|
2001
|
|
|
Kolore beltzak sortarazten duen zirrara azpimarratuz beste mundu batera eramaten gaitu Jose Felix Collazos zuzendari nafarrak" Nocturno" bere laburrarekin. Koadro beltz bati begira
|
dagoen
emakumea, bat batean bere baitan aurkitzen da, etorkizuneko mundu ilun batean, pertsonaia ilunekin inguratua bere patuaren bila. Iluna eta zapaltzailea Txema Areizagaren argazkia eta Javier Asinen musika.
|
|
|
Haurdun
|
dagoen
emakumeak haurra eradoskitzeko aukeraz hausnarketa egiten duen gehientsuenetan, zalantzak izaten ditu
|
|
|
Haurdun
|
dagoen
emakumeak haurra eradoskitzeko aukeraz hausnarketa egiten duen gehientsuenetan, zalantzak izaten ditu: umeari kalitate oneko ama esnea emango badio bere elikaduran nolako aldaketak sartu behar dituen, erditzearen ondoren bere bularrak gizaki berria mantentzeko adina esne sortuko duen eta antzekoak.
|
|
|
Honek ongi adierazten du emakumeek amarekin duten identifikazioa, ispiluaren parekoa, eta, gizarteratzearren, hortik ihes egiteko premia. Adibidez, Murielek Donostiako pub batean bakarrik
|
dagoen
emakumea ikusirik, ondokoapentsatzen du:
|
|
|
Argaltzeko dietetan, oso plater gomendagarria da zerbak egostea, lurrunetan egostea edo oliba olio pixka batekin salteatzea. Folato ekarpen bikaina egiten duenez, ezinbestekoa da haurdun
|
dagoen
emakumearen dietan.Haurdunaldiko lehen asteetan bitamina hori urritzeak malformazioak eragin ditzake etorkizuneko haurraren nerbio sistemaren garapenean. Entsaladan bitamina horren ekarpena handiagoa da, beroarekiko oso sentikorra baita, eta egostean zati handi bat galtzen da.
|
|
|
Isiltasuna da nagusi zapi gorri haustuez apaindutako gela ilun horretan. Txanpon batzuen truk bere emazteak ustez sekula egingo ez lizkiokeen lizunkeriak egin ondoren, prakak lotu eta maindira gainean etzanda
|
dagoen
emakumeari zerbitzua ordaindu ondoren, agur esan gabe irten da gelatik, bere Mercedesen etxean zain izango duen familiagana itzuliz. Azal iluneko emakumeak dirua kontatu eta bularretakoa jantzi ondoren, hor sartu du bilete sorta.
|
|
2002
|
|
|
bitaminaren ekarpen gehigarria: haurdun
|
dagoen
emakumeak atsedenaldi luzea egin behar badu eguzki izpien eraginpean egon gabe, komeni da gehigarri bat erabiltzea. Likidoak:
|
|
|
Aitzitik, kaloria gutxiago hartzeak funtsezko mantenugai gutxiegi hartzea dakar, eta horrek arazoak sor ditzake amaren sabelean haurra hazteko. Beraz, gomendagarria da haurdun
|
dagoen
emakume orori kaloria murrizketa ez egitea, baizik eta haurdun ez dagoen emakume lodikote baten nutrizio irizpide berari jarraikiz. Mantenugai gabeziaren ondorioz, besteak beste, disfuntzio metabolikoen artean, proteinak eta gantzak erabiltzen dira energia iturri gisa, fetuaren garapen neurologikoa aldatzen duten gorputz zetonikoen ekoizpenarekin.
|
|
|
Aitzitik, kaloria gutxiago hartzeak funtsezko mantenugai gutxiegi hartzea dakar, eta horrek arazoak sor ditzake amaren sabelean haurra hazteko. Beraz, gomendagarria da haurdun dagoen emakume orori kaloria murrizketa ez egitea, baizik eta haurdun ez
|
dagoen
emakume lodikote baten nutrizio irizpide berari jarraikiz. Mantenugai gabeziaren ondorioz, besteak beste, disfuntzio metabolikoen artean, proteinak eta gantzak erabiltzen dira energia iturri gisa, fetuaren garapen neurologikoa aldatzen duten gorputz zetonikoen ekoizpenarekin.
|
|
|
Beraz, dietak egoki erabiliz eta jaio aurreko kontrol maiz eta berariazkoak eginez, haurdunaldiaren amaiera zoriontsua lor daiteke. Haurdun
|
dagoen
emakumearen dietatik falta ez diren oinarrizko elikagaiak… Esnekiak, ahal dela gaingabetuak.Bere homologo osoek adina kaltzio eta proteina ditu, eta gantz eta kaloria erdia. Zerealak eta horien eratorriak, hala nola ogia, arroza, pasta… kopuru eta maiztasun ertainarekin, dietista nutrizionistak ezarritako jarraibide dietetikoen arabera.
