|
2000
|
|
|
Erran dizut, jaun André, zer erranahi berezia izan duten enetzat elizetako kanpaiek, eta nola haien soinu arraiek arraitu izan nauten betidanik eta haien errepika tristeek tristetu eta goibeldu. Eta, hala, jauregiko lizarpean bakarrik nengoèn bertze egun hartan Kempis a irakurtzen ari nintzela, Ur biaingo elizatik zetorren hil kanpai urrunaren hotsak aditu nituen, urbiaindar hil berriren
|
baten
heriotzaren aieru eta seinale: dinnn... dannn...
|
|
|
ez bide zen erraza gezurra aurkitzea, eta porrotak ez bide ziren hain agerikoak, zeren eta kasu askotan, gehienetan agian, desiratzen zen gertaera gertatu egiten baitzen benetan, tarte handiagoz edo txikiagoz, hura ekartzeko erritoa burutu ondoren, eta gogo arrunta baino zorrotzagoa den zerbait zen ezen, halakoetan ere erritoa ez zela hain juxtu gertaeraren kausa atzemateko. Haizeak jo dezan edo euria egin dezan, edo etsai
|
baten
heriotza ekar dezan asmatutako zeremoniaren ondotik, lehentxeago edo geroxeago, beti etorriko da erakarri nahi den gertaera huraxe, eta antzinako gizakumeari barkatu egin behar zaio gertaera zeremoniaren emaitza zuzentzat eta eraginaren froga hoberentzat hartu izana" (Urrezko abarra, I bol., 102 orr.).
|
|
2001
|
|
|
Bilinguea, noski, Euskal Herriaren errealitatea euskaraz kontatzea faltsua baitzen bere ustez. ihesean egindako azken ehun metroak kontatzea. Bertan" euskal nobela nazionala" (politikoki ulertua, noski) ikusi zuten irakurleek ez zuten egileak objektibotasun osoz transkribatu nahi izan zuen ekintza bortitza, hots, militante
|
baten
heriotza izugarria, hala ulertu. Jon Juaristirekin bat gatoz nobela hau Euskal Literaturaren Historian" gaizkien ulertutako bat" dela baieztatzen duenean.9
|
|
|
Adiskide min
|
baten
heriotza: 45
|
|
|
“Oraindik ere bileraren datarekin ados jarri behar dugu”, esan zuen bozeramaileak. Orain arte, Zaragozako konpainiaren aurkako salaketa bakarra aurkeztu da, irensten zuen gaixo
|
baten
heriotza dela eta. Hori dela eta, Bayer ek Espainian duen bozeramaileak hau esan zuen:
|
|
2002
|
|
|
Behin batean, balea bat agertzen da Mundakako itsasertz aurrean, eta bertako bizitza baketsua aztoratzen du. Marinel
|
baten
heriotza misteriotsua dela eta, Sebastian gazteak ikerketa hasten du arrantzale kofradiako kideen artean. Seguru asko, aurretik bilduta zegoen dokumentazio bikainari esker lortuko zuen idazleak eleberria hain ongi girotzea.
|
|
|
Oso maite dugun pertsona
|
baten
heriotzari nola aurre egin
|
|
|
«Luzio Emilio, jainkoek gaurko sarraskian errugabe bakar bezala ikusi behar duten hori, indar apurren bat geratzen zaizun bitartean eta neuk ere lagun bezala hartu eta babes zaitzakedan bitartean tori nire zaldi hau. Ez ezazu honako hau ondikozko borrokaldi bihur kontsul
|
baten
heriotzearekin; hori gabe ere bada aski negar eta dolumen».
|
|
|
Madrilen gaixo gazte
|
baten
heriotzak legez kontrako alderdiak eta irregulartasunak agerian utzi ditu kirurgia plastikoko kliniketan
|
|
|
Hori dela eta, jakin behar da ea familia bakarreko familien eta guraso bakarreko familien tasa, ohiko kanonak jarraitzen zituzten familia klanei aurre egiteko prest dauden. Bakardadea eta tristura Argi dago maite duen pertsona
|
baten
heriotzak edo urruntzeak bakardade eta tristura sentsazioa sor dezakeela haurrengan, eta hori ezkontideen banantzearen edo zaintzeaz arduratzen den pertsonaren galeraren ondorio dela. «Behin, bost urteko neskatila bat kontsultara joan zen – Del Barrio doktoreak kontatzen du.
|
|
|
Blanca Miranda doktoreak, Transplanteen Erakunde Nazionalaren (ONT) koordinatzaileak, atzo ziurtatu zuen ez dagoela inolako kezkarik Cry Oliferen etenaldi mugagabeagatik, Estatu Batuetako inplanteetarako hilotz ehunen hornitzaile handiena baita. Enpresa horrek ehunak esportatzen zituen Espainiara, eta bakterioek eta onddoek eragindako lagin kutsatuak saldu ditu, orain arte pertsona
|
baten
heriotza eragin dutenak. Cry Olefek dagoeneko kendu ditu Aebetako produktu guztiak.
|
|
|
Duela aste gutxi, albistea komunikabideetara zabaldu zen, Auzitegi Gorenaren epai bat argitaratzeagatik. Epai horren bidez argitu zen “lizarra” izeneko gozoki produktu bat hartu zuen adingabe
|
baten
heriotzaren erantzukizun zibila. Litxarreriak, txikienentzako produktu tipikoa den aldetik, bere segurtasuna kontrolatzeko jarraibide jakin batzuk behar ditu, eta ez bakarrik haiek egiten, hornitzen edo merkaturatzen dituztenak, baita beren seme alaben eskura jartzen dituzten gurasoak ere.
