|
2002
|
|
|
Ziurtasunik ez, aurretiazko proiekturik ez, norbanakoa bezala komunitatea ere eraiki egiten delako, ezagunak eta ugariak diren metodo etnizistarik gabe. . Azken finean, eraikuntza nazionala esamolde pisutsuarekin
|
adierazi
nahi dena, euskal ethnosaren ezaugarriak aintzakotzat hartuko dituen euskal demos bidezko baten eraikuntza besterik ez baita?.
|
|
|
Dena den, sistema batzuetan, Unix/ Linuxeko ispell programa hedatuan esaterako, stemming izeneko prozesu sasilinguistikoa burutzen da, bere bitartez, hitz bat eman eta dagokion lema edo erroa lortuz. Sasilinguistikoa esatean hau da
|
adierazi
nahi dena: lema lortzeko prozesua ez ohi da oso zehatza, eta erroreak edo desbiderapenak onartzen dira, konputazionalki oso metodo sinpleak erabiltzen baitira:
|
|
|
Definizio estuenak hala dio: " zerbaitez edo norbaitez iseka egiteko era,
|
adierazi
nahi denaren kontrakoa esatean datzana". Baina, ironia, modu zabalago batean uler dezakegu, esate baterako, umore fina eta zorrotza, aldi berean gaiztakeria puntu bat duena.
|
|
2003
|
|
|
Kolorea, forma eta materiala batera landu behar dira, eta denek
|
adierazi
nahi denarekin koherenteak izan behar dute. Horretan ere badut laguntzaile bat.
|
|
|
|
Adierazi
nahi denaren adibide egokia 2002ko abuztuaren hasieran Erdiko Europanizandako uholde suntsitzaile zabala dugu, eta are zehatzagoa Pragan izandakoa.Orduan gertatuaren informazio sakona Czech Hydrometeorological Institute izeneko webgunean da ikusgai (www.chmi.cz). Txekiar Errepublika osoan 100 bat hiri etaherri urpean geratu ziren guztiz, beste 350 bat alde batean, 1,6 milioi lagun kaltetuak, 220 mila etxea denbora batez utzi behar, eta 15 hildako.
|
|
2004
|
|
|
Nolanahi ere, ahozko adierazkortasunaren adigaia mugarritu nahi digu lehenik bertsolariak: . Ahozko adierazkortasuna mundua ahoz espresatzeko ahalmen gisa ulertzen dut, hizkuntza adierazpen posible guztietan hitzez
|
adierazi
nahi dena era esanbetean azaltzeko gai izatea. Era esanbetean da, hitzak dioen eran?
|
|
|
Era esanbetean da, hitzak dioen eran?
|
adierazi
nahi dena modu betean esatea, osoan, borobiltasunez, nolabait esateko?. 546 Hastapeneko zehaztapen horren ondoren, emaitzen muina datorkigu: –Zentzu orokor honetan esan nahi nuke ahozko adierazkortasuna erdalduntzen ari dela.
|
|
2005
|
|
|
INGURUMENA Ingurumena ez da izaki bizidunen bizitza garatzen den eremura mugatzen; horrez gain, gizakiak, animaliak, landareak, objektuak, ura, lurzorua, airea eta haien arteko harremanak ere hartzen ditu, baita kultura bezalako elementu ukiezinak ere. Zenbait autorek ez dute nahi “ingurumena” kontzeptua ingelesezko “environment” hitzaren zuzeneko itzulpen gisa erabiltzea, erredundantzia gisa hartzen baitute, “ingurumena” kontzeptua mediatizatu eta desitxuratzen baitu, berez definitzen baitu
|
adierazi
nahi dena. Hala ere, badirudi “ingurumenaren” kontzeptua hizkuntza arruntean nahiz erakundeetako arduradunen hizkuntzan oinarritu dela.
|
|
2006
|
|
|
Modu berean –gaizki alegia, bata bezain gaizki besteak– mintzo dituk pertsonaia guztiak eta kontalaria bera, eta edozein egoeratan gainera. Ulertu ere nekez ulertzen duk askotan
|
adierazi
nahi dena, edota ezta nekez ere: ezin inondik inora ulertu.
|
|
2007
|
|
|
Adierazpen askatasuna, esangura hertsian, EKren 20.1.a) artikuluan jasotakoa, pentsamenduak, ideiak eta iritziak hitzez, idatziz nahiz beste edozein bidetatik askatasunez azaldu eta zabaltzeko eskubidea da. Igorritako mezua nahitaez ez da hitzezkoa izango, komunikazio teknika guztiak eta arte adierazpen guztiak barruan baitaude, betiere,
|
adierazi
nahi dena mezu bat, ideia bat, iritzi bat, etab. bada. Horren bidez, babestu egiten dira komunikazio jarduera bakarra (mintzaldia, hitzaldia, etab.) zein hori entzule gutxi batzuei edo gehiagori zabaltzea edozein erreprodukzio teknika erabiliz, adierazpen askatasuna egikaritzen duenaren eta komunikazioaren hartzaile direnen artean zuzeneko lotura egon zein ez.
