|
2001
|
|
|
Adiskide min
|
baten
heriotza: 45
|
|
|
“Oraindik ere bileraren datarekin ados jarri behar dugu”, esan zuen bozeramaileak. Orain arte, Zaragozako konpainiaren aurkako salaketa bakarra aurkeztu da, irensten zuen gaixo
|
baten
heriotza dela eta. Hori dela eta, Bayer ek Espainian duen bozeramaileak hau esan zuen:
|
|
2002
|
|
|
Oso maite dugun pertsona
|
baten
heriotzari nola aurre egin
|
|
|
Madrilen gaixo gazte
|
baten
heriotzak legez kontrako alderdiak eta irregulartasunak agerian utzi ditu kirurgia plastikoko kliniketan
|
|
|
Hori dela eta, jakin behar da ea familia bakarreko familien eta guraso bakarreko familien tasa, ohiko kanonak jarraitzen zituzten familia klanei aurre egiteko prest dauden. Bakardadea eta tristura Argi dago maite duen pertsona
|
baten
heriotzak edo urruntzeak bakardade eta tristura sentsazioa sor dezakeela haurrengan, eta hori ezkontideen banantzearen edo zaintzeaz arduratzen den pertsonaren galeraren ondorio dela. «Behin, bost urteko neskatila bat kontsultara joan zen – Del Barrio doktoreak kontatzen du.
|
|
|
Blanca Miranda doktoreak, Transplanteen Erakunde Nazionalaren (ONT) koordinatzaileak, atzo ziurtatu zuen ez dagoela inolako kezkarik Cry Oliferen etenaldi mugagabeagatik, Estatu Batuetako inplanteetarako hilotz ehunen hornitzaile handiena baita. Enpresa horrek ehunak esportatzen zituen Espainiara, eta bakterioek eta onddoek eragindako lagin kutsatuak saldu ditu, orain arte pertsona
|
baten
heriotza eragin dutenak. Cry Olefek dagoeneko kendu ditu Aebetako produktu guztiak.
|
|
|
Duela aste gutxi, albistea komunikabideetara zabaldu zen, Auzitegi Gorenaren epai bat argitaratzeagatik. Epai horren bidez argitu zen “lizarra” izeneko gozoki produktu bat hartu zuen adingabe
|
baten
heriotzaren erantzukizun zibila. Litxarreriak, txikienentzako produktu tipikoa den aldetik, bere segurtasuna kontrolatzeko jarraibide jakin batzuk behar ditu, eta ez bakarrik haiek egiten, hornitzen edo merkaturatzen dituztenak, baita beren seme alaben eskura jartzen dituzten gurasoak ere.
|
|
|
Eskuliburu honetan, halaber, zenbait gomendio ematen dira zabarkeria kasu gehiago gertatzen diren espezialitate eta tratamenduei buruz, hala nola, psikiatria, kirurgia estetikoa, odontologia eta laser kirurgia. ...behin eta berriz esan zuen gidaren aurkezpenean desinformazioaren aurka borrokatzea dela helburua; izan ere, haren iritziz, Espainia da Europar Batasuneko herrialde bat, zabarkeria medikoengatik salaketa gutxien jasotzen dituena, medikuak ukiezinak direlako usteagatik, baita zenbait faktorerengatik ere, hala nola, prozeduren garestiagatik, ofizioko abokatuen espezializaziorik ezagatik edo pertsona
|
baten
heriotzak eragiten duen adorerik ezagatik. Egoera horren aurrean, Adepak dei egiten die Administrazioari eta Legebiltzarrari zabarkeria medikoei terrorismoari edo etxeko indarkeriari ematen zaien antzeko tratamendua eman diezaieten.
|
|
2003
|
|
|
Nolanahi ere, oporraldiak bestelako ustekabekoek ere galaraz diezazkigukete (ekipajea lapurtzea, istripua izatea, gaixotasuna, senidekoren
|
baten
heriotza...), presaka eta korrika etxera etortzera edo, harik eta okerrago, ordainduta genituen oporraldiak bertan behera uztera behar gaitzakete.
|
|
|
Bikotearen haustura edo, adiskide edo ahaide
|
baten
heriotzagatik, umezurtz geratzearen tristezia bizi izan ez duenak nekez bereganatuko du egoera hori bizi behar duena sufritzen ari dena.
|
|
|
Datu horiek guztiek, gaiari buruz dagoen legediarekin batera, espainiar hiritarrek gertuko pertsona maite
|
baten
heriotzaren aurrean duten izaera solidarioa eta eskuzabala erakusten dute, baina hala eta guztiz ere, hori guztia kontuan izanik ere, egoera hobe daiteke, are gehiago, hobetu beharrean da.
|
|
|
“Lasaitzeko laguntza behar dugu —azaltzen du Iruinek—, lasai egotea zer den oso argi izan gabe; izan ere, ez da ahaztu behar estres maila bat gomendagarria izateaz gain ona ere badela, jarduera bati aurre egiteko, arrisku bati aurre egiteko edo egoera zail bati aurre egiteko joera baitu; baina badirudi estres maila apalak ere ez direla hain jasangarriak orain”. Senide
|
baten
heriotzak eragindako egoera Iruinen gogoetaren adibide bat da: “Logikoena tristura pixka bat izatea da, egokitzeko beharra dakarrena; baina, orain, badirudi trantze hori jasateko gaitasuna gutxitu egin dela, eta hori jasateko kanpoko laguntza behar dela”.
|
|
|
Pertsona
|
baten
heriotzak berekin dakar maite dituenen sufrimendua. Hala ere, norbait hiltzen denean, haren ondasunak (asko edo gutxi) bizirik daudenek erabili eta gozatzeko geratzen dira.
