|
2008
|
|
|
«Blokeoaren faktoreetako bat bilakatua zen. Okupazioaren alde jarri zen, eta akats barkaezina da hori, etikaren, NBEren ebazpenaren eta neutrala
|
behar lukeen
bere estatusaren aurkakoa delako». SEADeko Aljeriarako enbaxadoreak berak azaldu duenez, haren ordezkoa aukeratu beharko du orain NBEk, eta Banek baditu, jada, hainbat izen eskuartean.
|
|
|
Preso Politiko gisa ematen jarraituko dugu, duela 30 urte gure Herriarekin hartutako konpromisoa edozein egituraren gainetik dakusagulako. Betiere gure Herriarentzat dagoeneko urteak direla gauzatua
|
behar lukeen
hitzarmen politikoa izanez helburu, Irlandan gertatu bezala.
|
|
|
Aste honetan giza eskubideen defentsarako taldeek beren interpretazioak aurkeztu dituzte nazioarteko aditu, gobernuz kanpoko erakunde eta estatuetako ordezkarien aurrean. Haien ustez, giza eskubideak errespetatzeko etsamina Espainiak zergatik ez duen gainditzen arrazoitu dute, eta azterketa gainditzeko zer egin
|
behar lukeen
azaldu. Espainiako ordezkariek hitza hartzeko txanda hasiko da bihar.
|
|
2009
|
|
|
ETAk berak ere, Lizarra-Garazi Itunaren oinarrietara itzultzeko deia egin zuen azken agirian, joan den urrian. Baina bere diskurtsoaren arabera ere zubiak eraikitzeko garaia
|
behar lukeen
honetan, alderantzizko bidea egiten ari da ETA: jomugen eremu lehendik ere zabala are gehiago zabaldu du, ezker abertzalearen aliatu potentzialek oso bere dituzten erakundeak ere jomuga bihurtuta.
|
|
|
Gutxiengoarenganako adeitasunez, alegia. Trinkoa izan
|
behar lukeen
arau hau ukatzeak sarritan dakar beste mailako lurrikararik, beti ere oposiziora joatea osasungarria izan arren.
|
|
|
Geureari ederki eusten diogula demostratua diogu nazioarteari. Baina Euskal Herria
|
behar lukeen
lekuan Frantzia edo Espainia ikusarazteko ahalegina izugarria da. Euskal Herria desprogramatzeko lanean gogotik ari dira, eta gure etxean bertan ez dute laguntzaile gosetirik falta.
|
|
|
Gizartearentzat eta politikarientzat adibide behar luketela izan. Eredu izan
|
behar lukeen
aniztasunari eraso egiten ari dira.
|
|
|
Berak ez du ukatzen Jaungoikoa existitzen denik, aldiz berak, beste batzuen jakintza zientifikoa, bere behaketa propioa eta espiritu kritikoa erabili zituen eboluzioaren teoria garatzeko. Eta horrela markatzen du ildo bat, bide bat, alegia, espiritu zientifikoak nolakoa
|
behar lukeen
izan. Zoritxarrez, 150 urte pasa dira baina bere ideiek suposatzen dutena ez da oraindik ulertzen.
|
|
|
gainerako taldeek baino berezko talentu handiagoa dutenak, talde lana egiten dutenak, orekatuak direnak... eta gauza guztiak ondo eginez gero, Bartzelonaren maila lortzeko aukera egon daiteke. Ba, Athleticek ez du sailkapenaren goiko postuetan egoteko ezinbesteko
|
behar lukeen
ezaugarririk erakutsi txapelketaren azken hilabete pasatxora arte. Lehen jardunaldietan ondo baino hobeto aprobetxatu zuen abuztuan lehiatu beharrak arlo fisikoan beste taldeekiko eman zion abantaila.
|
|
2010
|
|
|
Bai, eta bada
|
behar lukeen
besteko garrantzirik aitortzen ez diogun beste gai bat ere: hiritarren umorearena, hain zuzen.
|
|
|
Alegia, 24 eurotan saltzen den liburutik, egileak 2,4 jasotzen ditu paperetik, eta Interneten 16,80 eurotan saltzen denagatik 2,52, eta hori, bi argitaletxeoi dagokienez, hamar urterako sinatu beharreko kontratuak kateatzen du. Ondorioz, idazlearena
|
behar lukeen
obra argitaletxearena da. Eta argitaletxeak gura duena egin dezake berarekin.
