|
2003
|
|
|
Proportzioaren azterketa horrek asko argitzen digu euskararen osasunaz; baina, hizkuntza
|
baten
osasun sozialaz hitz egiterakoan, bestelako datuei ere erreparatu behar izaten zaie; eta, beste parametro batzuekin batera, giltzarria izaten da jakitea hizkuntza horrek balio ote duen erabiltzaileen artean komunitate sentsazioa sortzeko.
|
|
2004
|
|
|
Dena dela, eztabaidaren sua piztu ez ezik, berritu ere maiz asko berrituko zaigu zer nagusi horiek begiz jotzeko orduan: hots, zeintzuk dira zer adierazle nagusi horiek gurea bezalako hizkuntza
|
baten
osasuna edo gaixotasuna neurtzeko?
|
|
2005
|
|
|
Erroldatze eskaera ukatua. Osasun zerbitzu publiko
|
baten
osasun laguntzako txartela, altaren data edo, hala badagokio, altaren antzinatasun data jasotzen duen ziurtagiria. Adingabeak eskolatzeko eskaeraren kopiak.
|
|
|
Azken urte hauetan eta Soziolinguistikan lanean diharduten adituek egindako azterketa eta ikerketen ondorioz, hizkuntzen normalizazio prozesuei buruz gauza batzuk argitzen joan dira, haietako batzuk hauek izanik: hizkuntza
|
baten
osasuna neurtzeko, honen erabilera neurtu egin behar da; hizkuntza batek bere biziraupena ziurtatzeko bere hiztunen egunerokotasunean txertatua egotea lortu behar du; eta hizkuntzaren erabileran eragiteak urte askotako lan planifikatua eta koherentea eskatu egiten duela. Prozesu horretan, euskaldunok, herritarrak garen aldetik eta interes handien dugunaren heinean ezinbesteko eragileak eta motorra gara.
|
|
2006
|
|
|
Aipatu bi oreka horiek markatzen dute gizarte
|
baten
osasuna: batak gizarte sozial ezberdinen arteko ekarpena du gaitzat eta belaunaldien arteko oreka besteak, hau da, ongizate eramangarria deituko geniokeena.
|
|
|
Galderak, ez nahitaez, erantzun sinplea du. Azken urteetan ikusi den bezala, pertsona
|
baten
osasun egoeran elikadura egoki batek izan dezakeen onura ez dago haren osagaien mende soilik, geneek baldintzatutako erantzun indibidualaren, molekula mailako metabolismoaren eta, jakina, bizi estiloaren mende ere badago. Horri garunean gertatzen dena gehitu behar zaio.
|
|
2007
|
|
|
Atzoa hein batean ahazteke ezin da gaurrean bizi. Bestela esan, ezin da izan historikoa, hein batean ahistorikoa izan barik921. Historikoa eta ahistorikoa neurri berean noraezekoa da banako baten, herri baten eta kultura
|
baten
osasunerako? 922.
|
|
|
Lehen arrazoiketari dagokionez, bost irakurketa nabarmendaitezke. Lehen argudioak dioenez, nazio
|
baten
osasuna nazioarteko merkatuanlehiatzearen araberakoa izaki, nahitaezkoak dira ikerketa eta garapen programak.Izan ere, zientzialari eta ingeniari prestuek soilik dute ekonomiarenekoizpen sektorea bizirik mantendu eta sustatu. Bigarren argudioak dioenez, herritar alfabetatuek zientzia nabarmenago babestuko dute, jakin badakitelakoekonomiaren hazkunderako eragile nagusia dela.
|
|
|
Frantziako azterketa batek gizakien kontsumorako baimendutako arto transgeniko
|
baten
osasunerako arriskuen berri eman du
|
|
|
Eraikinaren mantentze lanak Espainian, 2006az geroztik, lan horretan diharduten 17.000 konpainia baino gehiago sortu dira, eta guztira 600.000 langile kontratatu dira, 17 urteko esperientzia duen Clearing Houseko lehendakari Francisco Sánchezen arabera. Datu horiek erakusten dute hazten ari den sektore
|
baten
osasuna ona dela: Estatistiken Institutu Nazionalaren (INE) datuen arabera, %10, 2 hazi zen 2006an, eta lanean ari ziren langileek %3, 7ko hazkundea izan zuten.
|
|
|
esfera publikoaren mugak dezente aldatu dira azken urteotan, informazio teknologia berriek sortutako berrikuntzen kariaz. Teoriko ugarik (Benhabib 1996, Bohman 1996, Dryzek 2000, Young 2000) lotzen dute gizarte
|
baten
osasun demokratikoa berorren sistema komunikatiboak erakusten duen interaktibitate mailarekin. Hardt eta Negri pentsalariek, adibidez (2000: 263), uste dute teknologia horiek sortu dituzten aldaketak hain direla nabarmenak ezen guztiz beharrezko egiten dela esfera publikoaren kontzeptu klasikoaren berformulazioa.
|
|
2008
|
|
|
Energia, garraioa eta nekazaritza oso alor garrantzitsuak dira gaur egungo mundu globalizatuan, herri
|
baten
osasun ekologikoa neurtzeko. Garraioaren hazkundea eta honen ondorioak arazo ekologiko nagusi bihurtu zaizkigu.
|
|
|
Lurralde
|
baten
osasun egoera zein den jakiteko, ibaiak adierazle ezin hobeak ditugu. Eta ibai jakin batean ur bereziki garbi garbiak behar dituzten espezieak bizi direnean, ibai horren egoera benetan ona den seinale izaten da.
|
|
|
Irudia: topendsports Nutrizio egoera baloratzeko, indibiduo edo populazio
|
baten
osasun eta ongizate maila zehaztu behar da, nutrizioaren ikuspuntutik. Organismoaren eskaerak elikadurak zenbateraino betetzen dituen aztertu behar da.
|
|
|
Horrez gain, azterketa biokimiko, genetiko eta immunologiko oso bat ere egin dute, profil psikologikoa ebaluatzeko eta nerbio anorexia eta bulimia izateko arriskua duten portaerak detektatzeko. Helburua da Espainiako nerabeen lagin adierazgarri
|
baten
osasun egoera eta nutrizio eta metabolismo egoera ebaluatzea, hiru patologia mota espezifikotarako: gizentasuna, nerbio anorexia/ bulimia eta dislipidemiak.