|
|
|
Maite dugun pertsona
|
baten
heriotzak, lehenik eta behin, kalte afektibo handia eragiten die bere hurbilekoei. Geroago, galera moralari beste ondare bat gehitzen zaio, jatorrizko titularra hil ondoren baloreen titulartasuna aldatzeagatik banku komisioak kobratzearen ondorioz.
|
|
2004
|
|
|
Bizirik zegoela hildakoak emateko borondatea agertu bazuen, familiak eskuarki errespetatu egiten du, baina ulertu behar dugu pertsona maite
|
baten
heriotzarekin lotutako erabaki batez ari garela, eta dolua oso gogorra da.
|
|
|
(6) Berariazko baldintzetan aipaturiko beste pertsona
|
baten
heriotza, istripu berean.
|
|
|
Bero boladak 23 lagun hil ditu dagoeneko Espainian, eta 90 urteko emakume
|
baten
heriotza gehitu behar zaio Kanaria Handiko Las Palmasen. Kanarietako artxipelagoan bakarrik 13 pertsona hil dira, 60 eta 90 urte bitartekoak.
|
|
|
Han izan zen lehenengo biktima hilgarria, 48 urteko gizon bat hil baitzen ekainaren 29an hipertermia baten ondorioz. Madrilgo probintzian, Doce de Octubre ospitalean 69 urteko gizon
|
baten
heriotza ere izan da, bero kolpeari lotutako disfuntzio multiorganiko baten ondorioz; Puertollanon (Ciudad Real), 86 urteko emakume baten heriotza eta Mahonen (Menorca) eta 80 urteko gizon baten heriotza. Baina tenperatura altuekin lotutako osasun arazoak neurri errazen bidez saihets daitezke, Osasun Ministerioak bere web orrian azaltzen duen bezala (http://www.msc.es/Diseno/ Diseno/ Profesional/ profesional_ olan Calor.htm).
|
|
|
Han izan zen lehenengo biktima hilgarria, 48 urteko gizon bat hil baitzen ekainaren 29an hipertermia baten ondorioz. Madrilgo probintzian, Doce de Octubre ospitalean 69 urteko gizon baten heriotza ere izan da, bero kolpeari lotutako disfuntzio multiorganiko baten ondorioz; Puertollanon (Ciudad Real), 86 urteko emakume
|
baten
heriotza eta Mahonen (Menorca) eta 80 urteko gizon baten heriotza. Baina tenperatura altuekin lotutako osasun arazoak neurri errazen bidez saihets daitezke, Osasun Ministerioak bere web orrian azaltzen duen bezala (http://www.msc.es/Diseno/ Diseno/ Profesional/ profesional_ olan Calor.htm).
|
|
|
Han izan zen lehenengo biktima hilgarria, 48 urteko gizon bat hil baitzen ekainaren 29an hipertermia baten ondorioz. Madrilgo probintzian, Doce de Octubre ospitalean 69 urteko gizon baten heriotza ere izan da, bero kolpeari lotutako disfuntzio multiorganiko baten ondorioz; Puertollanon (Ciudad Real), 86 urteko emakume baten heriotza eta Mahonen (Menorca) eta 80 urteko gizon
|
baten
heriotza. Baina tenperatura altuekin lotutako osasun arazoak neurri errazen bidez saihets daitezke, Osasun Ministerioak bere web orrian azaltzen duen bezala (http://www.msc.es/Diseno/ Diseno/ Profesional/ profesional_ olan Calor.htm).
|
|
|
Gorputza eta burua estu lotuta daude”. Bizi egoera estresagarriak daude, hala nola maite dugun pertsona
|
baten
heriotza. Baina erne egotea komeni da, hain muturrekoak ez diren beste egoera batzuek ez eragiteko, horrek gainkarga psikologikora eraman gaitzake.
|
|
|
Zehazki, bere gomendioen arabera, inbertsio handia egin behar da albaitaritzako zerbitzuak indartzeko, bereziki zaintza, alerta azkarra, detekzioa, informazioa eta esku hartzea, bai eta hegaztien sektorea berrezarri eta berregituratzeko ere. Heriotza berria Bestalde, Thailandiako agintariek berretsi dute 26 urteko emakume
|
baten
heriotza, hegazti gripearen ondorioz. Alaba, hain zuzen, duela gutxi hil zen, gaixotasunaren zantzuekin.
|
|
2005
|
|
|
Erregistroa 2006ko udaberrian egon daiteke martxan, eta aseguratutako pertsonaren, aseguru etxearen eta polizaren kontratuaren identifikazio datuak jasoko ditu. Beren senide edo hurbileko
|
baten
heriotza frogatzen duten pertsonek bakarrik eskuratu ahal izango dute. Haien datuak bost urtez gordeko dira.
|
|
2006
|
|
|
Batzuetan, zirkulazioa oztopatu egiten da, eta erabat blokeatu ere egiten da, bai arteriak estutu egiten direlako, tronboak daudelako, bai konbinatu egiten direlako. Bihotz muskuluko zuntzen odol hornidura eteten duen buxadura horri bularreko angina (arteria koronarioen buxadura partziala) edo miokardioko infartua (arterien erabateko buxadura, bihotz muskuluaren zati
|
baten
heriotza) deitzen zaio. Bi koadro klinikoen tratamendua ukitutako arteriak birmoldatzea da, eremua birperfusioa eginda.
