|
2000
|
|
|
Izan ere, Europako Batasunaren Batzordeak. Hizkuntzen Urtea? izendatu du heldu den 2001garrena, hizkuntz aniztasuna Europako ondarearen aberastasunik funtsezkoenetako bat dela eta etorkizunean ere izan behar duela
|
adierazi
nahian.
|
|
|
—Halakoa da guti batzuetan amorioa —eta, hitz haiek erranik, halako tristura eta halako malenkonia batekin so egin zidan amak, su tipi batek, ustekabean, marmolaren bihotza hartu eta bere begi haiei lurruna balerie bezala, eta
|
adierazi
nahi izan balit bezala, halatan, ezen ez zela hura bere kasua, nahiz eta amestu behin baino gehiagotan egin izan zuen.
|
|
|
Erretorika eta oratoria emaiten zigunean, mihiaren trebatzeko eta geure arrazoinen aitzinatzeko, anaia eta biok eztabaidan ipintzen gintuen jaun Mar celek, erabiltzen eta manaiatzen zituela, hartarakotz, edo Fedro edo Esoporen fabularen bat, bi animalia edo bi pertsonaia antagonikoren solasa biltzen zuena —txirrita eta inurriarena, konparazione— eta guk harrointzat hartu behar izaiten genuena, nork bere arrazoinak defenda zitzan bertzearen aitzinean, jakinik ezen emanaldi haiek bigarren parte bat zutela, zeren lehenengoan txirrita iduri egin zuenak inurri iduri egin behar baitzuen bigarrenean, eta inurri iduri egin zuenak txirrita iduri. Baina, hartan hasi aitzin, jaun Marcelek oroitarazten zigun ezen biok anaiak ginela, eta, nork berea atxiki behar zuen arren, ez genuela koleratu behar, eta bai dibertitu... eta behartzen ere gintuen kortesiazko salutantziaren egiterat, hala hastean nola akabatzean,
|
adierazi
nahi baligu bezala ezen gure arteko solas haiek jostetatik gehiago zutela zinezko polemikatik baino.
|
|
|
Labur erranik, bada, lanoegia eta onegia zen Urbiaingo jauna izaiteko eta bi olaren jabe izaiteko, baita kargu haien eta erantzukizun haien irioiteko eta aitzina eramaiteko ere, zeren ez baitzen Makiaveloren edo Hobbesen eskolakoa, ezta aragoar errege faltsuaren arrazakoa ere. Baina xehetasun bakar batek hobeki argituko dizu
|
adierazi
nahi dizudana eta, hartarakotzat, Gipuzkoarat egin bidaia hari atxikiko natzaio. Zeren oroitzen baitut nola harako bidean gelditzen zen herri guztietan, forjalan guztien aitzinean, zeinak eliza, edifizio publiko eta palazio pribatuetako atarietan begizta baitzitezkeen, eta nola, ate, balkoi eta hesi haiei beha, erraiten zigun, liluraturik:
|
|
|
Bakarrik nindoan, bai, eta arrai nindoan, eta are arraiago eta alegerago jarri nintzen hiriko kanpai guztiak baterat jotzen hasi zirenean, dilin dalan, dilin dalan, haiek ere ene libertate ospatu nahi balute bezala, eta ene felizitatea aldarrikatu eta zabaldu, lau haizeetarat, zeruko mintzoaz... Eta ene bihotza ere bertze kanpai bat zen jada, bertzeekin batean jotzen ari zena, din dan, din dan, ene alegrantzia eta ene bizipoza
|
adierazi
nahi ziona mundu osoari. Eta jendeak ere arrai zirudien, eta anitz gizon emazteki ikusten zen, beren jantzi eta beztimendarik hoberenekin, festa handi hura koloreen festa ere balitz bezala.
|
|
|
Ene hitzak aditu bezain fite, alkateari ezpainetako irria hautsi zitzaion, irriaren hauste hartarik
|
adierazi
nahi balit bezala ezen, hark eneganik iguriki zezakeenaz denaz bezainbatean, huts egin niola, zeren handikien handitasunean amets egiten duen gizona, nola egiten baitzuen Urbiaingo orduko alkateak, nekez ase baitzitekeen ene kontsiderazino haiekin.
|
|
|
Eta, gai hauetaz, ni baino jantziagorik ez duzu atzemanen hiri honetan. Nire bisaiak zalantza eza
|
adierazi
nahi zion, baina ez dakit ulertu zuen. Eskua atorraren poltsikora itzuri zitzaidan berriz eta, atzera ere, hutsik itzuli bere lekura.
|
|
|
Haren espantuek bere oroimena lanean zela
|
adierazi
nahi bide zuten, baina nire ezpainek ez zioten laguntzarik eskaini. Alferrik.
|
|
|
Ezetz
|
adierazi
nahi nion anaiari, trago pare bat egina bai, hiru beharbada, lau gehienez ere, baina mozkor itsuski ez nengoela, zer kakaren bat zango artean trabatu eta lurrera iraulia baizik. Odolak sudurretik beheiti egiten zidan, ordea, eta haren dasta gaziak mingaina trabatzen.
|
|
|
" Bai, gorroto diat. Munduko lanik zerrienetariko bat duk, baina nire lana duk",
|
adierazi
nahi zidan. Bat bateko jakin minak jota, forentsearekikoak akitu arte itxoin eta gero hurbildu nintzaion.