|
|
|
Gainera, badirudi ezkondutako bikoteak dibortziatzeko joera handiagoa dutela etxean maskota bat hil ondoren. " Animalia bat galdu dutenen %90ek arazoak ditu loaren edo elikaduraren ohituretan" Autoreak zehaztu duenez," sintoma horiek guztiek adierazten dute maskota baten heriotza gai serioa dela, pertsona
|
baten
osasunari, karrerari eta harremanei kalte egiteko ahalmena duela". Argi dago etxeko animalia batekin bizi diren gehienak familiako kide bihurtzen direla, eta haien heriotzak ez dituela gainerako senideak bereizten.
|
|
2009
|
|
|
Gauzak horrela, osasun politikek eta osasun arloko profesionalek egoera hori aztertu dute, eta hiru ondorio nagusi atera dituzte. Hasteko, ez dago harreman zuzenik herrialde
|
baten
osasun zerbitzuen kostuen eta herrialde horretako biztanleriaren osasunaren eta bizi kalitatearen artean (Grezian, esaterako, osasun zerbitzuen kostuak Europako Batasuneko baxuenetarikoak dira; alabaina, hango biztanleriaren bizi itxaropena Alemaniakoaren edo Frantziakoaren parekoa da). Jakina denez, osasun sisteman eta osasun teknologietan egiten diren inbertsioak osasunaren determinatzaileetariko bi baino ez dira, eta gehienetan ez inportanteenak.
|
|
|
Kasu horietan, datuen analisi inferentzialak metodologia estatistikoa erabiltzen du parametro ezezagunak zenbatesteko, hipotesi konkretuak kontrastatzeko, etorkizuneko portaerak aurreikusteko, erabakiak hartzeko, bakarkako zein taldeko diagnostikoak egiteko, ziurgabetasuna kuantifikatzeko, eta baita errakuntza tartea mugatzeko ere. Horrela iragartzen dira eguraldia, pertsona
|
baten
osasun egoera, bi prozeduren emaitzen arteko konparazioa, hainbat urtera makina baten osagaiek izango duten fidagarritasuna... Aurreikuspen zehatzek honelakoak lukete izan:
|
|
|
Izan ere, osasun mentala hain kontzeptu zabalaizanik, nahaste psikopatologikoen sailkapenek ezin dute irizpide bakar bateanoinarritu. Lehenago aipatu bezala, pertsona
|
baten
osasun mentala ebaluatzekoorduan, asko dira kontuan hartu beharreko alderdiak, autonomia funtzionala duenedo ez; errealitatearen pertzepzio zuzena duen edo ez; bere testuinguruarekikoduen adaptazioaren egokitasuna; inguruko eskakizunei erantzuteko duen gaitasuna; pertsona arteko harreman egokiak dituen edo ez; autokontzeptua; edota estresariaurre egiteko dituen estrategiak, esate baterako?.... Eta beraz, nahasteei gerturatzenzaizkien sailkapen irizpide hauek, giza konplexutasunaren adierazgarri izan nahibadute, elkarren osagarri behar dute izan (Belloch eta Sandin, 1995).
|
|
|
Hizkuntza
|
baten
osasuna hobetzeko, hizkuntza horretan ekoizten den literaturaren maila baino eraginkorragotzat du kultura ekoizpenaren kopurua William F. Mackeyk ere. Ideia horri heldurik, Mikel Zalbide euskaltzainak ondorengo galdera planteatzen du Euskara 21 txostenari egindako iruzkinean:
|
|
|
Gizarte aurreratu eta demokratikoen ezaugarri nagusietariko bat da herritarrei eskubideak aitortzea, baita hizkuntza kontuetan ere; eta herritarrei aitorturiko eskubideak, hizkuntza arlokoak barne, praktikan egiazki zein neurritaraino bermatu, halakoa izan ohi da gizarte
|
baten
osasun demokratikoa. Eskubideak beti errespetatu behar dira, diren arlokoak direla, baita hizkuntza eskubideak ere.
|
|
|
Baina Don Telmok ezin izan zuen zaldiaren itzulia aldatu, animaliak zaldizkorik gabeko egun hartan bere gisa konplitutako ibili hura egiten zuen soilik, motel eta egoskor. Don Telmo sukaldeetan sartuko zen, hildakoren
|
baten
osasunaz egingo zuen galde, eta jendeak" Hobeto, hobeto!" esango zion beldur errukiz, serbieta garbi bat ateratzen zutelarik. Eta zenbaitek" Orain hobeto!".
|
|
2010
|
|
|
\" Bilera, proposamen eta aukera ugari egin ditugu Osakidetzak Abadiñoko proiektuari lehentasuna eman eta aurrera eraman dezala lortzeko. Eta eskerrak eman nahi dizkiogu Eusko Jaurlaritzari; azkenean, bertako arduradunek ulertu dute Abadiño bezalako udalerri txiki baina garrantzitsu
|
baten
osasun beharrak ezin direla alde batera utzi\", azpimarratu du Navarrok.
|
|
|
Lagungarri izanik ere ez dira, ordea, aski. Are gutxiago gurea bezalako ingurumenetan, hizkuntza jakitetik hizkuntza hori erabiltzera hain jauzi nabarmena dagoen kasuetan211 Galdeketa soziolinguistikoen jakite kontuei buruzko datuetatik atera ohi den ondorio baikor hori ez da beraz aski, ahuldutako hizkuntza
|
baten
osasun diagnostiko zorrotzik egiteko. Pista batzuk ematen ditu, eta oso baliagarriak dira; baina argitasun horiek ez dira aski osasun diagnostiko globalik egiteko.
|
|
|
Ez dabil zeharo oker halakorik dioena: eguneroko jardun arruntaren zenbatekoak eta garrantzi aparta du hizkuntza
|
baten
osasun diagnostikoa eratzerakoan. Baina zuzen zuzen ere ez dabil, soziolinguistikazko inkesta datuak alboratzerakoan.