|
|
|
Hala ere, azpimarratu dute, garuneko zer eskualdek hartzen duten parte artxibatze funtzio horretan, posible izango dela nahaste postraumatikoen biktimek beren larritasuna arintzea ad hoc esku hartzeen bidez. Dirudienez, oroitzapen iraunkorrenak ez dira orain dela denbora gutxiago sortutakoak, baizik eta intentsitate emozional handiagoarekin bizi direnak. Gainera, emozionalki asaldagarriak diren gertaerak, hala nola istripu bat, eraso bat edo pertsona maite
|
baten
heriotza, eguneroko gertaerek baino eragin handiagoarekin inprimatzen dira memorian. Azterlan hori Proceedings of the National Academy of Sciences aldizkariaren azken edizioan argitaratu zen, eta premonizio edo intuizio prozesuak memoria metatzeko prozesuekin erlazionatzen ditu, eta, Kristen Mackiewiczen arabera, ikerlarietako batek dioenez, «ondorio garrantzitsuak izan ditzake zenbait baldintza psikologikoren tratamenduan, hala nola estres postraumatikoaren edo fobia sozialaren tratamenduan».
|
|
2007
|
|
|
Doluaren prozesuan interesa duten ikertzaileek gai asko aztertu dituzte, hala nola deskribapen eta azalpen soziologikoak, adin, sexu eta kultura desberdinetako erreakzio normal eta patologikoen ezaugarri klinikoak, prebentzio programak, doluaren eta beste galera mota batzuen arteko erlazioa eta lutoaren forma kulturalak. Orain, ikerketa berri batek enpirikoki erakusten du inguruko pertsona
|
baten
heriotzaren ondorengo sentimenduen bilakaera normala.
|
|
|
Hemendik aurrera, egoera horretan dagoen edozein herritar sar daiteke aplikazio horretara. Horri dagokionez, gogoratu behar da neurri berriak norbanakoen polizei eragingo diela, horiek estaltzen baitute aseguratu bakar
|
baten
heriotza; poliza kolektiboek, berriz, poliza beraren barruan dagoen pertsona kopuru bati eragiten diote. Hainbat kideren polizek aseguratu bat baino gehiago estaltzen dute, baina aseguratutako zenbatekoa hiltzen den lehenari edo azkenari ordainduko zaiola zehazten du, eta horrela ezartzen da kontratuan.
|
|
|
Rod M. Fujita, “Ingurumen Defentsa” erakundeko itsas ekologoak nabarmendu du itsas hondoa zulatzeak hauts eta harea hodei izugarriak sor ditzakeela. “Itsasoko smog” horrek, esan duen bezala, itsas bizitza handi
|
baten
heriotza eragin lezake, izaki bizidunek irensten dutelako edo lurrazaletik datorren argi kopurua murrizten delako, eta, hala, urpeko floraren fotosintesia zaildu. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) arabera, itsas hondo motak erauzteko sistemak orokortu egiten badira, eta, batez ere, industria prozesuetako batzuk itsasoan egiten badira, arrantzarako ondorio negatiboak garrantzitsuak izan daitezke.
|
|
|
Pazientearen defentsan Horrelako egoeretan, pazienteak edo haren senideek erreklamazioa egin dezakete, Pazientearen Defendatzaileak gomendatzen duen bezala. Erakunde horrek, adibidez, duela gutxi eskatu zion Marina Geli Generalitateko Osasun Kontseletxeari, L’Hospitaleteko (Bartzelona) Bellvitge ospitalean odol transfusio oker baten arduradunei, aldakako protesi bat arrakastaz aldatu ondoren gaixo
|
baten
heriotza eragin baitzuen. Ildo beretik, Pazientearen Defendatzailearen Elkarteak (Madrilen du egoitza) irailean salatu zuen “erditze guneetako haurren heriotza tasa %20 hazi dela”.
|
|
|
Kalte ordaina, aseguratua istripuz hilez gero. Aseguratua bidaia eteteagatik lekualdatzea, senide
|
baten
heriotzagatik. Presako sendagaiak bidaltzea.
|
|
2008
|
|
|
Une latzetan larrialdiko ebakuntza, diagnostiko txar bat, ahaideren
|
baten
heriotza elkartasuna adieraztea garrantzi handiko kontua da.
|
|
|
Manos Asociados enpresak kanpaina bati ekin dio, haurdunaldian eta erditzean izaten diren konplikazioei aurre egiteko. Konplikazio horiek emakume
|
baten
heriotza eragiten dute minutu oro.
|
|
|
Egiaztatu datuak Ogasuneko teknikariek azpimarratzen dute oso garrantzitsua dela zirriborroak maiz jasotzen ez dituen datu batzuk zehatz mehatz egiaztatzea, edo, datu horiek edukiz gero, akatsak izaten dituztela “akats sinpleengatik” edo Zerga Agentziari kenkari hori sartzea ezinezkoa egiten dioten inguruabar oso zehatzengatik. Alde horretatik, gaizki ulerturik ohikoenak seme alaben kopuruari eta haien adinari buruzko datuetan daude, eta horrek familia ugariaren kenkari autonomikoak eragotz ditzake, kontu korronteen eta etxebizitzen gaineko titulartasunaren portzentajea, familiako kideren
|
baten
heriotza, eta ohiko etxebizitzari lotutako garajeen katastroko erreferentziak, batzuetan zirriborroak beste higiezin bat bezala gaizki irizten diolako, eta behar ez bezala tributatzen duelako. Egoera horren aurrean, GESTHAk omisio horien zerrenda zehatza eta zuzentzeko eskaera aurkeztuko dizkie zergadunei, herritarrak datuak zuzenak direla egiaztatzeko edo zuzentzeko behar adina informazio izan dezan.
|
|
|
Interneten hainbat mezularitza zerbitzu daude erabiltzaile
|
baten
heriotzaren berri zure kontaktuei emateko eta kontuak baliogabetzeko
|
|
|
Eta gauza bera gertatzen da hainbat zerbitzurekin, hala nola ondoren zehazten direnekin. Zerbitzu horiek internauta
|
baten
heriotzaren berri ematen diete beren kontaktuei.