|
|
2001
|
|
|
Bira eman du mutilak orduan eta barkatu esanaz edo keinu lotsatu bat egin dit. Gorri gorri eginda nengoen ni, eta berdin ziola
|
adierazi
nahi izan diet, lasai jarraitzeko, baina sorbaldak jasotzen baino ez dut asmatu, urduri, gaizki ulertuan eroriz berriro. Muxu bat aztoratu gabe ikusi ezin duen mutxurdin baten parekoa naizela pentsatuko zuten dudarik gabe.
|
|
|
Ez du sekula egiten. Irribarre xume bat erdi marraztu du soilik, ez diola axola
|
adierazi
nahian edo. Ondo dela horrela.
|
|
|
Goio Bluefields alboan bizi da, Josean Prinzapolkan, itsasbazter atlantikoan baina iparralderago. Goio izoztu egin dela eta, auskalo zer
|
adierazi
nahi duen Joseanek izoztu horrekin.
|
|
2002
|
|
|
Eskuak buru atzetik pasatu zituen Alexek, gogoetatsu zegoela
|
adierazi
nahi zuen bakoitzean egiten zuen bezala.
|
|
|
Zer esango zion, ba? Mirarik bere jantzi koloretsuek aldarrikatzen zuten moduko hippya izan nahiko zukeen, maitasun librea, askatasuna eta horrelako hitz potoloek
|
adierazi
nahi zutena bizi. Baina etsita zegoen ameslari urardotua baizik ez zela; nahi eta ezinaren irudi bakartia.
|
|
|
Zakurrak buztana jaso eta poliki poliki higitzen badu, bera nagusi dela
|
adierazi
nahi du. Bi ar horrela elkarrengana hurbiltzen badira, ia seguru borroka izango da.
|
|
|
Ze usain aditu zien gazte bikain haiei? Dutxa baten behar gorrian zeudela
|
adierazi
nahi al zien?
|
|
2003
|
|
|
–Arin estudiatzen duzu –esan zion Martinak. Eta hitz horien bitartez
|
adierazi
nahi zion gauza arraroa egin zuela entziklopediarekin, eta bera, Martina, konturatu egin zela, baina ez ziola azalpenik eskatuko, ardura gutxi berari besteen bitxikeriak; ez zuela kezkatzen besteen osasun mentalak, nahikoa zeukala berearekin, adin horretan, eta, nahi bazuen, trankil egiteko bitxikeria hori edo beste sei.
|
|
|
Matiasek harridura keinu inprobisatuak egiten zituen lantzean behin,
|
adierazi
nahi baitzion Romani sekula ez zuela kontu hori entzun eta ikaragarria iruditzen zitzaiola gizon bakar batek hainbeste entziklopedia saltzea. Baina aspaldi irakurri zituen Matiasek Ministerioko datuak.
|
|
|
Gero jakin dut Atlantikoaren baitan galdurik dagoen puntu bati deitzen zaiola horrela," ezerezaren erdian galdua". Ez dakit nik zer
|
adierazi
nahiko zuen, ozeanoaren erdian itotzen ari zela beharbada eta inork ez ziola laguntzen.
|
|
|
Jenialtasuna ez dela, dio, harribitxietan bildurik aurkitzen, hautsa bezala barreiaturik baizik, eta gutxi batzuek bakarrik lortzen dutela distirak egiteko adinako multzoak pilatzea. Gizaki orok duela artista izateko eskubidea, txikienak ere baduela bere lekua
|
adierazi
nahi nion, baina ez nuen esateko modu egokirik aurkitu.
|
|
|
Orduan aipatu zuen berak, bere buruarekin bakarka hitz egiten ari balitz bezala," The middle of nowhere". Ez dakit nik zer
|
adierazi
nahi izango zuen. Nik amildegian behera nindoala sentitzen nuen bezalaxe, ozeanoaren erdian itotzen ari zela sentituko zuen berak beharbada eta inork ez ziola laguntzen.
|
|
|
Elkar argitaletxeak bere esker ona
|
adierazi
nahi dio Mensajerori, emandako laguntzagatik.
|
|
|
Lasai zegoela
|
adierazi
nahi zuen Oskarrek eta baineraren ertzean eseri zen, Rakeli begira.
|
|
2004
|
|
|
Momentu batez isilik geratu ginen hirurok, baina Yitzhadek ez zuen etsi. Eta bere agintea ospitalean sekula erabili ez zuen bezala
|
adierazi
nahian, ordena moduan azaldu zuen:
|
|
|
Nik traza horiek hartzen dizkiot bete betean. Hori horrela izatekotan, hizkuntza politika hori ez litzateke, egitez, aniztasunaren faboretan zabaldutako bidea, hitzez besterik
|
adierazi
nahi bada ere. Askotariko izaeraren aldeko defentsa ez da lurralde jakin batean hiru nazionalitate elkarren gainka, kontrakarrean, bizitzen jarraraztea, munduan dauden berezko sei mila herri nortasunei, zein bere lurraldean, berezko nortasunean bizitzeko hizkuntzazko eta kulturazko aukera ematea baizik.
|
|
|
multzo hura bera. Orduko hartan, euskaldun izatearen arantza noren buru bihotzetan sartzen zen
|
adierazi
nahi izan zigun idazle bikainak izendapen bitxi horren bidez. Estatistiken zenbaki gizenduak gorabehera, ez omen gara uste izaten dugun adina sail honetakoak: –Norengan haragitzen da arazoa?
|
|
|
–kontrol sozial eta ideologikorik gabe? ikusi nahi luke, kontrolaren arrazoi ideologikoak euskal nazionalismoaren kate motzetik datozela
|
adierazi
nahirik. Egia esan, bere buruaren kontrolik ez duen euskal komunitateak ez dirudi kontrol handirik izan dezakeenik hizkuntzaren gainean, kontrol hori azken burura eramatea izaten baita bermerik handiena hizkuntzaren izaera eta erabilera desideologizatzeko.
