|
2001
|
|
|
Niretzat ez
|
dago
munduan tigrea bezalako animaliarik. Bikaina, zaulia, urratsa goxo goxo eta dotore egiten duen animalia.
|
|
2002
|
|
|
–Ez
|
dago
munduan ezpata hori baino egokiagorik zuk egin behar duzunerako, esan zion?. Ezpata ahoa ezin zorrotzagoa du, gogorra eta kamutsezina, eta gai da burdina eta altzairua mozteko landare kimu bigunak bezala.
|
|
2003
|
|
|
izan ere, pentsiora heldu zenetik –ia egun oso bat– ez zuen leihatetik begiratu; are gehiago, gortinak ere ez zituen erretiratu. Eta gela propioan leihate propioa izatea lujoa zen Matiasentzat, eta pertsona ez
|
dago
munduan lujoak desaprobetxatzeko. Eta lujoa da berdin berdin leku itsusi bati begira dagoen leihatea, edo patio antiestetiko bati begira dagoena, edo Kafkaren etxera begira dagoena.
|
|
|
Laztana, esan dizut lehen patuak ekarri zaituztela nigana! Hara, Rakel asko
|
dago
munduan. Hiria Rakel deitzen diren emakumez betea dago.
|
|
2004
|
|
|
Gaur bertan oraindik bizi bizirik daude jazarpen horren lekukotasun mingarriak. Beraz, nazionalismo totalitario unibertsal honen iturburuan ez dago soil soil halako edo holako klase izaera jakin bat; horretaz aparte, eta horrekin bat eginik, klase izaeraz haratago doan sistema nazional irenslearen aho bateko onarpen inplizitua
|
dago
mundu zabalean. Ez da Mendebaldeko kontu hutsa.
|
|
|
Etsaia da. Jaurlaritza ere ez bada, euskararen komunitatea bere egoera natural babesgabean
|
dago
munduan?. 409
|
|
2005
|
|
|
Beharbada ez da izen nahiko egongo intsektu guztientzat. Ze intsektu asko
|
dago
munduan eta gure herrian. Kakarraldo gorri bat hartu genuen atzo.
|
|
2008
|
|
|
Baina jeloskor jartzen naiz, eta ni ez naizen beste norbait duzun susmoa daukat. Finean, maite dituenak utzi eta ihesi doan jendez beteta
|
dago
mundua.
|
|
|
Sekulako bizitza
|
dago
munduko txoko txiki honetan. Alde guztietara begira gabiltza, sentipen bakoitza barruan gorde guran, atzotik gaur bitartean mundu berri batean sartu bagina legez.
|
|
2009
|
|
|
–Gauza kreatuen hainbeste dizdirarekin argitzen ez dena, itsua da; hainbeste deiadarrekin esnatzen ez dena, gorra da?. Ez
|
dago
munduaren ukorik. Aitzitik, mundua ebanjelio bat da, entzuten jakinez gero.
|
|
|
Zein mailatakoa?, jarraitu genuke galdetzen. Ez
|
dago
mundu bat.
|
|
|
Eta ezer ikusi ez duenak, ez al luke berak ere berarentzat nahikoa ikusi izango?... Dena dela, inor ez
|
dago
munduan bera bakarrik, bere begiekin bakarrik. Arbasoen, lagunen begietatik ere ikusten ahal da.
|
|
|
Victoriaren garaipena, berriro ere. Bere herrialdeko heziketa bezalakorik ez
|
dago
munduan. Horretaz ziur dago, eta ez du bidaliko umea gurean dauden ikastola, ikastetxe publiko edota eskola erlijioso zahar horietako batera.
|
|
|
Zer nolako proiektuak atera daitezke aurrera horrelako azpiegituran oinarrituta. Etorkizunik, ilusiorik ba al
|
dago
munduan. Dena dator gainbehera, dudarik ez dago.
|
|
|
Pentsatu gabe luzatzen dut besoa, mahai gainean daukadan kamera hartu eta argazkia ateratzeko. Ez
|
dago
munduan Eliasen moduko ipuin kontalaririk. Ez dakit horrexek ez ote zuen ama maitemindu.
