2000
|
|
Norvegiak
|
bere
nazio askapena lortu zuen urtean (1905), atentatu famatu bategin zen Parisen. Loubet Presidentea eta Alfonso XIII.a, espainiar errege gaztea, zihoazen karrosa, erasoa izan zen; baina bi buruzagiak zaurigabe gertatu ziren.
|
|
Hots, 1905 urtean, Norvegiak
|
bere
nazio askatasuna lortu zuen garaian, OskarII.a izenekoa zen Suediako Errege, Bernadotte Mariskalaren biloba hain zuzen.
|
|
Diodan, beraz, bere hitzez, orain arte neurezari naizena: . Hizkuntza da herri baten sorkaririk funtsezkoena,
|
bere
nazio jakintzarenoiñarria. Hitz batez:
|
2002
|
|
Aralar, Batzarre, Zutik eta ABk osaturiko formazioa Patxi Zabaleta jaunak onartu duenez Batasunari botoak kentzeko eratu da, hori da bere sortzearen arrazoi bakarra. Oso jarrera eskasa da, Aralarren ideien aurkakoak gara erabat,
|
bere
nazio, herri eta ideien aurka gaude. Gure nazioak sei herrialde ditu, ezein herrialde ezin da bereizi naziotik.
|
2003
|
|
J.M. Barrill en iritzia jarraituz," gutxiengo linguistikoa" eta" hizkuntza gutxitua" desberdinduko dugu. Lehena, estatu baten barruan gutxiengoan dagoen hizkuntzari deritzo (adibidez, katalanera Espainian edo frantsesa Kanadan), eta bigarrena
|
bere
nazioan bertan gutxiengoan dagoen hizkuntzari deritzo (bretoiera, euskara edo galesa, adibidez).
|
|
Hego Ameriketan, adibidez, Bolivar, San Martin eta haien lagunek Espainiako inperioa puskatu zuten. Europan, berriz, Austriako, Turkiako, Errusiako inperioen aurka Italiak, Serbiak, Hungariak edo Poloniak aldarrikatu zuten lehenbizikotz Nazionalitateen Printzipio famatua; hots, Nazio bakoitzak bere estatu propioaren izaiteko duen eskubidea alde batetik, eta Estatu bakoitzak
|
bere
nazio bakarraren osatzeko duen eskubidea bestetik, bermatzen duen teoria. Eta geroztik, XVIII. mendeko Estatu Nazioaren filosofia garatzen zuen printzipio horrek bere bidea egin zuen Populuen udaberria ospatuz, XIX. mendearen erdialderaino bederen.
|
|
XX. mendearen bigarren erdian Amerika konkistatu zuen, eta, orain, indartsu sartu da Europako merkatuan. Estatu Batuetako urteko produkzioa (38,7 milioi tona) berdintzen ez bada ere, Europako garai zaharreko soja ekoizpena %20 hazi da, Belgika du
|
bere
nazio enbaxadore nagusiagatik eta oztopo bakarrari egin behar dio aurre: erkidegoko araudia genetikoki eraldatutako produktuekiko.
|
|
Herri kultura, nazio kultura, atzerriko kultura... desberdinak dira, baina inoiz baino geureagoak dira. Izan ere, gaur egun, nor ez da herriko sentitzen eta era berean nazio baten partaide, eta nork ez du
|
bere
nazioa atzerri hurbil eta urruneko itsas korrontean nora ezean ikusten. Herri kulturak eraikuntza dira, kultura nazionalak eraikuntza dira, kultura atzerritarrak eraikuntza dira.
|
2004
|
|
Besteak beste, hizkuntzaren ardatzean eraiki zuen nazionalismo totalitario horrek
|
bere
nazio identitatea. Orain, aldiz, hizkuntzaren ardatz izaera hori galdu egin omen da Joseba Arregik aditzera eman nahi digunez.
|
|
Ez al da bada ikaragarria, herri batek jasan duen etnozidioaren ondorengo statu quo a txintik atera gabe onartu eta horren aldeko diskurtsoa eta estrategia aldeztea? Edota, ez al da bada benetan gogorra, ukapenaren paradigma izan den gure herriak, azkenean, noizbait,
|
bere
nazio duintasunaren aldeko hizkuntzazko eta kulturazko berreskurapen apal honetan ere bere burua gutxietsi eta arbuiatu behar hori?
|
|
Nazio estatua
|
bere
nazio identitatearen sorkuntzarako eta ezarpenerako ezertaz baliatu baldin bada, ezer hori eskola izan da. Estatu aparaturik eraginkorrenetakoa izan da dudarik gabe eskolaren jarduna.
|
|
Arroztasun ideologikoari: alegia,
|
bere
nazio izaerari uko eginaz bere hizkuntzaren biziraupena arriskuan jartzen duen euskaldunari. Honelakoetan, euskal jendearen kontraizana erabatekoa baita:
|
|
Alegia, Euskal Unibertsitatearen eta Euskal Herriko Unibertsitatearen artean dagoen tartea. Izan ere,
|
bere
nazio nortasunaren hizkuntza eta kultura beste herri baten lurraldean ezarria duena jatorriz bertakoa bezain bertako sentitzen baita. Jatorrizko hizkuntza eta kulturaren herritarrak bezain hemengoak dira, orduan, barne kolonizazioaren bidetik bertaratuak izan direnak.
|
|
Matematikeraz jarraituz, bil ditzagun liferentzia xume horiek guziak, integra ditzagun diferentzial horiek giza-esperientzia guziko eremuan barrena, alkar ditzagun desberdintasun izpiak oro, eta nabarmen agertuko zaigu herri baten pleguaren berezitasuna, herri baten ezin azalduzko nortasuna pentsaeraren aldetik,
|
bere
nazio kulturaren giharra: Humboldt’ek" herri baten arima" hizkuntzak sortua.