|
|
|
Hala ere, elektrokardiogramaren erregistroak ez ziren nabarmen aldatu. James Kaulus azterlanaren koordinatzaileak adierazi zuenez, hazkundea nabarmena izan arren, ez zen lortu pertsona osasuntsu
|
baten
osasunerako zifra arriskutsurik. Hala ere, horiek garrantzi desberdina izan dezakete osasun arazoak dituztenentzat, batez ere hipertentsioa eta kardiopatiak dituzten pazienteentzat.
|
|
|
Burtsan inoiz ez da ziurtzat jotzen, baina ahalik eta gutxien nahasteko, parametro batzuei erreparatzea komeni da. Lehenik eta behin, balio
|
baten
osasun egoera erradiografiatzean, haren azterketa tekniko eta funtsezkoei erreparatu behar zaie, balio horren burtsa eta enpresa egoerari buruzko informazioa ematen baitute, hurrenez hurren. Datu horiek lortzea erraza da.
|
|
|
Lalonde txostena Joan den mendeko 80ko hamarkadaren hasieran, Marc Lalonde Kanadako Osasun ministroak “A new perspective on the health of Canadians” izeneko lana argitaratu zuen, “El informe Lalonde” izenekoa. Bertan biltzen ziren, oro har, populazio
|
baten
osasunaren determinatzaileak. Guztira, lau determinatzaile handi identifikatu zituen eta pisu espezifikoa eman zien:
|
|
|
Espazioko eguraldiari adi egoteko beste arrazoi bat astronautak dira. Nazioarteko Espazio Estazioan daudenak orbita baxuan dabiltza, baina Ilargira edota Marterako bidean joan daitekeen astronauta
|
baten
osasuna jokoan egon daiteke eguzki ekaitz baten ondorioz.
|
|
|
Erarik zabalenean definituz, osasun publikoa gizartearen ahalegin eratuen eritasuna prebenitzearen, osasuna sustatzearen eta bizitza zabaltzearen arte eta zientzia da22 Populazio
|
baten
osasunaren arrisku faktore deitutakoen profilaren batuketa xumea eta kide banakoen osasun egoera baino askoz gehiago islatzen du osasun publikoak23; populazioaren historia soziala eta bere zirkunstantzia kultural, material eta ekologikoen ezaugarri kolektiboa baita24, 25 Beraz, osasun globalaz dugun ideia zabaldu egin beharra daukagu, eritasunetatik eta osasun zerbitzuetatik beste faktore guztiak...
|
|
2011
|
|
|
Usadio handia egon da orain dala hamarkada batzuetara arte, norberaren edo besteren
|
baten
osasunaren mesederako, leku sagraduetara erromesaldiak egitea: promesak egitea.
|
|
|
Ahalik eta modu fidagarrian kuantifikatu nahi da pertsona baten koipe kopurua, eta adin eta sexuagatik duen egoera indibidualarekin erlazionatu. Gantz edukia zehazteaz gain, beste proba analitiko batzuk ere egin daitezke, gantz kopuru horrek pertsona
|
baten
osasun orokorrean duen eragin maila zehazteko. Horrela, hasiera batean paradoxikoak izan daitezkeen egoerak identifika daitezke, GMI bakarrik aplikatu ondoren, GMI osasungarri batekin (18,5 eta 25 arteko balioak) “mehetzat, baina ikuspuntu metabolikotik gizentzat” jotzen diren heldu gisa.
|
|
2012
|
|
|
Barakaldoko kasuan, erabilera datuetan islatzen den bezala, gaztelania da nagusi, botere egoeran dagoela esan daiteke. euskara, berriz, menpeko hizkuntza da, ez du apenas funtziorik betetzen. hizkuntza
|
baten
osasunak, maiz, hizkuntza horrek gizartean duen kokapenarekin zerikusia du. Beraz, euskarari inolako funtziorik edo legitimitaterik aitortzen ez bazaio, nekez egongo da osasuntsu.
|
|
|
Hori bai, gorputz atal guztiak elkarlotuta eta elkarreraginean dauden bezala, han hemengo hiztun taldeak euskararen hiztun elkartea osatzen duela esan genezake, horiek ere elkarlotuta eta elkarreraginean. Eta zati
|
baten
osasun ahuldadeak, baduela zerikusia gorputz elkarte osoaren osasun ahuldadean. Gogoratu, bestela, Mikel
|
|
|
– Langile
|
baten
osasun egoera bai bere buruarentzat, bai gainontzeko langileentzat, bai besteentzat arrisku bat izan daitekeen ala ez egiaztatzeko.
|
|
|
gisa ulertzen da, gatazkan dagoen alderdietako batek e) atalean zerrendatutako osasun zereginetara soilik aritzen diren pertsonak, edo osasun unitatearen administraziora edo funtzionamendura edo osasun garraiobideen administraziora aritzen direnak.Halako zerbitzuetan jarduteak izaera iraunkorra edo aldi batekoa izan dezake.Esamoldeak bere baitan hartzen ditu: i) osasun langileak, militarrak edo zibilak izan, gatazkan dagoen alderdi batekoak direnean, I eta II. Hitzarmenetan aipatutakoa barne, bai eta babes zibileko erakundeena ere; ii) Gurutze Gorriaren Sozietate nazionalen (Ilargi Erdi Gorria, Lehoiarena eta Eguzki Gorria) eta gatazkan dagoen alderdi batek behar bezala onartu eta baimendutako bestelako borondatezko laguntza erakunde nazionalen osasun langileak.iii) 9 artikuluko 2 paragrafoan aipatutako unitate edo osasun garraiobideen osasun langileak; d), erlijio arloko langile? gisa ulertzen da, militarrak edo zibilak diren pertsonak, esaterako, kapilauak, beraien ministerioan soilik jarduten direnak eta ondorengoei atxiki daudenak: i) gatazkan dagoen alderdi baten indar armatuei, ii) gatazkan dagoen alderdi
|
baten
osasun unitateei edo osasun garraiobideei, iii) 9 artikuluko 2 paragrafoan aipatutako unitate edo osasun garraiobideei, edoiv) gatazkan dagoen alderdi bateko babes erakunde zibilei.Erlijio arloko langileen esleitzeak izaera iraunkorra edo aldi batekoa izan dezake, eta k) ataleko dagozkien xedapenak aplikagarri zaizkie langile horiei; e), osasun unitate, gisa ulertzen da, establezimendu eta beste formazio batzuk, militarrak edo zibilak, osasun helburuekin antolatuak, esaterako: zaurituen, gaixoen eta itsasoan galdutakoen bilatzea, jasotzea, garraioa, diagnostiko edo tratamendua (lehen sorospena barne hartuta), bai eta gaixotasunen prebentzioa.Esamoldeak barneratzen du, besteak beste, ospitaleak eta antzeko beste unitate batzuk, odol transfusiorako zentroak, aurreneurrizko medikuntzako zentro eta institutuak, bai eta osasun material eta unitate horietako farmazia produktuen biltegiak.Osasun unitateak finkoak edo mugikorrak izan daitezke, iraunkorrak edo aldi baterakoak; f), osasun garraiobide?
