|
2009
|
|
|
Artea fisikotasunetik aldentzen bada ere, zuen obrari
|
azken
urteotan arkitektura aldizkarietan ikusgai izan ditugun prozesu arkitekturen antza hartzen diot. Pertsonalki, eta erakusketaren esperientzia bakarra izanik, oso zaila suertatzen da ulermen oso batera heltzea.
|
|
|
eremura igaro gara. Carlos Hernandez Pezzik, EAEGKren presidentearen esanetan,
|
azken
urteotan Espainiako arkitekturak izan duen garapen distiragarria (eta
|
|
|
Mendebaldeko herrialde garatuetako batez besteko inflazioa 2002 eta 2006 urteen artean% 2,5 eta% 2,2 bitartean egon zen. Hori XX. mendeko
|
azken
urteetan banku zentral askok praktikan jarri dituzten moneta politika ortodoxoen emaitza da, baita globalizazioaren emaitza ere; izan ere, lehiakortasuna gehitzean prezioak igotzea zailago egiten baita. Inflazio eskas horrek, aldiz, posible egin zituen hamarkada honetako hasierako urteen bereizgarri ziren moneta hedakuntza politikak eta interes tasa baxuak, zeinek zorpetze merkearen bidez hazkundea finantzatzea eta azkartzea ahalbidetzen zuten.
|
|
|
Ekonomia orokorraren
|
azken
urteotako hazkuntza handiak, alabaina, inflazioa handiagoa izateko arriskua ekarri zuen, bereziki Txina eta beste herri batzuen eskariak itzel haztean. Eta eskari horrek berak zein mundu mailako beroketaren gaineko ardura ekologikoek eragindako energiaren prezioaren gorakadak arrisku hori handitu zuten.
|
|
|
Euskal Herriko Arkitektoen Elkargo Ofizialeko Bizkaiko egoitza Bilboko Abandoibarra inguruan dago kokatuta. Gune hau
|
azken
urteetan zeharo eraldatu da eta, besteak beste, bertan aurkitzen da Frank Gehry-ren Guggenheim museoa.
|
|
2010
|
|
|
Urte batzuk igaroko ziren ageriko adreilua bogan jartzerako, itxuragatik ez ezik, etorkizuneko mantentze lanak saihestearren zabalduko zena, bai eta eraikuntza merkatzearren ere. Hain onarpen zabala jaso zuen ageriko adreiluak 60ko hamarkadaren
|
azken
urteetan, ezen benetako salbuespen bilakatu baitzen zarpio bidezko akabera etxebizitzaeraikin garaietan.
|
|
|
Euskal Herrian
|
azken
urteotan egin diren EDEHV RÀ] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ promozio gehienak gainbeheran dauden eskema familiarretan oinarritu tako arautegi bati emandako erantzunak dira. N seme alabak dituen
|
|
|
Espainian
|
azken
urteetan eraiki den etxebizitza kopuruak Alemanian, Frantzian eta Italian eraiki den kopurua berdindu du, zerga politika eta lurzoru legearen bultzadapean. Estatis tika hutsa hartzen badugu, espainiar bakoitzari 2 etxebizitza dagozkio jabegoan!
|
|
2012
|
|
|
Hormigoia ez da birziklatzeko material erraza. Koxkor txikitan birrindu eta berriro hormigoia egiteko erabiltzea da birziklatzeko era bakarra, eta
|
azken
urteetan hobekuntzak egin diren arren, hau aurrera eramateko teknika ez dago gehiegi garatuta gaur egun. Azken azterketen arabera,% 20 inguruko hormigoi birziklatuaren kantitate batek ez dio hormigoiari kalterik eragiten, hau da, haren ezaugarri mekanikoek bere horretan jarraitzen dute, alegia.
|
|
|
LABURPENA: Gasteizen 2012ko hiriburutza berdearen balorazioa egiten du artikuluak, bai eta hiriko hirigintzaren
|
azken
urteetako bilakaera azkarrarena ere. Alor horretan ere jazo den hazkunde amaigabearen mitoa kritikatzen da, beste hainbat mehatxurekin batera.