|
|
Hizkuntza da herri baten sorkaririk funtsezkoena,
|
bere
nazio jakintzaren oiñarria. Hitz batez:
|
2006
|
|
Aspaldi ikusi ez zuen ahaide urrutiko batek hala eskatu ziolako, horregatik nengoen ni Angeloren etxean; hori zen, behintzat, nik ezagutzen nuen azalpen bakarra, baina bat batean guztiz barregarria iritzi nion argibide horri. Bere senean dagoen inork ez du urlia ezezagun baten ardura hartzen, are gutxiago urlia hori judua bada, pasaporte faltsua badu,
|
bere
nazioko legeen ihes baldin badabil. Zergatik hartu ninduen Angelok etxean, zergatik zaindu ninduen gaixo nengoen bitartean, zergatik zegoen prest nire kargu egiteko, ez nekien.
|
2007
|
|
" Durante estos catorce meses, hemos hecho menos que el PP de Aznar". Alegia, eta euskarara itzulita" ez dugu urratsik bat ere egin Euskal Herriari
|
bere
nazio eskubideak aitor dakizkion". Zeren zerbitzutan hartu du Rodriguez Zapaterok jokabide hori?
|
|
8\. Irlandaren nazio askapena porrota izan da,
|
bere
nazio hizkuntza galdu baitu. Aldaketa demografiko larriak jasan ondoren, berriz, herri baltikoek borroka ausarta daramate aurrera beren naziotasuna berreskuratzeko.
|
|
Horregatik askatasun politiko ingelesak gehienbat pribilegioen forma du, tradizioena, eta ez gogoeta orokorretatik jalgiriko eskubideena. Ingelesa
|
bere
nazioaz harro dago; dena den, harrotasun horren oinarrian kontzientzia hauxe dago, bakoitzak bere berekitasuna osoki gorde eta heda dezakeela Ingalaterran. Zer horrek orokorrera joera izatea, baina orokorrarekiko harremanetan norbere berekitasunari eutsiz, hori da ingelesaren merkataritzarako zaletasunaren arrazoia548.
|
|
Eta diskurtso eta praxi hori ez da behar hainbat ohartugertatzen ari zaionaz: hau da,
|
bere
nazio identitatearen etxea edo aterpeaezin duela eraiki erdara hizkuntza nagusitzat hartuta, lurralde alienatubatean jasotako etxea eraiki nahi ez badu behintzat. Irlandakoa gertatzeanahi ez badu behinik behin.
|
|
Arroztu egin gaituzte. Bi nazio identitateenaraberako egin gaituzte, nor
|
bere
nazio hizkuntza, nazio kultura eta lurraldeaoinarritzat hartuta. Garai bateko euskal identitate etnikoak gutxienez herri bakarbaten kide sentiarazten zuen alde bateko eta besteko euskaldun frantsestu edoespainoldu gabea, baina euskalduna bitasun linguistiko eta kulturalean murgilduahala, euskalduntasunaren errealitate soziolinguistikoa erauzi egin dute etaelkarrekiko haurridetasuna eta kidetasuna lurperatu.
|
|
Nor
|
bere
nazio identitatearen arabera bizitzea identitate horren sistema osatzenduten ezaugarri eta osagarriak sozializatuz bizitzea da. Identitatearen egiturakeduki dezakeen konplexutasunak ez du esandakoa funtsean deus aldatzen.
|
|
Nik jokabide horri, egia esan, ezin diot inondik ere erresistentziaren zentzurikidoro, ez baitu hain justu dagoeneko
|
bere
nazioaz jabetu den kultura nazionalespainolaren edo frantsesaren aurrean borroka dohainik erakutsi. Orain, kulturaidentitatearen aldetik ere espainoldu edo frantsestu gaituztenean, gu globalizazioaren aurkako bandera hartuta eta kalera bidean.
|
|
Eta Nazio Estatu hori totalitarioa dela: hots, berea ezden lurraldean
|
bere
nazio identitatea ezartzeko bere hizkuntza, kultura, historia, ideologia, morala eta era guztietako balioak inposatzen dizkigula une oro eta guneoro. Eta bere baso horretan gu ez garela ardi galdu batzuk baizik.
|
|
Zenbait ikertzailek honako hau proposatu dute: jende askok identitatesoziala erabiltzen duela autoestimua handitzeko (ikus, adibidez, Tajfel eta Turner, 1986; Hogg eta Abrams, 1988) Hala, jendeak
|
bere
nazio taldearen ezaugarri positiboak azpimarratu, eta negatiboak baztertu edo ahaztu ohi ditu. Hala, azpimarratuegiten dira nazio harrotasuna eta antzeko emozio positiboak sorrarazten dituztengertakariak; nazio lotsa sorrarazten duten gertakariei, berriz, ez zaie erreparatzen.Pertsonak bere burua talde horretako kidetzat duenez, prozesu horri esker, pertsonak autoestimu handia lortzen du.
|
|
Hizkuntza da herri baten sorkaririk funtsezkoena,
|
bere
nazio jakintzaren oinarria. Hitz batez:
|
|
Hemen, ordea," euskal herria" eta" Euzkadi/ Zazpiak Bat" lasai asko nahasten ditugu. Hitzez hitzeko" euskal herria", Algortatik Eskiulara eta Urketatik Lizarraga Ergoienera alegia, ez da nazio bat, euskaldun batek ere ez baitu
|
bere
naziotzat hartzen. Zazpiak Bat, ordea, Samatzetik Kortesera eta Lanestosatik Barkoxera bitarteko eremua, nazio bat da, euskaldunen nazioa (edo nazioetariko bat), nahiz eta bertan euskara gutxiengo baten mintzaira izan.
