|
2014
|
|
|
Iritzi berekoa da Etxeberria ere,
|
baina
beste ñabardura bat gehitu dio aurrekoari: " Hezkuntza, osasuna eta antzeko beste hainbat arlo ezin dira aldatu gobernu baten edo bestearen arabera.
|
|
|
Unai Igartua Ibarrako antolaketa taldeko kideak azaldu duenez, beste herrietako errealitatea gertutik ezagutzea da jai eta senidetze honen helburua: " Gure ingurua ongi ezagutzen dugu,
|
baina
beste herrietako egunerokoa, euskararen egoera, naziotasun ikuspegia, borroka… oso ezberdina izan daiteke". Ibarra eta Lizarra" arlo guztietan" senidetuz hasi zen guztia;" Bi herrietako taldeak, elkarteak, kirol taldeak, dantza taldeak, ikastolak, udalak… guztiak senidetzeko elkarrekin harremanetan jarri ginen, eta urte osoan egitasmoak antolatzen hasi ginen, herri batean zein bestean".
|
|
2015
|
|
|
Ekitaldiok egin ahal izateko aretoak prestatzen dituzte, eta eskaera egiten duten herritarren esku jarri. Bizkaian, Lekeitiokoa izan da pauso hori eman duen azkena,
|
baina
beste batzuk ere bide bera jorratzen ari dira.
|
|
|
Uhagonekoek proposatu ziotenean, xehetasun askorik jakin gabe berehala onartu zuela gogoratu du. " Batzuen berri banuen,
|
baina
besteenik ez. Edo zein arlotan dabiltzan jakin ez.
|
|
|
Profesionalagoa izan behar du, osasun zerbitzu publikoak ere eskaintzen ditugulako. Asko uste dute edozein ari daitekeela sendagaiak saltzen,
|
baina
beste lan batzuk ere egiten ditugu: dosifikatze sistema pertsonalizatuak prestatzen ditugu, tentsioa hartzen dugu...
|
|
|
Hala, inguruko herritar asko erakarri ditu meatzearen proiektuak iragarritako lanpostu kopuruak. Lehentasunezko auzia da lanarena Mendiaundi Bizirik taldearentzat ere,
|
baina
beste bide batzuk jorratu beharra defenditzen dute. Martinezek dioenez," turismoari lotutako marka berdea, ingurumena, da etorkizunik handiena duena".
|
|
|
" Badira modu ezberdinak eskema sexistak apurtzeko. Batzuek, mugimendu feministatik eta, zarata handia egiten dute,
|
baina
beste askok nahiago dugu geure modura borroka egin, zalapartarik gabe, geure lana eginez eta askotan entzun behar izaten ditugun komentarioei jaramonik egin gabe". UPNren legebiltzarkidearen arabera, borroka hori gogorragoa da ibilbide politikoaren hastapenetan.
|
|
|
Uste dugu sinergiak sor daitezkeela, eta ikasi eta irakats dezakegula beste esperientzia batzuk ezagututa. Guk ez dugu autogestioan esperientziarik,
|
baina
besteen erreferentziak hartu nahi ditugu. Hala ere, oraindik ez dugu kudeaketa eredua zehaztu.
|
|
|
2" Bertsoaldi batzuetan oso maila ona egon dela iruditzen zait,
|
baina
beste saio batzuk izan dira epel samar joan direnak. Neronek kantatukoren bat ere tokatu zait hala moduz joan dena, neroni barne.
|
|
2016
|
|
|
Ez, aurrekoak dira. Batzuk dokumentalarekin hasterakoan bukatuak ziren,
|
baina
beste batzuk oraindik konpondu gabe daude. Oso prozesu luzeak izan ohi dira.
|
|
|
" Musika gela bat badugu, eta beste gela bati musika gela II deitzen diogu, baina ez dago horretarako prestatua. Teknologiarekin beste horrenbeste, tailer bat badugu,
|
baina
beste gela bat jarri behar izan dugu tailer gisa, eta plastika gelekin gauza bera". Gela falta badute ere, horrek ikasle ratioetan eraginik ez duela azaldu du Azpilikuetak.