|
|
|
Indar aliatuek egitatez menderatutako lurreko guneak edo alderdi arerio batek egitatez menderatu gabeko itsasoko guneetan, bai eta beraien aireko espazioan, gatazkan dagoen alderdi
|
baten
osasun aireontzien errespetu eta babesa ez da inolaz ere alderdi arerioarekin akordioa izatearen menpe egongo.Hala ere, segurtasun handiagoa izateko, halako guneetan osasun aireontziak erabiltzen dituen gatazkan dagoen alderdiak edozein alderdi areriori 29 artikuluan aurreikusitako jakinarazpena eman diezaioke, bereziki aireontzi horiek alderdi arerioaren aire gainazaleko arma sistemen irismenera...
|
|
|
1.Gatazkan dagoen alderdi
|
baten
osasun aireontziek babestuak izaten jarraituko dute kontrako alderdi batek egitatez menderatutako itsasoko eta lurreko guneen gainetik hegan egiten duten bitartean, horretarako baldintza izango da hegaldi horietarako aurretiaz aurkako alderdi horren agintari eskudunaren akordioa lortu izana.
|
|
|
Noiz egin eutanasia txakurrari Txakurraren osasun egoera delikatua, familiaren egoera ekonomikoa (txakurraren gaixotasun kroniko batzuetarako tratamendu garestiak ezin ditu beti bere gain hartu) eta adinagatik maskota egoera fisiko eta mentalean dauden gabezia larriak dira, besteak beste, eutanasia aukeratzeko arrazoietako batzuk, albaitariaren azterketa egin ondoren. txakurrarena. Txakur
|
baten
osasun ahula, edo gaixotasun kroniko atzeraezin batzuen egoera aurreratua (minbizia, esaterako), gure txakurrari merezi duen heriotza duina emateko arrazoia izan daiteke. Txakurraren eutanasia justifikatzen duten arrazoietako batzuk dira endekapenezko gaixotasunak, txakurrak nekez jasan dezakeen sufrimendua dakartenak, zenbait organoren bizi akatsak edo istripu larri batek eragindako gehiegizko kaltea.
|
|
2013
|
|
|
Kontsumitzaileek elikagaiak erabiltzeko ohiko baldintzak, eta ekoizpenaren, eraldaketaren eta banaketaren fase bakoitzean. Kontsumitzaileari ematen zaion informazioa, etiketan agertzen dena barne, edo kontsumitzaileak, oro har, eskura dituen beste datu batzuk, elikagai jakin baten edo elikagai kategoria jakin
|
baten
osasunerako ondorio kaltegarri jakin batzuen prebentzioari buruzkoak. Elikagai kaltegarriak Elikagaia osasunerako kaltegarria bada, zer baloratzen da?
|
|
|
Adibidez, bakailaoz betetako piperrak, hegalaburra pikillo piperrekin edo urdaiazpikoa tomatearekin. Ranking honetan kontuan hartu ez diren beste aperitibo batzuk ere gomendagarriak edo gomendagarriagoak dira sarraski
|
baten
osasunaz gozatzeko: urdaiazpikoa, ganbak baratxuriarekin, brotxetak edo ozpinetakoak.
|
|
|
Gernu analisiaren bidez, osasun arazo asko hauteman daitezke, hala nola gernu infekzioa edo koliko nefritikoa. Medikuen kontsultetan ohikoena gernu jalkina den arren, beste azterketa batzuek pertsona
|
baten
osasun egoera orokorrari buruzko informazio asko ematen dute. Hala ere, odol analisien emaitzekin gertatzen den bezala, ematen dituzten datuak, askotan, zaila izaten da gai horretan aditu ez direnei ulertzea.
|
|
|
zer informazio ematen du? Gernu sedimentuak oso informazio baliotsua ematen du, ez bakarrik giltzurrunei eta iraitz sistemari buruz, baita organismo osoari eta, oro har, pertsona
|
baten
osasun egoerari buruz ere. Lagina zentrifugatu egiten delako du izena, likidoaren zati solidoak bereizteko.
|
|
|
Katuekin kontu handiz ibili behar da ondo hidratatuta mantentzeko, ur gutxi edateko joera baitute eta sibaritak baitira likidoa irenstean. Artikulu honetan azaltzen da zergatik ur gutxi edaten dute katuek, katu deshidratatu
|
baten
osasunerako ondorioak eta katuari eta hartzen duen urari buruzko hiru bitxikeria.
|
|
|
mugikortasun gutxi duten felido oso helduak eta etxe berean hainbat animalia bizi direnean. Katu deshidratatu
|
baten
osasunerako ondorioak Irudia: Claire P. Osasuntsu egoteko behar baino ur gutxiago edaten duen katuak mukosa lehorrak (sudurra), gainbehera agertzen da eta jarduera gutxi egiten du. Ile luzeko felinoek, adinekoek, giltzurrunetako gaitzak dituztenek edo diabetikoak direnek oso ondo hidratatuta eta babestuta egon behar dute tenperatura altuak, batez ere udan.
|
|
|
Claire P. Osasuntsu egoteko behar baino ur gutxiago edaten duen katuak mukosa lehorrak (sudurra), gainbehera agertzen da eta jarduera gutxi egiten du. Ile luzeko felinoek, adinekoek, giltzurrunetako gaitzak dituztenek edo diabetikoak direnek oso ondo hidratatuta eta babestuta egon behar dute tenperatura altuak, batez ere udan. Behar adina ur hartzen ez duen katu
|
baten
osasunerako ondorioak larriak izan daitezke. animaliaren heriotza. Gernu aparatuak eta giltzurrunek ere ur gutxi irenstearen ondorioak pairatzen dituzte, batez ere organo hauetan afekzioak dituzten katuen kasuan.