|
|
Alferrik ibiliko da ‘patriota bai, nazionalista ez’ esamoldea defendatuz. Edozein nazionalistak erantzungo dio berak ere hiritar gisa nazio horretako gainontzeko hiritar guztiekin batera berdintasunean bizi nahi duela, eskubide eta betebehar berdinak izateko prest dagoela eta demokraziaren arauak indarrean jarri nahi dituela
|
bere
nazioan. Artetari atsegin zaion ‘zentzuzko aberri maitasun’ horixe dela bere jomuga.
|
|
" gure herriak ez dauka kondairarik, pobrea da, ez dauka pirata koskor bat... langile sufritu batzuk, muga zentzugabe asko...". Oso desberdina izan da, eta da, espainolek
|
bere
nazioari buruz duten pertzepzioa eta euskaldunok gure aberriari buruz daukaguna. Hastapeneko ezberdintasun horrek asko zailtzen du, ziur aski, barne gatazka politikoei soluzioa eskaintzeko Espainiaren aukera.
|
|
Bat gutxienez, gehiago ere badirelako. Esaterako, eta larriena,
|
bere
nazioa aurrera ateratzeko, nirea ukatzen saiatzea. Berak nazionalismo etnikoari egozten dion zapalkuntza defendatzen ari da Arteta, berori nazionalismo politikoen ezaugarria izan daitekeela agerian jarriz.
|
|
Desberdintasun kulturalak adieraztea bera susmagarri egiten baitzaio. Ez dauka itxura akademiko handirik jarrera horiei ‘demokratiko’ deitura ematea eta estatu baten aurka
|
bere
nazioaren eskubideen alde dabilenari ‘terrorista’.
|
|
...nazioarteko araubidean eskaintzen duen babesa, oraindik ere, ez da oso argia; izan ere, eskubide horren elementuei buruzko interpretazio kontrajarriak daude —nork egikari dezakeen, zein baldintzatan, zein diren horren mugak, zein hori bermatzeko tresnak... — Interpretazio mugatuenak ukatu egiten die estatu nazionalen barruan dauden gutxietsitako gizatalde nazionalei eskubide horren bidez
|
bere
nazio eraikuntzari ekitea. Hala eta guztiz ere, nazioartean ere badira hainbat iritzi esanguratsu autodeterminazioaren eskubidea egikaritzearen inguruko interpretazio zabala defendatzen dutenak, eta ikuspegi demokratikoetatik abiatuta, kolonien askapen prozesutik harago, eskubide hori erabiltzeko bidea zabaltzen dutenak.
|
|
Hori dela eta, lan honetan gorago deskribatutako errealitatea aipatzeko gutxietsitako gizatalde nazionala erabiltzea pentsatu dut. Nazionala, gizatalde horiek
|
bere
nazio izaera8 aldarrikatzen dutelako, batetik; eta bestetik, gutxietsiak, egoera horretan egotea beren herritarren borondateari egotzi ezin zaizkion arrazoiek eragindakoa delako. Horrez gain, estatuaren baitan duten gutxietsitako egoera hori da, hain zuzen, zuzenbideari konpontzeko eskatzen diogun kontua.
|
|
Nik, besteak beste, honako hauek nabarmendu nahi nituzke: herri bakoitzak
|
bere
nazio eraikuntzari ekiteko eskubidearen aitorpena, herritarrek bere herriaren etorkizunaz erabakitzeko eskubidea eta norberaren herritartasunaren legezko aitorpena, herri hori estatua izan zein ez.
|
2008
|
|
Eta historiaz ari bagara, bi komunitateen arteko balantza mugimenduak idatzi ditu azken kapituluak. Behinola komunitate txiro eta marjinatua zen Flandes, eskualde aberatsena bilakatu da gaur, eta
|
bere
nazio eskubideak agenda eta helburu politiko propioen bidez aldarrikatzen ditu. Waloniak, aldiz, iraganeko botere eta oparotasun oro galdu du azken hamarkadetan.
|
|
Hori dio lehendabizikoak. Bigarrenaren ustez, berriz, bizitzeko modu egokien artean hautua egiteko ahalmena eta nork
|
bere
nazio kulturaz baliatzeko eskumena zuzen zuzen loturik daude. Antzeko iritzia dute orobat David Miller, Yael Tamir, Jeff Spinner eta beste batzuek ere:
|
|
Jaiotzen den lekura jaiotzean, besteak beste, hizkuntza eta kultura batera ere jaiotzen da. Nazioka egituraturik dagoen mundu honetara jaio da, eta,
|
bere
nazioa bi nazio estatutan zatikatua eta birrindua baldin badago, Irungo eta Hendaiako herritarrei gertatzen zaiena gertatuko zaio.
|
|
omen zaio abertzaletasunari: zirt edo zart, esan dezala behingoz zer arraio egin nahi duen
|
bere
nazio hizkuntza omen duenarekin. Aurrera ala atzera, baina garbi dezala auzia behin betiko:
|
|
Bada besterik ere Ibarretxe kritikatzeko jardunean: euskaldun (guztion) Lehendakari omen denak ez du gutxieneko gaitasun ideologikorik eta etikorik frogatu
|
bere
nazio hizkuntza modu duinean definitzeko. Jakina, nazio kultura alienatuaren beste alde bat besterik ez da, berez, kritika honen zioa.
|
|
Benetako nazioa esan dut, bai, eta jakinaren gainean esan dut: alegia,
|
bere
nazio ezaugarrien arabera bizi nahi duen nazioa nuelako buruan, bere nazio duintasunari eutsi nahi diona, ez oinarri oinarrizko identitate balioak, euskalduntasuna dela, nazio kultura euskalduna dela, lurraldea eta historia direla?, alde batera utzita arrazoi ekonomikoengatik bakarrik beste nazio baten altzoan asimilatua eta ezereztua izan nahi duen nazio bat.
