|
2010
|
|
|
Edozelan ere, badirudi, Auñamendi entziklopediak dakarren informazioak Aita Zavalak bere Bosquejo de Historia del Bersolarismoliburuan eskaintzen digun hurrengo testigantza honetan daukala oinarri; izan ere, Tolosako jesuitak
|
bertatik
bertara ikusi zuen Abarrategi Bilbon:
|
|
|
Lehenengo Mundu Gerra hastean, Matxinek 34 urte zeuzkan; hala ere,
|
bertatik
bertara ezagutu zuen Europa inarrosi zuen gudu hori: –Partitu ginen beraz guziak herritik/ Gure familietan penak utzirik/ Haur ttipi zonbaitekin andrea bakarrik/ Gizona penatua hor ez da dudarik? 20 Datu gutxi daukagu Matxinek 14ko gerran bizi izandakoak zehazteko.
|
|
|
Mattin Treku aheztarrak Irabolak Saran kantatutako bertso bat zuen gogoan, ez berak
|
bertatik
bertara aditutakoa, besteri entzundakoa baino. Panpale69eta Matxin ziren kantari plazan, eta ofizioak izendatzean, Panpaleri, ardoa?, eta Matxini, ura?
|
|
|
Gizakiaren bere izatearen lehen zelulan, zigotoan datza aitaren eragin/ eman bakarra. Lehenbiziko zelula
|
bertatik
, zigototik, sorkari berria aitaren seme da amaren seme beste, eta hori ez da inoiz inola aldatuko. Amaren eragina handia izango da, baina beti aitaren seme amaren seme beste den izakiagan.
|
|
|
Ama izango da titia emango diona haur jaioari, aitak inola emango ez diona, bai. Baina hasieratik hil arte, giza zigotoa (izaki berria) amaren obulua eta aitaren esperma bat eginez sortu den momentu
|
bertatik
, aitaren ekintza seme eta amaren ekintza seme izango da berdin berdin. Amak egingo dituen guztiak egin eta gero, ez du izaki berrian bere andra/ ama eragin/ partadeitza gehituko, aitaren eragin/ partaidetzarekin konparatuz.
|
|
2011
|
|
|
Hurrengo Patxi Uribarren euskaltzain oso eta Aita Linogaz urte askoan bizi izan danari egokitu jakon hitz egitea. Mezu hau itzi nahi izan dau izenburutik
|
bertatik
hasita: A. Lino irakurle asezina, ikertzaile sakona eta hiztegigile zorrotza:
|
|
|
Santutegi baterako erromesak Santutegia lenengoz eta azkenekoz ikusten ebeneko lekua. Eta ikusiaz batera Aitearen eginda, zei, atuta
|
bertatik
bialtzen eutsoen euren agurra Santutegiko Andra Mariari edo santuari? (Karmel 1989).
|
|
|
Antzinako ohitura batez ari da idazlan polit honetan. Itsasoz nahiz lehorrez Bilbora hurbiltzean eta
|
bertatik
alde egitean, lehenengoz eta azkenekoz Begoñako Andre Mariaren santutegia ikusten zeneko tokiei ematen zieten izen hori; toki horietan sartzerakoan nahiz bertatik alde egiterakoan, Agur Erregina edo Salbea errezatzen zutelako. Itsasoz zebiltzanen Agurlekua Bilboko itsasadarraren eskuinaldean Deusturantz goazela dagoen La Salve da.
|
|
|
Antzinako ohitura batez ari da idazlan polit honetan. Itsasoz nahiz lehorrez Bilbora hurbiltzean eta bertatik alde egitean, lehenengoz eta azkenekoz Begoñako Andre Mariaren santutegia ikusten zeneko tokiei ematen zieten izen hori; toki horietan sartzerakoan nahiz
|
bertatik
alde egiterakoan, Agur Erregina edo Salbea errezatzen zutelako. Itsasoz zebiltzanen Agurlekua Bilboko itsasadarraren eskuinaldean Deusturantz goazela dagoen La Salve da.