|
|
2014
|
|
|
Bioeraikuntza irizpideen arabera aukeratutako materialez altxatutako eraikin
|
baten
osasunaren kalitatea asko alda daiteke barneko instalazioen arabera. Berokuntza, elektrizitate eta ur hornidura sarea eta haien elementu guztiak oso kontuan hartu lirateke beste batzuen artean.
|
|
|
Intsektu baten ziztadak (flebotomoa deitzen zaio) katu
|
baten
osasuna kalte dezake, leishmaniarekin kutsatuta gera baitaiteke. Katuaren gaixotasun kroniko horrek arriskuan jar dezake animaliaren bizitza.
|
|
|
Denbora igaro eta gero, infekzioak, fistulak, fistulak edo azazkalak handitzea. Katu itxurako katu
|
baten
osasunerako ondorioak Zenbait autonomia erkidegok, hala nola katalanak, animalien babesari buruzko legean jasota dago felido horiek debekatuta dutela azazkalak kentzea, GEMFEk aipatzen dituen arrazoiengatik: Azazkalik gabeko katu batek ez du bere harrapariengandik babesteko eta bere burua babesteko tresna naturalik.
|
|
|
Urriaren 3an egitekoa zen saioa, baina parte hartzaile
|
baten
osasun arazoengatik bertan behera gelditu zen. Sarrera haiek itzultzeko epea itxita dago jada.
|
|
|
Sarrera bana eskuratu dute Maialen Iturriak eta Alex Silvak. Gaur, urriak 3, egitekoa zen emanaldia baina aktoreetako
|
baten
osasun arazoak tarteko, bertan behera gelditu da.
|
|
|
Hilaren 24an izango den Potologuak antzezlanerako bi sarrera zozkatu ditu Uztarriak bazkideen artean. Gaur, urriak 3, egitekoa zen emanaldia, baina aktoreetako
|
baten
osasun arazoak tarteko, bertan behera gelditu da. Horrenbestez, hilaren 24an, 22:00etan izango da emanaldia, Soreasu antzokian.
|
|
2015
|
|
|
Alegia, garapen ekonomiko garaia duten herrialdeek giza garapenaren maila garaia ere dute. Hala ere, NBGPren txostenak horren inguruko hausnarketa egiteko baliagarriak dira, erraz jakin daitekeelako zein den herrialde
|
baten
osasun eta hezkuntza maila erlatiboa haren errenta mailarekiko. Muturreko kasu paradigmatikoak aipatzearren, 2013 urtean Qatarrek osasun eta hezkuntza maila dezente baxuak zituen bere errenta mailarekiko; izan ere, munduko errenta p/ c garaiena izanda (87.478 $2005 EP) 36.a zen GGIaren sailkapenean (0,834); Kubak, ordea, osasun eta hezkuntza maila erlatiboki garaiak dauzka errentarekin alderatuz gero:
|
|
|
Espero dut zerbait larriagoarengatik esnatu izana agure
|
baten
osasun baino.
|
|
2016
|
|
|
larbak ibai
|
baten
osasunaren adierazle biologikoak
|
|
|
Bizidunen artean algek eta ornogabeek bentosa osatzen dute, eta horiei esker bizi dira bertako arrainak, hegaztiak eta ugaztunak kate trofikoaren oinarria baitira. Algak, moluskuak, krustazeoak eta intsektuen larbak ibai
|
baten
osasunaren adierazle biologikoak dira, eta, horrela, ibaiaren zati bateko ornogabeen azterketa zehatz baten bidez ebaluatu dezakegu kutsadura maila.
|
|
|
Gantzarena da adibide frogagarri bat, beta karotenoari laguntzen diona, eta elkarrekin irensten direnean errazago eta azkarrago xurgatzen diren azenarioak eta espinakak. Pertsona
|
baten
osasuna ez dago elikaduraren baitan soilik, elikagai bakar baten baitan baizik Gizakiengan ikerketak oso konplexuak dira. Pertsona baten osasuna edo ongizatea ez dago elikaduraren mende soilik —elikadura bakarra da oraindik—, baizik eta genetika, bizi ohiturak, hurbileko gizarte zirkulua edo dagoen esparru soziokulturala jokoan jartzen dituen sare konplexu bat.
|
|
|
Pertsona baten osasuna ez dago elikaduraren baitan soilik, elikagai bakar baten baitan baizik Gizakiengan ikerketak oso konplexuak dira. Pertsona
|
baten
osasuna edo ongizatea ez dago elikaduraren mende soilik —elikadura bakarra da oraindik—, baizik eta genetika, bizi ohiturak, hurbileko gizarte zirkulua edo dagoen esparru soziokulturala jokoan jartzen dituen sare konplexu bat. Horrek ez du zalantzan jartzen ikerketa zientifikoen zorroztasuna, baizik eta laborategia baino testuinguru zabalagoa marrazten du.
|
|
|
Odol analisiak pertsona
|
baten
osasun egoera ezagutzeko aukera ematen du, bere dietaren arabera bereganatzen eta gordetzen dituen gantz azidoetan oinarrituta.
|
|
|
Odol analisi baten bidez, pertsona
|
baten
osasun egoera ezagut daiteke, eta, horretarako, bere dieta eta bizimoduaren arabera bereganatzen eta gordetzen dituen gantz azidoen motak aztertzen dira. Hala, bada, elikagai produktuak diseinatu eta berritu daitezke, eta ezaugarri komunak dituzten pertsonen edo pertsona taldeen beharrak asetzeko nola konbinatu jakin daiteke.
|
|
|
Globulu gorrien mintzaren profil lipidikoak karakterizatzeko Carla Ferreri doktoreak garatutako metodologia Ikerketa Kontseilu Nazionalean (CNR) eta Lipinutrirenen Fundatzailea (Boloña, Italia) aplikatzen ari da, biztanleria segmentu desberdinak aztertzeko eta bereizteko. Odol analisi baten bidez, pertsona
|
baten
osasun egoera ezagut daiteke, eta, horretarako, bere dietaren arabera, zer gantz azido sartzen eta biltegiratzen dituen aztertzen da. Pertsona baten lipidiko profilari buruzko informazioarekin, kontsumitutako gantz azidoen berri ematen duena, azken lau hilabeteetan, gutxienez, pertsonaren dietaren eta bizimoduaren irudi argia lortzen da.