|
|
Benetako nazioa esan dut, bai, eta jakinaren gainean esan dut: alegia, bere nazio ezaugarrien arabera bizi nahi duen nazioa nuelako buruan,
|
bere
nazio duintasunari eutsi nahi diona, ez oinarri oinarrizko identitate balioak, euskalduntasuna dela, nazio kultura euskalduna dela, lurraldea eta historia direla?, alde batera utzita arrazoi ekonomikoengatik bakarrik beste nazio baten altzoan asimilatua eta ezereztua izan nahi duen nazio bat.
|
|
Eta horrek esan nahi duena aski garbi dago gure ustez: hau da, kultura molde horren jabe ez den herrialdeak ez dauka ahalmenik
|
bere
nazio identitate propioaren arabera eratua izateko. Bazter batera zokoratutako kultura izango da, halabeharrez, kulturaren kategoria hori eskuratzen ez duen nazio egitasmoa.
|
|
Berez datozkit, isuri jasa etengabean, halakoxe barne iturri matxinatuan: zertarako behar du euskal herritarrak
|
bere
nazioaren askatasuna, askatasun horrek euskaldun izateko askatasunik bermatzen ez badio. Zertan datza izan ere askatasunaren zer hori, herri honetan aske izatea euskaldun izatea ez baldin bada?
|
|
hau da, ez zaigu deusetarako interesatzen Irlandako nazionalismoaren eredua. Eredu hori nahi duenak, egin beza bere bidea, zeren eta
|
bere
nazio eredu horretan guk, euskaldun bizi nahi dugunok, ez baitaukagu inolako tokirik. Etxekalte izateaz nazkaturik gaude, eta are gehiago abertzale erdaldunekin; jatorrizko herritarrok arroztegian bizitzera kondenatzen gaituen eredua da Irlandakoa, eta ez gaude prest amu hori irensteko.
|
|
Lopez de Luzuriagak, aurkarien lege, tzat izendatzen duenak ez baitauka deus jolasetik. Gogoan izan dezagun, horrelako baldintzetan, herri bakoitzak ez daukala espazio eta historia propiorik
|
bere
nazio eraikuntza burutzeko. Bakoitzaren asmoak eta ekimenak bestearen asmo eta ekimenetan eragiten dute zuzen zuzen:
|
|
Haatik, zenbat abertzale besterendu ikusten ditugu bere buruaren aurkako borroka gaitz horretan? Zenbat abertzalek erakutsi du borondate irmoa bere buruaren alienazioari aurre egiteko?,
|
bere
nazio identitate kulturalaren aurka ekiteko?, herri euskaldunaren aldeko borrokan koherente izateko?
|
|
Aniztasuna eta pluraltasuna, beraz, euskalduna izatean datza munduko hizkuntzen eta kulturen mosaikoan. Pluraltasuna, nazio demokraziaren araberako aniztasuna, ez datza herritarrak nazio identitate askoren mendeko egoera batean kokatzean, nork
|
bere
nazio hizkuntzan eta kulturan bizitzeko egitura politiko eta kulturalak sortzean baizik. Horretaz gainera, delako herritarrak elebiduna edo eleanitza edo kosmopolita izan nahi badu, aukera hori egin duelako, ondo baino hobeto.
|
|
Abertzale askok ulertu nahi ez badigute ere, espainolez bizi den herritarra espainola da, eta beste horrenbeste frantsesez bizi dena. Auzi horretan dagoen mekanismorik erabakigarriena ez da abertzalearen sentiera edo asmoa edo gogoa; tasun eta dohain guztiok abertzalerik sutsuenarenak balitu ere, erraz gaindituko zaio hizkuntzaren mekanismoa
|
bere
nazio identitatearen luze zabalean. Frogatu uste dugun bezala, ez baita ideologia politikoa izaten norberaren nortasun mota determinatzen duen mekanismo nagusia, hizkuntzari eta kultura nazionalari dariona baizik.
|
|
Bigarren zatian Hogwood ingelesak
|
bere
nazioko Elgarren musika aurkeztu zuen, bihotzez sentitu eta menperatu beharreko musika notak alegia. Serenatan biola eta bigarren bibolinen arkuak dotore azaldu ziren, nahiz eta tentsiorik gabeko interpretazioa eskaini, kontzertinoaren aginte falta tartean.
|
2009
|
|
Baina Maldetan sagarrak baino lehenago, eta are, Iriondok eta Zalduak baino lehenago, 1998 urtean, beste kritikari batek, Joseba Gabilondok, gaiari buruzko artikulu bat idatzia zuen. Kontua da AEBetako aldizkari espezializatu batean, Arizona Journal of Hispanic Cultural Studies 2 an, publikatu zuela ingelesez, eta gurera ez zela ailegatu artikulua euskaraz
|
bere
Nazioaren hondarrak liburuan bildu zuen arte, 2006 urtean. Hots, artikulua 1998an idatzi eta argitaratu bazen ere, Euskal Herrian ez zen 2006a arte jaso, Iriondo eta Zalduaren arteko eztabaida eta Maldetan sagarrak liburuaren ondoren, beraz.
|
|
Martin Luther Kingen eta Gandhiren bake zaletasuna goratu zuen, baina bera, estatuburu izanda,
|
bere
nazioa defendatu eta babestu egin behar duela adierazi zuen. Ezin naiz geldirik geratu herri amerikarraren aurkako mehatxuen aurrean, gaineratu zuen.
