|
2002
|
|
|
Haragi xehe eta talotuaren platera ari zen prestatzen bere ugazabentzat, eta okela xerrak saltsan atontzen, eta baita idiki zezinatua ere, oso gozoa nonbait, nire sudurretara zetorren usaintxoaren arabera. Dotoreziaz jantzita zihoan, lihozko soinekoz, eta gerriko estu gorribizi
|
batek
bularra estutzen zion goi samarretik. Bere larrosazko eskuez jira jiraka eragiten zion janari ontziari eta, mugimendu biribil bakoitzarekin bere soin atalak arin astindurik, eta denak batera emeki mugitzen zituela, gerriaren joan erorriak bizkarra ere dantzarazi egiten zion, higidura atseginkorrak sortaraziz.
|
|
|
Esanahi horixe besterik ez dator gaurko hiztegi askotan, baina berba horrek badu beste adiera bat: ama
|
batek
bularretako edo errapeko esnea eraistea.
|
|
2003
|
|
|
Emakume
|
batek
bularrak moztu zizkion legez kanpoko ebakuntza horietako bat egin ondoren.
|
|
|
Murtziako ospitale
|
batek
bularreko minbizia astebete baino gutxiagoan diagnostikatzeko eta erauzteko programa bat garatu du
|
|
2005
|
|
|
Botika
|
batek
bularreko tumore goiztiarrak %52 murriztea lortzen du
|
|
|
Zuek ere neurriak hartu zenizkiokete zeuon buruei. Bala
|
batek
bularra kraskatzen dizuenerako neurriak. Hilkutxaren tamaina egokia izan dadin!
|
|
2007
|
|
|
Biotxip genetiko
|
batek
bularreko minbizia izateko arriskua iragartzen du
|
|
|
Frogatu dutenez, populazioaren artean maiz gertatzen den gene
|
batek
bularreko minbizia garatzeko arriskutik pixka bat babesten du
|
|
2008
|
|
|
Australian egindako ikerketa
|
batek
bularreko minbizi mota oldarkorrenak laudatzeko apustua egin du, kimioterapiaz eraso beharrean. Sidneyko Garvan Institutuko Alex Swarbrickek azaldu zuenez, Michael Bishop Estatu Batuetako Medikuntzako Nobel saridunarekin batera egindako ikerketak bularreko minbizi mota batzuen erregulatzailea den Id1 genea atzematera eraman zuen.
|
|
|
Ertzaintzak bost pertsona atxilotu zituen, desordena publikoak eragitea leporatuta, eta beste bat inputatu egin dute, irain egin zielakoan. Halaber, DYAk 50 urteko gizonezko bat Donostia Ospitalera eraman behar izan zuen, ertzainek botatako pilota
|
batek
bularrean jo eta gero. Osasun langileek beste zazpi lagun artatu zituzten, ertzainen pilotakadengatik.
|
|
|
Hiru tiro bota zizkioten atzo eguerdian, eta bik jo zuten: batek buruan eta beste
|
batek
bularrean, eta lurrean utzi zuten, larri zaurituta. 13:03 ziren.
|
|
2009
|
|
|
Ariketak eragindako lurrun kedarrak bere gorputzetik altxatzen. Aldapan gora malekoiko bidean, hondartzatik korrika zihoan morroi
|
batek
bularretara begiratzen ziola iruditu zitzaion. Bikinia ondo jarria zuen ala ez ziurtatzeko keinuari eutsi eta aurrera jarraitu zuen ordea.
|
|
|
Teknika
|
batek
bularreko tumoreak detektatzen ditu mikrouhinen bidez
|
|
|
Saiakuntzetan frogatu zenez, bularreko minbizian eIFG4GI proteinak duen eginkizuna p120 kateninaren deserregulazioaren araberakoa da, eta, beraz, funtsezkoa da hori tratamenduan. “UIZaren metastasiaren kausa molekularrak zehazteak areagotu egiten du ebakuntza terapeutiko egoki
|
batek
bularreko minbiziaren aldaera bereziki oldarkor horren hedapena geldiarazteko itxaropena”, diote zientzialariek. Beste bularreko neoplasiek ez bezala (koskor gisa agertzen dira), UIZaren sintomak bakarrak dira:
|
|
2010
|
|
|
Bularreko minbizia emakumei sarrien erasaten dien neoplasia gaiztoa eta Espainian emakumeen heriotza gehien eragiten duen tumorea da. Hamar emakumeetatik
|
batek
bularreko minbizia garatuko du bere bizitzako uneren batean.
