|
2003
|
|
|
Laster Leizarragaren saioak segitu zuen, euskal narratiba, nafar monarkiaren eta protestantismoaren inguruan kokatuz. Kontraerreformak eten zuen
|
bide
hori. Aurrerantzean, euskaldunak, bai Frantziakoak zein Espainiakoak, beren monarkia boteretsuei leial eta Eliza katolikoari fidel agertu ziren.
|
|
|
Goihenetxerekin segituz, Etxepareren
|
bide
beretik letorke Joanes Leizarraga kalbinista, sortzez lapurtarra baina Nafarroa Beherean ezarria (1506??). Leizarragak ez zuen historiografia lanik idatzi, baizik Testamentu Berria euskaratu (1571 urtean argitaratuz).
|
|
|
Garibairen
|
bide
beretik, eta haren tesiak garatuz, beste euskal idazle batzuk euskararen eta euskaldunen inguruko apologiak idatzi zituzten: Andres Poza bizkaitarrak (De la antigua lengua, 1587), Baltasar Etxabe gipuzkoarrak (Discursos de la antigüedad de la lengua cántabra vascongada, 1607), etab. Baziren euskal foru herrialde bakarrean zentraturiko historia lanak ere, baina elementu tubalista kantabrista berberak sartzen zituztenak, adibidez, Juan Martinez Zaldibiaren Suma de cosas cantábricas y guipuzcoanas (1571).
|
|
|
Iparraldean euskal historia komunak idazteko saioak
|
bide
hobetik joan ziren. Oihenarten ondoren, Jean Philippe Bela zuberotar militarra() aipatu behar da.
|
|
|
balearen ehiza, euskal balearen desagerpena etorriko zelarik harrapaketa handien ondorioz? ez dira errezetarik geratu, baina Busca Isusiren ustez (Busca Isusi, 1983) egongo ziren?; eta, balearen bila joan ostean, makailu harrapaketa hasten da Ternuan, makina bat hilko zirelarik lan gogorra izanik17 Foruek kongrioa ere aipatzen dute, baina egun apenas dago (agian balearen
|
bide
bera eramango zuen). Eta gero Ameriketara emigrazioa eta merkataritza edo burdingintzara dedikatzea izan ziren irtenbideak gosearen aurrean (irteera hauekin euskal sukaldaritzaren hedapena etortzea ez da arraroa), Aro Berrian garatuko zirenak (XVI. mendean batez ere).
|
|
|
Honekin guztionekin, hipotesiak bideratzea da sarritan
|
bide
bakarra, ez denez deskribapen zehatzik benetako egoera eta aktibitateez (ez dituzte azaltzen iturri gehienek). Terminologia ezezaguna ere bada, sarri dauden aipamen eskasetan tresna baten izena agertzen baita, baina ez da esaten zertarako zen.
|
|
|
erakunde lokalen arteko gatazkak, errepideen eraikuntzak planifikatu, probintzietako zergak ezarri, aginpide ezberdinak hautatu, eta abar. Junteroak aukeratzeko
|
bide
ezberdinak zeuden, baina herri txikietan herritar guztiek hartzen zuten parte prozedura horietan. Populazio handiko nukleoetan, aldiz,, hautesle gorpua?
|
|
|
Egoera honetan margolari askok beren
|
bide
artistiko propioa jarraitu beharrean arte industrialean lan egiten hastea erabaki zuten. Hola, masei zuzenduriko artea egingo zuten, margogintza, ideologiko?
|
|
|
Bihurgune nagusia, baina, 1929an gertatu zen, gobernuak benetan parte hartzea erabaki eta kulturaren gaineko boterea Stalin-en eskuetara igarotzean. Ez zuen
|
bide
artistiko bat derrigorrez ezarri, baina berak bisitatutako erakusketetan edo artista konkretuen inguruko adierazpenetan, argi geratu zen zeintzuk ziren erregimenak babesten zituen estiloak. Hau da, Stalinek seinalatu zuen zein zen Errusia berrian artearen, bide zuzena?.
|
|
2004
|
|
|
Jendeak autoa denbora gehiagoz mantentzen zuen baina udan errepidea autoz betetzen zen. Irratiaren ospea handitu egin zen eta zineak hasiera batean behera egin arren errealitatetik ihes egiteko
|
bide
egokia bihurtu zen. Ihes egiteko nahia zen gai nagusia literaturan.