|
|
|
Eskuliburu honetan, halaber, zenbait gomendio ematen dira zabarkeria kasu gehiago gertatzen diren espezialitate eta tratamenduei buruz, hala nola, psikiatria, kirurgia estetikoa, odontologia eta laser kirurgia. ...behin eta berriz esan zuen gidaren aurkezpenean desinformazioaren aurka borrokatzea dela helburua; izan ere, haren iritziz, Espainia da Europar Batasuneko herrialde bat, zabarkeria medikoengatik salaketa gutxien jasotzen dituena, medikuak ukiezinak direlako usteagatik, baita zenbait faktorerengatik ere, hala nola, prozeduren garestiagatik, ofizioko abokatuen espezializaziorik ezagatik edo pertsona
|
baten
heriotzak eragiten duen adorerik ezagatik. Egoera horren aurrean, Adepak dei egiten die Administrazioari eta Legebiltzarrari zabarkeria medikoei terrorismoari edo etxeko indarkeriari ematen zaien antzeko tratamendua eman diezaieten.
|
|
|
Lankide
|
baten
heriotzan
|
|
2003
|
|
|
Nolanahi ere, oporraldiak bestelako ustekabekoek ere galaraz diezazkigukete (ekipajea lapurtzea, istripua izatea, gaixotasuna, senidekoren
|
baten
heriotza...), presaka eta korrika etxera etortzera edo, harik eta okerrago, ordainduta genituen oporraldiak bertan behera uztera behar gaitzakete.
|
|
|
Bikotearen haustura edo, adiskide edo ahaide
|
baten
heriotzagatik, umezurtz geratzearen tristezia bizi izan ez duenak nekez bereganatuko du egoera hori bizi behar duena sufritzen ari dena.
|
|
|
Datu horiek guztiek, gaiari buruz dagoen legediarekin batera, espainiar hiritarrek gertuko pertsona maite
|
baten
heriotzaren aurrean duten izaera solidarioa eta eskuzabala erakusten dute, baina hala eta guztiz ere, hori guztia kontuan izanik ere, egoera hobe daiteke, are gehiago, hobetu beharrean da.
|
|
|
“Lasaitzeko laguntza behar dugu —azaltzen du Iruinek—, lasai egotea zer den oso argi izan gabe; izan ere, ez da ahaztu behar estres maila bat gomendagarria izateaz gain ona ere badela, jarduera bati aurre egiteko, arrisku bati aurre egiteko edo egoera zail bati aurre egiteko joera baitu; baina badirudi estres maila apalak ere ez direla hain jasangarriak orain”. Senide
|
baten
heriotzak eragindako egoera Iruinen gogoetaren adibide bat da: “Logikoena tristura pixka bat izatea da, egokitzeko beharra dakarrena; baina, orain, badirudi trantze hori jasateko gaitasuna gutxitu egin dela, eta hori jasateko kanpoko laguntza behar dela”.
|
|
|
Pertsona
|
baten
heriotzak berekin dakar maite dituenen sufrimendua. Hala ere, norbait hiltzen denean, haren ondasunak (asko edo gutxi) bizirik daudenek erabili eta gozatzeko geratzen dira.
|
|
|
Maite dugun pertsona
|
baten
heriotzak, lehenik eta behin, kalte afektibo handia eragiten die bere hurbilekoei. Geroago, galera moralari beste ondare bat gehitzen zaio, jatorrizko titularra hil ondoren baloreen titulartasuna aldatzeagatik banku komisioak kobratzearen ondorioz.
|
|
|
Zure jarrera duina eta kristaua da, baina ez arrazoizkoa. Pertsona
|
baten
heriotza ezbehar bat da; biena, tragedia bat.
|
|
|
Eta pentsatzen dut aita Betancurrek jakinaren gainean jarriko zintuztela: pertsona
|
baten
heriotza ezbehar bat da; biena, tragedia bat.
|
|
|
Saltzaile
|
baten
heriotza. (i).
|
|
2004
|
|
|
Garai hartan boterean zegoen PSOEren jarrera kontrajarri nuen iruzkinean. Izan ere, Ertzaintzak Zornotzako zenbait langileren aurka izandako jarrera basatia salatu baitzuen PSOEk baina isildu egin baitzen Euskaldunako langile
|
baten
heriotza eragin zuen polizia nazional espainiarraren esku hartze basatiaren aurrean. Iruzkin horretan gogorarazi nuen hain juxtu ere" poliziaren jazarpenaren ondorioz" hil zen Pablo Gonzalez Euskalduna euskal ontziolako langilearen heriotzaren bigarren urteurrena bete zela.
|
|
|
Bizirik zegoela hildakoak emateko borondatea agertu bazuen, familiak eskuarki errespetatu egiten du, baina ulertu behar dugu pertsona maite
|
baten
heriotzarekin lotutako erabaki batez ari garela, eta dolua oso gogorra da.
|
|
|
(6) Berariazko baldintzetan aipaturiko beste pertsona
|
baten
heriotza, istripu berean.
|
|
|
Inskripzioak fede ematen du, pertsona
|
baten
heriotzari buruz, zein heriotza horren data, ordu eta lekuari buruz.
|
|
|
1920, Sobietar Batasunak krisi ekonomiko larri bat jasan zuenean, bertan milioika hil ziren). Hala ere, posible da AEBetan goseak kopuru handiago
|
baten
heriotzarekin zerikusia izatea. 1935ean hogei milioi pertsonak ondo elikatzeko beharrezko zena ez zuela kalkulatzen da.