|
|
|
Ez al da ikaratzekoa? Errekatik datorren plastikoaren %15 kalkulatzen da jaso daitekeela kostan edo inguruetan,
|
baina
beste guztia itsaslasterrekin hor gelditzen da. Hemengo gure eremua Europako beste kostalde batzuetako eremuekin alderatuz, plastiko gehiagorekin azaltzen da.
|
|
|
Batetik, udalerri euskaldun horietan euskaraz bizi ahal izateko egon daitezkeen hutsuneak gainditzea. " Administrazioak, batez ere udalak, eredu izan behar du;
|
baina
beste administrazioek eskaintzen dituzten zerbitzuak ere euskaldundu behar dira; eta baita eremu pribatuan euskara sustatu ere".
|
|
|
Bere haziekin agertuko da Garrorat. " Nahasteko arriskua duten landareenak ez ditut egiten,
|
baina
besteak eginahala", zehaztu du Lazkanok. Alabaina, baitira landareak, luzokerra bezala, errazki gurutzatzen direnak auzokoekin eta ondorioz horretarik ez dela etorkizko landarea jalgitzen.
|
|
2017
|
|
|
Alzheimerra duten Nafarroako pertsonen senideen elkartearen eta NavarraBiomed ikerketa zentroaren laguntza izan dute proiektua zabaltzeko. " Seguruenik egoitza askotan kartetara jokatuko dute,
|
baina
beste batzuentzat erabilgarria eginen zaie", azaldu du Sanchezek.
|
|
|
Ipurdia ukitu didate parrandan, kalean oihu egin didate, trioak eskaini dizkidate beste neska batekin muxuka ikusita, txorakeria gehiegi entzun behar izan ditut bulegoan, broma maskara duten gizonkeriak irentsi ditut, asko itxoin dut asanbladan hitz egiteko eta, behin solas eginda, maskulinitatearen madelmanari jarri diote arreta handiagoa. Askotan ez dut erantzun,
|
baina
beste batzuetan bai.
|
|
|
Baina urrutirago joan nahi du Topaguneak; euskaraz aritzeko ohitura mintzaide taldeetatik harago hel dadila. " Mintza praktika bada pauso bat euskaraz bizitzeko,
|
baina
beste bide batzuei ere heldu behar zaie". Aktibazioa sustatzeko asmoa du, beraz, ikasten ari diren horiek euskara egunerokoan erabil dezaten.
|
|
|
Azken bi ataletan, bestalde, pertsonaia esanguratsuen ikuspuntuak, eta zabalkundea helburu duten elkarrizketak eta hitzaldiak argitaratuko dituzte. Dorronsorok azaldu du edukien zati" garrantzitsu" bat Deustuko Unibertsitateko talde arduradunak osatuko duela,
|
baina
beste behatoki askoren lankidetza ere izango dutela. " Asmoa da Bizkaiari buruzko informazio garrantzitsu guztia erakustea", adierazi du Dorronsorok.
|
|
|
" Asmoa da Bizkaiari buruzko informazio garrantzitsu guztia erakustea", adierazi du Dorronsorok. Eustat, INE eta Eurostat bezalako datu base ofizialetan oinarrituko da webgunea,
|
baina
beste behatokien eta erakundeen datuak ere erabiliko dituzte. CEBEK, Bilboko Merkataritza Ganbera, Innobasque eta Etxebizitzaren Euskal Behatokiko informazioa baliatuko dute, besteak beste.
|
|
|
Hastapenetako banda hark jai nagusietan zein berezietan jotzen zuen, eta kontzertu bakoitzeko pitxer bat ardo eta lau librako ogi bat ematen zieten ordainsari gisa. Hiru urtez aritu ziren,
|
baina
beste karlista gerra baten eztandaren beldurrak jota, taldea desegin zuten, eta musikari batek baino gehiagok Amerikara emigratu zuen. Bigarren saiakera bat egon zen 1907an, baina kale egin zuen.