|
|
|
Alde batetik gizarteko egia gordina eta biluzia erakusten du, baina bestetik objetibitate berria deiturikoa erabiltzen dute, hau da, oso irudi geometrikoak: jakin bazekiten geometrikoki ondo antolatutako argazkiak komunikazio
|
bide
boteretsuak zirela. Argazki batzuetan txabolak, herri elizak, biltegiak eta bestelako lekuak besterik ez dira agertzen, baina naturaren anabasari orden bat ematen diote beraien forma geometrikoekin.
|
|
|
Aipatzekoa da, garai hartako baztandar gehienak guztiz apolitikoak zirela, politikaz jabetzeko
|
bide
bakarrenetakoa egunkaria irakurtzea baitzen. Populazioaren zati bat analfabetoa zen eta irakurtzen zekitenak, zer irakurtzen ari ziren ez zuten ulertzen.
|
|
|
Otsondoko mendatea eta Urkiagako mendatea. Otsondo, Elizondo Urdax/ Dantxarinea komunikazio
|
bide
garrantzitsuaren erdian dago. Espainiak aliatuen erasoa izanez gero, Urdax Zugarramurdi eta Baztango zati batetik erretiratuko zen eta erresistentzia Otsondo mendatetik hasiko zuen (zonalde honetan bunker asko, metrailadore habiak eta mendi fortifikatu bat dago, Zapadores Fortaleza N° 21.B delakoa, bertan zapadoreen batailoiko goarnizio bat zegoelarik).
|
|
|
esker, diskoak erostea posible zitzaien. 60 hamarkadatik aurrera,
|
bide
esperimentalagoak erabili ditu jazzak, beste alorreko musika iturrietan oinarrituz. Baina bere partaide eta publikoa jende edadetura mugatzen denez batik bat, faktore horrek etorkizunean berebiziko ondorioak izan ditzake.
|
|
2005
|
|
|
delakoa, etab. Erregimenaren ikuspuntutik, emakume mota hori zikina eta pekataria zen. Beste aldetik, frankismoarentzat ideala zen emakume eredua zegoen, edozeren gainetik ama eta emazte zena, eta sexua soilik ugalketaren testuinguruan ulertzen zuena, tamalez, sexua seme alabak mundura ekartzeko
|
bide
bakarra baitzen. Testuinguru horretan, ahalik eta seme alaba gehien edukitzea hobesten zen eta ugalketa helburu hori betetzen ez zuten familiak begi txarrez ikusten zituen erregimenak.
|
|
|
Beraz, poliki poliki aipatutako faktoreek emakumearekiko ikuspegia aldatzea eragin zuten, eta
|
bide
horretatik, erreforma legal batzuk aipatu behar ditugu. Aipagarrienak 1958koa eta 1961ekoa dira.
|
|
|
Laugarren kapituluan gai ezberdinei dagozkion dozena erdi bat testuren azterketek
|
bide
bertsua jarraitzen dute. Bi baino ez ditugu aipatuko:
|
|
|
bata biolentziarena eta bestea biolentziarik gabekoa. Elkarrizketan bertan esaten da
|
bide
biolentoak jarraitzen dituztenak bide demokratiko pazifiko batera eraman nahi izanez gero, bide pazifikoak jarraitzen dituzten horiek bide biolentoak jarraitzen dituztenengan esperantza sortu luketela. Paulo Iztueta Armendarizek (2000) bere Hezkuntza, hizkuntza eta boterea Euskal Herrian liburuan goian aipaturiko ideiarekin bat egingo lukeena helarazten du, honako hau alegia:
|
|
|
bata biolentziarena eta bestea biolentziarik gabekoa. Elkarrizketan bertan esaten da bide biolentoak jarraitzen dituztenak
|
bide
demokratiko pazifiko batera eraman nahi izanez gero, bide pazifikoak jarraitzen dituzten horiek bide biolentoak jarraitzen dituztenengan esperantza sortu luketela. Paulo Iztueta Armendarizek (2000) bere Hezkuntza, hizkuntza eta boterea Euskal Herrian liburuan goian aipaturiko ideiarekin bat egingo lukeena helarazten du, honako hau alegia:
|
|
|
bata biolentziarena eta bestea biolentziarik gabekoa. Elkarrizketan bertan esaten da bide biolentoak jarraitzen dituztenak bide demokratiko pazifiko batera eraman nahi izanez gero, bide pazifikoak jarraitzen dituzten horiek
|
bide
biolentoak jarraitzen dituztenengan esperantza sortu luketela. Paulo Iztueta Armendarizek (2000) bere Hezkuntza, hizkuntza eta boterea Euskal Herrian liburuan goian aipaturiko ideiarekin bat egingo lukeena helarazten du, honako hau alegia:
|
|
|
Zer da gizakia, ba gizakia zer den galdetu daiteke modu razionalista hutsean eta esentzia bat edo bilatuko genuke; oso arriskutsua da eta ez da jarraitzen
|
bide
hori, hain zuzen arriskutsuegia delako esentziak bilatzea. Esentziak ez dira kaptatzen, ez dira atzematen.
