|
2006
|
|
|
Badirudi Abhorah eta Zora Ladrimal juduen biloba zela gure Manex. Ez
|
dakigu
nola bizi ziren aitona amona horiek XVIII. mendeko Espainia –edo Euskal Herria– ilunean, baina pentsa genezake ez zirela oso lasai biziko, bai baitakigu Abhorah ihesi joan zela Iparraldera. Hemen finkatu zenean, dei egin zien emazteari eta alabari bertara etor zitezen.
|
|
2007
|
|
|
Baizik eta osoa. Ez
|
dakizu
nola bizi diren beren buruak euskaltzaletzat dauzkaten horiek. Moralki guri manatzeko ez dute euskararen premiarik.
|
|
2008
|
|
|
Hainbeste maitatzen. Ez
|
dakit
nola bizi naizen zu gabe!
|
|
|
Ez dakigu zer sentituko duten hamabost hogei urte barru gure seme alabek. Ez
|
dakigu
nola biziko duten euren iragana, ez dakigu gai izango ote diren motxila ospetsuaren zama, laguntzarik gabe, garraiatzeko. Eta gerta liteke arazorik ez egotea, eta batere garrantzirik ez izatea haur horientzat adoptatuak izan zirela jakiteak, iraganean Txinako umezurtz etxeetatik atera genituen ehunka haurretako bat izan zirela, anekdotarik izan gabe anekdota balitz bezala bizi ahal izatea.
|
|
2010
|
|
|
Hainbertze eta halako lur mokorrek lotsa bat sortzen dauzute barnean. ...ez dela Iguzkiak noizbait airez aire aurdiki ziliporta bat baizik, hastapenean su zarionetik emeki emeki azalez hoztua, daukat etzela iguzkiaren errai samurretarik arroltzearen idurirat osoki biribil eta leun jauzi pikorra, bainan ba ordukotz dena zimur eta konkor, guneka; gune hotan, azala gogortu zelarik behin, eta gero euriteekin zonbait menderen buruko gozatu, zela egin, hanitzez berantago ez
|
dakigu
nola Biziaz amatzeko, orai gabiltzan Gipuzkoako eskualde maitea".
|
|
|
Batetik, Jean Etxepareren jakintsu hanitzek diotena, hain zuzen ere Laplace-k eta ostekoek, Lafitteren erantzunean Etxepareren gogoeta geologiko bihurtu zaigu huts hutsean. Bestalde, Etxepareren pasartean" nola" izan dena(= ez
|
dakigu
nola Biziaz amatzeko), Lafittek" nork" bilakatu du(= ne sait d qui attribuer l' origine de la Vie), ura bere pentzeraino bideratuz, noski.
|
|
2011
|
|
|
Hainbertze eta halako lur mokorrek lotsa bat sortzen dauzute barnean. ...z dela Iguzkiak noizbait airez aire aurdiki ziliporta bat baizik, hastapenean su zarionetik emeki emeki azalez hoztua, daukat etzela iguzkiaren errai samurretarik arroltzearen idurirat osoki biribil eta leun jauzi pikorra, bainan ba ordukotz dena zimur eta konkor, guneka; gune hotan, azala gogortu zelarik behin, eta gero euriteekin zonbait menderen buruko gozatu, zela egin, hanitzez berantago ez
|
dakigu
nola Biziaz amatzeko, orai gabiltzan Gipuzkoako eskualde maitea».
|
|
|
Batetik, «jakintsu hanitzek» diotena, hain zuzen ere Laplace-k eta bere dizipuluek, Lafitteren erantzunean Etxepareren «gogoeta geologiko» bihurtu zaigu huts hutsean. Bestalde, Etxepareren pasartean «nola» izan dena(= ez
|
dakigu
nola Biziaz amatzeko), Lafittek «nork» bilakatu du(= ne sait à qui attribuer l' origine de la Vie), ura bere pentzeraino bideratuz, noski. Hirugarrenik, bat batean pasartearen egilea ez da ganorazko mediku bat idazten gure maisua dena, kontenplalari zuztarbako bat baino(= «notre contemplatif»).