|
|
|
Euskara ezin da despolitizatu, euskararen aldeko lege eta neurri politikoak behar direlako. Ostera, desidentifikatu diodanean, nazionalismoa ez dela hizkuntza batekin identifikatu behar
|
adierazi
nahi dut. Hizkuntza hori herri oso batena delako eta ez korronte politiko batena bakarrik.
|
|
|
Joritasunak gauden egoerara ekarri bagaitu, nahiago dut Mario Zubiagaren bakartasuna. Bakartasunak, guk dakigula, ez du
|
adierazi
nahi bakardaderik, bidenabar esanda. Agindutakoa zor, hona euskal hizkuntza zein den:
|
|
|
Nolanahi ere, ahozko adierazkortasunaren adigaia mugarritu nahi digu lehenik bertsolariak: . Ahozko adierazkortasuna mundua ahoz espresatzeko ahalmen gisa ulertzen dut, hizkuntza adierazpen posible guztietan hitzez
|
adierazi
nahi dena era esanbetean azaltzeko gai izatea. Era esanbetean da, hitzak dioen eran?
|
|
|
Era esanbetean da, hitzak dioen eran?
|
adierazi
nahi dena modu betean esatea, osoan, borobiltasunez, nolabait esateko?. 546 Hastapeneko zehaztapen horren ondoren, emaitzen muina datorkigu: –Zentzu orokor honetan esan nahi nuke ahozko adierazkortasuna erdalduntzen ari dela.
|
|
|
nolabait esan, sentimendu eta atxikimendu bizi bizien elikagai joria. Horrek, nire aburuz bederen, zera
|
adierazi
nahi luke: nazionalitate jakin baten bilakaera historikoan hizkuntza eta lurraldea elkarrekiko elikagai bihurtzen direla.
|
|
|
Ñabardurak ba ote du ordea nik eman nahi diodan garrantzirik? Alegia, erregimen politikoaren kontzeptuak
|
adierazi
nahi duenetik Estatu adigaira dagoen tarte semantikoak eta teorikoak horrenbesteko eragina ote du gure pentsamenduan eta jokabidean. Ez nahitaez.
|
|
|
Diglosiaren infernua ezagutu duenak badaki zerbait horren berri: Xenpelarren euskarak zertaraino balio zion Mitxelenari honek
|
adierazi
nahi zuen mundu kulturala eta sinbolikoa adierazteko?
|
|
|
Zorretan gaude orduko Aracil harekin, oraingoaren ibileretan sartu gabe. Orduko hartan, izan ere, euskal soziolinguistikaren kultura zertan zetzan
|
adierazi
nahi bagenu, nik honako adierazle poetiko hau erabiliko nuke: –Hizkuntza bat ez da galtzen ez dakitenek ikasten ez dutelako, dakitenek erabiltzen ez dutelako baizik?.
|
|
|
Baina ez dira hor ahitzen, nik dakidala, Egunkaria ren zabaltasun hertsikeria kontuak. Buru pittin bat duen euskalduna berehala konturatuko da zer
|
adierazi
nahi dudan. Euskaldungoa dagoen zorigaiztoko egoera murriztuan egonda, gainerako bi komunitate erdaldunek gurean duten aukera ideologikoa ezin du eduki hedabide eskaintzan.
|
|
|
Ez dutela atxilotu, alegia. Gainontzekoan, ez da, preseski,
|
adierazi
nahi zuen bezain ezjakina.
|
|
|
Zein jolas zen Einsteinena? Mespretxatu egiten zuela
|
adierazi
nahi zion, bere erara?
|
|
2005
|
|
|
nola, bada, hi ere sutan bahengoen, kabroi ostia hori! , baina hitz guztiak motz geratzen zitzaizkion Teresari, Tomasi
|
adierazi
nahi ziona adierazteko, eta orduan, bere baitan bildutako amorruak beste bide bat hartzen zuela, esan zien?: Zoazte popatik hartzera!
|
|
|
–baiezko biribila?, adibidez? Baina gaurko umeak horrela zabiltzate, hiruzpalau hitzekin guztia
|
adierazi
nahi duzuela: positiboa, negatiboa, superguai, hipergaizki?
|
|
|
Eta bestea, presarik gabe, berarekin sakonki mintzatu nahi nuela
|
adierazi
nahi nion, enpresaren eta borrokaren eboluzioaz. Baina, berau zentzuz egin ahal izateko, hain zuzen, aste batzuk hartu ondoren nahiago nukeela burutu.
|
|
|
Ezizenaz zera
|
adierazi
nahi zuten: ona nintzela.
|
|
2006
|
|
|
Unamuno-ri, Cervantes-ek bere nobelarekin zer asmo zuen edo zer
|
adierazi
nahi zuen, bost axola zaio387.Vida de don Quijote y Sancho, berari lumara datorkion guztia zeruari eta lurrari predikatzeko aitzakia bat da, erruz aipatzen duen San Inaziok baino hagitz inaziotarkiago. Haren Don Quixote Jesukristo bat da; Santxo, San Pedro; hango mandazainak, etc., Espainietako jendea; hots, Cervantes-en nobela ebanjelio bat da, salbaziozko mezu –filosofia– ona, espainola.
|
|
|
Luisak eskuetan zuen nobela ezkutatu zuen amantalaren pean, Bittorik debekatua baitzion sukaldean halakorik irakurtzea. Doloresekin batera lepoa jaso zuen, ezer ez zekiela
|
adierazi
nahian, eta patatak zuritzeari ekin zioten biek.
