|
2009
|
|
|
Julio Urkixoren arabera(), Hugo Schuchardt() izen zen euskara ikastera adoretu zuena, Baionako Lizeoan gaztelania irakasle izen zen garaian(). Baina, George Hérelleri() segituz, Pirinioetako hizkuntzekiko zaletasuna lehenagotik zetorkion, hogeita hamar urte egin baitzituen ahal zuen guztietan Pirinioetan zehar txangoak eginez, beti oinez eta esku kaierra gerrian loturik,
|
bidean
gurutzatzen zitzaizkion artzain edo baserritar ororekin berriketari ekiteko gertu, ondoren haien berriak amoroski apuntatuz metodo antropologiko klasikoak agintzen duen legez: ahoskerak, hitz bereziak, ohiturak, toki izenak...
|
|
|
Adituek, egindakoaz gain,
|
bidean
izandako oztopoak eta irteerak ere azalduko dituzte guztiontzat lagungarria izan daitekeelakoan. Hauek dira gonbidatu diren adituak:
|
|
|
Ezkontza
|
bidean
, 1966
|
|
|
Euskararen ordezkaritza zabala izan zen, horien artean Euskaltzaindia ere egon zelarik. Akademiaren izenean, Andres Iñigo Nafarroako ordezkariak euskararen normalizazioaren
|
bidean
, euskararen batasunaren inguruan Euskaltzaindiak egindako lanazazaldu zuen.
|
|
2010
|
|
|
Euskaltzainak, Antzokiko sarrerako
|
bidean
|
|
2011
|
|
|
Ikerketa honek Euskal Herri osoa du aztergai, baina saio honetara, batez ere, Arabako eta Gasteizko datuak ekarri ditu.Miel Anjel Elustondo: Arabako herri ekimenaren lana euskararen normalizaziora
|
bidean
: atzo eta gaurMiel Anjel Elustondok izen asko aipatu ditu.
|
|
2012
|
|
|
1957an, Leturiaren egunkari ezkutua izeneko eleberri existentzialista argitara eman zuen eta euskal literatura modernitate literarioaren
|
bidean
jarri zuen. Urte horretan bertan, 1957ko uztailaren 26an, euskaltzain urgazle izendatu zuen Euskaltzaindiak.
|
|
|
Hain zuzen ere, liburu haren harian eta haren osagarri dator orain Hitz ordena. Erabilera estrategikoa, hark urratutako
|
bidean
aurrera egitera, alegia.
|
|
|
Hiztegigintzaren eremuan dauden erronkei erantzuteko, aliantza sendoen premiaz eta egitasmoak partekatu beharraz jardun dute guzti guztiek. Horiek horrela, euskararen normalizazio eta normatibizazioaren
|
bidean
, garrantzi handiko urratsa eman da, gaur aurkeztu den hiztegiari esker. Horren oinarria Euskaltzaindiak onartua duen Hiztegi Batua da, lehen itzulian argitaratutako hitzak.
|
|
|
Pilar Vicente, ikastolako zuzendaria Exea eta ikastola elkarlanean: zeinek zer haurrak euskaldun hazteko
|
bidean
: Paula Kasares, euskaltzain urgazlea eta NUPeko irakaslea
|
|
|
Euskaltzaindiaren Hiztegia. Adierak eta adibideak euskararen normalizazioaren eta normatibizazioaren
|
bidean
garrantzi handia izango du. Lana euskara euskara hiztegia da eta Euskaltzaindiak, Elkar argitaletxeak eta Elhuyar Fundazioak batera argitaratu dute, elkarlanean.
|
|
2014
|
|
|
Horrela gaurko euskaltzainon kezkak eta ahaleginak ez dira gurekin amaituko. Euskal Herriko hizkuntza nazionala, euskara, kontserbatzeko, zaharberritzeko, denbora eta zeregin berrietarako egokitzeko ardura hori, zuengana pasatuko da,
|
bidean
izan ditzakegun arazoak guztion artean aztertu, kritikatu eta ahalik eta egokien konpontzeko?.