|
|
2008
|
|
|
–Azken finean,, eraikuntza nazionala? esamolde pisutsuarekin
|
adierazi
nahi dena, euskal ethnosaren ezaugarriak aintzakotzat hartuko dituen euskal demos aren bidezko zer baten eraikuntza da?.
|
|
|
Birtuosismoa oso garrantzitsua da musika barrokoan, batez ere Haendel eta Vivaldiren musikan, baina badira beste gauza batzuk zaindu beharrekoak. Birtuosismoa bakarrik ez da ezer,
|
adierazi
nahi denaren zerbitzura jartzen ez bada. Ondo kanta dezakeedala uste dudan musika hartzen dut.
|
|
2009
|
|
|
Bistan da, beraz, euskal literaturan,
|
adierazi
nahi denaren kontra, eztabaidak egon badaudela, eta hori, nire ustetan, gure osasunaren seinale ere badela.
|
|
2010
|
|
|
Baina horrek prezio bat du: ni seguru nago liburu hau irakurtzerakoan gauza bat baino gehiago galdu dudala, liburuan
|
adierazi
nahi denaren parte bat ez dudala neureganatu, eta, agian, egilearen asmoetatik kanpoko ideia batzuk sortu zaizkidala. Edonola ere, absurdoaren literaturarik ez dut hemen ikusten:
|
|
2011
|
|
|
Hitz egitea, keinuak egitea, besoak mugitzea, jauziak egitea, gauzak harrika botatzea... Modu asko daude
|
adierazi
nahi dena adierazteko, eta denetarik ikusi dugu asteburu honetan. Indar Baskonia zale taldearen pankartak eta Iradier Arenan bildutako zaleen erreakzioa.
|
|
|
ez al dago dotore esanda? Nola hobetu, horixe baldin bada, hain xuxen,
|
adierazi
nahi dena. Idazleak ez du kopiatu beharrik ere izan, hona aldatzeko, liburuaren azal beltzeko testua irakurtzeko ere lanak ditu-eta, presbizia ez da alferrik ari bere sator lanean?:
|
|
2012
|
|
|
Chomskyk eta Ramonetek, liburu horretan, horren adibide argitzat daukate Irakeko gerraren kasua. Propaganda indartsu batez eta
|
adierazi
nahi dena behin eta berriro errepikatuz, posible da jendearen iritzia alde batera edo bestera bideratzea. Horrela sortzen da, horrela fabrikatzen da nahi den (nahi duten) iritzia.
|
|
2014
|
|
|
Azal dezagun hemen
|
adierazi
nahi dena G. Lakoff en (2007) eskutik, adibide batekin: George W.
|
|
|
Esaldiak, pasarteak ageriko zentzurik gabe kateatzen dira.
|
Adierazi
nahi dena da Molloy izeneko eskale alderrai horren barne munduaren kaosa, barne bakarrizketaren haustura, noraez bortitza, hizkuntzaren ezintasuna. Absurdoaren teatroak zeuzkan helburu berberak».
|
|
|
Bizi izandako espazio baten ingurune kontzeptua adierazterakoan, zentzu batek besteak baino pisu handiagoa izan lezake
|
adierazi
nahi denaren arabera, baina ezin dira beste zentzumenak baztertu, ez behintzat modu inkontziente batetan. Arreta jartzen badiegu egunerokotasunean bizi izandako espazioen esperientziei, ikusizkoak ez diren beste zentzumenek tolestuta jasotako informazioa zabaltzean, ikusmenarekin jasotakoak bezainbeste edo informazio gehiago gordetzen dutela hautemango dugu.
|
|
2015
|
|
|
Kontua ez baita aktoreak asko edo gutxi hitz egiten duen, edo asko edo gutxi mugitzen den: Bergmanen filmetako edozein bakarrizketa, Godarden emakumezko pertsonaien edozein solilokio erotiko, plano estatikoak izan arren, zinema garbi garbiaren eredu dira, zinematografikoki pentsatuak izan direlako, plano horien aurretik eta ondoren dagoena dagoelako (eta dagoen hori ere zinematografikoki pentsatua izan delako), aktorea ondo zuzendua dagoelako, planoa egokia delako une horretan
|
adierazi
nahi dena adierazteko (goitik behera begiratuta pertsonaia oro da deslai eta ttipi; behetik gora begiratuta pertsonaia oro da Goliat harro; ziega batean dagoen pertsonaren isolamendua adierazteko, plano ertain baten testuinguruak gehiago balioko digu lehen plano batek baino, eta horrela denok ezagutzen ditugun beste hamaika adibide). Ispilu deformatzaile egokiak aukeratu behar ditu aldiro zuzendariak.
|
|
2017
|
|
|
Hitzak pozoitsuak ziren, gaizki uler zitezkeen, gutxitan ongi. Esaldiak
|
adierazi
nahi denaren kontrakoa erran arte bihur zitezkeen. Hitzez errieta eman zitekeen, haserrea.