|
|
|
Bero boladak 23 lagun hil ditu dagoeneko Espainian, eta 90 urteko emakume
|
baten
heriotza gehitu behar zaio Kanaria Handiko Las Palmasen. Kanarietako artxipelagoan bakarrik 13 pertsona hil dira, 60 eta 90 urte bitartekoak.
|
|
|
Han izan zen lehenengo biktima hilgarria, 48 urteko gizon bat hil baitzen ekainaren 29an hipertermia baten ondorioz. Madrilgo probintzian, Doce de Octubre ospitalean 69 urteko gizon
|
baten
heriotza ere izan da, bero kolpeari lotutako disfuntzio multiorganiko baten ondorioz; Puertollanon (Ciudad Real), 86 urteko emakume baten heriotza eta Mahonen (Menorca) eta 80 urteko gizon baten heriotza. Baina tenperatura altuekin lotutako osasun arazoak neurri errazen bidez saihets daitezke, Osasun Ministerioak bere web orrian azaltzen duen bezala (http://www.msc.es/Diseno/ Diseno/ Profesional/ profesional_ olan Calor.htm).
|
|
|
Han izan zen lehenengo biktima hilgarria, 48 urteko gizon bat hil baitzen ekainaren 29an hipertermia baten ondorioz. Madrilgo probintzian, Doce de Octubre ospitalean 69 urteko gizon baten heriotza ere izan da, bero kolpeari lotutako disfuntzio multiorganiko baten ondorioz; Puertollanon (Ciudad Real), 86 urteko emakume
|
baten
heriotza eta Mahonen (Menorca) eta 80 urteko gizon baten heriotza. Baina tenperatura altuekin lotutako osasun arazoak neurri errazen bidez saihets daitezke, Osasun Ministerioak bere web orrian azaltzen duen bezala (http://www.msc.es/Diseno/ Diseno/ Profesional/ profesional_ olan Calor.htm).
|
|
|
Han izan zen lehenengo biktima hilgarria, 48 urteko gizon bat hil baitzen ekainaren 29an hipertermia baten ondorioz. Madrilgo probintzian, Doce de Octubre ospitalean 69 urteko gizon baten heriotza ere izan da, bero kolpeari lotutako disfuntzio multiorganiko baten ondorioz; Puertollanon (Ciudad Real), 86 urteko emakume baten heriotza eta Mahonen (Menorca) eta 80 urteko gizon
|
baten
heriotza. Baina tenperatura altuekin lotutako osasun arazoak neurri errazen bidez saihets daitezke, Osasun Ministerioak bere web orrian azaltzen duen bezala (http://www.msc.es/Diseno/ Diseno/ Profesional/ profesional_ olan Calor.htm).
|
|
|
Gorputza eta burua estu lotuta daude”. Bizi egoera estresagarriak daude, hala nola maite dugun pertsona
|
baten
heriotza. Baina erne egotea komeni da, hain muturrekoak ez diren beste egoera batzuek ez eragiteko, horrek gainkarga psikologikora eraman gaitzake.
|
|
|
Zehazki, bere gomendioen arabera, inbertsio handia egin behar da albaitaritzako zerbitzuak indartzeko, bereziki zaintza, alerta azkarra, detekzioa, informazioa eta esku hartzea, bai eta hegaztien sektorea berrezarri eta berregituratzeko ere. Heriotza berria Bestalde, Thailandiako agintariek berretsi dute 26 urteko emakume
|
baten
heriotza, hegazti gripearen ondorioz. Alaba, hain zuzen, duela gutxi hil zen, gaixotasunaren zantzuekin.
|
|
|
Jokoz kanpo. Bezperan bera espiatzera bidali nindutela erran, eta ezezagun
|
baten
heriotzaz hitz egiten zidan?
|
|
2005
|
|
|
Eskarne Mujika Gallastegik itzuli duen Berdin dio liburuan, berriz, hogeita bost kontakizun labur eskaintzen dizkigu, bere ohizko estilo xume eta eraginkorrean. Lo gozotik esnatu eta senarra odolez blai aurkitu zuen emakumearen eta sendagilearen arteko elkarrizketaren istorioa, geltoki abandonatu baten ondoan beti dagoen agurearena, bere etxera joateko irrikaz dagoen gizonarena, bizitza ihesi nola doakion ikusten ari den morroiarena, langile
|
baten
heriotza eta beste.
|
|
|
Olerkiek duten sentimendu eta irudi poetikoak musikaren bidez ahalik eta hobekien transmititzen saiatu da Zura: " Ehiztari testuan barne tentsio handia dagoela interpretatu dugu, beraz, harmonia nahiko iluna sortu dugu; Kordoban hegoaldea oso presente dagoenez rumba edo flamenko kutsua duen gitarra sartu diogu; Langile eraildu bati langile greba baten inguruan mintzo den olerkia denez melodia tentso eta ebolutiboa sortu dugu; eta Artzain
|
baten
heriotzean dantzaldi bat aipatzen da eta guk gaur egunera egokitu eta rave edota techno kutsua eman diogu". Lorcaren Agurra, berriz," modu librean" interpretatu du Zurak.
