|
2004
|
|
|
Mendeko hizkuntzaren (in) dependentzia-mailak zer izan
|
behar lukeen
jakitea ez da gauza erraza noski, hizkuntza-komunitatearen berritze-ahalmenak non hasi eta non amaitzen diren jakin beharko genukeelako. Mugarri antzeman zaila dugu hori.
|
|
|
Ez dago lekurik, ez, diglosiaren formula aitortu edo isilduentzat. Euskarak bereganatu
|
behar lukeen
zeregina definitzeko premia mahai gainean ipintzen denean, badaezpada, frankotan, ez dira euskaltzale gutxi, gauzak argi eta garbi azaldu beharrean, hitz erdika ari direnak. Normalizazioaren balizko mahai horrek agian hiru hanka besterik ez bailituzke izango, eta hobe, horrenbestez, euskarari opa diogun estatusaren xehetasunak sobera ez argitzea.
|
|
|
Hango gatazka gogorren ondoriozko emaitza aski ezaguna dugu: ez ditzagun bi hizkuntza eta kultura-herrietako ikasle-irakasleak unibertsitate bakar baten barrutian bildu, barruti-hesi horretan ez da loratuko-eta loratu
|
behar lukeen
aniztasunaren eta bizikidetasunaren lorategirik. Lurraldetasun soziolinguistikoaren aurka, pertsona-irizpidean oinarritutakoa kontrajarri ohi du gizatalde nagusiaren eledunak.
|
|
|
Hortaz, gizarte-ereduaren eta jardunaren inguruko auziek ezin dute kolokan jarri euskaldun abertzalearen nazio-ideologia. Erran nahi baita, gizarte-ideologiaren izenean nazio-ideologiaren balioak auzitan jartzen dituen euskaldunak oraindik ez daukala buruan eduki
|
behar lukeen
zer hori. Alegia, Euskal Herriaren arazoa oroz gain nazio-arazoa dela, nazio-nortasunaren hil edo biziko afera dela, eta gizarte-ideologiaren interesak bigarren mailakoak direla.
|
|
|
Puzzle handi baten aurrean gaude hemen euskalgintzaren mundua mundutxo bat besterik ez izan arren. Izaera eta tankera askotariko collage honetan barne koherentziaren lokarri batzuk ez daude egokiro lotuak, testu orok
|
behar lukeen
barne-batasunaren kaltetan. Nonahi bota dut ideien sarea, handik eta hemendik, zer harrapatuko.
|
|
2006
|
|
|
Are gehiago, kanpotik ostatuko gelaraino barneratzen den isiltasunari ohartuta, erran liteke hontzak eta gau-enarak ez daudela erneago. Ezta, segur aski, harresietan zaindari egon
|
behar lukeen
soldadua bera ere. Ile-de-Franceko hirixka honetan, Paristik 10 legoara, loari amore eman ez dion izaki bakarra iduri du Pedro Agerrek.
|
|
|
–Mihia bezain arina duzu luma, jauna –mintzatu zen Idiakezen idazkaria– Ez ordea elizgizon izan nahi duen batek
|
behar lukeen
ofizioetan. Luma behar ez den tintontzian sartzeko ohitura duzu, gainera, eta horrek sua erakartzen du, lurreko nahiz zeruko epaileen iritzian.
|
|
2007
|
|
|
Ikusmolde honek badauzka bere alde onak, hala ere: arrazoimenak, historia ibili nola dabilen, ez du diktatzen, baina bai nola ibili
|
behar lukeen
. Giza arrazoimen aldaezinaren printzipio (moral) eternalek, historian zer den gizatiarra eta zer ez ebazteko, argi zuzena ematen dute (ematen dutela uste da); beraz, zer dagoen, emantzipatu?
|
|
|
Hegel-en filosofia zientzia da; are, zientzien zientzia. Zientziak errealitatea zer den, ez zer
|
behar lukeen
, ikertu eta atzematen du. Balioespen moralak ez dira zientziaren (filosofiaren) arazoa; horrek faktoak ikertu egiten du soilik; egon zer dagoen eta zergatik dagoen, kito.