|
|
|
Hurrengo helburua Gasteizko Toponimia V, Arratzua I/ Toponimia de Vitoria V, Arratzua I izeneko liburukia prestatu eta argitaratzea da. Ondo
|
bidean
, liburukia 2015ean aurkeztuko da.
|
|
|
Euskaltzaindiaren helburu nagusiak; Euskaltzaindiaren sortzea: aitzindariak, 1918ko Oñatiko biltzarra eta lehen euskaltzainak; Euskaltzaindia gerra garaian eta gerra osteko urteetan; euskara normalizazioaren
|
bidean
.
|
|
2015
|
|
|
Jean Hiriart Urrutik Herrian idatzitako artikuluak bildu eta argitaratu zituen bost liburutan(), baita Jean Baptiste Etxeberriren hamahiru liburu argitaratzeko
|
bidean
jarri ere(). Bertsolariei dagokienez, hainbat egileren lanak bildu zituen:
|
|
|
Batu zainduenetik etxeko hizkera bizienetarako bidea euskalkietan barrena egin behar delakoan gaude. Bataren eta besteen erabilera esparruak kokatzeak onura ekarriko dio hizkuntzari normaltze
|
bidean
.
|
|
2016
|
|
|
Hirugarren saria: Heldutasuneranzko
|
bidean
. Egilea:
|
|
|
Euskararen berreskurapena indartzeko asmoz, zenbait alorretan hauteman blokeatze egoerak gainditu eta aitzinamendu berriak ematea ezinbestekoa da, hala nola, irakaskuntza arruntean, helduen irakaskuntzan, hedabideetan, aisialdian, ikasmaterialetan, alor sozioekonomikoan, bizi publikoan, euskararen erabileran eta hizkuntzaren kalitatean (horren barnean Euskaltzaindiari egin beharreko aitormena egonik). Ezin dugu ukatu erronka eder bezain gaitza dela hau. Halarik ere, Euskaltzaindia eta Euskal Konfederazioa segur dira erronka hau gainditzeko modukoa dela, eta euskara galzoritik atera eta indarberritze
|
bidean
jauzia egiteko parada dugula. Baionako Euskal Erakustokian, 2016ko azaroaren 19an
|
|
2017
|
|
|
Eta horretan guztiz lagungarriak dira euskalkietan diren aberasbideak, lexikoa, adierazkortasuna, hitano aditza eta abar. Are nabarmenago, prozesu horretan euskalduntze/ alfabetatze
|
bidean
ari direnen eskarmentua, beroriek baitira ingururik erdaldunenetan euskara aho mihietan erabiltzen dutenak.Hainbatez, batua berriz asmatu baino, egokitu eta aitzina eraman behar da, premia berri horiek batuaren bidez adierazi ahal izateko. Batuaren erabilgarritasuna frogatzeko, horra hor literaturan eta itzulpenean euskarazko testugintzak lortu duen maila esanguratsua, testuak sortzen edota molde eta jatorri askotako testu unibertsalak euskaratzen direnean.
|
|
|
Abiatu eta errotzen joan ginen bezala nazioarteko aldizkari unibertsitario bihurtzeko erronka betetzen ahalegindu behar ginela argi eta garbi agertu zitzaigun. Horretarako,
|
bidean
indexatutako aldizkari izateko zeuden aukerak aztertuz jokabide bat egituratu genuen. Baita lortu ere, Latindex katalogoan sartuz 2011n.
|
|
|
Helburu orokor hau ez da ordutik hona aldatu. Hori betetzeko
|
bidean
ezinbesteko ageri zitzaigun aldizkari bat sortzea, euskaraz buruturiko lanekin ikerlearen seiurtekoak betetzeko aukera ere ematen zigulako. Ekimen horri Uztaro deitu genion, agertuko ziren lanak uzta, emaitzak izango zirela eta.
|
|
|
Batasunaren aldeko eta kontrakoen artean eztabaidak anitz eta beroak izan ziren. Baina aldekoek irabazi zuten eta Koldo Mitxelenaren erranaldi famatua,. Ezin bestekoa, hil edo bizikoa, dela uste dugu euskera batasun
|
bidean
jartzea?? , gogoetan egon da.