|
|
|
Oraindik ere dantzatzen gara antzokietan, baina berritasunen bat behar genuen. Antzoki asko ditugu bihotzean, noski,
|
baina
beste zerbait eskaini nahi genion ikusleari. Ikuskizuna erabat aldatzen da antzokitik ateratzean.
|
|
|
Zaila da Euskal Herrian ballet neoklasikoa sartzea. Garaikide asko dago, eta euskal dantza ere oso zabaldua dago,
|
baina
beste dantza mota bati bultzada ematera gatoz gu. Pentsaera aldaketa behar du dantzaren munduak, ballet neoklasikoa ere badagoela erakusteko.
|
|
|
" Dagoeneko existitzen ez diren enpresetako lanak ezagutarazi nahi dituzte, batez ere". Hamar pertsona elkarrizketatu dituzte dagoeneko,
|
baina
beste hainbatekin hitz egiteko asmoa daukate etorkizunean. Hainbat ideia landu dituzte elkarrizketetan:
|
|
|
Hautu istorio bat dela iduritzen zaio. Uztaritzen hala egin dutela,
|
baina
beste lekuetan beste hauturik egin dela: " Haiek egin nahi badute horrela, ongi, baina egin daiteke bestela ere.
|
|
|
Parean, erantzunik ez oraingoz. Erantzun baten eske jo zuten berriz Jean Rene Etxegarai eta Lucien Betbederrek,
|
baina
beste gutun horri ere arraposturik ez.
|
|
2018
|
|
|
Talde txikia da iaz abiatu zena, bost pertsonakoa,
|
baina
beste batzuk erakartzeko esperantzan sortu zuten bereziki laborantza saileko langileekin soilik osatuz, Galerasen erranetan: " Posible zen talde espezifiko bat egitea, edo langileak txertatzea martxan diren beste taldeetan.
|
|
|
Hamarkadetan kausitu dugu euskal kostaldea guti gorabehera zaintzea, ezin da halako proiektu bat plantatu kontuan hartu gabe jende andana bat horren kontra dela. Larhun denek ikusten dugu txikitatik, denek dugu komunean, Azkaine edo Sarako jendeek bistan da,
|
baina
besteek ere.
|
|
|
" Memorian izan ditugu beti, baina inoiz ez dugu ezer publiko egin. Maravillasen kasua ezaguna da,
|
baina
beste hamaika sexu eraso egon ziren herrian". Herriko emakumeak kaskamotz utzi zituzten, egunero umiliatu, eta kolpeka ikasi behar izan zuten bizirik irauten.
|
|
|
Frontean egoteagatik, bonbardaketak pairatu zituen. Ezaguna da 1937ko martxoaren 31koa,
|
baina
beste bederatzi pairatu zituen. Frontea gelditu zenean Elorrio gudariz beteta zegoela azaldu dut.
|
|
|
Herritarren eskura jarri eta haiek ondarea interpretatzeko moduan izan dezaten, ordea, Ezkutuko Altxorrak egitasmoa antolatzen dute urtero. " Hainbat eraikinetako bisitak urtero errepikatzen dira,
|
baina
beste ekintza batzuk berriak izaten dira. Iaz, ibilaldiak, mendi irteerak eta ondare artistikoa eta historikoa ezagutzeko bisita gidatuak uztartu genituen".
|
|
|
Ez du irakasleek adina kobratzen, eta ez da haien opor egunetara hurbiltzen, baina bere kezka nagusia ez da hori. " Gustatuko litzaidake galdu dugun eros-ahalmena berreskuratzea,
|
baina
beste premia batzuk lehenesten ditut". Haien eskakizun nagusia 0 zikloa doakoa izatea dela dio.
|
|
|
Gaur egun emakume asko dabil korrika,
|
baina
beste garai batzuk ziren haiek. Inoiz arazorik eduki al duzu emakume izate hutsagatik?
|
|
|
Ospakizunekoa izango da kanpai hotsetako bat hamasei, urte guztian,
|
baina
beste bi ere prest dauzkate: irabazleen kanpaia eta harrera kanpaia.
