2000
|
|
Hala ere, aurten deia Ipar Euskal Herrira ozenago iritsi zedin saiatu dira antolakuntzako kideak. " Deialdi nazionala izanik haiek ere kontuan hartu behar ditugu, eta batik
|
bat
jakinda herri dantzetan aberastasun handia dutela beraiek eta erakusteko gauza asko dituztela esparru horretan", dio Juantxo Maya Ereintzako lehendakariak. Horregatik, aurtengo egitarauaren berrikuntzarik nagusiena Lapurditik dator.
|
|
Erzillaren lana zehazteko datu
|
bat
jakitea komeni da: Federiko Krutwigek sortu eta gidatzen zuen Jakintza Baitha taldeko kidea dela (edo zela; ez dakit sortzailea hilez geroztik taldeak jarraitzen duen); horrek gutxienez hizkuntza modu jakin bat hautatzera eraman du:
|
|
Egiaztatu nahi izan zuen eta testinfaliblea egin. Tradizioak diosku apezak badutela bide
|
bat
jakiteko nor den sorgina: meza ondoan, aldarearen gainean liburua zabalik utziz geroz, elizan dauden sorginakparalizatu bezala gelditzen dira, ezin mugituz. Hori egin ziokeen superioreak* Marcosi, eta testak positibo emanik, berehala bota zuen frailea komentutik.
|
2001
|
|
Hau da,, ez dakit euskaraz? esatetik, apurtxo
|
bat
badakit, esateraigarotzeko behar den jauzia egin dute.
|
|
Bainan gauza
|
bat
badakit: behar dugula ororen aintzinean eskualdun gelditu, eta ez dugula nehoren aintzinean amor eman behar(...).
|
|
Bestetik, norbanakoari hizkuntza
|
bat
jakiteak berari buruzko irudi positiboagoa eman diezaioke. Gainera, frogatua dagoela ematen du hizkuntza baten ezagupenak beste hizkuntza batzuenak ere erraztu egiten dituela.
|
2003
|
|
Bisitako denbora hain da mugatua, gauza piloa galdetu nahi dizkiozu eta ahaztu egiten zaizkizu, eta berak ere gauza pila
|
bat
jakin nahi ditu. Gaur paperean idatzita eraman ditut.
|
|
Historia apur
|
bat
dakigunei, aldiz, de Gaulle zenak lehenbizian asmatu zuen Aljeriako Plan de Constantine hilortu hura gogorarazi digu egitasmo mirakulu horrek.
|
|
Historia apur
|
bat
dakienak jakin behar luke, bestalde, ustekabe larriak gertatzen direla nazioen eta kulturen bilakaeran, Jean Haritschelharren idazki pollit batek adierazten duen bezala:
|
|
1976ko udaberri amaieran Leioako Zientzia Fakultateko ikasleen eta irakasleen euskararen ezagutza neurtzeko inkesta interesgarri bat plazaratu zen. Horren arabera ikasleen %4, 88k zekien euskaraz irakurtzen eta idazten eta beste %5, 66k zekien euskaraz mintzatzen; %13, 72k aitortzen zuen euskara apur
|
bat
bazekiela eta %17 ari zen euskara ikasten. Irakasleen artean, %6, 4 baino ez zen euskaraz zekiena eta %5, 5ek erdizka egiten zuen, %9 ikasten ari zen eta %88k ez zekien.
|
|
Ostera ere A ereduko eskola batera!!!. “Euskara apur
|
bat
badakite, baina zer axola du horrek!!!. Azken batean gaztelaniaz ere ondo moldatuko dira, eta ez dute gauza handirik galduko!!! ”.
|
|
Amaierako orrialdeetatik zabaldu nuen, w letratik. Eta John Lennon ikusi nuen argazki batean, eta John Lennonen daturen
|
bat
jakiteko gogoa piztu zitzaidan. Baina berehala aitortu nion neure buruari insustantziala nintzela ni, John Lennon ezin delako, inondik inora ere, w letran egon, John Lennonen beraren kapritxorik handiena horixe izan arren.