|
|
2011
|
|
|
Valentziako La Fe ospitaleko ikerketa
|
batek
bularreko eta obulutegiko minbiziekin lotutako hiru mutazio genetiko berri identifikatu ditu. Aldaketa horiek bi generi eragiten diete, BRCA1 eta BRCA2 geneei, hain zuzen ere, patologia horien transmisio familiarrean parte hartzen duten geneei.
|
|
2012
|
|
|
Zigor ziegetako
|
batek
bularrak erakusteko eskatu die.
|
|
2013
|
|
|
Amak amaren edoskitzea zergatik uzten duen Amen %94k nahiago dute seme alabei bularra ematea. Baina, hiru urte bete baino lehen, hiru hilabete bete baino lehen, haurren heren
|
batek
bularra emateari uzten dio, Philips Center for Health and Well being ikerketa zentroak hiru urte baino gutxiagoko haurrekin egindako azterketa baten arabera. Emakumeak zazpi herrialdetakoak ziren:
|
|
|
Minbizi guztien artean, hauxe da ohikoena emakumeetan: zortzitik
|
batek
bularreko minbizia emango du bere bizitzan zehar. American Institute for Cancer Research (AICR) ospetsuak 2013ko otsailean aurkeztu zuen datu mingarri hau, honako kontsiderazio honekin batera aurkeztu behar da:
|
|
|
Horrenbeste jenderentzako ia elikagairik gabe ekin zioten bideari, soilik ardi, ahuntz eta behi bakar batzuekin. Otermin bera, beste asko bezala, zaurituta zihoan, bi gezik aurpegian jota, eta bezperan bala
|
batek
bularrean dezenteko zauria eginda. La Alamedara heldutakoan, eskualde hartako kapitainak eta bertako biztanle guztiek ere ihes egin zutela jakin zuten.
|
|
2014
|
|
|
Eta, une batez, iruditu zitzaidan ni neu ere sekretu doilorrez betetako hilobi itzel batean lurperatuta nengoela. Nabaritu nuen pisu jasangaitz
|
batek
bular artea estutzen zidala; nabaritu nituen lur hezearen usaina, ustelkeria garailearen presentzia ikusezina, gau barrenezin baten ilunpea... Errusiarrak txapaka egin zidan sorbaldan.
|
|
|
Beso
|
batek
bularra inguratu zion, esku batek ahoa eta sudurra zanpatzen zizkion bitartean. Borrokarako entrenamenduak ez zion ezertarako balio izan.
|
|
2016
|
|
|
Gona labur bat zekarren, desagerpenaren mugatik gertu gaur ere. Eskerrak jertse doiegi
|
batek
bularrak estaltzen zizkion. Inoiz ez ditu biak batean, bularrak eta izterrak, erakusten.
|
|
|
Aldizkako azterketarik gabe, arriskua areagotu egiten da eta minbizia aurrera doa; horregatik, garaiz antzematea ezinbestekoa da Bularreko minbizia da ohikoena Mendebaldeko emakumeetan. Espainian, bularreko 25.000 minbizi berri diagnostikatzen dira urtean (‘Minbiziaren egoera Espainian 2014’); beraz, pentsa daiteke zortzi emakumetik
|
batek
bularreko minbizia izango duela bizitzan zehar. Horregatik guztiagatik, AECCak bularreko minbizia duten pertsonei arreta integrala emateko zerbitzu eta programa batzuk ditu:
|
|
2017
|
|
|
Zortzi emakumetik
|
batek
bularreko minbizia pairatuko duela uste da, nahiz eta zenbait bizi ohitura arriskua gutxitzen lagun dezaketen
|
|
|
Azterketa hori aldatu egiten da bizilekuaren arabera, baina 45 urtetik 69 urtera mamografiak egiten dira, edo bi urte. Erne egoteak bizia salbatuko dizu Zortzi emakumetik
|
batek
bularreko minbizia izango du. Garaiz detektatuz gero, ia %100ek sendabidea du.
|
|
2018
|
|
|
Kosta zait debatearen ardatzaz jabetzea, baina harrapatu dut: antza denez, kuadrilako lagun
|
batek
bularra ematen dio laster bi urte beteko dituen haurrari eta gainontzeko adiskideak kezkatuta daude; ama gaixoa ez omen da eta konturatzen tititik zintzilik egoteko koxkorregia dela alaba.
|
|
|
Gogoan dut Ezpain Luze. Nire erlaitzeraino iritsi zen, oinazez garrasika, gezi
|
batek
bularra alderik alde zulatuta, kirten lumaduna bizkarrean dardaraz zuela, hezurrezko muturra aurretik aterata, labarrean gora zihoala gezia atzetik sartuta. Nire erlaitzean erori zen, ahotik odola ugari zeriola.
