|
2003
|
|
|
Ezagutzen ditut nik beren ibilerak. Badakit nola pasatzen dituzten asteburuak gautoki hits horietan tabureteen gaineko talaietatik atezuan edo edalontzi bati beila egiten,
|
badakit
nola estutzen diren orduak aurrera joan ahala ezer lortzeko aukerak murrizten zaizkienean eta badakit baita ere nola oldartzen diren beren eserlekuetatik zalapartaka aretoa itxi aurreko unean, piztia harrapariak bezala, emakume hondarren atzetik. Ez zuten, noski, Monika ere bakean utziko, oharkabean pasatzen ez zekien emakumea baitzen, gauez bereziki bere dohainak esajeratzen zituenean.
|
|
2005
|
|
|
Gauza jakina da XII. mendean Igeldo eta Usurbilgo tarte horretan zegoen ospitaleko gaixoak kanpoan uzten zirela, pasabidean zihoan jendeak ikus zitzan, ea norbaitek zioen: honek duen gaixotasuna ezagutzen dut,
|
badakit
nola sendatzen den; halako sendabidea eman behar diozue... Eta elikagaien berri ere berdin jaso zen.
|
|
2006
|
|
|
–Utzidazu. Nik
|
badakit
nola egin bilaketak.
|
|
|
Ez nintzena bihurtu naiz. Orain
|
badakit
nola sartzen duten enbragea, nola betetzen duten gasolina andela, nola bideratzen duten autoa pausoz pauso nahi duten lekura. Lehen autoei bide ertzetik harriduraz begira sentitzen nuen arroztasun xalo hura galdu dut, askatasun eremu bat galtzen den bezala.
|
|
2007
|
|
|
–Ez, orain
|
badakit
nola egiten den ez maitemintzeko, hogeita seirekin.
|
|
|
– Badakit zalea zarela, eta
|
badakit
nola lortu honelakoak merkeago. Alemaniatik ekartzen dituzte.
|
|
|
– Batzuetan egia ez da biderik egokiena. Nik
|
badakit
nola neurtzen dituzten Madrilen erantzun hauek, egidazu kasu, esazu ez duzula politikagintzan sinesten.
|
|
2008
|
|
|
Horrela ausartuko ginateke bizitzan erroturiko izaki tragiko artistikoak izaten, hala esan badaiteke. Edo beste modu batera esateko, nik
|
badakit
nola egin tycheaz techne, Wildek bezala; baina, batez ere, badakit nola egin techneaz nire tychea, lanketaz nire halabeharra.
|
|
|
Horrela ausartuko ginateke bizitzan erroturiko izaki tragiko artistikoak izaten, hala esan badaiteke. Edo beste modu batera esateko, nik badakit nola egin tycheaz techne, Wildek bezala; baina, batez ere,
|
badakit
nola egin techneaz nire tychea, lanketaz nire halabeharra.
|
|
|
Beraz narratiba historikoa ere horrela ager daiteke, edo askatasun moduan edo halabehar moduan; nola irakurtzen duzun, aurrekoz atzera edo atzekoz aurrera". Dena dela, ez dakit zergatik esaten dizuedan, baina nik
|
badakit
nola egin nire tycheaz nire technea.
|
|
|
Euskarak, etorri jatorrean," neure burua". Nik, nola ez dakidala," Nineu"; edo bai,
|
badakit
nola: hizketan ahaztu balitzait bezala; hizketa Nineuk asmatu balu bezala.
|
|
2009
|
|
|
Pena sentitu nuen. Ezagutzen dut fraide baten barrua, eguneroko biziaren erabakarra fedeak eraginda bizi duen gizona; haren gatazka isilak, beldurrak, goranahiak eta hutseginaren sentsazioak, lotsak, goi asmoak berriro eta gero berriro desanimoak, eta
|
badakit
nola joaten den erdi etsitzen, erdi paktatzen bere ahultasunaz, berak, mundua, esaten duenagaz, gero, urteekin?
|
|
|
UNAI. Enaiz harroputza. Nik
|
badakit
nola zuzendu hotela.
|
|
|
Ni ez naiz historialaria baina zenbait udal artxibo ongi ezagutzen ditut eta jakin
|
badakit
nola erabakitzen zen eliza eta baseliza asko eraikitzea; nola erosi zuten altzari, erretaula eta arte guztia, eta zenbat kostatu zitzaion udalari kanpaia edo patena bakoitza. Ez da historialaria izan behar hori frogatzeko, Nafarroako edozein udal artxibotan fakturak barra barra badira.
