|
2000
|
|
|
—Ba al
|
dakizu
zer gertatu zitzaion Demostenesi? —erran zenidan, fidantzia handiz jada, zeren baitzinen solasturi amoltsu eta arronter— Baina Axularrek hobeki kontatzen du hura...
|
|
|
Zeren, noiz eta plazerrak eta atseginak bat batean eta ustekabean atrapatzen eta harrapatzen baikintuen, ba al
|
dakizu
zer erraiten ziguten egin behar genuela. Erraiten ziguten ezen arimak bideratu behar zuela gorputzak desbideratua, eta ez zegoela hartarakotz deus ere hoberik pentsua eta endelegamendua dolorezko misterioren batean pausatzea baino...
|
|
|
—Zuk ba al
|
dakizu
zer den jantzia dagoen emazteki bat apur bana eranztea? —eta, ikusten zuelarik ezen begiak noraezean jartzen nituela, are fermuago erran zuen—:
|
|
|
—Ba, ez
|
dakizu
zer harro dagoen, ustez eta Ximurra zerorrek garbitu duzula. Kantan harrapatu dut:
|
|
|
Horrako putzu horretan larru gorritan bainatzen omen ziren, edo lasterka egiten omen auzo etxeko zerrien ondotik, edo lehen mozkorra harrapatu omen herriko besta betiere alaietan. Eta halakoak solasera ekartzean, ez
|
dakizu
zer nahi zaituzten, penatu, berek galdutako garai zoriontsuen kontura, ala bekaiztu, zuk inoiz dastatuko ez duzun zuku miresgarritik edanak direlako.
|
|
|
Gizon izan nahiak baditu bere aldapak, eta sei urterekin, gizon izan nahi duzula eta" nik ere artoa aletu nahi dut" esaten duzunean, ez
|
dakizu
zertara arriskatzen zaren, eta erantzuten ez baduzu, badakizu, ongi jakin ere, zure gizatasuna berriro ere erabat urrutiratu zaizula eta galdua duzula urtetarako.
|
|
|
Irrikatan ni nago, Dabid, ni neu nago: ba al
|
dakizu
zer den hilabete osoan zeure buruarekin bakarrik jardun behar izatea. Futxo!
|
|
2001
|
|
|
' Aita, gerrara joan behar dut'. ' Baiña, seme, bai al
|
dakizu
zer esaten duzun. Gerran jende asko iltzen da.
|
|
|
Tomas, ba al
|
dakizu
zertan bereizten den gizakia animaliengandik?
|
|
|
Abelio ez da bere ondoan zaudela ohartu eta ez
|
dakizu
zer esan konturatu dadin, zorionez, bat batean begirada altxatu du. Zirrara bat sumatu duzu gorputz osoan.
|
|
|
‘Nahi balu bai, baina ez
|
dakizu
zer den nahia. Nahia gertaera ikaragarri konplikatua da... ’
|
|
|
Tratu txarrak: ba al
|
dakizu
zer den hori?
|
|
|
F (errieta emanez): Baina zuk ba al
|
dakizu
zer gerta dakizuken koartadarik gabe...
|
|
|
Zu, lon, azken hauetako bat zara, zu Homerok hartzen zaitu. Norbaitek beste olerkari baten pasarteren bat abesten duen bakoitzean, loak hartzen zaitu eta ez
|
dakizu
zer esan; baina norbaitek olerkari haren kantu bat abestu orduko, esnatu eta zure bihotza pozez saltoka hasten da, esateko gauza asko dituzularik. Izan ere, Homerori buruz diozuna ez baita teknika edo arteren batek erakutsia, dohain jainkotiar bati esker eta jainkoren batek hartua egonik esandakoa baizik.