|
|
Erregea zinen, herenegun, agoran metatu behatzaileak barnez eraldatzen. Baina nahi nuen gauza
|
bat
jakin: zinez parte hartu ahal zenuen harri tailuen suntsitze gau hartan, Tuzididak kontatzen duen bezala?
|
|
Bada, beste aldaera
|
bat
dakit, gogortxoagoa. Kanta dezaket, aita?
|
|
Eguiten dute pecatu mandamentu onen contra, sorguiñac, hechizeroac, familiariac dauzquenac [deabruarekin tratua duenak], ta demonioarequin pactoa eguinic dauquenac; oiei bestela ecin jaquin al dezaqueten gauzaren bat galdetzen dietenac; oien videz guero guertatu edo etortzeco dagoen gauzaren
|
bat
jaquin nai dutenac; jocu, saldu erosi, ta tratuan irabasteco, fortuna ona izateco, onetaz valiatzen diranac; eren gaitz, min; orobat da idi, bei, ardi, edo egaztiac gueitu, aci, edo sendatzea oiei escatzen diztenac: bada onelacoac osasuna ematen badute, isilic dagoana, orain  dic jaio eztan, edo urruti dagoen gauzaren bati igartzen badioe, ecin beste videz demonioaren bitartez baizic guerta diteque.
|
|
Atzerriko hiru hizkuntzetako
|
bat
jakiteagatik puntuazio osoaren %5 eskuratuko zen aurrerantzean. Bi jakinez gero, %10 Euskara jakitea, eremu euskaldunean, puntuazio osoaren %5, 5ekin sarituko zen, baina zenbait kasutan bakarrik.
|
2004
|
|
Ikusi nahi nituzke, baina Batasunak gauza
|
bat
jakin behar du: gurekin ez dauka politika egiterik ez badu argi eta garbi esaten ETAk desagertu behar duela.
|
|
Japonierarekin alderatuta hizkuntza denak dira diferenteak, japonierak ere ez baitu sustrai ezagunik. Ingelesa, gaztelania eta aleman pixka
|
bat
dakizkit, baina horiek antzekoak dira, hizkuntza indoeuroparrak. Euskararen intonazio eta doinura ohitzea nahikoa kostatu zitzaidan.
|
|
Batzuk Arrangoitzekoak ziren, besteak bertakoak. Hauek euskara eta gazteleraz gain, ingeles pixka
|
bat
zekiten. Arrangoitzekoak frantsesa eta ingeles pixka bat.
|
|
Ezespena eskatu ondoren, hori helaraziko zaie prozesuko gainerako alderdiei, hiru eguneko epe erkidean, horiek adieraz dezaten, dela proposatutako ezespen arrazoiaren inguruan euren atxikimendua edo aurka jartzea, dela une horretan beste ezespen arrazoiren
|
bat
jakitea. Epe horretan ezespena proposatu ez duen alderdiak ezin izango du hori geroago proposatu, salbu eta behar bezala egiaztatzen duenean alderdiak une horretan ez zekiela ezespen arrazoi berria.
|
|
Euskalduna euskaraz bizi den hura baizik ezin da izan, bizitzea, besteak beste, gizarte komunikazioaren jardunean mintzaira bat edo bestea erabiltzea delako, ez soilik komunikazio kode horren alderdi formalak eta ezaugarriak jakitea. Begi bistakoa denez, mintzaira
|
bat
jakiteko egiten den jarduna bera ere gizarte ekintza da noski, baina baldintza bat bete behar du nahitaez eginkizun eratzailea izateko: hots, hiztunaren eta bere munduaren arteko zilborrestearen funtzioa betetzen duen neurrian soilik bihurtzen da hizkuntza bat giza nortasunaren eratzaile.
|
|
Irlanda ahotan hartu orduko, dardarka hasten gara. Bera baita, besteak beste, hizkuntza
|
bat
jakitetik erabiltzera dagoen amildegiaren irudia gogoan atxiki digun lekukotasuna. Ez dakit han zenbateraino landu zen ikaskuntzaren baratzea, zenbateraino erein zen bertako hizkuntzaren hazia.