|
|
|
Ezagupenarena izan
|
behar lukeen
garaia oztopoz beterik daukagu, gazteria arazoek gainditurik atzematen ari da. Argi da egoera honek ezin duela berdin segitu, eta jakin ere badakigu herri honen gidaritza dutenek ez dutela deus egiteko asmorik.
|
|
2011
|
|
|
La1ko saio batean, Maria Dolores de Cospedalek salaketa egin zuen, eta aurkezleak erantzun. Espainiako telebista publikoa ez da
|
behar lukeen
bezain inpartziala, PPren aburuz. Ana Pastor kazetariak dioenez, plazera da kate publikoak bizi dituen askatasun garaietan bertako langile izatea.
|
|
|
Baina egoera berriaren talaiatik begiratu zion etorkizunari: «Demokrazia nahi dugu euskal herritarrentzat»; eta jarraian, etorkizunak zer ekarri
|
behar lukeen
aipatu zuen, «ETAren bortizkeriarik ez dugu nahi», eta, era berean, Espainiako eta Frantziako estatuen errepresioa ere salatu zuen. «Bortizkeria politikoa, oro har» errefusatu zuen, eta, azkenik, ondorio batera heldu zen:
|
|
|
Hori jakiteak astiroago joaten lagunduko ziokeen ala? Hori da, beraz, gure eredu izan
|
behar lukeen
klase politikoa, etika eta herritarronganako begirunea nik komuneko papera pasatzen dudan tokitik pasatzen dituena. Beste herrialde batzuetan, Figueras politiko ohia izango litzateke dagoeneko.
|
|
2012
|
|
|
Mundua konplikatu dute asko edo neroni naiz uste baino xinpleagoa. Ez baita zalantza soilik errealitateak sortzen didana, zalantzaurreko
|
behar lukeen
ulermena bera ere gaitz gertatzen zaidanean. Eta lanbroak ezkutatzen dituen bazterrak maitagarri zaizkit niri ere, edonolako eta edonongoak, baldin eta nire baitakoak ez badira.
|
|
|
Legea bete eta berehala aska ditzatela eskatu dute Roberto Novalek eta Nagore Garciak Herriraren izenean, Martinen anaiarekin zein abokatuarekin eta Perezen anaiarekin egindako agerraldian. Herriraren hitzetan, «praktikan bizi osorako espetxe zigorra ahalbidetzen duen» 197/ 2006 doktrina indargabetzea da Espainiako Gobernuak egin
|
behar lukeen
beste urrats bat. 70 euskal presori baino gehiagori ezarri diete doktrina, eta horietako askok zigorra beteta ere preso jarraitzen dute, kondena luzatu dietelako.
|
|
|
Ez, inola ere ez, benetan sentitu eta defendatzen zuena baizik. Gaur, ordea, menpekotasuna beste barik onartuz eroso bizitzea da helburua, subiranotasunak
|
behar lukeen
bultzadari ateak ixtea, independentziaren eztabaidari eta herri borrokari bizkarra ematea. Jaunok, nik egiten dudan argazkian horrela ikusten zaituztet.
|
|
2013
|
|
|
Nicolas Maduro presidenteorde eta oinordekoa, Diosdado Cabello Batzar Nazionaleko presidentea, Adan Chavez presidentearen anaia, Barinas estatuko gobernadorea eta Jorge Arreaza presidentearen suhia eta Zientzia eta Teknologia ministroa Chavezen ondoan izan dira. Guztien buruan urtarrilaren 10a dago, Chavezek Venezuelako presidente karguaren zina egin
|
behar lukeen
eguna. Inork ez du espero, ordea, ostegunerako Chavez Venezuelan izan daitekeenik.
|
|
|
Su hori itsatsi zaizu buruan, mandeuli astun bat balitz bezala. Nolanahi dela, artega zabiltza lanez gainezkako egunerokoan arnasbide
|
behar lukeen
shopping saioan. Hasi zara probatzen 300 euroko sandalia urrekara zoragarriak, eta gozamenaren ordez oinarrizko bizi-baldintzen inguruko kezka etorri zaizu.