|
|
|
2 mikrogramo (mcg) egunean. Haurdun
|
dagoen
emakumea: 2’2 mikrogramo/ egun (mcg/ egun) … Bularreko emakumea:
|
|
|
Bagoia erdi hutsik doa, aurrealdean
|
dagoen
emakume gazteak begirada leihoaren iluntasunean galdurik dauka, magalean daraman haur lokartua besoekin goxotasunez inguratzen duen bitartean. Honantzago eseri diren lau gaztek, ikasleak antza, liburu lodikoteen aurrean begiak itxi ez dakizkien etengabeko borroka batean dihardute.
|
|
2003
|
|
|
Orduan, zertan ari gara? Zuk uste duzu ginekologoak esango diola haurdun
|
dagoen
emakumeari zer egin behar duen. Zer kanpaina egiten ari dira?
|
|
|
Bihotzaren erritmoaren estresarekin eta haurdun
|
dagoen
emakumearen odol presioarekin lotutako aldaketek eta antsietate kronikoak fetuaren bihotz erritmoari eragiten diote, “Developmental and Behavioral Pediatrics” aldizkariak gaur argitaratu duen azterlan baten arabera. Columbiako Unibertsitateko (AEB) Catherine Monkek zuzendutako ikerketa.
|
|
|
Baina pentsatu biharamunean, “arrosa bat bezala zaudela”. Luisa Martos eritasunak mendeku hartzeko prest ez
|
dagoen
emakumea da. Bere osasunak uzten dion neurrian, ahalik eta bizimodu normalena egiten saiatzen da, eta ez dio uko egiten opor egun batzuk hartzeari.
|
|
|
Idorreria, elikadura desegokia edo oso azkar eta elikagaiak behar bezala murtxikatu gabe jatea dira, besteak beste, haurdun
|
dagoen
emakumeari digestio arazoak sortzen dizkioten arrazoi batzuk.
|
|
|
zuk idatzi duzu nobela baina ni naiz hor dagoena. Senarrak ez zekien, ezin zezakeen jakin, zaila baita orrialde sorta hanka artean estutuz begiak bilduta
|
dagoen
emakume batek zer pentsatzen duen jakitea. Berak abereekin lan egiten zuen edo, hobeto esanda, abereen psikologia ikertzen zuen eta ez zuen giza sentimendu korapilatsu guztiak zertan ulertu.
|
|
2004
|
|
|
Kolonbian gertatzen ari denaz informazioa Mailer Mattie ekonomilariak eman du. Antropologia Ekonomikoan eta Nazioarteko Elkarlanean espezialdua
|
dagoen
emakume honek Las fumigaciones del Plan Colombia plazaratu berri du Baliabide Genetikoen aldeko Nazioarteko Ekintza (GRAIN ingelesez) erakundeak duen web gunean. Estatu Batuek Kolonbiako agintariekin martxan jarritako «Plan Colombia» famatuaren aurpegi ezkutuetako bat erakutsi digu Mattiek bere artikuluan.
|
|
|
Gazteentzako lanak idatziz makina bat sari irabazia da Agustin Fernandez Paz galiziarra, Koldo Izagirrek euskaratu duen Aire beltza nobelaren egilea. Psikiatriko batean
|
dagoen
emakume baten istorioa azaltzen du bertan. Beira Verde klinika punta puntakoa da buruko eritasunen trataeran, han saiatzen eta ikertzen baitira besteetan porrot eginak diren kasuetan arrakasta lortzen duten prozedurak.
|
|
|
Hori arnasestu maiztasun handiagoarekin (menopausian
|
dagoen
emakumearen kasuan), suminkortasunarekin, nekearekin...
|
|
|
Kalitate proteinak. Egunero kontsumitzea ezinbestekoa da zelulen sintesia eta birsorkuntza, fetuaren hazkuntza eta garapena eta defentsa sistemaren funtzionamendu egokia bermatzeko.Haurdun
|
dagoen
emakume begetarianoak landare proteinak lortzen ditu fruitu lehorretatik (hurrak, intxaurrak, almendrak, anakardoak…), hazietatik (sesamoa, kalabaza, ekilorea…), lekaleetatik (garia, garagarra, zekalea, oloa, artoa eta arroza) eta deribatuetatik (ogia, pasta, galletak, irina…), sojaren deribatuetatik, arrautzetatik eta esnekietatik (esnea, gaztatik. Arrautza eta esnea dira kalitate proteiko handieneko elikagaiak.
|
|
|
Haurdun
|
dagoen
emakume begetarianoak, bere dietaren berezitasunengatik, arreta berezia jarri behar die elikaduraren alderdi batzuei.
|
|
|
Edari egokia haurdun
|
dagoen
emakumearentzat edo bularreko haurrarentzat, familian elikadura alergiak izan baditu, jaioberria elikagai alergenikoen eraginpean ez egoteko.
|
|
|
Soja edaria haurdun
|
dagoen
emakumeari edo haur bat izan berri duenari gomendatzen zaio, hainbat arrazoirengatik: esnekirik kontsumitzen ez duelako, kaseinarekiko alergia duelako edo laktosarekiko intolerantzia duelako, adibidez.
|
|
|
Duela hiru hilabetetik koma sakonean
|
dagoen
emakume italiar batek umea izan du.