|
|
Ez dakit galdera horiei erantzuten, nahia eta ustea elkarren kontra jartzen zaizkidalako. Baina gauza
|
bat
dakit seguru: inoiz erabat euskalduntzen baldin bazaigu, Euskal Herria bera ere euskaldun berri dela aitortu dugu.
|
|
Horra kakoa. Herri batek edo presuna batek hizkuntza
|
bat
jakitea ez da deus, mintzabidetzat ez ba du. Hizkuntza bat hildakoren mintzabide billakatu denean, hizkuntza hilla da.
|
|
Liviari buruz jakin nahi duk? –Ciccillok Pabloren alkandora askatu zuen– Gauza
|
bat
bazakiat: Livia Scola deitzen dela, eta esnea partitzen duela.
|
2005
|
|
Beraz, zehaztu behar da zer den elebitasuna. Funtzionaltasunari, operatibotasunari, pragmatismoari begira, bai, beste hizkuntza
|
bat
jakin behar da, baina espainola. Espainola eta ingelesa?
|
|
Aspartamoa bezalako gozagarriak konposatuak dira, dio Xavier Parések, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko katedradunak, «oso kantitate txikitan jartzen dira, ahalmen gozagarri handia dutelako». Ikertzaile horrek zalantzak eta arreta jartzen ditu italiarren lanean, «ez
|
bat
dakigun guztiarekin». Ondorio negatiboak izateko, ikertzaile honek jarraitzen du, gutxieneko kontzentrazio batzuk behar dira.
|
|
maila batean, eredu berrien bila. Kazetariak apur
|
bat
daki gauza askotaz, baina ez da ezertan aditua. Eta gure audientziak guk baino gehiago baldin badaki, eman diezaiogun hitza, iturri fidagarria izango da gure entzulea, gure irakurlea, eta kazetaritza horretaz profitatuko da.
|
|
Janariaz eta edariaz apur
|
bat
bazenekien zeuk ere, baina halako gutiziarik! Sukalde frantsesa izan zen ia guztia lehenengo oturuntza hartan, hasi ahate gibeletik, segi Borgoñako ardo lodiekin eta amaitu Chartreuse usain ederrekoarekin.
|
2006
|
|
Etxean egiten genuen, bai, eta kalean ere bai, baina geure artean. Gero, hemengo gazteek, apur
|
bat
zekitenek, ahazten utzi zioten euskarari. Guk ez!
|
|
Horrek agerian uzten du sektorearen errealitatea, batez ere gure herriko beste sektore batzuekin alderatuz gero. Ondorioetako
|
bat
badakigu zein den: gazte gutxik heltzen diotela nekazaritzari.
|
|
330 Ikus eredu gisa hiribilduen maparen testu iruzkina, adibidez, herri batzuei buruzko sorreraz apur
|
bat
jakiteko.
|
|
–Egunkariei eman ez diezuen xehetasunen
|
bat
jakinen banu, sinetsiko zenidake?
|
|
Pragako gazteluaren alboan biltzen zituen, Urrearen kalexkan, era guztietako berritsu, asmaketari, ikertzaile, zientzialari eta iruzurtiak: nahikoa zen urrea lortzeko asmakuntza berri
|
bat
zekitela esatea, han lekutxo bat izateko... Hantxe ziren, etxe txiki koloretsuetako kale estuan, denak elkarrekin:
|
|
Bai, irakurle –barka ezazu bokatiboaren erabilera zakar hau, truku merkea baizik ez denez–, zalantzarik gabe sinesgaitza irudituko zaizun arren, horrelako jaunak badira mundu demokratiko honetan; dozena bat, batez beste, fakturazioa mila milioira iristen den eskualdeko. Norberari bizitza izorratzea beste lanik ez duen putakume bat, esango dute intzibilizatuenek eta basatienek; jauntxo bat, esango dute beste batzuek, formei arreta jartzeak eta historia pixka
|
bat
jakiteak ez duela norberaren posizioaren irmotasuna gutxiesten uste dutenek. Baina oker leudeke batzuak eta besteak, horrelako irainak, gordinenak bezala kultu usteenak ere, ezgaitasun baten adierazle baizik ez direlako, ezjakintasun itzel baten isla, humanoen arteko tratuaren sakon hondogabearen eta giza harremanen berezko zailtasunaren latza atzemateko ezina baizik ez baitute salatzen.
