|
2003
|
|
|
Ni Süskind en Zommer izeneko pertsonaiarekin gogoratzen nintzen, egun osoa Oberneseeko lakuaren bueltan kerarik egin gabe ibilian, Monika ere sosegurik aurkitu ezinik ibiltzen baitzen etxean barrena, sukar antzu eta galgarri baten mendeko, eta tarteka, ordenagailuaren aurrean eseri eta esaldi batzuk idazten hasten zelarik, aise eta jarraian aterako zitzaiola ematen bazuen ere, ez zen horrelakorik gertatzen eta idatzitako lerro apurrak ezabatu ondoren berriro altxatu ohi zen ibiliari ekiteko. Max Frischek bakarrik lasaitzen zuen eta haren nobela bat eskuetan zuela egongelako bere besaulkian esertzen zelarik baretzen zitzaion arnasa, loratzen zitzaion irribarrea,
|
berak
hain suharki bilatzen zuena idazle horrengan esanik aurkituko balu bezala.
|
|
2004
|
|
|
Oroitzapen bat dut. Oheratzera nindoan, eta amonak errezatzeko modu hura irakatsi nahi zidan,
|
berak
hain berezkoa zuena baina nik ez hainbeste, ohikotik eta buruz ikasitako formuletatik kanpo. Oheratzera nindoan, bai, baina, zibilizatuki egin beharrean, piztiaren modura egin nuen jauzi... hain zorte txarrarekin, non oheburuko egurraren izkina jo bainuen.
|
|
2006
|
|
|
Menéndez Pelayo k ere ez baitu Volksgeist espainolaren monopolioa. Hark baino lehen,
|
berak
hain gorroto zituen krausistek errotu bide dute Volksgeist espainolaren filosofia. Zientzia espainolaren polemikan" no es la ciencia española el auténtico tema de la polémica.
|
|
|
Nekez asmatuko zuen orduan Maitek,
|
berak
hain gustuko zituen irrintzi horietako bati esker aurkituko zuela Nereak senarra Oxforden. Garagardo larregi edandako batean gertatu zen.
|
|
2009
|
|
|
Anak ezin zuen ulertu
|
berak
hain azkar eta erraz lortutakoa (autobus baten atzeko partean, gauerdi subtropikalean) halako pairamena suertatzea beste batzuentzat. Kuriositate handiz irakurtzen zituen mezu horiek guztiak, sinesgaitzak egiten zitzaizkion.
|
|
|
Nik ere bai. Batez ere,
|
berak
hain gustuko zuen taberna alua aipatu behar izana. Aiparazi izana.
|
|
2011
|
|
|
Jangelara jaisten bagara eten egingo gaituzte, eta, gainera, musika penagarria da. . Aurreko gauean
|
berak
hain gogotsu goraipatu eta txalotutako musika!?. diogu elkarri entzun.
|
|
2012
|
|
|
Ondo gogoan ditut rapsodia haietako baten hitzak. Harexek eragin zidan beharbada zirrararik sarkorrena, Usher kantuan ari zela, orduantxe sumatu bainuen aurreneko aldiz, hitzen esanahiak estali nahi zuen isuri mistikoan, ederki asko zekiela
|
berak
hain gora ipinitako arrazoimena zabuka hasia zela bere tronuan. «Jauregi sorgindua» zuten bertsoek izena, eta horrela zioten gutxi gorabehera:
|
|
|
Egun batean ausartu nintzaion esatera Europa eta munduaren gainerakoarekiko agertzen zuen mespretxuak ez zuela ematen bat haren aparteko adimen kualitateekin, berauetan maisu baitzen; zentzua ez dela gorputzaren tamainarekin hazten: alderantziz, gure herrian ohartzen ginenez, gehienetan pertsonarik garaienak zirela gutxien zutenak; beste animalia batzuen artean ere, erleek eta inurriek espezie handiago asko baino langileago, iaioago eta zoliagoak direlako ospea dutela; eta nik neuk ere,
|
berak
hain gutxitzat hartzen ninduen arren, Maiestateari zerbitzu aipagarriren bat egiteko beste bizitzea espero nuela. Arretaz entzun zidan Erregeak, eta ordura artean inoiz izan zuena baino iritzi hobea izaten hasi zen nitaz.