|
|
|
Roberto Gonzalez de Viñaspre (euskaltzain urgazlea eta Euskaltzaindiaren ordezkaria Araban): Arabako gaur egungo errealitatetik abiatuta, aurrera begirako erronkez eta aukerez hausnartzeko abagune izango da, hizkuntza normalizazioaren
|
bidean
. Ildo horretan zenbait ekimen eta esperientzia berritzaile aurkeztuko dira, eta tarte berezia izango dute euskarazko hedabideek.
|
|
|
Besteak beste, Roberto Gonzalez de Viñaspre Euskaltzaindiaren Arabako ordezkariak. Gonzalez de Viñasprek gaurko agerpenean adierazi duen legez, Araban euskarak duen egoera izango da aztergai jardunaldi berri honetan; Arabako gaur egungo errealitatetik abiatuta, aurrera begirako erronkez eta aukerez hausnartzeko abagune izango da, hizkuntza normalizazioaren
|
bidean
. Ildo horretan zenbait ekimen eta esperientzia berritzaile aurkeztuko dira, eta tarte berezia eskainiko diegu euskarazko hedabideei.
|
|
|
Azkenik, euskararen biziberritze arrakastatsurako erabakigarriak diren zenbait hedabideen ahotsa ere entzungo da (HEKIMEN, ALEA, Hala Bedi 2..). Guztien ahotik eta nor bere eskarmentutik abiatuz, orain arteko lorpenez eta
|
bidean
izandako oztopoez zein etorkizuneko aukerez hausnartzeko parada egongo da. Baina jardunaldi dinamikoa egin nahi izan dugu, eta, horregatik, entzuleek ere parte hartzeko aukera izango dute, beraien zalantza edo ikuspuntuak hizlariekin partekatuz?.
|
|
2018
|
|
|
Besteak beste, akordio honen bitartez Euskaltzaindiak euskararen batasunerako
|
bidean
eman dituen arauen, gomendioen eta irizpenen zabalkundean lagunduko du Hezkuntza Sailak, eta EIMAk Euskara Batuaren Eskuliburua (EBE) egitasmorako baliagarriak izan daitezkeen materialak Euskaltzaindiaren esku jarriko ditu.
|
|
|
Andres Urrutia (euskaltzainburua): Mendeurrenaren karira, Euskaltzaindiak argi ikusten du euskararen batasunerako
|
bidean
eman dituen eta ematen dituen arauen, gomendioen eta irizpenen zabalkunderako Hezkuntza prozesuek duten irismena eta pisua. Gainera, Hezkuntza eragileekin batera jokatu nahi du Euskaltzaindiak, horien guztien ekarpenak jasotzea oinarrizkoa baita, gerora euskararen aurrerabidean zeresana izango dutelako.
|
|
|
Mende oso bat Akademiak euskararen alde, bai bera ikertzen, bai bera jagoten. Orain ehun urte, orduko euskal herritarren ordezkari instituzionalek ikusi zuten beharrezkoa zela erakunde bat, euskararen bidea prestatu eta
|
bidean
aurrera zuzen jarraitzen gidatuko zuena. Erakunde hori pertsona adituek osatu behar zuten.
|
|
|
Izan ere, orain dela berrogeita hamar urte, Arantzazun egindako batzarrean, gaur egungo euskara batuaren lehen oinarriak finkatzen hasi zen Euskaltzaindia. Euskaltzaindiak orduan ekin zion
|
bidean
jarraitu du eta hau gizarte osora zabaldu da.
|
|
|
Erabilera normalizatua duen hizkuntza orok, eta erabilera horretan arrakastaz jardun den hiztun elkarte orok, sortu du hizkuntzaren eredu estandarra, horretarako eredu bati edo besteari jarraiki, eta euskaldunek ere halaxe egin dute,
|
bidean
zailtasun eta gatazka ugari gaindituz.
|
|
|
Euskaltzaindiak mende bat betetzen duen honetan eta euskara batuak 50 urte, Euskaltzaindiak, Baionan, irailaren 13an antolatu zuen jardunaldian izan genuen aukera 60ko hamarkadako giroaz jabetzeko eta batasunaren
|
bidean
abiatu ziren haien ahalegina ezagutzeko. Eta Arantzazun, urriaren 4an, 5ean eta 6an, Euskaltzaindiak eginen duen XVII. Biltzarrean ere euskara batua izanen da aztergai.