|
|
Ez da aski hurbilekoa izatea. Entzulea harrapatu eta hunkitu egin behar du.Kasu hauetan, ez da aztertzen kirolariaren gaitasuna eta trebezia; esataria beretaldearekin (nabarmenago selekzioen arteko jokoa denean) edo
|
bere
nazio estatukokirolariekin lerrokatuko da, gainerako lehiakideak areriotzat hartuz. Nazionalistakez omen diren estatuetako kazetari esatariek argi uzten dute beraien nazioetakoohorea jokoan dela ordezkariren batek jokatzen duenean.
|
|
ABk Europara bere ahotsa eraman nahi du, besteak beste, Euskal Herriari
|
bere
nazio izaera aitortua izateko, eta geroari buruz erabakitzeko eskubidea ukan dezan. Horrekin batera, Joseba Garaik euskarak zazpi lurraldeetan ofizialtasuna izatea aldarrikatu du.
|
|
Teheranek, haatik, berretsi du uranioa aberastearen kontua ez duela nahi negoziazio gaien artean egotea. . Iranek ez du hitz egingo
|
bere
nazio eskubideez?, zehaztu du Hassan Gashgavik, Atzerri Ministerioko eledunak.
|
|
zein
|
bere
nazioari
|
|
zein
|
bere
nazioari
|
|
–Mirari bat genuke espainolek
|
bere
nazio estatu zapaltzaileari bizkarra eman diezaioten, esan nuen eszeptizismo osoz?. Zure proposamen paradoxikoa, halere, aztertu nahi nuke.
|
2010
|
|
Behin jomuga batzuk erdietsita, ezinbestekoa izango da urrunekoago beste batzuetarantz jotzea. Gobernari bat, bere eginkizun jakinekoa zuzen eta zintzo betetakoa izanagatik, ez da beti gai izaten
|
bere
nazioari aurrerapen handiagoetarantz jotzen laguntzeko. Ez da gutxi izan Lulak bere herrialdearengatik egindakoa.
|
|
" Euskaldunek Euskal Herria deitzen dute
|
bere
nazioa, Euskararen herria alegia. Eta beren hizkuntza zaharra da egiazki batzen dituena.
|
|
Konstituzionalistak nazio bat proklamatzen du bere konstituzioan. Nazionalistak konstituzio bat nahi du
|
bere
nazioarentzat. Konstituzionalista, konstituzioko nazio parametroen aldagarritasuna ametitzen ez badu behintzat, nazionalista da.
|
|
Osasuntsua da beste nazioak berea bezala onartzen dituen nazionalismoa, internazionalista dei daitekeena. Kaltegarria
|
bere
nazioa besteei inposatzen dien nazionalismoa da, hegemonista dei daitekeena.
|
2011
|
|
8 Espainiako antolamendu juridikoaren ondoreetarako, Espainian kostu bidezko kontratuak egiten baditu
|
bere
nazioko legearen arabera ezgaia den atzerritarrak, kontratuok baliozkoak izango dira, ezgaitasun arrazoi hori ez dagoenean Espainiako legerian aitortuta. Erregela hori ez da aplikatuko atzerrian dauden ondasun higiezinei buruzko kontratuetan.
|
|
Dena dela, estatu hedakorraren hizkuntz inposizioa ez dator beti kontraesan horretan bilduta. Estatu totalitarioak ez baitu modernitatearen mozorrorik behar
|
bere
nazio identitatea inposatzeko.
|
|
Esan nahi dut, eskola sistemak ez zituela, bere horretan, munduan milaka eta milaka hizkuntza galzorian utziko hezkuntza sistemaren kontrola eta kudeaketa estatu etnokratikoaren esku egon ez balitz. Besteak beste, curriculuma eta hezkuntza helburuak hark ezartzen ditu, eta, horrela, eskola sistemaz ederki baliatu da, ederki baliatu denez, direnak eta ez direnak
|
bere
nazio identitatearen ezaugarrietan sozializatzeko.
|
|
etxekoak arroztea eta arrotzak etxekotzea. Estrategia horri esker, gainera, errepresioaren bide zatarra saihestu egiten du neurri batean behintzat. Eta emigratuak, nola ez bada, doan herrian ere bere burua
|
bere
nazioaren lurralde barruan dakusanez, asimilazioaren ariketak ezin hobeto funtzionatzen du.
|
|
Etorkina nonbaitetik dator, jatorrizko herria utzi eta beste herri batera etorri da bizitzera. Kolonoa ez dator inondik, edo, hobeki esan, jatorrizko herritik jatorrizko herrira dator, bere ustez ez baitu
|
bere
nazio lurraldearen mugarik igaro. Etorkina kanpokoa sentitzen da hartu duen herrian eta kolonoa bertakoa.
|
|
Ez du itxitura espazialik eta historikorik mugarriztatzen, komunitate hegemoniko gutxi batzuek, estatu bihurtuz, egin dutena egiteko: alegia, gainerako guztiak
|
bere
nazio identitatearen monopoliopean asimilatu.
|
|
–Bi hilabete inguru dira Xinjiangen uigur eta han etnien arteko borrokak lehertu zirela?. Berria, Uigur herria
|
bere
nazio lurraldean bizi den etnia edo herria edo nazioa da. Zer dira ordea han etniako kideak uigur en lurradean?
|
|
Eztabaidagarria iruditzen zait erabat ondorengo iritzi hau hainbat eta hainbat gai xehatu eta ñabartu ezean: . Irlandak hizkuntza galdu arren
|
bere
nazio identitateari eutsi egin dio, hala eta guztiz ere, begi bistakoa den moduan?. Walker Connor, Etnonacionalismo, 1994, 102 or.
|
|
edo etnokrazian oinarritutako estatu mota, estatua nazioanitza izan arren: hots, bere jatorrizko nazio lurraldeaz gaindi beste nazio lurralde bat edo batzuk konkistatu eta haietan ere
|
bere
nazio identitatearen ezaugarriak (hizkuntza, kultura, historia, lurraldea?) inposatzen dituen estatu mota.