|
|
|
Susmoa dut, hala ere, zure eromenaren objektua ni izatea eta ez beste bat, arbitrario samarra izan zela; ez kasualitatearen emaitza hutsala, nahi baduzu, erabakimenak ere izango zuen-eta bere partea, baina erabaki horretan ni ez nintzen funtsezko faktorea, gehiago nintzen inguruabar halabeharrezkoa; ez dut gutxietsi nahi zure baitan ematen didazun garrantzia, are gutxiago nahi dut apaletsi neure burua: besterik gabe
|
adierazi
nahi dut, une jakin batean, norbait maitatu beharra sentitu zenuela zure bihotz barnean, maitatu behar hori izan zela zure sentimenduen motorra, eta ni izan nintzela, horrenbestez, maitatu behar horren ezinbesteko osagaia; ni izan ez banintz, zure ikaslea izan ordez beste karrera batean ibili banintz, beste norbaitengana bideratuko zen zure irrika, zure maitatu beharra, eta beste horri eskainiko ...
|
|
|
Auzi horren ondoren hasi omen ziren Hollywoodeko filmetan jartzen" ikusi duzuna fikzioa da, edozein gertakizunekin edo hildako nahiz bizi diren pertsonaiekin duen antzekotasuna kasualitate hutsa da". Ez dut uste Romanovtarrek liburu hau irakurriko dutenik, baina, badaezpada ere, ingelesez, inolako zalantzarik gera ez dadin,
|
adierazi
nahi dut istorio hau fikzioa dela: the preceding was a work of fiction.
|
|
|
Nahi eta amets haiek itsututa, oilasko gaztea bere ausardia erakutsi beharrean sentitzen zen, oilar gandordun lotsagabea zela
|
adierazi
nahi zuen, eta jolas inozo eta arriskutsuan murgildu ziren biak ala biak.
|
|
|
Inoiz ez zuten gisakorik entzun, aitatxik gainerako guztiek baino are gutiago. Diputaziokide batzuek –elizaren eta herri xehearen ordezkariek bereziki, baita noble batzuek ere– beren desadostasuna
|
adierazi
nahi izan zuten.
|
|
2007
|
|
|
Kontzeptu horiek hain dira erabilezinak historiarako, nola den bizi indarrarena fisiologiarako. Herri esamoldeak
|
adierazi
nahi duena analitikoki soilik esplika daiteke (muga batzuen barruan) ikerketen laguntzarekin, izpiritu zientzien testuinguru metologikoan bigarren mailako teoria gisa izenda daitezkeenekin. Horiek antropologiako egiak dituzte beren suposatutzat, egia horiek aplikatzen dizkiote banakoen elkarrekintzari natur testuinguruko baldintzen pean, eta horrela sortzen dira kultura sistemen eta berorien taxuketen, gizartearen kanpo antolakuntzaren eta bere baitan dauden talde partikularren zientziak.
|
|
|
F. La Rubia Prado-ren esanean,, brevemente puede decirse que la Völkerpsychologie estudia científicamente la noción psicológica de Volksgeist o «espíritu del pueblo» en su desarrollo histórico? 674 Hiru azpimarratuekin Herrien Psikologiaren hiru ezaugarri basikoak
|
adierazi
nahi dira. Gizakia izaki soziala da, batetik; historikoa, bestetik.
|
|
|
Kanpotik datorren zarata. Zerbait apurtu dela
|
adierazi
nahi duen zarata. Banandu eta, ezer esan gabe, harrabotsa etorri den lekura zuzendu dituzte euren begiradak.
|
|
|
Joxeanek orduan askatu ninduen eta jangelara bueltatu zen. Komunera sartu nintzen berriz, korrika, eta aurpegia urarekin freskatzen nengoela haren barre sendoak entzun nituen, aitonaren argazkiari
|
adierazi
nahian bezala denak bere lekuan jarraitzen zuela.
|
|
|
Sorbaldak altxatu ditut, ideiarik ere ez dudala
|
adierazi
nahian. Bizirik zegoenean noizbait entzun nion Joxeanen aitari halakorik esaten, baina batek daki egia zen, azken urteetan nahiko galdua baitzuen burua.
|
|
|
Ezin du, ordea, gogortuta baititu aurpegiko gihar guztiak. Sorpresa aurpegia jarri nahi izan du, aurrean duena ahaztuta eduki duela
|
adierazi
nahian bezala, baina bere keinuak ezin du ezkutatu askotan amestutako une bat dela?. Bueltatu zara?
|
|
2008
|
|
|
Baina datorren igandean ez, hurrengoan, alaben urtebetetzea da, eta hemen gelditu dut ordu arte, haiei hitz eman nien-eta, eta markes jauna isildu egin zen, baita berriro ekin ere, hiruzpalu segundoko isilune baten ondotik?: Ezkor etorri natzaizula esaten ari nintzaizun, ordea, eta neure ezkortasuna
|
adierazi
nahi dizut; izan ere, oraintxe esan duzu jendeak zutitu egin lukeela eta nork bere kasa pentsatu. Hori, argi eta garbi mintzatuko natzaizu, ezinezkoa da, eta oraintxe frogatuko dizut:
|
|
|
traizionatu baitzuen, bere borondatearen eta bere berezkotasunaren arteko lehiaren erakusgarri. Horregatik, beharbada, borondatearen beste ekinaldi batean, besagainak altxatzera mugatu zen ama nagusia, bere ezintasuna
|
adierazi
nahian edo. Aita domingotarra, baina, berean zegoen, pazkoaren baitan garizuma?!, mundua aldrebes?!?, bere arauzaletasunak harrapatua eta arauzalekeriak itsutua; aita domingotarrak, beraz, ez zuen ama nagusia ikusten, apika, hari behin eta berriro begiratzen zion arren, eta ez zen, ondorioz, haren egoeraz jabetzen.