|
|
|
Desesperazioa ez kabreoaren sentiduan baizik: ez dago itxaropenik
|
bide
demokratiko horietan eta beraz hartzen da desesperantza gabeko bide bat, armazkoa. Itxaropena daukanak, bide demokratikoetatik aurrera atera litekeena egin behar duena da desitxaropendu horri, itxaropena sortu.
|
|
|
ez dago itxaropenik bide demokratiko horietan eta beraz hartzen da desesperantza gabeko bide bat, armazkoa. Itxaropena daukanak,
|
bide
demokratikoetatik aurrera atera litekeena egin behar duena da desitxaropendu horri, itxaropena sortu. Bestela ezin da aurrera joan.
|
|
|
Nik uste dut ondorioa berehalaxe eduki duela, segituan kuestionatu da:
|
bide
hori erreala baldin bada biolentziaren beharrik ez dago. Baina klaro, galdera handia orain hori da.
|
|
|
Jada El Ateneo Espainia osoko dozenaka kultur aldizkarirekin harremanetan zegoan, haiek jaso eta hau bidaltzeko, baita Amerikako baten batekin ere. Revista k
|
bide
bera segitu zuen. 1878ko memorian berrogeita lau aldizkari hauekiko trukea adierazten zaigu:
|
|
|
XIX. mendearen lehen erdialdeko gerrak amaituta, liberal moderatuen erregimena finkatu zelarik, Gasteizek egonkortze eta garapen
|
bide
lasaia ezagutu zituen. Aduanak kostara aldatzeak hasieran ekonomi desegituraketa larria eragin bazuen, egoera laster hobetu zen, jarduera berriak garatuz, batik bat estatu liberalak hirian ezarritako erakunde desberdinen inguruan (kapitania nagusia, posta eta telegrafo bulegoa, bigarren hezkuntzako institutua,...). Hiriaren aurrerapena bere aurrezki kutxaren agerpenak (1850), apezpikutza eta seminarioaren ezarrerak (1862), tren geltokiaren eraikuntzak (1864) eta Gasteizko Bankuaren sorrerak (1864) baieztatu zuten.
|
|
2006
|
|
|
Egile merobingiar, karolingiar eta bisigotiarrek aintzinako euskaldun horien gerrazaletasuna deskribatu zuten, egile klasikoekin hasitako joerari jarraipena emanez. Izan ere, badirudi baskoiek atzerritar konkistatzaileei erresistentzia gogorra ezarri zietela, eta
|
bide
horretatik, beraien izaera barbaro eta gerrazaleari eta perfidiari buruz hitz egin zen. Kontuan hartu behar dugu ere, Orreagako gudua eta gero, 778an, baskoien irudia are basatiago erakutsi zela.
|
|
|
Urrutiko lurralde menditsu horietan hizkuntza ezezaguna hitz egiten duten gizon menditarrak bizi dira, edozein gaiztakeri egiteko gai direnak, eta ez da batere arraroa lurralde hain desatseginetan gizon basati eta menperaezinak bizitzea,
|
bide
horretatik arrokak, sasiak eta basamortuak baitaude. Gainera itsasoak bertan bere besoak zabaldu zituen probintziak banatzeko eta bertatik ibiltzen direnak itsas-labar handiekin aurkitzen dira(...) 54.
|
|
|
Ikusi bezala, Erdi Aroan
|
bide
beretik jarraitu zuten. Egile merobingiar, karolingiar eta bisigotiarren lanetan sustrai klasikoak begi bistakoak dira.