|
|
Ez dauka halako zilegitasun itzalik, zoritxarrez, gutxiengoko herritar izatearen inguruabar gogaikarriak zuritzen jardun behar duenak. Estatu kidea aintzat hartua da munduko bazter guztietan; aitzitik, nazio zapalduaren kideak direnak eta ez direnak asmatu behar ditu
|
bere
nazio identitatea zuritzeko. Nor denak estatuaren babesa dauka, gutxiengo nazionalen batean jaio dena ez da nor.
|
|
Bere hizkuntzari eta kultur duintasunari muzin eginda, hegemoniaren distirak itsutu egiten du hiztun akitua. Ez da nor sentitzen
|
bere
nazioa eta bere burua arrozten dituen hizkuntz praxiari kontra egiteko. Ez al da adierazgarria Katalunia bezalako nazio batek daukan unibertso sinboliko oparoa edukita, amore eman behar hori?
|
|
Boterearen esku ahaltsuak
|
bere
nazio identitatearekiko arrotz zaizkionak bere galbahetik igarotzea du helburu. Identitate ezaugarrien monopolioa du xede.
|
|
2.Estatu alderdi bakoitzak gordailuan jarriko du, Protokolo hau berretsi edo honi atxikitzerakoan, aitorpen loteslea, eta horretan jaso da zein den gutxieneko adina
|
bere
nazioko indar armatuetan borondatez pertsonak erreklutatzeko eta erreklutamendu hori indarrez edo beldurraren bidez egin ez dadin ziurtatzeko zein neurri hartu dituen eta horien azalpena eskaini du.
|
2012
|
|
Gutxiengoa gehiengoaren interesen arabera gobernatu nahi du, oraingo gutxiengoa lehengo gehiengo eta lehengo gutxiengoa oraingo gehiengo zergatik bilakatu diren aztertu gabe. Ez du jakin nahi
|
bere
nazioari zer gertatu zaion. Dirudienez, oroimen historikorik gabeko lehendakari batek gobernatuko gaitu oraingoan ere.
|
|
Eta ezker abertzaleak intentsitate abertzale gutxiko profila erakusten du, nonbait ezkerreko alderdi espainolen (PSE, Ezker Batua?) botoen bila ibiliz, edo, okerragoa dena, hauteskundeen osteko gobernu akordio bat bilatuz Baskongadetako PSOErekin, jakinda hauteskundeak irabazita ere ezin izango duela bakarrik gobernatu. Beraz, lasai asko egon daitezke Espainiako alderdi unionistak, Euskal Herria oso urruti baitago
|
bere
nazio askapenetik. Independentziaren mamua astintzeak hauteskundeetan milaka boto emango dizkie, baina ez dut uste, gure alderdi abertzaleen utzikeria ikusita?
|
|
...tsona hori torturatzen badu edo horri gizabidezkoa ez den tratua ematen badio, esperimentu biologikoak barne daudelarik, sufrimendu handiak eragiten badizkio, edota pertsona horren osasun egoerari ez dagozkion eta medikuntzako arau orokorrekin bat ez datozen mediku egintzen menpe jartzen badu pertsona hori, jardunaren gaineko erantzukizuna duen alderdiak, horien antzeko medikuntza inguruabarretan,
|
bere
nazioko pertsona askeei halakorik aplikatuko ez liekeenean, orduan, pertsona horri lau urtetik zortzi arteko espetxealdi zigorra ezarriko zaio, eragindako ondorio kaltegarriei egoki dakiekeen zigorrari kalterik egin gabe.
|
|
e) Bere lurraldean bizi diren atzerritarrei,
|
bere
naziokoek dituzten baldintza berdinetan hezkuntza bidean sartzeko aukera ematea.
|
|
83.Giza Eskubideen Munduko Konferentziak eskatzen die gobernuei barruratu ditzatela
|
bere
nazio legerian, giza eskubideen nazioarteko instrumentuetan bildutako arauak eta indar ditzatela gizartearen organoak, egiturak eta giza eskubideak sustatzeko eta babesteko zeregina duten nazio erakundeak.
|
|
Giza Eskubideen Munduko Konferentziak eskatzen du era edo indar daitezen nazio erakundeak, kontuan hartuta, nazio erakundeen estatutuari buruzko printzipioak? eta, modu berean, aitortzen du estatu bakoitzak
|
bere
nazio beharrizan bereziei hobeto egokitzen zaien markoa aukeratzeko eskubidea duela.
|
|
Portugaldarra da, alde batetik, portugaldar izateko baldintza administratiboak betetzen dituelako; eta bestetik, behineta berriro hainbat bidetatik adierazi eta gogoratu diotelako (komunikabideetan, sinboloetan, konstituzioan eta legerian...). Nazio sentimendu hori bidera dadin, eta naziokideak
|
bere
nazioarekin eta bere estatuarekin bat egin dezan, badirahainbat aukera bizitzaren momentu askotan, eguneroko bizitzan modu oharkabeantxertatuak (erabilitako hitzak, sinboloak, kirola...) Billig ek erakutsi zuen bezala (1995). Nazio estatuan, hortaz, herritarrak ez du nongo herritar den galdetzen, horiaurretik erantzunda baitago.