|
|
|
Batez ere XVIII, XIX eta XX. mendeko obrak kaleratzen ziren hasieran bilduman, eta urteekin autore gaurkotuagoetara jo da neurri batean. Une honetan corpus interesgarri bat dago sortua, oraindik seguru asko ez daukana
|
behar lukeen
edo merezi duen harrera eta oihartzuna. Baina horri begira ere hasi gara lanean, ea irakaskuntzaren bidetik eragiterik badagoen, itzulpen lanak euskal irakurleen artean nola naturaldu daitezkeen ikusteko.
|
|
|
barruan behar luketen batzuk kanpoan geratuko dira. Kanpoan
|
behar lukeen
bat sartuko ote den ziurtatzea zailagoa da. Itsaso ona dago emanda, baga pixka bat izango da, ez gehiago, eta haizeak ere bat egingo du arraunlarien lan eskergarekin; ez die enbarazurik egingo.
|
|
2014
|
|
|
Azpiegiturak eta babesa Eta zerrendan eman dituzte gune horrek bete beharko lituzkeen ezaugarriak. Nolakoa
|
behar lukeen
plazak? «Literaturarekin harreman estua izango duena; bertako lantaldea sortzeko aukera eskainiko diguna; ekitaldiak antolatzeko beharrezko azpiegitura izango duena; salmentan eragin nabarmena izan eta argitaletxeen urteko argitaratze egutegia baldintzatuko duena; diru laguntza eskaeretan itotzera behartuko ez gaituena; erakunde publikoen neurriko babesa izango duena, bai ekonomikoki bai egitasmoarekin bat eginez; Euskal Herri osoko edozein zalerentzat eskura dagoena (garraio publikoaren bidez zein autoz); jan, edan zein lo egiteko aukera anitz eskain ditzakeena».
|
|
|
atetik sartu orduko iristen zaio bisitariari eltze arteko usaina. Irizar bera egunero pasatzen da bertatik tarte batez, nahiz jada erretiroa hartuta
|
behar lukeen
. Utzia du lehen lerroa; gehiago jardun du irakasten, komunikabideetan bere abilezia erakusten baino.
|
|
|
Kataluniako prozesu subiranistako pertsonak zelatatu, eta eskandaluetarako baliagarria izan daitekeen informazioa pilatzen dute. Gero, halako auziak ikertzeaz arduratu
|
behar lukeen
sailari igortzen dizkiote datuok, kasualitatez topatu dituztela argudiatuta. Batzuetan ikerketa formal bati bide ematen diote, eta, besteetan, Espainiako komunikabideetara filtratzen dituzte.
|
|
2015
|
|
|
Ihesean zetozen. Eta ihesean zetozela diot, zenbaitentzat etorreraren arrazoiak argitu beharra baitago, pertsona orok
|
behar lukeen
batetik bestera mugitzeko eskubidearen gainetik. Angela Merkelen gobernukide den Alemaniako Alderdi Sozialdemokratako buruak dio etorkinen kontua zorrotzago legeztatu behar litzatekeela, «gerrari ihes datozenak asko baitira, baina beste asko baitatoz euren bizimodua hobetzea beste asmorik gabe».
|
|
2016
|
|
|
Atentatuek parada ederra eskaini diete justizia, segurtasun eta identitate gaietan prest-prestak zituzten erreforma batzuk pasarazteko. Panorama horrek gobernua bere konplexuetatik askatzen du, eta eskuak libre uzten.Gutxienez hiru hilabete iraun
|
behar lukeen
«larrialdi egoerak» polizia ezohiko botere batzuez jantzi eta justizia ahalmen batzuez desjabetzen du. Hori guzia, eraginkortasunaren izenean.
|
|
|
Hautetsien borondatearen eta elkarren arteko indar-harremanaren esku izanen da hori, hein batez, eta Prefetak gogoraraziko dituen araudien menpe, beste gisa batez. Frantziako alderdietako kideek zenbaterainoko indarra eginen dute Helep eramateko Ipar Euskal Herriak
|
behar lukeen
tokiraino. Azken finean, gogo onez edo gogoz kontra, denek onartu dute Helep, Ipar Euskal Herriaren ezagupenaren kontrakoek salbu. Aurkariek jarritako errekurtsoek, gainera, are gehiago indartu dute Helep-aren aldekoen konbentzimendua:
|
|
2019
|
|
|
Besteak. Eta isilik
|
behar lukeen
marra, oihu batean, salatari: nikaraguarra beharrean, hildakoa institutuko irakaslea balitz, kutxako zuzendaria, betiko okina, ez zenukete berdin jokatuko.