|
|
|
Putoa beltza zen, Vladimir deitzen zen, ez dakit izen artistikoa izango ote zen baina. Jakina, zuk orain uste duzu mandingoak kristoren zuztarra zeukala esango dudala, baina hala uste baduzu, ez
|
dakizu
zer den sexu adultoa. Vladimirrek aparailuak zeuzkan, aparailu elektrikoak ez ezik zafran eta, orokorrean, azukrearen industrian erabiltzen diren tresna tradizionalak, eta aparailuak eta tresnak bakarrik ez, botikak, jesarleku bereziak, errobotak, belarrak, pilulak eta ukenduak ere bai, halako moldez non, etxera iritsi eta parafernalia guztia hedatu zuenean, edozeinek sinetsiko zukeen dentista zela, ezen ez puto.
|
|
|
Azkarrago zinela uste nuen. Benetan ez
|
dakizu
zer dagoen kanonaren aferaren atzean?
|
|
|
Laurogeita hamar urteko andre xahar xarmangarria da. Ba al
|
dakizu
zer esan duen izterreko zuloa ikusi duenean. Tokioko egunsentia bezalakoxea zela.
|
|
|
Ba al
|
dakizu
zer izan zen benetan
|
|
2002
|
|
|
Berak esaten zidan: " Ez
|
dakizu
zer inbidia dizudan! Zuk kalea bizi izan duzu, langile guztiekin mozkortu zara, eta baduzu bizitza bat, nik sekula izan ez dudana".
|
|
|
Noizbait pilak erabiliko dituzu, eta ez
|
dakizu
zer egin dezakezun gastatu ondoren. Hona hemen energia gutxiago kontsumitzeko aholku praktiko eta onuragarriak.
|
|
|
Badira bai, gizaki batzuk maltzurrak, sekula beren barrena salatzen ez dutenak. Ez
|
dakizu
zer pentsatzen duten eta, gutxien uste duzunean, azpijokoren bat egiten dizute.
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer eskatu diedan erregeei?
|
|
|
Ezagutu dituzun gizonak zapuzten dituzu, baina zuk ez duzu oraindik gixon bat ezagutu, eta ez
|
dakizu
zer den ona. Ez naiz gihartsua eta ez ditut berrehun kiloko harritzarrak jasotzen, baina badakit erreka ertzetan harri bildumak egiten, eta ez dakizu zer den ona.
|
|
|
Ezagutu dituzun gizonak zapuzten dituzu, baina zuk ez duzu oraindik gixon bat ezagutu, eta ez dakizu zer den ona. Ez naiz gihartsua eta ez ditut berrehun kiloko harritzarrak jasotzen, baina badakit erreka ertzetan harri bildumak egiten, eta ez
|
dakizu
zer den ona. Ez ditut ehun metroak hamar segundotan egiten, baina bai ordubetean, nahiago baitut denbora neure menpe izan ni denboraren menpe bizi baino, zuk ez dakizu zer den ona.
|
|
|
Ez naiz gihartsua eta ez ditut berrehun kiloko harritzarrak jasotzen, baina badakit erreka ertzetan harri bildumak egiten, eta ez dakizu zer den ona. Ez ditut ehun metroak hamar segundotan egiten, baina bai ordubetean, nahiago baitut denbora neure menpe izan ni denboraren menpe bizi baino, zuk ez
|
dakizu
zer den ona. Ez naiz Superman eta ez naiz sekula abioi batera igo, baina igandero ateratzen dut osaba Lazaro paseatzera, eta ez dakizu zer den ona.
|
|
|
Ez ditut ehun metroak hamar segundotan egiten, baina bai ordubetean, nahiago baitut denbora neure menpe izan ni denboraren menpe bizi baino, zuk ez dakizu zer den ona. Ez naiz Superman eta ez naiz sekula abioi batera igo, baina igandero ateratzen dut osaba Lazaro paseatzera, eta ez
|
dakizu
zer den ona. Ez dut hitz handirik, baina mila hitz txiki ditut, eta haiekin eraikitzen ditut neure eguneroko esperantzak, eta zuk ez dakizu zer den ona.