|
|
|
Hamaika hiritan, hamaika aldiz pertsona berbera. Ez
|
dago
munduan halako kasualitaterik.
|
|
|
Eta orain esan: ba ote
|
dago
munduan zoritxar handiagorik?
|
|
|
Eta pilotuekin, berdin: bat salbatu duzu, ados, Maria Bibiana, demagun hori, baina milaka pilotu
|
dago
munduan, eta orain zer, munduan zehar ikusi behar ote zaitugu, airedromoz airedromo, pilotu bakoitzari zure aholkua ematen?
|
|
|
Eta orain esan: ba ote
|
dago
munduan zoritxar handiagorik?
|
|
|
Eta pilotuekin, berdin: bat salbatu duzu, ados, Maria Bibiana, demagun hori, baina milaka pilotu
|
dago
munduan, eta orain zer, munduan zehar ikusi behar ote zaitugu, airedromoz airedromo, pilotu bakoitzari zure aholkua ematen?
|
|
2010
|
|
|
esan zigun aitari eta bioi egun batean; ez zebilen oker, nik uste: ba ote
|
dago
munduan arima hobeto markatzen duenik, etxe bat eta etxe baten izena baizik?; harekin beste zerbait ere esaten ari baitzitzaien Teofilo Maria balizko langile zintzoei: –Zuek ere orbetarrak zarete, bigarren mailakoak bazarete ere:
|
|
|
|
dago
munduari,
|
|
|
Lurra irekitzen ari da zuen erasoaren aurrean; zuen aurretik doaz sua, pozoia eta zenbait burdinazko koloso. Aurrera, aurrera, errukirik ez, beldurrik ez, kolokan
|
dago
munduaren jabetza!».
|
|
|
‘Orbetarren Kolonia’?" esan zigun aitari eta bioi egun batean; ez zebilen oker, nik uste: ba ote
|
dago
munduan arima hobeto markatzen duenik, etxe bat eta etxe baten izena baizik?; harekin beste zerbait ere esaten ari baitzitzaien Teofilo Maria balizko langile zintzoei: " Zuek ere orbetarrak zarete, bigarren mailakoak bazarete ere:
|
|
2011
|
|
|
Kalendario zibilean, Estatu moderno guztiek dituzte balio militarren gorazarrerako egun seinaleak, Gobernuen eta askotan Elizen beren presentziarekin ospatzen direnak. Teorian kondenatu egiten den bortxa, praktikan ospatu egiten da (kondenatzen den bortxa beti bestearena izaten da), eta ez
|
dago
munduan Estaturik horixe egiten ez duenik. Azkenean beti bakea bedeinkatuz bukatzen da noski, Virgilioren poesia lausengaritik Obama Bakearen Nobel Sariraino.
|
|
|
15:00 Stockholm ezagutzeko tour bat oinez guk bezain azkar egin duenik ez
|
dago
munduan. Parke batean etzan gara siesta botatzeko; edonola ere, ezinezkoa da atseden hartzea hainbeste liztor eta eltxorekin.
|
|
|
–Hizkuntza bi izango badira gure adierazpide eta gure ezaugarri, bistan da biek dutela espazio fisiko eta soziofuntzional berbera okupatu: ez
|
dago
munduan adibide praktiko bakar bat, konpartimentaziorik gabeko funtzionamendu hori belaunez belaun bizirik mantentzen duenik. Kontua ez da enpirismo hutsekoa:
|
|
|
Hedabideak eta, orobat, azpiegiturazko komunikabideak ez dira ez, horratik, hizkuntza diglosikoa ordezkatzeko tresna antzuak. Eraginkortasun hori, berriz, areagotu egin da egungo komunikazio gizartearen sarean. Hedabide modernoen eta telekomunikazioen erabateko iraultzak hizkuntza eta kultura hegemonikoen hedapena ahalbidetu du, eta nekez
|
dago
munduan txokorik horien uhinik edo ahotsik gabe. Etxe barruko esparru pribatu eta barnekoiak ere galdua du, neurri ohargarrian, gizarte eredu tradizionalean zeukan beregaintasuna.