|
|
|
Iruditu zitzaidan ez zinela erabat bizirik. Nik
|
badakit
nola amaitu behar dudan: Hagintxok irentsita.
|
|
2010
|
|
|
Eta esango du: nik badakit zuek zer behar duzuen, nik badakit zer nahi duzuen, eta
|
badakit
nola lortu. Hauteskunde aurreko sasoia da urteroko sasoirik luzeena.
|
|
|
Bai. Eta
|
badakit
nola egingo dugun.
|
|
2011
|
|
|
2001ean izan zen, lehenengo zortzimilakoa zen, ez nekien nola funtzionatuko nuen zortzimilakoetan. Orain
|
badakit
nola egin dezakedan, eta horregatik bueltatzen naiz Everestera.Zer beste proiektu duzu esku artean. Mendiari buruz ez dut ezer baztertzen. Badira ideia asko gure artean.
|
|
|
Estoy coladita por él. Beraz,?
|
badakit
nola sentitzen zaren.?
|
|
|
JOANA. Egia da ta! Nik
|
badakit
nola gabiltzan. Utzi laguntzen, ez?
|
|
|
KARLA. Orain
|
badakit
nola zaudeten, baina uste nuen, hasieran elkar maite zenutela.
|
|
|
Orain arpoiak behar ditugu, balea ehizatzeko armak behar ditugu. Nik
|
badakit
nola lortu arma horiek, baina horretarako, noski, dirua dugu. Eta zer ari zara pentsatzen?, galdetu zuen Settimok jakin minez.
|
|
2012
|
|
|
–Dasilvak. Xabierrek hasperen egin zuen?. Begira, Jon,
|
badakit
nola sentitzen zaren, baina...
|
|
|
Ni arduratuko naiz gorabehera guztiez. Dagoeneko, laguntzaile jardun dut bost duelutan eta
|
badakit
nola antolatu behar diren gauza hauek. Dena lotuta daukat buruan.
|
|
|
GERMAN: Zu lasai,
|
badakit
nola jokatu?
|
|
2013
|
|
|
Egindako bidea erakusten die Del Campok elkartean artatzen dituzten andreei: «Ni berdin egon nintzen;
|
badakit
nola sentitzen diren. Kontatzen diet indarkeria jasan nuela, baina gero ikasketak amaitu nituela, elkartea sortu genuela, semea hezten ari naizela, gaztelania irakaslea izatea oso gustuko dudala...
|
|
|
Beti iguala pasatzen zait. Mutil bat ezagutzen dut, nire buruari ez emozionatzeko esaten diot, ez maitemintzeko azkarregi,
|
badakit
nola bukatuko den istorioa, baina ez dut lortzen. Mutil bat ezagutzen dudan egunean bertan hasten naiz sufritzen, noiz bukatuko den zain; onenean, noiz esango didan ciao bella, eta txarrenean, noiz desagertuko den ezer esan gabe.
|
|
|
Une honetan, krispazio egoera baten erdian bizi gara. Ni ez naiz unibertsitate irakaslea, ez naiz teo rikoa, baina
|
badakit
nola dauden nire anai arrebak, nire lagunak, auzokoak, herriko jendea. Ikusten dut zenbat dauden langabezian...
|
|
|
—A,
|
badakit
nola jokatu. Inozoarena eginez sartuko naiz eta zuzen zuzen galdetuko diet ea zenbatean saltzen dituzten karrakak.
|
|
|
Batez ere,
|
badakit
nola sentitzen den emakume bat.
|
|
|
Nik
|
badakit
nola funtzionatzen duten.
|
|
2014
|
|
|
" Nire lagunen artean, ni izan naiz mugikorrik ez zuen bakarra oraintsu arte, eta
|
badakit
nola jotzen zidaten adarra".
|
|
|
Pazientziazko begirada bota zidan Juantxok, hasperen eta guzti, baina bere umore txarra pasatzen hasia zen. Azken finean,
|
badakit
nola tratatu.
|
|
|
Baina
|
badakit
nola konpondu.
|
|
2015
|
|
|
Zure lanaren aitortza dira, txalo jotzen dizute, mundu guztiak zoriontzen zaitu... denoi gustatzen zaizkigun gauzak. Alabaina,
|
badakit
nola funtzionatzen duten, badakit haizea bezain aleatorioak direla, injustuak izan daitezkeela. Horregatik diot lana ukaitea dela garrantzitsuena, irabazitako sari guztiak aldatuko nituzkeela lanagatik.