|
|
|
Lehenengoan, 1891ko irailean Iurretan ospatu ziren Euskal lore jokoetan Balbino Garita Onaindia abade durangarrak aurkeztu zuen Doniel Gaba ipuinaren nondik norakoak eskaintzen ditu, ipuina bera eskaini aurretik. Bigarrengoan, Borthirigarai edo' Apez beltza' ren k (h) antorea izenburukoan, apez beltz
|
baten
heriotza lehen pertsonan emateaz gain hiltzailearen heriotza urkamendian iragartzen duen balada agertzen du, izan dituen aldaera ugariak gogoratzeaz batera. Lan mamitsu horiez aparte, Miren Agur Meabek bere esker ona agertuz Pere Salinas pintoreari idatzitako gutuna, Lourdes Unzuetak osatutako Telonerak, telonerak beti, kantuan eta beste idazlan asko aurkituko ditu Idatz & Mintz honen irakurleak.
|
|
|
Erregistroa 2006ko udaberrian egon daiteke martxan, eta aseguratutako pertsonaren, aseguru etxearen eta polizaren kontratuaren identifikazio datuak jasoko ditu. Beren senide edo hurbileko
|
baten
heriotza frogatzen duten pertsonek bakarrik eskuratu ahal izango dute. Haien datuak bost urtez gordeko dira.
|
|
2006
|
|
|
Sufritzen duzularik baduzu ideia frango, eta pentsa ze kalkulu egin nuen. Orduan hil banintzen ene ez zen izanen suizidio bat, izanen zen gerlari
|
baten
heriotza ohorezkoa. Hori kalkulatu nuen, baina ez zen gertatu.
|
|
|
Horrela, antzeko bi inskripzio ageri dira helburu berarekin: pertsona
|
baten
heriotza adieraztea eta han datzala agertzea, bata hilarri forman eta bestea hilobian bertan. Biak harrian eginak, hizkuntza berean daude (latinez, kultura eta erlijio kristauaren hizkuntza, prestigioa zuena).
|
|
|
Batzuetan, zirkulazioa oztopatu egiten da, eta erabat blokeatu ere egiten da, bai arteriak estutu egiten direlako, tronboak daudelako, bai konbinatu egiten direlako. Bihotz muskuluko zuntzen odol hornidura eteten duen buxadura horri bularreko angina (arteria koronarioen buxadura partziala) edo miokardioko infartua (arterien erabateko buxadura, bihotz muskuluaren zati
|
baten
heriotza) deitzen zaio. Bi koadro klinikoen tratamendua ukitutako arteriak birmoldatzea da, eremua birperfusioa eginda.
|
|
|
Hala ere, azpimarratu dute, garuneko zer eskualdek hartzen duten parte artxibatze funtzio horretan, posible izango dela nahaste postraumatikoen biktimek beren larritasuna arintzea ad hoc esku hartzeen bidez. Dirudienez, oroitzapen iraunkorrenak ez dira orain dela denbora gutxiago sortutakoak, baizik eta intentsitate emozional handiagoarekin bizi direnak. Gainera, emozionalki asaldagarriak diren gertaerak, hala nola istripu bat, eraso bat edo pertsona maite
|
baten
heriotza, eguneroko gertaerek baino eragin handiagoarekin inprimatzen dira memorian. Azterlan hori Proceedings of the National Academy of Sciences aldizkariaren azken edizioan argitaratu zen, eta premonizio edo intuizio prozesuak memoria metatzeko prozesuekin erlazionatzen ditu, eta, Kristen Mackiewiczen arabera, ikerlarietako batek dioenez, «ondorio garrantzitsuak izan ditzake zenbait baldintza psikologikoren tratamenduan, hala nola estres postraumatikoaren edo fobia sozialaren tratamenduan».
|
|
|
Buruko mina dut. Matiasek ere Espainiako morroi
|
baten
heriotzaren berri eman zidan. Ez nuen ezagutzen.
|
|
|
Sekulako istorioak. Noski, nire adinerako, gizon
|
baten
heriotza egina nintzen pistolakada batez. Batzuen ustez, papista errebela zen.
|
|
2007
|
|
|
Estres egoera baten ondoren, batzuetan, depresioa datorrela konturatu dira. Estres egoera hori larria izan liteke (laneko jazarpena, etxe barruko biolentzia, senitarteko
|
baten
heriotza...), baina ez dauka zertan hala izan.
|
|
|
Teilhard de Chardinek hau zioen adiskide
|
baten
heriotza ezin onarturik: –Le néant n, est pas possible; si c? était le néant, on ne pourrait pas vivre??
|
|
|
Doluaren prozesuan interesa duten ikertzaileek gai asko aztertu dituzte, hala nola deskribapen eta azalpen soziologikoak, adin, sexu eta kultura desberdinetako erreakzio normal eta patologikoen ezaugarri klinikoak, prebentzio programak, doluaren eta beste galera mota batzuen arteko erlazioa eta lutoaren forma kulturalak. Orain, ikerketa berri batek enpirikoki erakusten du inguruko pertsona
|
baten
heriotzaren ondorengo sentimenduen bilakaera normala.
|
|
|
Hemendik aurrera, egoera horretan dagoen edozein herritar sar daiteke aplikazio horretara. Horri dagokionez, gogoratu behar da neurri berriak norbanakoen polizei eragingo diela, horiek estaltzen baitute aseguratu bakar
|
baten
heriotza; poliza kolektiboek, berriz, poliza beraren barruan dagoen pertsona kopuru bati eragiten diote. Hainbat kideren polizek aseguratu bat baino gehiago estaltzen dute, baina aseguratutako zenbatekoa hiltzen den lehenari edo azkenari ordainduko zaiola zehazten du, eta horrela ezartzen da kontratuan.