|
|
|
–Inperialismoak eragin zuen planetaren fragmentazioaren ondoren, gaur egun nazio estatu de facto elebakarretan banaturik
|
dago
mundua? .
|
|
|
Industrializatzearen fenomenoa hertsiki loturik
|
dago
munduko herri mintzairen atarramentuarekin. Goazen Guatemalara:
|
|
|
Estoniakoa bezalako hizkuntz gatazken erdian harrotu izan dira giza eskubideen aldeko leloak, ez estatu baten hizkuntz politikaz den bezainbatean. Milaka herri minorizatu eta zokoratu
|
dago
munduan, baina giza eskubideen ahotsa gutxitan entzungo da horien alde. Errusiar kolonoak eroso eta gozo zeuden Sobiet Batasunaren mendeko Estonian.
|
|
|
Gehiengoen tiraniapean eratua
|
dago
munduaren antolamendu juridikoa eta politikoa gutxiengoaren arazoari doakionez. Txarrenetan onena omen den sistema hori dugu giza aniztasunak eta pluraltasunak inoiz ezagutu duen hondamendirik larriena eragin duena.
|
|
|
Unescoren Arriskuan diren munduko hizkuntzen atlasa (2010): . Hain zuzen ere Melanesian, Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Hego Amerikan
|
dago
munduko aniztasun linguistikorik handiena?. Iñaki Petxarroman,. Mundu bat galzorian?, Berria,.
|
|
|
Dakusagunez, jatorrizko mintzairen hiztun zapalduek jasan duten eta jasaten ari diren gutxieste eta umiliatzearen ondorio ezin larriagoz josirik
|
dago
mundu hau. Hizkuntz sumisioa, hizkuntz dimisioa, autoestimuaren gainbehera eta autogorrotoaren ondoezak pairatu dituztenen ahotsen oihartzuna non nahi adi dezakegu. Ondorengo lerrootan ahots horietako bakan batzuk adituko ditugu.
|
|
|
Estatu totalitarioz josia
|
dago
mundua nazio identitatearen auziari dagokionez. Horietako batzuen biktima da berbere herria:
|
|
|
–Askotan loturak ikusezinak izaten dira, Inda... Injustizia mota asko
|
dago
munduan, eta ikusten ez direnak izaten dira gainera mingarrienak... –nik.
|
|
2012
|
|
|
Naturak badaki gauzak horrela egiten, hor ez dago ahaleginik. Hor ez
|
dago
mundua aldatu eta horrelako proklamarik. Gu ere husten bagara, horrelakoak gara.
|
|
|
Boligrafoak ez zuen ezer idatzi paperean. Bromazale ugari
|
dago
munduan, psikologikoki desorekatuta bizi den asko, mitomanoak?
|
|
|
–Sufrimendu asko
|
dago
munduan, Gema. Utzi nire gibela lasai.
|
|
|
–Ni bezalako tontorik gutxi
|
dago
munduan...
|
|
|
Kalendario zibilean, Estatu moderno guztiek dituzte balio militarren gorazarrerako egun seinaleak, Gobernuen eta askotan Elizen beren presentziarekin ospatzen direnak. Teorian kondenatu egiten den bortxa, praktikan ospatu egiten da (kondenatzen den bortxa beti bestearena izaten da), eta ez
|
dago
munduan Estaturik horixe egiten ez duenik. Azkenean beti bakea bedeinkatuz bukatzen da noski, Virgilioren poesia lausengaritik Obama Bakearen Nobel Sariraino.
|
|
|
2003 da. Teorian legeek aspaldi debekatua
|
dago
mundu guztian, hala Konstituzio Espainolak berak (15 art.); baina ez du ematen, gure mundu legeen paperpean txit zibilizatu itxurakoan bertan, torturatzeko praktika desagertze bidean doanik. Paradoxalki, praktikatzen omen den Estatuei berei sinestekotan, inon ez da existitzen lurraren gainean.