|
|
|
Ordukoa da txistuarekin dudan lehen argazkia; 3 urte neuzkan. Musika egin nahi nuen,
|
baina
beste musika tresna bat aukeratzeko esaten zidaten etxean. Belarri ona nuela esaten zidan musika irakasleak, eta biolina edo jotzeko.
|
|
2019
|
|
|
Piarres Larzabalen Herriko bozak edo nor alkate, Maika Etxekopar taula zuzendari harturik eta berriz moldaturik. " Pertsonaiak pixka bat karikaturazkoak izaten ahal dira,
|
baina
beste gauza batzuk kontatzeko gogoa piztu zait; probatu dut testu horrekin martxan zenez, beste harreman batzuk azaleratzen ahal zirenez, eta harrigarria da zenbat askatasun uzten duen testuak horretarako", azaldu zuen Etxekoparrek.
|
|
|
Redondok azaldu du gerora norberak jakin behar izaten duela tailerreko zein tresna erabili eta zein ez. " Erlaxatzeko, agian mendira joatea gustatuko zaie batzuei,
|
baina
beste batzuek dute egin halakorik. Horregatik, geure burua ezagutu eta komenigarrien zaigun baliabidea hautatu behar dugu".
|
|
|
Ikuspegi desberdinak direla. Kazolak bere tapa izaten du,
|
baina
beste tapa bat ere egokia izan daiteke".
|
|
|
Orduan, jendeari azaldu egin behar izaten genion zergatik atera ginen kalera eta zergatik zen garrantzitsua emakumeek indarrak batzea. Orain ere azalpenak eman behar izaten ditugu,
|
baina
beste era batekoak".
|
|
|
Muguruzak ere kontzientzia areagotzeko bide gisa ikusten du Enekoren kasua kontatzea. Nahasmendu beraren bi aurpegi dira, bi aurpegi oso ezberdin;
|
baina
beste milaka ere badira.
|
|
|
Lan itzela izan da. Egindakoaz harro, baina atseden beharrean nago; Gehitun lanean segituko dut,
|
baina
beste era batean.
|
|
|
Eraso matxista edo sexista bat zer den definituz hasten dira protokolo gehienak. Bortxaketa izan daiteke eraso sexisten adierazpenik bortitzena eta nabarmenena,
|
baina
beste mota askotako erasoak ere badira, sotilagoak. Erasoa sufritu baduzu, nora jo; zerbait ikusi baduzu edo erasoa sufritu duen norbait ikusten baduzu, zer egin; nola jokatu pertsona batekin, zer esan eta nola esan...
|
|
2020
|
|
|
Baina hori ez da bakarra izan. " Hamaika atxiloketa izan dira herrian; orain, errepresioa akaso ez da lehen bezain bortitza,
|
baina
beste modu batera gertatzen da: errepresio ekonomikoa dago", erran du Ospako kideak.
|
|
|
gauza batzuk kontatu egiten dira, eta beste batzuk, isilarazi eta ezkutuan gorde. Kasu batzuk gogorarazi egiten dizkigute,
|
baina
beste batzuk oroimenean gordetzen ditugu soilik, ahal bezala. Asko ikasten da iragana orainera ekarrita, eta garrantzitsua da etorkizunera ere eramatea.
|
|
|
Historiaz eta istorioz jositako jaialdia izango da aurtengoa ere. LGTBI+ pertsonen artean gertatzen diren suizidio kasuei erreparatuko diete, batetik,
|
baina
beste hainbat gai ere izango dituzte aztergai; hala nola transexualitatea eta ultraeskuinak hartu duen indarrak sortzen duen homofobia.
|
|
|
Ez dago arazorik bi hutsegite badira, baina testuarekin behin eta berriz trabatzen bazara... Nik ez daukat gogoan nire larritasun handirik,
|
baina
beste batzuenak bai.
|
|
2021
|
|
|
Nire alabari begiratu, eta zoragarria dela pentsatzen dut. Erdia nirea da,
|
baina
beste erdia nik ezagutzen ez dudan pertsona batena da. Oso eskertuta nago.