|
|
|
Izendapena ezagutu eta gero, Green urtearen bezperan honelako adierazpen interesgarriak irakurri genizkion
|
azken
urteetan udaleko CEA (Ingurugiro Gaietarako Ikastegia Centro de Estudios Ambientales) elkartearen arduraduna izan den eta orain udaleko ingurumen arloko koordinatzaile orokorra den Luis Andrés Oriveri: «Este premio va a servir para ser más autocríticos, porque habrá muchas miradas exteriores puestas sobre la ciudad y se van a tener que hacer bien las cosas.
|
|
|
Ondorioz eta logikoa zen bezala, Europako epaileek Gasteizi green saria eman ziotenean
|
azken
urteetako hirigintza jarduera okerra benetan puntu beltza zela eta zuzendu behar zela ohartarazi ziguten. Hel diezaiogun beraz hirigintzari hurrengo lerroetan.
|
|
|
Grafikoki, inguratuta izan da guztiz, eta ondorioz, haren lotura ekologikoak hautsi eta bioaniztasuna kinka larrian jarri da. Esate baterako, Salburua parkean eraikinak egiteko asmoa izan ez ezik, handik hain hurbil eraiki izana eta azpiegiturez inguratuta egotea ere arrisku handia izan da
|
azken
urteetan, Udaleko txosten tekniko batzuek ondorioztatzen dutenaren arabera.
|
|
|
Hiriaren mendebal eta ekialdean bi auzo berri handi eraiki dira bizi bizi
|
azken
urteetan. Bi auzo horietan gertatu dena espiritu berdearen eta hirigintzaren arteko kontraesan, inkoherentzia eta talkaren adibiderik garbiena da.
|
|
|
Europatik datozen eta aurrerantzean etorriko diren irizpide eta arauek birziklatu daiteken guztia birziklatzera behartuko gaituzte. Hori gutxi bada, Gipuzkoan
|
azken
urteotan hondakinen gaiaren inguruan bizitzen ari garen egoera larriagotu egin da da eta puntu kritiko batera iritsi da (1).
|
|
|
LABURPENA: Bilboko hiri ertzean kokatzen diren baratze informalekiko udal administrazioak duen jarrera kritikatu nahi da artikuluan, horretarako,
|
azken
urteetan ustez espazio berdeak erreklamatzeko burutu diren hainbat egitamuren ondorioak erakutsiz. Hiri nekazaritzaren aldeko apustua egin duten hainbat hiritako kasuak ere aurkezten dira, jarraitzeko moduko ereduak direla aldarrikatuz.
|
|
2013
|
|
|
LABURPENA: Artikulu honek Do It Yourself filosofiak
|
azken
urteotan diseinuaren munduari eginiko ekarpen batzuk aztertzen ditu. Eskala ardatz duen sailkapena erabiliz, lau adibide azaltzen ditu artikuluak, objektu txikienetik hiri adibideetara.
|
|
|
«Xey» eta «Fagor Mueble» dira sukalde altzarien ekoizle handienak. Fakturazioa jaitsi dute
|
azken
urteetan, haien produktua etxegintzari oso lotua izan delako seguru aski. «Ikea» faktorea ere nabarituko zuten.
|
|
|
Etorkizunari begira pentsamolde aldaketa funtsezkoa da, ekologia eta hiri birziklapenean arreta ezarri, eta historia eta memoriaren balioei eutsiko dien turismo eta hiri eredu baten mesedetan. Azpiegitura zaharren birziklapena produktu turistiko moduan burutu da
|
azken
urteetan; badirudi merkataritza gune eta museoek soilik jantzi ditzaketela eraikin zaharrak. Eman diezaiogun bada aukera bat eraikinok auzotarren beharretara egokitzeari, eta errealitate egiazko horrek erakarri du, agian, beste turismo mota bat, hiritarren arazoekiko gertuagokoa, hiria norbere etxea bezala zainduko duena.
|
|
|
Eskaintza horri, hala ere, batu behar zitzaizkion beste eskaintza batzuk momentu hartan horren garatuta ez zeudenak: oinezkoentzako bide sare egokitua, interpretazio zentro erreferentzialak, seinaletika, erreferentziazko dokumentazioa, ibilbide gidatuak edo autogidatuak, etab. Horretan, Urdaibaiko bulego teknikoak indarrak batu ditu
|
azken
urteetan oinezkoentzako bide sarea egokitu eta markatzeko ingurumen interpretaziorako materialak sortzeko eta seinaletika ezartzeko hainbat lekutan, beste ekintza batzuen artean. Bitartean, administrazioek edota partikularrek beste turismo eredu osagarri batzuei ekin diete:
|
|
|
Honen harira, garapen iraunkor erreal batera iristeko ekosistemen erresilientzia aztertzea eta ulertzea ezinbestekoa delako ustea hedatu da
|
azken
urteotan. Erresilientzia ekologikoaren kontzeptua hirigune edo eskualdeen eboluzioa aztertzeko erabil daiteke, horiek beren jokabidea aldatu behar izaten baitute erronkei erantzun eta aurrera egin ahal izateko.