|
|
|
Erantzuna historiografia greziar eta latindarraren inguruan aurkituko dugu. Greziarren filosofia etnografikoaren inguruan sortu zen barbaroaren kontzeptua, hots,, bestea?, greziarra ez zena, eta
|
bide
beretik, zibilizatua ez zena. Erromatarrak ere filosofia etnografiko horretan oinarritu ziren.
|
|
2007
|
|
|
Hipoak sodio kloruro soluzio kontzentratuak ordezkatu zituen irudi fotogenikoak finkatzeko, eta horrela paper gatzatuak sortu ziren. Talbot ek bere negatiboetatik kopia positiboak egiteko
|
bide
bikaina lortu zuen.
|
|
2008
|
|
|
Ondorioei eskainiko diegu azken atala, hau da, puntu horretara heldu arteko
|
bide
guztiari begirada bat emango diogu gainetik lanaren puntu nagusia argitzeko. Zer berezitasun ditu bake mugimenduak gizarte mugimenduen artean?
|
|
|
Bi adar horiek elkar osatzen dute. Izan ere, bigarren adarrak egiten duen zaratari esker, lehenengoei bidea errazten die helburu berdintsuak dituzten heinean
|
bide
legitimoen bidez lortu ahal izateko. Mugimendu hauen antolakuntza era honetakoa da:
|
|
2011
|
|
|
60 hamarkadako trenaren eraikuntzak aldi berean geldialdi bat eragingo du kapitalak eraikuntza honen inbertsiora zuzentzean baina aurrera begira Tolosaren komunikazio
|
bide
onak hobetuko ditu. Garai honetan enpresen fusio prozesuak ematen dira eta lantegien handitzeak, industriaren osasun onaren adierazgarri, nahiz eta II. Karlistaldia prozesua urte batzuetan etetera etorriko den.
|
|
|
En Tolosa fueron los solidarios vascos los primeros en ir a la huelga, obligando a cerrar fábricas y la sucursal del Banco Guipuzcoano? . Greba amaitu zen egun berean, urnaren 12an, Tolosako Aberri Etxea itxi izanak
|
bide
beretik pentsatzera garamatza: sindikatu nazionalisten eta ez nazionalisten arteko elkartasuna errealitate bat izan zela baiezta genezake Tolosako kasuan.
|
|
|
Telefono Zentrala hartu zuten langileek, bertakoak lana uztera behartuz, baina ez zuten inongo kalte materialik eragin. Gero Iparraldeko Estaziora joan ziren, Konpainiako langileei ere lana uztera behartuz. Ikus daitekeenez grebalarien estrategia, lana eteteaz gain, hiriaren komunikabide guztiak kontrolatzea zen, eta ez zihoazen
|
bide
txarretik, komunikazio horien kontrola gakoa bilakatu baitzitekeen grebaren iraupenarentzat eta izatez horrela izan zen. Beranduegi iritsi ziren Telefono Zentralera, egun bateko atzerapenez zehatzagoak izateko, lehen egunetik berataz jabetu izan baziren, emaitza bestelakoa izan baitzitekeen.
|
|
2013
|
|
|
1965ean Partido Comunista de Cuba sortuta,, errealismo sozialista kubatar? bat sortzeko sobietar kutsuko politika kulturala egin zen (eta
|
bide
horretan kokatu daiteke goaian aipatu Centro de la Canción Protesta). Kontua da himno eta martxa iraultzaileen eta Nueva Canción Latinoamericanaren bozgorailu ofizialen azpitik, kubatar gazteen artean The Beatlesen diskoak trukatzen zirela.
|
|
|
Beraz, kaseteez gain, zuzeneko emanaldiek entzulea eta musikariaren arteko harreman eta elkar ulertzea eskatzen dutenak latinoamerikar identitate iraultzailea mantentzen lagundu zuten komunikazio sozial disidenterako
|
bide
ofizial eta publikoak itxita zeudenean (Morris, 1986: 127).
|
|
2014
|
|
|
Euskal gizartearen sektore dinamiko ugarik irtenbide bakarra ikusten zuen, frankismoarekin erabat apurtzea. Baina, 1976an bertan hasi zen nabarmentzen Hego Euskal Herriko gizartearen gehiengoaren nahiak ez zuela
|
bide
hori babesten; izan ere, urte horretako abenduan Espainiako gobernu berriak erreferenduma deitu zuen erreforma politikoa onartzeko, eta alderdi demokratikoek abstenitzeko deia egin bazuten ere, Nafarroan erroldaren% 73 gainditu zuten botoa eman zutenek, arabarren% 76 hurbildu zen hautesontzietara eta gauza bera egin zuten bizkaitarren% 54k. Gipuzkoa izan zen parte hartzeak% 45 gainditu ez zuen lurralde bakarra.