|
|
|
Gainera, haurdunaldian artatzea aukera ona da emakumeari tetanosaren aurkako txertoa, malariaren aurkako prebentziozko tratamendua edo anemiaren aurkako probak emateko, OMEk eta Unicef ek ziurtatzen dutenez. Joy Phumaphik, OMEko Familiaren eta Komunitatearen Osasunerako zuzendari nagusiak, adierazi du haurdun
|
dagoen
emakume batentzat unerik arriskutsuena “erditzetik erditzera doan aldia dela, heriotza gehien izaten den garaia”. “Haurdunaldian arreta eta informazioa emateak kopuru hori nabarmen murrizten lagun dezake”, erantsi du.
|
|
|
Elikadura osasuntsua eta orekatua egiten bada, ez da beharrezkoa kaloria gutxiko elikagaiak sartzea haurdun
|
dagoen
emakumearen dietan.
|
|
|
esnea eta esnekiak, fianbreak eta urdaiazpiko egosia, pateak, maionesa, margarina, kakao hautsa, freskagarriak, marmeladak, gozokiak, patata frijituak, etab. Beharrezkoak dira haurdunaldian? Haurdunaldia egoera fisiologiko bat da, eta kontuan hartu behar da haurdun
|
dagoen
emakumeak egiten duen dietak, bere beharrak betetzeaz gain, fetuak hazkuntzaren ondorioz dituen elikatze eskakizunak ere bete behar dituela. Gainera, amak behar bezala elikatzen badu, bere organismoa hobeto prestatuta egongo da erditzeari aurre egiteko, eta behar adina erreserba lipidiko izango ditu esnea edoskitzaroan ekoizteko.
|
|
|
Dieta osasungarria eta orekatua bada eta kaloria gehiegi dituzten elikagaiak (gozoak, koipeak, opilak…) mugatzen badira, ez dago arrazoirik light elikagaiak kontsumitzeko. Haurdun
|
dagoen
emakumearen elikadura ohituren artean kaloria gutxiko jakiren bat noizean behin kontsumitzea sartzen bada ere, ez dago haurdunaldian ohitura hori desagertzeko arrazoirik. Elikagai light edo arinak neurriz jan daitezke, baldin eta emakume haurdunaren eguneroko dietan ohikoak ez badira.
|
|
|
Elikagai light edo arinak neurriz jan daitezke, baldin eta emakume haurdunaren eguneroko dietan ohikoak ez badira. Haurdun
|
dagoen
emakumearen dietatik falta ez diren oinarrizko elikagaiak: * Esnekiak, ahal dela gaingabetuak.
|
|
|
Haurtzaroan eta erditzearen ondoren amak izaten duen anemia ferropenikoarekin lotzen da gabezia hori. Iodoa Iodoaren eskakizunak ez dira bereziki handiak haurdun ez
|
dagoen
emakumearekiko; hala ere, ezinbestekoa da fetuaren hazkundean, garunaren garapenean eta beste funtzio metaboliko batzuen erregulazioan parte hartzen duten hormona tiroideoek behar bezala funtziona dezaten, hala nola gorputz tenperaturari eustea. Beraz, iodo urritasunak fetuari kalte handia egiten dio, eta neonatoak minusbaliotasun fisiko edo intelektualen bat izan dezake.
|
|
|
Era berean, folato indize txikiak erditze goiztiarren arriskua areagotzen du, eta pisu gutxiko haurtxoen sorrera eragin dezake. GENAren gomendioak Haurdun
|
dagoen
emakumearen hormona aldaketek aldatu egiten dituzte haren elikadura beharrak eta organismoak fetua behar bezala garatzeko behar dituen mantenugaiak. Fruitu lehorrak, batez ere intxaurrak, oso elikagai onuragarriak dira haurdunentzat, Nutrizio eta Elikadurako Espezialisten Taldeak (GENA) gomendatzen duenez, «gantz azido eta folato asko dutelako, eta, gainera, magnesioa, burdina eta zinka bezalako oinarrizko beste elikagai batzuk dituztelako».
|
|
|
Montserrat Riveroren arabera, giza elikaduran eta dietetikan aditua eta, aldi berean, GENA Taldeko kidea, «Espainiako emakume kudeatzaileen dieta defizitarioa da burdinari, folatoei eta zinkari dagokienez, eta, aldi berean, gehiegizko koipeak ditu». Haurdun
|
dagoen
emakumeak dietaren bidez bere folato ekarpena bikoiztu behar du. Folatoak bere beharren azpitik irensten badira, automatikoki murrizten da haien kontzentrazio plasmatikoa, eta jaiotza goiztiar eta pisu gutxiko arrisku handia sortzen da.
|
|
|
Hori dela eta, gehiegi toxikoa izan daitekeenez, Europako Batasunak araudi bat onartu du duela gutxi, ur mineral naturaletan eta iturburuetan fluoruroak ezabatzeko tratamendu berri baten baldintzak baimendu eta finkatzen dituena. Amarentzat eta haurrarentzat Haurdun
|
dagoen
emakumeak ez du fluor gehigarririk erabili behar, kaltegarria izan baitaiteke. Haurdunaldian, aho barrunbeko azidotasuna handitu egiten da, eta, beraz, arreta eta zainketa bereziak behar dituzte hortzek desmineralizazioa eta txantxarra saihesteko.