|
|
|
Industriarekin erlazio zuzena duten lanpostuak desagertzen direnean esaterako, eskualdeek ezin dute sektore berdinetan dirua xahutzen jarraitu lehengo garaiak etorriko diren esperoan, nitxo berriak bilatu eta ekonomia globalizatuan etorkizun hobea daukaten sektoreetan inbertitu baizik. Erresilientziaren azterketak pauso sendoak eman ditu
|
azken
urteetan, eta naturarengandik jasotakoa ekonomia eta antropologia bezalako arloetan erabiltzen da galdutako oreka berreskuratzeko ahaleginetan. Ekonomiaren kasuan, oreka mantentzea ez da lan erraza, baina gero eta jende gehiago dentsitate altuko hiriguneetan bizi denez ur, energia eta errekurtso kantitate masiboak kontsumituz, diziplina desberdinen ikuspuntu eta aportazioak uztartzea beharrezkoa dela dirudi «ekosistema urbanoa»ren erresilientzia lortu ahal izateko.
|
|
|
Merkatuen globalizazioak espezializazio handia eskatzen die gure inguruko industriei produktu oso bereziak landu eta munduaren edozein txokotara bidaltzeko. Egia da produktuak garraiatzearen prezioa asko jaitsi dela
|
azken
urteetan (globalizazioaren eta bereziki itsasontzi/ edukiontzi bidezko garraioren merketzeak eraginda), baina hala ere, produktu oso bereziak landu beharra dauzka euskal industriak kanpora esportatu ahal izateko. Horrek eskulan oso espezializatua eskatzen du, eta egon badagoen arren, egin beharreko esfortzua handia da dudarik gabe.
|
|
|
Hiri eta eskualde gehienetan arazo hauei eman nahi izaten zaien soluzioa hirugarren sektorea indartzea da. Kasu paradigmatikoena Bilbok
|
azken
urteetan izan duen eraldaketa da (Guggenheim efektua bezala ezagutzen dena, alegia), baina kasu batzuetan funtzionatu duen arren, beste batzuetan epe luzera ekonomia gehiago makaltzea ekarriko du hirugarren sektorearen indartze horrek, zeren eraldaketa prozesu hauek ez baitituzte batzuetan ustezko ondorioak ekartzen. Industria eta beronek jasan ditzakeen eraldaketak testuinguru ekonomiko globalago batean aztertu behar dira beraz, horrek emango baitigu egoeraren benetako argazkia eta etorkizuneko erronkei erantzun egokiak emateko aukera.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, Eibarko ondare industriala guztiz ahaztua dago eta haren etorkizuna ez dago oso argi. Horren erantzuna udal planteamenduak eman luke gehienbat, eta bistan da
|
azken
urteetan ez dela oso kontuan hartu egoera hori. Alde batetik, nahiz eta eraikin hauek herriaren izaerarekin bereizezinak izan, gaur egun ez dago tailer bat bera ere babestutako eraikinen artean.
|
|
2014
|
|
|
Auzolana, antzinako garaietatik gure egunetara heldu den lan sistema da, eta Euskal Herrian indarrean dauden adibide ugari topa daitezke. Esaterako,
|
azken
urteotan sortutako Auzolan ekimena; Euskal Herriko udalerrietan auzolan taldeak eta proiektuak abiatzen eta dinamizatzen dituen Koordinazio eta Lankidetza Foroa. Bestetik, eraikinen birgaitzearen arloan, Gernikako Astra aipatu beharra dago, zeina kulturarako fabrika sozial gisa, jendartearen parte hartze zuzena sustatu duen, kudeaketatik espazioaren autoeraikuntzaraino.