|
|
|
Ikuskera horretan hazkunde fluxuez beharrean, stock ez hitz egin behar dugu. Zein da gizarte
|
baten
osasun stock a. Zein da hezkuntzarena?
|
|
2017
|
|
|
Hori kontuan harturik, beste elementu garrantzitsu bat gehitu dezakegu. Platonentzat arima baten eta hiri estatu
|
baten
osasuna haien justizia baino ez litzateke izango (Vegetti, 1997: xi xii).
|
|
|
Halaber, gatazkaren erresoluzioa topatzeko egiten dugunak edo egiteari uzten diogunak erakutsiko du pentsatzen dugun horrekiko dugun koherentzia eta zintzotasuna, edota adore, konpromiso edo askatasun maila. Izan ere, halako marruskadurek argi ikusarazten dute nola mugitzen den eta zein den gizarte
|
baten
osasun demokratikoa; ikusarazten dutelako iritzi politiko desberdinen arteko harremana eta horietako bakoitzak bere buruarengan duen konbikzio maila. Eta, beharbada, azken horretatik uste baino gehiago falta zaigu oraindik, euskal nazioaren ikuspegi propioak garatu eta horietan ahalduntzeagatik barkamenik eskatu behar ez izatea litzatekeelako subjektu politiko emantzipatua izatearen erakusgarri ederrena.
|
|
2018
|
|
|
entseguetan ere, (ia) inor begira ez dagoenean, dantzan egiten dute. Ba ote da talde
|
baten
osasun onaren sintoma nabarmenagorik. Gu ere dantzan hasteko arriskua sumatuta, taldekideak (behingoz) lasai utzita, joatea erabaki dugu.
|
|
|
Alta, teoria hori eguneroko errealitatera eramaterakoan, maiz tentsioak sortzen dira. Politikan, orekak gatazkaren forma har dezake, eta tentsioa harreman politiko
|
baten
osasun onaren neurgailu ere izan daiteke. Gutxiengoa dutenen eta gehiengoa dutenen arteko sokatira ezinbestekoa da kasik, betiere guztiak erabakigarriak diren heinean, irtenbideak bilatzen dituzten heinean.
|
|
|
hortxe zutik eta biluzik egotea enkante bateko sorta batean, enplegatzaileek berek eta haien medikuek haztatzen eta aztertzen dituzten bitartean. Baina, enplegatzaileak langile baten edo atleta profesional
|
baten
osasun egiaztagiria eskatzen duenean hura kontratatu baino lehen, esklabo ugazaba batek eskuratu berri duen gorputz sorta aztertzen duenean eskatzen duen informazio berbera eskatzen du, eta, gainera, traizio egiten dio, gorputz soilen, eta gorputz horiek ematen dituzten zerbitzuen arteko ezberdintasunaren berezko absurdotasunari.
|
|
|
Osasun publikoak erabiltzen dituen tresnak dira. Balio dute gizarte baten ongizate maila zein den jakiteko; hartzen diren neurriek gizarte
|
baten
osasun maila hobetzeko balio duten ala ez jakiteko (adierazleak neurtzen badira neurri hori hartu aurretik, eta neurria ezarri eta gero); hartu daitezkeen neurri guztien artean, zeinek izango duen lehentasuna jakiteko, eta egoeren eta populazioen arteko konparazioak egiteko.
|
|
|
Nahiz eta logikoa izan osasun adierazleak populazio
|
baten
osasun mailarekin lotuta egotea, beste adierazle batzuk ere aztertu behar dira: giza adierazleak, ekonomikoak, osasun sistemarenak, etab., horiek ere osasuna baldintzatzen dute eta.
|
|
|
Arraroa da norbaiten alde topa egitea eta ez haren osasunean. Hildako lagun
|
baten
osasunean, jada ezin daiteke topa egin.
|
|
2019
|
|
|
SARRERA hizkuntza baten bizitasun digitalak bere osasunaren ezinbesteko informazioa ematen digu. komunikazio kanal nagusi bilakatu da Ingurune digitala, eta hizkuntzek bertan duten presentzia kontuan hartu beharrekoa da, honen bizitasun digitala ezagutzeko garaian. gaur egun, hizkuntza
|
baten
osasuna ezagutzeko ezinbestekoa dugu ingurune digitalean bizi duen egoera ezagutzea. kontzeptu hau ez da berria, eta euskararen osasunaz aritzean askotan aipatutako gaia da. euskararen kasuan ere ez da desberdina: euskarak bere etorkizuna jokoan duela badakigu, eta joko zelaietako bat ingurune digitala dela askotan aldarrikatu dugu.
|
|
|
–Zure Van Goghen kopia hori zutik dagoela esaten didazu, eta lasai geratzen zara?? Ez al dakizu, baina, badirela lurrikarak, baita bonbardaketak ere, vangogh
|
baten
osasuna nekez neur dezaketenak. Izan ere, alemanek Gernika bonbardatu zuten, bai, baina bizkaitarrek ongi ikasi zuten lezioa, eta orain beraiek bonbardatu gaituzte giputzok, minik handiena egin diezaguketen lekuan!
|
|
|
Baina kemena han bukatu zitzaion. Azken finean, atea itxirik eduki arren, ez zen gustura egongo, ez eta horrelako solas xumea, hierarkian gorago dagoen
|
baten
osasun egoeraz informatzea, egiteko ere, Zer moduz zaude, doktore andrea, doktore andrea izan beharrean doktore jauna balitz ezberdina izango zen, errazagoa, dudarik gabe, nahiz eta, Raimundo Silvak aitortu luke epaiketa batean hala eskatuko baliote, zenbait zuzendari, hainbat urtetan, gaixorik egon ziren guztietan, zuzentzaileak ez zuen behin ere euren etxeetara deitu beren osasun preziatuen ber... Bukatzen joateko, laburbilduz, arrazoi ilunen bat tarteko, edo alderantziz, arrazoi oso garbi bat tarteko, kontuan hartzen baldin badugu gizon honen nortasuna zalantzakor eta herabe agertzen ari zaigula, Raimundo Silvak nahi ez zuena zen Maria andrea konturatzea bere ugazaba emakume bati deitzen ari zitzaiola.