|
|
|
nola, bada, urdea ikusi ahala urdaiazpikoa imajinatzen bazuen, listu jariatze automatiko bat eragiten ziona, Pavloven txakurrari bezala!; beste argudio bat ere bazuen, agidanean? sorginetan ere sinetsi izan baitzuen garai batean, ez al zituen markesa anderea bera eta bi alabak sorgintzat hartu, han bere herrian lehen aldiz ikusi zituenean??, harik eta errealitateak beste zerbait erakutsi zion arte; Reginak ez zuen horrekin
|
adierazi
nahi, beharbada, seguru ezetz?, deabrurik ez zegoela, izango ez zen, bada, munduan Angiolillo bezalako anarkista bakar bat egon bitartean!?, baina Reginak nekez pentsa zezakeen ezen, exorzismoaren ondorioz, Nataliaren baitatik urde bat atera zitekeela, jarraian leihoan zehar hegan egiteko, auskalo nora; hartan guztian bazegoen, izan ere, zentzuzko zentzuarekin ahokatzen ez ez zèn zerbait:... markesa andereak mirariak zituen buruan betiere, baina ez ote zuen kontu hark irtenbide arruntago bat, beti gora begira egon gabe?
|
|
|
Ahotsak ez dio erantzunik eman. Badirudi erantzun ezak
|
adierazi
nahi diola: –Egizu hori guztia lehenago?
|
|
|
Joxeanek bekokia apur bat zimurtuz eta begi keinu esanguratsuz erantzun dio, esapidearekin bat datorrela
|
adierazi
nahian. Hurrengo minutuetan hizketan jarraitu dute futbolaz, eguraldiaz eta bestez.
|
|
|
Hitz haiek zeozer ezkutatzen zutelako burutapena ziurtatzean, amorru bizia sentitu zuen. Zirudiena baino gehiago zekiela
|
adierazi
nahi ote zion lehengusuak. Hileta egunean gurutzatutako hitz haietatik ezin zezakeen ezer garbirik atera, baina burutazioa izan zuen Macarenak perfumearen, atzeko aldean?
|
|
|
Azken gutunetan idaztera ausartutako hitz haiek kutsu erromantikoa ez zutenik ezin esan, berak ireki ziola bidea ere ezin uka, baina bistakoa zen bigarren esanahi bat ere izan zuela lehen gutun hartako ateraldiak. Broma bat izan zitekeen, perfumearekin lotutako esaera bat bilatu eta besterik ez aurki tzea ere izan zitekeen, baina zirudiena baino gehiago zekiela
|
adierazi
nahi izan ziola begitandu zitzaion lehen unetik. Txantxa izan bazen, okerra izan zen lutoa gordetzen ari zen emakume bati egiteko.
|
|
|
Gutuna tolestu eta berriro kartazalaren barnean ezkutatzearekin, bi aldeak pisatu zituen erabakien balantzan. Joanez gero, esperan tza gehiegi izeki zezakeen lehengusuarengan, baina, ondo pentsatzen jarrita, ez al zion zirudiena baino gehiago zekiela
|
adierazi
nahi izan, berriro ere, Antoniok. Ez al zen zio berdinagatik ausartu bidaia egin eta Guadalquivirren magalean esertzera?
|
|
|
–Azken finean,, eraikuntza nazionala? esamolde pisutsuarekin
|
adierazi
nahi dena, euskal ethnosaren ezaugarriak aintzakotzat hartuko dituen euskal demos aren bidezko zer baten eraikuntza da?.
|
|
|
Lévi Strauss-en hitz horiek ez bitza, otoi, inork har estrukturalismo zurrunaren erakusgarri. Kontua ez baita, gure aldetik behintzat, estrukturalismoaren azalpen eredu teoriko horietan agortzea
|
adierazi
nahi genukeenaren zer nolakoa. Inolako determinismo zurrunik gabe pentsatu nahi genuke, eta hala pentsarazi nahi genituzke nazio identitatearen inguruko gorabehera gandutsuak.
|
|
|
arazo emozionalak, sozialak eta fisikoak ere ekar litzake. Atso agureak beren hizkuntzan mintzatzerik ez, beren kolkoak
|
adierazi
nahi eta ezinean balizko medikuak ulertzen ere ez duelako. Gizon emakume larriak beren hizkuntza baliatu nahi eta ezinean, pareko ertzain edo udaltzainak ez dakielako eta, are, inor hari euskaraz zuzentzea iraintzat har lezakeelakoan.
|
|
|
Izan gaitezen, hortaz, ahalik eta pedagogikoenak geure azalpen honetan, balizko irakurleak
|
adierazi
nahi geniokeena ulertzeko modua izan dezan.
|
|
|
Ileana jabetu zen horixe zela Barbosak nola edo hala
|
adierazi
nahi ziona.
|
|
|
Gertakari hauei buruzko eleberri bat idatziko zenuela esan zidan. Alderdikideen laguntza osoa izango duzula
|
adierazi
nahi nizun, esan zuen buruarekin adeitasun keinu batzuk egiten zituen bitartean.