|
|
|
Figura horrek garrantzia du,
|
baina
beste pertsonaia guztiak ere ez daude edonola aukeratuta. Zer lan dute horiek prozesuan?
|
|
|
" Oso testigantza interesgarriak eman dituzte guztiek ere. Emakume batzuek oso modu naturalean egin zuten danborra jotzen hasteko urratsa,
|
baina
beste batzuek borroka gisa bizi izan zuten. Kontatzen dute nolakoak izan ziren lehendabiziko urte haiek, eta nola joan diren ondorengoak".
|
|
|
Parean elkarteko kideak gaineratu du halako proiektu bat aurrera eramateko" subjektuak berak" egon behar duela inplikatuta,
|
baina
beste bi oinarri" ezinbestekoak" direla gaineratu du: " Erakundeak eta tokiko ehun ekonomikoa.
|
|
|
" Izurria dela eta, ezin izan genituen salgai jarri bigarren eskuko arropak, haiek saldu aurretik beharrezkoa zelako denak tindategitik pasatzea". Egoera horren aurrean, Donostiako denda batek utzitako berokiak saldu zituzten,
|
baina
beste zerbait egitea ere bururatu zitzaien: " Elkarteko kide bati bururatu zitzaion dendan kutxatxo bat jartzea pezetak dohaintzan emateko".
|
|
|
Aizkolari gutxiago zegoen orduan,
|
baina
beste maila bat zegoen. Aizkolariak ere beste modu batera baloratzen ziren, erakustaldietan parte hartzeagatik soilik eskupeko onak izaten genituen.
|
|
|
Nondik jina den eta nola. " Ekai naturalagoetara iragan nahi duten markentzat, bistan dena, prezioak badu inportantzia,
|
baina
beste arazo nagusi bat badute: ezin dute jakin zinez naturalagoak eta bertutetsuagoak diren saltzen zaizkien ekaiak.
|
|
|
Ikasturtean zehar gauza bera erran diete, ekain erditsu honetan ohartzeko gabe utzi dituztela. Gehiago dena, matematika postu bakarra agertu da deialdian, euskaraz, Baionako Camus kolegioan,
|
baina
beste bati joan zaio. Isasak ez daki nor den eta zer hizkuntza maila duen.
|
|
2022
|
|
|
" Ene arrangura da berriz egiten baditugu, orain artean egin den bezala, berriz ere lanjerrean izanen garela, eta berriz ere gostako dela franko". Legeak eta Frantziako administrazioko ur poliziak obra batzuk baimentzen ditu,
|
baina
beste batzuk, ez. " Erraten dute bloke handiak behar direla ezarri, baina ikusten dugu anitz lekutan mugitzen direla.
|
|
|
Salbuespen legedia aplikatzen diete oraindik. Bigarren graduan daude, eta komunikazioak ez dituzte kontrolatuta,
|
baina
beste preso mota batzuei ezartzen zaizkien etxera itzultzeko bidea egiteko baldintzak ez dizkiete ezartzen. Eusko Jaurlaritza ere ez da ari horretan.
|
|
|
Oso jende ona dugu gure sisteman, profesional bikainak dira, eta ardura handiz jokatzen dute. Batzuek porrot egin dute bidean, bai,
|
baina
beste askok eutsi ahal izan diote erritmoari, nahiz eta baldintzak kontra eduki. Oporraldirik gabe, ia atsedenik gabe.
|
|
|
Baina behar duten babesa emanez gero, gai dira lanpostu arrunt batean egoteko". Bikote harremanei dagokienez," denetarik" ikusten dutela esan du; hau da, batzuek arazorik ez dutela,
|
baina
beste batzuei kostatu egiten zaiela. Balerdik gizarteari eskatzen dio jendea ez epaitzeko" arraro" edo" ergel" moduan.
|
|
|
Uste okerrak ere bat baino gehiago dira. " Askotan esaten da saihestu egiten dutela pertsonekin egotea, eta ez da horrela;
|
baina
besteekin egote horrek eta egoera kontrolatu beharrak hainbesteko ahalegina eskatzen dienez, batzuetan bakartu egiten dira". Adimen gaitasun handiko pertsonatzat ere hartu izan dira; badira batzuk hala direnak, baina gauza batek eta besteak ez dute lotura zuzenik.