|
|
2016
|
|
|
Biharamunean deitu zenidan berri on bat eman guran: «Oier,
|
badakit
nola amaituko den; badaukagu amaiera». Erabat antzeztua iruditu zitzaidan zure poz hura, nolabait itxurakeriazkoa eta adrenalina kimikoz betea, eta haren mailako sinesgogortasunez erantzun nizun:
|
|
|
–Honek bukatu beharra dauka, Berta, esan zion serio?. Eta
|
badakit
nola.
|
|
|
Emakumeak eskudirutan ordaindu zidan, billete mordo bat gutun azal batean. Orain
|
badakit
nola sentitzen diren politikariak!
|
|
|
gorputza gihartsu nahi? Nik
|
badakit
nola! Gorputza gihartsu mantentzea baldin bada helburua, nik ezagutzen dut modu bat?
|
|
|
Normalizazioa hori zen. Nik
|
badakit
nola egin behar den hori. Joinetek erakutsita.
|
|
|
Hegan egiteari utzi zenion ni zaintzeko, eta
|
badakit
nola maite zenuen.
|
|
2017
|
|
|
Zure andrea naiz, beraz; baina
|
badakit
nola
|
|
|
Ez hurrik eman ere:
|
badakit
nola konpondu kontua.
|
|
|
«Eta nik
|
badakit
nola lortuko dituzun», diot nik. «Umea lortu zenuen bezalaxe.
|
|
|
–Neu naiz, atzetik joan nintzaion?. Ez niri ezer saldu, nik
|
badakit
nola funtzionatzen duen honek. Esadazu gutxienez ezetz esango duzula haren postua eskaintzen badizute.
|
|
|
Joanen naiz. Orain
|
badakit
nola pasatzen diren gauzak eta sorginen lehiaketan parte hartuko dut, irabazteko xedearekin. Zer nahi duzu, ahuntza izan. Bai, ongi heltzen banaiz, jakinen ditugu nor diren beste biak: deabrua eta apezpikua.
|
|
2018
|
|
|
Baina nik badakit, seguru nago, nik ahal dudala. Eta
|
badakit
nola egingo dudan, gainera.
|
|
|
Nahi duzuna esan, baina
|
badakit
nola sentitu zen.
|
|
2019
|
|
|
Ez daukat beldurrik norbaiti aukerak emateko, edo errealitate hori erakusteko. Nik ez diot inori esango, transexuala zara?, baina hitz egiteko moduagatik edo intuitzen badut,
|
badakit
nola ahaldundu transgenero bat (zeren ez da beharrezkoa transexuala izatea), eta niretzat un antes y un después dago Moiorenaren ondoren. Zeren nik argi daukat ez litzatekeela pasako hau gaur egun gu inguruan bagina.
|
|
|
Eta orgasmoan ziurtasun bat:
|
badakit
nola itzuliko zaitudan bizitzara, Martin.
|
|
|
Jaunak:
|
badakit
nola gertatu ziren gauzak eta nor izan zen sabotatzailea". Charliek zeharka begiratu zion:
|
|
|
Nik haluzinatu egun nuen hona iritsi nintzenean, hasieran ezin nuen sinetsi ere. Orain jada jabetu naiz,
|
badakit
nola funtzionatzen duen honek guztiak, eta ia guztiz normala iruditzen zait horrela izatea.
|
|
|
Lasai. Orain
|
badakit
nola ezabatu zati hau.
|
|
2020
|
|
|
Eta haurrak gurasoengandik banantzeko Zer adimen motak pentsa dezake"
|
badakit
nola mugatuko dugun immigrazioa: seme alabak kentzen!"?
|
|
|
Baina
|
badakit
nola gelditu.
|
|
2021
|
|
|
Zaude lasai,
|
badakit
nola lortu duzun hau guztia; neu joango naiz eta gehiago hartuko dut neuretzat.
|
|
|
" Nik
|
badakit
nola gertatu zen" esan zion itzulika ibili gabe.
|
|
|
Ez, ez. Nik
|
badakit
nola gertatu zen.
|
|
|
Odolaren zaporea senti dezaket nire ahoan. Enpatiarik gabeko begiak ditut parean,
|
badakit
nola amaituko den dena.