|
|
2012
|
|
|
Parte hartzaile guzti horien lanak Euskaltzaindiko Web orrian argitaratu direnez, jarraian, liburutik
|
bertatik
jasotako atal interesgarri batzuk jarri nahi dizkizuet aurrez aurre, lan interesgarri honen nondik norakoen berri orokorra izan dezazuen.
|
|
|
Beti lehen mailan jartzen ditu komentuko bizitza eta inguruan izandako eragina. Azpimarratzekoa da, batez ere, Iberiako Karmeldarren nobiziatu modura izandako urte ugariak (1876tik 1970ra arte), hain zuzen ere
|
bertatik
igaron zirelako bi mila nobizio baino gehiago. Horri, parrokia egin zuteneko data (1974) eta gogarte etxearena (1977) eransten dizkio gaur egun arte egindako bidea aurkeztuz.
|
|
|
Fundazio uneko eskriturek (1712, 1724,), ondoren burututako obrek(, 1767,,), Esklaustrazioen ondoko eginbideek (1813, 1823, 1846, 1865, 1915) eta komentu elizen jabetza berreskuratzea (1980) izan dira Larrean karmeldarrei eta beren bertako ekimenei segurtasun juridikoak eman dizkietenak. Oro har, aberastasunak dira, baina bertako fraideentzat sostengua eta
|
bertatik
eskaintzen diren zerbitzuen mesedetan jarriak. Ez dute zer ikus i r i k g a r a i b a t e k o m o n a s t e r i o h a n d i e t a k o?
|
|
|
Haren obraren sakonean sartu gabe; ia gaztelu horren ataritik
|
bertatik
–pixka bat azterturik eta adituei entzunik, hori bai, arteagar hau poesiaren barnean ez bada, hur hurrean bizi zela ateratzen dugu; areago, poesiari barnetik zerion ederraren lilurak harrapaturik eta harekin zeharo konprometiturik.
|
|
|
Badirudi tobera izena latinezko tubella hitzetik datorrela, horrela dio, bederen, Manuel Lekuonak 1978 urtean plazaratu zuen Aozko literatura izeneko liburu mamitsuan. Tubella horiek burdinoletako arragoan erabiltzen omen ziren, eta
|
bertatik
sortzen omen zen burdina goritzeko beharrezkoa zen airea. Gazteek tubella edo tutu horiek baliatzen zituzten tronpetatxo gisa ezteietan, parrandetan edota horrelako antzezpen satirikotan.
|
|
|
Matxitxako lurmusturra aurreko egunean, ilundian, koiu eben. Ordu betegarrenean, Iatagino igan eben,
|
bertatik
ia harrika jo leitekezala Bilboko itsas adarra eta portua. Bakiogino joan nintzan gure tropen atzean.
|
|
2014
|
|
|
Oraingoan plazatik
|
bertatik
ez, espazioan eta denboran harturiko distantziatik, begira egon naiz bertsolaritzari eta oso osasuntsu ikusi dut. Baliteke hurbilduz gero, zenbait ilungune ikustea eta gehiegizko euforia apaldu behar izatea.
|
|
|
Guztiaren ondorioz, klero diozesiarra euskal gizartearen pentsamendu eta bizi gidari azkarra bilakatu zen, inoiz baino indartsuagoa, gerraondo ofizialaz ere baliatu zena() eta, gerratetik
|
bertatik
hasita, une jakinetan jarrera etiko kritikoak izango zituena, goi hierarkiak bestelakorik nahiago zuenean ere.
|
|
|
Misio mundurako ekintzaile instituzional suharrak eman zituen Gasteizek: A. Sagarminagak(? 1968) 1919 ekin zion lan horri Seminariotik
|
bertatik
, eta 1927az geroztik hil zen arte bera izan zen Aita Santuen Misio Obra guztien buru Espainian3 Gogoratzekoa da Z. Bizkarra (Abadiño,), Misioekin hasi eta gerra-ostean Espainiako Ekintza Katolikoaren Kontseilari Orokorra izan zena (nahiz eta gotzaina izanik hiztegi honetan ez den ageri) 4 Oso bestelako zereginetan, Jesus Iribarren legutiarra(? 2000) datorkit gogora garai erlijioso politiko zaile...