|
|
|
Kopen banaketa zein informazio ikastaroak 15 urtetik gorakoentzat izan ziren Astigarragan; Emakumeen Etxean egin zuten banaketa, eta han eskaini zieten zikloan izena emateko aukera. Adin horretatik beherakoentzat ere prestatu dituzte jarduerak,
|
baina
beste txanda batean egitea erabaki dute. Izan ere, adinak desberdinak dira, eta beharrak ere bai.
|
|
|
Bergaran, orain ireki duzue oroimenaren bulegoa,
|
baina
beste herri askotan dagoeneko amaituak dituzue ikerketak. Zerbaitek harritu al zaituzte?
|
|
|
Aurten 25 urte betetzen dira gure herriko ikastetxe nagusian Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza eskaintzen hasi zirenetik. Gauza asko aldatu dira gure promozio urrun hartatik,
|
baina
beste batzuek bere horretan diraute. Umeek eta gazteek, adibidez.
|
|
|
Prebenderen ustez," xantza" bat da etxaldeko familia izatea: " Nik ez dut inbertsio handirik egin, familiako etxaldea baita,
|
baina
beste gisaz nuke mailegu bat egin edo aktibitatea utzi".
|
|
|
" Ez dut estudiatzen, baina nahi nuen askatu, eta izena eman nuen Bageran". Esan du ezin duela bere burua kanpotik ikusi,
|
baina
beste bi kideek urteotan egin duten aurrerapena" izugarria" dela nabaritzen du. " Hasieran, ia ez ziren hitz egiteko gai, baina orain ikusten ditut, eta harrigarria da".
|
|
2023
|
|
|
Uribe Kostako agroekologiaren egoera" latza" da. " Pribilegiatu gutxi batzuek familiaren baserria dute, eta lurrak ere bai,
|
baina
beste askok euren proiektua hemen aurrera eraman nahi izan dute, baina ez dago modurik". Oraintxe, zazpi ekoizle inguru daude taldean.
|
|
|
Ikasketaz kazetaria da, eta egun podcasten munduan dabil buru belarri Oier Aranzabal zarauztartua (Bilbo, 1988). Ulu Mediako kidea da,
|
baina
beste hedabide askotan ibilitakoa da. Madrilen bizi izan zen 3 urte bete arte, baina barruraino sartuta dauka euskara.
|
|
|
Auzo berri batzuk egiten dituzte, baina gurean inbertitzea ez zaie interesatzen. Guk gure zergak ordaintzen ditugu,
|
baina
beste toki batzuetara bideratzen dituzte".
|
|
|
Ez dira betirako izaten; artilearekin egindako etxeko zapatila batzuk ez dira betirako izango,
|
baina
beste material batzuekin egindakoak ere ez. Guk, baserrian, artilearekin egindako alfonbra bat daukagu sarreran hau da, asko erabiltzen den toki batean, eta urte pila bat daramatza hor.
|
|
|
Bai. Esan ohi da arteari lotutako ikasketek ez dutela irteera zuzena, eta kasu batzuetan egia da,
|
baina
beste ikasketa askorekin ere gertatzen da. Orokorrean, zaila da ikasketak amaitu eta berehala lan bat topatzea.
|
|
|
Abesbatzak saiatu izan dira gazte taldeak sortzen, hurrengo belaunaldiek testigantza har dezaten. " Batzuek lortu dute,
|
baina
beste batzuek, ez. Oso zaila da".
|
|
|
Amerikaren konkistaren aparrarekin hasten da erakusketa, eta turismoaren hedapenarekin bukatu, baina ez da ibilbide kronologiko bat, komisarioak zehaztu duenez, ezta kontakizun itxi bat ere. " Begirada pertsonal bat da,
|
baina
beste asko egon litezke. Nire nahia da ikuslea izan dadila irakurle, osatu dezala obra".
|