|
|
Baliteke bi errealitateen arteko kontraesanik ez gertatzea, edo kontraesanhori gutxiengo baten ardura hutsa izatea, sozialki adierazgarria izan gabe.Baina lurralde horretan estatuak bultzatutako nazioarekin bat egiten ez duennazionalismo esanguratsu bat baldin badago, nazio gatazka mahaigaineratzenda; eta lurralde horretako herritarrek jarrera bat hartuko dute afera horren aurrean, baita immigranteek ere. Edonola ere,
|
bere
nazio proiektua zalantzan jartzen duenmugimendurik egon edo ez, estatuak bere nazio egitasmoa hedatzen du herritarrenartean, edo horretan saiatzen da?, eskura dituen gizarte erakunde ororen bitartez, eta egunerokotasunean presente dauden eta zalantzan jartzen ez diren ekintzaugarien bidez (ik. Billig, 1995).
|
|
Baliteke bi errealitateen arteko kontraesanik ez gertatzea, edo kontraesanhori gutxiengo baten ardura hutsa izatea, sozialki adierazgarria izan gabe.Baina lurralde horretan estatuak bultzatutako nazioarekin bat egiten ez duennazionalismo esanguratsu bat baldin badago, nazio gatazka mahaigaineratzenda; eta lurralde horretako herritarrek jarrera bat hartuko dute afera horren aurrean, baita immigranteek ere. Edonola ere, bere nazio proiektua zalantzan jartzen duenmugimendurik egon edo ez, estatuak
|
bere
nazio egitasmoa hedatzen du herritarrenartean, edo horretan saiatzen da?, eskura dituen gizarte erakunde ororen bitartez, eta egunerokotasunean presente dauden eta zalantzan jartzen ez diren ekintzaugarien bidez (ik. Billig, 1995).
|
|
Maila teorikoan jarraituz, estatua erdietsi edo ez, nazionalismoak harremankonplexua du immigrazioarekin. Nazionalismoak,
|
bere
nazioaren mugak zedarritzean, bere nazioko kideak, naziokideak, definitzen ditu; eta hori egitean, atzerritarrakzehazten ditu, aldi berean.
|
|
Maila teorikoan jarraituz, estatua erdietsi edo ez, nazionalismoak harremankonplexua du immigrazioarekin. Nazionalismoak, bere nazioaren mugak zedarritzean,
|
bere
nazioko kideak, naziokideak, definitzen ditu; eta hori egitean, atzerritarrakzehazten ditu, aldi berean.
|
|
Etorkina, herritar nazionalen eta atzerritarren arteko sailkapen horretan, modu gatazkatsuan kokatzen da, ez baita, ez nazioko kide, ezta atzerritar hutsaere. Atzerritarrak badu
|
bere
nazioa, baina immigranteak, berea ez den lurraldeankokatzean, gu eta besteen definizioa problematizatzen du, kanpoko eta barrukoizatearen artean baitago. Beste hitz batzuekin esanda, immigrazioak nazio estatuadesnaturalizatzen du1, eta bere izaera historiko eta soziala nabarmendu (ik.
|
|
Immigrazioaren lanketa estatuaren esku egon ohi da, etaharekin izan ohi dituzte lehen harreman erakundetuak migratzaileek. Hori dela-eta, estaturik gabeko nazionalismoak etorkinekiko jardunik garatzen ez badu, estatuaketorkinak
|
bere
nazio proiektura erakartzea izan daiteke ondorioa. Areago baldin etaestatuari loturiko nazioaren zein kulturaren baitan mugikortasun sozialerako aukerakhandiagoak badira.
|
|
Baina ez soilik zapaltzen gaituzten estatuenaldetik, baita estatu horietatik askatzeko asmoz garatu diren diskurtso abertzaleenaldetik ere. Izan ere, Letamendiak azaltzen duenez (Letamendia, 1997), estatuzapaltzaileari aurre egiten dion talde etnikoak ispilu moduan jokatu ohi du harenaurrean, bere estatu propioa aldarrikatuz ez ezik,
|
bere
nazio komunitatea ereeraikitzen ahaleginduz. Eta horretarako berak ere behar du bere kultura nazionalpropioa, kultura zapaltzaileez bestelakoa, eta bere bazterketa saio propioari ekitendio:
|
|
Bukatzeko, alkateak jazarpena gogo biziz salatu zuen, baina era berean herritarrek egoera hori aprobetxatu behar dutela azaldu zuen. Horregatik, herritarrak gonbidatu nahi izan zituen sententzia horren aurkako jarrera adieraztera, nork bere etxeko balkoian
|
bere
nazioko bandera eskegitzera animatuz.
|
|
Panorama honen aurrean Eskoriatzako Udalak, gogoz kontra bada ere, sententzia betetzea erabaki du.39/ 1981eko Espainiako banderaren erabilera legeak, bere lehen artikuluan, Espainiar banderak nazioa sinbolizatzen duela adierazten du. Eskoriatzarren gehiengoak, aldiz, Euskal Herria sentitzen du bere aberri,
|
bere
nazio. Baina gaur bizi dugun mundu globalizatu honetan, bada urrutitik etorritako jende asko gure artean.
|
|
26 nazio horiez gain, Eskoriatzako bandera ere egongo da Udaletxeko balkoian eta Udal pleno aretoan.Bukatzeko, jazarpen hau gogo biziz salatu nahi dut, baina era berean egoera hau aprobetxatu behar dugu. Horregatik, herritarrak gonbidatu nahi ditut sententzia honen aurkako gure jarrera adieraztera, nork bere etxeko balkoian
|
bere
nazioko bandera eskegitzera animatuz. Bakoitzak berea eta euskaldunok, Ikurrina.
|
2013
|
|
FIFAk 2004an ezarritako baldintza gehigarriarekin, bi urtez gutxienez federazio horren eremuko herrialdean bizi izandakoa izan da. Qatarrek diruaz jokalari atzerritarrak
|
bere
nazio taldea indartzeko eginiko saioaren aurrean hartu zuen erabakimena kirol erakundeak, eta Afrikan ere, Togon zehatz esateko, hango taldeak 2004ko Afrikako Koparako sailkatzeko 13 jokalari brasildar erabili ostean (Poli, 2004). Selekzioaren ordezkaritza aurrerantzean ere mantentzea helburu argia zuen FIFAk, kluben alorrean haztegiak lagundu eta jokalari atzerritarren joan etorri askeari mugak ezarri nahi zizkion modu berean.