|
|
|
Ez naiz Superman eta ez naiz sekula abioi batera igo, baina igandero ateratzen dut osaba Lazaro paseatzera, eta ez dakizu zer den ona. Ez dut hitz handirik, baina mila hitz txiki ditut, eta haiekin eraikitzen ditut neure eguneroko esperantzak, eta zuk ez
|
dakizu
zer den ona. Eskuko hatzak ere txikiak ditut, jakina, eta are txikiagoak izan daitezke, inurri bihurtu arterainokoak, eta beraz, nahi duzunean inurri errenkada bat jar dezaket zure azalean, sabelean nahiz bizkarrean, kili kili eta kili kili, irri eta atsegin, zuk ez baitakizu zer den ona.
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer esan didan amak, esan diodanean hartua nuela zurekin bizitzeko erabakia. Esan dit:
|
|
|
Behin horrelako aukera edukita, zera, zuetaz ere hitz egin nion hari, jakina. Eta iritzia eskatu nionean, ba al
|
dakizu
zer esan zidan. Bada, hauxe:
|
|
|
–Gizon emakume haiek parapentean ikusi genituèn egunaren biharamunean, Kosme Urrutiari komentatu nion, eta ba al
|
dakizu
zer esan zidan. Lehengusu bat duela, Iñigo, mendizale amorratua, eskalatzen ere ibili izan dena.
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer esan didan gaur Ekainek ikastolan. Erraldoi berekoia antzeztu genukeela.
|
|
|
Esan zuk"!", eta ulertzen badu, hori maila bat da, hutsetik goragokoa, soldadukoan esperientziarena bezalatsukoa. Baina zuk ez
|
dakizu
zer den soldaduko kontu hori, orain ez baitzaituztete etxetik adinik hoberenean ateratzen, kaki kolorean jantzi eta metraileta bat hartzera bortxatzen. Hori ez da oraingo kontua, eta amaitzen hasi zen guk gure beharrak bete genituenean armadako aitzindariekin, gure ondotik etorritako zu bezalako gazteak kuarteletara joan beharrean etxean gelditzen hasi zirelako.
|
|
2003
|
|
|
Pedro Esnaola Publis agentziako arduradunak dioenez, «inoiz ez
|
dakizu
zer nolako erantzuna izango duen kanpaina batek, baina argi dago jendeak ulertu duela, gustatu zaiola eta gainera barre egin duela eta horixe zen lortu nahi genuena, jendearen arreta».
|
|
|
Eskaintza horrek ez dauka sinesgarritasunik. Zuk ba al
|
dakizu
zer suposatuko lukeen EAJ ezker abertzalearekin Ibarretxe planaren inguruan zerbait hitzartzeko prest dagoela esateak?
|
|
|
Indixaba zurixek!... berari atseginen zitzaiona!... " Aa Inasi, Inasi, zuk
|
dakizu
zer dan neri atsegin zaidana. Sinestu ere ezin leike nola ikasi duzun gauzak nere gustora egiten...
|
|
|
Gizadiaren handitasuna ikusi orduko, horren atzetik zakartasuna agertzen delarik, are handiago. Eta ez
|
dakizu
zer den bota nahi duzuna, gizadia ala zeure burua bera.
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer esaten zuen Kepak umetan. Bandoleroa izan nahi zuela, aberatsei dirua kendu eta pobreei emateko –esaten zidan amak etxean– Eta ez nauk harritzen:
|
|
|
–Ana, ba al
|
dakizu
zer ikasi dudan?
|
|
|
Beste gauzatxo bat, Garazi. Ba al
|
dakizu
zer gertatzen zaion Haritzi. Badirudi gure koadrilan sartu nahi duela edo.