|
|
|
poz hura disimulatzen ahalegindu zen –poztuko ez zen, bada, baldin eta emakumeari aita domingotarra, apaiz eta gizon zèn neurrian, lagungarri gerta bazekiokeen, frai Millanen kontra isilean bizi zuèn auzian! –, baina ezin izan zuen, muturra jarri orduko ezpainen erriktus batek –irri baten norabidean zihoanak, ilunetik argira bezala– traizionatu baitzuen, bere borondatearen eta bere berezkotasunaren arteko lehiaren erakusgarri. Horregatik, beharbada, borondatearen beste ekinaldi batean, besagainak altxatzera mugatu zen ama nagusia, bere ezintasuna
|
adierazi
nahian edo. Aita domingotarra, baina, berean zegoen –pazkoaren baitan garizuma?!, mundua aldrebes...! –, bere arauzaletasunak harrapatua eta arauzalekeriak itsutua; aita domingotarrak, beraz, ez zuen ama nagusia ikusten, apika, hari behin eta berriro begiratzen zion arren, eta ez zen, ondorioz, haren egoeraz jabetzen.
|
|
|
Baina datorren igandean ez, hurrengoan, alaben urtebetetzea da, eta hemen gelditu dut ordu arte, haiei hitz eman nien-eta –eta markes jauna isildu egin zen, baita berriro ekin ere, hiruzpalu segundoko isilune baten ondotik–: Ezkor etorri natzaizula esaten ari nintzaizun, ordea, eta neure ezkortasuna
|
adierazi
nahi dizut; izan ere, oraintxe esan duzu jendeak zutitu egin lukeela eta nork bere kasa pentsatu... Hori, argi eta garbi mintzatuko natzaizu, ezinezkoa da, eta oraintxe frogatuko dizut:
|
|
|
Hasteko, deabruaz mintzo zen kalonje jauna; esan ere, esaten zuen deabruak urde itxura zuela –" Ez dut nik hori asmatu, ebanjelioan azaltzen baita nola bi gizon deabrudunen deabruak urde batzuen baitan sartu ziren" esaten zuen–, baina Reginari –baserri giroko herri batekoa zen, azken batean– zail egiten zitzaion deabrua urde baten itxurapean irudikatzea: ...koa imajinatzen bazuen, listu jariatze automatiko bat eragiten ziona, Pavloven txakurrari bezala!; beste argudio bat ere bazuen, agidanean... sorginetan ere sinetsi izan baitzuen garai batean –ez al zituen markesa anderea bera eta bi alabak sorgintzat hartu, han bere herrian lehen aldiz ikusi zituenean? –, harik eta errealitateak beste zerbait erakutsi zion arte; Reginak ez zuen horrekin
|
adierazi
nahi, beharbada –seguru ezetz–, deabrurik ez zegoela –izango ez zen, bada, munduan Angiolillo bezalako anarkista bakar bat egon bitartean! –, baina Reginak nekez pentsa zezakeen ezen, exorzismoaren ondorioz, Nataliaren baitatik urde bat atera zitekeela, jarraian leihoan zehar hegan egiteko, auskalo nora; hartan guztian bazegoen, izan ere, zentzuzko zentzuarekin ahokatzen ez ez... markesa andereak mirariak zituen buruan betiere, baina ez ote zuen kontu hark irtenbide arruntago bat, beti gora begira egon gabe?
|
|
2009
|
|
|
Etxek buruarekin baietz egiten zuen. Leonek eta Olak esaten zutena berak ere pentsatzen zuela
|
adierazi
nahi zuen. Eta neuk ere iritzi bera neukan, baina horrek ez zuen esan nahi Elenaren etxera joan eta lehen minutuan lepoa jango nionik.
|
|
|
Betikoa zen gurean beheko sua, baina ez Gabonetan halakoa. Gabonetan ogi eginberriaren lehenengo zatia kontu handiz gordetzen zen eta su apartekoa egiten, zerbait berezia
|
adierazi
nahi zuen sua, Sanjuanetan goiko soro ertzean egiten genuenaren antzeko zerbait edo adierazi nahi zuena. Mendi artean galdutako baserri zaharkin hartan sua zen Gabongo misterio guztiaren sakramentu eta aldamenean gu inoiz baino argitasun handiagoaren barruan errosario, afari eta poz luzean.
|
|
|
Betikoa zen gurean beheko sua, baina ez Gabonetan halakoa. Gabonetan ogi eginberriaren lehenengo zatia kontu handiz gordetzen zen eta su apartekoa egiten, zerbait berezia adierazi nahi zuen sua, Sanjuanetan goiko soro ertzean egiten genuenaren antzeko zerbait edo
|
adierazi
nahi zuena. Mendi artean galdutako baserri zaharkin hartan sua zen Gabongo misterio guztiaren sakramentu eta aldamenean gu inoiz baino argitasun handiagoaren barruan errosario, afari eta poz luzean.
|
|
|
Historikoki, ez dago zalantzarik, Grezian bezala bestetan, erlijioaren garapidea historia politikoagaz batera ibili dela, hala botere monarkikoaren garapenarekin monoteismoa ere trinkotuz (erregearen Jainkoa izatetik etorri da Amon. Egipton? Jainkoen errege, Jainko goren izatera; antzeko bilakaera politikoa panteoi hititan), etab. (Honek ez du kritika bat
|
adierazi
nahi: artea, filosofia, zientzia ere halaxe garatu dira, politikarekin batera; baina bai, esan nahi du, erlijioaren garapidea ez dela begietsi behar artearen, filosofiaren edo zientziaren garapidea ez bezalako zerbait eznatural edo naturgaindikotzat, funtsean ezhistorikoa).