|
|
|
Baina oso bihotz zabala izan beharra
|
dago
munduaren gainerakotik ia zeharo isolatua bizi den errege batekin; izan ere, beste nazio batzuetan nagusi diren era eta ohiturak ez baititu batere ezagutuko; eta ezjakintasun horrek aurreiritzi asko sortuko dizkio, baita nolabaiteko buru estutasuna ere, zeinetatik gu geu eta Europako herrialde zibilizatuak erabat libre baikaude. Eta benetan gogorra izango litzateke bertute eta bizioari buruz hain urrutiko Printze hark dituen ideiak gizateria osoaren eredutzat ezarriko balira.
|
|
2013
|
|
|
Egun batzuetan, gogoeta ezkorrak izaten ditudan egun horietan, ez dudala inor edukiko nire hiletara joateko pentsatzen dut. Eta ba al
|
dago
mundu honetan jenderik gabeko hiletak baino gauza tristeagorik. Zure gorpua non hilobiratzea gustatuko litzaizuke?
|
|
|
–Ohituta
|
dago
munduan barna ibiltzen, esan dio Nikok?. Lasai, ez da galduko.
|
|
2014
|
|
|
–Zu bezalakoengatik
|
dago
mundua horrela, subnormal hori?, nazkak bereziki jipoitzen zuenean.
|
|
|
–Ahoberoz mukuru
|
dago
mundua, jarraitu zuen Marjoriek atsegin handiz?. zen gazteegia zinela hori jakiteko, Otis.
|
|
|
Renanena, maila batean, soluzio definitiboa soluziorik ezin egon den termino esentzialetan bilatzeko saioa da; eta soluzio hori maila politikoan aplikatu nahi duenean, borondate santuzko proposamen edo iradokizun ganorabako tribialetatik ez da pasatzen. Nahizkotasuna testu batzuek aditzera ematen duten purutasunean hartu gura bada (nazioa nahiak egiten du, nazioa subjektiboa da!), naziorik ez
|
dago
munduan. Nahizkotasuna, inpurua bera, hala lehenesten bada orobat, beste aspektu, objektibo?
|
|
|
razionalitatea, morala, artea, gizatasuna?). Herri anitz
|
dago
munduan, eta bakoitza Gogo edo Espiritu Unibertsalaren manifestazio bat da denbora eta espazioan(, kultura, edo espiritu bereki bat bere baitan osoa), eta une historiko bakoitzean historiaren martxan puntan doan herria, hots, Gogo edo Espiritu unibertsalaren abangoardia, herri partikular bat izaten da?
|
|
|
Nazionalismo frantsesaren hanpadura klasiko bat hizkuntzarena da: frantsesa bezalako hizkuntzarik ez
|
dago
munduan beste bat; bera da arrazoimenaren hizkuntza, hizkuntza logikoa, naturala, etab2536 Ingelesa eta alemana ere badira zerbait, espainolek ere euren gaztelania ez daukate saltzeko, baina frantsesa bezalakorik ez dago. Hizkuntza esatea espiritu frantsesa esatea da, jeinu nazionala, literatura, kultura.
|
|
|
–Telle est la nature fuyante de tout ce que tient aux sociétés, que la nation qui, avec une sincérité parfaite, a voulu travailler à la liberté du genre humain était mise par cela même dans l, impossibilité de fonder la sienne? 2565 Munduak immolazio horren aitortza zor dio Frantziari. Renan seguru
|
dago
munduak hori ikusi duela ikusi, eta noizbait eskertuko duela. –Le monde n, oubliera pas point que, si la France est tombée dans cet abîme de misère, c, est pour avoir fait d, audacieuses expériences dont tous profitent, pour avoir aimé la justice jusqu? à la folie, pour avoir admis avec une généreuse imprudence la possibilité d, un idéal que les misères de l, humanité ne comportent pas? 2566.
|
|
|
Alajaina! Azken finean, zerbait
|
dago
munduan gizon bati zaldi bat lapurtzeko baimena ematen diona, eta beste batek, aitzitik, debekatuta dauka bridari begiratzea bera ere. Zaldi bat lapurtu, zirt zart, oso ondo.