|
|
|
Horretarako, heriotza ziurtagiria, azken borondateak eta testamentua aurkeztu behar dira. Horrela, bankuak badaki bezero
|
baten
heriotza, eta blokeatu egiten ditu hildako pertsona titular gisa agertzen den kontuak. Zuhurtziaz jartzen da martxan mekanismo hori, arriskuak saihesteko.
|
|
|
Zer gertatzen da titularrak lotzen dituen harremana desagertzen denean? Hildako titularkidea Bat egite oro alde batera uztearen arrazoi naturaletako bat aldeetako
|
baten
heriotza da. Bereizi gabeko kontu bateratu baten titularkideetako bat hiltzen denean, hainbat erreakzio sortzen ditu horrek, kasu bakoitzaren izaeraren arabera.
|
|
|
Adin ertaineko pertsonak edo helduak ere triste egon daitezke, zentzuzko denbora batez pena sentitu eta negar egin dezakete, baina min horrek ez luke depresiora eraman behar, dio Gorak. Lagun egiteko animalia baten dolua Beste galera batzuekin gertatzen den bezala, animalia maite
|
baten
heriotza pairatzen duten pertsonek dolu prozesu batetik igaro behar dute. Goraren arabera, heriotzagatiko doluak erditze ondoko depresio baten antzeko iraupena du, bi hilabete ingurukoa, eta denbora hori gainditzea dena duelu patologiko gisa har daiteke.
|
|
|
ukazioa, haserrea, negoziazioa, depresioa eta onarpena. Lehen fasea, ukapenarena, sinestezinezko etapa bat da, non maite duten pertsona
|
baten
heriotzak kaltetutakoek ez baitute uste galdu egingo dutenik, eta etengabe ukatzen dute, eta, Kowalskiren arabera, batzuek entzun egiten dute animalia arnasten. Haserrearen edo haserrearen fasean, bigarrenean, amorru eta frustrazio sentimenduak agertzen dira, izandako galeragatik.
|
|
|
Dolua gainditu ondoren, animaliak maite dituztenek maskota berri batekin bizitzea pentsa dezakete. Izaki horietako
|
baten
heriotza berriki gertatu bada ere, Beatriz Morén albaitariak gomendatzen du ez atzeratzea animaliekin bizi nahi duten pertsonei beste maskota bat erostea. Ez dute inoiz guztiz ordezkatuko sentitzen duten hutsa.
|
|
|
Maskota
|
baten
heriotza gainditzea
|
|
|
Maskota
|
baten
heriotzak tratamendu psikologiko oso handiagoa eskatzen die haurrei eta pertsonei.
|
|
|
Pertsona baten bizitzako gertaera askok estresa eragin dezakete. Horietako bat maskota
|
baten
heriotza da. Animaliekin bizi ez diren pertsonek ez dute askorik ulertzen maskota hori, baina oso larria izan daiteke animalia hil eta galtzen dutenen artean.
|
|
|
Maskota bat galtzea Maskota
|
baten
heriotza oso gertaera mingarria izan daiteke harekin bizi diren pertsonentzat, zuzeneko ahaide baten heriotza baino gutxiago, baina senide batzuena baino gehiago, azaldu du Gary Kowalskik," Adiós Toby. Zure maskota hiltzen denean".
|
|
|
Maskota bat galtzea Maskota baten heriotza oso gertaera mingarria izan daiteke harekin bizi diren pertsonentzat, zuzeneko ahaide
|
baten
heriotza baino gutxiago, baina senide batzuena baino gehiago, azaldu du Gary Kowalskik," Adiós Toby. Zure maskota hiltzen denean".
|
|
|
Zure maskota hiltzen denean". Adituaren arabera, maskota
|
baten
heriotzari buruz Britainia Handian egindako azterketa batean egiaztatu zen" animalia bat galdu dutenen %10ek behar bezain sintoma larriak izaten dituzte, medikuarengana joatea justifikatzeko". Egindako beste ikerketa batean ondorioztatu zenez, hil eta hurrengo asteetan," jabeen %90ek baino gehiagok lo ohituren asaldura bat izan zuten edo jateko zailtasunak zituzten, depresio klinikoaren bi sintomak".
|
|
|
Gainera, badirudi ezkondutako bikoteak dibortziatzeko joera handiagoa dutela etxean maskota bat hil ondoren. " Animalia bat galdu dutenen %90ek arazoak ditu loaren edo elikaduraren ohituretan" Autoreak zehaztu duenez," sintoma horiek guztiek adierazten dute maskota
|
baten
heriotza gai serioa dela, pertsona baten osasunari, karrerari eta harremanei kalte egiteko ahalmena duela". Argi dago etxeko animalia batekin bizi diren gehienak familiako kide bihurtzen direla, eta haien heriotzak ez dituela gainerako senideak bereizten.
|
|
2009
|
|
|
Eskubidearen eragileak Familiako kide
|
baten
heriotzak, pena, tristura eta atsekabea eragiteaz gain, egoera jakin batzuetan, desagertutakoaren senideentzako behar ekonomikoko egoerak ere ekartzen ditu. Errealitate hori are larriagoa da hildako pertsonak seme alaba adingabeak edo nerabeak atzean uzten dituenean.
|
|
|
Europako Erkidegoko Gobernuak uste du egokiagoa dela “gripe berria” terminoa erabiltzea, “zerri industrian ondorio larriak eta justifikaziorik gabeak saihesteko, batez ere egungo krisialdian”. Lehen heriotza Estatu Batuetan Bien bitartean, A/ H1N1 birusaren ondorioz 23 hilabeteko haur
|
baten
heriotza berretsi du Estatu Batuek. Mexikotik kanpo hil den lehen biktima da, Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Zentroak (CDC) adierazi duenez.