|
2007
|
|
INTAko eta Airbuseko ingeniariekin lan egiten dugu. Ingeniaritzako metodoekin egiten dute lan, baina neurri batean badakite matematikari buruz, topaturiko akatsa noiz den era matematikoan ebazteko modukoa eta noiz egon daitekeen matematikarentzat interesgarria izan daitekeen arazo
|
bat
jakiteko adina. Hala, nik lehen modu akademikoagoan landutako gaiak aplikatzeko aukera izan dugu.
|
|
Horrenbestez: hizkuntza
|
bat
jakitea ez da jarduera intelektual kontzeptuala, aribide prozedural komunikatiboa baizik.
|
|
Bigarren sintagma luzean (noiz) ez ditugu zuzenean artaziak sartuko, ezpabere, aldatu bat emango diogu planteamenduari. Egin dezagun eskema
|
bat
jakiteko zelako hurrenkeran landuko dugun perpaus aztergai osoa:
|
|
Behin, Australiako basamortuan pedalei eraginez, gizon bat atera zitzaidan kakts baten atzetik, gaztelera ezin hobean galdetuz' ¿ Saber dónde están las Bolas del Diablo?' Izan ere, bere emaztearekin bidaiatzen zuen kantabriarra zen, eta forma biribila zuten arroken bila zebilen. Bikote hau, Jose Sua eta Marian, orain oso lagun onak dira, mundu osoan zehar bidaiatzen dute beste hizkuntza
|
bat
jakin gabe, eta primeran moldatzen dira. Zer bidaia egin zenuen bi mundu bira proiektu horiei ekin aurretik?
|
|
aizturrak eskuratu, bortz bat metro koadro paper mahai gainean hedatu eta, ondoren, bionboa balitz bezala, pleguz plegu tolestu; ez zen bertzerik egin behar. Baina, noski, hobe badaezpada idazten poxi
|
bat
jakin eta kontatzeko zerbait edukitzea.
|
2008
|
|
Hamar urte pasa ditugu Pagoarten eta dena zailtasunak izan dira. Eta hori nahiko eskarmentuko jendea izan garela, belaunaldi desberdinetako jendea, baina edadea genuen batzuk, finantzetan nola mugitu pixka
|
bat
bazekitenak. Horri eskerrak hamar urtean aurrera jo dugu, baina edozein gazte talde hasten bada zer edo zer antolatu nahirik, hor dagoen oihana izugarria da:
|
|
–Euskaraz ez dakitenen edo pixka
|
bat
dakitenen artean (herritarren %71), ia erdiek (%46) diote ez direla inoiz aritu euskara ikasten eta ez dutela ikasteko asmorik, %5 euskara ikasten ari dira, %23 orain ez, baina lehenago arituak dira ikasten eta beste %23 ez dira ikasten ari, baina baldintza egokiak izanez gero ikasi nahiko lukete? (Euskal nortasuna eta kultura XXI. mendearen hasieran, 2006).
|
|
Hogeita hamazazpi urtez egin du bidaia berdina. ... Bere lanari esker gauza harrigarri
|
bat
dakigu orain ilargiari buruz.
|
|
KANDIDO. Zuk gauza
|
bat
jakitea nahi dut: nire babesa duzu, eta etzaizu ezer txarrik gertatuko.
|
|
IKERNE: Lehengoan gauza
|
bat
jakin nuen eta tripak jaten ari zait.
|
|
GERMAN. (oso serio) Gauza
|
bat
jakitea nahi dut, eta zuk betiko gordetzea.
|
|
Nafarroako osaba batek baratze bat zeukalako eta txikitan hara joaten ginen eta batetik bestera ibiltzen ginen, baratzean. Beraz, pixka
|
bat
banekien. Dena den, ikasi nahia, gauza berriak ikasteko gogoa...