|
|
2008
|
|
|
Horretan zetzan Sarasolak idatzitako artikuluaren mamia. Eta euskararen corpus-ak lortu
|
behar lukeen
estandarizazioaren eta modernizazioaren harian egindako gogoetaren emaitza da Sarasolari lapurtu diogun aipua.
|
|
|
Ez baita herritar arrunta Ibarretxe jauna, bistan denez. Ibarretxe, Euskadiko Lehendakaria den aldetik, herri euskaldunaren ataka gaiztoaz kezkaturik egon
|
behar lukeen
agintari abertzalea dugu. Gauzak alde honetatik begiratuta, bistan denez, karguaren zama ez da txantxetakoa:
|
|
|
–Eta gehien-gehienek uko egiten diote barne-ehundura osatzeko ezinbestekoa zen euren lan intimoari: ez dute euskara ezagutzen, ez dute ikasi nahi, ez dute libururik eta egunkaririk irakurtzen, ez dute gure kantaririk ezagutzen, ez dakite gure eskultore bakar baten izenik, analfabeto-aldra itsusi batek hartu du barne-oihala osatu
|
behar lukeen
eremu aberatsa?.
|
|
2009
|
|
|
Bertze zeregin handirik ez bainuen, inoiz ez dut orduan bezainbat irakurri, Agaramonteko gazteluan Amadis-ekin hain zaleturik gelditu nintzen epe laburra kenduta. Nire frantses motza Nafarroako erregeren ezpainetan
|
behar lukeen
heinera hurbiltzen lagundu ninduen liburuetaratzeak. Ronsarden ezagutza lehendik nuen, Margaritak Les Amours de Cassandre utzi zidanez geroztik.
|
|
|
–Jauna, Frantziak Espainiako erresumarekin izan
|
behar lukeen
harremanez ikusmolde berezia duzula aditu diot gure erregeri.
|
|
|
Dirugose, zeken eta lukurariei hauxe gertatzen zaie: gauzak erosi eta bidaiak egiteko bitarteko
|
behar lukeen
diruari, bitartekari izaera kendu eta helburu bilakatzen dutela. Sabino Aranak zioen bezala:
|
|
2011
|
|
|
Euskal zinemak izan
|
behar lukeen
estetikak ere kezka sorrarazi zion Ezeizari, eta hausnarketa gai izan zuen Reflexiones-en: –Bizitzari eta sentimenduei aurre egiteko dugun jarrerak eskatzen al du joko eszeniko ezberdin bat, edo gutxienez, aktoreen antzezpena ezartzeko molde zehatz bat?
|
|
|
Eta apur bat badut, nobela idazteko eman didaten bekaren lehen parteari esker. Baina ez bidesariak ordaintzeko egon
|
behar lukeen
lekuan, bankuan baizik. Aitorri esan behar nioke, berak pozik ordainduko baitu, baina susmoa dut horixe bera dela nahi ez dudana, fabore bat egin diezadan alegia.
|
|
|
Miresgarria hala ere egoeraren bridak zein denbora gutxian utzi dituzten amaren esku, nahikoa izan baita pare bat irribarre-aldirekin egoera beren eskemetara egokitu eta egoera gidatzera jartzeko. Ez dakit zertan nabilen hemen, izan ere, ez dakit Elisarekiko zein lotura afektibok behartzen nauen bere egunerokoaren sostengua nire gain hartzera, ez dugu inoiz batak bestearekiko izan ditzakegun konpromisoei buruz hitz egin, horrek zenbaiten ustez konpromisorik ez dagoela esan nahi du, ezer agindu ez duenak ez dakit zertan bete
|
behar lukeen
, eta hala ere badakit ez dudala alde egingo oinek hori eskatzen didaten arren, oinek eta batez ere berriro ere marmarrean sumatzen dudan organo boikot egileak.
|
|
|
Zoragarria da hori pentsatzen ez duzunean?. Bere gauak habitatu zituztenengan pentsatu zuen, kasik nostalgiaz, begiak itxirik, jarrerak ziren garrantzitsuak eta eskotearen angeluak, asimetriak, soineko ibizenkoa, alua airean uzten zuten larruzko galtza luzeak, Concha Velascoren titiak Berlangaren Paris Tombuctú gainerakoan legez kanpo
|
behar lukeen
pelikulan? –Hori eta gehiago amesten nuen, ez desiratzen nuen zerbait bezala, bere horretan edukiz baizik?, eskuak geldirik jasan ezingo zuen kitzikadura mailara iritsi aurretik abiatu zen tabernara, lanpernek baretuko zutelakoan.