|
|
|
Mundua gaizki dago, baina ez
|
dago
mundukoak egun batetik bestera aldatzerik. Ez ideia on baten izenean.
|
|
|
aski dela, alegia, zorionaren etxean minbiziak jotako haur bat sartzea etxe osoa hankaz gora jartzeko. Izan ere, kaka asko
|
dago
munduan. Gerra zelaiak eta kaka zelaiak.
|
|
2015
|
|
|
9 Gauza bat bakarra
|
dago
mundu honetan komeni ez zaidana: milaka emakume.
|
|
|
Ez al da hori patuaren ironia gordin bat, lagun? Ba al
|
dago
munduan hori baino gauza tristeagorik??. –Benetan, dohakabe handiak gara, Oto.
|
|
|
Jar gaitezen bere lekuan: gazte gaztetatik ohituta
|
dago
munduko agintari gorenen artean murgiltzen eta gai politiko oso delikatuak tratatzen, baina oraingoa agian bereziki delikatua da, alegia, Espainiako erregearen eta arteko auzi politiko judizial baten erdian dago, terrorista/ heretiko baten defenditzaile gisa. Eta egia bada ere Espainiako erregearen eskariz ari dela horretan, zurrumurruak zabaldu dira erregea, Europako gizonik boteretsuena garai horretan, biziki haserre dagoela berarekin.
|
|
|
–Ze nazka?, diote zinearen atzeko lerroetakoek. Jendea gorroto duen jendez betea
|
dago
mundua. Eta jendea gorroto duen jendea, bere etsaien komunetan (edo besterik gabe, sinpatikoegi ez zaion jendearen komunetan) sartzen da edozein party edo guateke baliatuz, eta hara zein erraz gauzatzen duen mendekua motozerrarik gabe eta delituaren gorpua ezkutatu beharrik izan gabe.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi desinformaziorik dagoenik, bere esanetan. . Ez
|
dago
munduan Kuba bezain ongi informatuta dagoen herririk. Eta, horrez gain, gure herriak maila kultural eta politiko handia du.
|
|
|
3 Wilkinsonek Zibilizazio Zentral izena ematen dio sistema horri, Egipto eta Mesopotamian sortua, K.a. 1500 urte aldera, eta ordutik munduko beste zibilizazio guztiak irentsi dituena; Japonia eta Ekialde Urrunekoak azkenak, pasa den mendean (1995). Wallerstein, bestalde, konforme
|
dago
mundu sistema (berak marratxoa ipintzen du ñabardura bezala) bakarrean bizi garela, baina, XVI. mendean Europan sortu zen mundu ekonomia kapitalistak osatua da, gero mundu osora hedatu zena. Kapitalismoa, hortaz, XVI. mendera mugatzen du, eta Europara hasieran.
|
|
|
nola gorde litekeen berria erreserban, eta berri izateari ez utzi. Ez du erantzunik galderak; halako paradoxaz beteta
|
dago
mundua.)
|
|
|
ba ote
|
dago
munduan.
|
|
|
ekonomiko eta sozial larria jasaten duten herritarren adibiderik ba al
|
dago
munduan?
|
|
2016
|
|
|
Guztiarekin ere, oraindik bilatu beharra dago. Aztarrika ibili beharra
|
dago
munduan zehar, begi ukaldiak emanez eta zelatan jarriz, maitasunezko jolasez gozatuz han, txanpon txiki batzuk emanez hemen, eta eserleku hartuz aurki daitekeen edozein bazter eguzkitsutan. Iseka egin beharra dago, are iseka guztiz zuzena ez bada ere.
|
|
|
Fraideak keinu maitekorra egin zidan buruarekin, esateko moduan: egon ere nahiko premia gorria
|
dago
mundu honetako bazter guztietan, bai eta gure komentu barruan ere.