|
|
|
Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) Osasun eta Kontsumo Ministerioari eskatuko dio garagardoetan alkoholaren eduki zehatza adieraztera behartzeko %1era iristen ez denean. Haren iritziz, informazio “funtsezkoa” da; izan ere, alkohol kantitate jakin bat edateak errehabilitatutako alkoholiko bati kalte egin diezaioke, edo gidari, pilotu edo haurdun
|
dagoen
emakume batentzat arriskua handia izan daiteke. OCUren eskaerak zerikusia du merkatuan merkaturatzen diren “alkoholik gabeko” garagardoen erdiak, gutxi gorabehera, bolumenaren %1 inguruko kopuru nabarmenak izatearekin, elkarte horrek egindako konparaziozko azterketa baten arabera.
|
|
2005
|
|
|
Horietatik lauk bikote harremanen okertzea dute gai nagusi: Udaberria loratu zaizu, Silvie izenburukoan, emakume heldu alargun batek nerabezaroan bihotza hautsi zion gizonaren telefono deia jasoko du, lozorroan zeukan iragana berpiztuz; Nor singularrean, bere bikotearekin inoiz seme alabarik ez izateko arrazoiak azaltzen ditu harreman horrekin guztiz etsita
|
dagoen
emakume oraindik gazteak; Lotan dago Laurak, berriz, bere neska laguna kate motzean lotu nahi duen gizon jeloskor batek hartutako erabakia du ardatz, eta Hurrengoa nora, k, senarraren desleialkeriekin aspertuta dagoen emakume baten desleialkeri propioa. Gainerako bi ipuinen gaiak, ordea, bestelakoak dira:
|
|
|
Horietatik lauk bikote harremanen okertzea dute gai nagusi: ...elefono deia jasoko du, lozorroan zeukan iragana berpiztuz; Nor singularrean, bere bikotearekin inoiz seme alabarik ez izateko arrazoiak azaltzen ditu harreman horrekin guztiz etsita dagoen emakume oraindik gazteak; Lotan dago Laurak, berriz, bere neska laguna kate motzean lotu nahi duen gizon jeloskor batek hartutako erabakia du ardatz, eta Hurrengoa nora, k, senarraren desleialkeriekin aspertuta
|
dagoen
emakume baten desleialkeri propioa. Gainerako bi ipuinen gaiak, ordea, bestelakoak dira:
|
|
|
Ugaltzeko adinean
|
dagoen
emakumea izatearren, adibidez, 30 urteko andreak hilean prima bera ordainduko du, seme alaben ama izan edo ez izan, hau da, polizako estaldura jakin batzuk (ginekologia, esate baterako, kasu honetan) maiz erabiltzen baditu edo behin ere erabiltzen ez baditu.
|
|
|
Oliotako sardinez osaturiko ogitarteko edota plater bat merienda bikaina da haur eta gazteentzat (opilek osatutakoa baino, inondik ere, mesedegarriagoa eta hestekiak edo txokolatea baino egokiagoa) eta aukera ezin hobea, halaber, haurdun
|
dagoen
emakumearentzat.
|
|
|
Hondartzako egun batean haurdun
|
dagoen
emakumearentzako ideiak
|
|
|
Beroak deshidratatuta egoteko eta deshidratatzeko joera du. mingarriagoak diren sintomak eragin ditzake haurdun
|
dagoen
emakumea, hala nola tentsio jaitsierak, zorabioak eta zorabioak. Hau nahikoa likido edanda eta edanda saihestu daiteke.
|
|
|
Beraz, eguna hondartzan pasatu behar bada, hozkailu bat, edariak fresko mantentzeko, tenperatura onean. Frutak eta barazkiak Haurdun
|
dagoen
emakumeak jakiak zein diren jakin behar du gehiago hidratatzen eta elikatzen dute, pertsona askok beroaren ondorioz apetitua galtzen dute. Adibidez, frutak, barazkiak eta barazkiak.
|
|
|
bakterio patogenoak hazteko, horiek baitira erantzuleak elikagaiek eragindako toxiinfekzio gehienak udan. Udan, kontua ez da haurdun
|
dagoen
emakumeak gutxiago jatea, egokitzea baizik. unean uneko elikadura.
|
|
|
Horiek guztiak esnekietan daude, eta elikagai horiek kaltzio iturri onenak bihurtzen dituzte. Amak esnerik hartzen ez duenean Baliteke haurdun
|
dagoen
emakumeak esnekien kontsumoa mugatzea, laktosarekiko intolerantzia (esnearen azukrea), kaseinarekiko alergia (esnearen proteina) edo, besterik gabe, elikagai horiek ez zaizkiolako atsegin. Halakoetan, garrantzitsua da esnekiak ordezkatzen dituzten produktuen berri izatea.
|
|
|
Lau esneki inguru dira. Errazio bat basokada bat edo katilukada bat esne, bi jogurt, mami bat dela jakinda, bi petit suisse, 40 g gazta gihar edo 80 g gazta fresko (Burgos edo gaztanbera motakoak), haurdun
|
dagoen
emakumearentzat behar den kaltzio kantitatea izango duen elikadura plana egin daiteke.