|
|
|
Hizkuntz aniztasunak giza eta kultur bereizgarritasuna dakarrenez, gatozen atal honetako ardatzaren muinera: hizkuntz aniztasunaren muinera, hain zuzen, inperatibo etikoa izan
|
behar lukeen
horretara. Hizkuntz aniztasunaren kontzeptua behar bezala hautemateko, berriz, hizkuntz ekologiaren teoria ezinbesteko baliabidea dugu.
|
|
|
lehendabizi nazio-hizkuntza inposatu egiten da nazio-estatuaren lurralde osoan zehar eta hizkuntza horren aldeko ezarpena zilegitzen da komunikazio-bide garrantzitsuena dela arrazoituz. Gainerako herri-mintzairen jarduna tokian tokiko erabilera-esperruetara murrizten da, eta, horrenbestez, komunikazio-ahalmenaren aldetik indargabetuak geratzen dira, eta, jakina, azkenean, erabili
|
behar lukeen
hiztun-herriarentzat ere hipoteka bihurtzen da, eraman ezinezko zama eta harlauza?. El nacionalismo lingüístico, 2008, 199 -200 or.
|
|
|
Alegia, artean hiztun elebidunak egon badaudenean. Hizkuntza belaxka suspertzeko ekintza-lerroa egokiera soziolinguistiko horretan kokatzen baldin bada, ba omen dago itxaropenik atakatik ateratzeko. Horra, bada, besteak beste, normaltze-prozesuak abiaburuan eduki
|
behar lukeen
gutxieneko egokiera.
|
|
|
Hizkuntz komunitateen arteko botere-harremanetan desoreka handia dagoenean, hizkuntza-dimisioaren praxia gailenduko da hiztun gutxietsiaren aldetik. Halakoetan, dakigunez, hiztunak ezin dio eutsi
|
behar lukeen
gutxieneko autoestimuari eta duintasunari. Solaskidearen erabateko nagusitasunak bere ahalmen ezaren hutsaltasuna gogorarazten dio. Abailduta utziko du hiztun hegemonikoaren erabilera-ahalmenak.
|
|
|
Horra David Crystalen galdera, eta hona bere erantzuna: . Komunitateak bere buruan eduki
|
behar lukeen
konfiantza piztea ez da nolanahiko lana, maizenik ehunka urtetako kultur menderatzearen ondorioa baita hori. Beraz, aurreikuspen goibela dakusagu.
|
|
|
Horra, bada, alimaleko paradoxa: gizatasun-iturri eta garapen-bide izan
|
behar lukeen
kultur eta hezkuntza-jarduna giza ondarerik baliotsuenetakoa, aniztasun linguistikoa eta kulturala, birrintzeko erabili du estatuak.
|
|
|
ez da mehatxupean dauden hizkuntzekin alderatzekoa, baina, hala eta guztiz ere, zenbait suediar kezkaturik daude bere hizkuntza hainbat esparrutan ingelesaren aldetik ezarian-ezarian jasaten ari den kolonizazio gradualaz ohartuta. Hartara, esparru komunikatibo batzuetan suedierak ez dauka eduki
|
behar lukeen
eskumenik eta garapenik: demagun medikuntzaren zientzietan.
|
|
2013
|
|
|
Henrikek ez du ahanztekoa nongo errege izan den eta nongoa izaten segituko duen hemendik aitzina. Ezta ahantzi ere Nafarroa zer izan den eta zer izan
|
behar lukeen
.
|
|
|
Beharbada, badakielako ez dela deusetarako izanen. Ez dira ahanzten direnetarik ezker zangoa
|
behar lukeen
tokian belaunetik beheitixeago ageri den motzondoa, ezta haren ordea egiteko baliatzen duen mizpira makila ere. Hain guti haren tamaina tikia, ipotx baten heinera gabe ere, lau bara doi-doi?