|
|
|
Nafarroan ikusi dugun fenomenoa oso inportantea izan da nire ustez, eta espero dezagun bere ondorioak izango dituela. Patxi Zabaleta baino politikoagorik ez
|
dago
munduan, eta hala ere ez du ezer lortu. Ni horregatik atera naiz Aralarretik:
|
|
|
Baita poz edo maitasun gehien sorraraz dezakeena ere. Begia begi truk izaten da, eta begiradan
|
dago
munduaren kolorea eta eraketa poetikoa. Begi zuloek ikara ekartzen dute, begien distirak maitemina.
|
|
|
Hauxe litzateke indibidualismo basatiaren ondoriorik beldurgarriena. Allodoxafobikoa bakarrik
|
dago
munduan, bere autismo itsuan bildua, eta sobera ditu gainerako gizakiak eta gauzak oro. Gaixo mota hau ez da inoiz zoriontsu, berak zoriontsu dela pentsatzen badu ere.
|
|
|
–Zer misterioa, ezta??, esan zuen Josebak infiniturantz begira. . Zer ote
|
dago
mundu honetatik harantzago. Gure ama hil zenean zerura joan zela esan zidaten, haurrei azaltzen zaien moduan.
|
|
|
etikotik nahiz sozialetik. Hala, klonazioa debekatuta
|
dago
munduko herrialde gehienetan.
|
|
2017
|
|
|
–Aztoratuta
|
dago
mundu guztia, esan zuen Letek, beste ezer gehitu gabe.
|
|
|
–Mende oso batean zehar hemengo labe garaiek Bilboko zerua gorritu zuten?, esan zuen Zulaikak eta Max Weberrek bere amari 1887an idatzitako gutuna aipatu zuen, zeinetan, ez
|
dago
munduan Nerbioi ertzeko meategi hauena baino ikusmira harrigarriagorik?, esaten baitzuen. Bere jakaren barruko poltsikotik beste paper bat atera eta han zirriborraturik zituen oharren laguntzarekin jarraitu zuen hizketan.
|
|
|
Maria. 1 Bere izenarekin, bere sexu, aiurri, oroipen, asmo partikularrekin, hots, norbanako gisa (singularra), bakarra da eta bakarra
|
dago
munduan. Ez egon da eta ez egongo da inoiz beste bat halakoxea.
|
|
|
Badaiteke, baina nik ezin dut sinetsi. Lixto asko
|
dago
mundu honetan, gauzak gertatu ondoren bere moldera gobematzen dituena, baina ni ez naiz gehiegi fio, erraza baita uholdea pasa ondoren haren aurreko euritea iragartzea...
|
|
|
Ez al ziren milioika esklabo beltz izan kapitalismo amerikarraren sorreran? Denbora ez da lehenean pilatzen; Amerika beti
|
dago
munduaren erdi erdian, orainaren puntu bakarrean. Besteek amets egindako guztia, aberastasuna, askatasuna, demokrazia?
|
|
2018
|
|
|
Nik badakit zer den seme bat galtzea. Eta ez
|
dago
munduan amarik holakorik entzun gura duenik. Herri osoa bertan agurra emateko eta egon hadi isilik!
|
|
2019
|
|
|
gehiengoak bere legea inposatzen dio gutxiengoari, edo gutxiengoari jazartzen zaio. Baina emakumeak ez dira gutxiengo bat, Ameriketako Estatu Batuetako beltzak edo juduak diren bezala; gizon adina emakume
|
dago
munduan. Askotan, bi taldeak independente izanak ziren lehen:
|
|
|
Amek eta inudeek ez diete ez begirunerik ez samurtasunik haien parteei; ez diote kasurik egiten organo sekretu horri, zeinaren kanpoaldea baino ez baita ikusten eta ezin baitzaio heldu; zentzu batean, neskatoak ez du sexurik. Ez du sentitzen absentzia hori falta bat denik; bere gorputza osotasun bat iruditzen zaio, bistan denez, baina beste modu batean jarria
|
dago
munduan, mutikoa ez bezala, eta, faktore multzo baten ondorioz, desberdintasun hori gutxiagotasun bihur dakioke bere begietan.
|
|
|
Atzerakoien ondoan jartzen da. Oso harro
|
dago
munduan toki bat erdietsi izanaz, eta, beraz, ez du nahi mundua alda dadin. –Arrakasta?