|
|
2012
|
|
|
Energiak merke izateari uzten dion momentuan, galiziarrak izango dira lurra jotzen lehenak. Ez dute
|
jakingo
nola bizi, dira mugitu.
|
|
|
Irria hortzetan mintzo gara lagunekin, eta ez
|
dakigu
nola bizitzen den bizitza. San Joan bezpera erreka bat da, zain daukaguna leihoan, hosto lili liburu minutu batean, eta hortxe bestaldean norbait daukagu zain, gugana etorri nahi duena, gurekin festaren bihotzera, haurtzarotik.
|
|
2013
|
|
|
Dagoeneko
|
badakigu
nola bizi ziren euskal lurraldeetan Historiaurrean eta Antzinaroan, baina nola bizi ziren beste leku batzuetan. Hori jakiteko, beste hainbat herrialdetako egoera aztertuko dugu.
|
|
2014
|
|
|
Kakotx artean diot" bizimodu desegokia", osasunarentzako kaltegarria den moduan bizi baikara. Kolesterolari begiratzea baino hobe genuke jendeei galdetzea, medikuok diogun moduan" galdekatzea",
|
jakiteko
nola bizi diren, azterketa zehatzak eginez, arteriak ukituz, estetoskopioz behatuz… Pertsonak istripu kardio-baskularra nozitzeko daukan arriskua askoz hobeto neurtuko genuke. Esperientziak esaten digu jendeei galdetzea zer jaten duten, zenbat pipatzen duten, zer nolako ariketa fisikoa egiten duten… askoz bide egokiagoak direla istripuok saihesteko kolesterola neurtzea baino.
|
|
|
Mahomaren zerri horiek
|
Badakigu
nola bizi diren.
|
|
|
Ez
|
dakit
nola bizi nintekeen hain hiri arraro eta hotzean.
|
|
2015
|
|
|
Ez nuke
|
jakingo
nola bizi X bako mundu batean.
|
|
|
Ni aitarenka hasten naiz gertatzen dena ikusita. Kontua da nik ez
|
nekiela
nola bizi, hemen sartu nintzenean; izan ere, jendea merezi duen baino askoz ere begirune handiagoz tratatzean, akatsen bat gertatzen bada, ez da hori burlatzat hartzen; baina hain benetan hartzen dute iraintzat, non barkamena eskatu beharra izaten baituzu,, diodanez, akatsen bat dagoenean; eta Jaunak nahi beza sinets dezatela.
|
|
|
Azken batean, handia da oso horrelako ikuskariak ematen dizkionari Jaunak egiten dion mesedea, asko laguntzen baitio, baita gurutze astun bat eramaten ere, ezerk ere ez duelako asetzen, guztiak higuin ematen diolako. Eta Jaunak noizbehinka hartaz ahazten utzi ezik, gero berriro gogoratu arren, ez
|
dakit
nola bizi daitekeen. Bedeinkatua izan bedi eta goretsia beti betiko!
|
|
|
Nire neba hil ondoren, ahaideekin guztiz asperturik nago, eta ez nuke nahi inolako liskarrik haiekin. Nik diotsot, kezkaz nagoela gure aitak lurralde horretako garestitzeaz idazten didanagatik, ez
|
baitakit
nola bizi diren; eta orain diru horiek ordaindu beharrak ematen dit bai kezka; nahiago nuke berriko etorriko balitzaizkio. Jainkoak erremedia dezala eta eman diezaiola berorren agurgarritasunari osasuna, horrekin guztia eramaten baita; baina hain osasun eskasaz eta premiaz ikusteak nahigabe handia ematen dit.
|
|
|
8 Nik ez dut ikusten hemen beste hutsik Frantziskok duen diru urritasuna baizik; ondasunak bahituak ditu, eta han zor diotena laster ekartzen ez badiote, ez
|
dakit
nola bizi ahal izango den. Horregatik, Jainkoarren, saia bedi berori.