|
|
|
Gutun hau jasotzean ez zaitez asaldatu, anderea, atzo hain higuingarri izan zitzaizkizun sentimenduen berremate edo eskaintzen berritzea izan dadin beldurrez. Hau idaztean ez daukat inongo asmorik zuri min emateko edo neure burua umiliatzeko, gu bion zorionak
|
behar lukeen
bezain azkar inolaz ere ahaztuko ez diren desiretan entretenituz; gutun hau eratu eta berori irakurtzeak eskatuko duen lana aurreztu nezakeen, baldin eta neure izen onak gutuna idatzi eta irakur dadin galda ez baliezat. Barkatu beharko duzu, horrenbestez, zure arreta eskatzeko hartu dudan libertate hau; zure sentimenduek, badakit, gogoz kontra eskainiko dute arreta hori, baina ni neure justiziari nabilkio eske.
|
|
2014
|
|
|
Bestalde, gauzak ikusi beharra, denbora aprobetxatu beharra, ez al da guztiz estresagarria? Ez al du sortzen oporraldiak berezkoa
|
behar lukeen
patxada, bake, barealdi, ongizatearen kontrako sentsazio fisiko eta psikologikoa. Ez da harritzekoa bidaldi baten ondoren askok eta askok esaten dutena, hots, orduantxe beharko luketela oporraldia, bidaiaren neketik atseden hartzeko.
|
|
2015
|
|
|
Joera horietariko askok, dena dela, jite cartesiarra dute. Gogamena eta materia bereizten dituzte modu batean edo bestean, eta ez dute esfortzurik gordetzen egun onartezina izan
|
behar lukeen
dualismo motaren bat sostengatzeko, XX. mendean neurozientziak existitu ez balira bezala. Dena den, esan beharra dago neurozientzialarien artean ere dualista ugari dagoela, baina jarrera hori gogamenaren filosofo batzuen eragin zaharkituari zor diete, Bennettek eta Hackerrek dioten moduan.16
|
|
|
2000 urteko maiatzean atera zen Chelo kartzelatik,. Gurutze Gorriak eta Bucaramangako Arartekoak egin zuten lanari esker?. Armando ordurako kalean zen arren, ezin izan zuen lehen gau hura bikotekidearekin igaro, ezta alabekin ere, Arartekoaren etxean ezkutatu behar izan baitzuen zoriontsua
|
behar lukeen
gau hartan. Goizak argitu zuenerako, furgoiak zelatan zeuzkan atarian.
|
|
|
testuan, horiei? idatzita
|
behar lukeen
hitza, oiei, agertzen da, eta zuzentzaileak
|
|
2016
|
|
|
–Halako itxura hartu nion. Jakina, ez zegoen emaztea bahitu dioten batek egon
|
behar lukeen
bezain larriturik, baina hori orain gertatuko litzaiguke arraroa, dakiguna jakinda. Domingok kontuz aukeratu zituen hitzak?. Gizonak azkar amaitu nahi zuela ematen zuen.
|
|
|
Osakidetzako arduradunen aldetik jarrera aktiboagoa behar dela uste du OEEko kideak; ohartarazi du, adibidez, idatziak gaztelania hutsean bidaltzen dizkietela oraindik. «Helburutzat normalizazioa hartu ordez, tresna hutsa
|
behar lukeen
plana bihurtzen da helburu».
|
|
|
ardura. Halaber, aukeratu egun parte hartzen ez duen/ duten baina parte hartu
|
behar lukeen
/ luketen erakundea/
|
|
2017
|
|
|
Ez, zehaztasunik ez zaio falta ezarritako helburuari. Argi eta garbi mintzo da, zer gaitasun komunikatiboren jabe izan
|
behar lukeen
ikasle orok eskolaldia amaitzean: –ezagutza praktikoa?.
|
|
|
Bihar-etziko Euskal Herrian euskarak izan
|
behar lukeen
lekuaz den bezainbatean, berriz, badira hainbat ideia eta ekarpen mundu euskaltzalean: Koldo Mitxelenaren testu bat aipatu izan da maiz horrelakoetan.
|
|
|
Arnasgune geografikoak hizpide ditugunez, betor behinola Txepetxek iradoki ziguna. Herri horietan euskarak izan
|
behar lukeen
estatusa dela-eta, hona gomendioa: –Euskararentzat funtzio-joko osoa erabilerari dagokionez, eta erdara jakitea ez dadila ezinbestekoa izan herrian bizitzeko? 340 Euskalduntasunaren kontzeptu bete horrek aise gainditzen ditu Udala eta udal zerbitzuak euskalduntzeko politikak.