|
|
|
Seriean ekoizteak dakarren despertsonalizazioa ekidin nahian, fabrikatzaileak formulak bilatzen jardun dira, kontsumitzaileek
|
azken
urteetan" objektu bakarra" rekiko garatu duten nahi hori asetzera bidean. Produktuen pertsonalizazio maila hori aldakorra da ekoizle, produktuen tipologia, material edo erabiltzaileen arabera.
|
|
2015
|
|
|
punta puntako teknologia eta mantal zuriko enpresak, bulegoak, etxebizitzak, unibertsitate bat eta espazio ireki anitz biltzen ditu bere gain King, s Cross Central garapenak eta inguruaoiti gk behera eraldatu du. Oraindik amaitu gabe badago ere, jada Londreseko hirigune garrantzitsuenetariko bat izatera pasa da
|
azken
urteotan, eta are gehiago, eremuaren mugetako auzoak ere eraldaketara batu egin dira. Etxebizitzen prezioak nabarmen gora egin du inguru osoan, enpresa handi eta ospetsu asko eremura hurbildu dira ere (The Guardian egunkariaren egoitza nagusi berria, adibidez) eta bertan bizi ziren langile familia xumeak isilean eta halabeharrez kanporatuak izan dira, ageriko gentrifikazio prozesu batean.
|
|
|
Horrek atzerriko enpresa eta inbertsio pribatu handiak erakarri ditu azken bi hamarkadetana. Trtean 2012ko Joku Olinpikoen egoitza izateak
|
azken
urteotan azpiegitura lan handiak egitera bultzatu du hiria, proiektu eta garapen handi asko proiektatu direlarik, kapitalarentzat are toki interesgarriagoa bilakatuaz. Hain da oparoa, besteak beste, hiriaren skylinea guztiz eraldatuko duten 230 etxe orratz berri proiektatuta daudela datozen 20 urteotarako.
|
|
|
Laburki, hauexek dira Sanduzelai auzoko alde zaharrenak biltzen dituen ezaugarri berezkoenak: etxebizitza gehienak lau altuerakoak dira (auzo periferikoa, 70eko hamarkadan eraikia eta bizilagun gutxikoa), populazioaren zahartze prozesu nabarmena (etorkinek gaztetu dutena), ibilgailu pribatuek kalearen% nabarmenena okupatzen dute, komertzioak gainbeheran
|
azken
urte hauetan, etxabe gehienak itxita, espazio publikoaren kalitate eskasa (zikina, espaloiak, bidegurutze arriskutsuak?) eta, batez ere, auzoko talde eta kolektiboen lan handiena inguru honetan zentratzen da, ikaragarri garrantzitsua.
|
|
|
Espazio publikoaz ari ginen, kaleaz nonbait, hark publiko izateari utzi diolako hein handi batean. Kalearen pribatizazioaz asko idatzi da
|
azken
urte hauetan eta, era berean, kalearen normatibizazioaz ere sakon hitz egin daiteke. Erabilera ia guztiak araututa baitaude edota baimenaren beharra dute, une guztietan kalean gertatzen dena aurrez planifikatuta egongo balitz bezala.
|
|
|
Kalea denona da:
|
azken
urte hauetan, Iruñerriko kaleetan izandako protesta eta aldarrikapenetan herritar askok isunak jaso izan dituzte.
|
|
|
Baina oreka egoki hori sortzea eta mantentzea ez da batere erraza eta sor litezkeen arazoak asko eta askotarikoak dira. Berez,
|
azken
urteetan publikoaren eta pribatuaren arteko oreka hautsi egin da, eta, ongizate sistemaren beste hainbat arlotan gertatu den bezala, osasunean, hezkuntzan, edota segurtasunean, adibidez, arlo pribatua publikoaren eremuan sartu den neurrian haren esparruaren zati handi bat bereganatuz, orain badirudi egoera berdina espazio publikoaren eremuan ere gertatzen ari dela.