|
|
|
Eta bertso triste eta ahaztezin bat idatzi zuen: " Orain
|
badakit
nola marrazten dituen minak masailetako orrialde kuneiforme zakarrak". Nik ere, zenbaitetan, aurkitu izan dut atsekabeak marratutako buztinezko aurpegia duela dirudien jendea.
|
|
|
Eta
|
badakit
nola.
|
|
2022
|
|
|
Komunikabideen aurrean ateratzeko, eskuak poltsikoan sartzen zituzten, eta penaz azaltzen zuten zenbat min ematen zien ETAk egiten zuenak. Oraindik ere
|
badakit
nola egiten zidaten hankek dar dar balkoitik kalera begira. Urteak pasatu ahala, pentsatu izan dut ETA bakarrik izan balitz gorroto zutena nahikoa zutela «ETA ez» esatea.
|
|
|
Hala ere, Alavesek ez du inoiz amore ematen, eta geroz eta partida gutxiago geratzen den arren, bukaerara arte egingo du borroka, seguru. Taldean jarraitzen dute nire garaiko lauzpabost jokalarik, eta
|
badakit
nola egiten duten lan eta nola sentitzen dituzten Alavesen koloreak. Konpromisoa eta esfortzua bermatuta daude.
|
|
|
Jagoba, Bittor [Alkiza] eta Sergi [Perez] ondo baino hobeto ezagutzen ditut, eta
|
badakit
nola egiten duten lan. Hori oso garrantzitsua izan da ni Iruñera iristeko, eta, egokitzean, asko neukan irabazita.
|
|
|
Tira, orain sentipena dut gaixoaldian nagoela; ezaguna dut egoera, askotan egon naiz, eta
|
badakit
nola kudeatu. Baina hau ezberdina da.
|
|
|
Bizitza zati bat lapurtu diodala sentitzen dut. Gure arteko loturak izugarri indartsuak dira, eta
|
badakit
nola ulertzen duen berak amatasuna. Maitasuna da, niganako maitasunagatik egiten du.
|
|
|
–Ezagutzen dut nik herri xehe hori, eta
|
badakit
nola gobernatu –esaten zuen– Herriak maite nau. Nahikoa dut hatz bat mugitzea, herri xeheak niregatik edozer egin dezan.
|
|
|
...atzen zait, min pixka bat besterik ez du egiten eta zer balio du nire min txiki horrek haien gozamen handiaren aldean, zer esan nahi du min egiteak mina nirea bada, zer esan nahi du desiratzeak, pentsatzeak edo erabakitzeak, lepo guztietatik, buztan guztietatik, hankak zabalduta zintzilik zaudenean, biziak ematen dizun indar hau da hiltzen zaituena aldi berean, gorputza garraiatzen duenean, eta ez
|
badakit
nola garrasi egin, eta jestuak nola egin, ohean nagoenean, eskatzen ez didatenean, orduan, beharbada badira hitz batzuk, garrasiz beterikoak, jende guztia kolpatuko dutenak, eta are, mundu osoa, baita emakumeak ere, zeren putarena egitea ez baita mundu osoa arbuiatzeko nire modua baizik, nire aita arbuiatzeko, nire ama eta nire seme alabak, izango banitu, izan banitu, ia ahaztua nuen-eta antzua n...
|
|
|
baina
|
badakit
nola lehertzen diren xaboi ponpak airean
|
|
|
Buruarekin baietz esan zioten bi neskek. “Nik
|
badakit
nola egiten den”. Isil isilik, mostradorera desagertu zen Rakel, amantalaren azpian botila berde bat ezkutatuta itzultzeko segidan, irribarrea belarrietaraino igoa.
|
|
|
Berdin zait norekin, baina gauza bat esango dizuet,
|
badakit
nola.
|
|
2023
|
|
|
Lehen esandako hamabost urte horietan, batzuk aberastu ere egin ziren. Ezagutu ditut,
|
badakit
nola bizi ziren lehen, badakit nola bizi diren orain. Xelebrea da.
|
|
|
Lehen esandako hamabost urte horietan, batzuk aberastu ere egin ziren. Ezagutu ditut, badakit nola bizi ziren lehen,
|
badakit
nola bizi diren orain. Xelebrea da.
|
|
|
–Nik
|
badakit
nola egin. Berme legala dago, borondate politikoa egonez gero.
|
|
|
Baina
|
badakit
nola heldu haraino.
|
|
|
Bai, baina
|
badakit
nola ikusarazi Sami txorakeria bat dela zu atxikitzea.
|