|
2000
|
|
|
Alabaina, Europan bezala, Estatu Nazioa ezarri da, bertako gizarteenizaera nazional anitza ukatuz. Eta
|
bertako
komunitateetan erroturik zegoen demokrazia zuzena ezabatuz, Estatuko eremu berrian demokraziarik gabeko ordezkaritzako demokrazia inposatu dute. Eta prozesu osoa zilegizkoa izan dadin, bertakointelektual eta funtzionario berriek botereak eskatutako ekoizpen ideologiko etakultural aproposa bideratu dute.
|
|
2003
|
|
|
Armando Rodrigues eta Adilia Bastos dira desafiozko kantutan ariko direnak. Armando, Portugalgo cantadorerik ezagunenetakoa da, eta Europa eta Ipar Amerikan aritu izan da
|
bertako
komunitate portugaldarrentzat kantuan. Adilia Bastos da Portugalgo cantadeira bakarrenetakoa.
|
|
2004
|
|
|
Indigenen laguntza Greenpeacek ohartarazi duenez, soja transgenikoko multinazionalak “Alemaniako lurralde osoaren pareko baso azalera suntsitzen ari dira, eta kalte itzulezina eragiten diete jendeari eta bertan bizi diren animaliei”. Erakundeak
|
bertako
komunitate indigenaren, wikhipeen, babesa izatea bermatzen du. “Egun batean jendea, zuhaitzak, papagaiak, tximinoak eta jaguarrak zituen baso bat egon zen.
|
|
2009
|
|
|
Dena den, eremu dislokaziorako beste modu bat ere badela esan daiteke: urtegiak, autopistak eta autobiak eraikitzea, urbanizazioak egitea, industriguneak eraikitzea, basoak botatzea eta abar, hau da, fisikoki
|
bertako
komunitate batek bizirautea zailtzen edo eragozten duen oro. Hala, bada, ezin da ahaztu, XIX. mendean, gaur egungo modernitatearen bidea zabaldu zuten urbanizazio industrializazio prozesu sakonekin batera, eremu fisikoan eta komunikazioetan ere aldaketa handiak izan zirela, eta, azken finean, baita azpiegituretan ere.
|
|
2011
|
|
|
Hona Klaus Zimmermann-en eskutik hainbat xehetasun jakingarri: a) Quebeceko hizkuntz politikaren gako nagusia
|
bertako
komunitate frantsesaren botere ahalmenean zetzan, hori gabe ez zuten lortuko eskuratu nahi zutena, aurretiaz gertatu zitzaien bezala: alegia, hiztunen borondate hutsean oinarritutako politikak ez zuen arrakastarik izan hauei frantsesaren aldeko hizkuntz jokabidea eduki zezaten erregutuz; b) frantsesa biziberritzeko plangintza orobiltzailea arrakastatsua izan zen, baina ez zen antzeko deus egin Quebeceko lurraldean aurretiaz eta jatorriz bizi ziren amerindiar hiztun herriekin.
|
|
|
140 euro, hilean 12 euro baino gutxiago. “Horrela, haurrak eskolan jarrai dezake, eta ikastetxeak hobekuntzetan inberti dezake, kontuan hartu gabe zer onura dakarkion
|
bertako
komunitate osoari haurrek ikasi eta trebatzeko”, dio Antonio Santosek. Imagen:
|
|
2012
|
|
|
Unibertsaltasun konkretuaren eta unibertsaltasun abstraktuaren artean egiten duen bereizketarekin, Hegelek azaltzen du modernitateko giza banakoaren etorrera eta igoera. Subjektua, hasiera batean, jaio den tokiko bizimodu berezietan dago murgilduta (etxekoak, senitartea,
|
bertako
komunitatea...). Burujabetza baieztatzeko, gizabanakoak nork bere erkidego" organiko" bereziarekiko etena gauzatu behar du.
|
|
2013
|
|
|
Urte batzuk lehenago idatzitako gutun batean, Zalvideak aitortzen zuen, hogei urtez San Gabrielen lan egin ondoren, han batutako lansari eta meza diruak
|
bertako
komunitatearentzat utzi zituela, eta erreal bat gabe abiatu zela San Juan Capistrano misiora.343 Azken bidaiara, berriz, jantziak puskaka kenduta, ia biluzik abiatu zen.