|
|
|
Artikulu honetan espazio publikoen eta pribatuen arteko harremana gure testuinguru zehatzean aztertuko da, hau da, Euskal Herriko arkitektura garaikidean,
|
azken
urte hauetan publikoaren eta pribatuaren arteko harremanak sortutako zenbait proposamen eta eztabaida aztertuz eta hausnartuz. Horretarako, artikuluaren lehen zatian, aurrena, espazio publikoek sortzen dituzten arazoak eta askotan izan dituzten akatsak eta hutsegiteak aztertuko dira; ondoren, bigarren zatian, espazio pribatuen apustuak deskribatuko dira, hots, aipatuko da nola saiatu diren konpontzen espazio publikoen gabeziak, baina baita nabarmenduz beraien ekimenean ere sor daitezkeen arriskuak ere, eta, azkenik, egoera bikoitza honen aurrean eta oreka egokia bilatu nahian, espazio publikoen etorkizun hurbileko erronkak aipatuko dira, espazio publikoek aurrera eraman ditzaketen irtenbideen inguruan hausnarketak proposatuz eta, bide batez, espazio publikoen aldarrikapena ere eginez1.
|
|
|
Ohiko akats horien artean, artikulu honetan hiru nabarmenduko dira:
|
azken
urteetako espazio publikoen pribatizazioaren aldeko apustua, espazio publikoetan soilik diseinuaren eta estetikaren aldeko joera arriskutsua, eta, azkenik, espazio publikoetan gure klimaren eta eguraldiaren aferak duen garrantzia.
|
|
|
Artikuluaren sarreran aipatu den bezala,
|
azken
urteetan arlo pribatuak eremu publikoaren beste esparru batzuetan aurre egin duen bezala, espazio publikoarekiko ere handitu egin du bere eragina, eta, tamalez esparru hori ere geldiezina dirudien nolabaiteko pribatizazio prozesu batean sartu da. Berez, egun nolabaiteko kontraesan bitxia suertatu da; alde batetik, zorionez azken urteetan gure herri eta hiri askotan espazio publikoen tamaina eta kopurua asko handitu bada ere, neurri handi batean azkenean autoaren hedapena geldiarazi delako, eta erabaki horrek ahalbidetu du zenbait kale oinezkoei eskaintzea eta herri eta hirien bilbeetan plazak eta parkeak ere gehiago txertatzea?
|
|
|
Artikuluaren sarreran aipatu den bezala, azken urteetan arlo pribatuak eremu publikoaren beste esparru batzuetan aurre egin duen bezala, espazio publikoarekiko ere handitu egin du bere eragina, eta, tamalez esparru hori ere geldiezina dirudien nolabaiteko pribatizazio prozesu batean sartu da. Berez, egun nolabaiteko kontraesan bitxia suertatu da; alde batetik, zorionez
|
azken
urteetan gure herri eta hiri askotan espazio publikoen tamaina eta kopurua asko handitu bada ere, neurri handi batean azkenean autoaren hedapena geldiarazi delako, eta erabaki horrek ahalbidetu du zenbait kale oinezkoei eskaintzea eta herri eta hirien bilbeetan plazak eta parkeak ere gehiago txertatzea, bestetik erakunde publikoek espazio horiekiko eman duten erantzuna oso antzekoa izan da, hau da, enpresa pribatuei?
|
|
|
Horrela, alde batetik, zenbait ikastetxe pribaturen atari eta jolastokien estalkiak nabarmendu behar dira, ohikoa eta normala den bezala ikastetxe horien erabiltzaileei zuzenduak?
|
azken
urteetan Euskal Herriaren eremuan hainbat adibide txalogarri eta eredugarri eraiki baitira, haurren jolasei eta aisialdiari estalkia eskaintzeaz gain kalitatezko arkitekturaren bitartez lana eginez, Portugaleten Salestarren Ikastetxeko kirolgune eta jostalekuaren estalkiarekin gertatu den bezala (Garmendia Estudioa) 2 edota Tolosan Laskurain ikastolan (Juan Jose Gurruchaga, Maria Gurruchaga eta A... Beste adibide batzuk zenbait museoren eraikuntza berrietan ere aurki daitezke, Miarritzen Ozeano eta Surfaren Hiria (Steven Holl, Solange Fabiao arkitekto eta artistaren laguntzarekin) biltzen duen eraikinaren estalkia espazio publiko bat baita, eta Bilbon Guggenheim Museoaren (Frank Ghery) zenbait atal ere publikotzat har daitezke, nahiz eta nagusiak kudeaketa guztiz pribatua eta ordaindu beharrekoa duten.