|
|
|
Egun luzea izan zen, biharamunekoa. Bere jardintxoan paseatzen ibili zen, bidatz beretarik iraganez eta itzuliz, loresailen aurrean, kereten aurrean, igeltsuzko apaizaren aurrean geldituz,
|
berak
hain ongi ezagutzen zituen garai bateko gauza hauek guztiak liluraz begiztatuz. Bai urrun iruditzen zitzaiola, dagoeneko, dantza hura!
|
|
2013
|
|
|
Edonolarik ere, neurri gabe zara errukarri, eta iritzi honetan bat egiten dute nirekin, ez bakarrik Collins andereak, baina baita Lady Catherinek eta bere alabak ere, zeini nik neuk kontatu diedan afera. Denak datoz bat nirekin endelegatzean alaba batek horrela behaztopa egiteak beste guztien zoria galduko duela, zeren, nor, Lady Catherinek
|
berak
hain etorkor dioenez, nor lotuko ote zaio halako familia bati. Eta gogoeta horrek, gainera, iragan azaroko gertaera batez poz berretuaz hausnar egitera narama, zeren, hura beste era batera suertatzera, orain zuen bihotz min eta lotsari guztiak ni ere ukituko baininduke.
|
|
2014
|
|
|
Botere otomanoa Greziako askapen borrokarekin (1828/ 29) ahuldua zegoela profitatuz, Frantziak Aljeria okupatu eta Afrika mediterranearra, Egipto bereziki, bere influentziaren pera bildu zuen. Hegemonia gogo berrituok mozteko, hiru potentziek eta Prusiak (Napoleon garaitu zuten
|
berak
hain zuzen) Turkiari laguntasuna eskaini zioten, Ingalaterrak armen laguntza eman ere bai, Frantzia atzera egitera behartuz. Umiliazioak iritzi publiko frantsesa sutan jarri zuen, eta Parisek, konpentsazio gisa, Vienako Kongresuaren aurreko egoerara itzultzea eta Rhinaren ezkerralde alemana bereganatzea esijitu zuen berriro:
|
|
|
egin du. Beste arrazoi bitxi bat ere irakurtzen diogu Fustel de Coulangesi,
|
berak
hain baketsua kontsideratzen duen Antzinako Erregimeneko gerrazaletasunaren justifikaziorako: gerrek, dio?
|
|
2016
|
|
|
Bainan, Kaxtonen gorputza Biziarazi duen Gogoa, Gogo kantaria Eta fede haundikoa, gurekin biziko da. Omenaldi gisa,
|
berak
hain maite zuen Xalbadorren omenez Xabier Letek egin kantua kantatuko diogu orai: –Adixkide bat bazen??
|
|
2017
|
|
|
Ez, ez, horiek ez ziren bere ugazabak amodio lanetan sartua zebilenean egiten zituèn eta
|
berak
hain ongi ezagutzen zituèn harako plazerezko kakaraka ito haiek, harako uso kurrumara xamur haiek, harako barre kilika jostakin haiek... Bere ugazabaren musuan behera irristatzen zirèn izerdi tanto jelatu haiek, iztuparen antzeko tximaje hura, dena lohitua, porroskatua eta lokietan itsatsia?, haren oheko bihurdika eta zilipurdi astin haiek, hura guztia loroak orduantxe ikusten zuen lehen aldiz, eta gaixoa durduzatua zegoen...