|
|
|
Euskal Echean sortzetik
|
bertatik
eman zitzaion leku esanguratsua euskal hizkuntzari, bertako ikasketen osagarri funtsezkotzat ikusi baitzuten proiektuaren bultzatzaileek. Bide horretan, Aita Soloetak lan eskerga egin zuen euskararen alde, Dima bere jaioterritik mila kilometrotara dagoen Buenos Aires hiri erraldoian emandako eskoletan.
|
|
2015
|
|
|
edo jainkotiarrera; baina gutxieneko jarrera ireki hori abiapuntu ez denean, ahalegin filosofikoa motz bilaka daiteke. Hala ere, erlijio tradizioren bat ondoan denean posibleago da Filosofiatik
|
bertatik
(Teologiara pasatu gabe, alegia) izan zentzuaren gogoetari heltzea2.
|
|
|
Judu izanik eta/ edo judutasunaren tradizioaren barnean eta
|
bertatik
ekinez ere Filosofia egin duen zenbait aipatu da hemen. Guztion aurretik, izendatuta utzi behar da XX. mendean hainbat filosoforen irakasle izandako E. Husserl().
|
|
|
Eta lehena Izaera aipatzen bere geldotasun absolutuan Parmenides izan zen, nahiz eta Aristotelesen doktrina izan Elizako doktoreek hartu dutena euren eztabaidetan paganoekin. Eta niretzat ere izaerazkoa da Jainkoaren esentzia, da den hori betidanik, eta guk ere badugu Izaeraren partaidetzarik, kontzepzioaren momentutik
|
bertatik
bakoitzak badu bere izaera, eta hori jada betirako izango da. Hau da, hilezkortasuna.
|
|
2016
|
|
|
Orduan sentitzen dut niklaztan gozoa zugandik, bihotzezko besarkadazinez
|
bertatik
bertara.Neurekin zaitut berriro, Zurekin naiz maitekiro; bai gora nauzula ni igoamildegitik goraino! Zer da, Jaun ona, zerua, Zu zauden tokia baino. Zeruak izan behar du, maiteminduen otordu.
|
|
|
Liburua buruturik eta argitaraturik zegoenean, beste batzuk saiatu dira honen berri ematen. Etxetik
|
bertatik
hasita, Patxi Uribarren euskaltzaina izan da horietako bat eta bera partaide den elkarte edo taldeetan erakutsi zuen eta eskuratzeko bideak erraztu. Hiru bat idazlan ere idatzi zituen Itzul tzaileen Elkarteko Senez en, Hemen erlijio gogoetarako aldiz karian eta gure Karmel honetan.
|
|
|
Euskalkietatik nahiz egungo bizimodutik euskararen ohiko moldeetan errotu diren hitz horiek sistematizatzen eta egokitzen saiatu da Euskaltzaindia betidanik eta horretara dator sorreratik
|
bertatik
egin duen lexikografia arauemailearen lana. Horren segidakoa da hau(?).
|
|
|
Horiek guztiak eta bestelakoak ere erabili dira gaur eskaintzen den hiztegi hau egiteko eta euskaldun orori tresna esanguratsua eskaintzeko, euskara bere eguneroko bizitza eta beharretan erabil dezakeena. Euskalkietatik nahiz egungo bizimodutik euskararen ohiko moldeetan errotu diren hitz horiek sistematizatzen eta egokitzen saiatu da Euskaltzaindia betidanik eta horretara dator sorreratik
|
bertatik
egin duen lexikografia arauemailearen lana. Horren segidakoa da hau, betiere euskalgintzan ari direnei norabide ziurra eman nahian eta, zer esanik ez, horiei ere eginahalak eskatuz, hiztegi hau hobetzeko orduan eurok baitira egilerik berariazkoenak.
|
|
|
Üthürri bizilaguna eta adiskidea zuen ttipi ttipitik. Nekazal sindikalgintzan buru belarri sartu zen eta
|
bertatik
borthüetako laborari ttipien aldeko sekulako lan handia egin zuen. Zuberoako eta Biarnoko laborari ttipien artean inkesta bat burutu zuen eta laborantza ttipia azkenekoetan zegoela agerian utzi.
|