|
|
|
Esnea da mantenugai horretan aberatsa den elikagaia denez, interesgarria da jakitea ea kaltzio edukiagatik nabarmentzen den esneren bat dago, eta, beharrezkoa bada, esne hori hartzeko. haurdun
|
dagoen
emakumea. Gero eta esne mota gehiago dago merkatua; beraz, batzuetan ez dago argi zein aukeratu, eta gehiago oraindik ez dakigu ziur haien nutrizio osaera, edo ontzi askotan agertzen diren mezuekiko konfiantza; “aberatsa kaltzioan”, “haurdunaldirako berezia”, etab. Komeni da bakoitzaren ezaugarriak ezagutzea, uneko beharretara hobekien egokitzen dena eskuratzea.
|
|
|
Esne osoak 3,5 g gantz 100 ml bakoitzeko, eta gaingabetuak ia ez du gantzik (0,2) g/ 100 ml); ondorioz, esne gaingabetuak kaloria erdiak ematen ditu. Horregatik, esne gaingabetua interesgarria izan daiteke haurdun
|
dagoen
emakumearentzat. pisua kontrolatu behar duena, edo dieta kontrolatua egin behar duena.
|
|
|
Gure herrialdean, azterketa ginekologikoetan eta azterketa baten ondoren odol osokoa, medikuak uste du beharrezkoa ote den gehigarri bat hartzea burdinazkoak. Eta azido folikoari dagokionez, osagarriak bitamina honekin sistematikoa da, hau da, gomendagarria da haurdun
|
dagoen
emakumeak mantenugai horren gehigarria hartu behar du lehen aldian haurdunaldiko hilabeteak. Beraz, ez dago mota hori sartzeko benetako beharrik.
|
|
|
esnekiena, eta are gutxiago dieta askotarikoa egiten bada. Haurdun
|
dagoen
emakumeak" esne begetalak" kontsumitzen baditu soja irabiakiak bezala, komeni da ahalik eta antzekoenak izatea. behi esnearen elikadura osaera; beraz, gomendagarria da edaria kaltzioz eta A eta bitaminez aberastua egotea; eta hori egiaztatzeko beharrezkoa da etiketa berrikustea.
|
|
|
Haurdunaldia emakumearen bizitzako etapa bat da, eta haren nutrizio beharrak handitu egiten dira izaki berri bat sortzeko. Horrek igoera dakar apetituarena, baina horrek ez du esan nahi haurdun
|
dagoen
emakumeak handiak hartu behar dituenik. janari kantitateak, ezta bitik jan behar ere.
|
|
|
Gelan
|
dagoen
emakume bakarrak altxatu du burua lehenik. Egia da aurkeztutako testuaren ingelesa oso txukuna ez dela, baina hala ere ezin izan du saihestu gizonezkoek motelegi irakurtzen dutela pentsatzea.
|
|
|
Oheburuan
|
dagoen
emakumea hotzikara batek astindu du.
|
|
2006
|
|
|
...izan daiteke.EztabaidanKaltzio erantsia duten esneakBatasunaren arautegiaren arabera, nutriente batez gehituriko esne gisa komertzializatzen den produktuak, 100 mililitroko, populazio orokorrarentzat egunean hartzea gomendatzen den nutriente horren %15 gutxienez eduki behar du.Kaltzioaz ari garela, heldu batentzat gomendatzen den eguneko kopurua 800 miligramo da; hazten ari den gaztearen, haurdun
|
dagoen
emakumearen edota umea edoskitzen ari denaren kasuan, aldiz, egunean hartu beharrekoa 1.200 miligramoraino doa.Gomendaturiko dosi horien %15, beraz, 120 eta 180 miligramo tartean dabil.Kaltzio erantsia duten esne horiek, 100 mililitroko, 160 miligramo kaltzio daukate baina aberastuta" ez dagoen beste zeinahi esne mota (osoa, erdigaingabetua edo gaingabetua), 100 miligramoko beti, zifra horie...
|
|
|
Bikoteez gain, bakarrik
|
dagoen
emakumea ere balia daiteke anonimoki emanden haziaz haur bat izateko, eta ez da horregatik inolako legezko harremanik sortuko jaiotako haurraren eta aita biologikoaren artean. 1988ko Laguntza bidezko Ugalketaren Legeko Zioen Azalpenak familia bakarka osatzeko eskubidea aintzatestenzion emakumeari, Konstituzioak bere 39.2 artikuluan amatasunari ematen dionbabesa duela oinarri.
|
|
|
Egoera begetatiboan
|
dagoen
emakume batek bere medikuen agindupean erantzun du, eta pentsatu ere egin du tenisean jokatzen duela, bere burmuinetik hartutako irudien arabera, zientzialari britainiar eta belgikarrek egindako ikerketa baten berri eman du Science aldizkari estatubatuarrak. Egoera begetatiboan, komatik atera den paziente bat esna dagoela ematen du, baina ez du kontziente egoteko zantzurik erakusten.