|
|
|
Rod M. Fujita, “Ingurumen Defentsa” erakundeko itsas ekologoak nabarmendu du itsas hondoa zulatzeak hauts eta harea hodei izugarriak sor ditzakeela. “Itsasoko smog” horrek, esan duen bezala, itsas bizitza handi
|
baten
heriotza eragin lezake, izaki bizidunek irensten dutelako edo lurrazaletik datorren argi kopurua murrizten delako, eta, hala, urpeko floraren fotosintesia zaildu. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) arabera, itsas hondo motak erauzteko sistemak orokortu egiten badira, eta, batez ere, industria prozesuetako batzuk itsasoan egiten badira, arrantzarako ondorio negatiboak garrantzitsuak izan daitezke.
|
|
|
Pazientearen defentsan Horrelako egoeretan, pazienteak edo haren senideek erreklamazioa egin dezakete, Pazientearen Defendatzaileak gomendatzen duen bezala. Erakunde horrek, adibidez, duela gutxi eskatu zion Marina Geli Generalitateko Osasun Kontseletxeari, L’Hospitaleteko (Bartzelona) Bellvitge ospitalean odol transfusio oker baten arduradunei, aldakako protesi bat arrakastaz aldatu ondoren gaixo
|
baten
heriotza eragin baitzuen. Ildo beretik, Pazientearen Defendatzailearen Elkarteak (Madrilen du egoitza) irailean salatu zuen “erditze guneetako haurren heriotza tasa %20 hazi dela”.
|
|
|
Kalte ordaina, aseguratua istripuz hilez gero. Aseguratua bidaia eteteagatik lekualdatzea, senide
|
baten
heriotzagatik. Presako sendagaiak bidaltzea.
|
|
2008
|
|
|
Ez dirudi gerrillako buru
|
baten
heriotza eta greziar mitoak pareka daitezkeenik, baina Pandoraren kutxatik atera ziren izurriteen antzera, Kolonbiako armadak Raul Reyes Kolonbiako Indar Armatu Iraultzaileetako kantzilerra Ekuadorreko lurretan hil izanak ezusteko ondorioak izan ditu eskualdean. Besteak beste, azpimarratzekoa da azken gertakaria, ezustekoa eta positiboa:
|
|
|
Une latzetan larrialdiko ebakuntza, diagnostiko txar bat, ahaideren
|
baten
heriotza elkartasuna adieraztea garrantzi handiko kontua da.
|
|
|
Reginak seinale ontzat zuenak seinale ona behar zuen, zinez, Andaluzian hilabete batzuk egin ondoren itzuli baitzen Madrilera markes jauna, damututa, 1904ko maiatzeko egun haizetsu batean; izan ere, badirudi, batetik, bere grina aseta gero, bolada hartan gertatutako hurbileko
|
baten
heriotzak zer pentsaturik ere emango zion, ziurki?, emazte alabekin egindako iragan aski zoriontsuaren nostalgia nagusitu zitzaiola, kontzientziaren ausikiak garraztua: nola izan naiz hain ergela, apeta huts bategatik nuèn onena txerrien askara botatzeko?; bestetik, kontsul jaunak markes jaunari igorritako gutun bat zegoen tartean, zeinean, estilo ezin minberago batean, aditzera ematen baitzion zertan bukatu ziren Gerardo eta Nataliaren arteko harremanak, markesa anderearen eta kalonje jaunaren erruagatik:
|
|
|
Hil edo bizikoa da herri euskaldunaren biziraupena. Herri
|
baten
heriotza, izateko eta bizitzeko modu eta izaera baten heriotza bera delako, sentitzeko eta identifikatzeko modu baten hondamendia. Horregatik, eta beste arrazoi askorengatik, herri euskaldunaren egungo atakaren aurrean, ezin gara ezkerraren eta eskuinaren arteko interes jokoan galduta ibili.
|
|
|
Hil edo bizikoa da herri euskaldunaren biziraupena. Herri baten heriotza, izateko eta bizitzeko modu eta izaera
|
baten
heriotza bera delako, sentitzeko eta identifikatzeko modu baten hondamendia. Horregatik, eta beste arrazoi askorengatik, herri euskaldunaren egungo atakaren aurrean, ezin gara ezkerraren eta eskuinaren arteko interes jokoan galduta ibili.
|
|
|
Arrainetan negua dena, gizakietan galera da. Galerak zehazten du gure garaia, harreman baten bukaerak, maite dugun pertsona
|
baten
heriotzak.
|
|
|
Izugarrizko jendetza bildu zen udaletxean, bilerak egiteko erabiltzen zen gelaz gain, eskailerak eta ataria ere jendez gainezka zeudelarik. Hori zela-eta, alkateak han zeudenen nortasunak biltzeko eginkizunetik dispentsatu egin zuen eskribaua102 Bilera nondik hasiko eta, Domingo Iraegi kapilauaren idatzi bat irakurri zuen eskribauak, San Andres parrokiako abade
|
baten
heriotzaren ondorioz, haren lanpostua eskatzeko. Han bilduta zeuden herritarren aurpegiak ikustekoak izango ziren, batez ere irakurri zen eskakizuna sei orrialde beteko idatzia zela kontuan hartzen badugu.
|
|
|
Edonola ere, bitartekoa gordetzen da, eta 1794ko abuz ote ziren izango, bata hil zutenean bestea gerrillari bihurtua, Espoz y Mina osabahilobei gertatu zitzaien bezala. Zalantza hauen erantzuna Eibarko elizbarrutiko heriotzen liburuan egon zitekeela pentsatuta Antiguo gaineko artxibategira hurbildu, eta atsekabez, epeari buruzko heriotzen libururik ez dela gordetutik 1796ko abendura ez dugu Sarasketa bakar
|
baten
heriotzarik aurkitu. Datu horrek ere,. Marruko?