|
|
|
Bi bide markatu ziren: batetik, apurketaren aldeko apustua egiten zuena, 1978tik aurrera Herri Batasuna koalizioan bildu zena, ETA (militarrari) babesa emanez, eta, bestetik,
|
bide
instituzionalaren aldeko apustua egiten zuten alderdi gehienen bidea. Hurrengo puntuan jorratuko dugu ibilbide instituzionala, eta ondorengo lerroetan garai horren ezaugarri politiko garrantzitsuenak azaltzen saiatuko gara.
|
|
|
1978az geroztik garbi geratu zen Arabak, Bizkaiak eta Gipuzkoak
|
bide
bateratua jarraituko zutela eta Nafarroak berea. Euskal Autonomia Erkidegoa osatu zuten aurreneko hiru lurraldeek, eta hasierako urteetan Eusko Alderdi Jeltzaleak erraz irabazi zituen lehiak.
|
|
2016
|
|
|
Black Panthers eta WUOko kideak hilik (poliziagatik), kartzelan edo yonki bilakatuta aurkitzen ditugu. Poliziaren lanarekin batera, Vietnamgo gudaren bukaerak, eta
|
bide
armatuaren agorpenak beste Ezker Berri bati bidea irekiko dio 1975 urtetik aurrera, non homosexualak edo ekologistak bezalako taldeak nagusituko diren.
|
|
|
18 70 hamarkadan lehen munduan
|
bide
armatua erabiltzen zuten beste taldeek ere ezkerraren partetik izugarrizko kritikak jasozen zituzten, beraien ekintzka ezkerrarentzat kaltegarriak zirelako. Honen adibide argi bat Ingalaterran sortutako Angry Brigade taldea dugu, beraien ibilbide osoan zehar kritika eta marginalizazio gogorrena Ingalaterrako ezkerraren partetik jaso bait zuten, poterearen partetik baino.
|
|
|
Kaliforniako unibertsitatean, Berkeleyn, Free Speech Movement delakoa sortu zen. Hezkuntza sistema eta amerikar gizartea kritikatzen zituzten, eta beraien protestetan
|
bide
baketsuak erabiltzen zituzten. Talde honen izaera ulertzeko bere buru zen Mario Savioren hitzak aipatuko ditugu:
|
|
|
Chamberlain kolonietako ministroak Uganda (gaur egungo Kenia) eskaini zien sionistei. Arazoekin onartu zuen Herzl ek, askorentzat Palestinan ezartzea baitzen
|
bide
bakarra estatu judu bat sortzeko. Herzl entzat baina, Chamberlainen eskaintzak sionismoa mugimendu politiko bezala onartzea suposatu zuen.
|
|
|
Errokoa zen arazoa eta egoera larritzen ari zen. Estatu judu baten ezarpena zen Juduen aurkako jazarpena ekiditeko
|
bide
bakarra. Herzl en ustetan Europar gizartea ume baten tankerakoa zen; hezteko denbora asko behar duena, toleranteagoa bihurtu aurretik.
|
|
|
Izan ere, behar izan dudan guztietan hor izan da. Bai telefonoaren, posta elektronikoaren edo tutoretzen bidez. Unean uneko zalantzekin lagundu izana oso garrantzitsua izan da lana
|
bide
onetik eramateko. Era berean, arabiar eta israeldarren arteko liskarren inguruko bibliografi zabalean, informazio egokia aukeratzen lagundu dit.
|
|
|
eta naziotasunera moldatuz. Ordurako judu gehienak jabetuak ziren, Iraultza Frantsesean abiatutako emantzipazioak
|
bide
ezberdinak hartu zituela. Europa Mendebaldean juduak gizartean barneratuta zeuden neurri batean (batez ere goi mailako juduak).