|
|
Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak. Ikasleari atzerriko hizkuntza
|
bat
jakitea eskatuko zaio Bestalde, eskakizunei dagokienez, egungo ILZren inguruko berrikuntza esanguratsuenetako bat da Hizkuntzen Europako Erreferentzia Esparru Bateratuko B1 mailaren baliokidea den atzerriko hizkuntza bat, tarteko maila bati dagokiona, menderatzen duela egiaztatzea. Masterrerako ezarritako iraupena urtebetekoa izango da, 60 ECTS, nahiz eta kasu batzuetan ikasleak prestakuntza gehigarriko kreditu kopuru bat gainditu duen (gehienez 60 ECTS), egiaztatu duen prestakuntzaren eta aukeratu duen espezialitatearen arabera.
|
|
Ekonomiaren moteltzea adierazten edo areagotzen duen daturen
|
bat
jakiten da egunero. Atzo, esaterako, langabeziarena.
|
|
Horretaz gain," abiapuntu ederra izanen da beste hizkuntzak ikasteko". Jakina baita" pertsona batek zenbat eta hobeto jakin bere hizkuntza, hainbat eta aukera gehiago izango dituela bigarren hizkuntza
|
bat
jakiteko. Eta alderantziz".
|
|
Zein ezjakina egin zaituen herri madarikatu honek! Zure aitaren bizitzatiko zatitxo
|
bat
jakiteak homeopatiaren funtzioa eginen lizuke. Eta betiko sendatu euskalduntasunaz eta horrelako ergelkeriez.
|
|
" Munduaren erdiak ez daki beste erdia nola bizi den", dio jendeak harriturik, uste ez zuenen
|
bat
jakiten duenean. Eta nik diot psikoanalisi gizarteratua besterik ez dela hori.
|
|
Edozein lan publiko txatxutarako, konstituzioa edo beste oinarrizko legeren
|
bat
jakitea eskatzen dute. Beti harritu izan nau horrek.
|
|
eta gauza sakon eta substantiboak aditu ahala hitz arruntetara itzultzeko. (Aski da greko, latin eta ingeles apur
|
bat
jakitea edo eskueran edukitzea). Itzulpena egin ondoren, gauza sakon substantiboak hustu egiten dira ezin sinetsizko moduan.
|
|
2) Ailegatzen direnen hizkuntzak. EAEra eta Nafarroara iritsi diren etorkinen ia %50 Hego Amerikakoak dira; beraz, printzipioz, Hegoaldeko bi hizkuntzetako
|
bat
dakite, gaztelania hain zuzen ere. Beste %50ek ez dakite ez bata ez bestea.
|
2009
|
|
12 urte ditu eta oraindik ez daki mutilak gustatzen zaizkion ala ez. Gauza
|
bat
badaki: ikaskide mutilek iseka egiten diote, kopetean du etiketa:
|
|
Eta hori guztia, ahaztu ezin delarik hizkuntza
|
bat
jakiteko betebeharra, halaber, Autonomia Estatutu batean ezar daitekeela. Izan ere, horrela gertatzen da, esaterako, Kataluniako Estatutu berria onartzen duen 6/ 2006 Lege Organikoan, bertako 6.2 art.ak zera xedatzen duelako:
|
|
Nolanahi ere, kontuan hartu behar dugu, galiziera jakiteko betebehar hori ez zela ezartzen Konstituzioa zuzenean garatzen zuen Estatuko legedi organikoan (egun Katalunian gertatzen den bezalaxe), lege autonomiko batean baizik (Galiziako Estatututik at). Hortaz, Konstituzio Auzitegiaren 84/ 1986 Epaia ezin da aurrekaritzat jo, hizkuntza
|
bat
jakiteko betebeharra, konstituzionaltasun blokea deiturikoa osatzen duen Estatutu arau batean ezartzen denean.
|
|
Bestalde, iragan astean Frantziako eta AEBetako armaden aurkako enfrentamenduetan hildako adiskideak omendu dituzte gaur itsaslapurrek, Baadon (Puntlandiako eskualdea) egindako ekitaldian, Abi Garad buruzagietako
|
bat
jakitera eman duenez.