|
|
|
Aratz Castro Ortzadar LGBTren koordinatzaileak adierazi du? 40 urte. LGBTI Askatasuna eta Berdintasuna erakusketa LGBTI berdintasunerako
|
bidean
lortutakoaren isla dela, baina baita borrokatzeke dugun guztiarena ere?.
|
|
2019
|
|
|
Horietako bat Leon Olazarreta da, Medelen semea eta Isabelen iloba. Isabel han eta hemen hasi zen zabaltzen Medel protestantea zelako berria, eta berri honek oztopoak jarriko ditu Leon Olazarreta apaizteko
|
bidean
. Ondorio horietako bat da Arabako herri txatxar batera destinatua izatea, Leonek bere jaioterrira joan nahi zuenean.
|
|
|
egin dio Euskararen Herri Hizkeren Atlasari, egitasmoaren zuzendari den aldetik. Orain arte egindako
|
bidean
zedarri izan diren pausoak azaldu ostean, egiteke leudekeenak edo osagarri izango liratekeen lanak aipatu ditu, teknologia berriek ahalbidetzen dituzten aukerak kontuan hartuta. Esate baterako,, lehen bildu ez diren eremu semantikoetan askoz material gehiago bildu daiteke?.
|
|
|
Euskararen Herri Hizkeren Atlasa 80ko hamarraldiko metodologietan oinarrituta dagoen arren, teknologia berrietara ekartzen eta Europan erreferente izaten asmatu dela azaldu zuen Aritz Abaroak, Irakurtzeko atlasetik entzuteko atlaserako
|
bidean
mintzaldian, baina orobat, lan metodologian aurrerapausoak ematea, eskuz egiten direnak automatizatzen saiatzea eta soinuzko corpusa balioan jartzea nabarmendu zituen beharrizanen zerrendan. Halaber, idatzizko eta soinuzko corpusen datutegi erlazionala garatzeko premiaz ere hitz egin zuen,, ez baita erraza 4.000 orduren barruan aurrez markatuta eta identifikatuta ez dagoen informazioa aurkitzea?.
|
|
|
1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean, zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an, Euskal Idazkaritza, elkartearen egoitzan. Euskara batzeko
|
bidean
, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea. Taldearen lanaren, fruitua ber gunean, 1964ko agorrilaren 29, etorri ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri aurkeztu zizkieten.
|
|
|
1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean, zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an, Euskal Idazkaritza, elkartearen egoitzan. Euskara batzeko
|
bidean
, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea. Taldearen lanaren, fruitua ber gunean, 1964ko agorrilaren 29, etorri ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri aurkeztu zizkieten.
|
|
|
oinarritu eta hitzen inguruan antolatutako hizkuntzaren historiaren ikerketa eta azalpena baino ez?. Bere hitzetan,. EHHEra
|
bidean
ez da osotasunik bilatzen eta are gutxiago orain amaitzen den lehen garai honetan; ordea, bai itxaroten dugu hiztegi modular handi horren oinarriak ahalik sendoena finkatzea?. EHHE osatzeko jarraitu dituzten irizpideak ere argitu ditu Lakarrak:
|
|
|
–Izaki digitalak gara eta izango gara?, eta errealitate horri, abantaila ateratzea beste aukerarik ez digu ematen?. Euskara eta teknologia batzen dituzten baliabideen plangintza estrategikoa garatu beharraz mintzatu ostean, Zupiriak Euskal Wikipediari jarri dio fokua,, eredu bat edo lan egiteko modu bat eskaintzen duelako, hizkuntza teknologiak sustatzeko
|
bidean
–. Zentzu horretan, Euskal Wikipediaren zifrak azaldu ditu.