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer den hori? –galdegin nion marrazkia nola hala egitearekin batera.
|
|
|
— Ba al
|
dakizu
zer erabaki dudan?
|
|
|
Karramarro bat. Zuk ba al
|
dakizu
zer den hori. Alferrik zabiltza nirekin sei urteko eskaeretan.
|
|
2004
|
|
|
Pena da gero baimena eman zigun turismo arduradun hori bota egin zutela. Baina ba al
|
dakizu
zer den Machu Picchuko egunsentian esnatzea. Hasieran ez duzu behe laino itsaso bat besterik ikusten, eta poliki poliki aldentzen da behe laino hori, azaltzen dira Machu Picchu, Huayna Picchu...
|
|
|
Zure ondoan oso seguru sentitzen naiz. Ez
|
dakizu
zer nolako sentsazioak ditudan zurekin nagoen bakoitzean. Zurekin hitz egitea ez da, nire lagun batek esaten duen bezala, itsasoan idaztea.
|
|
|
Ez
|
dakizu
zer den kirolari jokabidea, ala?
|
|
|
Ixo, ixo! Ondo
|
dakizu
zer egin
|
|
|
Baina ba al
|
dakizu
zer gertatuko zaizun zeureetako bat egiten baduzu?
|
|
|
Edozein filmetan, edozein espioi liburutan besterik ez dago. Ba al
|
dakizu
zer uste dudan. Egoera hori eroso zaiela ahalguztidunei.
|
|
|
–Baina hala eta guztiz ere, azkenean giltzaperatu egin zuten –jarraitu zuen Einsteinek, kopetilun– Ba al
|
dakizu
zer egotzi zioten. Nazien espioia zela!
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer esan didan mediku psikiatrak? –esan nion, Ernioko gurutzera iritsi ginenean– Zera... guztiek zuk bezala tratatu izan banindute, ez nintzela umetatik izan naizen tirano txiki handia izango.
|
|
|
Eta maite zaituen neurrian, bere kezkak ditu... Ba al
|
dakizu
zer esan zidan aurreko batean?
|
|
|
Eta orduan, buruan ez dakit zer haize sartzen zitzaidala, halaxe esan nion bat batean: " Ba al
|
dakizu
zer den ‘oe’ euskaraz?". Eta hark:
|
|
|
Ondo asko gogoratzen zara, bai! Eta ba al
|
dakizu
zer esaten dizudan. Bada, mendea aurrera doala, zu ere aurrera zoazela, den dena aurrera doala, eta ezin zarela mundu honetatik behi arruntak bezala joan.
|
|
|
" Zuk ba al
|
dakizu
zertarako den horko hesi txiki hori?"
|
|
|
" Alaba zaharrari inplante bat jarri diote. Zuk ba al
|
dakizu
zer gastu den hori?"
|
|
2005
|
|
|
" Goizeko ordu bietan". Nik ere zerbait esan behar eta egia bat kontatu nion," Atzo arrandegian bi mairu gazte zeuden nire aurrean txitxarro handi bat pagatzen, ba al
|
dakizu
zer esan zuen saltzaileak alde egin zutenean?". Ez zuen asmatzeko ahaleginik ere egin.
|
|
|
Baina segurtasun asko ere irabazi dut, badakidalako nor naizen. Eta batez ere, ba al
|
dakizu
zer irabazi dudan. Beti libre izan naizela, erabat libre.
|
|
|
–Ez
|
dakizu
zer den hau, amona, eta horregatik hitz egiten duzu horrela. Izan ere, puntu bat naiz eta, puntu bat naizelako, hegan sentitzen naiz, orain hemen eta orain unibertsoaren beste muturrean, mermelada ontzi baten barruan nagoen arren bestalde.
|
|
|
–Eskerrik asko, Kontxi. Ez
|
dakizu
zer poza ematen didazun!
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zertaz hitz egin nahi zizun Anderrek? –galdetu nion atsoari.
|
|
|
–Ba, alabatxo: ba al
|
dakizu
zer. Badabilkidala norbait buruan.