|
|
|
Etxe orratzen hirian 20 eskola baino gehiago daude itxita. Dirudienez, 16 hilabeteko haur
|
baten
heriotza birus berriagatik izan zen, eta horrek alerta maila handitu zuen. Hala ere, Osasun Sailak jakinarazi zuen haurrari egindako lehen probek A/ H1N1 bertan egotea baztertzen dutela, baina “beharrezkoa da ekintza gehigarriak hartzea behin betiko emaitzak lortzeko”.
|
|
|
Txertoak dira medikuntzak historian zehar lortu dituen aurrerapen handienetako bat. Horiei esker, gaixotasun infekzioso asko desagertu dira herrialde garatuetan, eta, gaur egun, populazioaren zati handi
|
baten
heriotza dakarten patologiei aurre egin dakieke. Hala ere, oraindik hutsik daude eta, batzuetan, txertoak gaizki erabiltzen dira.
|
|
|
Egoera traumatikoen eraginpean egon diren familiei, irakasleei eta ikasleei aholku ematea da haren eginkizun eskatuenetako bat: senitarteko
|
baten
heriotza, tratu txarrak, sexu abusua, hondamendiak, etab. Kasu horietan, haien esku hartze goiztiarra funtsezkoa da ikaslea denbora eta baliabide gehiago dituen kanpoko profesional batengana bideratzeko. Garrantzi handia izan arren, eskola psikologoen kopurua oso txikia da.
|
|
2010
|
|
|
Pertsona baten adina edo lanbidea ere kalte ordaina emateko arrazoiak dira. Inguruabar horien arabera, ez da diru kopuru berarekin ordainduko adindu oktogenario baten edo aktore baten orbaina eta fabrikako langile
|
baten
heriotza. Medikuntza, farmazia eta ospitale laguntzaren gastuak ere ordaindu daitezke, sendatu edo ondorioak finkatu arte.
|
|
|
Klik bakarreko izapideak Haur baten jaiotza inskribatzeko, herritar baten egoera zibilari buruzko agiria eskatzeko edo ezkontza baten fede emateko, beharrezkoa da Erregistro Zibileko bulego jakin batekin harremanetan jartzea, aurrez aurre edo posta arruntaren bidez. Izapide bat egiteko Administrazioak zenbait datu eskatzen baditu, hala nola jaiotza agiria, familiako kideren
|
baten
heriotza edo dibortzio baten inskripzioa, herritarrak idazpena egin den tokira joan behar du edo eskaera postaz egin. Inskripzioa Erregistro Zibil Informatizatuetan jasota dagoenean bakarrik egin daiteke telematikoki.
|
|
|
Diruaren jatorriaz ere galde dakioke, batez ere kopuru handiak diren. Titular
|
baten
heriotza Familiarentzat ondorio ekonomiko negatiboak izan ditzakeen beste gertaera bat titularretako baten heriotza da. Bere seme alabetako bat titular gisa jarri zuen jabea hiltzen bada, semeak diruaren erdia har dezake, bere izenean agertzen baita, eta, beraz, anai arrebek edo oinordekoek beste erdia baino lukete izan, seme titularra barne.
|
|
|
Diruaren jatorriaz ere galde dakioke, batez ere kopuru handiak diren. Titular baten heriotza Familiarentzat ondorio ekonomiko negatiboak izan ditzakeen beste gertaera bat titularretako
|
baten
heriotza da. Bere seme alabetako bat titular gisa jarri zuen jabea hiltzen bada, semeak diruaren erdia har dezake, bere izenean agertzen baita, eta, beraz, anai arrebek edo oinordekoek beste erdia baino lukete izan, seme titularra barne.
|
|
2011
|
|
|
Gauza bera gertatzen da zaintza eta zaintza partekatua duten seme alabek gurasoetako batekin batera tributatzen dutenean. Kasu berezi bat ere aipatu behar da, hau da, gurasoetako
|
baten
heriotza 2010ean, adingabeko seme alabak edo judizialki ezgaituak hil arte biekin bizi izan direnean. Kasu horretan, ondorengoengatiko gutxienekoa gurasoen artean hainbanatuko da beti, nahiz eta bizirik geratu den beste gurasoak batera tributatuko duen adingabeko seme alabekin eta horiek 1.800 eurotik gorako errentak izan.
|
|
|
Atseden errutinarik edo estresik ez izateaz gain, hainbat faktorek eragin ditzakete: loaren apnea, gertaera traumatikoak (maite dugun pertsona
|
baten
heriotza), segurtasun ezaren sentsazioa, larritasuna, alkohol gehiegi kontsumitzea, botiken albo ondorioak, gaixotasunak, sukarra edo mina, eta, are gehiago, ohera joan baino lehentxeago jateagatik gertatzen dira, besteak beste. Haurtzaroan loaren edozein nahaste saihesteko, jarraibide egonkor batzuk bete behar dira:
|
|
|
Garaiz aldatzea Irudia: Beth Kanter Zenbait ikerketaren arabera, etxe aldaketa hirugarren postuan dago estresa eragiten duten faktoreen sailkapenean, maite duen pertsona
|
baten
heriotzagatiko eta kaleratzeagatiko doluaren atzetik. Desoreka hori gehiegizkoa izan ez dadin, komeni da lekualdaketa aldez aurretik planifikatzen hastea, etxez aldatzeko aukeratutako eguna baino 3 aste lehenago.
|
|
|
Kode Zibileko 661 artikuluarekin bat, oinordekoak hildakoaren oinordekoak dira, haren eskubide eta betebehar guztietan hiltzeagatik bakarrik. Baterako kontu batean, titular
|
baten
heriotzak berekin dakar kontua blokeatzea Kode Zibileko 659 artikuluaren arabera, oinordekoek hildakoaren baldintza beretan erabili behar dituzte beren eskubideak, eta banku erakundeak bizi den titularrari emandako informazio bera eskuratzeko legitimatuta daude. Hori dela eta, erakundeak behartuta daude bezeroen jaraunsleei informazio hau ematera:
|
|
|
Nola gainditu maite dugun pertsona
|
baten
heriotza Gabonetan
|
|
|
Genna Carver Dolua: bizi prozesua Dolua gizakiaren prozesu naturala da, eta galera baten ondoren garatzen da, maitatutako pertsona
|
baten
heriotza bezala. Zenbait fase ditu, eta horietatik igaro behar da gainditzeko.