|
|
Sarrerako atean ez zegoen inolako iragarkirik 12 zenbakia baizik, etxearena, baina jakin bagenekien neskak zirela barruan. Baltimore-ko lagun batek esan zidan ni, Louisianakoa izanik frantses apur
|
bat
nekienez eta beltza nintzenez, aurrean jar nendin, atea zabalduko zuen neskazaharrari, horiek izaten baitziren gehienetan atezainak, frantsesez mintzatu eta, halaber, bromaren bat egiteko.
|
|
betartea beti bat eta beti serio, makila eskuan; arestian hartu ez zituèn neurriak hartzeko, ordea, berandu zen jadanik? eta, hala ere, hala eta guztiz ere?, gauza
|
bat
jakin nahi zuen, zehatz mehatz jakin nahi zuen gainera, bere burua zuritzeko gutxienez, eta orduan bere galdera egin zuen:
|
|
Leihotik begira egoten diren pertsonek gauza asko jakiten dute? Miss Albreten gauzaren
|
bat
jakingo zuen beharbada, beste inork ez dakien gauza bat beharbada?
|
|
Ikazkin lodiari hitz egin dio orduan ikazkin argalak, euren hizkuntzan. Maila altuko ikazkina behar du argalak, izan ere arraroa da ikazkin batek eurena ez den hizkuntza
|
bat
jakitea. Berriro aldatu du Bleulerrekin hitz egiteko:
|
|
Gogotik emanen nien amore, Katalinaren preso izan ez banintz. Katalinaren preso eta, aitor dezadan, apur
|
bat
jakin gose ere bai honezkero.
|
|
Bai. Japoniera pixka
|
bat
jakiteak asko balio du gero! // Gau on.
|
|
(OFF) Hona, sorberrituta, Sennaren autotik ikusten zena, ia berrehun eta hogeita hamar kilometro orduko abiaduran Tamburello Bihurgunera hurbiltzean. // Sennaren istripua zergatik gertatu zen ulertzeko, autoak errepideari lotuta eusten dioten zientzia oinarriez pixka
|
bat
jakin beharra dago.
|
|
KANDIDO. Orain bai, denok gaude. / Zuek gauza
|
bat
jakitea nahi dut: familia bat gara eta bat eginda jarraituko dugu.
|
|
GERMAN. Ez... Gauza
|
bat
jakin behar duk. Aspaldi esan behar nian egia, baina... koldar ustel bat nauk eta?
|
|
Enaiz luzatuko. Germanen kasua aztertzen aritu naiz eta gauza inportante
|
bat
jakin dut.
|
|
lehenengoz deserosotasuna, hotza, hezetasuna, bazka on baten falta sumatu zuen egun horretan... hori guztia ere aktore izatea badela ohartu zelako. Lanbidearen egia handienetako
|
bat
jakin zuelako orduan. Bere burua beste era batera ikusten zuelako jada.
|
|
Euskaldun izatea ez da euskara jakite kontua, maiz esan izan dugunez, hizkuntza bat modu akademikoan eta formalean (eskola, euskaltegia...) jakiteak besterik gabe ez duelako inor hizkuntza horretan sozializatu denik frogatzen. Hizkuntza bat bigarren hizkuntza gisa jakitea, berriz, izatez, atzerriko hizkuntza
|
bat
jakitearen antzekoa da oso (identitate exoglosikoa), eta hiztun horrek ez dio benetako ekarpenik egiten hizkuntza horren kulturari eta komunitateari: –Gureak ez diren hizkuntza batzuetan mintzatzen garenean, ez gara ezer gurea ematen ari.
|
|
97 min. Etorkizun hurbil batean, astronauta bat bakartuta egongo da hiru urtez. Bere kontratua amaitzear denean sekretu garrantzitsu
|
bat
jakingo du. Filma Sitgesko jaialdian saritu dute.