|
|
|
4 Gure Jaunak ordain diezaiola berorren gorentasunari, gutunaren bidez egin didan mesedea eta eman didan poza; nik diotsot behar dudala halako edo holako poza. Oi, ene anderea!, gure etxeetako baretasuna probatu eta orain jende zalaparta artean norbere burua ikusiz, ez
|
dakit
nola bizi daitekeen, alde guztietatik izaten baita zertan sufritu. Hala ere, Jainkoari eskerrak, bakea dago, eta ez da gutxi, haiei beraien entretenigarri eta askatasuna kenduz joatean; bada, hain onak badira ere, egiaz bertute handia baita etxe honetan?, ohiko biziera aldatzea hiltzea da, esaten den bezala.
|
|
|
Idatz biezaio berorrek ahal duenik eta atseginen eta eman biezaio atsegin zer edo zertan, merezi du eta. Nik diotsot, Frantziskok ogasunarekin kontu asko izan arren, ezkontza oso ona egin zuen; hala ere, haren aitak (bego zeruan) jarri zituen agindu, Teresaren erremedio eta zorrekin, hain gutxi geratu zaio, non, Jainkoak erremediatzen ez badu, ez
|
baitakit
nola biziko den.
|
|
|
Ez
|
dakit
nola biziko naizen zure abestiak entzun gabe.
|
|
2016
|
|
|
Jauna, zer heldu zaut gogora?(...) Bainan(...) (Berriz Joseti hurbil ukurtua) Iduri du hatsik ez duela. (Kexu) Hunek ez du emazterik, ez haurrik(...) Denek
|
bazakiten
nola bizi zen(...) Eta beharbada(...) hau izan da(...) Jauna! Jauna!
|
|
2019
|
|
|
Ez dakigu zer sentituko duten hamabost hogei urte barru gure seme alabek. Ez
|
dakigu
nola biziko duten euren iragana, ez dakigu gai izango ote diren motxila ospetsuaren zama laguntzarik gabe garraiatzeko. Eta gerta liteke arazorik ez egotea, eta adoptatua izateak, iraganean Txinako umezurtz etxeetatik atera genituen ehunka haurretako bat izateak garrantzirik batere ez izatea, anekdotarik izan gabe anekdota balitz bezala bizi ahal izatea.
|
|
|
Ez
|
dakit
nola bizi dudan Egunero hasten delako ren urteurrena, baina ez dit asko esaten. Neure buruari esaten diot 24 urte nituela idatzi nuenean, eta, bueno, barkatzen diot.
|
|
2020
|
|
|
Badirudi hasi garela argia ikusten tunelaren bukaeran. Fasez fase, baina pixkanaka irekitzen ari da, primaderako lilia nola, etxealdia gurea etxealdia izaten ari baita, ez inondik ere itxialdia, pasa den asteko ARGIAn irakurri ahal izan genuen bezala; eta ez
|
dakit
nola bizi ahal izan naizen orain arte termino hori gabe. Ematen du fermua dela jaitsiera, bueltatzen ari garela, pasa dugula gogorrena.
|
|
|
Oraintxe Beaconen bizi gara, Hudson ibaiaren ondoan, hiritik oren bat eta erdira. Ez
|
dakit
nola biziko nukeen hirian biziko banintz; aglomerazioan eta paniko handiz. Hemen, ordea, lasaiki bizi dugu, zuhaitz artean promena gaitezke, bada boluntario sare sinestezina oinarrizko gauzak lortzeko:
|
|
|
Ez
|
dakit
nola bizi ahal izan naizen bost urtean irakurri gabe. Bazen, hilean behin, Gazette littéraire hongroise, nire poemak argitara eman zituen hura; baziren liburuak hungarieraz ere, Genebako Bibliotekaren bidez postaz jasotzen genituenak, gehienak lehenagotik irakurriak; baina bost axola, hobe da berriro irakurtzea ezer ez irakurtzea baino.
|
|
|
MIREN: Zer ote
|
dakizu
nola bizi zuen berak?