|
|
|
Arrainak metilmerkurio maila handia duela kontuan hartuta, kantitate handia kontsumitzen badu, poluitzaile horren kontzentrazio handia eragiten du metabolismoan. Kontsumitzailea haurdun
|
dagoen
emakumea bada, hori garaiz aurretik erditzeko arrisku handia izan daiteke. Hori da Harvardeko Unibertsitateko eta Michigango Estatuko Unibertsitateko ikertzaileek egindako POUCH (Pregnancy Outcomes and Community Health en akronimoa) ikerketaren ondorioa.
|
|
|
Era berean, gero eta ohikoagoa da ebakuntza hori egitea, beste arrazoi batzuengatik, hala nola «eskaripeko» zesareak. Zesarea horiek aspalditik egiten dira, haurdun
|
dagoen
emakumeak arrazoi batengatik edo besteagatik eskatzen duenean. Eta ez dira ahaztu behar gizarte faktoreak ere, funtsezkoak baitira erditze ez natural horien hazkundea ulertzeko; izan ere, Jordi Bellart ek dioenez, gaur egungo gizarteak ez du onartzen deserosotasuna, edozein motatakoa izanda ere.
|
|
|
Bi emakumeek batera agurtu dute, pertsona bakarra balira bezala. Ingresatuta
|
dagoen
emakumearen alaba ematen du tente dagoenak. Igual iguala da, hogeita hamar urte gazteago.
|
|
|
–Badakizu, Leon? Couvade horren arabera, haurdun
|
dagoen
emakumearen senarrak haurdunaldiaren sintoma guztiak bizi ditu, haurdun balego bezala. Eta erditzean ere, garrasika hasten da, erdiminetan.
|
|
|
Abortuak eragiten ditu. Haurdun
|
dagoen
emakumeak, aborturik eduki nahi ez badu, dirua eskaini behar dio harriaren jabeari. Oraingo honetan, dowayoa banintz, nik neuk eskainiko al nioke dirurik?
|
|
|
Haurdun
|
dagoen
emakumea bere aldarterik orekatuenean orduantxe egoten omen da epaiak egiteko; egoera naturalean behintzat. Ez dut uste nire egoera naturalegia denik, eta ez haurdun nagoelako.
|
|
|
Santurtziko uretara botatako etorkinaren gaineko informazio gehiago heldu zaigu. Azken berriek zera diote, haurdun
|
dagoen
emakumeak ez duela bere burua bota, baizik eta Poliziaren jazarpenak bota duela... halaxe ikusi uste izan dutela haren lagunek. Bertara joan den epaitegiko langile bati atxilotutako beste etorkinek esandakoaren arabera, kubertara igotako hainbat polizia borrokan aritu dira emakumearekin eta, antza, kolpe eta bultzaden eraginez jausi da uretara.
|
|
|
Horrela hasi zen dena. Horrelaxe gogoratu du Joxanek une honetan, itsasadarraz bestaldean
|
dagoen
emakume beltzaranari begira dagoela. Bibiren kafe koloreko larruazal epela, adats beltz kirruak, begi ederrak, ezpain haragitsuak... eta haietatik irristatzen zen ahots gozoa.
|
|
|
Zortzigarren batek uretara salto egin omen du. Atxilotutako etorkinek esandakoaren arabera, salto egin duena emakume bat da, haurdun
|
dagoen
emakumea. Poliziaren sarekada ikusi duen lekuko batek eman digu albistea.
|
|
2007
|
|
|
Nolanahi ere, balizko infekzio baten ondorioak ez ohi dira larriak haurdun
|
dagoen
emakumearentzat, bai ordea jaioko den haurrarentzat, infekzioa haurdunaldiko zein unetan gertatu den.
|
|
|
m) Genero indarkeriaren biktima izateagatik, lanpostua behin betiko uzleak halaxe erabaki duelako.tera behartuta
|
dagoen
emakume langi
|
|
|
n) Genero indarkeriaren biktima izateagatik bere lanpostua uztera behartuta
|
dagoen
emakume langileak hartutako erabakia.
|
|
|
Amaiaren irudiak berotu egin zaitu eta ohe gainean
|
dagoen
emakumearengana hurbildu zara berriz. Hasieratik desio bezala, eskuarekin heldu diozu haren titiari eta, ondoren, haren gainean etzan zara.
|
|
|
Dei urgente bat egin behar dut... , esan diozu bat batean ohe gainean etzanda
|
dagoen
emakume beltzaranari, eta komunera sartu zara mugikorra eskuetan?. Amaia...
|
|
|
Esnekiak tradizioz kaltzio iturri onak dira dietan. Haurdun
|
dagoen
emakumeak laktosarekiko intolerantzia badu, bere organismoak behar duen kaltzio guztia lortzeko modua ezagutu du, baina lehenik behi esnearen kontsumoa ekiditea da. Kaltzioa, esnerik gabe Intolerantzia hori duten emakume haurdunen kaltzio beharrak asetzeko, laktosarik ez duten esnearen deribatuak kontsumi daitezke.