|
|
|
Kenia ez zen sionista gehienek nahi zutena, baina Herzl ek bazekien onartuz gero nazioarteko botereen aurrean sionismoa legitimatuko zela. Bere ondorengoek ere
|
bide
berari jarraituz, bazekiten edozein aukera aprobetxatu eta onartu behar zutela, nahiz eta jakin sionismoaren azken helburua zeharo desberdina izango zela. Horren adibide argiena Mandatu Britainiarraren agindupean, Israelgo Estatua sortu aurreko urteak izan ziren.
|
|
|
Nolanahi ere, VII. menderako erreinu kristau berriek Inperioaren
|
bide
bera jarraitu zuten. Bataiatze behartuak agindu ziren Bizantzion, Frantzian eta Gaztelan.
|
|
|
Argudio hau, eskuin, arruntaren? faxistatzea, oso boteretsua da eta gaur egun, frankismoaren inguruko eztabaidetan oinarrizko bihurtu da, hala ere argudio hau erabiltzen dutenen ondorioa ez da beti frankismoa faxista denik, izan ere,
|
bide
honetatik argudio berriak garatu bait dira.
|
|
2017
|
|
|
Tiro hots handia zerabilten. Ametralladoren takarrada Markinatik Gernikarako errepide gainean zehar, bonba bunbak ere bai han eta haruntzago
|
bide
beraren harian, eta urrunago, harri zaparrada hala, dena baterako bonba eta tiro zarrasta (Gandiaga, 1987: 72).
|
|
|
Markinatik Gernikara arteko bidea eta
|
bide
horren arian dauden herri eta auzoak (Markina, Iruzubieta, Ziortza Bolibar, Zeinke, Munitibar eta Arratzu) bonbardatzeaz gain, Oiz mendiaren mendebaldean dauden herriak ere eraso zituzten apirilaren 26ko goizean.
|
|
|
Apur bat geroago, 26ko arratsaldean, frankistek Ziortza Bolibar konkistatu zuten (Urkijo, 2014: 220 eta Beldarrain, 1980). Beraz, Gernikarantz ihesean zihoazen soldadu errepublikarrek ezin zuten
|
bide
hori erabili, eta mendietatik (asko eta asko Urregarai menditik zehar) ihes egin behar izan zuten. Beldarrainek zioen bezala:
|
|
|
Erreketeek Areitioko mendatea eta 634 errepide nazionala Olakuetan (Berriz) kontrolatzen zutenez, Eibar, Ermua, Mallabia eta Zaldibar ingurutik ihes egiteko
|
bide
bakarra zen Ermutik Trabakuako mendatera igotzea, Ziortza Bolibartik zehar Munitibarrera joatea, gero Gernikara, handik Bilbora heltzeko. Horrela, Santamariñazar mendian aurreko egunean borrokatu ziren soldaduak ere Trabakuako mendatetik zehar ihes egin zuten apirilaren 25eko gauean eta 26ko goizean (Beldarrain, 2012: 200).
|
|
|
10: 30etatik aurrera, Kondor Legioko ehiza hegazkinak (A8815eta J/ 8816) Markinatik Gernikara arteko bidea eta
|
bide
horren harian dauden herri, auzo eta baserriak eta, esan bezala, baita Oiz mendiaren inguruak ere bonbardatzen eta metrailatzen aritu ziren (Bidasoa, 2005: 558, Urgoitia, IV, 279 eta Salas, 1987: 209).
|
|
2022
|
|
|
Azken aukera bezala, udala Gipuzkoako aurrezki kutxaren babesa lortzen saiatu zen, baina ez zuen lortu, erakunde horren arabera Eibarko jende aberatsak dirua bankuan gordeta zuelako eta, beraien ustez ere, etorkizuna ez zegoelako eskopetetan, garatu ziren bestelako industria batzuetan baizik. Azken
|
bide
hau izan zen azkenean ekoizle gehienek jarraituko zutena hurrengo bi hamarkadetan eta eskopeten lantegiaren proiektua bertan behera geratu zen.
|
|
|
Estatutik ideia ofizialak eta modernizatzaileak gizartera zabaltzen ziren eta bera izan zen herritarren nazionalizazio prozesuaren arduraduna. Prozesu hori aurrera eramateko xedearekin
|
bide
ezberdinak erabili zituen, ezagunenak eskola eta armatua izanik. Halere, herritarrek beren egunerokotasunean topatzen zituzten beste agente batzuek ere parte hartu zuten nazionalizazioan, hala nola, jendarmeak, aduanazainak, tokian tokiko administrazioan lan egiten zuten pertsonak, eta abar.
|