|
|
2020
|
|
|
Bestetik, mende luzeetan kolektibo oso
|
baten
osasuna baldintzatu duen adibide bat ekarri dugu: emakumeen ugal organoak eta, bereziki, klitoria.
|
|
|
Egoera berri eta ustekabekoa da, eta, gainera, etengabe aldatzen da birusak eboluzionatu ahala, eta horrek asko zailtzen du gure eguneroko eta aisialdiko plangintza. Ziurgabetasun horrek eragin zuzena izan du biztanleriaren zati handi
|
baten
osasunean: insomnioa, estresa, suminkortasuna, tristura, antsietatea, mesfidantza, frustrazioa… Horri beste ondorio arriskutsu bat gehitu behar zaio, OMEk “neke pandemiko” gisa definitzen duena.
|
|
2021
|
|
|
Oihan basatiak lizun birjina estaltzen du, eta lurzoru bera ona da gizakientzat eta zuhaitzentzat. Pertsona
|
baten
osasunak hainbeste zelai akre behar ditu bistan, nola haren baserriak gorotz kargak. Hortxe daude elikatzen duten okela sendoak.
|
|
|
Enpresa batek behartu al ditzake langileak covid proba egitera? Ez dago langile
|
baten
osasun egoeraren intimitaterako eskubiderik. Ester Cubero Casa de Ley abokatuak azaltzen duenez, Datuak Babesteko 2016/ 679 Europako Araudiak ezartzen du osasunari buruzko datuek babes berezia behar dutela, eta, beraz, hasiera batean, debekatuta dago horiek tratatzea.
|
|
|
«Legea Kongresuan onartu zenean, planteatu genuen proposatzen genuen eredua berrikusi behar genuela». Eutanasia jaso dute bertan, eta zehaztu dute pertsona
|
baten
osasun egoerak okerrera egiten badu, sendaezineko edo atzeraezineko egoeran badago, eta erabakitzeko eta nahiak adierazteko ahalmena galtzen badu, zer jarraibide segitzea nahiko lukeen. Honela dio lehen puntuak:
|
|
|
Bigarren artikuluan, osasun agintaritza eskudunak gaitzen dira osasun azterketak, tratamenduak, ospitaleratzeak edo kontrolerako neurriak hartzeko, baldin eta arrazoizko zantzuak ikusten badituzte biztanleriaren osasunerako arriskua dagoela pentsatzeko, pertsona edo pertsona talde
|
baten
osasun egoera jakin bat dela tarteko edo jarduera baten osasun baldintzak direla tarteko.
|
|
|
Bigarren artikuluan, osasun agintaritza eskudunak gaitzen dira osasun azterketak, tratamenduak, ospitaleratzeak edo kontrolerako neurriak hartzeko, baldin eta arrazoizko zantzuak ikusten badituzte biztanleriaren osasunerako arriskua dagoela pentsatzeko, pertsona edo pertsona talde baten osasun egoera jakin bat dela tarteko edo jarduera
|
baten
osasun baldintzak direla tarteko.
|
|
|
Bigarren artikuluan, osasun agintaritza eskudunak gaitzen dira osasun azterketak, tratamenduak, ospitaleratzeak edo kontrolerako neurriak hartzeko, baldin eta arrazoizko zantzuak ikusten badituzte biztanleriaren osasunerako arriskua dagoela pentsatzeko, pertsona edo pertsona talde
|
baten
osasun egoera jakin bat dela tarteko edo jarduera baten osasun baldintzak direla tarteko. Eta zehazki gaixotasun kutsakorren kasuan, hirugarren artikuluak xedatzen du, gaixotasun horiek kontrolatzeko, osasun agintaritzak, prebentzio ekintza orokorrak egiteaz gain, neurri egokiak hartu ahal izango dituela, gaixoak, haiekin kontaktuan dauden edo egon diren pertsonak eta haien hurbileko ingurunea kontrolatzeko, bai eta arrisku kutsakorren kasuan beharrezkotzat jotzen direnak kontrolatzeko ere.
|
|
|
Bigarren artikuluan, osasun agintaritza eskudunak gaitzen dira osasun azterketak, tratamenduak, ospitaleratzeak edo kontrolerako neurriak hartzeko, baldin eta arrazoizko zantzuak ikusten badituzte biztanleriaren osasunerako arriskua dagoela pentsatzeko, pertsona edo pertsona talde baten osasun egoera jakin bat dela tarteko edo jarduera
|
baten
osasun baldintzak direla tarteko. Eta zehazki gaixotasun kutsakorren kasuan, hirugarren artikuluak xedatzen du, gaixotasun horiek kontrolatzeko, osasun agintaritzak, prebentzio ekintza orokorrak egiteaz gain, neurri egokiak hartu ahal izango dituela, gaixoak, haiekin kontaktuan dauden edo egon diren pertsonak eta haien hurbileko ingurunea kontrolatzeko, bai eta arrisku kutsakorren kasuan beharrezkotzat jotzen direnak kontrolatzeko ere.
|
|
|
Kultura
|
baten
osasunaz eta bizi indarraz hitz egiten digula liburugintzak frogatu digu Joan Mari Torrealdaik 42 urtez segidan, urtero urtero, egin dituen ikerketekin. Langintza horretan, erreleboa hartu dio Xabier Eizagirre erredakzio buruak, Torrealdaik hala erabakita utzi eta gero, eta biek elkarrekin abiatutako 2018ko liburugintzaren ikerketa Eizagirrek bukatu du, Jakinek liburuen katalogoaren corpusa osatu ondotik.
|
|
|
Lan honek bi emaitza sendo ekarri ditu: batetik, euskarazko liburugintzaren katalogoa osatu du Jakinek; eta, bestetik, liburugintza kultura oso
|
baten
osasunaren adierazletzat hartuta, sei hamarkadetako sistematizazioa ahalbidetu du, indarguneak eta ahulguneak modu propositiboan identifikatuz.