|
|
|
Horren ondorioz, haur bat garaiz aurretik argiztatzeko arrisku handiagoa dago. Ondo zaindutako amaren estresari dagokionez, ez du zertan arazo izan umekiarentzat, baldin eta haurdun
|
dagoen
emakumea tabako gehiago erretzera edo kafe edo edari kitzikagarri gehiago kontsumitzera bultzatzen ez badu. Abstinentzia sindromea Haurdunaldian heroina edo kokaina kontsumitzearen beste ondorio kezkagarri bat da jaioberriek abstinentzia sindromea izan dezaketela.
|
|
|
Izan ere, hori gertatzen bada, haurdunaldirako behar diren beharren batura eta bere hazkuntzarako behar direnak izango dira haren nutrizio eskakizunak. Hazkuntza amaitu ondoren (4 urte inguru edo 17 urte inguru), haurdun dagoen nerabearen nutrizio beharrak haurdun
|
dagoen
emakume helduarenaren antzekoak izango dira. Nerabeentzako energia eskakizunen batezbesteko totala 2.200 kcal/ eguneko da.
|
|
|
Nerabeak, hazten ari den bitartean, burdin premia handia du, muskulu masa eta odol bolumena handitu egiten baitira. Izan ere, beharrezkoa izan daiteke, bai haurdun
|
dagoen
emakume helduarentzat, bai nerabearentzat, burdinazko osagarri bat gomendatzea.
|
|
|
Bistan da oso zabalduta dagoela Justineren istorioa eta hona ere iritsi zela aspaldi Diccinok asmatutako kontua. Esango nuke, Josetxok berak ere, erdi sinetsi egiten duela hiru zatitan
|
dagoen
emakumearen ipuina, bestela ezin baitaiteke ulertu nola jartzen den kutxan sartuko ote den galdetzen diodan bakoitzean.
|
|
|
Sukaldeko mahai gainean jarrita
|
dagoen
emakumeak Anjel eta kameraria pasatzen ikusi ditu, baina mahai gainean jarrita jarraitu du, hortzekin azkazal inguruko axalak erauzten.
|
|
2008
|
|
|
jota
|
dagoen
emakume arabar bati. Epaiak, gainera, 2005eko abendutik aurrera dagozkion hobekuntza eta gehikuntzak ere onartzen dizkio lanbidez espezialista metalurgikoa den emakumeari.
|
|
|
emakumeak sexu desirarik ez sentitzea, eta horrek frustrazioa eragitea. Arrazoi horrexegatik, Intrinsarekin tratamenduan
|
dagoen
emakumeak terapia psikologikoa ere jaso behar du. Botika fabrikatzen duen laborategiak berak DSHT egoera diagnostikatzeko tresna garatu zuen; galdera sorta bat.
|
|
|
Horrela
|
dagoen
emakumeak ezin ohi ditu lan jardunaldi luzeak jasan, dela neke fisikoagatik, dela emozionalagatik.
|
|
|
Amatasun baimenarekin
|
dagoen
emakume bati berehala bukatuko zaio lan kontratua.
|
|
|
Garapen fisikoaren kasuan, badirudi aldi kritikoen adierazleak daudela, batez ere umekiaren garapenean. Adibidez, haurdun
|
dagoen
emakume batek izpiekin tratamendu bat jasotzen badu, droga jakin batzuk hartzen baditu edo gaixotasun jakin batzuk harrapatzen baditu, umekiak kalte jakin batzuk sufri ditzake. Kaltearen tamaina eta mota, shockaren jatorriaren eta jasandako unearen araberakoa izango da.
|
|
|
Burdina falta da mundu osoko nutrizio gabezia handiena eta anemia eragile nagusia bularreko haurraren, haur txikiaren, nerabearen eta ugaltzeko eta haurdun
|
dagoen
emakumearen artean. Populazio talde horietako indibiduoen ia erdiek anemia dute Asiako hego ekialdeko eta Afrikako herrialde garatuenetan,% 25ek Latinoamerikan eta% 10ek Europako herrialde industrializatuetan.
|
|
|
Haurdunaldian eta edoskitzaroan, batez beste 200 eta 250 µg bitarte iodo hartzea gomendatzen da, gehigarri gisa eta gatz iododuna eta itsasoko arraina kontsumituta. Garrantzitsua da, halaber, nahiz eta zentzugabea dirudien, haurdun
|
dagoen
emakumearen antiseptiko iododunik ez erabiltzea erditu aurreko uneetan; izan ere, haren aplikazioak iodo gainkarga eragiten du larruazalak xurgatzean, baita jaio berrian ere. Aman, esnearen iodo edukia hamar aldiz handitzen da episiotomiaren sendaketak pobidona iododunarekin egiten badira.
|
|
|
Organismoa suspertzen du, nekea arintzen du, nekea atzeratzen du eta funtzio intelektualak errazten ditu. Haurdun
|
dagoen
emakumeak digestio arazoak baditu (azidotasuna, urdail pisutasuna, goragalea eta oka egitea, adibidez), ez da komeni kafea eta kafeina duten beste edari batzuk hartzea. Sintoma desatsegin horiek maizago izaten dira haurdunaldiko lehen hiru hilabeteetan, organismoak hormona aldaketa izaten duelako, eta azken bi edo hiru hilabeteetan, fetuak urdailean egiten duen presioaren ondorioz.