|
|
batetik, izan ere, ezin alaiago behar zuen, hain ikusten zituen neska mutilak alai eta umoretsu, baina bestetik, bere eginbeharrean fin ibili ez zelako susmopean behar zuen, bere lasaikeria hura Ernestinarekin konpartitzeko moduan bazegoen ere... ez baitzegoen dudarik bere semeek handia egin zutela, ez zekien arren zehatz mehatz zer egin zuten, semeen kontakizun hiperbolikoak fidagarriak ez zirelako; berak zuen, baina –Reginak–, gertatutakoaren errua, inork izatekotan, bere lekuan egon ez zelako: betartea beti bat eta beti serio, makila eskuan; arestian hartu ez zituèn neurriak hartzeko, ordea, berandu zen jadanik... eta, hala ere –hala eta guztiz ere–, gauza
|
bat
jakin nahi zuen, zehatz mehatz jakin nahi zuen gainera, bere burua zuritzeko gutxienez, eta orduan bere galdera egin zuen:
|
|
Egun haietan, berri harrigarri bezain pozgarri
|
bat
jakin zuten: Andoni Arrizabalaga Sare, abuztutik Martutenen preso zegoen militante ondarrutarra, aske utzia zuten.
|
|
Gurasoengandik seme alabengana transmititzen ez den hizkuntza, bertsolariak kantatuko lukeenez, segur da hilotza. Egia da irakaskuntza sistema eta helduaroko ikaskuntza ere giltzarri direla hizkuntzaren transmisio betea gerta dadin, baina gurasoek hizkuntza
|
bat
jakin eta familiako bizitzan seme alabei transmititu ordez ezkutuan gordetzen baldin badute, bistan da hizkuntza horrek eman beharrekoak eman dituela. Zeren ezkutuan gordetzen den hizkuntza inolako baliorik eta abantailarik aitortzen ez zaiolako gordetzen baita.
|
|
Baina ez da zalantzarik euskal hiztunentzako erabat itogarria dela jarrera hori. Euskal hiztunak beldurraren beldurrez desagertzera eta euskara bera museorako bidean jartzea beste" onurarik" ez dakar jarrera horrek, garbi baldin badugu bederen euskararen etorkizunaren bermea erabilia izatean dagoela, eta garbi baldin badugu, halaber, hizkuntza
|
bat
jakitera modu batera bakarrik iristen dela: erabiliz.
|
|
3 Tokian tokiko hizkuntzarekiko hiztunen atxikimendua, hizkuntza
|
bat
jakitea ez baita nahikoa erabiltzeko, eta ohikoa baita prestigio handiagoko hizkuntzara jauzi egitea tokian tokikoaren apaltasunaren altzoa abandonatuta.
|
2010
|
|
Euskaraz ikasteko eskaintza bazegoen, hainbat irakasgaitan behintzat, eta hala ere ikasle euskaldun asko ez ziren horietan apuntatzen. Gaur unibertsitatera etortzen direnen %20 inguru euskalduna da, baina gero ez datoz
|
bat
dakitenen eta euskaraz matrikulatzen direnen kopuruak.
|
|
• erabilera urriaren irakurketa lainoa eta sinplista egiten dute: " hizkuntza
|
bat
jakinda, hitz egiten da"
|
|
Edozelan ere, zerrenda ez dugu itxitzat ematen. Beste goitizenen
|
bat
jakinez gero, atsegin handiz jasoko genuke helbide honetan: euskarazerbitzua@eitb.com
|
|
Dioenez, orduan ez zen ohartu kalbarioaren gainean idatzita dagoen RIP inskripzioaz. Baina Gorrotxategik latin pixka
|
bat
badaki. Abaniko baten itxurako jainkoen izen sorta bat zekarren ostraka ikusi zuenean, harridura kezka bilakatu zen.
|
|
ASMOA edo INTENTZIOA. Desioa piztearen azpian leudeke hizketa egintza adierazkorrak Baziñaqui Cristaua, baita asertibo batzuk (jakinarazpenak eta deskripzioak), konparazioak, iruzkinak Desioa gidatzen duen printzipioetarik
|
bat
jakitea da. Beraz, azalpenak eta jakinarazpenak ere hemen leudeke.