|
|
2020
|
|
|
Aspaldi ostu digutelako gure denbora antolatzeko gaitasuna. Zaintzaren garrantzia salgai bihurtu diguten bitartean, sistemak bide bakarra proposatu baitigu bizitzaren funtsa
|
behar lukeen
horri aterabidea emateko: jarduera oro soldatapeko bihurtzea.
|
|
|
Udako bero sapari aurre egiteko toki fresko bat da plazako izkina hori; alboko farmaziaren termometroan 35 gradutik gora ageri dira sarritan uztail-abuztuetan, plazako terrazak turistaz lepo daudenean. Baina orain
|
behar lukeen
baino hotz handiagoa dago Ebro ibaiaren eta Toloño mendiaren arteko Erdi Aroko kaleetan, mahasti maindirea beti bezain polita dagoen arren.
|
|
2021
|
|
|
Venezuelatik Euskal Herrira gurasorik gabe itsasontziz datorren 10 urteko neskatilaren bizipenak kontatzen ditu, 19 urtekoa egin denaren perspektibatik. Bozkariozkoa izan
|
behar lukeen
itzulerak gehiago du bakardadetik, dezepziotik eta bihozminetik.
|
|
|
Gainera, bi estatu eta hiru lurralde politikotan eragina daukan erakundearen horniketa juridikoa eguneratzeak gero eta beharrezkoagoa dirudi, kontuan izanez gero gaur egungo hezurdura juridikoa Erreformako lehen garaietakoa dela. Izan ere, etimologien edo ikurren arloko lehiek edo hizkuntzaren jatorri, bilakaera, morfologia, hiztegi, atlas eta arauei buruzko eztabaidek badute beren garrantzia; baina askoz garrantzitsuagoa litzateke euskal literaturan eta beste ekimen kulturaletan inoiz ezagutu den aro oparoenak bizimoduko beste ataletan izan
|
behar lukeen
eragina eduki dezan.
|
|
|
Paradoxikoa da, oro har, zientzialarien ahotsa entzunarazteko administraziotatik egin den ahalegin apala ere. Gobernuetako ordezkariek hartu dute, gehienetan, izurriaren kontrolerako erabakien gaineko azalpenak emateko ardura, eta kultura zientifikoaren zuztarretan errotua
|
behar lukeen
kudeaketak aparteko garrantzia hartu duen garaiotan, zeharbideetatik heldu dira usu zientzialarien irizpideak.
|
|
|
Baina badaude itzalak ere: ikusten dugu segur aski ez dela
|
behar lukeen
bezain anbiziotsua eta azkarra».
|
|
|
Eta hori ez da txarra. Arazoa da dagoeneko konponduta
|
behar lukeen
debate bat kronikoa bihurtzea.
|
|
2022
|
|
|
Ezkerrean eta eskuinean gertatzen da: kosta egiten da miresten duzun norbaitek, edo predikatzen duen hori bete
|
behar lukeen
horrek, edo gizartearen aurrean hain garbia denak eraso egin dizula onartzea. Kosta egiten da onartua salatzea, eta gehiago, jendeak zuk kontatzen duzuna sinistea.
|
|
|
«Nola liteke gaur egun, obra batean, langile bat bakarka aritzea? Non zegoen obrako koordinatzailea edo bertan
|
behar lukeen
errekurtso prebentiboa. Zergatik da horren erraza arau horiek ez betetzea patronalarentzat?
|
|
|
Sindikatuak uste du «enpresen arteko koordinazio gabeziak» eragin duela heriotza. «Ezin dugu ulertu nola Zikuñaga enpresak koordinatu
|
behar lukeen
lan aktibitateko eremu batean ez zegoen beharrezko prozedurarik eta betearazteko neurririk. Jakina da zama lanen eremuen arriskua.
|
|
|
«Nola liteke gaur egun, obra batean, langile bat bakarka aritzea? Non zegoen obrako koordinatzailea edo bertan
|
behar lukeen
errekurtso prebentiboa. Zergatik da horren erraza arau horiek ez betetzea patronalarentzat?