|
|
|
Eta helburua izanik ahalik eta espazio publiko egokienak sortzea, gizaki eta gizartearen beharrak eta nahiak aztertu ondoren, orduan ere ezinbestekoa izango da herri eta hiritarrek proiektuetan parte hartzea, beraien proposamenak kontuan hartuz eta elkarlanetik erabakiak bideratuz, zeren orduan bereziki emankorragoak izango baitira proiektuak. Eta amaitzeko, aipatu behar da
|
azken
urteetan zenbait erronka kontuan hartu dituzten eraikuntza batzuk gure artean aurki daitezkeela. Portugaleteko Pormetxeta plaza (Javier Fresneda, Javier San Juan eta Javier Peña), Bilboko Alondegia (Philippe Starck), Bilboko Mariaren Bihotza plaza (5+ 1 Estudioa) edo Galar Zendeako hornidura eraikin berria (Itziar Iriarte eta Pedro Mariñelarena), adibidetako batzuk izanik, eta denborarekin gehiago azalduko direla ziurra da.
|
|
|
Character area horiek Interes Natural Bereziko Guneak (INBG) direlakoen definizioarekin bat egiten dute, zeinekin Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen eta Lurralde Politika Saila lanean dabilen
|
azken
urteotan, lurralde plangintzarako proposamen berritzailearen gako moduan.
|
|
2016
|
|
|
Arkitektura eta hirigintza alorretan ere baditugu errepresentazio propioak, lanaren helburu eta jarduteko modu nagusiak irudikatzen dituztenak. Zahartzaroaren irudikapen berriekin lotuz, esan daiteke, batean zein bestean nolakotasun berdinak direla nagusi.Arkitektura ere kontsumo produktu bilakatu da
|
azken
urteetan, arkitekto markaren ideia sustatu da eta hirien ekonomien giltza bilakatu dira marka eraikin horiek. Estetika konkretuak sortzea da helburu nagusia, identifikagarriak direnak eta, ondorioz, erraz sal daitezkeenak.
|
|
|
Era berean, zaharren eskaerekin batera, zaharren beharrak kontuan hartu behar dira, egoitzetan dauden zaharren beharrak. Izan ere, dementziak dira instituzionalizatzearen arrazoi nagusia, gaixoen% 40ri eragiten dielarik.Portzentaje hori etengabe hazi da
|
azken
urteotan eta, zenbatespenen arabera. hazten joango da.
|
|
|
Bideo-jokoen munduan ere antzeko zerbait gertatu izan da
|
azken
urteetan. 90eko hamarkadan, bideo-jokoen «Mod»2ek entzute handia irabazi zuten; izan ere, bideo-joko batek eskain zitzakeen dibertsio orduen kopurua asko luzatzen baitzuten.
|
|
|
Bigarren alorrean aurki genitzakeen adibideak askoz ugariagoak dira; izan ere,
|
azken
urteetako mass customization4 joeraren eztandak arkitektura ere ukitu izan du. Hala ere, mahai gainera ekarriko dugun lehen adibidea Sato PlusHome esperientzia paradigmatiko zein aitzindaria izango da.
|
|
|
Ikusi ahal izan dugun bezala,
|
azken
urteetan Inteligentzia Kolektibo Globalaren aplikazioa jakintza arlo desberdinetan eman izan da; izan ere, bizi dugun garaiari dagokion gizataldeen antolakuntza paradigma bat dirudi. Elkarlan modelo honen arrakasta informazioaren mugimendu azkarrean eta haren prozesatze masiboan datza.
|
|
|
«Ezezagunekin lanean» Madrilgo Arkitektura Goi Eskola Teknikoan Federico Sorianok zuzenduriko irakasle eta ikasle taldeak
|
azken
urteotan garatutako lan esperientzia da.
|
|
2017
|
|
|
Ugariak dira
|
azken
urteetan diseinu irekia, eraikuntza eta fabrikazio digitala uztartu dituzten proiektu amateurrak. Horien artean ezagunenetariko batzuk Wikihouse, etxeak modu irekian eta open source aren filosofiari jarraituz eraikitzeko ekimena, edo OpenDesk, altzari irekien diseinu eta produkziorako plataforma adibidez.
|
|
|
Izan ere, XXI. mendearen hasieran diseinu algoritmikorako softwareek eragindako eztandatik eratorritako arkitektura formalistaren olatu erraldoi hark «arkitektura parametriko» terminoa monopolizatu zuen. Hala ere,
|
azken
urteetan formalismo algoritmikoaren gainbeherak (edo agian normalizazioak) «arkitektura parametrikoa» zer den eta zertarako erabil genezakeen hausnartzeko parada ematen digu.