|
|
|
Eszena hauek segundo gutxi bezain luze batzuetan etorri zitzaizkion burura. Baina Catherineren aurrean ez zuen deus
|
adierazi
nahi, ez zion abantailarik eman nahi, ezta ahuleziaz edo beldurrez bere burua nabarmendu ere.
|
|
|
Atean geldi segitzen zuen neska ekuadortarrarengana hurbildu zen eta izebaren zainketa zorrozteko aginduak ematen hasi zitzaion. Begirada hotz bat jaurti zidan distantziatik, ospa egiteko
|
adierazi
nahian, dudarik gabe. Horrek baino gehiago kezkatzen ninduen, ordea, lepoa niregana okertuz Xiomarak ipintzen zuen harridura aurpegiak.
|
|
|
esan nahi baita, bere sufrikarioaren zerumugan, zeru urdin puska txiki bat ikusi zuela, ausaz, behar adina indar izan zuen behinik behin buruko keinuaz ezezko hura adierazteko?, begitartean ere halako aldaketa minimo bat eragin ziona: hain minimoa, non nekez esan baitzitekeen ezpainen edo begien zabaltze bat izan ote zen aldaketaren eragilea; bazirudien, beraz, bere autoestimua berreskuratzeko bidean zegoela, harrotasuna ere bai, Adak besterik ez baitzien
|
adierazi
nahi, beharbada, han bildutakoei, aldaketa sumaezin haien bidez: –Ez dut laguna salatu, ezta salatuko ere, eta izorra zaitezte!?.
|
|
|
Egia zen Txaro sotiltasun osoz mintzatu zitzaiola, Adaren askatasunari aukera bat emanez? baina, Txaroren begiei geldiro erreparatuz gero, begirale balizko batek ongi antzemango zion bazuela haren begiradak eztitik zerbait, baita exijentziatik ere beste zerbait, keinu sumagaitz harekin zera
|
adierazi
nahi balio bezala: animo, Ada, eta irakur ezazu, mesedez, merezi du eta!
|
|
|
Orduan, Damasok eskua altxatu zuen, ikasleek galderaren bat zutenean egin ohi zuten bezala, eta aita Pierrek, istanteko erreakzio batean, imintzio atsekabezko batekin ihardetsi zion, harekin
|
adierazi
nahi balio bezala ezen etenaldia gogo txarrez hartzen zuela; haatik, bere gogo txar hura gaindituz, orbetar bat baitzen, azken finean, hitza ebaki ziona: don Nazario Orbe jaunaren semea, probintziako gizonik aberatsenetakoarena?, hitz egiteko aukera eman zion Damasori, zeina honela mintzatu baitzitzaion hitzez hitz:
|
|
|
Anai arrebak era hartan ikusi ez beste, goiko hortzez horzkatu zuen Maria Bibianak beheko ezpainpeko azalgunea, keinu etsi batean, halako eran, non, segidan. Gabinok mutu segitzen zuen, hitzik gabeko burbuilan sartuta, antza?, besoak zabaldu eta begirada eskarizko bat luzatu baitzien ondoan zituèn anaiei, keinu harekin zera
|
adierazi
nahi balie bezala, begien aurrean gertatzen ari zena permititu behar ote zuten. Teofilo Mariak, ordainean, ezker eskuin mugitu zuen burua, eta Damasok berdin.
|
|
|
Zer
|
adierazi
nahi zidan, ilundu ondoan konprenitu nuen, Louiseren eta Charlotteren ganberara joatean. Henrike barnean zen, nire amorantearen ohatzean.
|
|
|
Ahoa ireki nuen nire desadostasuna
|
adierazi
nahirik. Hitz bat erran orduko, hatza luzatu zuen nire aldera.
|
|
|
hil berriari oroiminezko doluz mintzatzeak melodramatismo merkez eta sentimentalkeriaz kutsatzen du giroa. Bizirik gelditu denak, hildakoari zuzenduz, oraindik gogoan duela
|
adierazi
nahi luke beharbada, baina egitez lortzen duena da irakurlearen baitan, hildakoa bizirik balitz, desira sortzea,, halakorik irakurri behar ez izateko??; desira berez onuragarria.
|
|
|
Mendebaldean naturaren aurrean jarrera pasiboago bat gailendu izan balitz hasieratik, zuhaitza ez eraitsi etekina lehenbailehen sakelaratzeko, baizik zuhaitzak mistikaz
|
adierazi
nahi ligukeenari jaramon egin sustraituago bizitze aldera, ezin jakin, natura garbiago legoke ziur aski, baina gu agian oraindik txotxoloago.
|
|
|
Liburu hura irakurri ez irakurri. Egia zen Txaro sotiltasun osoz mintzatu zitzaiola, Adaren askatasunari aukera bat emanez... baina, Txaroren begiei geldiro erreparatuz gero, begirale balizko batek ongi antzemango zion bazuela haren begiradak eztitik zerbait, baita exijentziatik ere beste zerbait, keinu sumagaitz harekin zera
|
adierazi
nahi balio bezala: animo, Ada, eta irakur ezazu, mesedez, merezi du eta!
|
|
|
esan nahi baita, bere sufrikarioaren zerumugan, zeru urdin puska txiki bat ikusi zuela, ausaz –behar adina indar izan zuen behinik behin buruko keinuaz ezezko hura adierazteko–, begitartean ere halako aldaketa minimo bat eragin ziona: hain minimoa, non nekez esan baitzitekeen ezpainen edo begien zabaltze bat izan ote zen aldaketaren eragilea; bazirudien, beraz, bere autoestimua berreskuratzeko bidean zegoela, harrotasuna ere bai, Adak besterik ez baitzien
|
adierazi
nahi, beharbada, han bildutakoei, aldaketa sumaezin haien bidez: " Ez dut laguna salatu, ezta salatuko ere, eta izorra zaitezte!".