|
|
2014
|
|
|
«Turismo arduratsua» kontzeptuari dagokionez, adierazi du ingurumenaren errespetua barne hartzen duela, «populazioekiko eta harrera gizarteekiko errespetu kultural eta sozialerako irizpideak». Nolanahi ere, bidaia horiek guztiek
|
bertako
komunitatea dute protagonista, eta ingurunea zaintzen dute. Turismo Arduratsua bidaia agentziak eskaintza honetan espezializatuta dago eta SoliDive rekin lan egiten du.
|
|
2015
|
|
|
Hasieran, joko moduak euskal arrazaren ustezkogailentasuna islatzen zuelako erabili zuten (Rojo Labaien, 2014a). Ondorengo belaunaldietan, berriz, gehiengoaz euskal futbolariak zelairatuta,
|
bertako
komunitatearen bereizgarri gisara, etaeuskal gizarteaz lotura handiena mantentzeko. Bilboko Athletic da, inondik ere, horren adierazlehandiena, Lehen Mundu Gerra ostetik, futbola Espainian gizarte ardatza bihurtu zenetik, soilikeuskal futbolariak zelairatzeko jokabide aipagarria hartu baitzuen (Llopis Goig, 2008).
|
|
|
Fields eta Comstockek (2008) emakumezkoen errugbian kideen artean sortzen duten batasun lotura azpimarratu dute, taldea eta
|
bertako
komunitatea lagunez osaturiko «familia» gisa aurkeztuz jokalarien euren hitzetan ere, hainbat pilotarik adieraziriko gertutasunaren espirituarekin bat eginez.
|
|
|
(e) n Latinoamerika eta Karibe, herrialde gutxi batzuek baino ez dituzte erakusten oraindik emakumeak desabantailan hezkuntzara iristeari dagokionez, sei herrialdek lortu dute berdintasuna, eta 18 herrialdetan, generoen arteko desberdintasuna aldatu egin da, eskoletan matrikulatutako gizonak baino emakume gehiago dituzten generoen artean. Bestalde,
|
bertako
komunitate handiak dituzten Latinoamerikako herrialdeetan (Guatemala, Peru eta Bolivia), emakumearen alfabetatze tasa txikiagoa da biztanleria osoarekiko. Ezgaitasuna duten pertsonak Ezgaitasuna duten pertsonak dira gutxiengo handiena eta ahulena, eta, sarritan, gizartetik baztertuta bizi dira.
|
|
|
Eta, horretarako, behar beharrezkoa da
|
bertako
komunitatearekin aritzea, bertako jendearekin antolatu, bertako jendeari parte hartzeko bideak ematea, auzolanean jardutea, inplikatzea eta arduratzea. Entzun behar dugu, ulertu behar dugu eta, hortik abiatuta, ahal den neurrian, landu eta, zenbait kasutan, asmatu.
|
|
|
Unibertsaltasun konkretuaren eta unibertsaltasun abstraktuaren artean egiten duen bereizketarekin, Hegelek azaltzen du modernitateko giza banakoaren etorrera eta igoera. Subjektua, hasiera batean, jaio den tokiko bizimodu berezietan dago murgilduta (etxekoak, senitartea,
|
bertako
komunitatea.). Burujabetza baieztatzeko, gizabanakoak nork bere erkidego" organiko" bereziarekiko etena gauzatu behar du.
|
|
2016
|
|
|
Sarritan uste da hizkuntza politikak sortzea goitik beheranzko prozesua dela, hau da, erakunde ofizialen edota instituzioen ardura. Hala ere, Spolsky k (2004, 2009) eta Nekvapil ek (2006) diote hizkuntza politika eta beren kudeaketa maila guztietan gertatzen dela (UNESCO edo Europar Batasuna bezalako erakundeen bidez), hala nola, nazioarteko, nazioko eta eskualdeko instituzio eta ikastetxeetan, eta baita enpresetan,
|
bertako
komunitateetan, gizarte taldeetan eta gizabanakoetan ere. Hizkuntzaren inguruko erabakiek bizitzako alor guztietan eragiten dute, adibidez, puntuazioan, nazio hizkuntzan eta hezkuntza motan.
|
|
|
Inor gutxik bazekien ere haren etorreraren benetako zergatia, harriduraz eta hotsandiz hartu zuen
|
bertako
komunitate falangistak ekintzailearen bisita.