|
|
|
Mundua aldatzeko zinezko ekintza bat zer den ez jakiteaz gainera, emakumea galdurik
|
dago
munduaren erdian, nebulosa neurrigabe eta nahasi baten bihotzean bezala. Ez daki nola erabili logika maskulinoa.
|
|
|
Subjektu den aldetik, gizonak mundua ezartzen du, eta, ezartzen duen unibertsotik kanpo geraturik, haren subirano bihurtzen da; haragi eta sexu gisa ikusten badu bere burua, ez da gehiago kontzientzia autonomo, libertate garden: engaiatua
|
dago
munduarekin, zeina objektu mugatu eta igarokorra baita. Eta, dudarik gabe, sortze ekintzak gorputzaren mugak gainditzen ditu, baina eratu ere egiten ditu une horretan bertan.
|
|
|
Kirol arropa garbigailura. Arrazoi beste izerdi
|
dago
munduan. Ez daude bi berdin.
|
|
|
Ikuspuntu honetatik, kopurua bada garrantzitsua. Zenbaki handien ikuspuntutik, milioika hiztun izan ditzaketen txineraren, ingelesaren, espainieraren edo frantsesaren kasuan, ordea, esan beharra
|
dago
mundu guztiak ez duela modu berean hitz egiten. Ni momentu honetan erabiltzen ari naizen dialektoa, Z igurzkari hortzarteko ahoskabea duena, minoritarioa da hispanofonian, nolabait deitzearren?, eta nire dialektoak ez ditu 400 milioi hiztun, ezta ere, oso aldaera interesgarria, aberatsa eta harmonikoa den Kanarietakoak edo Argentinakoak...
|
|
|
Hizkuntza hauen artean, Ethnologueren arabera, badira 10 hiztun baino gutxiago dituzten 114 Kasu askotan, azken hiztun hauek oso kontzienteak dira beren mintzoa eta beren kultura beraiekin batera desagertuko direla (Mariano Mendigatxa eta Fidela Bernat gogoan!). Hizkuntza horiek dokumentatzeko hainbat egitasmo
|
dago
munduan zehar. Esate baterako, ELDP delakoa (Endangered Languages Documentation Programme).
|
|
2020
|
|
|
deitzen zion norbaitek. Nik ez dakit ezer literaturaren munduaz, baina, morroi horrek esplikatzen zuenez, elkarrekin borrokan dabiltzan sistemez osatua
|
dago
mundu hori. Esan dezagun elkarrekin sestran dabiltzan gudarosteak bezala direla, eta gurea nonbait, morroi horren arabera, sistema menpekoa da, armada kaxkar bat alegia, Santa Kruz apaizaren partida baten antzekoa, soldadu bakan eta zarpailez osatua, edo hala irudikatu nuen behintzat nik artikulua irakurtzen ari nintzen bitartean.
|
|
|
Beraz, hemen solidaritate faltaren fenomeno hori ez da gertatuko. Gainera, orokorrean, jarrera irekiagoa
|
dago
mundu guztiari gutxieneko bizi duintasun bat bermatu behar zaiolako ideiaren inguruan. Hortaz, aldez aurreko jarrera ezberdina da hemen:
|
|
|
Baina COVID ematen ari zaion erantzunak agerian utzi ditu berriro ere horretarako zailtasunak. Mundu globalizatuaren interdependentzia eta hiper konektibitatearen markoan, Europa mailan ere puri purian
|
dago
munduan gertatzen ari den estatuen arteko kooperazio vs talka eskema.9
|
|
|
Baina, aldi berean, badakit mundu guztia ez dela nirekin ados egongo, beste uste, pertzepzio edo datu batzuk dituelako, nik ezagutzen ez ditudanak edo, oker eginda, aski garrantzizkotzat jo ez ditudanak. Ez dago material guztia begiratzerik, ez
|
dago
mundu guztiarekin hitz egiterik. Eta mundu guztiak ere ez du norberarekin mintzatu nahi izaten.