|
|
|
Gerra Zibila ikertu duten gehienek ahazten duten elementuetakoa da hau, hain zuzen30 Uztailaren 26an udala desegin zen eta gestora bat izendatu, batzokia itxi eta zenbait lagun atxilotu edota urrundu zituzten, susmagarriak zirelako31 Abuztuaren 1ean udal idazkariak herriko mutilak (Elosua, Nafarrete eta Ollerietakoak salbu) eraman zituen Gasteizera matxinatuen armadak errekluta moduan deitu ondoren (3 boluntario baino ez ziren egon herri osoan eta 8 iheslari, Amerikan zegoen gazte bat eta beste 7 lagun). Azaroaren 30ean ebakuatu zituzten azken zibilak Gasteizerantz, nahiz eta ez den argi geratzen denek egin ote zuten alde32 Edonola ere, uztailetik abendura bitarteko borrokek 14 urteko neskato
|
baten
heriotza utzi zuten, (airez egindako bonbardaketa baten ondorioz, gerraren biktima zibil bakarra). Udalak berak, abenduaren 28 arte ez zuen erabaki agiritegia Urbinara eramatea (gero Gasteizera), «ya que no existe edificio alguno dentro de esta villa que ofrezca seguridad y no es posible que continúe en la Casa consistorial por la forma en que se encuentra».
|
|
|
Manos Asociados enpresak kanpaina bati ekin dio, haurdunaldian eta erditzean izaten diren konplikazioei aurre egiteko. Konplikazio horiek emakume
|
baten
heriotza eragiten dute minutu oro.
|
|
|
Egiaztatu datuak Ogasuneko teknikariek azpimarratzen dute oso garrantzitsua dela zirriborroak maiz jasotzen ez dituen datu batzuk zehatz mehatz egiaztatzea, edo, datu horiek edukiz gero, akatsak izaten dituztela “akats sinpleengatik” edo Zerga Agentziari kenkari hori sartzea ezinezkoa egiten dioten inguruabar oso zehatzengatik. Alde horretatik, gaizki ulerturik ohikoenak seme alaben kopuruari eta haien adinari buruzko datuetan daude, eta horrek familia ugariaren kenkari autonomikoak eragotz ditzake, kontu korronteen eta etxebizitzen gaineko titulartasunaren portzentajea, familiako kideren
|
baten
heriotza, eta ohiko etxebizitzari lotutako garajeen katastroko erreferentziak, batzuetan zirriborroak beste higiezin bat bezala gaizki irizten diolako, eta behar ez bezala tributatzen duelako. Egoera horren aurrean, GESTHAk omisio horien zerrenda zehatza eta zuzentzeko eskaera aurkeztuko dizkie zergadunei, herritarrak datuak zuzenak direla egiaztatzeko edo zuzentzeko behar adina informazio izan dezan.
|
|
|
Interneten hainbat mezularitza zerbitzu daude erabiltzaile
|
baten
heriotzaren berri zure kontaktuei emateko eta kontuak baliogabetzeko
|
|
|
Eta gauza bera gertatzen da hainbat zerbitzurekin, hala nola ondoren zehazten direnekin. Zerbitzu horiek internauta
|
baten
heriotzaren berri ematen diete beren kontaktuei.
|
|
|
Horretarako, heriotza ziurtagiria, azken borondateak eta testamentua aurkeztu behar dira. Horrela, bankuak badaki bezero
|
baten
heriotza, eta blokeatu egiten ditu hildako pertsona titular gisa agertzen den kontuak. Zuhurtziaz jartzen da martxan mekanismo hori, arriskuak saihesteko.
|
|
|
Zer gertatzen da titularrak lotzen dituen harremana desagertzen denean? Hildako titularkidea Bat egite oro alde batera uztearen arrazoi naturaletako bat aldeetako
|
baten
heriotza da. Bereizi gabeko kontu bateratu baten titularkideetako bat hiltzen denean, hainbat erreakzio sortzen ditu horrek, kasu bakoitzaren izaeraren arabera.
|
|
|
Adin ertaineko pertsonak edo helduak ere triste egon daitezke, zentzuzko denbora batez pena sentitu eta negar egin dezakete, baina min horrek ez luke depresiora eraman behar, dio Gorak. Lagun egiteko animalia baten dolua Beste galera batzuekin gertatzen den bezala, animalia maite
|
baten
heriotza pairatzen duten pertsonek dolu prozesu batetik igaro behar dute. Goraren arabera, heriotzagatiko doluak erditze ondoko depresio baten antzeko iraupena du, bi hilabete ingurukoa, eta denbora hori gainditzea dena duelu patologiko gisa har daiteke.
|
|
|
ukazioa, haserrea, negoziazioa, depresioa eta onarpena. Lehen fasea, ukapenarena, sinestezinezko etapa bat da, non maite duten pertsona
|
baten
heriotzak kaltetutakoek ez baitute uste galdu egingo dutenik, eta etengabe ukatzen dute, eta, Kowalskiren arabera, batzuek entzun egiten dute animalia arnasten. Haserrearen edo haserrearen fasean, bigarrenean, amorru eta frustrazio sentimenduak agertzen dira, izandako galeragatik.