|
|
|
Eta, damurik, euskaldun asko erori da amarru horretan. Arazoaren jatorria eta zergatia, ordea, ez da barnekoa, kanpokoa baizik, euskarak hezurmamitu
|
behar lukeen
funtzio nazionala erdararen esku dagoenez, euskalkiari berez dagozkion eremuetara biratu da batuaren erabilera. Alderantzizko bidean ere nahasten dira euskalkien eta batuaren erabilera moduak:
|
|
|
Euskararen arazo behinena erabileran eta erabiltzeko moduan datza, eta arazo horren oinarrian hiztunaren hizkuntza identitatea ageri zaigu faktore nagusitzat. Pentsatzekoa da, hortaz, euskaldunen identitate linguistikoak ez duela
|
behar lukeen
atxikimendurik jariatzen euskal hiztunaren motibazio-mekanismoetan. Horretaz gainera, euskara hautatuko baduzu, euskara erdara bezain ongi jakin behar duzu, eta baita zure solaskideak ere.
|
|
|
Badakit bai, gauzak diren bezala izateko mila arrazoi, zio eta argibide badirela, kondaira, ekandua, teologia eta jakintza aterako dizkidazu nire uste okerrok zuzentzeko, baina hara: nire usteak zuzendu arren, adimenak zer eta zergatik
|
behar lukeen
jakin arren, bihotza eta gorputza askotan adimenak baino gehiago zentzumenek ohi darabiltzate, eta garai honetan ni haien meneko nauzu, neurri batean behintzat. Neurri batean diot, eta ez osotoro, eta hargatik bizi dut neure baitan halako borroka, gudaldi eta gatazka, argi eta ilunpeen artean, sarritan argia non dagoen eta non ilunpea asmatzen ez badut ere:
|
|
|
Azken batean, horixe: erruki handirik ez dudala izaten nire hondarretatik jan
|
behar lukeen
zakurrarentzat eta gerri-jiran ere hasi naizela nabaritzen, prakak estutxo ote ditudan edo. Gainera, dena delako platera, azkenburuko gozo-gauzaren bat esaterako, bereziki ona zegoela esaten diodanean, zerbait esan beharko diot, esker oneko izateko?, bere senar zenak ere oso gogoko zuela erantzun ohi dit, askotan prantatzen ziola, hura ere gozozalea izaki;, zu bezala?, eransten du gero, mihi-miztoko akuilu eztenkariz, miztoarena sugearen ezaugarria den arren.
|
|
|
Gaitik gero eta desbideratuago ere bai: Historia zer den eta zer izan
|
behar lukeen
, politika posibilistaren miseriak eta traizioak, Latinoamerikako iraultzaren lilura ergel eta paternalista... Trapu zahar eta zikin guztiak elkarri bota eta gero lasaiago geratu ginela esan liteke; lasaiago hitz egiten hasi ginen behintzat.
|
|
|
Handik gutxira, ez du urruti behar Begoñaren pentsamentuak ere. Hutsik
|
behar lukeen
etxean. Arratek ohe gainean ahaztutako zapia hartu eta lepoan jarri du.
|
|
|
goizean, komunean, Donostian, kafetegian, gauerdian, politikan, poesian, kontenplazioan. Eta jokalekuotan dagoen arren poeta inoiz ez dago lurrean, burua pentsamendu sakonek okupatu baitiote zer poesia mota landu
|
behar lukeen
asmatzeko hausnarrean, Mozart entzuten, neska gazteen bularrei edo zerbitzariaren zango beltzaranaren geografia oparoari begiratzen Althusserren azken liburuaz solastatzen dela, poesiari buruz auskalotzen ere ematen du denbora puska bat, zer esanik ez goi-arnasaren zain. Umore handirik ez duen estanpa sail honek, poeta eta oro har idazlea edo artista edo intelektuala piku alfertzat hartzen duen topiko ezagunaren harian moldatua, kolokan ipintzen du Hitzak izaten jarrai daitezela sarrera sentituan esandakoen balioa.