|
|
|
Karonterekin barre algaraka entzuten badut ere, edo orain urrezko txanpona poltsikoan daukalako lasaiago banago ere, ez du ezer hautatzeko aukerarik izan. Eta ez
|
dago
mundu osoan, Ochlockonee ibaia jaio eta itsasoratzen den eremu zabal horretan –eta haraindian ere ez, ziurki–, tristeago jartzen nauen pentsamendurik.
|
|
|
Metafora bakoitzean eskaera bat
|
dago
munduari bizkarra emateko.
|
|
|
Andoni eta bien soldatari esker, diru pixka bat aurrezten ari dira, eta, ahalik eta azkarren, elkarrekin bizitzen jarri nahi dute, horretarako ezkondu egin behar badute ere. Marivi deseatzen dago," horrela nahi beste egingo dugu txortan", esan ohi dio barrezka; ez omen
|
dago
munduan gauza hoberik. Rosak eskuratzen dizkie kondoiak.
|
|
|
Behettiko plazan
|
dago
mundu guztia. Beldurtu gara, zerbait gertatu zitzaizula uste genun.
|
|
2021
|
|
|
Auditorium ikaragarria zegoen eginda sumendi baten barruko leize handi batean. Ez
|
dago
munduan horren akustika berezia daukan beste tokirik. Eta masa kritikoaren mendeurrena ospatzeko ekitaldien artean, herri guztietako giza musikaririk onenak gonbidatu zituzten mendeurreneko kontzertua emateko.
|
|
|
Karikatura bat zen koitadua. Arrazoi zilegi bakarra
|
dago
mundua mendean hartu nahi izateko: norbera!
|
|
|
Poema batzuk, nobela kolosal bat, ez da askorik behar atsekabearen bertigoetatik aldentzeko eta literatura nahi beste maitatzeko. Idazketa asko
|
dago
munduan, eta horren aldean literatura gutxi, baina badago literatura, badira testu iraungiezinak, belaunaldiz belaunaldi bizirik irauten dutenak. Iraganeko testu zaharretan dauden hitzak hildako gizon emakumeenak izan daitezke baina, idatzi zutena irakurtzen dugunean, iraganeko gizon eta emakumeak ez daude hilda, nola egongo dira ba, entzun egiten ditugu, lagunak entzuten ditugun moduan," etorri" diote eta hara joaten gara," eseri" eta eseri egiten gara," begira" eta begiratu egiten dugu," uste dut zerbait ikustea lortu dudala" eta geuk ere zerbait ikustea lortzen dugu.
|
|
|
Baina sakonean maitagarria. Azken batean, ero hau prest
|
dago
mundutik abenturak bizitzen ibiltzeko, prest dago emakumeak salbatzeko eta haien alde bizitza emateko ere. Eta horretarako bigun eduki behar du kaskezurra eta zabal bihotza.
|
|
|
Euskal Herriaren alegoria moduan interpretatzen den eszenatoki unibertsala, boteretsua, interesgarria. Herri mugatu eta mugagabe horretan isolatuta
|
dago
mundua eta isolatuta daude munduaren baitako mundu txikiagoak –Albania auzoa–, eta handik kanpoko paisaia bakarra, Europako hirien, biblioteka unibertsalaren, libertate ia posibleen eta bestetasunaren eszenatokia: Hanburgo.
|
|
|
Norabiderik ezean, noranzkoak lapurtzen ditugu, nora eta zertara goazen askorik axola gabe. Horrela gabiltza munduan, horrela
|
dago
mundua. Aspaldi esan zuen norbaitek itsasargiak sobera daudela lurra bada lurraren kontra talka egiten duena.
|
|
|
Ikusi nolako masailak dituen –poltsatik mugikorra atera eta semearen argazki bat erakutsi dio Oihanak Martini. Barre egin dute biek– Ez
|
dago
mundu osoan horrelako masailak dituenik.
|
|
|
–Hamar aldiz gizon baten garaieran, gutxi gorabehera, sabai bat
|
dago
munduaren gainean, harkaitzezkoa, baina oso oso leuna. Hain leuna, leunean ezin ederragoa...
|