|
|
2018
|
|
|
Are gehiago, eta aurrera begira, kontuan hartzekoa da 2016an onetsi zen Udal Legeak (2/ 2016 Legeak, Euskadiko Toki Erakundeei buruzkoak) udalen posizio instituzionala indartu eta erantzukizuna gehitzen diela. Askoz azterketa (eta garapen) sakonagoa eskatzen du gaiak (eta legeak berak ere bai), baina balio bezate
|
adierazi
nahi denaren adibidetzat legearen hitzaurreko paragrafo hauek diotena:
|
|
2019
|
|
|
|
Adierazi
nahi denak zein forma hartuko duen jakin gabe hasten dira sortzen, intuiziotik. Antzerki konbentzionalean edo klasikoan ez bezala, gidoia entseguetan bertan sortzen dute.
|
|
|
Zoaz! batekin nahikoa izanen zela ez dugu ukatuko; baina, horrela askoz hobeki lortzen da momentu horretan
|
adierazi
nahi dena. Hortaz, onartu behar
|
|
2020
|
|
|
Oso garrantzitsua da
|
adierazi
nahi dena modu garbi eta zuzenean azaltzea karteletan; bestela, mezuak galdu egiten dira, eta transmititu nahi duzuna bidean geratzen da.
|
|
2021
|
|
|
18). Autore horien ikuspuntutik, hiztunak uste duenean aurretik adierazitakoa ez datorrela guztiz bat
|
adierazi
nahi denarekin, lehengo ideia horretara itzultzen da, baina hura bestelako hitz batzuekin adieraziz; hots, ideia birformulatuz.
|
|
|
Euskaraz ez daki ongi, baina gaztaroan entzunari esker agian, moldatzeko gai da, trakeski bederen. Hor ezin da behintzat esan,
|
adierazi
nahi dena ‘bada ere’ edo antzeko zerbait izango bailitzateke. Bada, badere diskurtso markatzailea hortik dator, hain zuzen:
|
|
|
Hilaren 20an eta 27an; Otsailaren 24tik 27 (a) arte; Datorren otsailaren 14an. Honek guztiak testuan zehar urtea, hilabetea eta eguna
|
adierazi
nahi denerako ere balio du, jakina. Goian aipatu ditugun aukeretatik forma bakarra geratzen zaigu orduan:
|
|
|
Bi egitura horietan Miren izen sintagma itxura berarekin ageri zaigu, bi funtzio sintaktiko desberdin baditu ere. Edozein euskaldunek berehala bereiziko lituzkeen umea dator/ umea dakar eta horien gisako bikoteetan, argi ikusten da hemen
|
adierazi
nahi dena. Bestetik, Miren etorri da eta Mirenek egin du perpausak erkatuz gero, berehala konturatzen gara bietan subjektua izanik ere, marka morfologiko desberdinak hartzen dituela perpaus batean eta bestean (Miren – Mirenek).
|
|
|
Baditu jadanik egun batzuk Tourvel andrea eta biok akort garela geure sendimenduez (Aristi); Momentu bat iritsi zen damu izan zena lehenbiziko deia hartu ez zuelako, baina berandu zen jada erantzuteko ere (Saizarbitoria). Zer den
|
adierazi
nahi dena, ziplo eta agudo adberbioak moduzkoak ere izan daitezke.
|
|
|
Hori adierazi nahi ez badugu (eta ez dirudi hala denik), egokitasunaren mugan legoke eman dugun adibidea. Egitura hori erabiliz
|
adierazi
nahi dena badirudi honelako zerbait dela: Errealak galdu egin du, baina lasaiago gera daitezke euskal futbolzaleak, bietako batek behintzat (Osasunak) irabazi egin duelako.
|
|
|
Joan behar dot aita ikusten; Etorri da zugaz berba egiten. Ekialdean, inesiboa eta adlatiboa txandaka ager daitezke,
|
adierazi
nahi denaren arabera; oro har, adlatiboa helburuaren ideia hobeki markatzeko erabiltzen da: Ikastera ari da (Lafitte); Sinets ongi[...] elizaren begiratzerat ari direnek miletan kalte gutiago egiten diotela erlisioneari, ezen ez eliza barnetik etsaiaren laguntzen, hari indar emaiten ari direnek (Hiriart Urruti).
|
|
2022
|
|
|
—Hitz zuzenak, bai, berez, baina
|
adierazi
nahi denari ondo ote dagozkion argitu behar. Pintaketa diogunean pintatze jarduera gehiago adierazten dugu, pintatzearen ondorioa edo emaitza baino.
|
|
|
Zerbaiti, ekintza, jarduera, ideia edo asmo bati, aparteko arreta edo ardura jarri behar zaiola, bere ontasunak goratu, agerian edo nabarmen jarri –baina modurik positiboenean, jarri ere–, edo aupatu egin behar dela, baina halako erreibindikatze puntu batekin; horixe da esapide horrekin
|
adierazi
nahi dena. Hezkuntza, esaterako.
|