|
|
|
–Nik ez nekien ubuweb artxibategia artelan bat zenik, baina hala balitz bezala tratatu ninduten?, esan zuen Goldsmithek, eta gauza bera gertatu zitzaiola Ferran Adriari ere erantzun zion Andonik eta, mendeetan sukaldaritzak eratu dituen usaimen eta dastamen sentsazioak jarri ditu zalantzan Ferranek. Hori izan da bere ekarpenik handiena, jakiak eraldatu egin ditu, hustu, gustua kendu die edo aldatu edo alderantziz, beste gustu batzuk nahastu dizkie eta gure memoriak mendeetan pilatutako erregistroak aztoratu dizkigu eta beharbada horrek badu artearekin kidetasunik?, esan zuen eta Pierre Bourdieu soziologo frantziarraren aipu bat ekarri zuen gogora eta
|
berak
hain kutuna duen neurozientzien eremura joan zen ondoren,, jatea, gauza guztien gainetik, esperientzia kognitiboa baita?, baieztatzeko.
|
|
2018
|
|
|
Balitz eta balu haiekin zigortzen zuen bere burua, eta oreka kosmikoari galdetzen zion zoritxar haren zergatia: zer egin zuen
|
berak
hain aldrebesa, halako desgrazia merezi izateko. Eta memoriaren zokoetan arakatuz berak ez bazuen tamainako okerrik aurkitzen, Jean Marc bera izan ote zen, bere makurkeriaren bat dela-eta, patuaren zartada ankerra probokatu zuena?
|
|
2019
|
|
|
baita Perurena harri jasotzailea harri haiek altxatzen ere, banan banan. Zer zebilen, ordea,
|
berak
hain beharrezkoa zuèn energia hura, batere behar ez zuèn Perurena bezalako harri jasotzaile bati ematen. Hurrengoan, elefante bat ikusi zuen hegan:
|
|
|
Nola jokatuko du bihar emakume nahigabetuarekin? Nola birsortu
|
berak
hain modu traketsean hautsitako konfiantza?
|
|
2021
|
|
|
Orduan ere, arriskuak Malthusek imajinatu baino gutxiago ziren. Ez zitzaion inoiz otu ezinezkoa izango zitzaiola bestela
|
berak
hain maite duen basoa zeharkatzea animalia basatiekin topaketa desatseginen bat jasan gabe. Hain da erraza edozein normaltasunetan hazita inguratzen gaituen guztia normaltzat jotzea...
|
|
2023
|
|
|
Etorri zen supermerkatuko orga, zer afalduko dugu gaur galdera madarikatua, aurreztea sofa bat erosteko, hi fi kate bat, apartamentu bat. Etorri ziren pixoihalak, hondartzako ontzitxoa eta pala, jada ikusten ez ditudan gizonezkoak, iruzurrak saihesteko kontsumitzaileen aldizkariak,
|
berak
hain gogoko duen arkume izterra, eta askatasun galduen kalkulu aldebikoa. Hori dena iritsi aurretik, baina, lasai askorik afal dezaket jogurt bat eta kito, ordu erdian preparatu asteburu pasa inprobisatu baterako maleta, gau oso batez berriketan jardun.
|
|
|
Zalantzarik gabe, Beauvoirrek zapalkuntza sistematzat hartzen zituen hala arraza nola generoa, baina, haren irudituan, arraza zapalkuntza gizon beltzek sufritzen zuten, eta genero zapalkuntza, aldiz, emakume zuriek. Eta, ezkertiar erradikala zen arren, Millett ez zen gai izan ulertzeko, adibidez, zergatik
|
berak
hain erraz bereganatu zuen bozeramaile paper horrek gutxiesten zuen berak eta beraren ahizpa feminista zuriek hainbeste irrikatzen zuten elkartasuna. Dena den, posible ote egiazko elkartasun feminista bat sortzea, Milletten eta Crenshawren baliabide intelektualak –hots, eszeptizismo epistemologikoa eta begirada intersekzionala, hurrenez hurren– elkarrekin jarrita?
|
|
|
Ni zalantzati eta berak baietz, balio nuela. Nik ez nuen sinesten, baina,
|
berak
hain konbentzituta esan zidanez, berriz eman nuen izena Basauriko antzerki eskolan, eta diploma atera nuen".
|