|
|
2012
|
|
|
Zientzialariek zuzendutako eta familiaren ikerketan espezializatuta dagoen argitalpena da. “Txakurren jabe batzuen aburuz, txakurraren heriotzak familiako kide
|
baten
heriotza eragiten duen bezain pisu sakona eragin dezake”, idatzi du maskoten heriotzarekin zerikusia duen sentimenduaz. Zakurren jabeen %85ek onartzen dute mina izan dutela txakurra hil ondoren.
|
|
|
Animalia batzuek jateko gogoa galtzen dute, triste edo estresatuta daudelako. Familiako kide
|
baten
heriotzak edo mudantza batek aldaketak eragin ditzake jarreran eta apetitua gutxitu. Apetitua berreskuratzeko trikimailuak:
|
|
|
Txakur bat 16 urte inguru bizi da, jabeekin harreman afektibo oso estuak sortzeko adina denbora. Hain berezia den lankide
|
baten
heriotza gainditzea zaila da. Eutanasia, esaterako, are zailagoa da txakurraren heriotza onartzea.
|
|
|
Helduei dagokienez, gomendagarria da txakurrari azken uneetan laguntzea, baina haurrei dagokienez, ez da komeni bertan egotea. Litekeena da heriotzaren esanahia ulertzea, baina eutanasiaren kasuan Pertsona maite
|
baten
heriotza sufrimendua saihesteko programatzeko modu gisa, esperientzia maila bat eskatzen du, adin horretan ez dena. Egoerak erruduntasun eta larritasun sentimenduak eragin diezazkioke haurrari.
|
|
|
Txakur
|
baten
heriotzak nekez gaindituko du bere giza familia. Txakur batek 17 urte arteko bizitza partekatu dezake jabeekin.
|
|
|
Baina txakurra hiltzen denean, gizakiok ez dugu hain barneratuta nola jokatu behar dugun. Izan ere, oraindik ez dago errotutako hilobi tradiziorik txakur
|
baten
heriotzaren aurrean. Horregatik, kasu askotan, pertsona bakoitzak bere errituak asmatzen ditu bere txakur laguna kaleratzeko.
|
|
|
Maite dugun pertsona bat galtzen denean izaten diren dolu faseak modu desberdinean bizi dira pertsona bakoitzeko. Hala ere, zenbait fase bereiz daitezke txakurraren heriotza gainditzeko prozesuan, eta fase horiek pertsona maite
|
baten
heriotzarekin bizi direnen parekoak dira. Animalia bereiztea, onartzea eta onartzea lagungarria da animaliaren heriotzaren onarpen prozesua hobeto gainditzeko.
|
|
|
Gainera, maileguen laguntzari dagokionez, Osasun, Gizarte Zerbitzu eta Berdintasun Ministerioak adierazi du, seme alabak dituzten guraso bakarreko familien kasuan, eskatzaileari dagokion zenbatekoa (100 euro urtean maileguaren 10.000 euroko eta 15 urte arteko gehienezko aldi bakoitzeko) 33 edo 55 euro gehituko dela urtean (diru sarreren arabera, OAEAP 2,5 aldiz gainditu edo ez), bost urtean. Alarguntasun prestazioak Baldintzak betetzen dituen guraso bakarreko edozein familiak eska ditzakeen laguntzekin batera, alarguntasun prestazioak jasotzen dira ezkontideetako
|
baten
heriotzaren ondorio ekonomikoak konpentsatzeko. Kataluniak legedi aitzindaria du guraso bakarreko familien eskubideen defentsan Horien artean alarguntza pentsioa dago.
|
|
|
Antsietatea, gainditu gabeko fobia batek, komunikatzeko gaitasunarekin lotutako nahaste batek edo egoera berrietara egokitzeko ezintasunak eragindakoa. Depresioa, trauma batzuen ondorioz sortua, hala nola maite dugun pertsona
|
baten
heriotza, abandonua edo estresa. Zakurraren osasun psikologikoa eta tratamendua Etxean hezkuntza eta hierarkia egoki planteatzea eta, batez ere, maitasun, maitasun eta pazientzia handia izatea funtsezko osagaiak dira txakurra zoriontsua eta orekatua izan dadin.
|
|
|
Txakurrari beste txakur
|
baten
heriotza gainditzen laguntzea
|
|
|
Ez da harritzekoa gure maskota sufritzea beste txakur
|
baten
heriotza dela eta, haren lagun izan baita etxean. Seinale batzuek gure txakurrak sufritzen duela ohartaraz dezakete:
|
|
|
Hamar maskotatik ia zazpik depresio zantzuak dituzte, lankidea galdu ondoren, Animalien aurkako Krudelkeriaren aurkako Borrokarako Elkarte Amerikarrak (ASPCA) egindako ikerketa baten arabera. Txakur psikologo batek lagun dezake Txakur psikologo batengana joatea ideia ona izan daiteke txakurra deprimituta agertzen denean beste maskota
|
baten
heriotzagatik. Batzuetan, albaitaritza kontsultetan, zakurrari tristura gainditzen laguntzen dioten profesionalak izaten dira.
|
|
|
Txakurrari senide
|
baten
heriotza gainditzen laguntzea: nola egin?