|
|
|
Dolua gainditu ondoren, animaliak maite dituztenek maskota berri batekin bizitzea pentsa dezakete. Izaki horietako
|
baten
heriotza berriki gertatu bada ere, Beatriz Morén albaitariak gomendatzen du ez atzeratzea animaliekin bizi nahi duten pertsonei beste maskota bat erostea. Ez dute inoiz guztiz ordezkatuko sentitzen duten hutsa.
|
|
|
Maskota
|
baten
heriotza gainditzea
|
|
|
Maskota
|
baten
heriotzak tratamendu psikologiko oso handiagoa eskatzen die haurrei eta pertsonei.
|
|
|
Pertsona baten bizitzako gertaera askok estresa eragin dezakete. Horietako bat maskota
|
baten
heriotza da. Animaliekin bizi ez diren pertsonek ez dute askorik ulertzen maskota hori, baina oso larria izan daiteke animalia hil eta galtzen dutenen artean.
|
|
|
Maskota bat galtzea Maskota
|
baten
heriotza oso gertaera mingarria izan daiteke harekin bizi diren pertsonentzat, zuzeneko ahaide baten heriotza baino gutxiago, baina senide batzuena baino gehiago, azaldu du Gary Kowalskik," Adiós Toby. Zure maskota hiltzen denean".
|
|
|
Maskota bat galtzea Maskota baten heriotza oso gertaera mingarria izan daiteke harekin bizi diren pertsonentzat, zuzeneko ahaide
|
baten
heriotza baino gutxiago, baina senide batzuena baino gehiago, azaldu du Gary Kowalskik," Adiós Toby. Zure maskota hiltzen denean".
|
|
|
Zure maskota hiltzen denean". Adituaren arabera, maskota
|
baten
heriotzari buruz Britainia Handian egindako azterketa batean egiaztatu zen" animalia bat galdu dutenen %10ek behar bezain sintoma larriak izaten dituzte, medikuarengana joatea justifikatzeko". Egindako beste ikerketa batean ondorioztatu zenez, hil eta hurrengo asteetan," jabeen %90ek baino gehiagok lo ohituren asaldura bat izan zuten edo jateko zailtasunak zituzten, depresio klinikoaren bi sintomak".
|
|
|
Gainera, badirudi ezkondutako bikoteak dibortziatzeko joera handiagoa dutela etxean maskota bat hil ondoren. " Animalia bat galdu dutenen %90ek arazoak ditu loaren edo elikaduraren ohituretan" Autoreak zehaztu duenez," sintoma horiek guztiek adierazten dute maskota
|
baten
heriotza gai serioa dela, pertsona baten osasunari, karrerari eta harremanei kalte egiteko ahalmena duela". Argi dago etxeko animalia batekin bizi diren gehienak familiako kide bihurtzen direla, eta haien heriotzak ez dituela gainerako senideak bereizten.
|
|
|
Zorte txarraren seinale dira ere landetako hainbat lurraldetan. Saguzarren presentziak deabruaren bisita edo inguruko pertsona
|
baten
heriotza iragartzen omen du. Normalean, animaliak hil egiten dituzte, etxetik alde egin dezaten; lurralde haietako biztanleek hala jokatzen dute.
|
|
|
Ustekabea eta isiltasuna nagusi ziren herrian. Gazteak biltzen dituen Ibondo kultur elkartearen sarreran, hala ere, lakio beltz batek emakume
|
baten
heriotza bortitza salatzen zuen.
|
|
|
105 min. Familia batek bi gertakari tragiko izango ditu, 40 urteko aldearekin: senide
|
baten
heriotza. Horrez gain, kanpotar batzuk etorriko dira auzora bizitzera, eta gauzak nahastuko dira.
|
|
|
105 min. Familia batek bi gertakari tragiko izango ditu, 40 urteko aldearekin: senide
|
baten
heriotza. Horrez gain, kanpotar batzuk etorriko dira auzora bizitzera, eta gauzak nahastuko dira.
|
|
|
Reginak seinale ontzat zuenak seinale ona behar zuen, zinez, Andaluzian hilabete batzuk egin ondoren itzuli baitzen Madrilera markes jauna, damututa, 1904ko maiatzeko egun haizetsu batean; izan ere, badirudi, batetik, bere grina aseta gero –bolada hartan gertatutako hurbileko
|
baten
heriotzak zer pentsaturik ere emango zion, ziurki–, emazte alabekin egindako iragan aski zoriontsuaren nostalgia nagusitu zitzaiola, kontzientziaren ausikiak garraztua: nola izan naiz hain ergela, apeta huts bategatik nuèn onena txerrien askara botatzeko?; bestetik, kontsul jaunak markes jaunari igorritako gutun bat zegoen tartean, zeinean, estilo ezin minberago batean, aditzera ematen baitzion zertan bukatu ziren Gerardo eta Nataliaren arteko harremanak, markesa anderearen eta kalonje jaunaren erruagatik:
|
|
|
–Terese, zu ederrenaren ederrena! Baina gizon
|
baten
heriotza unean ere, ez gara benetakoak izaten.
|
|
2009
|
|
|
ipuinen barruan ipuinak gordetzen dituzte. Horietan borobilena, nire irudiko, Irrati lokutore
|
baten
heriotza da, bere sinplean K.O. azkarra lortzen duelako, irratiko eskaleta baten tankerara osatutako narrazioarekin. Xabi" Metal" Agirreren istorio labur eta tristea k punk giroko klixe estetiko batzuk erreproduzitzen ditu sexua, droga, rock and rolla eta esango nuke urteek ez diotela onik egin.