|
|
|
1963 eta 1964 artean, Txillardegiren gidaritzapean eta zortzi hilabetez, beste zazpi euskaltzale bildu ziren Cordeliers karrikako 14an, Euskal Idazkaritza elkartearen egoitzan. Euskara batzeko
|
bidean
, lana zen ortografiaz, aditzaz eta izenaren deklinabideaz bereziki proposamen batzuk egitea. Taldearen lanaren fruitua ber gunean, 1964ko agorrilaren 29, etorri ziren Euskal Herri osoko berrogei bat euskaltzaleri aurkeztu zizkieten.
|
|
2020
|
|
|
Besteak beste, antzinako testu juridikoen erakusketa ibiltari bat antolatzeko asmoa dute, ondo
|
bidean
heldu den urtarrilean inauguratuko dena.
|
|
|
Koldo Mitxelena euskaltzain osoak garrantzi eta esku hartze handia izan zuen ibilbide horretan, eta haren izena eta izana gogoratzen dute sari hauek. Ezin ahaztu Mitxelenak batasunaren
|
bidean
eginiko ekarpena (besteak beste, Akademiak 1968ko Arantzazuko txostena prestatzeko eskatu zion), bere asmo nagusia euskara noranahiko bihurtzea baitzen, goi mailako ikerkuntzari dagokionez ere bai.
|
|
2021
|
|
|
Koldo Mitxelena euskaltzain eta UPV/EHUko irakasleak garrantzi eta esku hartze handia izan zuen ibilbide horretan, eta haren izena eta izana gogoratzen dute sariok. Ezin ahaztu Mitxelenak batasunaren
|
bidean
eginiko ekarpena (besteak beste, Akademiak 1968ko Arantzazuko txostena prestatzeko eskatu zion), haren asmo nagusia euskara noranahiko bihurtzea baitzen, goi mailako ikerkuntzari dagokionez ere bai.
|
|
|
EITBk gogoan izango ditu Euskaltzaindiak euskararen batasun
|
bidean
emaniko arauak, gomendioak eta irizpenak. Era berean, EITBren testu masa erabiltzen jarraitzeko aukera emango zaio Euskaltzaindiari.
|
|
|
Euskaltzaindiak euskararen batasun
|
bidean
emaniko arauak, gomendioak eta irizpenak.
|
|
|
Bestetik, Roberto González de Viñasprek akordioaren garrantzia azpimarratu du: “Garrantzia handikoa da ildo honetan lanean jarraitzea, orain arte urratutako
|
bidean
aurrera egitea. Asmo berdinak elkartzen gaitu:
|
|
2022
|
|
|
“Herria desberdina da, euskaldunok desberdinak gara, lana desberdina da, ohiturak desberdinak dira eta euskara sustatzeko politikek ere desberdinak izan dute, benetan eraginkorrak izateko”. Horretan ari direla azpimarratu du PSE EEko idazkari nagusiak, eta euskara “apriorismo politikoetatik ahalik eta gehien aldenduz eta sustapenaren
|
bidean
jarraituz, herritar guztiek nahi duten hizkuntzan bizitzeko askatasunaren defentsa” egingo dutela nabarmendu du. Etorkizuneko politika horiek “adostasun zabalaren” eskutik etorri behar dutela gaineratu du Anduezak.
|
|
|
Sagrario Alemanek ere honakoa adierazi du: “Ahozko ondarea sendotzeko
|
bidean
, lan batzordea osatuko dugu eta bertan zehaztuko ditugu datozen urteetan elkarlanean gauzatu beharreko egitasmoak. 2022ko irailean, lehen mintegia landuko dugu, 8 urteko gaztetxoen euskarazko ahozko jardunaz aritzeko, bai eta etorkizunean ahozkotasuna hobetzeko abian jar daitezkeen ekimenak irudikatzeko ere”.
|
|
2023
|
|
|
Koldo Mitxelena euskaltzain eta UPV/EHUko irakasleak garrantzi eta esku hartze handia izan zuen ibilbide horretan, eta haren izena eta izana gogoratzen dute sariok. Ezin ahaztu Mitxelenak batasunaren
|
bidean
eginiko ekarpena (besteak beste, Akademiak 1968ko Arantzazuko txostena prestatzeko eskatu zion), haren asmo nagusia euskara noranahiko bihurtzea baitzen, goi mailako ikerkuntzari dagokionez ere bai.
|