|
|
|
Idatzi duzu nonbaiten, ez dakizu non, baina han
|
dagoen
emakume bati buruz. Idatzi duzu haren beldurraz, ziurtasun gabeziaz, tristuraz.
|
|
|
German Villar tenorrak (Valentzia, Herrialde Katalanak, 1975) egingo du Don Joserena, eta hiru euskal herritarrek ere parte hartuko dute obran kantari modura. Ainhoa Garmendiak (Donostia, 1974) Micaelaren papera egingo du, hau da, Don Josez maiteminduta
|
dagoen
emakumearena: «Aingeru baten moduko pertsonaia da Micaelarena.
|
|
|
Hala, emakumearen ibilbidearen bukaeran, hau da, emakumeak eragiten duen hilketan, orduan hasi omen zen emakume haren sufrimendua, ez arrazoiak, beste begi batzuekin ikusten. Muturreko egoeran
|
dagoen
emakumearen sufrimendua erakusteko ahalegin zintzoa da liburua, jakinarazi du Lertxundik. Horretarako, norberaren logikatik irten eta hurkoaren logikan sartzea ezinbestekoa dela aipatu du idazleak.
|
|
|
Muturreko egoeran
|
dagoen
emakumearen sufrimendua erakusteko ahalegin zintzoa da
|
|
|
Keri Russell, Jeremy Sisto, Nathan Fillion. 107 min. AEBetako herrixka batean, haurdun
|
dagoen
emakume batek zerbitzari lanak betetzen ditu kafetegi batean. Senarra uztekotan da emakumea.
|
|
|
Berrogeita hamar urte izango ditu nire aurreko eserlekuan
|
dagoen
emakumeak. Ondo jantzita dago, dotore, belaunetara iristen zaion gona, orpo altuko sandaliak oinetan.
|
|
2009
|
|
|
Hau ere euskal gatazka dugu, emakumea gizonaren itzalpean ipintzen duena. Besteen aukeren ondorioak isilik jasan behar dituena begiratu bestela liburuaren azalean agertzen den amaren irudikapena, ikurrinaren ondoan, basoan jarrita, gona beltza jantzita, negar batean
|
dagoen
emakume zaharra.
|
|
|
Ohikoa izaten da, adibidez, haurdun
|
dagoen
emakumea maiz logaletzea, eta horrek arriskuan jar ditzake bai amagaia eta bai fetua.
|
|
|
Henzeren musika interpretatzen Bilbao Orkestra Sinfonikoa (BOS) arituko da, Gloria Isabel Ramos Trianok zuzenduta.Istorioa Austriako Alpeetan kokatzen da. Gregor Mittehhofer poeta ezaguna bertan babestuko da poema bat idazteko; hain zuzen, gailur bat konkistatzera joan eta 40 urte pasa eta gero senarraren zain
|
dagoen
emakumeari buruzkoa. Poetaren asmoak, ordea, aldatu egingo dira bere maitaleak eta medikuaren semeak duten maitasun harremanaren berri jakitean.
|
|
|
Julia, amildegiaren ertzean
|
dagoen
emakume alkoholiko bat
|
|
|
Egoera zein den jakinda, haurdun
|
dagoen
emakumeak zilbor hesteko odol emaile izan nahi duenean, zilbor hesteko odol banku batera jo behar du Espainian, edo baimendutako amaetxeetako batera. Espainian horrelako 132 amaetxe daude, eta 14 zilbor hesteko odol banku publiko (Euskal Autonomia Erkidegoan:
|
|
|
Kafeekin etorri zaie Ixabel. Bakoitzari bere kikara eskura eman, eta normalean Martiñak erabiltzen duen aulkia alboko mahaian eserlekurik gabe
|
dagoen
emakume bati pasa dio.
|
|
|
–Zuk irakurri, eta gero hitz egingo dugu, erantzun zion, nahiz eta hartutako jarreraz berehala damutu zen?: Bere ezkontzarekin gustura ez
|
dagoen
emakumea du protagonista, emakume asko eta asko bezala?
|
|
|
Carmenek noizbehinka begiratzen digu. Eta nik lotsa sentitzen dut, ni neu izango banintz bezala plazaren erdian
|
dagoen
emakumea.
|
|
|
Madrilen, kazetariak testigantza asko jaso ditu, tartean oso urduri
|
dagoen
emakume batena. Zirrara berezia egin dio, trena bere etxe aurrean zartatu dela esan dielako.
|
|
|
Lasai dago argazkilariari so, lasai eta bare. Bere buruarekin bakean
|
dagoen
emakumearen erretratua da. Ezpainak ere biribilak eta oparo samarrak dira.
|
|
|
Futbolaren kasuan, mutilak etorkizunean jokalari trebeak izateak ekar ditzakeen ondorioak ez dira konparagarriakneskengandik espero daitezkeenekin. Baina nolako kiroltasun desberdintasunaktopa litezke beste kirol batean, eskubaloian esaterako, non gizonen profesionalizazioa ekonomikoki eta sozialki ez
|
dagoen
emakumeengandik hain urruti (hemenere desberdintasuna egon badagoela ukaezina den arren)?
|