|
|
|
Une latz hauetan, gogoratu zure maskotak ere laguntza behar duela heriotzari aurre egiteko. Nola identifikatu senitarteko
|
baten
heriotzak traumatizatutako txakur bat Maskotak ez daki hitz egiten, baina baditu beste tresna batzuk depresioa duela esateko.’ Hitzik ezean, komeni da jabeak lau hankako lagunaren portaera interpretatzen ikastea: txakurrak sentimenduak adierazteko duen modua.
|
|
|
Gure maskoten gaitz psikologikoak tratatzen adituak dira. Txakur psikologo batengana joan ideia ona izan daiteke gure txakurra deprimituta agertzen denean senide
|
baten
heriotzagatik. Batzuetan, albaitaritza kontsultetan profesional espezializatuak izaten dira gure txakurrari bere tristura gainditzen laguntzeko.
|
|
|
Pertsonek ez ezik, familiako kide
|
baten
heriotza ere pairatzen dute. Txakurra ere bai.
|
|
|
Era berean, edozein istripuren ondoriozko gastu medikoak, kirurgikoak eta ospitaleratzekoak ere sartzen dira. Eta aseguratuak senide
|
baten
heriotzagatik itzuli behar badu, gertaera horren gastuak bere gain hartuko ditu. Mundu Artekoak beste plan espezializatu bat eskaintzen du, Multiasistencia Plus Largo Estación izenekoa, 26 kausa bermaturekin eta gaixotasunagatik edo istripuagatik, ekipajeak lapurtu eta lokalizatzeagatik, hartu gabeko oporrak kitatu eta itzultzeko gastuekin, hasieran kontratatutako zerbitzuak galtzearekin, atzerapenekin eta erantzukizun zibilarekin eta defentsa juridikoarekin, aseguratuen egonaldiari eragiten dion edozein ezusteko aurreikusteko estaldura nagusi gisa.
|
|
|
Txakurkume
|
baten
heriotza onartzea
|
|
|
Urtebete baino gutxiagoko zakur
|
baten
heriotzari aurre egitea mingarria eta ustekabekoa izan daiteke, are gehiago etxean haur txikiak daudenean.
|
|
|
Txakurkume
|
baten
heriotza asimilatzea konplikatua eta larrigarria izan daiteke, batez ere etxean adingabeak daudenean. Hala bada, benetako drama bihur daiteke, ez baitute berdin ulertzen heriotza.
|
|
|
Irudia: smlp.co.uk Kumearen heriotza onartzea Txakurkume
|
baten
heriotza zaila da jabeentzat.’ Txakurkume baten heriotza ez da aldatzen urtetan elkarrekin bizi izan den txakur baten heriotzarekin, nahiz eta batzuetan galera traumatikoa eta mingarria izan. Juan Antonio Aguado albaitariak gogora ekarri du «bere txakurkumearen heriotzagatik emakume eta gizon helduak negarrez ikusi izana», eta argitu du, ahultasun sintoma izatetik urrun, giza sentsibilitate eta kalitatekoa dela.
|
|
|
Irudia: smlp.co.uk Kumearen heriotza onartzea Txakurkume baten heriotza zaila da jabeentzat.’ Txakurkume
|
baten
heriotza ez da aldatzen urtetan elkarrekin bizi izan den txakur baten heriotzarekin, nahiz eta batzuetan galera traumatikoa eta mingarria izan. Juan Antonio Aguado albaitariak gogora ekarri du «bere txakurkumearen heriotzagatik emakume eta gizon helduak negarrez ikusi izana», eta argitu du, ahultasun sintoma izatetik urrun, giza sentsibilitate eta kalitatekoa dela.
|
|
|
Irudia: smlp.co.uk Kumearen heriotza onartzea Txakurkume baten heriotza zaila da jabeentzat.’ Txakurkume baten heriotza ez da aldatzen urtetan elkarrekin bizi izan den txakur
|
baten
heriotzarekin, nahiz eta batzuetan galera traumatikoa eta mingarria izan. Juan Antonio Aguado albaitariak gogora ekarri du «bere txakurkumearen heriotzagatik emakume eta gizon helduak negarrez ikusi izana», eta argitu du, ahultasun sintoma izatetik urrun, giza sentsibilitate eta kalitatekoa dela.
|
|
|
Juan Antonio Aguado albaitariak gogora ekarri du «bere txakurkumearen heriotzagatik emakume eta gizon helduak negarrez ikusi izana», eta argitu du, ahultasun sintoma izatetik urrun, giza sentsibilitate eta kalitatekoa dela. Etxean txakurkume
|
baten
heriotza bizi duten haurrak dituzten familiek konplikazio bat dute. «Haurrek ez dute helduek bezala onartzen animaliaren heriotza, eta haientzat benetako drama bihurtzen da», dio Aguadok.
|
|
|
Albaitariak azaldu du, batzuetan, gurasoek beste txakurkume bat erosten dutela, eta, haurra oso txikia denez (lau urtetik beherakoa), hark pentsa dezakeela bere txakurrak itxura besterik ez duela aldatu. Txakur
|
baten
heriotza, txakurkumea edo heldua izan, zaila da jabeak bere gain hartzea, baina txakurra urtebetetik beherakoa denean, 14 urte inguru dituenean baino ustekabekoagoa da, eta gainbehera fisikoa bere gain hartzen hasten da. Kumearen heriotzaren ohiko kausak Hona hemen hiru hilabete eta urtebete bitarteko txakurkume baten heriotzaren arrazoi ohikoenak, Carlos Quintana albaitariak azaltzen duenez:
|
|
|
Txakur baten heriotza, txakurkumea edo heldua izan, zaila da jabeak bere gain hartzea, baina txakurra urtebetetik beherakoa denean, 14 urte inguru dituenean baino ustekabekoagoa da, eta gainbehera fisikoa bere gain hartzen hasten da. Kumearen heriotzaren ohiko kausak Hona hemen hiru hilabete eta urtebete bitarteko txakurkume
|
baten
heriotzaren arrazoi ohikoenak, Carlos Quintana albaitariak azaltzen duenez: Ama garaiz aurretik bereiztea, hau da, 25 egun baino lehen.