|
|
|
Era berean, badira gizakiek ere era misteriotsuan jasotzen dituzten zantzuak. Gehienetan, seme edo alabaren
|
baten
heriotzaren zantzua izaten du amak, informazioa jaso aurretik. Antzeko kasuak batu ditugu amama iloba eta nebaarreben artean.
|
|
|
semea etxetik urrun hil zen ordu berean iratzartu zen ama hori, bere semea hil egin zela esanez. Beste kasu batzuetan logelako horman Andre Mariaren antzeko irudiak ikusteak, edota hildakoak oparitutako kaxa batetik hodei beltz bat irteteak iragarri dute senitartekoren
|
baten
heriotza. Gerora baieztatu izan diren berri tristeak dira beti ere.
|
|
|
Bestalde, heriotzaren zantzuen gainean jardun orduan aipatu dugu arimak agertzearena, hodei beltz modura arka batetik irtendakoak, zein Andra Mariaren itxurarekin logelako horman agertu izan direnak, zuririk jantzita. Beti ere, senitarteko hurbilen
|
baten
heriotzaren berri emateko.
|
|
|
Izar
|
baten
heriotzak sortutako saminak eta etekinak
|
|
|
Oraingoz CIArentzat lan egiten zuen lagun bat bakarrik, David A. Passaro, erruduntzat jo dute atxilotu
|
baten
heriotzagatik, baina ez diote inoiz hilketa leporatu, erasoa baizik.
|
|
|
EFEri egindako adierazpenetan, Txema Negro ELAk batzordean duen ordezkariak azaldu du bart bildu direla atzo gertatutakoa aztertzeko, eta neurriren bat hartu behar zutela iritzi zioten, lankide
|
baten
heriotza baten aurrean dolumina agertu ahal izateko.
|
|
|
Bera zen, bai, bizardunak ikusi zuen itzala. Horrekin nahikoa zela pentsatuko zuen, zalantzarik gabe, harreman sakonik eduki ez genuen morroi
|
baten
heriotza bere horretan uztea hobe zela erabakitzeko.
|
|
|
H ENRIKE Borboikoa bere amaren koroaren heredero bazen, lehenagoko bertze haurride
|
baten
heriotzari zor zion, izen berekoa bera. Vianako printzea munduratu ondotik, bertze mutiko batez erditu zen Joana Albretekoa, Luis Karlos.
|
|
|
– Ordu laurden bateko epaiketa sumarisimoan, besterik gabe, neskatxa
|
baten
heriotza erabaki zuten?.
|
|
|
Martin de Tirapu Garesekoak bere herrikide
|
baten
heriotza kontatzen digu,, en manos de yndios bárbaros, sin Dios y sin ley?, eta horrela gertatutakoa zehazten du: –yendo en un barco por un río salieron dos escuadras de yndios de guerra y tomaron los que yban en ella y degollando a todos que eran cinco o seys los comieron?.
|
|
|
Albistegietako kultura kazetaritzak ezer gutxi ekartzen du, ordea: kontua daminutu erdian kontatzea kulturarekin zerikusia duen zerbait (normalean izango dasortzaile kontsakraturen
|
baten
heriotza, sortzaile ezagunen baten lanik berrienarenaurkezpena, edo politikoei kultura ere axola zaiela frogatzeko inbertitu dutendirutzaren baten berri).
|
|
|
Anekdota modura baino ez bada ere, bestalde, hona datu bitxi bat: bere estreinako zenbakian euskarazko kazetaritzaren aitzindarietako
|
baten
heriotzaren berri eman zuen Euzko Deyak; Juan Bautista Bilbao «Batxi»ren heriotzaren berri, hain zuzen18 Jelkidea zen, beraz, Euzko Deya. Alabaina, haren ondoren plazaratu ziren euskarazko kazetak elizkoiak izan ziren jelkideak baino gehiago.
|
|
|
Eskubidearen eragileak Familiako kide
|
baten
heriotzak, pena, tristura eta atsekabea eragiteaz gain, egoera jakin batzuetan, desagertutakoaren senideentzako behar ekonomikoko egoerak ere ekartzen ditu. Errealitate hori are larriagoa da hildako pertsonak seme alaba adingabeak edo nerabeak atzean uzten dituenean.
|
|
|
Europako Erkidegoko Gobernuak uste du egokiagoa dela “gripe berria” terminoa erabiltzea, “zerri industrian ondorio larriak eta justifikaziorik gabeak saihesteko, batez ere egungo krisialdian”. Lehen heriotza Estatu Batuetan Bien bitartean, A/ H1N1 birusaren ondorioz 23 hilabeteko haur
|
baten
heriotza berretsi du Estatu Batuek. Mexikotik kanpo hil den lehen biktima da, Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Zentroak (CDC) adierazi duenez.
|
|
|
Etxe orratzen hirian 20 eskola baino gehiago daude itxita. Dirudienez, 16 hilabeteko haur
|
baten
heriotza birus berriagatik izan zen, eta horrek alerta maila handitu zuen. Hala ere, Osasun Sailak jakinarazi zuen haurrari egindako lehen probek A/ H1N1 bertan egotea baztertzen dutela, baina “beharrezkoa da ekintza gehigarriak hartzea behin betiko emaitzak lortzeko”.
|
|
|
Txertoak dira medikuntzak historian zehar lortu dituen aurrerapen handienetako bat. Horiei esker, gaixotasun infekzioso asko desagertu dira herrialde garatuetan, eta, gaur egun, populazioaren zati handi
|
baten
heriotza dakarten patologiei aurre egin dakieke. Hala ere, oraindik hutsik daude eta, batzuetan, txertoak gaizki erabiltzen dira.
|