|
|
|
Neurriz goiti, apaltasuna harrokeria bihurtzen da, autokritika ustekoa irakurleari egindako burla. Hastetik buru, Bigarren poema liburua-ren ‘Poeta bat hilargian' sailean kokatzen ahal den testua da sarrera oso hau, eta ez dakit tituluak ‘Xabier Lete poeta baten posean’
|
behar lukeen
edo ‘Poeta bat Xabier Leteren posean’ Probokazioa.
|
|
2018
|
|
|
–Zulo hau ez al liteke zabaltxoago eroan? , galdetzen diot atzean kaxakada lurrari tiratzeko zain dagoen, egon
|
behar lukeen
, Simuti.
|
|
|
Gelan utzi zioten erosotasun bakarra ura berotzeko pitzarra zen. Erosotasuna
|
behar lukeen
bestea, gela osoa beretzat edukitzea, alegia, ez zuen hain gogoko, baina susmoa zuen ez zutela hobe beharrez egin, hain zuzen ere. Esan, eta espartzua eskatu zion, batek zorua garbitzen zuen bitartean berak garbitzeko irola.
|
|
|
Neba gaztearenganakoak direnean bai, baina nire maitalearenganakoak direnean, aldiz, ez dut nire buruaren kontra deus egiterik. Kontatzen ari naizeneko honetan, gogora datorkit aurpegi haren hipokrisia, beste alde batera begiratzen duenaren aurpegi distraitua, bestelako zer pentsaturik baduen arren, haren masailezur estutu samartuek salatzen dutenez, amorratzen eta sufritzen, horixe jasan beharragatik, itsuskeria hori, eta guztia jatetxe on batean ondo jatearen truke, gauza normala izan
|
behar lukeen
horren truke. Oroitzapenaren inguruan ehiztariaren gaueko argitasun ubela.
|
|
2019
|
|
|
Joanak, ohikoa duen hizkerarekin, hiru birao eta madarikazio artean adierazi du haurdunaldiak jada sortzen dion nekea,, lehertu? egin nahi lukeela lehenbailehen, eta urdaiazpikoa jateko duen irrika, baina izugarri zoriontsu eta pozik ikusten dut, bere bizitzak eraman
|
behar lukeen
lekura eraman balu bezala. Ane ere umedun dago, bigarrenaren zain, eta erabat, ama on?
|
|
|
Eta, beste gisa, bere buruaz beste ere bada, berarengandik espero den horretaz beste ere bai. Oro denez, ez da sekula izan
|
behar lukeen
huraxe; etsipen etengabea da emakumea, bere burua iristeko eta izatedun guztiekin adiskidetzeko gai ez den existentziaren etsipena.
|
|
|
Madame de Rênalengan, xalotasunak ezkutatua dago ausardia: ...koaren kontrakoa izan nahiz infernuaren kontrakoa izan; su hori moteltzen denean, berriz erortzen da senarrek eta apaizek gobernaturiko ilunpeetan; ez du konfiantzarik bere iritzi propioekin, baina ebidentziak lur jota uzten du; Julienekin berriz elkartzen denean, arima ematen dio ostera; kontzientziako harrek eta konfesoreak eginarazten dion gutunak modua ematen dute neurtzeko zenbat bide korritu
|
behar lukeen
arima suhar eta egiati horrek gizarteak ezartzen dion presondegitik atera eta zorionaren zerura iristeko. Clélia gehiago jabetzen da gatazka horretaz; duda egiten du zer aukeratu, aitarenganako leialtasuna ala bere erruki maitemindua; argudio bila dabil; Stendhali are liluragarriago iruditzen zaio berak defendatzen dituen balioen garaipena, zibilizazio hipokrita baten biktimek porrot bat dela sentitzen duten heinean; txit gogoko du ikustea nola haiek azerikeria eta fede txarra erabiltzen dituzten pasioaren eta zorionaren egia nagusitu dadin sinesten dituzten gezurren gainetik:
|
|
|
Lehenbiziko esperientzien nekeak aise gainditzen dira maitasunaren edo desiraren ondorioz bikoteko bi kideek onespen erabatekoa ematen badute; beren askatasunaren kontzientzia erreziprokoan maitaleek elkarri ematen eta hartzen dioten pozetik eskuratzen ditu amodio fisikoak bere indarra eta duintasuna; orduan, haien ezein praktika ez da lotsagarria, ez baita sufrikarioa ez batentzat eta ez bestearentzat, baizik eskuzabaltasunez desiraturiko zerbait. Ezkontzaren hasiera, ordea, lizuna da, eskubide eta betebehar bihurtzen baitu berezko bulkada batean oinarritua
|
behar lukeen
harreman bat; tresna bihurtzen ditu gorputzak, beren orokortasunean atzemanak izatera bultzatzen dituenez gero, eta, beraz, umiliagarri bilakatzen ditu; askotan, senarra paralizaturik bezala geratzen da eginbehar bat betetzen duela pentsatuta, eta emazteari lotsa ematen dio beraren gainean eskubidea duen baten esku egoteak. Jakina, harremanak indibidualiza daitezke ezkonbizitzaren hasieran; ikastaldi sexuala mailaka eta motel egiten da batzuetan; lehenbiziko gauetik ager daiteke erakarmen fisiko zorionezko bat senar-emazteen artean.