|
|
|
Bintak eta haren lagunek edo
|
bertako
komunitateak burututako ekintzetan oinarrituta:
|
|
|
1800etik Krimeako gerra arte (1834), Europako potentzia nagusiek Palestina kontrolatu nahi zuten. Kontrola konkista bidez baino,
|
bertako
komunitate kristauen babesaren bitartez burutu nahi zuten. Horretarako misioak eta kontsulatuak ireki zituzten.
|
|
|
60). Gainerako euskal taldeetan ere sustraitu zen usadio hori, eta, ondorenean, gehiengoz euskal futbolariak zelairatzeko politika
|
bertako
komunitatearen bereizgarri bilakatu zen, gizartearen ordezkaritza zuzena egiten zuena. Jose Mari Amorrortu Athleticeko kirol zuzendari eta Euskal Selekzioaren prestatzailearen hitzetan, gaur egungo munduko futbolean parekorik ez duen kirol politika hori «identitatea sortzen duen filosofia da, partaidetza sentimendua eta leialtasun handia eragiten duena, eta tradiziozko eta modernitateko balioak elkartzen dituena» (cfr.
|
|
|
Bintak eta haren lagunek edo
|
bertako
komunitateak burututako ekintzetan oinarrituta:
|
|
2017
|
|
|
Izan ere, ez da nahikoa izaten bertako osasun zerbitzuetako langileekin. Ohiko egoera, gertakariaren ondoren aste batzuk igaro eta guneko laguntza
|
bertako
komunitatea berregiten ari den abiadura baino azkarrago murrizten doanean ematen da.
|
|
|
Hirigintza Batzordeko eta Gerentziako kideek, Iruñeko alkate Joseba Asiron buru izan dutela, eta Iruñeko Komunitate Islamiarraren Batzordeko kideek San Jose hilerrian egokitutako gune berria bisitatu dute gaur goizean. Gune horri esker Iruñeko musulmanek ez dituzte haien hilotzak aberriratu –orain arte hori egiten zuten, batez beste 6.000 euroko gastuarekin– edo Zaragozara eraman, non 2013tik zerbitzu hori eskaintzen baita, Aragoiko hiriburuak
|
bertako
komunitate islamiarrarekin sinatu zuen hitzarmenari esker.
|
|
|
Hasiera batean, zorabiatzen ari zela pentsatu zuen, baina berehala bertako jendeak babesteko deia egin zion. ...koa izan zen, eta egoera lasaitu zenean lakuntzarra etxe aldera itzuli zen.“Hondamendi izugarria izan zen egun hartakoa, jende asko etxe gabe, arroparik gabe gelditu da, oso une gogorrak bizi izan dira” honela gogoratzen du Pakitak egun hura eta ondorengo asteak. Anduezak konpromiso handia dauka Mexikoko gizartearekiko, elkartasun handia, eta batez ere laguntza amaiezina eskaintzen dute
|
bertako
komunitatean, Martes de Tepito izenekoan.Azkeneko gertaerak eta gero, Pakitaren komunitatea antolatzen hasi da, laguntza bereziki, Chiapas eta Oaxacako herrietara bidaltzeko. Lurrikararen eraginez, laguntzaren behar handia dute aipatutako eremuetan, eta ezinbesteko baliabide batzuk jasotzeko aukera ahalbidetu nahi dute.
|
|
2019
|
|
|
Gero, Donostian egin dio bisita On Jose Ignacio Gotzainari. Eta ondoren, Azkoitian izan da,
|
bertako
komunitatea eta Floreaga ikastetxea bisitatzen.
|
|
2020
|
|
|
Ekosistemetan egiten ditugun mota guztietako eraldaketa eta presioen ondorioz (fisikoak, kutsadurazkoak, klimarenak, translokazioak...),
|
bertako
komunitateak oreka dinamikozko" egoera erakarleetatik" (atractor state) atera, eta oreka berrien bila bultzatzen dira. Bide horretan, normalean, aurreko baldintzetara egokitutako espezie espezialisten galera gertatzen da —iraungipena—, eta espezie oportunisten —edo horietako batzuen— arrakastarako aukerak zabaltzen dira.