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer diozun? –asaldatu zitzaidan Adela, esan nionean; ez zidan utzi nahi ezergatik ere arrisku hartan sartzen.
|
|
|
Zuk ez
|
dakizu
zer den, Maruxa, hamabost eguneko mareaje baterako ontziratzea. Bokalean aurrera zoazela, laster farolak urrun egonen direla sumatzen duzunean, hobe petretxa egiten, tretzak beitatzen edo sukaldariari laguntzen hastea, inguru guztiak agur egiten baitio atako banda hartu behar duen ontziari:
|
|
2006
|
|
|
Bakea, gisa batez, osagarria bezalakoa da, ez
|
dakizu
zertan den. Ez dakizu noraino behar duzun barkatu, maitatu, zeren eta beti maitatzen baldin baduzu, edo beti barkatzen baldin baduzu, zure gainekoa zutaz baliatuko da.
|
|
|
Ba al
|
dakizu
zer den mailegu baten UTB?
|
|
|
–Ba al
|
dakizu
zer gertatzen zaion izekori? –galdetu dio– Oso urduri dabil.
|
|
|
–Eskerrik asko txangoagatik. Ez
|
dakizu
zer galdu duzun.
|
|
|
Baina, ba al
|
dakizu
zer iruditzen zaidan, ama. Zuk une batean pastak jateari utziko zenioke, eta hori ikustean, neuk ere bai jarraian.
|
|
|
Dokumentala, ederra, bueltakoa izango zen. Aldapa beherak ondo
|
dakizu
zer duen bueltan.
|
|
|
Zuk ba al
|
dakizu
zer zen garai hura. Isil isilik ibili beharra zegoen.
|
|
|
Ezin nuen nire gorputza onartu. Lagun batek Huescako petrikilo batengana eraman ninduen eta, ba al
|
dakizu
zer erremedio eman zidan. Goizero, hondartzan, eguzkia irten aurretik zulo bat egin behar nuen.
|
|
|
Izango ez dut, bada! Zuk ba al
|
dakizu
zer izan zen gerra hura. Hango hiletak eta.
|
|
|
Guk, segitu du, ba al
|
dakizu
zer egiten genuen ez zikintzeko. Ez dizut esango non.
|
|
|
Zuriñek irri egiten zuen, Zuriñek beti egiten zuelako irri, nahiz bere irria ez zen beti berdina. Matiasek Jenerala aipatzen zionean irri algara ero samarra ateratzen zitzaion," nora zoaz"," ez
|
dakizu
zer esaten ari zaren" edo" esaiozu zuk" esan nahiko balu bezala.
|
|
2007
|
|
|
Eskoletan ere egiten da hori. Ez
|
dakizu
zer, nola eta zenbat ikasten duten, baina han daude, gurasoak besterik egiten ari diren bitartean. Aparkalekuak.
|
|
|
Ez zutela nire atzetik zertan ibili, eta joateko etxera lasai esan nien. Ba al
|
dakizu
zer erantzun zidaten? " Zaindu egin behar zaitugu, zerbait gertatzen bazaizu arazoak izango ditugu eta", kar, kar, kar.
|
|
|
Eta ez uste. Ba al
|
dakizu
zergatik hasi nintzen ilegalak sartzen. Legal sartzen saiatu nintzen, eta atzera botatzen ninduten.
|
|
|
Orain, ordea, ez
|
dakizu
zer nolako aldaketa eman dudan, Josu. Ispiluaren aurrean jarrita nire aurpegi gorputzak nola apainduko, nola edertuko.
|
|
|
Pozez saltoka hastera noa eta! Ba al
|
dakizu
zer esaten ari zaren?
|
|
|
Guapoa oso, Tyrone Power bezalako bat, jakina, eta diruduna. Ez
|
dakizu
zer zortea dugun. Halako suhirik nekez da aurkitzen, ezta bilatuta ere.
|
|
|
–Zu pitza pitza eginda zaude, Edelmiro? Ba al
|
dakizu
zer egun den gaur?