|
|
|
Elikadura zaintzeaz gain, oso garrantzitsua da ohitura horiek eguneroko jarduera fisikoarekin konbinatzea, pisu osasungarria izateko eta hainbat gaixotasun kroniko izateko arriskua murrizteko. Hainbat ikerketak frogatu dutenez, jarduera fisikoaren maila handi
|
batek
bularreko minbizia, koloneko minbizia, diabetesa edo infartuak izateko arrisku txikiagoa du. Sociedad Española de Fabricadores Izoztos (ASEVEC) izeneko Espainiako Landareen Fabrikatzaileen Elkarteak (ASEVEC) Interneteko gune bat du barazki izoztuen mundua sakon eta zehaztasunez ezagutzeko.
|
|
2019
|
|
|
Eroriko izugarriaren ondorioz, dorreko goi aldean sokak itsasten ari ziren soldaduak hilik edo larri zauriturik geratu ziren, eta gurpilen inguruan indusketan zebiltzan batzuk ere berdin, baita, azkenik, konponbiderik gabeko galera berau, Henrique zalduna ere, zeina bere odol emankorrez oraindik itzali ahal izan zuen suzko birote batek jo baitzuen. Berarekin batera, dorrea amiltzean askatu zen habe
|
batek
bular betean jota, morroi leiala ere hil zen, eta gisa honetan, Ouroana munduan bakarrik gelditu zen, zeina, historia honetako jarraipenean duen garrantzia aintzat harturik, hemen aipatua uzten baita, agian hurrengo batean gogoraraziko den arren. Mairuen alaitasuna esan gabe doa, ziur baitzeuden, eta une hartan sekula baino ziurrago, Ala Jainkoa baino boteretsuagoa zela, dorre madarikatuak eduki zuen akabera gaiztoan ikusten ahal zen bezala.
|
|
|
Ez diot utzi, ordea, eta beste neskak besoetatik heldu, eta bien artean kendu didate bularretakoa. Mutil
|
batek
bularrak ukitu dizkit, burlaka: " Baina non dira titiak?".
|
|
2021
|
|
|
2 Soilik bost egun lehenago Puppy, museoarentzako zaindari baino gehiago, mehatxu bihurtzekotan egon zen, ETAren Katu komandoak lehergailuz betetako loreontzi batzuk jarri nahi izan zituenean. Beraien ekintza prestatzen ari zirela Txema Agirre Larraona ertzainak identifikatzeko eskatu eta komandoko kide
|
batek
bularrean tiro eginez hil zuen. Ardanza lehendakariak gogoan izan zuen inaugurazio ekitaldian eta museo sarrerako plazari haren izena ezarri zion Udalak:
|
|
2022
|
|
|
Hiru ordu laurdenez edo egon ginen zain. Ni gero eta larrituago nengoen, gomazko zerrenda
|
batek
bularra estutuko balit bezala. Zer arraio ari zen ama etxe hartan?
|
|
|
Une hartantxe, Madeleine etxetik irten eta lasterka etorri zitzaion. Benoîtek bihotza lasaitzen zitzaiola sentitu zuen, bat batean esku ikusezin
|
batek
bularra zapaltzen zion zama bat kendu balio bezala.
|
|
2023
|
|
|
" Who Defines" Mutilation"?" artikuluan, Courtney Smithek auzitan jarri zuen" Mendebaldeko diskurtso feministaren hegemonia" emakumeen mutilazio genitalaren (EMG) gainean, eta, horretarako, parez pare aztertu zuen Senegalgo emakume talde
|
batek
bular inplanteei buruz pentsatzen zuena eta AEBko emakume talde batek EMGaz pentsatzen zuena.178 Alderaketaren helburua zera zen: nabarmentzea zenbateraino eragiten diguten kultura testuinguruek zenbait ohitura epaitzeko orduan (alegia, ez zuen baliokidetasunik ezarri nahi izan adingabeei egiten zaien praktika kaltegarri baten eta emakume helduek hautatu ohi duten beste baten artean).
|
|
|
Izan zitekeen Klimten bertsio urreztatua erailketa ezkutatzen duena edo Caravaggiorena, non Judithek ohiko printzesa ilehori bat ematen duen eta zerbitzariak, sorgin gaizto bat. Baina ez, Gentileschirena da eta, hari begira nengoela, atzera egin behar izan dut, haize ufada
|
batek
bularrean jota bezala. Judithek iletik heltzen dio Holofernesi, eta atzeraka egiten du aldi berean haren odolarekin ez zikintzeko.
|