|
|
Ondorio okerra da hori: gauzak gehiegi sinplifikatzen ditu ikusmolde horrek eta sinplifikazio horrek ez du ondorio sendorik ateratzeko aukerarik ematen209 Hizkuntza
|
bat
dakiten hiztunen kopurua garrantzitsua da, oso, hizkuntza horren osasun egoera analizatzeko; baina hori bakarrik ez da kontuan hartu behar.
|
|
Are gehiago hiztun elkarte horren etorkizuna iragartzeari dagokionean. Hizkuntza
|
bat
jakitetik hizkuntza hori erabiltzera tarte handia egon ohi da, batetik. Fishman-en hitzetan esateko (1985:
|
|
156),, the attrition rates between non English mother tongue claiming and use claiming (speaking) are substantial?. Bestetik, hizkuntza
|
bat
dakitenen kopurua bakarrik ez da aski, hiztun elkarte baten bizirik iraun ahal izateko neurpidea zehazteko orduan. Ikus Giles, Bourhis eta Taylor-en 1977ko Ethnolinguistic vitality ren formulazioa (objektiboa zein subjektiboa) batetik, eta Fishman (1985, 1989, 1991, 2001) bestetik.
|
|
Euskalduna da euskara ongi dakiena. Euskara doi
|
bat
dakiena, ia euskalduna da edo kasikeuskalduna. Erdalduna da euskara ez dakiena eta euskaraz beste hizkuntza bat darabilena, frantsesa.
|
|
AEKri buruzko ikerketan bi hizkuntza gaitasun aipatzen dira euskaldunak eta erdaldunak, euskara doi
|
bat
dakitenak ere euskalduntzat hartuak direlarik. Ikasleen familiak 3 kategoriatan banatuak dira:
|
|
Hizkuntza gaitasunaren arabera, euskara ongi dakitenen %85 ados dira, euskara doi
|
bat
dakitenen %60 eta erdaldunen %51.
|
|
Euskara ongi jakin 46 %9Euskara doi
|
bat
jakin 128 %26Euskara ez ulertzen 327 %65
|
|
NEKANE. Gauza
|
bat
badakigu bederen. Inguruan bizi da.
|
|
IÑAKI. Beste gauza
|
bat
jakin dut aitarekin ihes egin zuen presoaren inguruan.
|
|
KANDIDO. Ahaztu hori orain. Beste gauza
|
bat
jakin nahi dut. Lagungarria izan daiteke niretzat.
|
|
LEO: Gauza
|
bat
jakin dut eta...
|
|
KLAUDIA. Entzun. Gauza
|
bat
jakin behar duzu.
|
|
OLGA. Gauza
|
bat
jakin behar duzu.
|
|
KANDIDO. Nik gauza
|
bat
dakit argi eta garbi: umea hemen lasai dago, zoriontsu.
|
|
Eta Elizan be, eztabaidak ez dira atzo goizekoak. San Pauloren kartak edo Apostoluen eginak irakurtzea edo Elizaren historia apur
|
bat
jakitea, nahikoa dogu. San Benitok bere erlijiosoei emondako erregela famatuan arrisku hori aitatzen dau.
|
|
Hala ere, mp3ak DRMrik ez izatea honetarako erabiltzaileak ez du esan nahi doako formatua denik, taldeko kide diren enpresek tasa bat ordaindu behar diote sortzaileak. Horregatik, erabiltzaile batek aparatu bat erosten duenean MP3 erreproduzitzeko gai dena, prezioaren zati
|
bat
jakin behar du estandar hori erabiltzeko tasari dagokio.
|
|
Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzan edo Ekonomia Zientzietan lizentziatura behar da. Ezinbestekoa da bigarren hizkuntza
|
bat
jakitea eta kanpo merkataritzako master bat egitea baloratzen da. Konkurtsoko abokatua.
|
|
Gutxienez gaztelania ez den beste hizkuntza
|
bat
dakitenek GKEekin lankidetzan jardun dezakete testuak itzultzen edo interpretazio lanetan.
|