|
|
|
–Ikusten! Ez
|
dakizu
zer nahi duzun ere, Elisa!
|
|
|
Zain geratu da. Zerbait esateko txanda heldu zaizu, baina ez
|
dakizu
zer esan. Burua abiaduran darabilzu bueltaka.
|
|
|
Dendariak ematen zaion diruarekin zer egiten duen ote dakien aztertzeko, honako hau galdetuko diogu: Ba al
|
dakizu
zer egiten duen dendariakematen diogun diruarekin. Kutxan gordetzen duela erantzuten badigu, honako hau galdetuko diogu:
|
|
|
Saltzaileak nondikateratzen ditu saltzen dituen gauzak? Eta ba al
|
dakizu
zer egiten duen salgaiakagortzen zaizkionean. Ordaindu behar izaten al ditu, edo eman egiten dizkiote etakito?
|
|
|
Agure honek denak eta gehiago irentsiko ditudala uste du, horixe ari zara pentsatzen, ea nola litekeen nik bezalako ganoragabe batek halako jende handia ezagutu izana. Harrituta zaude, ez
|
dakizu
zer egin, zer sinetsi eta zer ez. Zeure kontura doa hori, mon ami.
|
|
|
– Ez
|
dakizu
zer gertatu zaidan oraintxe. Kalean atso batek aitona Gabriel hil dela esan dit.
|
|
|
– Ez
|
dakizu
zer egin didan orain! –esan dio mutil lagunari.
|
|
|
– Ba al
|
dakizu
zer dagoen maleta hartan?
|
|
|
– Lehenbailehen izan behar du, Joakin, ez
|
dakizu
zer den eguna hemen sarturik ematea.
|
|
2008
|
|
|
–Ai, markes jauna! Barkatu horrela hitz egitea, baina zuk ez
|
dakizu
zer den ona. Lurrarekin lur sentitu bainintzen, ez lurrak lurra estalia, badago alderik.
|
|
|
niri ere ilusioa handia egiten dit. (?) Ba al
|
dakizu
zer gehiago ikasi dudan anaiarengandik. Orbetarren leinuak mendebaldeko lurretan duela jatorria, baina gure arbasoetako batzuk ekialdera etorri zirela, gure bailaran kokatu ziren arte, XVII. mendean.
|
|
|
badu, bai, gure anaia honek eskua gauza horietarako! (?) Ahotan dabilkit anaiaren izena, eta beste zerbait ere esan behar dizut hari buruz; lehengoan, izan ere, ba al
|
dakizu
zer esan zidan. Apaiztu zenetik gure ezkontza bedeinkatzea izango dela gerta lekiokeen gertatzekorik ederrena(?)?.
|
|
|
–Santarena egiten zabilzkit orain, baina ba al
|
dakizu
zer zaren?. Puta bat:
|
|
|
–aurka egin zion kalonjeak?. Gainera, ez al
|
dakizu
zer egin zuten bide-lapurrek orain dela hilabete pasatxo, posta orga bati eraso ziotenean. Orgak ez zeraman diru kutxarik, zorionez, eta hilik ere ez zen izan.
|
|
|
badirudi azkar doazela obrak, eta berandu gabe bukatuko dituztela, hemendik urte erdira hor nonbait. (?) Ez
|
dakizu
zer nolako ilusioa daukadan, Ernes, gure jauregi izango denera joateko, edo gure habiara, Nazariok esaten duen moduan.
|
|
|
ondo. Zuk ba omen
|
dakizu
zer den hori. Gari senarra dut, baina esan daiteke dagoeneko ez garela bikotea.
|
|
|
GERMAN (OFF). Ba al
|
dakizu
zer ordu den?
|
|
|
Zuk ez dakizu nor ari zaren babesten!! Ez
|
dakizu
zer pertsona klase den urdanga hori!!
|
|
|
LEO: Ez
|
dakizu
zer egiteko kapaz den?.!
|