|
|
Orain, globalizazioak eta aro postmodernoak ustez dena irauli duten garaian ere berdin dirau. Horretan datza euskal selekzioaren arazoak hein batean, baina Euskal Herriak oro har kirolen garrantzia lehenetsi du kluben lehiaketetan,
|
bere
nazio izaera aldarrikatzeko.
|
|
" Arratsaldeko hiruretan Yumen kapitaina, Salvador Palma, etorri zitzaigun kanpamentura, hogeita hamarren bat beretarrek lagunduta, denak desarmaturik. Ikusi ninduenarekin batera, besarkatzen eta bozkariorik handiena adierazten hasi zitzaidan, nire etorreragatik pozez zoratzen,
|
bere
naziokoak eta ibaian ezagutzen nauten guztiak bezala.
|
2014
|
|
M. García Morente(), filosofiako profesorea Madrilgo Unibertsitate Zentralean (Complutense), Ortegaren laguna eta miresle mina, haren nazio kontzeptuarekin ez dator hala ere guztiz bat, nolabait Maezturengana hurbilduta. García Morente Espainiako historiaren filosofiaz arduratu da, eta Idea de la hispanidad liburuan azaldu du
|
bere
nazioaren kontzeptua1779 Horren tipologia ere dikotomiko sinplea da, ohikoaren gisara, baina bera ez da kontzeptu frantsesaz versus alemanaz edo subjektiboaz vs. objektiboaz mintzo. Nazioaren kontzeptu diferenteak bi tipo hauetara bigun litezke harentzat:
|
|
La Révolution française et ce qui a suivi sont le dernier acte de la lutte de l, esprit gaulois et de l, esprit germanique, se terminant par la victoire définitive du premier? 1864 Bere arrazoibideetan, arraza alemanak eta frantsesak elkarlanean joka dezaten zibilizazioarentzat dagoen interesaz argumentatuko dio Straussi armistizioaren alde1865; Alemaniarentzat arraza eslabiarrek agertzen duten zemaia gogoratuz saiatuko da interes hori bermatzen1866; luzarora Ingalaterra bera arrazialki germaniarra baino frantsesagoa bilakatuz joango delako kontsiderazioarekin nahiko du zeharo konbentzitu, alemanentzat berentzat elkarlana bilatzea dela hoberena1867 Hots, Mommsenen argudiaketa espresuki antirraziala den bitartean, eta Straussen burutapenek ezagutu ere egiten ez dutenean arraza kontsideraziorik, Renanen plantea eta ikusmolde guztiak guztiz naturalki arrazialak dira. Gero, Renanen argudiaketan nabari den eboluzioan, astiro astiro, 1870etik 1882ra,
|
bere
nazio eta arrazaren identifikazio estua laxatuz joango da, alde batetik(, nation n, est pas synonyme de race?) 1868; bestetik, arraza garbirik ja ez dagoela insistituko du1869, nazio guztiak, zibilizatuak bederen,, arraza nahasketak, omen baitira (arrazazko planteamenduak ukatu nahi dituenean bertan ere, bere eskema mental arrazialen preso!):
|
|
Juduak emantzipatu eta hiritartzen dituen printzipio unibertsalista berak, bretoiak edo euskaldunak judu bihur eta ezezta ditzake aldi berean Estatuan2033 Voltairek, unibertsalista baita, logikoa dirudi abertzaletasuna gaitzestea2034; baina Herderrek, nazionalista omen denak, berdin egiten du: . Itsukeria nazionala, ikaragarrizko hitza? 2035;, harro guztien artean,
|
bere
nazioaz harrotzen denari(...) zororik handiena deritzot? 2036 Wieland, gorroto nazional, az mintzo da2037 Iraultzak askatasun eta anaitasunaren sinonimo bihurtu du nazioa; urte gutxi geroago, Mme. de Staël eta Wieland bat datoz, nazioa edozein krimen eta basakeriaren bandera bilakatu dela salatzen. –Nations, mot pompeux pour dire barbarie./(...) L? égoïsme et la haine ont seuls une patrie;/ La fraternité n, en a pas?, dolutzen da Frantzian Lamartine.
|
|
Il est donc impossible de soulever ici aucune question de race? (99 or.). Egia da Galileako eta Judeako lurrak eta espirituak biziro kontrajartzen dituela (125 eta hurr.), baina, hala ere, Jerusalemgo erromesak bere herria eta
|
bere
nazioa kontsideratzen dira (128).
|
|
Ingalaterran, Frantzian, edonon, Estatuaren espiritua nazioaren espiritua da (nazioren batena): Estatuak
|
bere
nazioa izaten dizu. Bestetik, nazionalitateen printzipioak Treitschkerentzat ez du esan gura nazio bakoitzak bere Estatua ukan behar duela eta Estatuak nazioaren mugetara mugatu behar duela.
|
|
Jakina, nazioaren kontzeptua (jeneralean bakoitzak
|
bere
nazioarena) zirkunstantzia historiko eta politiko hagitz diferenteetan landu dute iparramerikarrek (Ingalaterraren aurka), frantsesek (ingelesen aurka, monarkia absolutistaren aurka, aleman garaileen aurka...), italiarrek (Austriaren aurka), ingelesek (Estatu nazioanitz batuaren jabe), alemanek (Estatu Nazio baturik gabeko nazio)... Beharbada zirkunstantzia historikoek zerbait esan gura dute kontzeptuentzat ere?
|