|
|
|
Lan horrek bi emaitza sendo ekarri ditu: batetik, euskarazko liburugintzaren katalogoa osatu du Jakinek; eta, bestetik, liburugintza kultura oso
|
baten
osasunaren adierazletzat hartuta, sei hamarkadetako sistematizazioa ahalbidetu du, indarguneak eta ahulguneak modu propositiboan identifikatuz.
|
|
|
Glamour sozial eta mediatikoa da hizkuntza baten kapital nagusia. Hori, eta sostengua ematen dion botere politikoa, estatua, nagusiki(...) Hizkuntza
|
baten
osasuna babesa ematen dion botere politikoak markatzen du. Nazio aberatsak eta pobreak dauden bezala, hizkuntza aberatsak eta pobreak daude, ez linguistikoki ederrago edo zarpailago direlako, hizkuntza horiekin lor litekeen progresio sozialaren arabera baizik.
|
|
2022
|
|
|
Pertsona
|
baten
osasunarengan eragiten duten faktoreak eta haien proportzioak honakoak dira, hurrenez hurren: bizi ohiturak(% 43), genetika(% 27), ingurumena(% 19), eta osasun sistema(% 11).
|
|
|
Marc Lalonde Kanadako Osasun Ministro izandakoak, osasunarengan eragiten duten faktore ezberdinak aztertu zituen 1974an, eta faktore bakoitzak osasunarengan zenbat eragiten zuen kuantifikatzen saiatu zen. Hala, haren esanetan, pertsona
|
baten
osasunarengan eragiten duten faktoreak eta haien proportzioak honakoak dira, hurrenez hurren: bizi ohiturak (%43), genetika (%27), ingurumena (%19), eta osasun sistema (%11).
|
|
|
Kevin Huberrek, entrenatzaileetako batek, gogor gaitzetsi du gertatutakoa sare sozialetan: «Ezin da horrela jokatu talde oso
|
baten
osasunarekin; injustizia honek sekulako higadura eragin digu. Penagarria da halako aurrekontu puska duen talde batek final hamaseirenak horrela gainditu beharra.
|
|
|
Izugarria iruditzen zait gauzarik gogorrenean ere umorea ateratzeko kapazitate hori. Nire ustez, horrek adierazten du gizarte
|
baten
osasun mentala. Halere, kasu eman behar da:
|
|
2023
|
|
|
" Balitz bezala jokatzen" hasten da pertsona eta haren adimenak botere sendatzaile eta sortzaile handia eskuratzen du. Asmo edo intentzio sortzaileak eta soinuaren energia terapeutikoak batera jokatu behar dute pertsona
|
baten
osasuna hobetzeko.
|
|
|
Bere barneko atalen arteko oreka eta harmonian oinarritzen da pertsona
|
baten
osasuna. Horregatik, artikuluaren bigarren zatian gure organismoaren oreka homeostatikoaz eta alostatikoaz hitz egingo dugu.
|
|
|
" Balitz bezala jokatzen" hasten da pertsona eta haren adimenak botere sendatzaile eta sortzaile handia eskuratzen du. Asmo edo intentzio sortzaileak eta soinuaren energia terapeutikoak batera jokatu behar dute pertsona
|
baten
osasuna hobetzeko.
|
|
|
Amiantoarengatik gaixotutako langile
|
baten
osasun arazoen erantzuletzat jo dituzte Petronor eta Iberdrola
|
|
|
Bilboko Lan Arloko 1 Epaitegiak amiantoak eragindako langile
|
baten
osasun arazoen erantzuletzat jo ditu Petronor eta Iberdrola. Prestazioen %30eko errekargua ordaintzera zigortu zituen bi konpainiak 2020ko abenduan; Lemoizko zentral nuklearra, Somorrostroko findegia eta Santurtziko eta Pasaiako zentral termikoak eraikitzeko obretan amiantotik babesteko beharrezko segurtasun eta osasun neurriak ez betetzeagatik.
|
|
|
Horretarako, hainbat neurri proposatu dituzte: besteak beste, lehen arretako lan talde berak egitea paziente
|
baten
osasun arazoen jarraipena, aurrez aurreko arreta lehenestea, eta beharrezkoak diren baliabideez hornitzea. Gainera, pribatizazioaren aldeko pausoak «geldiarazteko» eskatu dute.
|
|
|
Lehen Arretako lan talde berak paziente
|
baten
osasun arazoen jarraipena egin ahal izatea (longitudinalidadea).
|
|
|
Ezaugarri horiek heldu batentzat oso arriskutsuak badira, zer esanik ez nerabe baten  tzat, etapa horren ezaugarriak gogora ekartzen baditugu behintzat. Horrek guztiak ez du azalpen gehiagorik behar ulertzeko, alde batetik, nerabe
|
baten
osasun mentalean, batez ere kolokan egonez gero, balantza joan ez lukeen aldera mugitzen lagunduko duela nahi baino neurri handiagoan, batez ere aintzat hartzen badugu, TikTok en, adibidez, osasun mentalari buruzko aholkuak ematen dituzten bideoen% 83,7 engainagarriak dira, eta horietatik% 14,2 kaltegarriak izan litezke. ADHNari buruzko edukia, adibidez,% 100 informazio engainagarria da78; eta, bestetik, horrelako eduki ez zibikoak (matxismoa, biolentzia, umiliazioa, gorputzen sexualizazioa...) horren goiz kontsumitzeak horiek hutsaltzera eramaten ditu eta, kasu batzuetan, errepikatzera (konduktismoa); izan ere, ikusi bezala, errealitate birtualean goraipatuak eta onartuak daude (saritze sistema) horietako asko, eta, beraz, nerabe batek erraz asko identifika dezake hori jokatu beharreko modu gisa, onarpen soziala edukitzeko grina hori asetzeko, arreta erakartzeko edo bestelakoak betetzeko.
|
|
|
Lan horrek bi emaitza sendo ekarri ditu: batetik, euskarazko liburugintzaren katalogoa osatu ahal izan du Jakinek; eta, bestetik, liburugintza kultura oso
|
baten
osasun egoeraren adierazletzat hartuta, sei hamarkadetako sistematizazioa eta begirada sakona ahalbidetu du, haren indarguneak eta ahulguneak identifikatuz. Torrealdaik abiatutako ildo beretik, 2022ko liburugintzaren azterketa duzu ondorengoa.
|