutxienez, 15 eguneko aurrerapenarekin. Enpresaburuak ez badu epe hori betetzen, kalte ordaina eman
|
dio
langileari. Kalte ordain horren zenbatekoa izango da epe hori zenbat egunez utzi bete gabe eta egun horiei dagozkien alokairuen zenbatekoa.
|
|
|
Finko egingo dira, berebat, Gizarte Segurantzan altan eman ez diren langileak, legearen arabera probaldirako ezar daitekeen epea bestekoa igaro ondoren. Kasu horretan, enpresaburuak, aipatu epea bete eta hurrengo 10 egunetan, agiri bat eman behar
|
dio
langileari, enpresan langile finkoaren izaera lortu izana justifikatzen duena. Inguruabar horren berri emango die langileen lege ordezkariei ere.
|
|
|
Gainera, kontratuak urtebetekoa baino iraupen luzeagoa badu, kontratua salatuko duen alderdiak betebeharra du beste alderdiari kontratua amaituko dela jakinarazteko, gutxienez, 15 eguneko aurrerapenarekin. Enpresaburuak ez badu epe hori betetzen, kalte ordaina eman
|
dio
langileari. Kalte ordain horren zenbatekoa izango da epe hori zenbat egunez utzi bete gabe eta egun horiei dagozkien alokairuen zenbatekoa.
|
|
|
Kaleratze berri hori 20 eguneko epean egin ahal izango da bakarrik, lehenengo kaleratzea egin eta hurrengo egunetik zenbatzen hasita; kaleratze berri hori zein datatan egin eta kaleratzeak data horretatik aurrera bakarrik sortuko ditu ondoreak. Kaleratzea egitean, enpresaburuak langilearen eskura jarriko ditu tarteko egunetan sortutako alokairuak, eta egun horietan eutsi egingo
|
dio
langilearen Gizarte Segurantzaren altari.
|
|
|
10 eguneko aurrerapenarekin, kontratuaren iraupena 3 hilabetetik gorakoa izan bada; 15 eguneko aurreabisuarekin, kontratuaren iraupena 6 hilabetetik gorakoa izan bada; hilabeteko aurreabisuarekin, kontratuaren iraupena urtebetetik gorakoa izan bada. Enpresaburuak ez badu betebehar hori gauzatzen, kalte ordaina eman
|
dio
langileari; kalte ordain horren zenbatekoa izango da epe hori zenbat egunez utzi bete gabe eta egun horiei dagozkien alokairuen zenbatekoa.
|
|
|
Baina horretarako enplegatzaileak idatziz komunikatu dio hori familia etxeko enplegatuari, argiro eta modu zalantzaezinean jasoz enplegatzailearen borondatea, lan harremanak arrazoi horregatik amaitzeko. Zerbitzuak urtebete baino gehiagoz eman badira, enplegatzaileak aurreabisua eman
|
dio
langileari; aurreabisu hori emateko epea izango da, gutxienez, 20 egunekoa, zenbatzen hasita langileari kontratua azkentzeko erabakia komunikatu zaionetik. Gainerako kasuetan, aurreabisua 7 egunekoa izango da.
|
|
|
Gainera, ustezko likidaziorik ezaren ondorioz, langileek ez dituzte kobratu azken bi hilabeteak. Testuinguru horretan, enpresak dagoeneko komunikatu
|
dio
langileen eskuordeari kontsultaldia.
|
|
|
Halaber, hitzarmen kolektiboek arautu ohi dituzte falta horien ondoriozko zehapenak. Hori dela eta, enpresaburuak ezin
|
dio
langileari ezarri hitzarmen kolektiboetan jaso gabeko zehapenik. Hori eginez gero, zehapena deuseza izango litzateke (ikusi JSALren 115.2 artikulua).
|