|
|
2018
|
|
|
Industria ikusgai egitea beharrezkoa da, aniztasuna goretsiz, transparentzia sustatuz, ospea hobetu eta lan baldintzak azaleratzeko. Londres Handiko Udaleko berroneratze bulegoaren4 agendan lehentasuna izan du honek
|
azken
urteotan, auzo eta industrialdeen arteko erlazioak indartuz eta industriaren pertzepzioa hobetzeko kanpainak bultzatuz.
|
|
|
Gaiaren inguruan ikertzen jarraitu da Greater London Authority ren (GLA) Regeneration departamentuko Places of Work lantaldean, Londresko eremu eta jarduera industrialek sufritzen dituzten presioak ulertuz eta Central Saint Martins en (UAL) egindako Cities & Innovation masterrean jarduera industrial txikiak hirian mantentzeko plangintza eta arkitektura tipologiak garatuz. Hawkins\Brown arkitektura bulegoko hirigintza departamentuan, ikerketa hau garatu da OPDC eta GLA instituzio publikoentzat
|
azken
urtean garatutako hirigintza proiektuetan. Industriak bizi duen espazio krisia eta eraldaketa munduko leku askotan gertatzen den fenomenoa bada ere, artikulu hau batez ere Londres eta Erresuma Batuko kasuen azterketan finkatzen da.
|
|
|
Krisialdiak gogor jo zuen Kataluniako Unibertsitate Politeknikoan (UPC), zuzendaritza taldearen aurkako ikasleen batzarrak sustatuz. Haietan, arkitekturak
|
azken
urteotan gizartearekiko izandako enpatia falta salatuta, ikasleek kurtsoaren azken bi asteetan bestelako irakaskuntza metodologiak lantzea proposatu zuten, non eta batzarretan aldarrikatzen zen gizartearekiko begirunea landu zitekeen. Hala, Arquitectes de Capçalera (AC) deituriko irakasle eta ikasle taldea sortu zen 2013an (1 irudia).
|
|
|
Politika horietan hiri asko oinarritzen dira (Bartzelona, Madril, Londres, Donostia?), baina aipatu beharrekoa da Bilbok
|
azken
urteetan eduki duen gorakada, munduko ekonomia erakusleihoan kokatu delarik. Egungo hiriak etxeko legeen1 forma berrien aurrean aurkitu dira.
|
|
|
Denek amankomunean zerbaiten aldarria eta komunitate izaera dute, publikotasun eta balio batzuen adierazle izanik (Guillo, 2016). Komunitate eta gizartearen espazioak izan dira, baina betiere botereen arteko talkaren agertoki, eta
|
azken
urteetan aldaera batzuk pairatzen ari dira.
|
|
|
erritmo frenetiko eta aldakor batean transformatzen ari dira. Espazio eta denbora batean aldatzen dira, baina
|
azken
urteetan denborak beste dimentsio bat hartu du. Arkitektura eta hirigintzan, aldiz, denboraren faktorea oso zaila da maneiatzea.
|
|
2019
|
|
|
Eta kasu honetan, gu ez gara abstrakziotik abiatzen. Izan ere,
|
azken
urteetan gure hirietan baratzeak eta elikaduraren ekoizpena integratzeko proposamenak areagotu dira: baratze parkeak, teilatu berdeak, fruta arbolak hirietan, etab. Proposamen horiek hiri jasangarriagoak eta bizigarriagoak eraikitzeko bidean kokatzen dira eta soluzio interesgarriak ekartzen dituzte, batez ere, nekazaritza hirietara hurbiltzeko, askotan aisialdi klabeetan baldin bada ere.
|
|
|
Nostalgian oinarritutako azaleko estilo jakin bat inposatzea, hiri espazioak nola bizi eta nola erabili ezartzea, klasista da eta agenda politiko jakin bat du helburu. Sir Scruton en komisio berri horrek arkitektura «moderno»aren aurka jotzen du, etxebizitzaren krisia horren erru izango balitz bezala, baina
|
azken
urteotan hiri eta auzo egitura sozialak hautsi dituena, politika eta erreforma kontserbadoreak izan dira (Moore, 2018b); etxebizitzarako laguntzak moztuz, babes ofizialeko etxebizitza publikoa erakunde pribatuei salduz, eta sustatzaile handiei mesede egiten dieten politikak bultzatuz. Gainera, sustatzaileentzat onuragarria izan daiteke jendeak eraikinak ederrak edo higuingarriak diren epaitzeko ahalmenik eta konfiantzarik ez izatea.