|
|
|
Anai arrebak era hartan ikusi ez beste, goiko hortzez horzkatu zuen Maria Bibianak beheko ezpainpeko azalgunea, keinu etsi batean, halako eran, non, segidan –Gabinok mutu segitzen zuen, hitzik gabeko burbuilan sartuta, antza–, besoak zabaldu eta begirada eskarizko bat luzatu baitzien ondoan zituèn anaiei, keinu harekin zera
|
adierazi
nahi balie bezala, begien aurrean gertatzen ari zena permititu behar ote zuten. Teofilo Mariak, ordainean, ezker eskuin mugitu zuen burua, eta Damasok berdin.
|
|
|
Orduan, Damasok eskua altxatu zuen, ikasleek galderaren bat zutenean egin ohi zuten bezala, eta aita Pierrek, istanteko erreakzio batean, imintzio atsekabezko batekin ihardetsi zion, harekin
|
adierazi
nahi balio bezala ezen etenaldia gogo txarrez hartzen zuela; haatik, bere gogo txar hura gaindituz –orbetar bat baitzen, azken finean, hitza ebaki ziona: don Nazario Orbe jaunaren semea, probintziako gizonik aberatsenetakoarena–, hitz egiteko aukera eman zion Damasori, zeina honela mintzatu baitzitzaion hitzez hitz:
|
|
2010
|
|
|
Ez dakit aurrekoa errespetu faltatzat hartuko didazun. Jainkozaleok erabiltzen dituzuèn argudioak, ordea, ez dira nik orain erakutsi dizudana baino askoz hobeak, hori
|
adierazi
nahi bainizun argudio surrealista horren bidez. Bibliako ipuinak batez ere, apaizek eta harribitxitzat dituztenak baina niretzat baliorik ez dutenak, jende inozoa engainatzeko ez bada, ezintasun intelektual ezin merkeago baten adierazgarri: umekeria hutsak, bestela esanda?
|
|
|
ETAren erabaki eta erantzunak, Espainiako Gobernuaren jokabidearen araberakoak izango dira. Prozesuaren alde egin eta berau indartu eta sustatzeko gure borondatea argiki
|
adierazi
nahi dugu; aldiz, gaur eguneko Euskal Herriaren aurkako eraso egoera mantentzen den heinean, abuztuko agirian adierazi genuen bezala, ETAk erantzuteko erabakitasun osoa daukala ere adierazi nahi du. Alta, ETAk bere gain hartzen du 2006ko abenduaren 30ean, Madrileko Barajas aireportuan kalte handiak eragin zituen lehergailuz buruturiko ekintza.
|
|
|
ETAren erabaki eta erantzunak, Espainiako Gobernuaren jokabidearen araberakoak izango dira. Prozesuaren alde egin eta berau indartu eta sustatzeko gure borondatea argiki adierazi nahi dugu; aldiz, gaur eguneko Euskal Herriaren aurkako eraso egoera mantentzen den heinean, abuztuko agirian adierazi genuen bezala, ETAk erantzuteko erabakitasun osoa daukala ere
|
adierazi
nahi du. Alta, ETAk bere gain hartzen du 2006ko abenduaren 30ean, Madrileko Barajas aireportuan kalte handiak eragin zituen lehergailuz buruturiko ekintza.
|
|
|
Azkenik, ETAk martxoaren 24ko 00:00etan abiaturiko ekintza armatuen etenaldi iraunkorra indarrean dagoela
|
adierazi
nahi du.
|
|
|
Halakoxea da argi luziferiarra, XVIII. mendean hasitako argiek XX. mendeko bonbardaketen eztandetarainoko bidea hartu zutenetik, Babiloniaren hondamenaren profeziatik Hiroshima eta Nagasakiren triskantzen teknologiaraino igaro zenetik. Agian hauxe da Stockhausenek
|
adierazi
nahi zuena, Licht opera zikloaren Luziferrengandik World Trade Center en aurkako aireko erasoa, arte maisulana, zelakoan.
|
|
|
–Jakina, esan nuen, esker onekoa nintzela
|
adierazi
nahian.
|
|
|
Azkenean ezkondu egin ginen, normaltasun erabatekoa
|
adierazi
nahian, agian, ez dakit. Gehiegi pentsatu gabeko erabakia izan zen:
|
|
|
Ezin diot eutsi zarata honi, hondamendia da nire animoarentzat. Zeozer
|
adierazi
nahi ote didate. Madarikatuta nagoela?
|
|
|
Ez dakit aurrekoa errespetu faltatzat hartuko didazun. Jainkozaleok erabiltzen dituzuèn argudioak, ordea, ez dira nik orain erakutsi dizudana baino askoz hobeak, hori
|
adierazi
nahi bainizun argudio surrealista horren bidez. Bibliako ipuinak batez ere, apaizek eta harribitxitzat dituztenak baina niretzat baliorik ez dutenak, jende inozoa engainatzeko ez bada, ezintasun intelektual ezin merkeago baten adierazgarri: umekeria hutsak, bestela esanda...
|
|
2011
|
|
|
ez al dago dotore esanda? Nola hobetu, horixe baldin bada, hain xuxen,
|
adierazi
nahi dena. Idazleak ez du kopiatu beharrik ere izan, hona aldatzeko, liburuaren azal beltzeko testua irakurtzeko ere lanak ditu-eta, presbizia ez da alferrik ari bere sator lanean?:
|