|
|
|
Albaitariaren ustezko utzikeriagatiko ikerketa hilabetetan luzatzen ahal da. Albaitariaren ustezko utzikeriagatik zakur
|
baten
heriotza argitzeko prozesuak hilabeteak iraun dezake. «Prozesu luzeak dira eta animalien jabeak min handiz bizi dira; izan ere, besteak beste, errudun sentitzen dira arazoa izan zuten albaitariarengana joateagatik», gaineratu du Sanzek.
|
|
|
«Prozesu luzeak dira eta animalien jabeak min handiz bizi dira; izan ere, besteak beste, errudun sentitzen dira arazoa izan zuten albaitariarengana joateagatik», gaineratu du Sanzek. Zaila da zakurra bezain berezia den lankide eta lagun
|
baten
heriotza gainditzea, zein egoeratan hiltzen den kontuan hartu gabe. Baina dolua eta mina dilatatu egiten dira albaitariaren ustezko utzikeriarekin nahasten direnean.
|
|
|
1,8 1,8 Heriotza haurraren adinaren arabera tratatzea Haur txikiekin heriotza tratatzeko modua, hura ulertzen eta hari aurre egiten laguntzeko, beti dago baldintzatua adinaren eta heldutasun mailaren arabera; izan ere, faktore horien baitan dago, halaber, maite duen pertsona
|
baten
heriotzarekiko erreakzioa. Bizpahiru urtera arte, heriotzak ez du inolako esanahirik haurrentzat, ezin baitute kontzeptua ulertu.
|
|
|
También se deben evitar expresiones metafóricas como «está dormido para siempre» o «ha subido al cielo», porque los pequeños tienden a interpretar todas las explicaciones de un modo literal. Maite dugun norbaiten heriotzari aurre egiten laguntzeko jarraibideak Mario Losantos del Campo Fundazioak egindako ‘Evearche que ha paso’ eskuliburuak aholku ezberdinak ematen ditu helduek haurrei lagun
|
baten
heriotzari ahalik eta modu traumatiko gutxienean aurre egiten laguntzeko: 1 Berria lehenbailehen eman.
|
|
|
Txakur
|
baten
heriotza bihotzetik sortutako esaldiek eragiten duten bizi egoeretako bat da. Idazle eta musikariek gertaera triste honetan inspiratu dira, hildako txakurrarekiko maitasuna ekarri duten hitzordu ederrak osatzeko.
|
|
|
Irudia: ayleene de monn Haur
|
baten
heriotza da pertsona bat pasatzeko oztopo zailenetako bat. Baina, bularreko haurraren bat bateko heriotzaren sindromearen ondorioz gertatzen denean heriotza, are okerragoa dirudi:
|
|
|
Zianuroa pozoi ahaltsua da, zelula «asfixatzen» duena, arnas kate zelularra blokeatzen duena eta oxigenoak oxigenoa erabil dezakeenik eragozten duena, bere funtziorako ezinbesteko elementua. Uste da 50 sagar edo madariondo hazi edo 30 melokotoi hezurretako zati mamitsuak, abrikota edo aranak, pertsona heldu
|
baten
heriotza eragin dezaketela. Almendra mikatzek amigdalina ere badute, eta, listuarekin kontaktuan, zianuroaren aitzindari bihurtzen da.
|
|
2013
|
|
|
Herentzia digitalak liburuak, musika edo hildakoak eskuratu edo partekatutako artxiboak baino askoz ere ondorio gehiago. Izan ere, abokatu bulego gehienek, beren zerbitzuen artean, ondare digitalaren plangintza dute. Pertsona
|
baten
heriotzak ustekabeko gorabehera batzuk ekar diezazkieke oinordekoei. banku arazoetatik posta elektronikoko kontuen blokeoraino. Horregatik, testamentugileak pasahitzak gorde eta bere ondare digitala antolatu behar du, jaraunsleei atsekabeak aurrezteko eta aktibo digitalak dituen jaraunspen baten kudeaketa errazteko.
|
|
|
Ed Yourdon Bost pertsonatik batek buruko gaixotasunen bat du: depresioa, antsietate trastornoa, adikzioak, eskizofrenia, etab. Patologia psikiatrikoa izateko arriskua genetikak zehazten du, hau da, «zaurgarritasun biologiko» esaten zaio, eta giroari, berriz, pertsonaren bizipenei, hau da, familiaren bizipenei edo aurre egin behar dien ingurukoei, hala nola maite duen pertsona
|
baten
heriotzari edo enpleguaren galerari. Genetikak zenbat pisatzen duen eta gaixotasun mentalen garapenean inguruneak zer balio duen zehazten saiatzen dira psikiatriako ikertzaileak.
|
|
|
Txakur
|
baten
heriotzak dakarren traumak zalantza hauek sortzen ditu: Horretaz hitz egiten dut edo ahazten saiatzen naiz?
|
|
|
Irudia: bekphoto Agregar Pertsona bakoitzaren sentikortasuna desberdina da txakur maitatu
|
baten
heriotzarekiko. Kasu batzuetan, pertsonak ez du bere buruaren hilotza ikusteari aurre egiteko indarrik, eta nahiago dute bizirik eta zoriontsu gogoratzea.
|
|
|
Lehortu: oso erabilgarriak dira maite duen pertsona
|
baten
heriotza ezagutarazteko, eta hura landu zuten pertsonek hilerrian edo tanatorioan lanetik bota dezaten. Hirian gehien irakurtzen diren egunkarietan sartzen dira eta, udalerri batzuetan, hildakoa bizi zen etxeko atarian edo erdigunean jartzen dira.
|