|
2009
|
|
|
2008an hil zen Marie Smith Jones, baina berak ez ezik berarekin batera azken hatsa eman zuen eyak hizkuntzak ere, Marie baitzen azken hiztuna Alaskako hizkuntza ugarien artean oraindik bizirik zegoen hizkuntza horrena. Halakorik gerta ez zedin, 2008ko udan jakin genuenez, Mexikoko Tabasco estatuko baserritar batek, Manuel Segovia Jiménez indigenak, zoque ayapaneco hizkuntza irakasteari ekin zion, Manuelek berak eta bere lagun batek bakarrik hitz egiten
|
dakiten
hizkuntza mesoamerikar horrek bizirik iraun dezan. Manuel Segovia eta Isidro Velà ¡ zquez (72 eta 66 urte) omen ziren zoque ayapaneco erabiltzen zuten bakarrak.
|
|
2011
|
|
|
Antzeko gogoeta iradokitzen du Florisek (1988) Aostako eskola elebidunetan nagusia den italieraren ordez frantsesez irakasteko erabakia zergatik hartzen duten azaltzeko. Irakasleek gai berri bat azaltzeko orduan, bigarren edo oso ondo ez
|
dakiten
hizkuntzan egin behar dutenean hobeto, zehaztasun gehiagorekin, ikasleen arreta atentzio handiagoarekin kontrolatuz egiten dutela; aldiz, haurraren ohiko, eta giroan nagusia den hizkuntzan irakasten denean jakintzat edo ulertutzat ematen dira gauzak sarriago, eta ondorioz kontzeptu berrien ulermena ez da hainbeste ziurtatzen. hezkuntza elebi/ eleanitza elebakarra baino zailagoa izan daiteke ondo ... Baliagarriagoa, eta batez ere, ezinbestekoa. hizkuntza aniztasuna mantendu eta bereziki hizkuntza gutxituen biziraupena ziurtatu nahi bada hiztun eleanitzak hezi behar dira.
|
|
|
Curriculumari dagokionez, lehen hizkuntzaren curriculuma berbera izaten du murgilketak (Johnson eta Swain, 1997). Gurasoen nahia eta erabakia ezinbesteko baldintza dira haurrak etxekoa ez duten hizkuntzan eskolatzeko eta murgilketa bidez haurrek bigarren hizkuntzan egindako lorpenak modu oso positiboan baloratzen dira, ez bakarrik haurraren etxean (gurasoek pozik hartzen dute eurek ez
|
dakiten
hizkuntza bat seme alabek eskolaren bidez ikastea), baizik eta, oro har, gizarte osoan (Idiazabal, 2003).
|
|
2012
|
|
|
Kodeketa Bigarren urratsa mezua kodetzea da, hau da, igorlearentzat eta hartzailearentzat kode berean jartzea: hitzetan (biek
|
dakiten
hizkuntza batean), grafikoetan, edo bi solaskideek ezagutzen dituzten beste sinbolo batzuetan. Une horretan, erabiliko den hizkuntza mota ere aukeratzen da:
|
|
2013
|
|
|
Katalunian hizkuntza asko egon arren, herritar guztiek
|
dakiten
hizkuntza katalana izatea du helburu Plataforma per la Llenguak. Taldeko kidea da Marc Biosca soziologo eta politologoa (Lleida, Herrialde Katalanak, 1980), eta Udaltop jardunaldietan parte hartuko du gaur.
|
|
2014
|
|
|
Gure herrian ez da erraza seme alabei euskaraz hazi eta bizitzeko ekosistema egokia eskaintzea, hautu kontzientea dago horren atzean. Ez da nahikoa ikastolara eraman edo etxean euskaraz aritzea, eta horren jakitun direnek lan handia egin behar izaten dute. Are handiagoa, ez
|
dakiten
hizkuntza horren transmisioa bermatu nahi dutenen kasuan. Zalantza daukat Orioko gurasoek kezka hori ote daukaten:
|
|
2015
|
|
|
Mezua ulertzea nahi bada, igorleak komunikazio prozesuan parte hatzen duten pertsona guztiek
|
dakiten
hizkuntza batean mintzatu behar du.
|
|
2017
|
|
|
Alderantziz, berriz, ez da beste horrenbeste gertatu: . Iruditzen zait Euskal Herrian gaur egun. Josu Amezaga zaigu mintzo?, euskararen ezagutza mailaren hazkundearen ondorioz, jende askorentzat euskara
|
dakiten
hizkuntza bat dela, baina nahiko instrumentala; euskaldunekin hitz egiteko hizkuntza, baina ez nortasuna ematen dien hizkuntza. [?] Hau da, euskaldunak dira euskaradunak direlako, baina ez nortasunaren aldetik? 141.
|
|
2019
|
|
|
Uriarteren taldean ez dago bidelagunik eta bidelaririk, denak euskaraz egiteko inolako arazorik ez daukatenak dira. Taldeko kideen helburua ederki
|
dakiten
hizkuntzan, tarte batez bada ere, aritzea da. Uriartek seme alabekin eta bikotekidearekin euskaraz egiten du, baina Bastidan gainerako eremuetan euskaraz egiteko oso aukera gutxi duela dio:
|
|
|
Egoera horretan, oso zaila da, denek?
|
dakiten
hizkuntzarekin lehiatzea. Egunero ikusten dugu hori gurean:
|
|
2022
|
|
|
Edo irribarre egiten dugu, hitzen bidez ulertzeko zailtasuna duten adin bereko haurrek jolas nola egiten duten ikusten dugunean. Izan ere, jolasa baita haurrek bakarrik
|
dakiten
hizkuntza unibertsala, eta begi hutsez ikusi dut Donetsken eta Euskal Herrian berdin berdin jolasten dela ezkutaketara, aurkitua ez izateak oso esangura desberdina badu ere.
|
|
|
Eta kontakizun horretan, zor zaien eta egin dezaketen guztiaren baitan, kreoleak joka dezake paper bat, harrotasun berri baten hizkuntza moduan, proiektu politiko eta polistiko baten mintzaira moduan, modu berri batean erdigunean jarriko den haitiartasunaren adierazgarri moduan. Denek
|
dakiten
hizkuntza, bertako guztien mintzaira, kreolea, bere lekuan, Haitiko aro berri batean. Elementuak badituzte josten hasteko.
|