|
|
|
Sindikatuak uste du «enpresen arteko koordinazio gabeziak» eragin duela heriotza. «Ezin dugu ulertu nola Zikuñaga enpresak koordinatu
|
behar lukeen
lan aktibitate eremu batean ez zegoen beharrezko prozedurarik eta betearazteko neurririk. Jakina da zama lanen eremuen arriskua.
|
|
|
Edo ez gara jabetzen kirol munduak horretarako eskaintzen digun aukeraz? Behin baino gehiagotan sortu zait kezka hori nire barruan, alegia, gurean, esparru abertzaleetan eta naziogintzari lotuta, kirolaren bitartez lor dezakegunari ematen ote diogun
|
behar lukeen
garrantzia. Eta ezetz esango nuke.
|
|
|
Alde horretatik, «utopia integral» baten beharra nabarmendu du. Hala ere, bereizi egin du utopia horrek zer izan
|
behar lukeen
ideologikoki, eta zer linguistikoki. Bigarren alderdi horri erreparatuta, euskararentzat okurritzen zaion utopikoena «euskal analfabeto edo post-alfabetatu elebakarren komunitatea» da; hots, «euskaraz bizitzea beste hizkuntzarik behar izan gabe».
|
|
|
«Guretzat interlokutore izan behar luke udalak. Guztion instituzioa den heinean, guk udala bitartekari ikusten dugu; lan honetan ibili
|
behar lukeen
norbait da. Tamalez, ez du rol hori hartu», salatu du Etxebarrietak.
|
|
|
Vienan daude bilduta IAEAko ordezkariak, eta bertan eztabaidatzen ari diren auzien artean daude zenbatekoa
|
behar lukeen
segurtasun eremuak eta zer eskumen beharko lituzkeen nazioarteko erakundeak bertan.
|
|
|
Hala ere, hobekuntza hori ez da nahikoa, Tinko Filmeak-eko kidearen hitzetan: «Azken urtean euskarazko eskaintza igo egin da ikus-entzunezko lege berriaren eta Pantailak Euskaraz eta horrelako mugimenduen presioari esker, baina plataforma hauetan eskainitakoa ez da euskarazko aisialdi normalizatu batek
|
behar lukeen
adinakoa».
|
|
|
Hala ere, hobekuntza hori ez da nahikoa, Tinko Filmeak-eko kidearen hitzetan: «Azken urtean euskarazko eskaintza igo egin da ikus-entzunezko lege berriaren eta Pantailak Euskaraz eta horrelako mugimenduen presioari esker, baina plataforma hauetan eskainitakoa ez da euskarazko aisialdi normalizatu batek
|
behar lukeen
adinakoa».
|
|
2023
|
|
|
Jendea etxera bai, baina begiak beste koroatze batera eraman genituen, osotoro errepublikarrak baldin bagara ere. La Polla Recordsek kantatzen zuen begira geundela begira ¡ qué hacen ahora en Londres!, eta horrelaxe, 40 urte geroago, ondo jubilatuta
|
behar lukeen
edadean lanean hasiko den, esateko modu bat da, morroiari so jarri gara. Sasoi horretan lanean hasi beharrez —urdina baino, printze urdindua da hau, arraioa! —, ez naiz harritzen urrezko karrozan egitea bidaia.
|
|
|
EH Bilduk bilkura horietan egon
|
behar lukeen
galdetuta, Barkosek esan zuen EH Bilduri dagokiola galdera horri erantzutea. Begoña Alfarok erantzun bera eman zuen.
|
|
|
Alabaina, oraindik «paradoxa ikaragarri bat» dagoela uste du: «Egon behar duen lekuan egon
|
behar lukeen
erakundea udala da. Eta kontua ez da ez dagoela bakarrik:
|
|
|
Zezenketarik Ez sareko kidea da. Garbi du zer egin
|
behar lukeen
Iruñeak «behingoz»: zezenketak desagerraraztea.
|
|
|
gainerako guztia, gaztelaniaz». 1978an hasi zen eskolan, 1983an ezarri ziren ofizialki ereduak, eta orduan ikastetxeetan egin ziren birmoldaketetan sartu zen berez elebiduna
|
behar lukeen
eredu horretan, garai hartako OHO Oinarrizko Hezkuntza Orokorrean. «Ez dakit astean bi euskara ordu izaten ziren, eta gorputz hezkuntza beste ordubete edo», oroitu du.
|