|
|
|
330.000 biztanle baino gehiago orotara. Esan gabe doa Donostiaren egitura ekonomikoak eraldaketa nabarmenak izan dituela
|
azken
urteetan ekonomiaren tertziarizazioaren eta turistifikazioaren eraginez, eta prozesu horrek ere eragin nabaria izan du bere inguruko udalerrietan.
|
|
|
Batzuk agerikoak dira, teknologiarekin zerikusia dutenak adibidez, baina beste batzuk ez horrenbeste. Protagonista, telesailean, askoz ere aktiboagoa da ezarritako gizartearen aurka, ezinbestean
|
azken
urteetan feminismoak eduki duen eboluzioaren eskutik. Beste adibide bat, V for Vendetta komikian dugu.
|
|
2020
|
|
|
Toki horietan, kanalek, lezoiek eta langek gobernatzen dituzte estuarioko urak, lurrak murgiltzea saihestuz (5 irudia). Beste alde batzuetan,
|
azken
urteetan padurak naturalizatzeko joera nagusitu da, elementu antropiko ugari deseginez; hala ere, Osinbiribilen, Galera eta Santiagoaurre irletan zein Jaitzubian, oraindik presente daude lezoien eta kanalen arrastoak, degradazioprozesu betean bada ere.
|
|
|
A: Ibaiak gure industriaren eragile izan dira eta, ondoren, hainbat urtez, haren" zabortegi" izan dira;
|
azken
urteotan, jendea haren babesaren eta kontserbazioaren garrantziaz (uraren kalitateari, ekosistemei eta abarrei dagokienez) kontzientziatzeko kanpainen protagonista izaten ari dira.
|
|
2021
|
|
|
Hirian gertatzen diren jarduera askok merkataritza dute oinarri. Kalean egiten diren ekintza sinpleenetatik
|
azken
urteetan eraikitzen ari diren saltokigune handietara.
|
|
|
Konturatzen bagara, ez gara hiri saretik irten, zeina
|
azken
urteotako metafora nagusia izan baita: auzoak nodoak dira, eta nodo bakoitza konektatuta dago eta elkarlanean dihardu, baina berez ere iraun dezake.
|
|
|
Europako hainbat hirik antzeko neurriak hartu dituzte emisio baxuko eremuak definituz. Madril-en kasua deigarria izan da
|
azken
urtean, Europako hiriburu handiekin alderatuz 4, 7km2 ko eremutxoa definitzen baitzuen Madrid Central eremuak, eta horrek sekulako lehiak politikoak ekarri zituen.
|
|
|
Hainbat arrazoi daude hori horrela izateko. Batetik, idazle falta izan da;
|
azken
urteotan zaila egin zaigu paper ak jasotzea, norbaiti tiraka ibili garen sentsazioa izan dugu sarritan. Izan daiteke euskaraz arkitekturaren inguruko gaiez hainbeste ez dela idazten, eta urtean lau ale argiratzeko material urria dugula pentsatu dugu.
|
|
|
Bat baino gehiago izan dira gure Aldiriri amaiera emateko arrazoiak, baina, erabakia hartzerakoan, berezko pisua izan du
|
azken
urteotan somatu dugun idazle eta artikulu faltak. Aldiritarrok (Erredakzio Kontseiluko kideak zein aldizkariaren orbitan zaudeten idazle, irakurle eta harpidedunak) adinean gora, bizitza profesionala eta pertsonala uztartzea gero eta zailagoa egiten da, batez ere, zaintza lanak bilakatzen direnean bulegotik kanpora ematen ditugun orduen protagonista.
|
|
|
Tradiziozaletasun hori ez da hainbeste beste arlo batzuetan ematen. Ingeniaritza mekanikoak, elektrikoak eta informatikak, esate baterako, oinarri klasiko batez gain,
|
azken
urteetako garapen teknologikoa kontuan hartu behar dute tituludun berriek merkatuan lehiakorrak izan nahi badute. Badira eraikuntzatradiziozaletasun horri loturiko arrazoiak:
|