|
2001
|
|
|
Hori dena ahantzi gabe, ez dugu deus askorik aurreratzen euskaldun askok eta askok aspaldiko denboretatik euskarari buruz erakutsi izan duten utzikeriaren edo zabarkeriaren aitzakia edo estalgarri gisa erabili nahi badugu. Alferrik ibiliko gara gure hizkuntz arazo eta gaitz guztien iturria badiren eta ez diren lege edo arauetan bilatu nahirik, aldi berean argi eta garbi onartzen ez
|
badugu
euskararen erabilera oztopatzen duten faktore asko eta asko gure baitakoak direla, euskaldunon baitakoak alegia. Â Euskaldun askoren hizkuntz gaitasun maila apala, egoera formal gehienetan erdaraz aritzeko joera edo errazkeria, euskaraz jasotako prestakuntza profesional urria, euskararen eragin indar sozial mugatua, gure hizkuntz jarrera eta jokabideen arteko desoreka begi bistakoa (Bernardo Atx... hitz egitea), euskararen ideologizazio maila handiegia edo indarkeriari gehiegitan loturik agertzea, besteak beste, denak dira gure gizartearen barru barrutik euskararen erabilera sozialaren normalizazioa zango trabatzen duten faktoreak.
|
|
2007
|
|
|
Erabakitzen badugu hizkuntza dela nazio baten ezaugarria, gaur egun Iruñetik beherako Nafarroa ez da Euskal Herria. Erabakitzen
|
badugu
euskara mintzatu deneko eremua dela Euskal Herria, Tafallatik beherakoa ez da Euskal Herria eta Errioxa, Bureba, Aragoiren iparraldea, Biarno eta Gaskoniaren zati bat, aldiz, bai. Gainera, inork uste du benetan gaur egun Zarrakaztelu (non, diotenez, euskara mintzatu baitzen XIII. mendea arte) Tutera (mundua denez geroztik, erdal herria izan dena) baino euskaldunagoa dela?
|
|
2009
|
|
|
Beraz, asko badira ere, gero eta gehiago, euskaraz dakitenak, gehiago dira ez dakitenak, eta hauek ahalegin handia egin behar dute euskara ikasi nahi badute. Ahalegin hori bereziki da handia kontuan hartzen
|
badugu
euskaraz jakitea ez dela beharrezkoa, ez behintzat nahitaezkoa, Euskal Herrian egunerokoan normaltasunez bizitzeko, eta, beraz, ikasteko ahaleginak eta bi egin arren, gero, han eta hemen, gutxi erabiltzen dutela. Muga horrek eragin handia du, eta ezin da lege edo arau bidez aldatu, errealitate soziolinguistikotik eratorritako ezintasunak gainditu ahal izatearen esku ez ezik, herritarren jarrera eta erabakien esku baitago neurri handienean.
|
|
|
Ezin esan euskarak eremu publikoan izan duen indarberritzeak bere neurriko aurrerabiderik izan duenik esparru afektiboan, ezta etxetik euskal hiztun direnen artean ere. Hori bada arreta berezia eskatzen duen kontu bat, nahi baldin
|
badugu
euskara eguneroko bizitzan naturaltasunez eta beregaintasunez erabilitako hizkuntza bizi eta indartsua izan dadin, euskara hizkuntza aproposa izango bada egunerokotasunean norbanakoak dituen beharrizan komunikatiboak asebetetzeko.
|
|
|
Latin hiztunek ere bazuten arte beretik dezente, batez ere aditzen aurre atzetan erantsiko zizkioten aurrizki nahiz atzizkiekiko. Eta kontzisio bilduzale eta trinkozaletik ere
|
badugu
euskaran ere: erreparatu, bestela, hainbat atsotitz eta esaera zaharri.
|