|
|
|
bere bost tiroek, bederen, milizianoak jakinaren gainean jartzeko balio izan baitute. Orain bizirik ateratzeko esperantza izpi bat badu eta, era berean, argi ikusten du hori lortzeko jokabidea zein izan
|
behar lukeen
: erabateko gelditasuna.
|
|
2020
|
|
|
Une oro dute dena argi. Zehatz-mehatz dakite gizateriak zer izan
|
behar lukeen
. Behar da hau egin, behar da hori esan, behar da beste hura pentsatu.
|
|
2021
|
|
|
Eztabaida bizi-bizia izan zuen George Orwell-ekin ere, kasu horretan zientziak gizartean duen edo izan
|
behar lukeen
zereginaren gainean. Laburbildurik:
|
|
|
Ez dakit lotsatzen den. Ez dakit lotsatu
|
behar lukeen
. Bizitzak bere gurpiletik kanpo utzi du.
|
|
|
horrek
|
behar lukeen
tokian...
|
|
2022
|
|
|
Aurreko hiru errondak berak pagatu ditu, berak galdatu dituenez. Gau bakarrean xahutzen ari da aste osorako
|
behar lukeen
dirua.
|
|
|
Ez du emakumea zanpatu; horregatik poztu edo atsekabetu
|
behar lukeen
ez du oraindik erabaki industrialdean lerra-lerra barneratu delarik. Jakitun da abiadura-muga hainbat aldiz txikitzen ari dela, baina horrek bazka gehitu dio gorpuztu zaion karrari.
|
|
|
Baina Lima ez dago egon
|
behar lukeen
bezain alai. Kezka bat du buruan.
|
|
2023
|
|
|
Zalantza egiten zuen Iraultzak, Sayenek ziotsonak iraingarria
|
behar lukeen
, baina ez zen deseroso sentitzen, hagatik. Ez zuen arranguraz hitz egiten andreak, egiarik agerikoenaz diharduenaren berezkotasunez baizik.
|
|
|
Gehienetan. Lepoa moztuta ere hizketan jarraituko lukeela etortzen zait horrelakoetan, lepoa moztutako oilaskoek hara, hona eta alde guztietara korrika segitzen duten bezala, hitzak dituelako zainetan eta ahoan, nik bezperako gonbitoaren kiratsa edo erdiz erdi ebakitako mihia behar nukeen zulo horretan; berak ere erdiz erdi ebakitako mihia
|
behar lukeen
zulo zikin horretan.
|
|
|
OROITZAPEN horiek kitzikaturik, berez
|
behar lukeen
denbora baino gehiago iragan du sukaldean, errekia labetik ateratzen eta pikatzen, senarra eta familia guztia egongelan utzi dituen bitartean. Handik baztertu nahi izan du, behar izan du, bakarrik egoteko bere amets frustratuekin eta bere frustrazio iratzarriekin.
|
|
|
Jakiteko gosea pizturik sartu da estudioan, eta, ase gabe, nekez lortzen du argi mintzatzeko
|
behar lukeen
arreta biltzea. Paperak nahaspilatu zaizkio, eta sintonia segundo gehiegiz luzarazi du.
|