|
|
2021
|
|
|
Erakunde ekologistek eskari argia egin diote ministro berriari: giza eskubideekiko eta bereziki
|
bertako
komunitateen eta oihanetik bizi diren jatorrizko herrien eskubideekiko engaiamendu berri bat. Kongoko Errepublika Demokratikoak lehen mailako baso tropikalen 122 milioi hektarea ditu:
|
|
2022
|
|
|
Bertan hil zen Felix Iñurrategi alpinista, 2000 urtean, eta eremu horretan sortu zen bere izenean Felix Foundation Baltistan ere. Euskal Herriko Baltistan fundazioarekin aritzen da lankidetzan, eta, besteak beste,
|
bertako
komunitatearekin batera biztanleen eta inguruaren garapenean laguntzea dute asmoa. Orain, Ternua arropa markarekin egindako hitzarmen bati tiraka, kooperatiba bat sortu dute bertako emakume batzuek.
|
|
|
Azken boladan, langileen soldatan eragin kaltegarria duela eta bere kopuruak eta ugaltze tasak
|
bertako
komunitatea arriskuan jartzen duela eta, etorkinen etorreraren kontrako aldarriak entzun ditugu. Ikuspegi horrek ez ditu aintzakotzat hartzen bi elementu.
|
|
|
1990eko hamarkadaren erdialdera Belgika eta Kanada beste behin egonkortasun estatikoa lortzeko formula irabazle baten bila ari zirelarik, Dimitrios Karmis lankideak eta biok azterketa konparatu bati esker agerian jarri genuen ezen konstituzioaren araberako formula desberdinek antzeko emaitzak izan ditzaketela. Belgikaren kasuan, eragile politikoek zatiketa kultural eta linguistikoa bultzatu dute
|
bertako
komunitate politikoen arteko harremanak murrizteko, eta Kanadan, berriz, gobernu zentralak neurri" unibertsalizatzaileak" bultzatu ditu etengabe programa sozialak, osasun arretako programak eta bestelako ekimenak ezartzeari dagokionez. Hala eta guztiz ere, ekintza horiek antzeko emaitza izan dute, zatiketa identitario handiagoa, alegia.
|
|
2023
|
|
|
3 maila. Identitate integrazioak harreman sozial konplexuak sortzen ditu etorkinen eta
|
bertako
komunitateko kideen artean eta prozesuaren garapenean migratzaileak bere nortasuna garatzen du, bere lekua egiten du harrera gizartean. Nortasun hori garatzeak, ordea, ez du esan nahi etorkin guztiek identitate berdina izango dutenik, alderantziz, gai honetan konplexutasuna eta aniztasuna oso handia izan ohi da, adibidez, jatorrikoarekiko harremanak gordetzean, aldatzean edo alboratzean.
|
|
|
Tokiko taldea
|
bertako
komunitateetako gaztez osatu ondoren16, lehen bilera tailerra egin genuen, taldeak ikas zezan Ahozkotasuna Modernotasunako kideen laguntzaz sortutako Lexique pro17 software linguistikoa erabiltzen. Gaitze horrek hiru etapa izan zituen:
|
|
|
Horrek, nabarmen lagun dezake aztergai den komunitatearen beste alderdi batzuk ulertzen. Hala ere, hizkuntza biziberritzea kultura biziberritzeko prozesu zabalagoaren parte bat dela kontuan hartuta (Wilson eta Kaman, 2009), esperientzia bakoitza
|
bertako
komunitatean soilik aplika daiteke. Prozesua arrakastatsua izan dadin nahi badugu, hizkuntza biziberritzeko lana komunitateak egina izan behar du beti, komunitateak gidatutakoa eta euren mundu ikuskeran oinarritutakoa (Pihama et al. 2004, 13; Rewi eta Rewi 2015, 150; Al Munawwarah 2019, 254).
|
|
|
Euskal Herriko masa turismoa ikustean, «masifikazioa
|
bertako
komunitateak onartzen duenaz harago joatea litzateke», haren hitzetan. Izan ere, urteetan turismoaren «garapena ez da kontrolatua izan».
|
|
|
Baina kontserbazioaren onura ekonomiko bat egon ezean, habitat horiek ez dira kontserbatuko. Turismoa lagungarria da, edo karbono bonuak, baina hori
|
bertako
komunitateetara iritsi behar da. Guk hemen ere animalia asko desagerrarazi ditugu; ezin diegu besterik gabe esan afrikarrei beraiek gauza bera ez egiteko.
|