|
|
2021
|
|
|
euriteekin zonbait menderen buruko gozatu, zela egin, hanitzez berantago ez
|
dakigu
nola Biziaz
|
|
|
...a ez dela Iguzkiak noizbait airez aire aurdiki ziliporta bat baizik, hastapenean su zarionetik emeki emeki azalez hoztua, daukat etzela iguzkiaren errai samurretarik arroltzearen idurirat osoki biribil eta leun jauzi pikorra, bainan ba ordukotz dena zimur eta konkor, guneka; gune hotan, azala gogortu zelarik behin, eta gero euriteekin zonbait menderen buruko gozatu zela egin, hanitzez berantago ez
|
dakigu
nola Biziaz amatzeko[...]".
|
|
|
(Ez
|
zakiat
nola bizi diren, kolpe zorririk ez baitute eman azken bost urteetan!)
|
|
2022
|
|
|
Ez
|
dakit
nola biziko duten egoera hau telebista ikusten duten familietan, jende asko sinetsita baitago Ukrainan faxistak direla nagusi eta herrialdea haiengandik askatu beharra dagoela. Ziur aski, nolabait, loturak moztu egin dira apurka.
|
|
|
Dena den, ez dugu ondasunik eta ez
|
dakit
nola biziko garen.
|
|
|
Erregimen frankistak ezin zuen pentsatu ere egin bi emakumek sexu harremanak izango zituztenik; beraz, haien aurkako jazarpenik ez zen egon. LGTBIQ+ kolektiboak sufritu zituen biolentzien memoria egitean, oso zaila dugu
|
jakitea
nola bizi izan ziren emakume lesbianak. Batzuk klandestinitatean zeuden beste emakume batzuekin, baina, seguruenik, beste askok gizonekin ezkonduak amaitu zuten haien bizitza.
|
|
|
Nik ez
|
dakit
nola biziko zuten gertaera hori han zeudenek... Orain, denbora bat pasa ostean, buelta batzuk eman dizkiot.
|
|
|
Badirudi hasi garela argia ikusten tunelaren bukaeran. Fasez fase, baina pixkanaka irekitzen ari da, primaderako lilia nola, etxealdia, gurea etxealdia izaten ari baita, ez inondik ere itxialdia, orain gutxi irakurri ahal izan nuen bezala; eta ez
|
dakit
nola bizi ahal izan naizen orain arte termino hori gabe?. Ematen du fermua dela jaitsiera, bueltatzen ari garela, pasa dugula gogorrena.
|
|
|
Esan dut arinago ere gogoeta astitsurako garaia dugula, gogoetarako eta oraindik bizirik den oroimenarekin batera bizitzeko. Aitita eta amamen ahotsak berreskuratzeko garaia dugu betiko isildu baino lehen, eta
|
jakitekoa
nola bizi izan zuten labe sutan murgildutako garai hura, historia esateak bizirauten lagundu digulako betidanik. Azken batean, garaiko errealitate hurbila islatzen du oroimenak, bizi zutenek gogoratua.
|
|
2023
|
|
|
Horrez gain, Euskal Herrian zein Euskal Herritik kanpo ikusteko aukera egonen da. "
|
Badakigu
nola bizi diren kanpoan dauden euskaldunak, eta beraientzat ere izatea nahi dugu", esan zuen Iparragirrek.
|
|
|
Lehen esandako hamabost urte horietan, batzuk aberastu ere egin ziren. Ezagutu ditut,
|
badakit
nola bizi ziren lehen, badakit nola bizi diren orain. Xelebrea da.
|
|
|
Lehen esandako hamabost urte horietan, batzuk aberastu ere egin ziren. Ezagutu ditut, badakit nola bizi ziren lehen,
|
badakit
nola bizi diren orain. Xelebrea da.
|
|
|
Beste kontu bat da Korrika. Hurrengo urtean izango da, eta ea… Nire asmoa da Kuban egotea, eta ez
|
dakit
nola biziko dudan; inkognita hutsa da.
|
|
|
Ez
|
nekien
nola bizi artorik gabe.
|